WPMŚ_2010-2012_DLN_Aneks nr 2

Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
„Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 20102012” stanowi wypełnienie przepisu art. 23 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r.
o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287 z późn. zm.)
Program został opracowany w Wydziale Monitoringu Środowiska
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we Wrocławiu
2
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
SPIS TREŚCI Aneksu nr 2
WSTĘP
5
4. BLOK – STAN
6
4.1. Podsystem monitoringu jakości powietrza
6
4.2. Podsystem monitoringu jakości wód
4.2.2. Monitoring jakości wód podziemnych
7
7
4.3. Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi
8
4.4. Podsystem monitoringu hałasu
9
WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW, KTÓRE ZOSTAŁY ZMIENIONE LUB DODANE W
STOSUNKU DO PROGRAMU PAŃSTWOWEGO MONITORINGU ŚRODOWISKA
WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO NA LATA 2010-2012
12
3
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
4
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
Wstęp
Zgodnie z opracowanymi w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska „Wytycznymi do
planowania działalności organów Inspekcji Ochrony Środowiska w 2012 r.” za najważniejsze zadania do
realizacji w 2012 r. w zakresie monitoringu środowiska uznano:
określenie krajowych i regionalnych priorytetów działania w zakresie monitoringu w latach
2013-2016,
zapewnienie wiarygodnych informacji o stanie poszczególnych komponentów środowiska dla
potrzeb organów zarządzających, sprawozdawczości krajowej i międzynarodowej oraz
informowania społeczeństwa.
Realizując powyższe cele do zadań Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we
Wrocławiu będzie należało m.in.:
prowadzenie badań jakości środowiska na terenie swojego działania i wykonywanie ocen
zgodnie z wojewódzkimi programami monitoringu środowiska i wnioskami z kolejnych ocen
stanu środowiska,
opracowanie wojewódzkiego programu monitoringu środowiska na kolejny cykl wieloletni (lata
2013-2015) zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez GIOŚ oraz programami ochrony
środowiska województwa dolnośląskiego,
opracowanie i przekazanie do GIOŚ danych monitoringowych i ocen w zakresie jakości
powietrza, jakości wód oraz promieniowania elektromagnetycznego i hałasu na potrzeby
opracowania krajowych ocen stanu środowiska oraz realizacji obowiązków sprawozdawczych
do Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska, w zakresie jakości powietrza
i jakości wód.
Podstawę do realizacji PMŚ na terenie województwa dolnośląskiego w 2012 r. stanowi „Program
Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012” oraz Aneks nr 1
do ww. programu.
W Aneksie nr 2 wykazano jedynie zmiany w przypadku szczegółowych zadań w danym
podsystemie w stosunku do „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa
dolnośląskiego na lata 2010-2012” (aktualizacja tekstu i treści tabel przy zachowaniu starej
numeracji, wprowadzenie nowych tabel).
Aneks wprowadza zmiany mające na celu uaktualnienie informacji dotyczących stanowisk pomiaru
jakości powietrza.
Ponieważ identyfikacja terenów, na których wystąpiło przekroczenie standardów jakości gleby
i wód podziemnych nie jest prowadzona w stałych punktach pomiarowych, lecz co roku w większości
w nowych punktach, przy wyznaczaniu lokalizacji których bierze się pod uwagę spostrzeżenia z wizji
lokalnych w terenie i interwencji w roku poprzedzającym badania, w Aneksie nr 2 przedstawiono wykaz
obiektów zaplanowanych do badań w 2012 r.
W odniesieniu do podsystemów monitoringu wód powierzchniowych, hałasu oraz promieniowania
elektromagnetycznego nie ma zmian w stosunku do „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska
województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012” oraz Aneksu nr 1 do ww. programu. W przypadku
monitoringu hałasu uwzględniono jedynie zmiany w obowiązującym prawie.
5
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
4. Blok – stan
4.1. Podsystem monitoringu jakości powietrza
Zadanie: Pomiary i ocena jakości powietrza w strefach
W 2010 roku od Państwowej Inspekcji Sanitarnej zostało przejęte 9 poborników pyłu PM10.
W ciągu roku dokonano ich przeglądu i wzorcowania i zostały uruchomione w styczniu 2011 r. W czasie
eksploatacji stwierdzono jednak poważną wadę techniczną w 5 pyłomierzach HVS. W 2011 roku podjęto
szereg działań mających na celu ich naprawę umożliwiającą poprawną pracę, do tej pory jednak bez
powodzenia. Z tego względu pomiary pyłu PM10 i oznaczenia metali ciężkich i WWA z 5 pyłomierzy
przejętych od WSSE nie zostały zaplanowane na rok 2012.
Dodatkowo w roku 2012 planowane jest wprowadzenie nowych stanowisk pomiarowych benzenu
metodą pasywną i drobne zmiany w zakresach pomiarowych poszczególnych stacji, konieczne ze
względu na znaczną awaryjność sprzętu, pracującego w sieci monitoringu powietrza od 15 lat.
W stosunku do zapisów Aneksu nr 1 do „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska
województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012” w Aneksie nr 2 występują następujące zmiany:
1. Pomiary metodą pasywną – uruchomienie 12 punktów pomiarowych benzenu:
− Kłodzko, Pl. Franciszkański.
− Oława, ul. Chrobrego,
− Zgorzelec, ul. Reymonta,
− Chojnów, ul. Ogrodowa,
− Jawor,
− Złotoryja,
− Kamienna Góra, ul. Lubawska,
− Piechowice,
− Strzelin, Rynek,
− Ząbkowice Śląskie, ul. Sienkiewicza,
− Stanowice, ul. Poziomkowa – dodatkowo oznaczenia styrenu,
− Wrocław, ul. Wybrzeże J. Conrada-Korzeniowskiego,
2. Stacje mobilne:
− przeniesienie stacji mobilnej Mercedes ze Strzelina do Lubina – pomiar całoroczny,
3. Pomiary manualne:
− rezygnacja z przyczyn technicznych z pomiarów pyłu PM10 oraz oznaczeń metali ciężkich i WWA
w pyle PM10: w Głogowie, w Jeleniej Górze przy ul. Grottgera, w Wałbrzychu przy
ul. Wysockiego oraz we Wrocławiu przy al. Wiśniowej i ul. Wierzbowej,
− uruchomienie pomiarów benzenu w Wałbrzychu przy ul. Wysockiego (w miejsce metody
automatycznej),
− przeniesienie pobornika pyłu PM10 w Szczawnie Zdroju z ul. Kopernika na teren uzdrowiska przy
Domu Zdrojowym (ul. Wojska Polskiego),
4. Pomiary automatyczne:
− nowe stanowisko do pomiarów ozonu w Legnicy przy al. Rzeczypospolitej,
− uruchomienie automatycznych pomiarów pyłu PM10 w Wałbrzychu przy ul. Wysockiego
(w miejsce metody manualnej),
− rezygnacja z prowadzenia z automatycznych pomiarów benzenu, toluenu i ksylenu wynikająca
z przyczyn technicznych: we Wrocławiu przy ul. Wybrzeże J. Conrada-Korzeniowskiego,
Wałbrzychu przy ul. Wysockiego, Jeleniej Górze – Cieplicach, stacji mobilnej (Lubin).
6
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
4.2. Podsystem monitoringu jakości wód
4.2.2. Monitoring jakości wód podziemnych
Zadanie: Badania i ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych
W stosunku do „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego
na lata 2010-2012” wprowadzone zmiany wynikały z wprowadzenia – zgodnie z założeniami – do badań
w 2012 r. nowych obiektów.
W 2012 r. badania wód podziemnych na obszarach bezpośrednio zagrożonych
zanieczyszczeniami WIOŚ we Wrocławiu prowadzić będzie wokół 19 obiektów w 60 punktach
pomiarowych. Wykaz oraz lokalizację obiektów określono w załącznikach (Tabela 4.2.2.8. i Rysunek
4.2.2.6.).
Dodatkowo zaktualizowano informacje w bazie danych punktów pomiarowych monitoringu wód
podziemnych 2012 (Tabela 4.2.2.1. i Tabela 4.2.2.4., Rysunek 4.2.2.3.).
W 2012 roku przeprowadzona zostanie weryfikacja punktów pomiarowych, wyznaczonych do
badań w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego wód podziemnych w latach 1999 i 2004.
Celem weryfikacji będzie optymalny dobór punktów pomiarowych na lata 2013-2015.
Rozpoczęte zostaną również prace nad stworzeniem aktualnej bazy otworów ujmujących wody
podziemne w poszczególnych gminach województwa.
7
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
4.3. Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi
Zadanie: Identyfikacja terenów, na których wystąpiło przekroczenie standardów jakości gleby
W stosunku do „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego
na lata 2010-2012” wprowadzone zmiany wynikały z wprowadzenia – zgodnie z założeniami – do badań
w 2012 r. nowych obiektów.
Łącznie zostaną wykonane badania w 147 punktach pomiarowych wokół 24 obiektów
z częstotliwością badań 1 raz w roku. Wokół niektórych obiektów uwzględniono wskaźniki specyficzne,
jak np. zanieczyszczenia węglowodorowe i azot mineralny.
Wykaz punktów pomiarowo-kontrolnych gleb zaplanowanych do badań w 2012 wraz z opisem
ich lokalizacji oraz szczegółowym programem przypisanych do nich badań są określone w załącznikach
(Tabela 4.3.5., Tabela 4.3.6. oraz Rysunek 4.3.3.).
8
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
4.4. Podsystem monitoringu hałasu
W stosunku do „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego
na lata 2010-2012” w zakresie monitoringu hałasu zmiana dotyczy nowego rozporządzenia dotyczącego
metodyk pomiarowych hałasu.
Straciło moc prawną Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 października 2007 r. w sprawie
wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez
zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. z 2007 r. Nr 192,
poz. 1392).
Zostało zastąpione Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie
wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez
zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem.
Tabela 8. Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska
Blok
STAN
Podsystem
Zadanie
Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska
Monitoring hałasu
-
-
-
Przepisy prawne
-
-
-
-
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz.
150, z późn. zm.) art. 26, 112b, 113, 117, 118a, 120, 120a, 148, 149, 176, 177 i 179;
rozporządzenie MŚ z dnia 7 listopada 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 210, poz. 1535)
zmieniające rozporządzenie w sprawie ustalania wartości wskaźnika hałasu LDWN;
rozporządzenie MŚ z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826);
rozporządzenie MŚ z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu
danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U.
z 2007 r. Nr 187, poz. 1340);
rozporządzenie MŚ z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań,
jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz. U. z 2002 r.
Nr 179, poz. 1498);
rozporządzenie MŚ z dnia 25 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań
dotyczących rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska, na
podstawie pomiarów, badań i analiz wykonywanych w ramach państwowego monitoringu
środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 82, poz. 500);
rozporządzenie MŚ z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U.
z 2008 r. Nr 206, poz. 1291);
rozporządzenie MŚ z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów
prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz
terminy i sposoby ich prezentacji (Dz. U. z 2008 r. Nr 215, poz. 1366);
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań
w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku
przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem
(Dz.U. z 2011 r. Nr 140 poz. 824);
rozporządzenie MŚ z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów
prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk
oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska,
oraz terminy i sposoby ich prezentacji (Dz. U. z 2003 Nr 18, poz. 164) – do czasu wydania
nowego rozporządzenia na podstawie art. 177 ustawy Prawo ochrony środowiska;
rozporządzenie MŚ z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie dróg, linii kolejowych i lotnisk,
których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na
znacznych obszarach, dla których wymagane jest sporządzanie map akustycznych, oraz
sposoby określania granic terenów objętych tymi mapami (Dz. U. z 2007 r. Nr 1, poz. 8).
9
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
Przekazywanie wyników badań/ocen
Podmiot
przekazujący wyniki
WIOŚ
Rodzaj i forma przekazywanych
wyników badań
Częstotliwość przekazywania
wyników badań
Miejsce
przekazania
wyników badań
wyniki pomiarów własnych
w formacie uzgodnionym z GIOŚ
raz w roku
GIOŚ
wyniki pomiarów innych jednostek
raz w roku
GIOŚ
dane z map akustycznych
raz w roku
GIOŚ
Upowszechnianie wyników
Podmiot
upowszechniający
wyniki
Forma
informacji
upowszechnianej
Częstotliwość
upowszechniania informacji
opracowanie tematyczne
po zrealizowaniu programu
monitoringu
strona internetowa WIOŚ
aktualizacja roczna
WIOŚ
10
Odbiorca informacji
administracja rządowa
i samorządowa, uczelnie,
szkoły, biblioteki,
społeczeństwo
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
7. System baz danych i prezentacji informacji PMŚ
W WIOŚ we Wrocławiu funkcjonują bazy i zbiory danych, które umożliwiają rejestrowanie,
przetwarzanie i udostępnianie danych monitoringowych przy użyciu technik informatycznych.
Tabela 10. Bazy danych funkcjonujące w WIOŚ we Wrocławiu (stan na dzień 15 listopada 2011 roku)
Wody
powierzchniowe
Powietrze
Wody
podziemne
Gleby
Hałas
PEM
Odpady
Bazy danych PMŚ
JPOAT – baza
danych o jakości
powietrza
atmosferycznego
OR - program do
wprowadzania
i gromadzenia
wyników rocznej
oceny jakości
powietrza
XR-WKS (baza
danych i program
do obsługi
automatycznej
sieci monitoringu
powietrza)*
OPH 2009
(Ochrona
przed
hałasem) –
system do
gromadzenia
wyników
pomiarów
„Karta
Składowiska” –
baza danych
o składowiskach
i ilościach
odpadów
deponowanych
„Karta Spalarni”
– baza danych
o spalarniach
i ilościach
unieszkodliwianych
odpadów
Pozostałe bazy i zbiory danych
Dane nt. emisji
– gromadzenie
w MS Excel)
Regionalny
monitoring wód
podziemnych
woj.
dolnośląskiego
– system do
Gromadzenie
gromadzenia
wyników badań w
i oceny
MS Excel
wyników badań
AQUA – system
do gromadzenia
i oceny wyników
badań wód
powierzchniowych
Zintegrowany
system do
gromadzenia
wyników
badań gleb
(aplikacja
webowa)
Brak systemu
do oceny
wyników
pomiarów
Brak systemu
do oceny
wyników
pomiarów
Brak systemu
do
gromadzenia
i oceny
wyników
pomiarów
Gromadzenie
wyników badań
i ewidencja
źródeł
promieniowania
w MS Excel
*) wyniki pomiarów jakości powietrza ze stacji automatycznych, funkcjonujących w Dolnośląskim Systemie
Monitoringu Powietrza, gromadzone są w bazie danych XR-WKS i prezentowane w trybie on-line na stronie
internetowej WIOŚ pod adresem: http://air.wroclaw.pios.gov.pl.
W 2012 r. planowane jest uruchomienie systemu informatycznego Ekoinfonet w zakresie:
powietrza atmosferycznego,
wód powierzchniowych,
promieniowania niejonizującego – pól elektromagnetycznych,
hałasu,
przy zachowaniu operacyjności dotychczasowych baz danych, co wiąże się to z dodatkowymi zadaniami
na poziomie WIOŚ:
przygotowaniem danych do migracji.
zapewnienie udziału pracowników WIOŚ w szkoleniach dotyczących wdrażania
EKOINFONET organizowanych przez GIOŚ.
przygotowaniem infrastruktury informatycznej WIOŚ zgodnie z minimalnymi
wymaganiami GIOŚ umożliwiającymi pracę w systemie Ekoinfonet.
11
Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2010-2012. Aneks nr 2
Wykaz załączników, które zostały zmienione lub dodane w stosunku
do Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa
dolnośląskiego na lata 2010-2012
4.1. POWIETRZE
Tabela 4.1.1. Wykaz stanowisk działających w wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza w latach 2010-2012
Tabela 4.1.2. Liczba stanowisk działających w ramach wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza i stanowisk
uzupełniających w 2012 roku
Rysunek 4.1.1. Punkty monitoringu jakości powietrza w województwie dolnośląskim w 2012 roku
Rysunek 4.1.2. Punkty monitoringu jakości powietrza metodą pasywną w województwie dolnośląskim w latach 20102012
4.2. WODY
4.2.2. WODY PODZIEMNE
Tabela 4.2.2.1. Baza danych punktów pomiarowych badanych w ramach monitoringu wód podziemnych
w województwie dolnośląskim w latach 2010-2012
Tabela 4.2.2.4. Zaktualizowane zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych
badanych w województwie dolnośląskim w 2012 roku
Tabela 4.2.2.8. Lokalizacja punktów pomiarowych z zakresem badań w rejonie objętym działalnością WIOŚ Wrocław
w ramach jakości wód podziemnych na obszarach bezpośrednio zagrożonych zanieczyszczeniami
w 2012 r. - składowiska odpadów i inne obiekty
Rysunek 4.2.2.3. Monitoring wód podziemnych w województwie dolnośląskim w 2012 roku na tle granic jednolitych
części wód podziemnych
Rysunek 4.2.2.6. Lokalizacja obiektów stanowiących źródło zanieczyszczenia wód podziemnych badanych przez
WIOŚ Wrocław w 2012 r.
4.3. GLEBY
Tabela 4.3.5. Wykaz obiektów badanych w monitoringu jakości gleb na obszarach bezpośrednio zagrożonych
zanieczyszczeniami w 2012 roku w województwie dolnośląskim – tereny uprzemysłowione i inne
Tabela 4.3.6. Zakres badań w ramach monitoringu wojewódzkiego gleb na obszarach bezpośrednio zagrożonych
zanieczyszczeniami w 2012 roku województwie dolnośląskim – tereny uprzemysłowione i inne
Rysunek 4.3.3. Lokalizacja obiektów wytypowanych do badań w ramach monitoringu wojewódzkiego gleb na
obszarach bezpośrednio zagrożonych zanieczyszczeniami w 2012 roku w województwie dolnośląskim –
tereny uprzemysłowione i inne
12