Metodyka kalkulacji kosztów, plik pdf

Henryk J. Kot
UMCS Lublin
Metodyka kalkulacji kosztów
studiów niestacjonarnych
Uwaga: Przed przystąpieniem do pracy z arkuszem należy wykonać i zachować kopię
bezpieczeństwa!!!
1. Przyjęta w UMCS koncepcja kalkulacji kosztów prowadzenia studiów niestacjonarnych opiera
się na jednej z podstawowych metod kalkulacji kosztów - na metodzie kalkulacji doliczeniowej.
Najogólniej rzecz biorąc, metoda doliczeniowa kalkulacji kosztów polega na dodawaniu do siebie
w określonej kolejności, czyli na kolejnym doliczaniu kosztów zebranych w jednorodne grupy
rodzajowe i podzieleniu ich ogólnej sumy przez przyjęty nośnik kosztów, w tym przypadku przez
liczbę studentów, których dana suma kosztów dotyczy.
Schemat kalkulacji kosztów wg metody doliczeniowej przedstawia się następująco:
I. KOSZTY BEZPOŚREDNIE
1. Wynagrodzenia bezpośrednie:
1) osobowe
- za zajęcia dydaktyczne w ramach pensum dydaktycznego
- za inne czynności
2) bezosobowe
- za zajęcia dydaktyczne w ramach godzin ponadwymiarowych
- za inne czynności dydaktyczne
- za czynności administracyjno-organizacyjne i techniczne
Składki na ubezpieczenia społeczne i inne narzuty na wynagrodzenia
+
2. Materiały bezpośrednie:
1) techniczne środki nauczania
2) materiały dydaktyczne
3) materiały biurowe
4) inne materiały
+
3. Usługi bezpośrednie
+
4. Inne koszty bezpośrednie
KOSZTY POŚREDNIE
+
2
II część rachunku
kosztów
kształcenia
II. KOSZTY POŚREDNIE
1. Koszty wydziałowe
1) koszty utrzymania budynków i najmu pomieszczeń dydaktycznych
2) koszty zużycia środków dydaktycznych
2) koszty administracji wydziałowej
Wydziałowy koszt kształcenia
+
2. Koszty ogólnouczelniane
1) Koszty utrzymania budynków i infrastruktury ogólnouczelnianej
2) koszty administracji ogólnouczelnianej
3) koszty rezerwy związanej z ryzykiem nieuzyskania wpływów lub
koniecznością poniesienia nieprzewidzianych wydatków.
Uczelniany koszt kształcenia
podziel
Liczba studentów, których dana kwota kosztów dotyczy
równa się
Jednostkowy koszt kształcenia (w przeliczeniu na 1 studenta)
2. Przedstawiony schemat otrzymał swoje rozwinięcie i uszczegółowienie w dołączonych arkuszach
kalkulacyjnych Excela. Opracowane arkusze uwzględniają wszystkie kategorie kosztów
bezpośrednich, które występują w praktyce organizacji i prowadzenia studiów niestacjonarnych w
UMCS. Oddają więc specyfikę rozwiązań organizacyjnych stosowanych generalnie w uczelni.
Uwzględniają też specyficzne rozwiązania stosowane na poszczególnych wydziałach.
Dla zachowania elastyczności arkusza, pozwalającej na uwzględnienie specyficznych rozwiązań w
organizacji kształcenia stosowanych przez niektóre jednostki organizacyjne UMCS, odstąpiono od
blokowania komórek i większych obszarów arkusza, co jednakże ma tę poważną wadę, że arkusz
jest mniej stabilny i wymaga większej uwagi oraz ostrożności w posługiwaniu się nim. Dla
uniknięcia istotnych błędów, a zwłaszcza wykasowania formuł, wprowadzono w początkowej
części arkusza ostrzeżenie, że edycji podlegają tylko pola w których występuje wpisana na
3
czerwono cyfra „0”. Cyfry tej lub wpisanych na jej miejscu innych cyfr lub liczb nie można
wykasowywać przez użycie klawisza „Delete” lecz bezpośrednio po „najechaniu” kursorem na
odpowiednie pole należy wpisywać nowe cyfry lub liczby, na co arkusz pozwala i do czego jest
dostosowany. Cyfry i liczby wpisane kolorem czarnym lub innym, ale nie czerwonym, nie mogą
być bezpośrednio edytowane przez osobę pracującą z arkuszem; są to bowiem dane wynikające z
uregulowań wewnętrznych (zarządzeń) lub wpisujące się automatycznie w miarę zapełniania
arkusza danymi wpisywanymi w polach do edycji (z „czerwonymi” zerami). Przed przystąpieniem
do zapełniania arkusza danymi zachęcam do przeanalizowania jego układu i sposobu konstrukcji.
3. Arkusz składa się z szeregu części, choć nie zawsze formalnie wyodrębnionych.
W początkowej jego części trzeba wpisać dane o charakterze organizacyjnym, jak:
- liczbę toków wykładowych; zwykle będzie „1”, ale w przypadku bardzo licznych roczników mogą
wystąpić dwa i więcej toków wykładowych’
- liczbę semestrów w danym roku akademickim lub cyklu kształcenia, dla których opracowywana
jest kalkulacja,
- liczbę studentów, w tym na roku „dyplomowym”; na ostatnim roku studiów na ogół te liczby będą
takie same, jednakże dla prawidłowego funkcjonowania formuł obliczeniowych należy je wpisać w
odpowiednich polach,
- ustaloną na dany rok kwotę czesnego oraz liczbę studentów wnoszących opłaty, czasem w
niepełnej wysokości (arkusz pozwala na ich ujęcie).
W dalszej części arkusz jest tak skonstruowany, że po wpisaniu stawek wynagrodzeń za „wykłady
akademickie” pojawią się one automatycznie w zestawieniu zajęć – punkty 1.1.2. i 1.2.1. – wg
tytułów i stanowisk nauczycieli akademickich.
Uważne zapełnianie arkusza danymi w pozostałej jego części
- po rozliczeniu godzin zajęć
dydaktycznych – powinno doprowadzić szybko do sukcesu w postaci wyliczenia kosztu globalnego
i różnicy między przewidywanymi przychodami i kosztami.
4. Zaletą arkusza jest możliwość dokonywania różnych symulacji poprzez podstawianie kolejnych
danych liczbowych. Szczególnie przydatne jest to przy dopasowaniu poziomu stawek do wielkości
dysponowanych środków na wynagrodzenia lub przy ustaleniu kwot na zakupy materiałowe lub
środków dydaktycznych.
5 Jedną ze słabych stron arkusza – na obecnym jego etapie – jest ustalenie rezerwy związanej z
ryzykiem nieuzyskania spodziewanych wpływów bez oparcia na wskaźniku odpadu (odsiewu)
studentów w wyniku niezdanych egzaminów lub z innych powodów oraz nieuwzględnienie części
kosztów utrzymania etatów. W kolejnych wersjach arkusza zostanie to uwzględnione.
4