Protokół nr 12
Transkrypt
Protokół nr 12
Katowice, dnia 10 grudnia 2003r. P R O T O K Ó Ł Nr 12 z posiedzenia Komisji do spraw analizy stosowania przepisów prawa związanego z ruchem zakładów górniczych odbytego w dniu 9 grudnia 2003r. Posiedzenie Komisji prowadził jej przewodniczący mgr inż.Jan Szczerbiński. W posiedzeniu uczestniczyło 14 członków Komisji oraz wnioskodawcy rozpatrywanych tematów wg listy obecności. Porządek dzienny posiedzenia obejmował rozpatrzenie wniosków : 1. Departamentu Górnictwa WUG w sprawie doboru obudowy. 2. Departamentu Energomechanicznego WUG w sprawie doboru obudów zmechanizowanych. 3. Głównego Instytutu Górnictwa w sprawie dopuszczenia do stosowania różnych typów obudów zmechanizowanych w ścianie. 4. Lubelskiego Węgla „BOGDANKA” SA. w sprawie warunków klimatycznych. 5. Lubelskiego Węgla „BOGDANKA” S.A. w sprawie transportu dołowego. 6. Lubelskiego Węgla „BOGDANKA” S.A. w sprawie sygnalizacji kolejek podwieszonych z napędem własnym. Ad.1.Rozpatrując problem dokonywania doboru obudowy przez kierownika działu robót górniczych o którym mowa w §169 ust.1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28.06.2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych ( Dz.U. Nr 139, poz. 1169 ), Komisja uznała, że kierownik działu robót górniczych jest osobą kompetentną i właściwą w zakresie doboru obudowy dla typowych wyrobisk górniczych. W ostatnim okresie czasu obserwuje się sporadyczne wykonywanie szybów i wlotów do szybów oraz wyrobisk nietypowych o dużych gabarytach, dla górnictwa węglowego. Poprzednio wyrobiska takie wykonywały firmy specjalistyczne posiadające swoją kadrę, biura projektów oraz doświadczenie w projektowaniu i wykonywaniu obudów tego typu wyrobisk. Biorąc powyższe pod uwagę, celem zapewnienia odpowiedniej stabilności i podporności obudowy oraz zachowania odpowiednich warunków bezpieczeństwa proponuje się zapis § 169 ust.1 poszerzyć o pkt 2 i uzyskać jednolity zapis: „ § 169 1.O ile przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej : 1) kierownik działu robót górniczych dokonuje doboru obudowy w poszczególnych wyrobiskach, na podstawie rozeznania warunków górniczo-geologicznych, 2 2) doboru obudowy szybów wlotów do szybów oraz wyrobisk nietypowych dla górnictwa węglowego tj. o przekroju poprzecznym przekraczającym 30 m2 , dokonuje kierownik działu robót górniczych na podstawie opinii rzeczoznawcy, 3) rodzaje obudowy oraz zasady jej wykonywania określa się w projekcie technicznym, o którym mowa w § 41 ust. 1. Treść proponowanego zapisu Komisja przyjęła jednogłośnie. Ad.2.Sprawę doboru obudów zmechanizowanych poddanych remontowi lub modernizacji Komisja uznała za bardzo istotną w szczególności gdy remont ten czy modernizacja ingeruje w konstrukcję elementów nośnych. Uznano za zasadną rolę rzeczoznawcy w wydaniu opinii o poprawności doboru takiej obudowy zmechanizowanej do określonych warunków geologiczno-górniczych. Zwrócono jednak uwagę, że zapis nie ma dotyczyć remontów bieżących dokonywanych w ścianach w czasie pracy kompleksu ścianowego. Uznano, że należy dokonać zmiany proponowanego przez Departament Energomechaniczny WUG zapisu i przedstawić go na następnym posiedzeniu Komisji. Ad.3.Główny Instytut Górnictwa zaproponował poszerzenie zapisu §440 ust. 8 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r.w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U. Nr 139, poz.1169). Poszerzenie zapisu polegać ma na określeniu warunków jakie powinien uwzględniać rzeczoznawca dopuszczając różne typy obudowy zmechanizowanej do pracy w jednej ścianie. Komisja uznała stosunkiem głosów 5 za i 4 przeciw, że zapis powinien brzmieć : „ § 440 ust.8. Dopuszcza się stosowanie różnych typów obudów zmechanizowanych w jednej ścianie, pod warunkiem uzyskania pozytywnej opinii rzeczoznawcy, uwzględniającej zarówno parametry techniczne obudów jak i warunki górniczo-geologiczne danego pola ścianowego”. Ad.4.Wnioskodawca Lubelski Węgiel „BOGDANKA” SA. zwrócił się do Komisji z zapytaniem jak rozumieć zapis § 239 ust.2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28.06.2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu o raz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U.Nr 139, poz.1169) mówiący o ograniczeniu czasu pracy pracowników przebywających całą zmianę roboczą w miejscu pracy gdzie parametry klimatyczne są przekroczone. Jednocześnie podniósł problem, czy dopuszczalna jest zmiana stanowiska pracy dla pracowników zatrudnionych w miejscu gdzie są przekroczone parametry klimatyczne. Komisja stanęła na stanowisku, że problem wymaga głębszej analizy i wypowiedzenia się w tym temacie jednostek naukowych. Dopiero po takim działaniu możliwa jest zmiana istniejących przepisów prawa. 2 3 Na obecnym etapie Komisja uważa, że warunki klimatyczne na stanowisku pracy powinny być zgodne § 239, ust.1 rozporządzenia. Natomiast ograniczony czas pracy dotyczy pracowników zatrudnionych w czasie zmiany w wyznaczonym przez pracodawcę miejscu pracy gdzie przekroczone sa parametry klimatyczne. Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że temperatura powietrza, jego wilgotność oraz intensywność chłodzenia decydują między innymi o komforcie pracy, który ma bardzo duży wpływ na organizm ludzki, tj. na podwyższenie tętna, wzrost ciśnienia krwi, wzrost temperatury wewnętrznej ciała ludzkiego. Równolegle ze zmianą wymienionych objawów fizycznych obserwuje się zmiany psychiczne, jak wzrost pobudliwości i uczucia niepokoju wewnętrznego. Wymienione objawy przeważnie są krótkotrwałe i dlatego też są często bagatelizowane, co może być powodem następstw chorobowych czy też przyczyną wypadku przy pracy. Zmiana stanowiska pracy nie jest zabroniona ale zdaniem Komisji nie jest korzystna, ponieważ pracownik na nowym stanowisku musi się do niego zaadoptować i zapoznać z sytuacja na nim panującą. Czynności te mogą być wykonywane w pośpiechu i być przyczyną różnych zdarzeń. Ad.5.Rozpatrujac problemy zgłoszone przez wnioskodawcę a dotyczące zagadnień transportu podziemnego regulowanego rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U. Nr 139, poz.1169) Komisja stwierdziła, że: - kolej podziemna nadtorowa jest koleją podziemną , jednoszynowa kolej podwieszana ze spalinowym napędem lokomotywowym jest koleją podwieszoną z napędem własnym. Jednocześnie Komisja uznała : a) rozdział 6 załącznika nr 4 cyt. rozporządzenia zawierający szczegółowe zasady prowadzenia ruchu układów transportu w wyrobiskach poziomych i pochyłych do 45o, podzielony jest na podrozdziały dotyczące poszczególnych rodzajów transportu. Wymagania zawarte w punktach od 6.1 do 6.8 dotyczą kolei podziemnej, natomiast wymagania zawarte w punktach 6.9., 6.11., 6.12., oraz 6.18 dotyczą kolejek podwieszonych z napędem własnym, b) wymagania zawarte w rozdziale 6 punkt 6.7.30 oraz 6.7.32. załącznika nr 4 do cyt. rozporządzenia dotyczą wyłącznie kolei podziemnej. c) skrócenie toru jezdnego kolejki podwieszonej i przemieszczanie stacji osobowej w nowe miejsce tego samego wyrobiska nie jest istotną zmianą konstrukcyjną lub zmianą warunków eksploatacji w rozumieniu przepisu § 32 ust.2 cyt. rozporządzenia, jednakże pod warunkiem, że zostało to przewidziane w dokumentacji układu transportu będącej podstawą wydania zezwolenia na oddanie do ruchu przez właściwy organ nadzoru górniczego. Oczywistym jest, że po dokonaniu przedmiotowych zmian należy dokonać odbioru technicznego i uzyskać zezwolenie kierownika ruchu zakładu 3 4 górniczego na eksploatacje zgodnie z § 536 cyt. rozporządzenia. Dokonane zmiany powinny być ujęte w karcie aktualizacji, a o powyższych zmianach powiadomiony organ nadzoru górniczego. d) przepis § 541 cyt. rozporządzenia wymaga, aby uruchomienie transportu w wyrobiskach poziomych oraz pochyłych o nachyleniu do 45o było poprzedzone sygnałem ostrzegawczym (niebezpieczeństwa). Wszystkie dopuszczone do stosowania decyzją administracyjną środki transportu posiadają urządzenia do nadania dźwiękowego sygnału ostrzegawczego, ręcznie bądź automatycznie. Tak więc w tym przypadku należy stosować dźwiękowe sygnały ostrzegawcze (niebezpieczeństwa) zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową tych maszyn. Przepis § 600 ust.2 i pkt 6.7.53. załącznika nr 4 do cyt. rozporządzenia dotyczy kolei podziemnej. W związku z tym sposób nadawania sygnału ostrzegawczego przez maszynistę lokomotywy należy ustalić w regulaminie pracy kolei. Można tutaj zastosować tradycyjne sygnały kolejowe – np. sygnał „BACZNOŚĆ” – kilka krótkich dźwięków nadanych przez maszynistę itd. Jest to zgodne z normą PN-EN 981 „Maszyny. Bezpieczeństwo. System dźwiękowych i wizualnych sygnałów niebezpieczeństwa oraz sygnałów informacyjnych”. Wprawdzie norma ta nie była stosowana w dziedzinie transportu, jednakże kiedy planuje się nowe sygnały , zaleca się aby ją uwzględniać w celu zapobiegnięcia nieporozumieniom. Natomiast w nowych konstrukcjach przedmiotowych maszyn natężenie sygnału powinno być zgodne z normą PN-EN 457 „Maszyny. Bezpieczeństwo. Dźwiękowe sygnały bezpieczeństwa. Wymagania ogólne, projektowanie i badanie”, e) przepisy cyt. rozporządzenia nie określają różnych rodzajów jazdy ludzi pociągami, kolejkami czy pojazdami. Dlatego jazdę ludzi należy prowadzić na warunkach określonych w regulaminach transportu. Dotyczy to zarówno jazdy ludzi w stałych wyznaczonych godzinach pracy, jak również w innych nie określonych godzinach, w koniecznych przypadkach, f) w transporcie koleją podziemną oraz kolejkami podwieszonymi z napędem własnym, jak również w innych przypadkach, należy stosować przepisy cyt. rozporządzenia. Dopiero w przypadku braku uregulowań w tym rozporządzeniu należy stosować przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.Nr 169, poz. 1650 z 2003r.). Taka wykładnia jest zgodna z art. 5 Kodeksu Pracy – Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. (Dz.U. Nr 21, poz. 94 z 1998r.) Ad.6. Analizując problemy przedstawione przez Lubelski Węgiel „BOGDANKA” S.A., związane ze stosowaniem sygnalizacji w transporcie kolejkami podwieszonymi w aspekcie ich zgodności z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 lipca w sprawie dopuszczenia do stosowania w zakładach górniczych maszyn, urządzeń, materiałów oraz środków strzałowych i sprzętu strzałowego (Dz.U. Nr 125, poz. 1064) Komisja stwierdziła : 4 5 a) zaproponowany przez kopalnie do stosowania mechaniczny wskaźnik ustawienia szyny ruchomej rozjazdu typu LPS/R trasy kolejki podwieszonej z napędem własnym nie wymaga dopuszczenia w trybie cyt. rozporządzenia ponieważ nie posiada znamion § 14 tego rozporządzenia . Zdaniem Komisji rozwiązanie to nazwano błędnie „sygnalizacją ustawienia ruchomej szyny rozjazdu typu LPS/R”, gdy w rzeczywistości jest to tylko mechaniczny wskaźnik ustawienia rozjazdu, b) zastosowanie wymienionego w pkt. a) wskaźnika nie narusza przepisów w zakresie układów transportu w wyrobiskach poziomych i pochyłych o nachyleniu do 45o . Maszynista na miejscu przestawia rozjazd we właściwe położenie natomiast przedmiotowy wskaźnik daje tylko informację o poprawności ustawienia, c) rozjazdy typu RS wyposażone są przez producenta we wskaźniki położenia szyny ruchomej rozjazdu w postaci kolorowych sygnałów odblaskowych. Rozjazdy te mogą być również stosowane w tych wyrobiskach, w których prowadzony jest transport koleją podziemną oraz kolejką podwieszoną z napędem własnym. Warunkiem koniecznym w tym przypadku jest aby sygnały optyczne kolei podziemnej nie były mylone z sygnałem odblaskowym rozjazdu kolejki podwieszonej. Dlatego sygnały powinny być ustalone w regulaminie transportu a pracownicy transportu odpowiednio przeszkoleni i pouczeni. Ze względu bezpieczeństwa nie jest zalecane prowadzenie w jednym wyrobisku różnych układów transportu np. kolej podziemna oraz kolejka podwieszona z napędem własnym. Decyzję o takim układzie transportowym może podjąć KRZG, który zgodnie z § 536 rozporządzenia MG z dnia 28.06.2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U. Nr 139, poz. 1169) ponosi odpowiedzialność za ustalenie bezpiecznych warunków transportu. Na zakończenie poinformowano, że następne posiedzenie Komisji odbędzie się 13 stycznia 2004r. w pełnym jej składzie . Materiały na posiedzenie przesłane będą pocztą. Protokołował: mgr inż. R.Moric 5