Polska Rama Kwalifikacji i Zintegrowany System Kwalifikacji
Transkrypt
Polska Rama Kwalifikacji i Zintegrowany System Kwalifikacji
Polska Rama Kwalifikacji i Zintegrowany System Kwalifikacji Warsztat Beata Michalska, ekspert KRK Instytut Badań Edukacyjnych Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Kwalifikacja – formalnie potwierdzone kompetencje (zbiór efektów uczenia się) inaczej: formalny wynik procesu oceny i potwierdzania uzyskany w sytuacji, w której właściwy organ zgodnie z ustaloną procedurą stwierdził, że dana osoba osiągnęła efekty uczenia się zgodne z określonymi standardami Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Definicja Europejskiej Ramy Kwalifikacji 8 poziomów określonych za pomocą wymagań dotyczących efektów uczenia się Europejska Rama Kwalifikacji (ERK) – przyjęty w UE układ odniesienia pozwalający na porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w różnych krajach. Europejska Rama Kwalifikacji (ERK) – system odniesienia do systemów krajowych Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Założenia ERK i systemów krajowych Dobrowolny udział krajów Każdy kraj opracowuje własny system i ramę (10 kryteriów) Krajowa rama obejmuje wszystkie osiągnięcia osób uczących się bez względu na miejsce, rodzaj, czas uczenia się Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Polska Rama Kwalifikacji (PRK) Ośmiopoziomowa struktura Uporządkowane opisy wymagań dotyczące wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, które określają dany poziom Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 RYNEK PRACY ZAWODOWE KWALIFIKACJE Opis poprzez kompetencje (efekty uczenia się) Uzasadnienie przydatności OGÓLNE DALSZA EDUKACJA Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Polska Rama Kwalifikacji – charakterystyki poziom 1 Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne W dziedzinie uczenia się, W dziedzinie uczenia się, twórczości lub W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do w odniesieniu do działalności zawodowej twórczości lub działalności działalności zawodowej zna i potrafi: zawodowej jest gotów do: rozumie: elementarne fakty i respektowania zobowiązań wykonywać bardzo proste pojęcia oraz zależności wynikających z zadania według szczegółowych między wybranymi przynależności do różnych wskazówek w typowych zjawiskami warunkach rozwiązywać bardzo wspólnot przyrodniczymi, proste typowe problemy w działania i współdziałania społecznymi i w sferze typowych warunkach pod bezpośrednim wytworów ludzkiej myśli uczyć się pod bezpośrednim nadzorem w zorganizo‐ wanych warunkach kierunkiem w zorganizowanej formie oceniania swoich działań odbierać proste wypowiedzi, i przyjmowania tworzyć bardzo proste odpowiedzialności wypowiedzi za bezpośrednie ich skutki „1” Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Polska Rama Kwalifikacji – poziom 4 Wiedza Umiejętności W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i odniesieniu do działalności zawodowej rozumie: potrafi: P O Z I O M 4 poszerzony zbiór podstawowych faktów, umiarkowanie złożonych pojęć i teorii oraz zależności między wybranymi zjawiskami przyrodniczymi, społecznymi i w sferze wytworów ludzkiej myśli a ponadto w określonych dziedzinach w szerszym zakresie fakty, umiarkowanie złożone pojęcia, teorie i zależności między nimi W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: wykonywać niezbyt złożone zadania w części bez instrukcji często w zmiennych warunkach rozwiązywać niezbyt proste, w pewnej części nietypowe problemy często w zmiennych warunkach uczyć się samodzielnie w zorganizowanej formie odbierać złożone wypowiedzi, tworzyć niezbyt złożone wypowiedzi dotyczące szerokiego zakresu zagadnień odbierać i formułować proste wypowiedzi w języku obcym podstawowe uwarunkowania prowadzonej działalności Kompetencje społeczne przyjmowania odpowiedzialności związanej z uczestnictwem w różnych wspólnotach i funkcjono‐ waniem w różnych rolach społecznych autonomicznego działania i współdziałania w zorganizowanych warunkach oceniania działań swoich i osób, którymi kieruje; przyjmowania odpowiedzialności za skutki działań własnych oraz tych osób Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Polska Rama Kwalifikacji – poziom 7 Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne W dziedzinie uczenia się, twórczości lub W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w W związku z dziedziną uczenia się, w odniesieniu do działalności zawodowej odniesieniu do działalności zawodowej twórczości lub działalności zawodowej zna i rozumie: potrafi: jest gotów do: w pogłębiony sposób wybrane fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi, także w powiązaniu z innymi dziedzinami P O Z I O M 7 różnorodne, złożone uwarunkowania i aksjologiczny kontekst prowadzonej działalności wykonywać zadania oraz formułować i rozwiązywać problemy, z wykorzystaniem nowej wiedzy, także z innych dziedzin tworzenia i rozwijania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i życia podejmowania inicjatyw, krytycznej oceny siebie oraz zespołów i organizacji, w których uczestniczy samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie komunikować się ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców, odpowiednio uzasadniać stanowiska przewodzenia grupie i ponoszenia odpowiedzialności za nią Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 DESKRYPTORY UNIWERSALNE Uniwersalne charakterystyki poziomów Polska Rama Kwalifikacji – charakterystyki poziomu uniwersalne Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne poziom 6 i 7 W dziedzinie uczenia się, twórczości lub W dziedzinie uczenia się, twórczości W związku z dziedziną uczenia się, Poziom 6 w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: w zaawansowanym stopniu – fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi różnorodne, złożone uwarunkowania prowadzonej działalności lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: innowacyjnie wykonywać zadania oraz rozwiązywać złożone i nietypowe problemy w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach kultywowania i upowszechniania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i poza nim samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie Poziom 7 komunikować się z otoczeniem, uzasadniać swoje stanowisko w pogłębiony sposób wybrane fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi, także w powiązaniu z innymi dziedzinami różnorodne, złożone uwarunkowania i aksjologiczny kontekst prowadzonej działalności wykonywać zadania oraz formułować i rozwiązywać problemy, z wykorzystaniem nowej wiedzy, także z innych dziedzin samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie komunikować się ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców, odpowiednio uzasadniać stanowiska samodzielnego podejmowania decyzji, krytycznej oceny działań własnych, działań zespołów, którymi kieruje, i organizacji, w których uczestniczy; przyjmowania odpowiedzialności za skutki tych działań tworzenia i rozwijania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i życia podejmowania inicjatyw, krytycznej oceny siebie oraz zespołów i organizacji, w których uczestniczy przewodzenia grupie i ponoszenia odpowiedzialności za nią Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Zawód – zadania, czynności procesy Kwalifikacja – potwierdzone kompetencje Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Od zawodu do kwalifikacji Kelner Recepcjonista hotelowy Pracownik biura podróży Krok 1: zawody Pilot wycieczek Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Od zawodu do kwalifikacji Q4 Q9 Recepcjonista hotelowy Kelner Q2 Q1 Q5 Pracownik biura podróży Q7 Q3 Pilot wycieczek Q6 Q8 Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Zintegrowany system kwalifikacji Polska Rama Kwalifikacji Procedury akumulacji i transferu osiągnięć Standardy opisu kwalifikacji ułatwiające ich porównywanie Programowanie treści kształcenia i szkolenia Rejestr kwalifikacji Procedury oceny i uznawania efektów uczenia się Procedury 1. Przypisanie poziomu do kwalifikacji zapewniania jakości kwalifikacji 2. Wpis do rejestru Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 PRK – poziomy a edukacja Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 POTRZEBA 1 Wyodrębnienie i opisanie kwalifikacji w zawodach Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 RYNEK PRACY ZAWODOWE KWALIFIKACJE Opis poprzez kompetencje (efekty uczenia się) Uzasadnienie przydatności OGÓLNE DALSZA EDUKACJA Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 EDUKACJA NABYWANIE DOŚWIADCZENIE KOMPETENCJE OCENA (np. egzamin) POTWIERDZANIE UZNAWANIE Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 System Kwalifikacji (w tym Polska Rama Kwalifikacji) to równość różnych ścieżek zdobywania kwalifikacji Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 edukacja formalna – szkoły, uczelnie, inne instytucje kształcące edukacja pozaformalna – szkolenia, staże, kursy uczenie się nieformalne – w pracy, życiu codziennym, z książek, internetu, od znajomych Rysunek C. Uzyskiwanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (po 1 września 2012 roku) Uzyskiwanie kwalifikacji w szkole Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy Świadectwo* potwierdzające uzyskanie I kwalifikacji w zawodzie Świadectwo* potwierdzające uzyskanie II kwalifikacji w zawodzie Świadectwo* potwierdzające uzyskanie III kwalifikacji w zawodzie + Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy + + Egzamin zawodowy Świadectwo ukończenia odpowiedniego typu szkoły lub zdania egzaminu eksternistycznego = Dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie Egzamin eksternistyczny Uzyskiwanie kwalifikacji poza szkołą * Zawód (kwalifikacja złożona) może obejmować jedną, dwie lub trzy składowe kwalifikacje w zawodzie. Źródło: Opracowanie IBE. Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Walidacja ‐ potwierdzanie kompetencji, wiedzy, umiejętności ‐ to (w rozumieniu Parlamentu Europejskiego i Rady): proces potwierdzania, że określone, poddane ocenie efekty uczenia się, uzyskane przez uczącego się, odpowiadają wyznaczonym efektom wymaganym w ramach jednostki lub kwalifikacji. Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Nie ma kwalifikacji bez walidacji Walidacja – Wieloetapowy proces sprawdzania, czy – niezależnie od sposobu uczenia się – kompetencje dla danej kwalifikacji zostały osiągnięte. Walidacja prowadzi do certyfikacji (wydania dyplomu). Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 ZALECENIE RADY EUROPY w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (…) Dzięki temu, że ułatwia mobilność zawodową i geograficzną i pozwala na lepsze łączenie umiejętności z ofertami pracy, walidacja może mieć istotny wpływ na rozwiązanie problemu braku pracowników o odpowiednich umiejętnościach w rozwijających się sektorach oraz wspierać ożywienie gospodarcze. (…) Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 ZALECENIE RADY EUROPY w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (…) Mając na celu zaoferowanie wszystkim obywatelom możliwości wykazania, czego nauczyli się poza szkołą, i wykorzystania tego w swojej karierze i dalszej nauce, państwa członkowskie powinny: (1) zapewnić, aby do 2015 r. powstał krajowy system walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, zapewniający obywatelom możliwość: i) walidacji umiejętności, wiedzy i kompetencji zdobytych w drodze uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, w tym za pomocą otwartych zasobów edukacyjnych, oraz ii) otrzymania pełnych lub częściowych kwalifikacji na podstawie poddanych walidacji efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (…) Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 POTRZEBA 2 Stworzenie systemu walidacji Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Walidacja – projektowanie rozwiązań krajowych Poradnik cedefop Luty 2009 Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Potwierdzanie efektów uczenia się (walidacja) Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Walidacja – metoda portfolio Co to jest portfolio? Jak wykorzystać to narzędzie w walidacji? dyskusja Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Walidacja – metoda portfolio ‐ podsumowanie „dobre portfolio przygotowane do walidacji charakteryzuje się tym, że łatwo je ocenić” (str. 51) Uporządkowanie zgodnie ze standardem Dowody „wprost” Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Walidacja – metoda portfolio Jak zaprojektować proces doradczy (assesment)? ćwiczenie w grupach Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 POTRZEBA 3 Instytucje i eksperci walidacji Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Podsumowanie Stworzone narzędzia eksperckie, wzory, formularze, instrukcje (obecnie pilotaż) Wyzwania, zadania na najbliższą przyszłość • Wyodrębnianie i opisywanie kwalifikacji w zawodach • Instytucje i eksperci systemu kwalifikacji • Instytucje i eksperci walidacji Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Gdzie się dowiedzieć więcej? www.kwalifikacje.edu.pl Biblioteka KRK – link na stronie kwalifikacje.edu.pl http://www.cedefop.europa.eu Portale krajowe (NQF), punkty koordynacyjne (NCP) Moc w regionach II – Nowa perspektywa finansowa 2014‐2020 – Kraków, 18‐19 grudnia 2014 Podsumowanie spotkania Bardzo dziękuję, Beata Michalska [email protected]