WF-II- 7-Ergonometr

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA
Obciążenie fizyczne pracą.
Wydolność fizyczna organizmu człowieka.
ZADANIE 7. Badanie ogólnej wydolności fizycznej, metodą pułapu tlenowego
Wyposażenie stanowiska:
cykloergometr rowerowy, leżanka lekarska, ciśnieniomierz, aparat do ciągłego pomiaru tętna,
stoper, formularz badania, instrukcje.
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest określenie u osoby poddanej badaniu jej ogólnej wydolności
fizycznej metodą pośrednią wyznaczania tzw. pułapu tlenowego (VO2max) - sumarycznego
wskaźnika dobrze charakteryzującego sprawność układów: krążenia i oddechowego, który
wyznacza zdolność organizmu do wykonywania długotrwałego wysiłku.
Posługując się nomogramem ASTRAND - RYHMING można ocenić pułap
tlenowy podczas wysiłku o znanej wielkości wyrażonej w jednostkach mocy (cykloergometr,
bieżnia, wchodzenie na stopień o znanej wysokości, przysiady i inne).
Wykonanie badania:
UWAGA!
Do badania wydatku energetycznego może przystąpić osoba zdolna do wysiłku
fizycznego, której organizm nie zdradza objawów nadmiernego osłabienia (np.: na
wskutek przebytej niedawno choroby) – dopuszczenie przez lekarza!
Przed rozpoczęciem badania wysiłkowego należy:
1.
2.
3.
4.
5.
zaznaczyć czas rozpoczęcia pomiarów w odpowiedniej tabelce kwestionariusza wpisując:
- dane osobowe: (kod, Nazwisko i Imię, płeć, wiek, wagę, wzrost, …………),
osobie badanej zmierzyć w spoczynku (w pozycji siedzącej) i wpisać do kwestionariusza:
- temperaturę ciała (w uchu) - Tu ,
- częstość tętna – HR0 ,
- ciśnienie tętnicze – Cs / Cr ,
osobę badaną „posadzić” na cykloergometrze rowerowym - założyć tętnomierz
napierśny,
w razie potrzeby wyregulować wymiary cykloergometru (siedzisko, kierownica) do
indywidualnych możliwości badanego,
wyjaśnić badanemu cel i sposób wykonania pomiaru.
Przeprowadzenie badania oraz pomiarów:
1.
osoba poddana badaniu wykonuje na ergometrze rowerowym wysiłek przy obciążeniu
równym 100 W i prędkości pedałowania równej 60 obr./min.
(ustawić parametry ergometru…………………….),
2. osoba poddana badaniu wykonuje zadany wysiłek fizyczny na cykloergometrze
rowerowym przez okres 5 - 6 min,
3. osoba przeprowadzająca badanie obserwuje wykonującego wysiłek i dokonuje pomiarów
tętna (co 60 s) odczytując je z „monitora cykloergometru” lub „wskaźnika pulsometru” i
zapisując wyniki w odpowiedniej tabelce arkusza pomiarowego.
Interpretacja wyników:
Interpretacji wyników (maksymalnego poboru tlenu – pułapu tlenowego) dokonuje
się wg tzw. nomogramu Astranda - Ryminga. Nomogram służy do oznaczenia maksymalnego
poboru tlenu metodą pośrednią.
Aby obliczyć wartość maksymalnego poboru tlenu u badanej osoby należy
postępować w następujący sposób:
1. Zaznaczyć wartość zadanego i wykonywanego wysiłku w [W] na skali obciążenia
wysiłkowego (skala nr 4) i połączyć prostą, poziomą linią ze skalą (1) – wyznaczając
w ten sposób przewidywaną wielkość pobierania tlenu VO2 .
2. Zaznaczyć wartość końcowego (ustabilizowanego) tętna - HRk ( na skali 2).
3. Następnie połączyć ze sobą dwa uprzednio zaznaczone punkty (na skali 1 i na skali 2)
przecinając skalę (3) „maksymalnego zużycie tlenu – VO2max” w poszukiwanym
punkcie.
4. Aby otrzymać rzeczywistą wartość pułapu tlenowego należy pomnożyć odczytany
wynik przez współczynnik, określony dla odpowiedniej grupy wiekowej, do której
należy osoba poddana badaniu. Współczynnik ten dobiera się na podstawie poniższej
tabeli. Wartość określonego pułapu tlenowego wpisać do arkusza pomiarowego.
Wiek, lata
15
od 25 – do 35
od 35 – do 40
od 40 – do 45
od 45 – do 50
Współczynnik
1,10
1,00
0,87
0,83
0,78
Wiek, lata
od 50 – do 55
od 55 – do 60
od 60 – do 65
powyżej 65
Współczynnik
0,75
0,71
0,68
0,65
2