Media lokalne - Wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce 2009
Transkrypt
Media lokalne - Wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce 2009
Sylwia Kowalewska PORTALE INTERNETOWE W KAMPANII SAMORZĄDOWEJ Media lokalne Istotnym elementem mediów lokalnych jest komunikowanie lokalne. Przed przystąpieniem do jego charakterystyki należałoby zdefiniować oraz wskazać elementy komunikowania. Ryszard Kowalczyk [2008: 35] wskazuje, że kontakt między ludźmi przenoszący znaczenie ma charakter zmysłowy (dotyk, słuch, smak, węch, wzrok) i jest fundamentem komunikowania, nawet wtedy, gdy nie jest bezpośredni, a jedynie dochodzi do niego za pośrednictwem mediów. Natomiast za istotę komunikowania uważa przenoszenie znaczenia w wyniku kontaktu. P. Lazarsfeld wyodrębnił trzy główne obszary komunikowania politycznego: organizacyjne, medialne i obywatelskie. Na terenie tych obszarów występują oddziaływania komunikacyjne, spowodowane przez środki masowego komunikowania, organizacje polityczne lub obywateli [Kolczyński 2007: 21]. Istotnym pojęciem jest również społeczność lokalna, która w literaturze przedmiotu nie jest definiowana jednoznacznie, stąd występuje wiele pozycji definicyjnych. Jak wskazuje Ryszard Kowalczyk [2008: 22-25] kryteria, które najczęściej określają społeczność lokalną to: wyodrębnione terytorium, więzi społeczne zespalające mieszkańców, potrzeby społeczne człowieka zaspokajane przez społeczność lokalną oraz instytucje społeczne wytworzone przez społeczność lokalną, zapewniające stosunkowo duży stopień jej zorganizowania oraz integracji. Współczesna społeczność lokalna określana jest jako „upodmiotowiona zbiorowość o określonej tożsamości, zamieszkująca niewielkie terytorium, które najczęściej jest rezultatem podziału administracyjnego kraju, uwzględniając historyczne uwarunkowania i miejscowe tradycje”. Komunikowanie lokalne to zjawiska oraz procesy związane z porozumiewaniem się ludzi, zachodzące w miejscowym środowisku. Niektórzy badacze definiują je jako „miejscowo ograniczona, niezapośredniczona (face to face) lub medialna (zapośredniczona) wymiana wiedzy pomiędzy mieszkańcami danej wspólnoty lokalnej (gminy, dzielnicy miasta miasta, powiatu albo subregionu) w celu realizacji bieżącego porozumienia” [Ibid.: 41-42]. W ujęciu przedmiotowym komunikowanie lokalne można podzielić na następujące obszary: Strona | 1 społeczno-polityczny, edukacyjno-kulturowy, socjalno-ekonomiczny oraz psychospołeczny. Kryterium korzystania z mediów w komunikowaniu lokalnym umożliwia wyodrębnienie dwóch głównych typów: komunikowania medialnego oraz pozamedialnego. Do pierwszej grupy zalicza się: prasę, radio i telewizję lokalną oraz elektroniczne lokalne serwisy informacyjne. W drugiej grupie znajduję się komunikowanie publiczne, organizacyjne grupowe oraz intra-interpersonalne [Ibid.: 44]. Niektórzy badacze uważają, że głównym odniesieniem dla komunikacji publicznej powinna być kategoria „dobra wspólnego” którą zaakceptują ośrodki opiniotwórcze i decyzyjne, czyli głównie władze samorządu terytorialnego i państwowego. Dla wielu badaczy i praktyków cechą właściwą komunikacji publicznej jest między innymi przestrzeganie reguł grzecznościowych. „Dlatego zadaniem wypowiedzi publicznej nie jest tylko próba przedstawienia złożonej rzeczywistości oraz opinii i ocen jej dotyczących lecz także zachowanie podczas jej referowania reguł i form grzecznościowych. Są one wyrazem podmiotowego traktowania zarówno uczestników programów radiowych i telewizyjnych oraz udzielających wypowiedzi dla prasy, jak również odbiorców” [Kowalczyk 2011: 68]. Media lokalne definiowane są jako rezultat podziałów mediów według charakterystycznych kryteriów typologicznych. O istocie mediów lokalnych stanowią dwa kryteria: zawartości (treści) oraz zasięgu (terytorium), mogą mieć one charakter uniwersalny lub specjalistyczny. Wyrazem uniwersalności jest wszechstronność zainteresowania. Natomiast specjalizacja jest to odpowiedź na potrzeby indywidualne odbiorców (monotematyczność). Lokalny zasięg mediów ogranicza zakres zainteresowania oraz rozpowszechniania informacji. Najważniejszym celem mediów lokalnych jest „zaspokajanie zróżnicowanych potrzeb informacyjnych i poznawczych odbiorców zamieszkujących niewielkie terytorium skupiające uwagę na miejscowych wydarzeniach” [Kowalczyk 2008: 96]. Media lokalne mają również inne istotne zadania, do których zaliczyć można kształtowanie osobowości społecznej ludzi, czyli wpływanie na ich cechy psychiczne takie jak: inteligencja, pamięć, uczucia, wola, czy wyobraźnia oraz społeczne - poprzez przekazywane wartości, normy i wzory, kształtujące umiejętności wypełnianie określonych ról społecznych [Ibid.: 96-97]. Media lokalne, wpływając na wiedzę i postawę oraz poszerzając doświadczenie i kształtując osobowość odbiorców, formują szeroko rozumianą opinię publiczną. Media lokalne dzielą się według kryterium sposobu utrwalania informacji, który umożliwia ich podział na drukowane (prasa) i elektroniczne (radio, telewizja, Internet). Pojęcie mediów lokalnych Strona | 2 związane jest z podziałem terytorialnym i administracyjnym kraju. Dlatego współcześnie możemy mówić o mediach lokalnych dzielnicowych, osiedlowych wiejskich, miejskich, gminnych, powiatowych, wojewódzkich [Kowalczyk 2011:65]. Polityka informacyjna samorządu to kwestia informowania o działaniach władz oraz przepływ informacji na linii urząd-obywatel. To również zamierzona działalność dążąca do udoskonalenia procesu przepływu informacji wewnątrz urzędu i zwiększenia efektywności jej wykorzystania [Bakalarski 2014: 187]. Media lokalne są istotnym uczestnikiem i jednocześnie środkiem dyskusji oraz dialogu publicznego, który winien się toczyć w demokratycznym społeczeństwie obywatelskim [Kowalczyk 2011: 68]. Jak zauważa Grażyna Piechota [2012: 17] „media samorządowe, czy to emitowane bezpośrednio przez samorząd, czy przez spółki komunalne, stają się przede wszystkim nośnikiem informacji pozytywnych wobec władz lokalnych, nie sprzyjają debacie publicznej oraz nie podejmują tematów trudnych i kontrowersyjnych dla władz samorządowych”. Autorka ta wylicza również następujące kierunki rozwoju mediów lokalnych w samorządzie istotne jest kilka podstawowych aspektów. Pierwszy to aspekt polityczny, poprzez istnienie mediów lokalnych pozwala on na kreację lokalnych liderów politycznych ich komunikowanie się z mieszkańcami oraz tworzenie płaszczyzny dla lokalnej debaty politycznej, co ma bezpośrednie przełożenie na kreację społeczeństwa obywatelskiego. Aspekt społeczny sprowadza się do wzmacniania więzi wspólnoty, którą stanowią mieszkańcy. Aspekt ekonomiczny z kolei, uznaje media lokalne za jednego z pracodawców ale również poprzez umiejętności do rozpowszechniania różnych postaw, wpływa na formowanie lokalnej polityki ekonomicznej. Rozwój Internetu a rozwój miejskich portali informacyjnych Technologie informacyjno-komunikacyjne, w szczególności Internet, spowodowały przemiany w komunikowaniu, skutkujące tym, iż informacje mogą być rozprowadzane bez udziału tradycyjnych kanałów komunikacji. Pozwoliły również na dwukierunkową komunikację oraz bezproblemową wymianę informacji. „Dzięki Internetowi każdy może tworzyć własne kanały komunikacji, skierowane bezpośrednio do odbiorców. Ten potencjał porozumiewania się każdego z każdym prowadzi do malejącej roli pośredników” [Bakalarski 2014: 185]. W płaszczyźnie politycznej Internet przyczynia się do minimalizacji roli grup, które posiadały monopol na upowszechnianie informacji oraz kształtowanie opinii i oceny odbiorców. Strona | 3 Łatwiejszy przepływ informacji oraz niższe koszty komunikacji przyczyniają się do zwiększenia zasięgu oddziaływania, a także ułatwiają wkraczanie na nowe rynki odbiorców. Rodzi się tzw. ,,dziennikarstwo obywatelskie’’, stanowiące przeciwwagę dla „profesjonalnych” mediów, w tym także finansowanych przez samorządy. W przeszłości głównym kanałem komunikacji władzy lokalnej ze społeczeństwem były broszury informacyjne oraz niskonakładowe wydawnictwa. Brak alternatywnego rozwiązania w procesie komunikacyjnym spowodował, że były one podstawowym nośnikiem informacji. Ograniczony zasięg broszur i biuletynów urzędowych wpłynął na wzrost zainteresowania prasą lokalną. Miała ona zdecydowanie szerszy zasięg terytorialny oraz bardziej skuteczny system komunikowania. Jednak z upływem czasu, idea budowania sprawnego systemu komunikacji ze społeczeństwem w oparciu o gazety codzienne zaczęła tracić swoją wartość. „Coraz częściej stawały się one polem walki politycznej, w efekcie czego prasa ta miała negatywny odbiór społeczny. Takie czasopisma postrzegane są jako nośnik informacji o zabarwieniu propagandowym lub jako narzędzie marketingu politycznego” [Świerczyńska-Głownia 2011: 78]. Spadek czytelnictwa prasy lokalnej w dzisiejszych czasach można zaliczyć do istotnego czynnika przyczyniającego się do osłabienia efektywności powyższych narzędzi komunikacyjnych. W ostatnich latach obserwuje się dynamiczny rozwój Internetu, który zyskuje coraz większy wpływ na funkcjonowanie naszego życia. Wiele osób korzysta z Internetu codziennie, jedni dla rozrywki, dla innych jest źródłem pracy czy wiedzy, a także środkiem komunikacji. Można powiedzieć, że Internet jest narzędziem niezbędnym, wykorzystujemy go w wielu dziedzinach naszego życia. Jak możemy przeczytać na oficjalnej stronie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, z badania World Internet Project: Polska 2013 wynika, że 62% mieszkańców naszego kraju powyżej 15 roku życia korzysta z Internetu. Badanie ukazało też że telewizja stopniowo traci na znaczeniu. Ankietowane osoby do 30 roku życia stwierdziły że zamiast oglądać telewizję wolą korzystać z Internetu. Preferencje te zależą jednak w głównej mierze od wieku - im starsza osoba, tym wyżej ceni sobie telewizję. Badania te wykazały również, że 2/3 internautów szuka w sieci informacji lokalnych, krajowych lub światowych. Taki rozwój Internetu wpływa na sposób, w jaki czerpiemy informacje. Wiele młodych osób rezygnuje z oglądania programów informacyjnych w telewizji, częściej sięgając do sieci gdzie te same informacje są dostępne dużo wcześniej. Jednakże nie w przypadku każdego taki sposób pozyskiwania informacji jest pożądany. Dla starszych grup może być to problem, gdyż nie potrafią one wyszukiwać, ani filtrować informacji w Internecie. Strona | 4 Informacja i komunikacja zawsze były ze sobą nierozerwalnie związane. Informacja - jako jednostka wiedzy, natomiast komunikacja - jako sposób jej dystrybucji. Społeczeństwo informacyjne cierpi na nadmiar informacji, ale również samo generuje powstawanie komunikatów pustych które nie niosą za sobą żadnej konkretnej treści lub powielają już istniejące [Karciarz, Dutko 2010: 9]. Gwałtowny rozwój środków komunikowania i możliwości opracowania informacji sprawił, że właśnie informacja stała się cennym i poszukiwanym towarem. W życiu społecznym wzrosło zapotrzebowanie na nią. Treści, które znajdują się w sieci są natychmiast dostępne dla każdego na całym świecie. Należy zauważyć, że wraz z gromadzeniem coraz większej ilości wiadomości, docierają do nas także ,,śmieci informacyjne’’, powodujące powstanie tzw. ,,szumu informacyjnego’’. Prawdopodobnym jest iż odróżnienie istotnych dla nas informacji od nieważnych stanie się zadaniem niemożliwym. Wraz z szybkim rozwojem Internetu zmienia się sposób, w jaki pozyskujemy informacje. Wiele osób, szczególnie młodych, odchodzi od tradycyjnych źródeł informacji czyli gazet. Nie oznacza to jednakże, że młode pokolenie nie odczuwa potrzeby zdobywania informacji. Dzisiaj wiele wydań tradycyjnych, papierowych, posiada także wydania w Internecie. Na stronach internetowych dostępne są gazety w wydaniu online. Informacje zamieszczane w Internecie różnią się od tych zamieszczanych na piśmie gdyż w ich wypadku istnieje możliwość ciągłego ich odświeżania i aktualizowania. Tym, co wyróżnia Internet na tle innych mediów, które również służą rozpowszechnianiu informacji, jest brak redaktorów czy wydawców. Książka, gazeta, audycja radiowa lub informacja w telewizji trafia do redaktora merytorycznego niekiedy też do recenzenta, a dopiero na końcu drogi kierowana jest w ręce redaktora, który ostatecznie ją zatwierdza i tym samym ponosi odpowiedzialność za upowszechniane treści. W Internecie pomiędzy nadawcą a odbiorcą nie występuje podmiot kontrolujący dodawane materiały. Jak wskazują Magdalena Karciarz oraz Maciej Dutko [2010: 20-24] najsilniej krytykowanym źródłem zdobywania informacji jest Wikipedia, czyli encyklopedia, którą z założenia może tworzyć każdy. Główne oskarżenia wobec serwisu to: nieencyklopedyczność dodawanych artykułów (zaczęły pojawiać się wpisy o osobach wydarzeniach, czy obiektach), niska jakość i subiektywność informacji (autorzy danych haseł mogli wprowadzać dowolną treść), wandalizm edycyjny (edytowanie encyklopedii dla żartu lub jako znak protestu przeciwko prezentowanym treściom), brak obiektywizmu, łatwość w naruszeniu praw autorskich czy błędy językowe. Jednak dzisiaj portal ten stosuje wewnętrzne mechanizmy, mające na celu poprawę jakości publikowanych materiałów. Strona | 5 Problem, z jakim spotyka się osoba korzystająca z informacji, które publikowane są w Internecie, to ich efektywne wyszukiwanie oraz wiarygodność. W sieci poza „mniej bezpiecznymi” źródłami, do których „zalicza się głównie blogi, fora internetowe oraz strony korporacyjne, można znaleźć także wiele profesjonalnych serwisów informacyjnych, które pod względem selekcjonowania, zarządzania i weryfikacji informacji przypominają media tradycyjne” [Ibid.: 24]. Chodzi tutaj o poważne portale internetowe czy witryny branżowe, gdzie udostępniane informacje weryfikowane są przez powołane redakcje. Do rzetelnych źródeł zaliczane są także serwisy, które posiadają wewnętrzne mechanizmy sprawdzania rzetelności publikowanych treści. Jak wskazują Patrycja Szostok i Robert Rajczyk [2013: 117] serwisy internetowe okazały się najbardziej rozpowszechnionym narzędziem komunikowania z którego korzystają jednostki różniej wielkości. Dzisiaj, kiedy większość osób wyszukuje wiadomości szczególnie w Internecie, zakładanie dużej ilości serwisów jest wyjściem naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, ale także rozwiązaniem relatywnie niedrogim. Polscy politycy i partie polityczne względnie późno odkryli, że Internet może być skutecznym narzędziem prowadzenia polityki. Wybory prezydenckie w 2000 roku odkryły Internet dla polityki, a przede wszystkim dla prowadzenia kampanii wyborczej [Kotarski 2005: 118]. Internet, dzięki swojej interaktywności, może zaktywizować biernych politycznie obywateli. Ważny jest także fakt, że zaistnienie w Internecie jest stosunkowo tanie w porównaniu z tradycyjnymi mediami masowymi. Internet ma również inną zaletę a mianowicie jest tam wystarczająco dużo miejsca, by publikować informacje zarówno aktualne jak i te archiwalne [Gnieciak 2008:183]. Dzisiaj praktycznie każde miasto, gmina instytucje publiczne czy organ władzy posiadają swoje strony internetowe, na których umieszczane są aktualne informacje. Witryny te nastawione są na dostarczanie aktualnych informacji związanych praktycznie z każdą dziedziną życia: kulturą, sportem, rozrywką i wypoczynkiem, turystyką oraz rynkiem pracy [Szaban 2010: 22]. Powstanie oraz rozwój Internetu otwierają nowe pola aktywności politycznej. Charakter globalny i zarazem lokalny powoduje, że jednostka ma możliwość zapoznania się z sytuacją polityczną na całym świecie, a jedynym ograniczeniem w tej kwestii jest język lub cenzura w krajach niedemokratycznych [Zieliński 2013: 198]. Strona | 6 Analiza zawartości miejskich portali informacyjnych Artykuł ten ma na celu przedstawienie zawartości ilościowej oraz jakościowej miejskich portali informacyjnych w okresie wyborów samorządowych w roku 2014. Wybrane portale będą analizowane na przestrzeni września-grudnia 2014 roku. Do analizy wybrane zostały następujące www.bielsko.biala.pl,www.rudaslaska.com.pl portale oraz internetowe: wiadomoscizaglebia.pl. Jak sugerują nazwy wymienionych portali, jeden z nich związany jest z regionem Zagłębia Dąbrowskiego, kolejny z Rudą Śląską i ostatni z Bielsko-Białą. Portale te posiadają wspólne cechy, opisują wydarzenia mające miejsce w wymienionych miastach. Każdy z nich charakteryzuje wydarzenia w takich dziedzinach jak: polityka, kultura, rozrywka czy sport. Serwisy te posiadają swój fanpage na Facebooku. Jak można zaobserwować, najbardziej popularnym wśród internautów jest portal www.bielsko.biala.pl, który ma ponad 50 tysięcy tzw. ,,lajków’’. Portal związany z Rudą Śląską posiada 10 tysięcy fanów, natomiast ostatni z wyżej wymienionych portali posiada 1700 kliknięć „lubię to”. Warto podkreślić, że portal ,,Wiadomości Zagłębia’’ ukazuje się w sieci jednak do 2013 roku był to tygodnik drukowany w wersji tradycyjnej. 16 kwietnia 2013 roku stał się on periodykiem internetowym. Zwrot w kierunku wersji wirtualnej (typowy dla współczesnego rynku medialnego) ma na celu otwarcie się medium na nowe grupy odbiorców oraz unowocześnienie tytułu z ponad 50-letnią tradycją. Coraz mniej ludzi czyta wydanie tradycyjne. Osoby młode bardziej interesują się środowiskiem wirtualnym. Gazety czy czasopisma coraz częściej zastępowane są wydaniami internetowymi. Tym, co różni wydania papierowe od tych nowoczesnych, internetowych jest świeżość informacji. Wydania elektroniczne mają możliwość ciągłego uaktualniania wiadomości, natomiast gazeta wydawana raz w tygodniu przekazuje nam informacje z ubiegłego tygodnia, które często mogą być już nieaktualne. Częstotliwość ukazywania się materiałów i artykułów na portalach internetowych wpływa na liczbę odbiorców. Wszystkie wyżej wymienione portale są serwisami informacyjnymi. Umieszczane są na nich artykuły o tematyce społeczno-politycznej, gospodarczej, kulturalnej oraz sportowej. Strona | 7 ,,Wiadomości Zagłębia’’ Jak możemy przeczytać na portalu „Wiadomości Zagłębia” jest to periodyk publicystyczno-informacyjny. Gazeta skupia się na problematyce Zagłębia Dąbrowskiego i funkcjonuje od 1956 roku. Obecnie, pismo dostępne jest tylko w Internecie w formie portalu informacyjnego, jednak do 2013 roku był to tygodnik ukazujący się w wersji papierowej. Jak można przeczytać na portalu, pierwsza nazwa gazety to „Wiadomości Sosnowieckie” jej redaktorem był Edward Popek należący do Frontu Narodowego. W tym czasie istniały dwie mutacje tego pisma: „Wiadomości Będzińskie” oraz „Wiadomości MysłowickoSzopienickie”. Od 1959 roku tygodnik ukazuje się pod zmienionym tytułem - „Wiadomości Zagłębia”. Gazeta objęła swym zasięgiem wszystkie miejscowości należące do Zagłębia Dąbrowskiego. W 1990 roku pismo zostało przejęte przez Sosnowiecką Spółdzielnię Pracy Dziennikarzy. W okresie od 1991 roku do 1999 roku gazeta ulegała licznym przemianom, zmieniała się szata graficzna, objętość i sposób składu. Przez ten okres funkcję redaktora naczelnego od 1994 roku pełniła Jagoda Krzeszowiec. Od 2007 roku tytuł „Wiadomości Zagłębia” zakupiła Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu, która do dzisiaj jest wydawcą portalu. Wraz ze zmianą wydawcy przekształceniu uległ sposób prowadzenia gazety. Tygodnik stał się bardziej publicystyczny na jego łamach pojawia się więcej tekstów opiniotwórczych oraz popularnonaukowych. Od 2013 roku zaprzestano drukowania wersji papierowej, tytuł przyjął nową formułę portalu internetowego. Od tego czasu tygodnik dostępny jest dla każdego w sieci pod adresem www.wiadomoscizaglebia.pl. Przejście do sieci ma na celu zdobycie nowej grupy odbiorców czyli osób na co dzień korzystających z nowych form komunikowania się czy zdobywania informacji lokalnych. Istotnym czynnikiem przejścia do sieci jest również dużo niższy koszt działalności. Jak już wyżej wspomniano, portal ten skupia się na problematyce Zagłębia Dąbrowskiego. Artykuły umieszczane na stronie internetowej związane są między innymi z kulturą, sportem, polityką oraz sprawami społeczno-gospodarczymi. Na portalu znajduję się podział na główne miasta takie jak: Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Zawiercie Jaworzno, Czeladź, Region oraz Powiaty. Mieszkańcy poszczególnych miast w łatwy i szybki sposób mogą znaleźć artykuły związane z ich miejscowością. Średnio na portal dodawano ok. 5-6 artykułów dziennie. Strona | 8 W celu zobrazowania aktywności portalu dokonana została analiza ilościowa oraz jakościowa dodawanych treści na przełomie września-grudnia 2014 roku. Wykres 1. ,,Wiadomości Zagłębia’’ - analiza ilościowa oraz jakościowa portalu (wrzesieńgrudzień 2014). Źródło: opracowanie własne. Zamieszczone na wykresie dane wskazują, iż na portalu najczęściej poruszano problematykę związaną Dąbrowskiego. Na ze sprawami kolejnym społeczno-gospodarczymi miejscu znajdują się regionu Zagłębia sprawy kultury (spektakle teatralne, spotkania z artystami, koncert, wystawy artystyczne itp.). Są to artykuły umieszczane w okresie bezpośrednio poprzedzającym wybory samorządowe i dużym zaskoczeniem może być fakt, że tematyka polityczna znajduję się na ostatnim miejscu. Podczas czterech miesięcy portal „Wiadomości Zagłębia” umieścił jedynie jedenaście artykułów związanych z polityką. Istotna część, spośród zamieszczanych na portalu artykułów poświęcona została tematyce sportowej oraz pozostałym problemom. Do tej ostatniej kategorii zaliczane są tematy związane z różnego rodzaju konkursami organizowanymi na terenie miast Zagłębia Dąbrowskiego, informacje odnoszące się do wypadków drogowych itp. Kolejna analiza związana jest z aktywnością portalu przed, w trakcie i po wyborach samorządowych. Miesiące wrzesień i październik to okres przedwyborczy, listopad to miesiąc w którym odbywały się wybory, natomiast grudzień jest okresem powyborczym. Analizie poddana została liczba artykułów o tematyce politycznej w wyżej wymienionych okresach aby zobrazować, w jakim stopniu dany portal angażował się w sprawy polityczne. Sprawdzono, w jaki sposób przedstawiano sylwetki kandydatów na urząd prezydenta oraz ich programy wyborcze, a także liczbę prezentowanych wiadomości odnośnie wyborów samorządowych. Strona | 9 Starano się ustalić, czy portal faworyzował któregoś z kandydatów biorących udział w wyborach. Analizę rozpoczęta zostanie od okresu przedwyborczego czyli aktywności portalu we wrześniu oraz październiku. Wykres 2.,,Wiadomości Zagłębia’’ - aktywność portalu przed wyborami samorządowymi. Źródło: opracowanie własne. W okresie przedwyborczym na portalu umieszczono jedynie sześć artykułów związanych z polityką. Pierwszy ukazał się 10 września i dotyczył reformy samorządu terytorialnego. Był to zarazem ostatni w tym miesiącu artykuł o tematyce politycznej. W październiku ukazało się ich nieco więcej. 2 października na portalu opublikowano materiał związany z prezydentem Sosnowca - Kazimierzem Górskim. Następny artykuł związany z wyborami samorządowymi ukazał się tydzień później, był on związany z konwencją inaugurującą kampanią wyborczą KKW SLD Lewica Razem w Sosnowcu której gościem był były premier i lider partii, Leszek Miller. W artykule umieszczono informacje odnośnie liderów list wyborczych komitetu w wyborach do Rady Miejskiej. Kolejny materiał ukazał się 21 października i okraszony został tytułem „Wkrótce wybory samorządowe. Dlaczego warto głosować?”. Portal tłumaczył wyborcom także, dlaczego wybory te są istotne dla mieszkańców danego regionu i w jaki sposób odbywa się głosowanie. Kolejny artykuł pojawił się 30 października i zachęcał do udziału w debacie prezydenckiej, która miała odbyć się 4 listopada w Wyższej Szkole Humanitas. Autor podkreślał, że debata stanowi doskonałą okazję do wyrobienia sobie opinii o kandydatach, w szczególności przez osoby, które dotąd nie zdecydowały, na kogo oddadzą swój głos. Strona | 10 Podczas okresu wyborczego, czyli w listopadzie, na portalu umieszczono jedynie jeden artykuł odnoszący się do zbliżających się wyborów samorządowych. Związany był z wyżej zapowiedzianą debatą. Informacje w nim zamieszczone przedstawiały w jaki sposób odbyła się debata, pokrótce opisano wypowiedzi kandydatów, jednak w żaden sposób nie faworyzowano żadnego z nich. W grudniu z kolei umieszczono cztery materiały związane z polityką. 1 grudnia zaprezentowano informację, przedstawiającą wyniki drugiej tury wyborów. Poprzednie publikacje związane były jedynie z Sosnowcem, natomiast tutaj pojawiają się informacje dotyczące także Czeladzi, Jaworzna oraz Zawiercia. Portal przekazał dokładne wyniki drugiej tury wyborów w wyżej wymienionych miastach. 15 grudnia zostały umieszczone informacje o wyborze zastępcy prezydenta Sosnowca. Z umieszczanych artykułów, choć było ich niewiele, można wywnioskować że portal „Wiadomości Zagłębia” nie faworyzował żadnego z kandydatów, trudno zatem określić jego profil polityczny. Zamieszczane informacje były obiektywne, prezentowały dane liczbowe, czy też zachęcały do udziału w debacie. Zainteresowani wyborcy mogli poznać reguły przeprowadzania wyborów samorządowych i dowiedzieć się, dlaczego są one ważne. Istotne jest, że „Wiadomości Zagłębia”, jak sugeruje nazwa, skupiają się na miastach należących do Zagłębia Dąbrowskiego, jednakże w przypadku informacji związanych z polityką i wyborami samorządowymi, portal skupił się jedynie na Sosnowcu. Warto podkreślić, że portal ten posiada fanpage na Facebooku. Miarodajnym sposobem na sprawdzenie popularności jest liczba tzw. „lajków”. W przypadku „Wiadomości Zagłębia” to 1709 ,,polubień’’. W okresie wyborów umieszczano tam jedynie niektóre informacje. Podobnie jak na samym portalu, tak i w przypadku Facebooka poziom aktywności był niski, umieszczano niewiele artykułów. Podsumowując, portal „Wiadomości Zagłębia” w okresie wyborów samorządowych nie cechował się dużą aktywnością. Przez cztery miesiące zostało umieszczonych na nim jedynie jedenaście artykułów o tematyce politycznej, z czego jedynie dwa nie były związane z wyborami. Internauci, chcąc zdobyć szczegółowe informacje o zbliżającej się elekcji musieli szukać ich w innych źródłach, ponieważ na portalu zamieszczano jedynie najistotniejsze wiadomości. Jeżeli analizować tematykę związaną z kulturą, czy sprawami społeczno-gospodarczymi, to portal bogaty jest w aktualne informacje, co widoczne jest na pierwszym wykresie. Strona | 11 Aktywność miejskiego portalu informacyjnego w Rudzie Śląskiej Portal rudaslaska.com.pl należy do sieci portali społecznościowych blizejmiasta.pl. Skupia ona kilkanaście portali miejskich, zlokalizowanych na terenie województwa śląskiego (między innymi: Katowice, Chorzów, Gliwice, Siemianowice Śląskie, Tychy). Artykuły umieszczane na stronie, podobnie jak na wyżej opisanym portalu, skupiają się na problematyce danego miasta. Główne tematy umieszczane na stronie to: sport, kultura polityka oraz aktualności. Średnio rzecz ujmując, na portal dodawano od jednego do pięciu artykułów dziennie. W celu zobrazowania aktywności portalu, podobnie jak w poprzednim przypadku, dokonano analizy ilościowej oraz jakościowej zamieszczanych tam artykułów na przełomie września i grudnia 2014 roku. Wykres 3. Rudaslaska.com.pl - analiza ilościowa oraz jakościowa portalu (wrzesień-grudzień 2014). Źródło: opracowanie własne. Przedstawione na diagramie dane wskazują, iż na portalu najczęściej poruszano problematykę związaną ze sprawami społeczno-gospodarczymi. Drugą pozycję zajęła kategoria „inne”. Na trzecim miejscu znalazły się tematy o problematyce politycznej. Pomimo dość niskiego poziomu aktywności portalu, duża część informacji była poświęcona właśnie temu zagadnieniu, co związane było bezpośrednio ze zbliżającymi się wyborami samorządowymi. W okresie przedwyborczym, czyli w miesiącach wrzesień-październik na stronie ukazało się w sumie 27 artykułów o tematyce politycznej. Strona | 12 Wykres 4. Rudaslaska.com.pl - aktywność portalu przed wyborami samorządowymi 2014 roku. Źródło: opracowanie własne. Obserwuje się, iż w okresie przedwyborczym kategoria o tematyce politycznej znalazła się na drugim miejscu, razem z kategorią ,,inne’’. Na pierwszym miejscu były tematy społeczno-gospodarcze. We wrześniu ukazało się dziewięć artykułów nawiązujących do wyborów samorządowych, natomiast w październiku osiemnaście. Pierwszy został umieszczony 10 września i informował o tym, jakie komitety wyborcze zostały zgłoszone na terenie Rudy Śląskiej. Następne materiały związane były z kandydaturami na prezydenta przedstawiano listy kandydatów do Sejmiku Województwa Śląskiego, program spotkań prezydenta miasta Grażyny Dziedzic z wyborcami, a także zaprezentowano listę kandydatów do Rady Miasta. Na portalu kolejno prezentowano kandydatów na prezydenta miasta. Internauci bez problemu mogli znaleźć wiadomości związane z wyborami. Portal był bogaty w treści, które w okresie przedwyborczym mogły pomóc podjąć decyzję niezdecydowanym wyborcom. Publikacje wraz z sylwetkami polityków zawierały także informacje przedstawiające program wyborczy każdego z nich. Po każdej debacie na portalu pojawiał się artykuł opisujący przebieg spotkań mieszkańców z prezydentem, opisywano, jakie kwestie były poruszane na posiedzeniach. Materiały w okresie przedwyborczym wprowadzały mieszkańców w temat wyborów samorządowych. W listopadzie portal informował wyborców o najważniejszych wydarzeniach związanych z wyborami. Na stronie zostały umieszczone zasady głosowania, co mogło być pomocne dla osób, które po raz pierwszy miały możliwość pójścia do urny wyborczej. Zainteresowani mogli dowiedzieć się także, jak powinna przebiegać cisza wyborcza a także gdzie wyborcy mogą oddać swój głos. Strona | 13 Wykres 5. Rudaslaskacom.pl - aktywność portalu w listopadzie 2014 roku. Źródło: opracowanie własne. Po zamknięciu komisji wyborczych internauci byli informowani o wstępnych wynikach i frekwencji wyborczej. Już 16 listopada podano nieoficjalne rezultaty głosowania z których wynikało, że w drugiej turze wyborów o fotel prezydenta walczyć będą urzędująca prezydent miasta, Grażyna Dziedzic oraz kandydatka Platformy Obywatelskiej Aleksandra Skowronek. 18 listopada na stronie pojawiły się już oficjalne wyniki potwierdzające nieoficjalne rezultaty umieszczone dwa dni wcześniej. Informacje te były szczegółowe, portal poinformował, ile mandatów do rady miasta zdobyły poszczególne komitety wyborcze, udostępniono także listę radnych z podziałem na okręgi wyborcze oraz przedstawiono ogólną liczbę głosów oddanych na poszczególne komitety które uzyskały prawo do uczestniczenia w podziale mandatów. 24 listopada zostały przedstawione wyniki wyborów do Sejmiku Wojewódzkiego Śląskiego. W ostatnich dniach miesiąca portal przypominał internautom, że 30 listopada odbędzie się druga tura wyborów na prezydenta miasta, krótko przedstawiono sylwetki kandydatek oraz przypomniano, w jaki sposób należy głosować, aby oddany głos był ważny. 30 listopada odbyło się ponowne głosowanie, portal informował, w jakich godzinach otwarte są lokale wyborcze oraz umieszczono listę komisji wyborczych, znajdujących się na terenie miasta. Podobnie jak po pierwszej turze głosowania, portal po zamknięciu lokali wyborczych na bieżąco informował wyborców o wstępnych wynikach i frekwencji. W grudniu artykuły związane z polityką nie zajmowały już czołowych miejsc. Po wyborach samorządowych liczba artykułów o tematyce politycznej znacząco się zmniejszyła. 1 grudnia na portalu zostały umieszczone oficjalne wyniki drugiej tury głosowania. Dwa dni później na stronie pojawił się materiał odnoszący się do zaprzysiężenia prezydenta miasta i nadzwyczajnej sesji Rady Miasta. Strona | 14 9 grudnia umieszczono informacje dotyczące wyboru wiceprezydentów miasta. Portal rudaslaska.com.pl nie faworyzował, ani nie wykazywał poparcia dla żadnego z polityków. Informacje dodawane na stronie przedstawiały kandydatów na urząd prezydenta i ich programy wyborcze, jednocześnie nie sugerując w żaden sposób, na kogo powinni głosować mieszkańcy. Na portalu umieszczano wiele cennych informacji, które mogły pomóc wyborcom w oddaniu głosu, jak zasady głosowania, czy informacje o tym, gdzie wyborcy mogą oddać swój głos. Również po wyborach aktywność portalu nie uległa zmniejszeniu umieszczano i na bieżąco aktualizowano wyniki wyborów oraz frekwencję. Internauci nie musieli zatem długo czekać na istotne dla nich informacje. Wykres 6. Rudaslaska.com.pl - aktywność portalu po wyborach samorządowych. Źródło: opracowanie własne. Portal ten posiada swój fanpage na Facebooku, na którym ma ponad dziesięć tysięcy kliknięć „lubię to”. Pomimo dużej liczby fanów, informacje umieszczane podczas wyborów samorządowych nie były regularnie aktualizowane. Zamieszczano jedynie wybiórcze informacje odnośnie wyborów. Jeżeli internauci chcieli być szczegółowo informowani o przebiegu kampanii wyborczej oraz o wynikach głosowania, musieli udać się do portalu rudaslaska.com.pl, gdzie mogli znaleźć wszystkie potrzebne i istotne informacje. Aktywność portalu internetowego www.bielsko.biala.pl Kolejny portal, który zostanie poddany analizie, związany jest z miastem Bielsko-Biała. Portal www.bielsko.biala.pl jest wydawany przez firmę MediaBielsko.pl. W trakcie kampanii wyborczej, na portalu ukazywało się średnio około ośmiu artykułów dziennie. Podobnie jak w powyższych przykładach, aby zobrazować aktywność dokonano analizy ilościowej oraz jakościowej portalu na przełomie września i grudnia 2014 roku. Strona | 15 Wykres 7. Bielsko.biala.pl - analiza ilościowa oraz jakościowa portalu (wrzesień-grudzień 2014). Źródło: opracowanie własne. Pierwsze miejsce pod względem charakteru treści zamieszczanych artykułów zajęła kategoria ,,inne’’. Portal umieszczał wiele informacji odnoszących się m.in. do licznych wypadków drogowych, poszukiwań przestępców czy informacji dotyczących spraw o charakterze kryminalnym. Jak można zaobserwować, portal ten był na bieżąca aktualizowany, umieszczał wiele wiadomości. Duża aktywność przekłada się także na sporą liczbę materiałów politycznych. Największa część wiadomości politycznych związana była z wyborami samorządowymi. Wykres 8. Bielsko.biala.pl - aktywność portalu przed wyborami samorządowymi Źródło: opracowanie własne We wrześniu i październiku 2014 roku na portalu umieszczono w sumie 53 artykuły o tematyce politycznej. Ilościowo na każdy miesiąc wiadomości te rozłożyły się w miarę równo: we wrześniu 27 artykułów natomiast w październiku 26. Pierwszy tekst związany z polityką ukazał się już na początku września. Odnosił się on do spotkania Przemysława Drabka, jednego z kandydatów na prezydenta, z dziennikarzami, podczas którego zaprezentował on swój stosunek do obecnego prezydenta - Jacka Krywulta. W kolejnych artykułach informowano internautów o listach kandydatów do Rady Miejskiej. Strona | 16 Następny artykuł odnosił się do bielskiego SLD - część władz tej właśnie formacji wycofała się z wyborów samorządowych, co było skutkiem decyzji władz krajowych, które wcześniej rozwiązały lokalne struktury partii. Inne artykuły umieszczane we wrześniu informowały m.in., że Platforma Obywatelska nie wystawi własnego kandydata na prezydenta ale poprze obecnego prezydenta. 15 września na portalu został umieszczony tekst napisany przez Janusza Okrzesika, lidera komitetu Niezależni.BB, który nosił tytuł „Bielsko-Białą trzeba przewietrzyć”. 18 września podana została z kolei informacja, że Jacek Krywult będzie ubiegał się o czwartą kadencję. Kolejne artykuły odnosiły się do nowych kandydatów na prezydenta miasta przedstawiano wskazano listy do Rady pomysły kandydatów Powiatu na oraz rozwój Sejmiku miasta, Województwa zaprezentowano Śląskiego liderów list do Rady Miejskiej. Na portalu umieszczono także kilka wywiadów, między innymi z kandydatami na prezydenta miasta. Wykres 9. Bielsko.biala.pl - aktywność portalu w listopadzie 2014. Źródło: opracowanie własne. W listopadzie obszar polityki, wraz ze sprawami społeczno-gospodarczymi, znalazł się na pierwszym miejscu. W okresie wyborczym na portalu pojawiały się artykuły opisujące programy wyborcze kandydatów na prezydenta, wyniki głosowania oraz relacje ze spotkań polityków. Już 1 listopada pojawia się wiadomość, że Janusz Okrzesik wzywa prezydenta do debaty, 4 listopada w tym też opublikowano artykule materiał został umieszczony opisujący program przebieg ,,Niezależnych’’. spotkania wyborczego zorganizowanego przez TVP Katowice. Udział w nim wzięło pięciu kandydatów nie pojawił się jedynie urzędujący prezydent. „Już pierwsza publiczna debata obnażyła braki programowe niektórych kandydatów” - takie słowa internauci mogli przeczytać w tym artykule, jednak autor tekstu nie wskazuje konkretnych kandydatów. 7 listopada portal transmitował na żywo debatę z udziałem kandydatów na prezydenta Bielska-Białej. Strona | 17 W dniu wyborów samorządowych - 16 listopada, na portalu pojawił się artykuł instruujący wyborców co do zasad głosowania oraz charakteryzujący zasady przestrzegania ciszy wyborczej. Na bieżąco aktualizowane były informacje dotyczące frekwencji wyborczej. Zaraz po zamknięciu lokali wyborczych na portalu umieszczono krótką informację że zorganizowano sondę przed kilkoma komisjami, według wyników której na pierwszym miejscu znalazł się Jacek Krywult z poparciem 48%, a drugie miejsce, mając ponad połowę mniej głosów, zajął Janusz Okrzesik. 17 listopada portal poinformował, że konieczne jest przeprowadzenie drugiej tury głosowania, w której zmierzą się Jacek Krywult oraz Janusz Okrzesik. Portal dokonał podsumowania kampanii - „Kampania nie była nudna” tak został zatytułowany artykuł. Autor tekstu wskazał również, że kandydaci nie ograniczyli się jedynie do ataku, dążyli także do dialogu z mieszkańcami. Jedynie urzędujący prezydent Jacek Krywult unikał publicznych debat i trudnych pytań, czym prowokował do ataku. „Łatwo jest bowiem atakować w sytuacji, gdy oskarżony nie może się bronić” - twierdziła bielska socjolog dr Aneta Bąk. Umieszczano także wiadomości, dotyczące zbliżającej się drugiej tury głosowania, przedstawiające działania kandydatów. 30 listopada zamieszczono artykuły przypominające o odbywającej się w tym dniu drugiej turze wyborów i podobnie jak w artykule zamieszczonym podczas pierwszej tury, poinformowano jak należy oddać głos, aby był ważny. Wykres 10. Bielsko.biala.pl - aktywność portalu po wyborach samorządowych 2014. Źródło: opracowanie własne. W okresie powyborczym, obejmującym grudzień 2014 roku, tematyka polityczna nie cieszyła się już tak dużą popularnością, jak w przypadku poprzednich miesięcy. W grudniu umieszczono czternaście artykułów związanych z polityką. Pierwszy pojawił się 1 grudnia i dotyczył oficjalnych wyników drugiej tury wyborów. Strona | 18 Portal podał, że Jacek Krywult wygrał wybory i będzie sprawował urząd przez kolejną kadencję. Kolejne treści odnosiły się do wypowiedzi prezydenta, który dokonywał podsumowania kampanii wyborczej, oceniając ją jako brutalną w porównaniu do poprzednich. 3 grudnia ukazał się materiał, który podsumował listopadowe wybory samorządowe na terenie miasta. Wynikało z niego, że osoby cieszące się największym autorytetem wśród wyborców otrzymały ponad tysiąc głosów. Podsumowując, portal bielsko.biala.pl był bardzo aktywny w okresie od września do grudnia 2014 roku. Jak prezentuje diagram, tematy polityczne w okresie kampanii wyborczej cieszyły się dużą popularnością. Warto podkreślić, że pod umieszczanymi artykułami występowała spora aktywność, internauci często komentowali dodawane wiadomości. Portal dostarczał wszystkich niezbędnych informacji związanych z wyborami samorządowymi, internauci bez problemu mogli dotrzeć do interesujących ich treści. Portal ma także swój fanpage na Facebooku, który posiada ponad 50 tysięcy ,,polubień’’. Jednak w okresie wyborczym umieszczano niewiele treści związanych z wyborami samorządowymi. Podsumowanie Współcześnie, Internet jest dla dużej rzeszy użytkowników o wiele bardziej atrakcyjny niż tradycyjne media. Obecnie, media takie jak: radio, prasa czy nawet telewizja schodzą na dalszy plan, ustępując miejsca właśnie Internetowi, który uznawany jest za jedno z najważniejszych mediów, co przejawia się głównie w jego popularności. Tradycyjna prasa posiada o wiele mniej możliwości. Informacje zamieszczane w Internecie można odświeżyć, zaktualizować, natomiast w tradycyjnych środkach komunikacji nie ma takiej możliwości. Strony internetowe samorządów są dość często aktualizowane. Aż 71% spośród nich jest odświeżana codziennie, kolejne 20% przynajmniej raz w tygodniu. Dzięki temu serwisy te mają szansę stać się narzędziem bieżącego informowania lokalnych społeczności o wydarzeniach w najbliższym otoczeniu. Codzienne wprowadzanie danych na stronę pozwala uniknąć tendencji do poszukiwania informacji wśród osób niekompetentnych oraz powstawaniu plotek [Szostok, Rajczyk 2013: 119]. Kolejnym atutem, który przemawia nad wyższością sieci, jest możliwość umieszczania w niej plików wideo. Strona | 19 Do głównych zalet dzisiejszych mediów zalicza się możliwość interakcji. W przypadku miejskich portali informacyjnych jedną z możliwości komunikowania się jest umieszczanie pod komentarzy dodawanymi artykułami. Czytelnicy mają możliwość wyrażenia swojej opinii na dany temat oraz prowadzenia dialogu z innymi osobami. Istnieją portale, na których zamieszczana jest duża liczba komentarzy ale również i takie, gdzie umieszczane artykuły nie spotykają się z żadnym odzewem. Analizując trzy miejskie portale informacyjne można zaobserwować, że część z nich podczas wyborów samorządowych przywiązała dużą wagę do polityki, jednak nie wszystkie były aktywne w tej sferze. Dobrze prowadzony portal informacyjny niewątpliwie powinien odznaczać się dużą różnorodnością dodawanych treści. Pod tym względem wyróżnić należy portal www.bielsko.biala.pl, na którym mieszkańcy mogli znaleźć wiele informacji odnoszących się do wyborów samorządowych. Artykuły cechowały się bardzo dużą różnorodnością, dodawane były z dużą częstotliwością. Portal nie ograniczył się jedynie do prezentowania tekstów, z debat umieszczane były linki do filmów ukazujących przebieg całego spotkania oraz fotorelacje ze spotkań kandydatów z wyborcami. Najgorzej pod tym względem prezentuje się portal www.wiadomosciazaglebia.pl. Tutaj na przełomie czterech miesięcy umieszczono jedynie jedenaście artykułów związanych z obszarem polityki. Porównując aktywność bielskiego portalu różnica jest ogromna, tylko w okresie przedwyborczym portal ten umieścił 53 artykuły, które powiązane były z polityką, w sumie w ciągu czterech miesięcy pojawiło się ich aż 117. Na ostatnim z poddanych analizie portali na przestrzeni czterech miesięcy, opublikowano 51 artykułów politycznych. Patrycja Szostok oraz Robert Rajczyk [2013: 120] wskazują, iż można odnaleźć zależność pomiędzy rodzajem miejscowości a częstotliwością aktualizowania informacji. Częstotliwość aktualizowania danych na stronach internetowych samorządów jest dość duża a więc można je uznać za adekwatne źródło informacji lokalnej. Internet jest narzędziem przekazywania wiadomości, ale również tworzy interakcję z odbiorcami. Istotna jest aktywność internautów pod umieszczanymi treściami. Analizując zawartość wyżej wymienionych portali można zaobserwować dość niską aktywność odbiorców. Na portalu www.bielsko.biala.pl czytelnicy byli najbardziej aktywni, pod najciekawszymi artykułami ukazywało się nawet 130 komentarzy. Najbardziej bierni internauci to czytelnicy portalu www.wiadomoscizaglebia.pl. Na tym portalu praktycznie pod żadnym postem nie wywiązywała się dyskusja czytelników. Strona | 20 Analizując jakość dodawanych treści, to wyróżnić należy portale związane z Rudą Śląską oraz z Bielsko-Białą, na których umieszczano najważniejsze dla czytelników informacje odnośnie wyborów samorządowych. Treści na bieżąco były aktualizowane oraz pojawiało się wiele artykułów informujących o najważniejszych wydarzeniach (terminy spotkań z kandydatami, zapowiedzi i relacje z debaty prezydenckiej, listy wyborcze itp.). Selekcjonerzy informacji twierdzą, że przekazy mają tym większą wartość dla odbiorców im bardziej są: aktualne, znaczące, bliskie odbiorcy, ważne, negatywne zgodne z oczekiwaniami spersonalizowane, konkretne, pochodzą z wiarygodnego źródła powiązane z ważnymi problemami. W rezultacie można zaobserwować, że w mediach lokalnych dominują wiadomości skoncentrowane na jednostkowych, konfrontacyjnych (spolaryzowanych), często losowych i negatywnych wydarzeniach aktualnych i krótkiej żywotności. Natomiast zjawiska i procesy społeczne, polityczne, gospodarcze obyczajowe o charakterze długotrwałym praktycznie nie są uwzględniane [Kowalczyk 2008: 108]. Bibliografia: Bakalarski Krzysztof (2014), Komunikacja a rozwój społeczności lokalnych, Warszawa: Difin Gnieciak Monika (2008), Marketing polityczny w Internecie. Prezydenci miast województwa śląskiego w interaktywnej sieci, [w:]K. Wódz, D. Dzienniak-Paulina (red.), Kampanie wyborcze z perspektywy lokalnej: szkice socjologii komunikacji politycznej, Dąbrowa Górnicza: Wyższa Szkoła Biznesu. Karciarz Magdalena, Dutko Maciej (2010), Informacja w Internecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Kolczyński Mariusz (2007), Strategie komunikowania politycznego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Kotarski Hubert (2005), Internet a lokalna polityka. Studium socjologiczne na przykładzie wyborów samorządowych, [w:] M. Sokołowski (red.), Oblicza Internetu: Internet a globalne społeczeństwo informacyjne, Biskupiec: "Algraf". Kowalczyk Ryszard (2011), Miejsce i rola mediów lokalnych we współczesnym społeczeństwie informacyjnym [w:] ,,Środkowoeuropejskie Studia Polityczne’’, nr 1. Kowalczyk Ryszard (2008), Media lokalne w Polsce. T. 1, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Contact. Strona | 21 Piechota Grażyna (2012), Media lokalne w procesie kreacji lokalnej rzeczywistości, [w:] Z. Pucek, J. Bierówka (red.), Polska w mediach, media w Polsce, Kraków: Wydawnictwo: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Szaban Dorota (2010), Internet w kampanii wyborczej: analiza socjologiczna mobilizacji elektoratu w wyborach parlamentarnych w 2005 roku w Polsce, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego. Szostok Patrycja, Rajczyk Robert (2013), Komunikowanie lokalne w Polsce: o instrumentach polityki komunikacyjnej samorządów, Katowice: Gnome - Wydawnictwa Naukowe i Artystyczne. Świerczyńska-Głownia Weronika (2011), Władza lokalna a nowe formy komunikacji ze społeczeństwem. Szanse i wyzwania [w:] W. Świerczyńska-Głownia, A. Wąsiński (red.), Komunikacja we współczesnym społeczeństwie: edukacja, strategie, wyzwania, BielskoBiała: Wyższa Szkoła Administracji. Zieliński Jarosław (2013), Marketing polityczny w Internecie, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. Źródła internetowe: http://wiadomoscizaglebia.pl/ http://www.bielsko.biala.pl/ http://rudaslaska.com.pl/ http://www.krrit.gov.pl/drogowskaz-medialny/aktualnosci/news,1382,polska-wyniki-badaniaworld-internet-project-za-2013-r.html (19.07.2015). http://www.bielsko.biala.pl/aktualnosci/28357/kampania-nie-byla-nudna (19.07.2015). Strona | 22