Śmieci - bezwartościowy odpad? Niekoniecznie! Składowisko

Śmieci - bezwartościowy odpad? Niekoniecznie! Składowisko odpadów Barycz.
Wpisany przez Portal Powiat Chrzanowski
sobota, 11 listopada 2006 21:53 -
W niniejszym artykule przedstawiłem rozwiązania proekologiczne zastosowane na składowisku
odpadów komunalnych Barycz, które miałem okazję odwiedzić 9 listopada 2006 roku w ramach
zajęć pozauczelnianych.
Składowisko odpadów komunalnych Barycz podzielone jest na trzy części – trzy etapy budowy.
Pierwszy i drugi etap są już zamknięte i zrekultywowane. Trzeci etap został oddany do
użytkowania 13 stycznia 2005 roku. Jest to nowoczesne, zgodne z dyrektywami UE
składowisko odpadów komunalnych.
III etap składowiska ma powierzchnię około 11 ha. Ukształtowany jest jako niecka z półkami
pośredniczącymi na skarpach, które zapewniają lepszą stateczność. Złoże to zdolne jest
pomieścić 2 mln m3 odpadów i w przyszłości zostanie ukształtowane jako ponadpoziomowe w
celu zrównania i złączenia z II etapem składowiska. Na dnie i skarpach niecki ułożono
dwuwarstwowy drenaż płytowy wód gruntowych, który współpracując z rurami drenażowymi
wód czystych ma za zadanie odprowadzenie wody do potoku Malinówka. Dodatkowo wykonane
dwa drenaże głębokie mają za zadanie zbierać przesączające się wody gruntowe. Dno oraz
skarpy niecki III etapu są wyścielone materiałami produkowanymi specjalnie dla uszczelnień
składowisk. Uszczelnienie niecki jest dwuwarstwowe. Składa się z betonmasy oraz
geomembrany PEHD o grubości 2 mm. W celu ochrony geomembrany przed uszkodzeniami
mechanicznymi ułożono geowłókninę i warstwę mineralną. Obie te warstwy chronią dodatkowo
warstwę filtracyjno-drenażową dla odcieków. Odcieki z III etapu kierowane są do kanalizacji
sanitarnej.
Podczas budowy III etapu składowiska prowadzono prace rekultywacyjne II etapu. Podczas
tych prac zainstalowano na czaszy 32 studnie odgazowujące i ułożono rurociągi, które służą do
zbierania i odprowadzania biogazu do stacji zbiorczej. Rekultywacja terenu czaszy i skarp II
etapu polegała na wykonaniu warstwy wyrównawczej o grubości 0,3 – 0,5 m, warstwy właściwej
o grubości 0,8 m, oraz warstwy urodzajnej o grubości 0,25 m. W celu ujęcia odcieków z II etapu
składowiska wykonano u podnóża skarp kanalizację odprowadzającą odcieki do kanalizacji
miejskiej. W celu odprowadzenia wód opadowych na czaszy składowiska zbudowano rowy i
studnie odwadniające.
Składowisko odpadów komunalnych Barycz to nie tylko niecka na deponowanie śmieci. W skład
składowiska wchodzi też kompostownia, którą uruchomiono 27 sierpnia 2005 roku. Jest to
dwumodułowa kontenerowa kompostownia odpadów zielonych o wydajności 6000 ton/rok.
Wybudowanie i uruchomienie kompostowni Barycz było jednym z elementów spełnienia
wymogów dyrektyw unijnych dotyczących eliminowania części organicznej z odpadów
składowanych na składowisku. Materiałem wsadowym do kompostowni są odpady zielone
pochodzące z pielęgnacji terenów zielonych, czyli np. trawa i liście, odpady organiczne, odpady
z targowisk, odpady kuchenne pochodzenia roślinnego. Proces kompostowania jest długi i
pracochłonny. Przywiezione odpady zielone podlegają ważeniu, rozładunkowi i rozdrabnianiu.
Tak przygotowany materiał trafia do kontenerów kompostujących, gdzie zachodzi proces
intensywnego kompostowania sterowany komputerowo. Proces ten trwa 7 – 14 dni.
Wyładowany kompost z kontenerów jest formowany w pryzmy i ulega dojrzewaniu. Ostateczną
czynnością jest przesiewanie dojrzałego kompostu w celu uzyskanie produktu końcowego.
1/3
Śmieci - bezwartościowy odpad? Niekoniecznie! Składowisko odpadów Barycz.
Wpisany przez Portal Powiat Chrzanowski
sobota, 11 listopada 2006 21:53 -
Całkowity proces kompostowania trwa około 6 tygodni.
W grudniu 2005 roku ukończono budowę zakładu segregacji odpadów o wydajności 20000
ton/rok. Odpady kierowane do sortowania pochodzą z pojemników do selektywnej zbiórki, z
workowego systemu odbioru suchej frakcji odpadów komunalnych i z suchej frakcji odpadów
komunalnych z supermarketów, sklepów, szkół, instytucji itd. Wywożone do sortowni odpady są
ważone i rozładowywane wewnątrz hali. Odpady poprzez sito bębnowe trafiają do kabiny
segregacji wstępnej. Po rozdzieleniu w sicie na trzy frakcje odpady przeznaczone do dalszej
segregacji są kierowane do dwóch kabin sortowniczych, a stamtąd do automatycznej prasy
belującej. Oddzielone surowce wtórne trafiają do hut szkła, zakładów przerobu metali, papieru i
tworzyw sztucznych.
Na terenie składowiska Barycz zlokalizowano sieć studni do odzyskiwania biogazu ze
składowanych odpadów. W skład biogazu wchodzi spora część metanu. Jeżeli w składzie
biogazu zawarte jest ponad 40% metanu, wówczas biogaz kierowany jest do bloków
energetycznych. Obecnie biogaz odzyskiwany jest z I i II etapu składowiska. Sieć rurociągów i
studni do odzyskiwania biogazu na I etapie składowiska powstała po jego rekultywacji,
natomiast na II etapie składowiska powstawała w trakcie jego eksploatacji. Ważne jest, aby
składowane odpady były szczelnie zamknięte, gdyż metan powstaje w wyniku fermentacji
beztlenowej. W tym celu codziennie przykrywano przywiezioną partię śmieci za pomocą ziemi.
Biogaz zdatny do spalania w blokach energetycznych nadaje się już po roku składowania
odpadów. Ponadto największa ilość metanu wydziela się w początkowym stadium składowania,
dlatego ważne jest, by w czasie składowania odpadów w nieckach budować sieć do
odzyskiwania biogazu i wykorzystywać go w blokach energetycznych. Proces fermentacji i
powstawania biogazu trwa około 50 – 100 lat, a jego długość zależy od wilgoci. Im większa
wilgoć tym proces jest krótszy ale i intensywniejszy. Bardzo ważne jest również po zamknięciu
niecki jej uszczelnienie, aby biogaz nie uciekał do atmosfery lecz był spalany w blokach
energetycznych. W przypadku tak prowadzonych działań uzyskuje się szereg korzyści jak np.
produkcję energii elektrycznej i cieplnej w bloku energetycznym, oraz zapobiega się
wydostawaniu się nieprzyjemnych odorów do środowiska wokół składowiska. Wyłapanie 100%
biogazu jest niemożliwe, przez co ograniczenie odoru do 0 też jest niemożliwe, jednakże
stężenie gazów wydzielających się z niecek do atmosfery jest nieduże, przez co w bardzo
szerokim zakresie ograniczony jest odór wokół składowiska. Będąc na składowisku Barycz
wyczułem nieprzyjemny zapach w odległości około 15 m od ogrodzenia, jednakże odór nie był
tak dokuczliwy i nieprzyjemny jak w niektóre dni smród z balińskiego wysypiska koło mojego
domu, chociaż mieszkam około 1,5 km od wysypiska w linii prostej. Na terenie składowiska
Barycz biogaz jest przetwarzany przez trzy bloki energetyczne na energię elektryczną i cieplną.
Znajdują się tam dwa bloki energetyczne o mocy 250 kW i jeden o mocy 375 kW. Obecnie
odzyskuje się około 340 m3 bigazu na godzinę o zawartości metanu około 60% co pozwala na
wyprodukowanie około 750 kWh energii elektrycznej w ciągu godziny. Kontenerowe bloki
energetyczne są całkowicie zautomatyzowane i bezobsługowe. Energia elektryczna i cieplna
pochodząca ze zespalania biogazu jest wykorzystywana do eksploatacji kompostowni, sortowni
i budynków zaplecza technicznego. Nadwyżki produkowanej energii elektrycznej sprzedawane
są do sieci energetycznej. Jako ciekawostkę mogę podać że: ilość energii uzyskana z biogazu
na składowisku Barycz za 2005 rok pokrywa zużycie energii elektrycznej przez około 7000
mieszkańców Polski w ciągu roku. Miesięcznie z terenu Krakowa MPO zbiera taką ilość
2/3
Śmieci - bezwartościowy odpad? Niekoniecznie! Składowisko odpadów Barycz.
Wpisany przez Portal Powiat Chrzanowski
sobota, 11 listopada 2006 21:53 -
makulatury jako surowca wtórnego, że zaoszczędza się życie ponad 900 drzewom, a w skali
roku jest to prawie 11 000 drzew. Recykling 1 tony opakowań papierowych chroni aż 17 drzew
przed wycięciem. Recykling 1 tony papieru pozwala na zaoszczędzenie:
- Od 2,3 do 7 m3 miejsca na składowisku śmieci,
- 26 500 litrów wody,
- 1 476 litrów ropy,
- 4 200 kWh energii.
Łączne nakłady przewidywane na realizację Projektu (o najważniejszych jego celach opisałem
powyżej, ale ponadto Projekt zawiera szereg innych kontraktów jak np. dostawę pojemników i
samochodów do selektywnej zbiórki odpadów, edukację ekologiczną itd.) oszacowano na kwotę
22.730 mln EURO, z czego 62% tj. 14.092 mln EURO stanowi dofinansowanie z Funduszu
Spójności.
Na koniec dodam jeszcze, że bardzo ważna jest selektywna zbiórka odpadów, gdyż pozwala
o­na nie tylko wykorzystać ponownie surowce wtórne, ale także ogranicza ilość miejsca
zajętego przez odpady składowane w nieckach. Nie bójmy się segregować odpadów. To nas
nic nie kosztuje.
3/3