Poradnik opracowany jest przez 18 autorów z_. g kl"sjów

191
Poradnik opracowany jest przez 18 autorów z_. g kl"sjów
nawiązują.
WHO, którzy
się, że
trafić
powinien
ni ak pomocy
do sprawdzonych
do
każdego
już
doświadczeń
współpracujących
z
praktycznych. Wydaje
lekarza podstawowej opieki i
każdego
pracow-
społecznej.
Czesław Czabała
SUSA N MACGREGOR: ŚRODKI ODURZAJACE I SPOŁECZEŃSTWO
BRYTY JSKIE, REAKCJE NA PROBLEM
SPOŁECZNY
W LATACH
OSlEMDZIESIATYCH 7 Routledge, Londyn, 1989
jest to zbiór jedenastu artykułów napisanych z wielu róż­
Recenzowana praca
nych,
uzupełniających
się,
.. epidemicznego"
dziesiątych
społeczne
jak i
odurzają.cych
ków
Praca winna
odurzającymi
artykuły Są
być
Rozdziały
punktów widzenia.
krytycznę analizę
Używanie
reakcje na to zjawisko.
rzędzie
jest postrzegane w pierwszym
pozytywnie
przyjęta ,
ponieważ
'napisane dobrze i ciekawie,
zaangażowanych
Brytanii i poza
nią~
Odnoszą.
się
nielegalnych
one w
badań
świadczeniach.
stopniu do ludzi
nad
Wszystkie
szeroko czyta-
środkami odurzającymi
dużym
środ­
społeczne.
jako zjawisko
książka będzie nieWątpliwie
w badania nad
zarówno
w latach osiem-
dotychczasowy zakres
ma charakter medyczny i oparty jest na
na przez ludzi
przedstawiają.
używania środków odurzających
w Wielkiej
zajmujących 'się
szerzej badaniami w dziedzinie polityki społecznej, oświaty zdro'wotnej, socjologii
zdrowia i choroby.
W pracy historycznej Virginia Berridge
naświetliła
wiele wspólczesnych kwestii
dotyczących używania środków' odurzających. Swoją pracę
zaczyna ona od wykaza-
nia jak
kontekstu historycznego.
powstają
Następnie
odurzających
używanie
polityczne argumenty bez
autorka
kreśli
i analizuje ich
środków
uwzględnienia
bieżącej
podstawowe tematy w
przeszłość
odurzających
staje
historyczną.
się
polityce wobec
Autorka
możliwe
bardziej
środków
wyraża pogląd,
że
do zaakceptowania i
normalne w dzisiejszym społeczeństwie, że zmieniają się określenia zjawiska nad-
używania środków odurzających ze złego nawyku' do problemu cho~oby i następuje
zmiana z teorii choroby do penalizowania, a
także
zmian~a
roli zawodu medycz-
nego. Mając sceptyczne podejście do problemu bezpośredniego związku pomiędzy
'badaniami
społecznymi,
a
kształtowaniem
się
polityki w Anglii, autorka twier-
dzi, że analiza historyczna może uwypuklić potrzebę uświadomienia sobie czynnikow
determinujących
postawy
cje dokonanych wyborów.
dążenia,
jak
j
sugerować
możliwe
konsekwen-
192
Richard
środków
Hądnoll
międzynarodowego
w rozdziale na temat
używania
kontekstu
polityki. zwraca uwagę na ważną rolę jaką odgrywa ame-
odurzajijcych
rykański prohibicjonizm w kształtowaniu się międzynarodowej polityki i stąd na politykę
wobec
środków odurzających
przypomnieć
wpływ
poszczególnych narodów.
Pouczającę
rzeczą
jest
tego międzynarodowego zniewolenia na kształt brytyjskiej
a także na polsk~ politykę wobec środków odurzających. Nawet jeśli
polityki.
zmiany radykalnej polityki miałyby się stać politycznie atrakcyjne w skali narodowej.
byłoby
kom
odurzającym".
wa polityka
wyłamać się
trudno Anglii
W latach
wykazała
siedemdziesiątych
wzrost zainteresowania
środki odurzające
nielegalne
międzynarodowej IIwojny
z
i
przeciw
środ­
osiemdziesiątych międzynarodo­
redukcją
popytu. Wysoki popyt mi.
w częściach Europy Wschacniej, kt:5ra jest skutecznie
odcięta
od
międzynarodowego
rynku środków odurzających i gdzie przeciek tych
środków
ze szlaków handlowych był- minimalny, potwierdza ważność takiego podej-
ścia.
Lee O'Brien w rozdziale na temat
przedstawia wyniki
badań jakościowych
młodszych
ników heroiny i
wąchaczy
młodych
środk~w
ludzi i
przeprowadzonych
badań
klejów. Z tYch
odurzających
wśród młodych użytkow­
się
wywodzi'
wiele
tematów. Jepnym z nich jest znaczenie okazji. Innym tematem jest rola nacisku
rówieśników.
ze strony grupy
pasować
Jednak.że,
aby ta presja
wywarła' wpływ,
musiała
do istniejących u młodych ludzi sposobów postrzegania własnego wizerun-
ku i granic
możliwego
jakościowej
są
do zaakceptowania ryzyka. Te
nieodzowne
jeśli
mają
się
rozwinąć
zapobiegawczych i redukcji popytu, obecnie
międzynarodowej.
Jest to prawdziwe
także
~i
inne rodzaje metodologii
działań
skuteczne. sposoby
znaczenia w polityce
nabierających
dla Polski, gdzie oprócz jednego wy-
badania jakościowe używania środków odurzających nie zostały w ogóle
iijtku,
przeprowadzone. Brytyjska
rządowa ~ampania
ze strony konwencjonalnej
oświaty
~ntyheroinowa,
metodologii takich badań jakościowych' jak powyższe I
Roberta Power'a w rozdziale na temat
w nim wiele krytycznych uwag
odnośnie
Jednakże
się
jego
świadomość
pogląd
postawy. Power,
odegrać
wydaje
nadużywania
heroiny,
nieskażona
zdrowotnej, a 'zatem nie oparta na
być
środków
taki l
że
jest zanalizowana przez
odurzających
metodologii
krytyką
właściwej.
użytej
i mediów.
Padło
przy ocenie kampanii.
kampania
podniosła
publiczną
lecz jest wątpliwe, czy faktycznie zmieniła
w dal'szym ciqgu, wskazuje
leczenie nadużywania środków
na pozytywną rolę, którą może
odurzających
pokazywane
w telewizyj-
nych sztukach dramatycznych.
W
końcowym
rozdziale na ternar opcji Dolitycznych i praktycznych, Susanne
MacGregor sugeruje,
fazę
w, ratach
że
brytyjska polityka
osiemdziesiątych~
może
Madel polityki
wkroczyć
w
całkowicie
reformistycznej
nową
dominował
w
193
la1:ach
siedemdziesiątych
tacji i teoriach
i
osiemdziesiątych,
społecznego
gi. szczególnie jeśli
uczenia
opierał się
i
Uważa
ona,
że
pojęciach
na
zwrócenie
rehabili-
większej
uwa-
chodzi o Służby Społeczne (raport Komitetu z 1985 roku
dotyczący Nadużywania
S rodków
większym
służb
zakresie tych
ogólni, nauczyciele,
się.
władze
Odurzających) na
możliwość zaangażowania w
oraz pracowników zawodowych takich jak: lekarze
zakładów
lokalne, kuratorzy i pracownicy
karnych,
wskazuje na znaczną zmianę w modelu reformistycznym. Pojawienie się AIDS
dodało
decydujący
nowy parametr do debat nad
znaczenia jakie ma zmniejszenie szkód
istnjeją
polityką.
związanych
ze
Z powodu podstawego
środkami
odurza~cymi
I
silne nowe argumenty na korzyść liberalnych praktyk przepisywania środków
odurzających.
Isinieje też pilna potrzeba przyciągania użytkownik6w środków odurzających
do
różnych
mogą być
form usług;l lecz jednocześnie jest mała wiedza o tym, które z usług
-,
dla narkomanów najbardziej atrakcyjne. Poza debati;!
jących środków odurzających, istnieją
wokół
podt:rzymu-.
pytania dotyczące rodzaju wzajemnego sto-
sunku lekarz-pacjent i czy może być on kiedykolwiek "normalny", kiedy pacjent
Jest często uwikłany w nieJegalną działalność. Istnieją. inne strukturalne czynniki,
którymi się tutaj nie zajęto, a które sianowią przeszkodę w tej wzajernnej relacji. Zakłada się, że to użytkownik środków odurzających "jest głównym aktorem;
jest to sine qua ·non tego,
że
on czy ona nie tylko przejmuje
jest odpowiedzialny za sukces czy
porażkę "Iec~enia"
- które
rolę aktywną.
często
ale
jest sprawi;!·
t wardej negocjacji.
Margaret Watson
tłumaczyła
z
jęz.angielskiego
M.onika.Godwod