docPieńkowo plan odnowy miejscowości
download 
Reklamacja Transkrypt
Pieńkowo plan odnowy miejscowości
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 Załącznik do uchwały Nr XLIV/492/10 Rady Gminy Postomino z dnia 02 sierpnia 2010 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 – 2017 LIPIEC 2010 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 1 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 SPIS TREŚCI: 1. Charakterystyka miejscowości …………………………………………………………...3 1.1. PołoŜenie …………………………………………………………………………3 1.2. Miejscowość w statystyce ……………………………………………………….4 1.3. Historia miejscowości …………………………………………………………..5 1.4. Przestrzenna struktura miejscowości …………………………………………11 2. Inwentaryzacja zasobów słuŜących odnowie miejscowości …………………………...12 2.1. Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe ……………………………....12 2.2 Bogactwa naturalne, surowce mineralne……………………………………...13 2.3. Obiekty i tereny ………………………………………………………………..13 2.4. Infrastruktura społeczna ……………………………………………………...14 2.5. Gospodarka i rolnictwo ……………………………………………………….14 2.6. Kapitał społeczny i ludzki ……………………………………………………..15 3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Pieńkowo …………………………… 15 4. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich połoŜenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne …………………………………………18 5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną ……………………………………………………………………………………….18 Literatura ……………………………………………………………………………………19 2 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 1. Charakterystyka miejscowości 1.1. PołoŜenie Pieńkowo jest największą miejscowością Gminy Postomino. Zamieszkuje ją 670 osób. Miejscowość jest połoŜona 15 km na północ od Sławna, 20 km na wschód od Darłowa, 25 km na zachód od Słupska oraz 11 km na południe od Morza Bałtyckiego przy drodze łączącej Darłowo ze Słupskiem i Ustką. Rys. 1. PołoŜenie miejscowości Pieńkowo Źródło: www.postomino.pl 3 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 1.2. Miejscowość w statystyce Tabela 1. Charakterystyka struktury ludności miejscowości Pieńkowo Wyszczególnienie Stan na 2009 Stan ludności ogółem w tym 670 Ludność w wieku przedprodukcyjnym 149 (0 – 18 lat) Ludność w wieku produkcyjnym K-198 Kobiety (18 – 59 lat) / MęŜczyźni (18-64 lat ) M-238 Ludność w wieku poprodukcyjnym K – 63 Kobiety (60 lat i więcej) / MęŜczyźni (65 lat i M - 22 więcej) Tabela 2. Struktura gruntów w miejscowości Pieńkowo. WYSZCZEGÓLNIENIE MIEJSCOWOŚĆ (powierzchnia w ha) Powierzchnia miejscowości ogółem, w 1097,8662 tym: UŜytki rolne ogółem, w tym: 842,3767 Sady 3,0602 Łąki 68,7861 4 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 Pastwiska 40,3436 Lasy 10,0900 Krzewy 1,4700 Grunty pod wodami stojącymi 9,4100 Grunty pod wodami płynącymi 1,3600 UŜytki kopalne - Tereny komunikacyjne - drogi 38,0574 NieuŜytki 17,6666 Tereny budowlane 42,8608 Tereny zielone 8,2476 Tereny budowlane inwestycyjne 0,0070 Tereny budowlane puste 3,5983 Wody 10,5119 1.3 Historia miejscowości Pinnechowe (1308), Pinneckowe (1308). Pennekowe (1438). Penneckow (1719) - nazwa pochodzi od nazwy osobowej Pieniek, niem. Pennekow. Pieńkowo od połowy XIV wieku było dobrem lennym rodu von Below. Początki dziejów Pieńkowa sięgają średniowiecza. Wzmianka o tej wsi pochodzi bowiem z roku 1308, kiedy wieś była własnością klasztoru cystersów z Bukowa Morskiego. Brak przekazów źródłowych, poza nielicznymi i niewiele wyjaśniającymi wzmiankami, jest główną przeszkodą zrekonstruowania dziejów 5 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 Pieńkowa od ich początków aŜ po wiek XVIII. NiemoŜliwe jest bowiem ustalenie choćby przybliŜonej daty powstania wsi, jak równieŜ odtworzenie jej pierwotnego układu przestrzennego czy prześledzenie rozwoju demograficznego i gospodarczego. Najstarszy, w miarę szczegółowy, a zarazem w pełni wiarygodny opis Pieńkowa pochodzi dopiero z publikacji wydanej pod redakcją Ludwika Wilhelma Bruggemanna w roku 1784. Informuje on, iŜ Pieńkowo u schyłku XVIII stulecia było stosunkowo duŜą wsią pańszczyźnianą, posiadającą dwa folwarki i zamieszkałą przez 11 chłopów, 6 chałupników, nauczyciela i kowala. Porównując powyŜsze dane ze spisem mieszkańców Pieńkowa z 1717 roku, moŜna stwierdzić, iŜ na przestrzeni XVIII wieku nie dokonywano w znaczącej Pieńkowie naleŜały rozbudowy ponadto wsi. folwarki Do w Belowów rezydujących Staniewicach, Mszance i Budzisławiu, cegielnia w Mszanach, owczarnia, 1/3 kuźnicy , a takŜe nowo powstała kolonia w Pieńkówku. Ta ostatnia liczyła zaledwie cztery półłanowe zagrody chłopskie i najprawdopodobniej została załoŜona juŜ w XVIII wieku w wyniku zorganizowanej parcelacji dóbr w Pieńkowie i w Tyniu. Jej pierwotny układ przestrzenny został zaplanowany w sposób bardzo prosty, gdyŜ od samego początku swego istnienia Pieńkowo pozostawało typową ulicówką, w której luźna zabudowa zagród występowała po obu stronach wiejskiej drogi. W ciągu ponad 200 lat swojej historii układ wsi nie uległ zmianie i w nieznacznie powiększonym kształcie przetrwał aŜ do dziś. Majątek rodziny von Below w Pieńkowie wraz ze wszystkimi folwarkami i kolonią w Pieńkówku w 1784 roku liczył 36 gospodarstw domowych. Kompleks ten nie naleŜał do największych, choć w porównaniu do sąsiednich wsi i majątków szlacheckich uznawano go za dość spory. Niejednokrotnie teŜ był łączony z sąsiednim majątkiem w Postominie w rękach jednego przedstawiciela rodziny von Below. Według opisu L.W Bruggemanna (1784) , pola Pieńkowskie były urodzajne i Ŝyzne, pastwiska i łąki zaś dobrze utrzymane. W skład wyŜej wymienionych dóbr wychodziły ponadto dębowe, bukowe i świerkowe lasy 6 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 będące dla właścicieli znakomitym terenem łowieckim. Rybacy z majątku w Pieńkowie posiadali teŜ prawo do połowu ryb w rzece Wieprzy i wraz z poddanymi Belowów z Postomina, jeziorku połoŜonym w bezpośrednim sąsiedztwie folwarku w Stawiskach. W latach 1772-1775 Belowie z Pieńkowa uzyskali z kasy króla Fryderyka II Wielkiego poŜyczkę w wysokości 6200 talarów, przeznaczoną na ulepszenie i unowocześnienie gospodarki. Szacowano, Ŝe w wyniku tej inwestycji powinny wzrosnąć roczne dochody uzyskiwane przez właścicieli majątku. Nie wiadomo jednak , w jaki sposób uzyskane od państwa pieniądze zostały wykorzystane i na ile opłacalne okazały się wypracowane innowacje. ZadłuŜenie miało być spłacone do kasy królewskiej w rocznych ratach o minimalnej wysokości 124 talarów. Przynajmniej od schyłku XVIII wieku Pieńkowo posiadało równieŜ własną szkołę, o czym świadczy obecność osoby nauczyciela wśród innych mieszkańców wsi wymienionych w opisie zamieszczonym u Bruggemanna. Niewątpliwie była to typowa jednoklasowa szkoła elementarna o charakterze patronackim, której program nie wykraczał poza obowiązkowe nauczanie katechizmu, modlitw i pieśni religijnych oraz sporadycznej nauki czytania i pisania. Podlegała ona bezpośrednio prepozytowi synodu słupskiego, sprawującemu funkcję inspektora szkolnego, oraz ewangelickiemu konsystorzowi na Pomorzu. Podobnie jak w innych tego typu ośrodkach, funkcje nauczyciela pełnił mieszkający przy plebani kościelny, ewentualnie rzemieślnik , były Ŝołnierz bądź muzykant. Przez długi czas szkoła nie miała własnego budynku, zajęcia prowadzono w róŜnych domach we wsi i dopiero w XIX wieku jej siedzibą stała się plebania kościoła filialnego w Pieńkowie. Po reorganizacji systemu szkolnictwa w Prusach, przeprowadzonej na kilku etapach w latach 1808-1872, odebrano nadzór pedagogiczny duchownym, przekazując go władzom administracyjnym państwa. W wyniku tych reform przekształcono równieŜ szkołę w Pieńkowie w oddział dwuklasowy, prowadzony przez odpowiednio wykształconych 7 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 nauczycieli. Pod względem przynaleŜności kościelnej juŜ od czasów wojny trzydziestoletniej Pieńkowo podlegało ewangelickiej parafii w Postominie, która do roku 1814 wchodziła w skład synodu słupskiego, a następnie darłowskiego. Co najmniej od 1790 roku działa we wsi młodsza wspólnota parafialna, tzw. Tochtergemeinde, mająca własnego kapłana, kościelnego i prowadząca odrębne księgi parafialne. Jej siedzibą był budynek kościelny z czasów średniowiecza. Główna nawa została dobudowana zapewne w XVII stuleciu, natomiast ołtarz i wyposaŜenie wnętrza pochodziło z XVIII wieku. Plebanię przy kościele filialnym w Pieńkowie wzniesiono natomiast w roku 1815. Z dziejami Pieńkowa wiąŜe się ciekawa historia narodzin i działalności sekty Belowian, będącej w pierwszej połowie XIX wieku dość duŜą grupą wyznaniową na ziemiach Sławieńskich i Słupskich. Za jej załoŜycieli uwaŜa się trzech braci z rodu von Below: Karola, Gustawa i Henryka, właściciela majątku w Pieńkowie. U źródeł powstania nowego ruchu religijnego leŜały doświadczenia Gustawa von Below, które wyniósł z okresu swojej słuŜby oficerskiej w Berlinie. Związał się tam bowiem z kołem młodych romantyków załoŜonym przez poetów Klemensa Brentano i Achima von Arnim, którzy propagowali wizję nowej szlachty, wywodzącej się ze wszystkich warstw społecznych wedle zasług, a nie urodzenia. W wielu sprawach bracia von Below nie mogli zgodzić się równieŜ z oficjalną doktryną Kościoła ewangelickiego, a takŜe z wszechobecnie wówczas promowanym racjonalizmem i naturalizmem w filozofii. Podstawą wiary stały się dla nich słowa ,, szukaj Jezusa i jego Światła, wszystko inne jest ci zbędne” Definitywne zerwanie z oficjalnym Kościołem nastąpiło w roku 1820 w wyniku sprzeczki, która miała miejsce po naboŜeństwie w Pieńkowskiej świątyni między Henrykiem von Below a miejscowym pastorem. Bracia Wolffem zaczęli więc organizować spotkania z mieszkańcami wsi, w trakcie których przekonywali, Ŝe zdecydowana większość duchowieństwa zatraciła prawdziwą wiarę , stając się zwykłymi urzędnikami organizacji religijnej. Wraz ze swoimi zwolennikami odprawiali 8 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 naboŜeństwa w prywatnych domach, studiowali Biblię i religijne ksiąŜki, chrzcili swoje dzieci, a nawet sami udzielali sobie ślubów. Hazard, spoŜywanie alkoholu, palenie tytoniu, spektakle teatralne, tańce, a nawet dziecięce zabawy lalkami traktowali jako grzech cięŜki. W początkach swego istnienia sekta objęła swym wpływem miejscowości związane z jej załoŜycielami i najbliŜszymi członkami, czyli Gać, Redęcin, Duninowo, i Pieńkowo. Z biegiem czasu jej wpływy sięgnęły wsi: Wierszyno, Gardnę Wielką, Kołczygłowy, a nawet Miastko i Gryfino. W Pieńkowie Henryk von Below utworzył automatyczną parafię staro luterańską, a później całkowicie odrębną wspólnotę liczącą w latach 30. XIX wieku około 1400 wiernych. Sukcesy nowego zgromadzenia wywołały zaniepokojenie władz, które róŜnymi metodami administracyjnymi usiłowały ograniczyć jego wpływ na miejscową ludność. Nakładano więc na Belowian grzywny, a tym którzy nie byli w stanie ich zapłacić, konfiskowano nieruchomości. Braci von Below zaś usiłowano nawet poddać przymusowym badaniom psychiatrycznym. W roku 1822 wysłano do Słupska i Pieńkowa specjalną komisję rządową, która przez osiem tygodni badała nowe zjawisko religijne, jednakŜe nie dopatrzyła się Ŝadnych uchybień formalnych i odrzuciła wszystkie oskarŜenia o krypto katolicki charakter ruchu. Jednak prześladowania ze stron lokalnych władz nie ustały i po śmierci braci von Below oraz Karola Wolffa doprowadziły w latach 60. XIX stulecia do rozbicia sekty. Dotychczasowi Belowianie powrócili więc na łono państwowego Kościoła ewangelickiego bądź zasilili szereg innych odłamów protestanckich, takich jak baptyzm czy metodyzm, a niektórzy wyemigrowali do Ameryki. Powstanie i działalność sekty Belowian miały miejsce juŜ po niezwykle istotnym wydarzeniu dla mieszkańców wsi, jakim było uwłaszczanie przeprowadzone w Pieńkowie i Postominie w roku 1813. Zmieniło ono zasadniczo stosunki między właścicielami dóbr a ich chłopami, znosząc dotychczasową formę gospodarowania majątkiem ziemskim, opartą na darmowej pracy poddanych. 9 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 Uwłaszczanie było równieŜ początkiem nowego etapu w dziejach Pieńkowa, charakteryzującego się intensywnym rozwojem demograficznym wsi na przestrzeni pierwszej połowy XIX stulecia. W tym okresie ludność Pieńkowa wzrosła ponad dwukrotnie z liczby 336 mieszkańców w roku 1818 do 854 mieszkańców w roku 1864. Wraz ze wzrostem liczby ludności nastąpiła szybka rozbudowa wsi, głównie w kierunku zachodnim. W jej wyniku układ przestrzenny Pieńkowa uległ silnym przekształceniom, bezpowrotnie tracąc swą pierwotną formę. Natomiast budynki dworskie w Pieńkowie kilkakrotnie uległy spaleniu na przestrzeni XIX stulecia, co mogło być przyczyną przeprowadzki właścicieli majątku z ich dotychczasowej siedziby we wsi z dworu do folwarku Stawiska. W drugiej połowie XIX wieku rozwój Pieńkowa został zahamowany, o czym świadczy stopniowy spadek liczby ludności z 854 mieszkańców w roku 1864 do 774 mieszkańców w roku 1905. Było to spowodowane niewątpliwie pogarszającą się sytuacją ekonomiczną wsi i majątku, która pobudziła niebezpieczne zjawisko migracji zarobkowej do zachodnich regionów Niemiec. PoniewaŜ problem dotyczy całego Pomorza, władze państwowe usiłowały w okresie międzywojennym powstrzymać proces odpływu ludności poprzez parcelację ziemi i kolonizację wewnętrzną mającą wzmocnić Ŝywioł niemiecki nad granicami z Polską. Najprawdopodobniej w wyniku tej akcji Pieńkowo do roku 1925 powiększyło się o 38 gospodarstw domowych i 74 mieszkańców w stosunku do stanu z roku 1905. Odniosło to jednak tylko częściowy i niezbyt trwały skutek, albowiem juŜ w latach 30. sytuacja wróciła do stanu wyjściowego sprzed akcji parcelacyjnej. Do wybuch II wojny światowej liczba gospodarstw domowych w Pieńkowie zmniejszyła się do 33, a liczba ludności spadała do 701 mieszkańców. Przed II wojną światową właścicielką majątku w Pieńkowie była Sybilla Schach von Wittenau z domu von Below. Rezydowała w otoczonym reprezentacyjnym parkiem pałacu w Stawiskach, zbudowanym w latach 19051906 pod kierunkiem słupskiego architekta Eduarda Kocha. Jej dobra rodowe miały 818 ha powierzchni z czego 529 ha zajmowały pola uprawne, 49 ha łąki, 10 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 a 220 ha lasy. W samym Pieńkowie istniało wówczas sześć duŜych gospodarstw chłopskich o wielości ponad 20 ha, 30 średnich o wielkości pomiędzy 10 a 20 ha oraz 43 gospodarstwa małe o wielkości poniŜej 10 hektarów. Gospodarka w majątku oraz we wsi miała charakter typowo ekstensywny i dominowały w niej tradycyjne kierunki produkcji rolnej, a mianowicie uprawa zboŜa, hodowla bydła, owiec i trzody chlewnej. Główny dochód gospodarstw chłopskich pochodził z hodowli krów i sprzedaŜy mleka do mleczarni w Masłowicach. Znaczna część mieszkańców wsi utrzymywała się z rzemiosła, handlu oraz pracy w cegielni naleŜącej do właścicielki majątku w Pieńkowie. Ponadto, we wsi znajdowała się dwuklasowa szkoła z boiskiem i siedzibą urzędu stanu cywilnego. Zakończenie II wojny światowej i wkroczenie Armii Czerwonej do Pieńkowa dnia 8 marca 1945 roku stanowi koniec pewnej epoki w dziejach wsi, jak i całego regionu. Na mocy porozumień zawartych w Jałcie i Poczdamie pomiędzy przywódcami trzech mocarstw sprzymierzonych większość niemieckiego do tej pory Pomorza przypadła Polsce. Wraz ze zmianą przynaleŜności państwowej przyszły równieŜ gruntowe demograficzne i własnościowe. Ludność niemieckojęzyczną przekształcenia tego regionu wysiedlono ostatecznie do zachodnich Niemiec, zastępując ją polską ludnością napływową, a wszelką prywatną własność ziemską zlikwidowano, wprowadzając na jej miejsce Państwowe Gospodarstwa Rolne. Po wojnie utworzono równieŜ w Pieńkowie duŜy nieistniejący juŜ Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej. Przez 40 lat działały teŜ we wsi Zasadnicza Szkoła Zawodowa i Zakład Doskonalenia Zawodowego. 1.4 Przestrzenna struktura miejscowości Przestrzenna struktura miejscowości Pieńkowo charakteryzuje się połoŜeniem gospodarstw domowych wzdłuŜ głównej drogi wojewódzkiej nr. 203 łączącej Ustkę z Darłowem. Pieńkowo naleŜy do wsi typowo rolniczych 11 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 o stosunkowo korzystnej strukturze bonitacyjnej gleb, jednakŜe posiada równieŜ walory korzystne dla rozwoju funkcji turystycznej przede wszystkim ze względu na lokalizację przy Jeziorze Pieńkowo, jak równieŜ pośrednio, przez połoŜenie w odległości ok. 11 km od Morza Bałtyckiego. Na uwagę zasługuje zachowany w całości pałac z 1905 roku. Usytuowany jest on w otoczeniu parkowym w stylu angielskim o pow. 7 ha nad jeziorem Pieńkowo. Jezioro stanowi duŜą atrakcję dla miłośników połowów. W centrum miejscowości znajduje się zabytkowy Kościół pw. Chrystusa Króla, pochodzący z ok. 1500 roku, przebudowany w XIX wieku. 2. Inwentaryzacja zasobów słuŜących odnowie miejscowości 2.1 Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Pieńkowo stanowiło własność rodu von Below do końca 1945 roku. Nad Jeziorem Pieńkowskim (dziś w tym miejscu znajduje się park) istniał majątek Seehof (Stawiska), którego właścicielką była Sybille Schach von Wittenau. Pałac zbudowany został w latach 1905-1906 r. Park o powierzchni 7,39 ha powstał prawdopodobnie w tym samym czasie. Pierwotnie miał kształt regularnego prostokąta, opierającego się w części o malownicze jezioro i dwa oczka zamienione później w stawy. Drzewostan stanowią buki zwyczajne, klony pospolite, dęby szypułkowe i jesiony wyniosłe (wśród nich trzy pomnikowe o obwodach: 330, 360 i 460 cm). Do dworu prowadzi aleja 26 dębów szypułkowych, na 12 z nich pną się kwitnące bluszcze. Nielicznie występują klony jawory, robinie akacjowe, olsze czarne, wierzby i świerki pospolite. W sąsiedztwie pałacu rosną drzewa o cechach pomnikowych: platan klonolistny (obwód 510 cm), dąb szypułkowy odmiana stoŜkowa (450 cm) i buk zwyczajny odmiana purpurowa (340 cm). Polanę parkową otacza szpaler 36 cisów pospolitych. Na brzegu cieku dopływającego do Jeziora Pieńkowskiego 12 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 zanotowano liczne stanowisko bezzieleniowego, pasoŜytniczego gatunku łuskiewnika róŜowego. 2.2 Bogactwa naturalne, surowce mineralne Na terenie gminy Postomino znajdują się dwa udokumentowane złoŜa surowców ceramicznych „Pieńkowo I” i „Zwycięstwo” (Pieńkowo II). ZłoŜe „Pieńkowo II” leŜy po zachodniej stronie drogi z Tynia do Postomina. Stwierdzono tu występowanie iłów i mułków (zastoiskowych, w tym: iłów warwowych) – surowca do produkcji cegły pełnej, kratówki i rurek drenarskich. Niewielka część złoŜa w południowej jego części została juŜ wyeksploatowana. ZłoŜe „Pieńkowo” połoŜone jest po obu stronach nasypu dawnej linii kolejowej, pomiędzy Pieńkówkiem a Pieńkowem. Jego eksploatacja była prowadzona do końca lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Szacuje się, Ŝe po zaniechaniu wydobycia pozostały jeszcze zasoby bilansowe rzędu 1 800 tys. m³. Warunki eksploatacji były tu trudniejsze, niŜ w złoŜu „Pieńkowo II”. 2.3 Obiekty i tereny - Zabytkowy Kościół pw. Chrystusa Króla z gotycką wieŜą z XV w. i barokowym ołtarzem (z umieszczonymi po lewej stronie herbami rodu von Belov), przebudowany w XIX wieku - neoklasycystyczny pałac z 1903 r. z 7-hektarowym parkiem - zabytkowa kuźnia z XIX wieku - 9 hektarowe jezioro Pieńkowo W Pieńkowie znajdują się równieŜ 2 gospodarstwa agroturystyczne, w których liczba miejsc noclegowych wynosi 15, w tym 10 całoroczne. 13 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 2.4 Infrastruktura społeczna W centrum wsi znajduje się świetlica wiejska jednak stan techniczny nie pozwala na jej uŜytkowanie. Dodatkowym miejscem spotkań mieszkańców jest miejscowy kościół. 2.5 Gospodarka i rolnictwo Na terenie miejscowości znajdują się 2 sklepy spoŜywczo-przemysłowe, 3 zakłady remontowo – budowlane, firma transportowa, zakład elektryczny oraz przedsiębiorstwo usługowo – produkcyjno – handlowe i turystyczne. Funkcjonuje równieŜ 37 gospodarstw rolnych, w tym 2 prowadzone przez osoby prawne o łącznej powierzchni 151,84 ha. Wśród gospodarstw rolnych 21 posiada powierzchnię od 1 do 5 ha, tylko 6 gospodarstw posiada powierzchnie 15 ha i więcej. Tabela 3. Struktura gospodarstw rolnych. WYSZCZEGÓLNIENIE Liczba gospodarstw rolnych, w tym PowyŜej 1 do 2 ha 2 - 5 ha 5- 7 ha 7 - 10 ha 10- 15 ha 15 ha i więcej LICZBA 37 10 11 3 5 2 6 14 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 2.6 Kapitał społeczny i ludzki W miejscowości od 2007r. działa bardzo aktywnie Stowarzyszenia na rzecz rozwoju i aktywności Pieńkowo - Pieńkówko "Razem lepiej" , którego celem jest rozwijanie aktywności oraz nawiązywanie bliskich kontaktów i współpracy pomiędzy mieszkańcami gminy oraz kształtowanie nawyków aktywnego spędzania wolnego czasu wśród lokalnej społeczności. Mieszkańcy Pieńkowa mają dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej w oparciu o Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej. W placówce świadczone są takŜe usługi rehabilitacyjne. Pieńkowo słynie równieŜ z występów grupy folklorystycznej „Pieńkowianie”. 3 .Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagroŜeń miejscowości Pieńkowo M O C N E S T R O N Y: - dobry dostęp do podstawowej infrastruktury (wodociąg, kanalizacja, elektryfikacja, telefonia), - połoŜenie na przecięciu waŜnych szlaków komunikacyjnych, - dogodna sieć połączeń komunikacyjnych z miastami Darłowo, Sławno, Słupsk, - bezpośrednie sąsiedztwo z miejscowością Postomino stanowiącą centrum kulturalno –sportowe gminy, -Stowarzyszenie Pieńkowo – Pieńkówko (rozwój obszarów wiejskich) S Ł A B E S T R O N Y: - zły stan techniczny dróg, - słabe moŜliwości rozwoju funkcji turystycznych miejscowości, 15 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 - wysokie bezrobocie, - emigracja mieszkańców, - brak moŜliwości spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzieŜ, - brak infrastruktury sportowo – rekreacyjnej, - zły stan techniczny świetlicy wiejskiej, S Z A N S E: - rozwój infrastruktury wypoczynkowo – rekreacyjnej - rozwój turystyki i agroturystyki - zwiększenie moŜliwości spędzania czasu wolnego (Klub Seniora) - poprawa stanu technicznego infrastruktury drogowej - promocja walorów miejscowości w kraju i zagranicą - zagospodarowanie turystyczne jeziora wraz z jego otoczeniem - rozwój przedsiębiorczości - rozwój budownictwa jednorodzinnego - organizacja imprez gminnych na terenie miejscowości Z A G R O ś E N I A: - wzrost przestępczości w skali makro - uzaleŜnienia - wzrost bezrobocia w skali makro - zanieczyszczenie środowiska w skali makro - emigracja młodych i wykształconych ludzi w poszukiwaniu pracy W obszarze gospodarczym w miejscowości Pieńkowo w najbliŜszych latach będą się dokonywać procesy zbliŜające mieszkańców wsi do standardów Ŝycia w podobnych miejscowościach w rozwiniętych gospodarczo regionach Unii Europejskiej. 16 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 - rolnictwo - restrukturyzacja rolnictwa w skali makro i procesy doprowadzające do specjalizacji istniejących gospodarstw oraz moŜliwa absorpcja dotacji Unii Europejskiej zapewni wzrost nowoczesności, opłacalności i konkurencyjności produkcji rolniczej miejscowych gospodarstw dąŜących do specjalizacji zarówno w produkcji roślinnej, jak i zwierzęcej. Poza tym coraz większe znaczenie dla rolnictwa będzie miał rozwój upraw proekologicznych. Pozostałe gospodarstwa rozwijać będą usługi pozarolnicze skierowane do nowo osiedlających się mieszkańców w Pieńkowie. - usługi – rozwój usług bytowych dla ludności opierać się będzie na dobrze rozwiniętych mikroprzedsiębiorstwach (samozatrudnieniu). Usługi związane z obsługą nowoczesnej gospodarki rynkowej (usługi finansowe, rachunkowe, bankowe, ubezpieczeniowe itp.) słuŜące rozwojowi małej i średniej przedsiębiorczości na terenie miejscowości oparte będą głównie o firmy zlokalizowane na terenie Sławna, Ustki, Darłowa i Słupska. - działalność produkcyjna pozarolnicza – rozwój przetwórstwa rolno – spoŜywczego oraz rzemiosło produkcyjne oparte na spółdzielczości nowego typu oraz przedsiębiorstwa społeczne (preferowane formy zatrudnienia – dofinansowywane przez Rząd RP i fundusze strukturalne) są przyszłością mikro przedsiębiorczości w Pieńkowie. - turystyka – funkcja o niewielkim znaczeniu w gospodarce Pieńkowa, ale z moŜliwością rozwoju usług agroturystycznych oraz turystyki kwalifikowanej (szlaki piesze, rowerowe, turystyka konna, wędkarstwo) związana z malowniczym rolniczym krajobrazem miejscowości oraz Jeziorem Pieńkowo.) Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi turystyki weekendowej będzie promocja i rozwój produktów turystycznych. 17 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 4. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich połoŜenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne. Miejscowość Pieńkowo ze względu na swoje połoŜenie i walory przyrodnicze jest wsią atrakcyjną pod względem wycieczkowo - turystycznym. Obszarem o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców jest park znajdujący się nad jeziorem Pieńkowo jak i wzdłuŜ jego brzegów oraz centrum wsi, gdzie znajduje się kościół, plac zabaw oraz planuje się wybudowanie nowej świetlicy wiejskiej. Na tym obszarze skupia się Ŝycie kulturalno-rekreacyjne. Zabytkowy kościół jest atrakcją turystyczną dla wczasowiczów odwiedzających Pieńkowo. 5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną. Nazwa zadania Budowa świetlicy wiejskiej w m. Pieńkowo Nakłady Cel Przeznaczenie Harmonogram Źródło całkowite 1.245.623,6 -podniesienie atrakcyjności infrastruktury społecznej - poprawa jakości Ŝycia na obszarach wiejskich kształtowanie obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców dla mieszkańców sołectwa Pieńkowo, realizacji dofinansowania 2011 - 2014 PROW działanie odnowa wsi, środki własne Gminy Postomino 18 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PIEŃKOWO NA LATA 2010 - 2017 Modernizacja 400.000 chodników na osiedlu w Pieńkowie i przebudowa drogi Pieńkowo Pieńkówko Utworzenie 35.000 wioski tematycznej - poprawa jakości Ŝycia na obszarach wiejskich dla mieszkańców sołectw Pieńkowo i Pieńkówko, 2010 - 2011 -podniesienie atrakcyjności infrastruktury społecznej - poprawa jakości Ŝycia na obszarach wiejskich kształtowanie obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców dla 2010 - 2012 mieszkańców sołectwa Pieńkowo i odwiedzających turystów Środki własne Gminy Postomino, RPO WZP PROW, Leader + Środki własne Gminy Postomino, Literatura: 1. Historia i kultura ziemi sławieńskiej, tom III Gmina Postomino, pod red. Rączkowski W., Sroka J., Sławno 2004. 2. Historia i kultura ziemi sławieńskiej, tom V Gmina Postomino, pod red. Rączkowski W., Sroka J., Sławno 2006. 3. Strona internetowa www.postomino.bip.net.pl/ 4. Waloryzacja przyrodnicza Gminy Postomino , Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie, Szczecin 2003. 19
