pobierz

Gdynia Karwiny, 21 lutego 2010 r.
I Niedziela Wielkiego Postu, I czytanie Pwt 26,4-10,
II czytanie Rz 10,8-13 Ewangelia Łk 4,1-13
Nie trzeba nigdy patrzeć skąd pochodzi krzyż – przychodzi od Boga. To Bóg
daje nam ten sposób, abyśmy Mu udowodnili naszą miłość.
św. Jan Maria Vianney
„KTÓRYŚ ZA NAS CIERPIAŁ RANY...”
Wielkopostne nabożeństwo Drogi krzyżowej jest najpopularniejszą chyba formą
modlitewnego współuczestniczenia w męce Chrystusa. W piątkowy wieczór przychodzimy do kościoła, każdy ze swoim „krzyżem na plecach” i rozważamy krok po kroku treść poszczególnych stacji. W swoim ludzkim egoizmie próbujemy odnosić Jego
trud niesienia krzyża do własnych doświadczeń, których wielkość i dosłowny ciężar
nijak się mają do boskich. I tak, przykładamy niesłuszny osąd Piłata do przeżytych
przez nas niesprawiedliwości, a szyderstwa gawiedzi do przykrych doświadczeń jadowitych plotek i oszczerstw, zaś upadki pod krzyżem do własnych upadków nie tylko fizycznych ... i tak dalej, aż po Jego śmierć na krzyżu, której doznania empiryczne
jeszcze przed nami. I nim doświadczymy własnego kresu na ziemi błagamy cierpiącego za nas Chrystusa o litość i odpuszczenie naszych win powtarzając czternaście
razy: Jezu Chryste zmiłuj się nad nami...
Niedzielne nabożeństwo wielkopostne, zwane Gorzkimi żalami integralnie łączy
się z Drogą krzyżową. Jest modlitewną obecnością we współcierpieniu Matki Chrystusa z cierpieniem Jej Boskiego Syna. Jest także rozważaniem etapów Jego męki,
śpiewną skargą współcierpiącej Matki i lamentu ludu nad Jej zbolałym sercem. Piękne, niekiedy archaicznie brzmiące teksty poszczególnych części: Pobudki, Hymnu,
Lamentu... i Rozmowy... w połączeniu z towarzyszącym
mu kazaniem pasyjnym, pozwalają wiernym pełniej przeniknąć ową przestrzeń misterium męki pańskiej. Dla wielu
z nich udział we wspomnianych nabożeństwach jest, można by powiedzieć, ciekawym doświadczeniem emocjonalnym, które wzbogaca i uzupełnia codzienny rytuał modlitewny. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż przed czterystu laty, kiedy rozwinął się kult „dróg” i prywatnych „Kalwarii”, liczne rzesze wiernych, w tym Mikołaj Zebrzydowski, założyciel pierwszej w Polsce „Kalwarii...”odprawiali
nabożnie Drogę Krzyżową ...boso, we włosiennicach i (!)
w czasie rzeczywistym, a nie jak my w wersji light: podjeżdżający samochodem pod same drzwi ogrzanego ko1
ścioła na półgodzinne nabożeństwo i przyklękający jednym kolanem na klęcznikach,
żeby nie pobrudzić sobie markowych ciuchów...
Z nieobecności w nabożeństwie Gorzkich żali nie trzeba się spowiadać, podobnie
ma się sprawa z Drogą Krzyżową. Do udziału w nich nie nawołuje żaden z kodeksów, a jednak współuczestniczenie z Matką Chrystusa w cierpieniu Jej Syna staje się
dla świadomie wierzącego, jedną z powinności moralnych w Wielkim Poście. Konsekwencjami nie wypełniania uznanych przez siebie powinności są sankcje moralne
w postaci wyrzutów sumienia, poczucia winy, wstydu, czy przeżywania wobec siebie
głębokiego rozgoryczenia: „żałuję, mogłem, a nie dopełniłem”. Wielki Post to szansa
na zbliżenie się do Boga poprzez przełamanie samego siebie drogą dobrowolnych
wyrzeczeń, postu, jałmużny i szczególnej formy modlitwy, właśnie takiej jak Droga
Krzyżowa i Gorzkie Żale.
Aleksandra Oksiuta-Borowska
ZWYCZAJE I OBRZĘDY POLSKIE
ŚRODA POPIELCOWA
W Polsce dzień ten nazywamy także
Wstępną Środą (ponieważ jest pierwszym
dniem Wielkiego Postu, poprzedzającego
Wielkanoc i "wstępem" do uroczystości
wielkopostnych), albo Popielcem (ponieważ we wszystkich kościołach, podczas nabożeństwa posypuję się głowy
wiernych popiołem z ubiegłorocznych
palm wielkanocnych - a nie jak kiedyś
sądzono ze znalezionych na cmentarzu,
startych na proch kości ludzkich). Dzień
ten rozpoczynał czterdziestodniowy
Wielki Post, którego uwieńczeniem były
Święta Wielkanocne.
Granicę miedzy karnawałem a postem
wyznaczały i wyznaczają ostatki (dawniej
obejmowały trzy dni).
O północy zaczynała się zabawa zapustna, był to czas łamania zakazów
i płatania figli. Gospodynie i gospodarze
spotykali się w karczmie. Tańce miały
zapewnić obfitość zbiorów, ruch był
przejawem życia. Podczas tych spotkań
obowiązywał ścisły podział płci: mężczyźni prosili o urodzaj „swoich” upraw:
„na owies, na pszenicę, na żyto”, a kobiety „swoich”: „na len, na konopie, że-
by się rodziły, żeby nasze dzieci i my nago
nie chodziły”.
Środa popielcowa była dniem ośmieszających i brudnych żartów. Młodzi szukali
sposobności by rzucić garnkiem z popiołem przed lub za upatrzoną osobą.
Powszechnym sposobem ośmieszania
niewiast, które w karnawale nie „wydały
się” albo nie zaręczyły, było zawieszenie
na ubraniu kłody popielcowej. Była to
„ozdoba” o wątpliwej urodzie – kurzych
łapek, skorup jaj, szkieletów śledzi, indyczych szyjek, gałganów lub drewniane
klocki, figurki.
Na Śląsku czyniono „pogrzeb basa”,
czyli instrumentu, muzyki, ponieważ rozpoczynał się okres wyciszenia, postu. Muzykanci kładli instrumenty na ziemię
i skrapiali je wódką, dokonywali uroczystego pogrzebu. Czynność tę obserwowali
przebierańcy, tworzący swoisty orszak żałobny.
Kulminacją zwyczajów popielcowych
było staranne mycie i wyparzanie wszystkich naczyń, aby nie pozostał na nich nawet ślad tłuszczu i mięsnych wywarów,
a patelnie i rynki ostentacyjnie wyrzucano
przez okno do sadu, lub wynoszono je na
2
strych. W ten sposób manifestowano gotowość do wielkopostnych umartwień.
W ciepłym miejscu, na przypiecku, gospodynie ustawiały garnki z zaczynem
z mąki żytniej i wody, postny żur, podstawową i najczęściej jadaną potrawę
wielkopostną, śpiewając przy tym różne
piosenki o żurze (niekiedy nazywanym
także Panem Żurowskim), w widocznych
miejscach wieszano na sznurku śledzia
a po wsi obnoszono uroczyście gar z żurem.
Wstępna Środa następuje
Kuchareczka żur gotuje.
Po takich zabawach i psotach wszyscy
się zbierali w kościele bo obrzędy ko-
ścielne Środy Popielcowej wyznaczały
nieodwracalnie koniec zabawy. Dawniej
w Popielec wierni, którzy popełnili grzech
ciężki, rozpoczynali publiczną pokutę
w Kościele.
Zakładali szaty pokutne, a głowy posypywali popiołem. Po ceremonii tej pokutnicy musieli opuścić kościół, a progi świątyń wolno im było przestąpić dopiero po
spowiedzi wielkanocnej. Wielki Czwartek, to dzień odpuszczenia grzechów i pojednania z Kościołem. Później sypanie
popiołu na głowę stało się obrzędem stosowanym wobec wszystkich wiernych
i dotychczas jest znakiem pokuty i żalu za
grzechy.
DLACZEGO?
W dzisiejszym, nowoczesnym świecie tak wielu ludzi uważa obrzędy Środy Popielcowej za przestarzały zwyczaj; idziemy do kościoła tylko z przyzwyczajenia, dla
świętego spokoju, tak naprawdę czasami nie wiedząc po co; wielu się oburza, czy nie
jest to zbyt upokarzające i pesymistyczne?
***
Proch jest bardzo dziwnym znakiem. Przejmuje drżeniem, bo przypomina nam
o umieraniu, o śmierci, o kruchości człowieczeństwa. Przecież nasze życie nie jest
karnawałową sielanką? Doświadczamy swej znikomości w nudzie dnia powszedniego, w rozczarowaniach, jakie spotykają nas z każdej strony, w monotonii pracy,
w cierpieniu, lękach i słabościach? O tym słyszymy nieustannie w ciągu naszego życia - nie tylko podczas kościelnego rytuału.
***
Lecz nie bójmy się - znak krzyża, który ksiądz czyni na naszym czole wskazuje, że
jest to znak śmierci, ale i zbawienia. Bóg nie zostawił nas samych. On także posypał
siebie popiołem. Padł swoim obliczem na ziemię, która pochłonęła Jego łzy i krew.
Chrystus nie wybawił nas poprzez ciało i proch. Właśnie tę tajemnicę spróbujmy poznać i bardziej zrozumieć w Środę Popielcową. Lecz nie zatrzymujmy się tylko na
Popielcu, popatrzmy na Wielki Piątek i Wielkanoc, wówczas zrozumiemy tę "dziwną" ceremonię.
Hanna S.
OGŁOSZENIA PARAFIALNE
1. W piątki Wielkiego Postu zapraszamy na drogę Krzyżową: o godz. 8 30 i 18 30 dla
dorosłych, o 1700 dla dzieci i o 1900 w kaplicy dla młodzieży .
2. W każdą niedzielę Wielkiego Postu Gorzkie Żale z kazaniem pasyjnym odprawiamy o godz. 1700.
3
3. Za udział w nabożeństwie Gorzkich Żali w Wielkim Poście oraz za odprawienie
Drogi Krzyżowej można zyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami.
4. Przez cały okres ferii w godzinach od 1100 do 1500,w naszym domu parafialnym,
organizowane są zajęcia rekreacyjne dla dzieci i młodzieży. Serdecznie zapraszamy.
5. Przypominamy porządek Mszy św.: w niedziele w kościele - 730, 900, 1030 dla dzieci, 1200 suma, 1315 chrzcielna i 1800 , w kaplicy 1030 dla młodzieży i 1200 dla przedszkolaków, a w dni powszednie 700, 800 i 1800. Intencje Mszy św. można zamówić
w zakrystii. Ze względu na ferie zimowe zarówno dzisiaj, jak też w przyszłą niedzielę nie będzie Mszy św. odprawianych w kaplicy dla młodzieży o godz. 1030
i dla dzieci o godz. 1200.
6. We wtorek 23 lutego przypada rocznica Święceń Biskupich Księdza Arcybiskupa
Metropolity Sławoja Leszka Głódzia. Pamiętajmy o nim w naszych modlitwach.
7. Rekolekcje wielkopostne rozpoczną się w naszej parafii tradycyjnie w V Niedzielę
Wielkiego Postu. W tym roku rekolekcje poprowadzi O. Marek Metylica Kapucyn.
8. Zapraszamy serdecznie do naszego kiosku parafialnego. Można nabyć bieżące numery czasopism katolickich, indeksy katechizacji, książki i dewocjonalia.
INTENCJE MSZY ŚWIĘTYCH
PONIEDZIAŁEK – 22.02.2010 R. – KATEDRY ŚW.
PIOTRA AP.
700 Śp. Jadwiga (greg.)
800 Śp. mąż Stanisław Berk (w 13 rocz.
śm.) i zmarli rodzice i krewni z obojga
stron
1800 WOLNA
WTOREK – 23.02.2010 R.
700 Śp. Jadwiga (greg.)
800 Za Parafian
1800 WOLNA
ŚRODA – 24.02.2010 R.
700 Śp. Jadwiga (greg.)
800 WOLNA
1800 WOLNA
CZWARTEK – 25.02.2010 R.
700 Śp. Jadwiga (greg.)
800 WOLNA
1800 O Boże błogosławieństwo i opiekę Matki Najświętszej róży różańcowej Rodziców za dzieci
1800 Śp. Krystyna Malinowska (w 1 rocz.
śm.)
PIĄTEK – 26.02.2010 R.
700 Śp. Jadwiga (greg.)
800 O nawrócenie dla Mirosława
1800 Dziękczynna za otrzymane łaski z prośbą o Boże błogosławieństwo dla Kazimiery Szyszko z okazji 92 urodzin
SOBOTA – 27.02.2010 R.
700 Śp. Jadwiga (greg.)
800 Śp. Karol Michniewicz
1800 Śp. Stanisław (w 31 rocz. śm.)
II NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU – 28.02.2010 R.
730 Śp. Jadwiga (greg.)
900 Śp. Henryk Burczyk (w miesiąc po śm.)
1030 Śp. Stefania Lublewska (z okazji urodzin)
1200 Śp. Janina (w 6 rocz. śm.) i Jadwiga
(w 22 rocz. śm.)
1315 O Boże błogosławieństwo dla Janusza
(w dniu urodzin)
1800 Śp. Eugeniusz Szpak
Adres parafii: ul. Korzenna 2, 81-587 Gdynia, tel. (58) 669-00-05;
e-mail: [email protected] ; www.sw-jadwiga.pl ; e-mail redakcji: [email protected]
Biuro parafialne: poniedz. 18.30-19.00, środa4 19.00-19.30, czwartek 8.30-9.00, sobota 8.30-9.00