Odkrywanie serbołużyckich korzeni jako ubogacenie

Odkrywanie serbołużyckich korzeni jako ubogacenie
Niemiecko-polski projekt „ Wspólne przeżywanie historii” łączy Mużakow . Niemcy i
Polacy poszukują wspólnych serbołużyckich korzeni. „ Chcemy odkryć historyczne
ślady i uwidocznić je. Serbołużyczanie żyli po obu stronach Nysy”, podkreśla Brigitte
Harazin, współzałożycielka Stowarzyszenia Forum i Projekt Łużyce e.V. w środowy
wieczór w hotelu im. Księcia Pücklera. „ Serbołużyczanie w parafii Muskauserbołużyckie nazwy regionalne i ich znaczenie” taki jest temat. Przybyło ponad 40
gości z daleka i bliska. Tematem wieczoru był niemiecko-polski projekt „ Uczyńmy
historię żywotną- nasze wspólne serbołużyckie korzenie”. Jest on wspierany przez
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRE) i Euroregion Sprewa- Nysa –
Bóbr. Od lutego do września trwa projekt. Po niemieckiej stronie zaangażowane jest
Stowarzyszenie
Forum i Projekt Łużyce, po polskiej stronie włączyły
się
stowarzyszenia, szkoły, PTTK, przewodnik po parku i archeolodzy. Historyk
gospodarczy pan Bernhard Harno w swoim wykładzie przedstawił typowe nazwy
regionalne takie jak: „Haik-Weg „, Haik-Berg”, „Jeseritzen” i „Grabina”. ”To są
mikroregiony”. Chodzi tu o takie osobliwości jak: gatunki drzew, położenie, rodzaj
gleby i rośliny”. Wiele nazw regionalnych istnieje do dziś. Ich pochodzenie wskazuje
na założyciela i pierwszego właściciela lub na stosunki naturalne bądź też na ważne
wydarzenie historyczne. „To jest bardzo zróżnicowane” podkreśla Bernard Harno,
który zaangażował się w Stowarzyszenie Forum i Projekt Łużyce. „Chodzi mi o
historię regionalną. „Serbołużyczanie są klamrą spinającą Polaków i Niemców”. O
drewnianych domach w północnych Górnych Łużycach mówił architekt Wilfried
Merkel z Friedrichshain. Od roku 1985 r. udokumentował on wszystkie takie domy w
dawnym powiecie Weißwasser. Było to ok. 150 budynków. „W rejonie Bad Muskau
było ich ok. 90, w rejonie Schleife 17 (7 w Trebendorf) i w rejonie Schöpstal 40
domów”, przedstawiał architekt.”. Najstarszy dom pochodzi z 1650 r. Posiada on
nieocenioną wartość”. Domy te wzniesiono z odrzynków bali sosnowych.
Fundamentowano je na starych głazach narzutowych. Konstrukcja dachu była
typowa konstrukcją …….. Na dalsze ślady serbołużyckie wskazała Brigitte Harazin w
swoim wykładzie. W Bad Muskau był serbołużycki kościół św. Andrzeja. Z Bad
Muskau pochodziły legendy takie jak: „Prorocze dęby”, pieśni ludowe jak „Chył nehdy
w holi Muzakec”. Był tu też lokalny strój . Należały do niego: czarne buty, czarna
spódnica, fartuch, biała bluzka, czarny gorset, kolorowa chustka, kurtka-Polka i
czepek. „Typowy był duży biały czepek z wiankiem na czubku”, podkreślała Brigitte
Harazin. W zeszłym roku wraz z innymi kobietami szyła taki strój dla dorosłych i dla
dzieci na warsztatach dla mieszkańców w Bad Muskau . Kierowali się starymi
wzorami. „Kosztowało nas to wiele czasu”. W 2010 r. panie pokazały strój po raz
pierwszy podczas publicznego nocnego oprowadzania po Parku Mużakowskim.
Korzeniami serbołużyckimi zajmują się również w międzyczasie polscy uczniowie.
„Historia jest dla nas fascynująca. Chętnie się w nią zagłębiamy.” –tak mówiły w
środowy wieczór Sandra Węglowska, Marika Hałas, Milena Foszcz i Roksana
Bieszczad z 2 klasy łęknickiego gimnazjum. Sandra zajmuje się przede wszystkim
strojem. Marika zgłębia kuchnię serbołużycką i potrawy serbołużyckie , Milena
poświęca się czarnoksięskiej sadze Krabat. A Roksana bada serbołużyckie historie,
zwyczaje, obyczaje i opowieści. „ Uczniowie powinni się uczyć, samodzielnie
pracować i studiować. W maju chcemy zorganizować w szkole na ten temat
wystawę. Odbędą się tez wykłady w klasach”- podkreśla germanistka Iwona
Ambroziak. W napięciu przysłuchiwała się wraz ze swoimi uczennicami tematowi
wieczoru.
Projekt „ Uczyńmy historię żywotną- nasze wspólne serbołużyckie korzenie” prowadzi
polsko-niemiecką grupę o krok dalej. W kwietniu odbędzie się wycieczka do
Serbołużyckiego Centrum Kulturalnego w Schleife i wykład „Serbołużyckie
nazwiska”. W maju zaplanowana jest wycieczka do Gabinetu Historycznego w
Żarach. Jeden z wykładów poświęcony będzie serbołużyckim zwyczajom na
przestrzeni roku. Pod koniec maja odbędą się warsztaty na temat Mużakowski
serbołużyckiego stroju jak również na temat tradycji i obyczajów.
Grupa robocza chce uczestniczyć też w czerwcu w „Historycznej galerii miejskiej” w
Bad Muskau. W lipcu nastąpi wycieczka do „Serbołużyckiego Muzeum w Bautzen.”
Do września powinna powstać mała broszura na temat historii Serbołużyczan w
Muskau”- podkreśla Brigitte Harazin. „Zaplanowana jest też ulotka. W znaczących
punktach miasta chcemy ustawić tablice informacyjne czterojęzyczne po niemiecku,
polsku, angielsku i serbołużycku”. Dzięki projektowi powinny nawiązać się wieloletnie
kontakty z polskim partnerem.
Andreas Kirschke
Zdjęcia: Kirschke
2868, 2869, 2870 Z dużym zainteresowaniem spotkał się w środowy wieczór temat
„Serbołużyczanie w parafii Muskau- serbołużyckie nazwy regionalne i ich znaczenie”.
Zapraszało Stowarzyszenie Forum i Projekt Łużyce e.V. na warsztatach dla
mieszkańców Bad Muskau.
2867 Historyk gospodarczy Bernhard Harno z Bad Muskau, zaangażowany w
Stowarzyszenie Forum i Projekt Łużyce e.V, mówił w swoim wykładzie o
serbołużyckich nazwach regionalnych i nazwach miejscowości a także o ich
znaczeniu. Wiele z tych nazw zachowało się do dziś.
2891 Architekt Wilfried Merkel z Friedrichshain mówił w swoim wykładzie o „
Sposobie budowania domów drewnianych z odrzynek w północnych Łużycach
Górnych” o. Od 1985 r. sporządził pieczołowicie dokumentację wszystkich tego typu
domów w dawnym powiecie Weißwaser- łącznie około 150 domów.
2895, 2896, 2897 Niemcy i Polacy przyszli na wieczór tematyczny „„Serbołużyczanie
w parafii Muskau- serbołużyckie nazwy regionalne i ich znaczenie”. Do gości zaliczyć
można tez uczennice Sandra Węgłowska, Marika hałas, Milena Foszcz i Roksana
Bieszczad z II klasy gimnazjum w Łęknicy. (widoczne na zdjęciu z lewej). Sandra
zajmuje się strojem serbołużyckim. Marika zgłębia kuchnię serbołużycką, Milena
zajmuje się Krabatem i opowieściami z nim związanymi. A Roksana bada
serbołużycką historię, zwyczaje , obyczaje i opowieści.