Pobierz

KARCZMA POLESKA zaprasza do Kołacz
Mija 5 lat od chwili oddania do użytku Karczmy Poleskiej w Kołaczach, wiosce
położonej przy szosie prowadzącej z Lublina do Włodawy. Kierowcom spieszącym tędy
choćby nad pobliskie jezioro Białe dobrze znany jest przydrożny widok karczmy wraz z
okalającym ją małym skansenem. To tu właśnie od kilku lat, zawsze w pierwszych dniach
maja, odbywa się słynna już Majówka Poleska. Będzie i w tym roku. Organizatorzy
zapraszają na nią w dniach od 1 do 3 maja.
Stylowy, drewniany budynek karczmy nawiązuje swoją bryłą do obiektów karczemnych
dawnego Polesia Lubelskiego. Ciekawie urządzone wnętrza tworzą trzy sale konsumpcyjne:
Poleska, Żydowska i Ukraińska. W sumie, świadomie nawiązują do tradycji dawnego
pogranicza trzech kultur, a i karczemne menu uwzględnia właśnie tradycyjne potrawy
regionalne. Smakosze zjeżdżają tu w sezonie letnim na degustację bomb różanieckich,
lemieszki, babki ziemniaczanej, parzybrody, pierogów z różnorakim nadzieniem itp.
Zlokalizowane na poddaszu pokoje z łazienkami zapewnia podróżnym czy też turystom 14
miejsc noclegowych. Mają oni do dyspozycji rozległy, ponad 2 hektarowy dziedziniec oraz
dwa stawy rybne służące jako łowiska dla wędkarzy, a ponadto altanę, grill z ogniskiem,
domek letniskowy, boisko do piłki plażowej, plac zabaw dla dzieci. Komu tego wszystkiego
mało, może udać na trasę ścieżki edukacyjnej „ Kołacze – czyli kołatanie do wrót przyrody”
lub zobaczyć pobliską ścieżkę „Perehod” w Poleskim Parku Narodowym. Obok prowadzi też
jedyny Poleski Szlak Konny - konia huculskiego. Z Kołacz, a konkretnie od mostu na
Włodawce można organizować spływy kajakowe rzeką aż do Suchawy, Adamek, Włodawy a
jak kto chce, to jeszcze dalej – Bugiem. Otwarcie sezonu kajakowego na Polesiu odbywa się
tradycyjnie właśnie 1 maja w Karczmie Poleskiej.
Wszystkie działania kulturalne czy sportowo - rekreacyjne Karczmy wspierane są przez
Towarzystwo Popularyzacji Piękna Polesia, które w starym 100-letnim spichlerzu stojącym
obok ma swą siedzibę. Towarzystwo ma nie lada możliwości, bo stale współpracuje z
Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, Poleskim Parkiem Narodowym,
Nadleśnictwem Włodawa, PTTK O/Włodawa, samorządami lokalnymi w Starym Brusie,
Hańsku, Wyrykach i Urszulinie. Wspólnie organizowane imprezy wspierają zwykle
Starostwo Powiatowe we Włodawie i Urząd Marszałkowski w Lublinie. Do stałych już
imprez powtarzanych cyklicznie co roku oprócz majówki Poleskiej należą: Noc Świętojańska,
Kwaszenie Kapusty, Europejskie Dni Dziedzictwa. Wtedy to w Karczmie odbywają się
plenery malarskie i rzeźbiarskie, warsztaty kulinarne, przeglądy zespołów ludowych, pokazy
ginących zawodów, kuchni słowiańskiej, zawody konne, walki rycerskie. Pomocnym w tych
przedsięwzięciach jest skansen Zagroda Poleska. W Zagrodzie podziwiać można
rekonstrukcje: chałupy z Załucza Starego z II połowy XIX w., stodoły drewnianej z bali
zwęgłowanych na jaskółczy ogon, kurnika krytego słomą, piwnicy ziemnej na sochę i ślemię
z dachem z kołków pokrytych ziemią, żurawia studziennego z cembrowiną, płoty z chrustu,
patyków, kołków, żerdziowy, sztachetkowy, dworski. Jest tu także autentyczny spichlerz z
podcieniem kryty strzechą słomianą. W jego powstaniu, dzięki wsparciu finansowemu, swój
wkład mają Holenderska Prowincja GELDERLAND oraz Fundacja Wspomagania Wsi.
Zagroda cieszy się dużym uznaniem gości. Jej wyposażenie, narzędzia, sprzęt
gospodarstwa domowego, przedmioty codziennego użytku, narzędzia rolnicze, stanowią
oryginalne eksponaty zebrane i ofiarowane głównie przez mieszkańców wsi Gminy Stary
Brus i innych miejscowości.
Pomysłodawcą skansenu Zagroda Poleska jest Marek Bem, dyrektor Włodawskiego
Muzeum, który od początku czuwał nad wykonawstwem poszczególnych obiektów i ich
etnograficzną wiarygodnością. Pomagali mu i wspierali przedsięwzięcie finansowo i
rzeczowo m.in Wiesław Blicharski, Andrzej i Wojciech Kral, Józef Skrzypek, Józef
Kędzierawski, Jan Kamiński , Wiesław Warmiński, Stanisław Ignatowski, Zbigniew Miazek i
wielu innych zwykłych członków Towarzystwa. Dzięki ich pracy mógł powstać innowacyjny
sieciowy produkt turystyczny pod nazwą: ekologiczna ścieżka edukacyjno - turystyczna
„Między Wieprzem a Bugiem”. Skupia on takie atrakcje turystyczne jak: Słowiański Gród w
Wólce Bieleckiej, Gospodarstwo Agroturystyczne w Wólce Cycowskiej, Gospodarstwo
Ekologiczne w Zabrodziu, stadnina konia huculskiego Żurawiejka w Bukowej Małej czy
wreszcie Zagroda Polska w Kołaczach. Produkt ten otrzymał wyróżnienia w konkursie na
najlepszy produkt turystyczny, Perły i Perełki Lubelszczyzny oraz nagrodę ekologiczną
SUSEŁ 2009. Odniesiony sukces zachęcił do wydłużenia istniejącej ścieżki o drugi etap
prowadzący z Kołacz do Krainy Rumianku w Hołownie, Krainy Mleka w Żeszczynce oraz
Tatarów w Studziance.
W sumie, Karczma Poleska wraz ze skansenem, ścieżką „ Kołacze, czyli kołatanie do
wrót przyrody”, potrawami regionalnymi Polesia i charakterystycznym wystrojem wnętrz,
powiązaniem z innymi atrakcjami Polesia i szlakami, tworzy oryginalny, ciekawy,
niepowtarzalny produkt turystyczny, śmiało można powiedzieć - na skalę europejską.
Doceniają to turyści wpisujący się do księgi pamiątkowej. A przyjeżdżają nie tylko z całej
Polski ale także z Niemiec, Holandii, Belgii, Włoch, Ukrainy i Rosji. Wszystko to musiało
oczywiście wpłynąć na życie kulturalne Kołacz, przyczyniło się do poszerzenia współpracy z
innymi stowarzyszeniami jak np. Stowarzyszeniem Twórców Kultury Nadbużańskiej im.
Janusza Kalinowskiego we Włodawie, zainspirowało powstanie zespołów ludowych „Polesia
Czar” i „Wesołe Sąsiadki”. W karczmie goszczą artyści i twórcy ludowi jak Jan Niemierko,
Sylwester Sowa, Jan Pawłowski, Aldon Dzięcioł i inni. Dzięki temu Karczma Poleska wraz z
Zagrodą Poleską stały się nową atrakcję turystyczną woj. lubelskiego na stałe wpisując się w
krajobraz regionu. Kołacze zaciekawiły też studentów i naukowców w kontekście poznawania
i ratowaniu tradycji oraz zwyczajów ludowych. W czasie studenckiego obozu naukowego
UMCS w 2009 r. studenci pod kierunkiem pracowników naukowych UMCS, przez 7 dni
prowadzili badania zwyczajów, obrzędów, tradycji wsi nadbużańskich, szczególnie z gminy
Stary Brus. Zebrane materiały zostały opracowane przez naukowców Kulturoznawstwa
UMCS i zostały prezentowane na Konferencji Naukowej w Starostwie Powiatowym w
grudniu 2009 r. Ukazały się też publikacje naukowe na ten temat.
Kolejny obóz naukowy odbył się w 2010 r. i był zorganizowany przy udziale
Towarzystwa przez wójta gminy Hańsk. Wszystkie te działania dostrzegła Fundacja Rozwoju
Demokracji Lokalnej z Warszawy, która przyznała Towarzystwu Popularyzacji Piękna
Polesia dyplom za „ wypromowanie wsi Kołacze do roli ważnego centrum turystycznego w
Polsce”. O wszystkim tym można dowiedzieć się w punkcie informacji turystycznej czynnej
w starym spichlerzu. W punkcie tym można zobaczyć i zakupić mapy, foldery, wydawnictwa
promocyjne, pamiątki wykonane przez lokalnych twórców, śledzić na dużej przestrzennej
mapie szlaki i liczne tu atrakcje turystyczne.
Gospodarze zapraszają do Karczmy i Zagrody Poleskiej w Kołaczach na:
Majówkę Poleską i spływy kajakowe (1-3 maja), Sobótki czy Europejskie Dni
Dziedzictwa (17 września), Kwaszenie Kapusty (29 października).
Antoni Kobielas