Konferencje, targi, wystawy

Konferencje, targi, wystawy
Rewitalizacja terenów zdegradowanych
Ponad sto osób uczestniczy³o w III Miêdzynarodowej
konferencji ,,Innowacyjne rozwi¹zania rewitalizacji terenów zdegradowanych”, która odby³a siê w Ustroniu
w dniach 7–9 paŸdziernika. W konferencji uczestniczyli
eksperci z Niemiec, Czech, Austrii, Holandii i Kanady oraz
m³odzi naukowcy g³ównie z województwa œl¹skiego. Honorowy patronat nad Konferencj¹ objêli: Waldemar Pawlak, Wicepremier, Minister Gospodarki, prof. Maciej Nowicki, Minister Œrodowiska, Zygmunt £ukaszczyk, Wojewoda Œl¹ski oraz Bogus³aw Œmigielski, Marsza³ek Województwa Œl¹skiego. G³ównymi organizatorami konferencji s¹ Centrum Badañ i Dozoru Górnictwa Podziemnego
i Instytut Ekologii Terenów Uprzemys³owionych.
Otwieraj¹c Konferencjê Zygmunt Folta, prezes Centrum
Badañ i Dozoru Górnictwa Podziemnego podkreœli³ znaczenie innowacji w rewitalizacji terenów zdegradowanych. Wyrazi³ nadziejê, ¿e nauka bêdzie g³ównym stymulatorem nowoczesnych przekszta³ceñ terenów poprzemys³owych, a tak¿e Ÿród³em kszta³towania opinii publicznej.
Konferencjê rozpocz¹³ panel dyskusyjny „Polityka pañstwa wobec terenów zdegradowanych dzia³alnoœci¹
przemys³ow¹”, w którym wziêli udzia³: Jerzy Swatoñ, dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi NFOŒiGW, Joanna
Piekutowska, dyrektor Departamentu Inspekcji i Orzecznictwa G³ównego Inspektoratu Ochrony Œrodowiska, Jan
Dulewski, zastêpca dyrektora Departamentu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Z³o¿em Wy¿szego Urzêdu Górniczego, Anna Wrzeœniak, Œl¹ski Wojewódzki Inspektor
Ochrony Œrodowiska oraz Gabriela Lenartowicz, prezes
WFOŒiGW w Katowicach. Œl¹ski Urz¹d Marsza³kowski
reprezentowali Jerzy Ziora, dyrektor Wydzia³u Ochrony
Œrodowiska, Gra¿yna Zduñczuk–Studnicka, zastêpca dyrektora Wydzia³u Gospodarki. W trakcie panelu podkreœlono, ¿e s³aboœci¹ polskich rozwi¹zañ jest brak szczegó³owej
inwentaryzacji obiektów zanieczyszczonych. Szczególn¹
barierê stanowi¹ nieuregulowane stosunki w³asnoœciowe
zdegradowanych nieruchomoœci, a tak¿e braki w przepisach prawnych. Du¿a czêœæ wypowiedzi dotyczy³a barier
w finansowaniu projektów rewitalizacji terenów zdegradowanych ze œrodków publicznych. Jako przyk³ad dobrych rozwi¹zañ prawnych i finansowych Jerzy Swatoñ,
przedstawi³ podejœcie zastosowane w Republice Czeskiej,
dziêki któremu uzyskano wysokie dotacje z Unii Europejskiej.
W ramach Konferencji odby³o siê szeœæ sesji, których
tematyka dotyczy³a substancji niebezpiecznych na terenach zdegradowanych (7 referatów), samooczyszczania
œrodowiska gruntowo–wodnego (3), technologii oczyszczania terenów zdegradowanych (8), sukcesji naturalnej na
46
terenach poprzemys³owych (4). Osobny blok stanowi³y
zagadnienia rewitalizacji obszarów miejskich i przemys³owych w planowaniu przestrzennym i strategii rozwoju
regionalnego (4) oraz spo³eczne i ekonomiczne aspekty
rewitalizacji terenów zdegradowanych i poprzemys³owych (9).
Najbardziej urozmaicon¹ problematyk¹ charakteryzowa³a
siê pierwsza sesja dotycz¹ca spo³ecznych oraz ekonomicznych aspektów rewitalizacji terenów zdegradowanych
i poprzemys³owych, w której Autorzy referatów prezentowali zarówno wyniki badañ naukowych, jak i wdro¿eñ.
Wymiar spo³eczny procesów rewitalizacji miejsko–przemys³owej na przyk³adzie Nikiszowca, Czêstochowy, Dzielnicy Zab³ocie w Karkowie omówi³a dr in¿. arch. Justyna
Gorgoñ z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemys³owionych w Katowicach. Nad inicjatyw¹ parków przemys³owych jako narzêdziem rewitalizacji terenów miejskich
i przemys³owych skupi³a siê mgr in¿. arch. Magdalena
Daczyñska z Wydzia³u Architektury, Politechniki Œl¹skiej.
Prawne i rynkowe warunki badañ, remediacji i rewitalizacji terenów zdegradowanych w Europie Œrodkowej
i Wschodniej na podstawie studiów przypadków z Polski i Rumunii przedstawi³a Marianne Müller–Albinsky
z Fraunhofer Center for Central and Eastern Europe z Niemiec. Ró¿ne podejœcia do ryzyka na terenach zdegradowa-
Fot.: Uczestnicy dyskusji panelowej. Od lewej Joanna Piekutowska, Dyrektor Departamentu Inspekcji i Orzecznictwa,
G³ówny Inspektorat Ochrony Œrodowiska, Anna Wrzeœniak, Œl¹ski Inspektor Ochrony Œrodowiska, Gra¿yna Zduñczuk-Studnicka, Zastêpca Dyrektora Wydzia³u Gospodarki w Œl¹skim
Urzêdzie Marsza³kowskim, Marek Korcz, Instytut Ekologii Terenów Uprzemys³owionych, Jerzy Swatoñ, Dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi, NFOŒiGW, Jan Dulewski, Zastêpca Dyrektora Departamentu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Z³o¿em, Wy¿szy Urz¹d Górniczy, Jerzy Ziora, Dyrektor Wydzia³u
Ochrony Œrodowiska w Œl¹skim Urzêdzie Marsza³kowskim.
Problemy Ekologii, vol. 14, nr 1, styczeñ-luty 2010
nych zaprezentowali dr in¿. Eleonora Wcis³o z Instytutu
Ekologii Terenów Uprzemys³owionych, która pokaza³a
zastosowanie oceny ryzyka zdrowotnego w procesie remediacji zanieczyszczonego terenu, a in¿. W³odzimierz
Sokó³ z G³ównego Instytutu Górnictwa w Katowicach
omówi³ problem weryfikacji narzêdzi zarz¹dzania ryzykiem do oceny popytu na technologie œrodowiskowe dotycz¹ce rewitalizacji terenów poprzemys³owych.
Szczególnie gor¹c¹ dyskusjê przeprowadzono w trakcie
drugiej sesji dotycz¹cej substancji niebezpiecznych na terenach zdegradowanych, na której prezentowano badania
dotycz¹ce wykorzystania biotestów jako wskaŸników zanieczyszczenia gleb oraz testów ekotoksykologicznych
w strategii rekultywacji i rewitalizacji œrodowiska realizowane w Instytucie Ekologii Terenów Uprzemys³owionych, na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie oraz
w Katedrze Chemii Rolnej, Uniwersytetu Rolniczego
w Krakowie.
Na sesji poœwiêconej technologiom oczyszczania terenów
zdegradowanych prezentowano m.in. wyniki badañ i wdro¿eñ dotycz¹ce chemostabilizacji i usuwania ze œrodowiska
metali ciê¿kich i trwa³ych zanieczyszczeñ. Nowoczesn¹
technologiê katalitycznej dehalogenacji trwa³ych zanieczyszczeñ organicznych bez u¿ycia spalania: destrukcja za
pomoc¹ miedzi (copper mediated destruction – CMD)
przedstawi³ in¿. Tomáš Ocelka z Institute of Public Health
w Ostrawie. Mgr Andrzej Przepiora z Adventus Group,
Waterloo, Ontario z Kanady, omówi³ doœwiadczenia holenderskie pe³noskalowej remediacji in situ wêglowodorów chlorowanych na terenach uprzemys³owionych
i kanadyjskie w zakresie remediacji substancji NAPL przez
geochemiczn¹ stabilizacjê in situ (ISGS).
Czwarta sesja koncentrowa³a siê na problematyce rewitalizacji obszarów miejskich i przemys³owych w planowaniu
przestrzennym oraz strategii rozwoju regionalnego. Prof.
Edward Popio³ek z Akademii Górniczo–Hutniczej przedstawi³ zagadnienia prognozowania zagro¿eñ terenów
górniczych i pogórniczych. Innowacyjne podejœcie do
rozwoju modelu przekszta³ceñ terenów zdegradowanych
na przyk³adzie Miêdzynarodowej Wystawy Budowlanej
w Niemczech zaprezentowa³ mgr in¿. arch. Bart³omiej
Bu³awa z Wydzia³u Architektury, Politechniki Œl¹skiej.
Nowatorsk¹ wielowariantow¹ koncepcjê rekultywacji sk³adowiska odpadów przemys³owych i niebezpiecznych
Górka w Trzebini pokaza³ dr Wojciech Wo³kowicz z Pañstwowego Instytutu Geologicznego. Bogate dziedzictwo
œrodowiskowe po zachodnim zag³êbiu naftowym (jasielsko–kroœnieñskim) omówi³a dr in¿. Ewa Jadwiga Lipiñska
z Pañstwowej Wy¿szej Szko³y Zawodowej z Krosna.
Dwie ostatnie sesje Konferencji dotyczy³y samooczyszczania œrodowiska gruntowo–wodnego oraz sukcesji natu-
ralnej na terenach poprzemys³owych. Dr in¿. arch. Anna
W³odarczyk z Institut fuer Landschaftsarchitektur und
Freiraumplanung Technische Universitaet w Berlinie
przedstawi³a dylematy procesów rewitalizacji w Zurychu
(Szwajcaria) dotycz¹ce znaczenia elementów odnowy biologicznej by³ych terenów przemys³owych wobec intensyfikacji zainwestowania. Uczestników Konferencji szczególnie zainteresowa³y wyst¹pienia m³odych naukowców
z IETU zwi¹zane ze zlewni¹ rzeki K³odnicy. Mgr in¿. Rafa³ Ulañczyk pokaza³ zastosowanie modelu bilansu wodnego zlewni w celu okreœlenia przyczyn zmiany jakoœci
powierzchniowych wód p³yn¹cych na przyk³adzie K³odnicy, natomiast mgr Monika Dzia³oszyñska–Wawrzkiewicz przedstawi³a zbiorniki antropogeniczne zlokalizowane w zlewni K³odnicy, ich obecne funkcje i propozycje
przysz³ego wykorzystania.
Wyniki badañ zmian bioró¿norodnoœci w lasach strefy
ochronnej Zak³adów Azotowych w Pu³awach w aspekcie
zmniejszaj¹cej siê antropopresji prowadzonych przez
IETU i Uniwersytet Œl¹ski przedstawi³ dr hab. Tomasz Staszewski. Obserwacje zmian w rzeŸbie wyrobisk piasku
wydmowego omówi³a mgr Aleksandra Szczepañska z Uniwersytetu Humanistyczno–Przyrodniczego z Kielc.
Konferencjê podsumowa³ dr hab. in¿. Jan Skowronek, dyrektor IETU który podziêkowa³ uczestnikom i organizatorom. Podkreœli³, ¿e innowacje stanowi¹ si³ê napêdow¹
wielu gospodarek. Wa¿ne s¹ równie¿ w obszarze technologii œrodowiskowych, gdzie równie¿ poszukuje siê rozwi¹zañ efektywnych nie tylko ekologicznie ale i ekonomicznie. Podkreœli³, ¿e wiele z prezentowanych wyników
badañ naukowych mo¿e znaleŸæ zastosowanie w przywracaniu zdegradowanych terenów poprzemys³owych do
obiegu gospodarczego.
Konferencja odby³a siê pod patronatem medialnym Problemów Ekologii.
Wanda Jarosz
Instytut Ekologii Terenów
Uprzemys³owionych, Katowice
Warsztaty TASK
Prawie stu uczestników zgromadzi³y pierwsze polsko–niemieckie warsztaty TASK: Zastosowanie monitorowanego
samooczyszczania siê wód podziemnych (MNA) w zarz¹dzaniu terenami zanieczyszczonymi – doœwiadczenia niemieckie z projektu KORA, które odby³y siê
w dniach 27– 28 paŸdziernika 2009 roku, w Krakowie.
Celem warsztatów by³o przedstawienie doœwiadczeñ niemieckich oraz ocena mo¿liwoœci stosowania technik naturalnego samooczyszczania siê wód w warunkach polskich,
w tym wskazanie barier oraz mo¿liwoœci zwi¹zanych z t¹
metod¹. Uczestnikami spotkania byli specjaliœci polscy
i niemieccy, przedstawiciele administracji krajowej i regionalnej oraz przedstawiciele firm dzia³aj¹cych w bran¿y
ochrony powierzchni ziemi.
Problemy Ekologii, vol. 14, nr 1, styczeñ-luty 2010
47