Niemieckie i sowieckie zbrodnie wojenne. Rozliczenia i pamięć.
Transkrypt
Niemieckie i sowieckie zbrodnie wojenne. Rozliczenia i pamięć.
Łukasz Jasiński (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku) dr hab. Rafał Wnuk prof. KUL (KUL w Lublinie) Niemieckie i sowieckie zbrodnie wojenne. Rozliczenia i pamięć. Referat omawia syntetycznie dwa zachodząc równolegle procesy: - instytucjonalno-prawne próby rozliczenia niemieckich i sowieckich zbrodni wojennych podejmowanych w okresie Polski Ludowej i III RP. - zmiany zachodzące w sferze ich upamiętniania i pamięci wyżej wymienionym okresie. Pierwsza część tekstu poświęcona rozliczeniom formalno-prawnym koncentruje się na omówieniu roli głównych instytucji państwowych odpowiedzialnych za ich dokonywanie: poczynając od Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, aż po Instytut Pamięci Narodowej – Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. W drugiej części tekstu autorzy omawiają „politykę pamięci” martyrologii prowadzoną w PRL i III RP. Analiza ta prowadzona jest w oparciu o wybrane, funkcjonujące w wymiarze symbolicznym, wydarzenia historyczne – obecne w świadomości zbiorowej „węzły pamięci”, jak Katyń, Auschwitz, zagłada Żydów, niemieckie i sowieckie wysiedlenia oraz deportacje, zbrodnie popełnione na ludności Warszawy, martyrologia wsi czy tzw. zbrodnia wołyńska. Osobnym zagadnieniem jest wypieranie ze sfery pamięci zbiorowej walki i ofiary podziemia antyniemieckiego przez nieobecne w niej wcześniej powojenne podziemie antykomunistyczne.