Streszczenie zawartości numeru 4/2009

Janusz W. SIKORA
BUDOWA GŁOWIC WYTACZARSKICH DO FOLII I PŁYT
Kolejny, już czwarty, artykuł z serii prac przybliżających budowę głowic wytaczarskich dotyczy głowic do otrzymywania folii i płyt. Folie można uzyskać za pomocą dwóch różnych pod względem konstrukcyjnym głowic wytaczarskich. W pracy przedstawiono budowę głowicy do folii rurowej oraz do folii płaskiej. Omówiono
przepływ tworzywa w poszczególnych zespołach funkcjonalnych głowicy. Wskazano na modyfikacje głowic do folii płaskiej umożliwiające zastosowanie jej do otrzymywania płyt. Wymieniono wady i zalety takich głowic, a także możliwości regulacji przepływu tworzywa w dyszy.
Design of extruder heads for films and sheets (Abstract)
Design of extruder heads for films and sheets. The following paper, forth in the
series of works on the design of extruder heads, deals with the heads for receiving
films and sheets. Films can be received by means of two extruder heads, different in
their construction. In the paper, the construction of the head for blown films and for
flat films was presented. The polymer flow in the particular head functional elements
was discussed. Possible modifications of the head for flat films, which enable to use
it for receiving sheets, were pointed out. Advantages and disadvantages of such heads as well as the possibility of polymer flow control in the die were described.
***
Grażyna KAMIŃSKA-BACH
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI EMITOWANYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH – BADANIA MIĘDZYLABORATORYJNE Z OFI/AUSTRIA
W artykule przybliżono metodę oznaczania zawartości emitowanych związków
organicznych techniką ekwiwalentu acetonowego. Producenci detali samochodowych z tworzyw polimerowych stosowanych w przedziałach poasażerskich pojazdów oraz w bagażnikach, zobligowani są do oznaczania między innymi zawartości
emitowanych związków organicznych. Oznaczanie zawartości tych związków metodą ekwiwalentu acetonowego polega na wykonaniu chromatogramów próbki badanej i obliczeniu zawartości emitowanych składników organicznych w przeliczeniu
na µg C. W artykule przedstawiono badania podjęte w gliwickim Oddziale Instytutu
Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w ramach tzw. „badań
międzylaboratoryjnych” z Instytutem OFI w Austrii.
Determination of contents of emitted organic compounds – inter-laboratory
comparison testing with OFI/Austria
The method of determination of contents of emitted organic compounds by acetone equivalent technique was presented in the article. Producers of vehicle plastic
details used for compartments of passenger vehicles and for (luggage) boots are obliged to determine the contents of emitted organic compounds. Determination of
contents of these compounds by acetone equivalent method relies on making of
chromatograms of tested sample and estimation of contents of emitted organic compounds calculating on µg C. Tests performed in Paint and Plastics Department of the
Institute for Engineering of Polymers Materials and Dyes in the frame of so called
“inter-laboratory comparison testing “with the OFI Institute from Austria were
presented in this article.
***
Dariusz ŁUBKOWSKI
BADANIA WYTRZYMAŁOŚCI NA ODRYWANIE POŁĄCZEŃ KLEJOWYCH: TWORZYWO POLIMEROWE/METAL
W niniejszej pracy omówiono wyniki badań wytrzymałości na odrywanie połączeń
klejowych: tworzywo polimerowe/metal. Przeprowadzone badania wykazują istotny
wpływ sposobu przygotowania powierzchni elementów łączonych, jak również
rodzaju użytego do konstytuowania połączenia kleju na wytrzymałość tych połączeń.
słowa kluczowe: połączenia klejowe, układ tworzywo polimerowe/metal, właściwości mechaniczne, wytrzymałość na odrywanie
Investigation of tear-off properties of adhesive joints: polymer material/metal
The results of testing tear-off properties of adhesive joints: polymer material/metal
have been presented in this paper. The investigation concerning tear-off tests showing the considerable influence of surface preparation of elements to be assembled on
joints strength have been carried out.
keys words: adhesive joints, polymer material/metal system, mechanical properties,
tear-off strength
***
Jerzy KRASOŃ
TRÓJWARSTWOWE RURY Z PE-HD DO PRZESYŁANIA
WODY
Rurociągom do przesyłania wody pitnej stawiane są szczególne wymagania nie tylko
w okresie eksploatacji ale także w czasie układania rurociągu i w trakcie trwania
prac montażowych. Do wytwarzania rur do instalacji zimnej i gorącej wody stosowany jest sieciowany polietylen, oznaczany PE-X.. Najnowszą tendencją jest wytwarzanie rur trójwarstwowych, przy czym warstwa zewnętrzna spełnia, zasadniczo,
role ochronną. W rezultacie, otrzymuje się rury trójwarstwowe o warstwie zewnętrznej i wewnętrznej wykonanej z PE typ 100 RC w kolorze niebieskim oraz warstwie
wewnętrznej wykonanej z PE 100 RC w kolorze czarnym. W artykule zredagowanym
w firmie SPYRA Primo Poland w Mikołowie (woj. śląskie) przedstawiono trójwasrstwowe rury z PE oraz wyniki badań wybranych właściwości tych rur. Badania wykonano wg PN-EN 12201-2:2004 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do przesyłania wody – Polietylen (PE) Część 2.
Three-layer PE-HD pipes for water transport
Pipelines for potable water have to meet specific requirements not only during their
exploitation time but also during the whole time of the pipe-laying and assembling
works. Cross linked polyethylene marked as PE-X is used for production of pipes for
cold and hot water system. The newest trends is manufacturing of three-layer pipes
with the external layer basically playing a role of protecting layer. As a result threelayer pipes of external and internal layer made of PE type 100 RC in blue colour and
the middle layer made of PE type 100 RC in black colour are obtained. In the article
by SPYRA Primo Poland in Mikołów (Silesia region) three-layer PE pipes were
presented together with test results of selected properties of these pipes. Tests were
performed according to PN-EN 12201-2:2004 Plastic pipelines systems for water
transport – Polyethylene (PE) Part 2.
***
Błażej CHMIELNICKI
WYBRANE ASPEKTY STARZENIA WZMOCNIONYCH POLIAMIDÓW
Cz. 2. Badania wybranych właściwości mechanicznych wyrobów z poliamidów
poddanych starzeniu
Procesy starzenia powodują niekiedy wystąpienie poważnych awarii w konstrukcjach, zmuszających do wykonania określonych czynności naprawczych, a w razie
zapobiegania nieprzewidzianej w czasie usterki, do profilaktycznego wymienienia
elementów. Podczas starzenia zachodzą w polimerze w wyniku reakcji chemicznych, takich jak: sieciowanie, utlenianie (termooksydacja), degradacja i destrukcja,
zmiany najczęściej nieodwracalne. Niniejsza publikacja podejmuje problem starzenia wytworów z poliamidu wzmacnianego włóknem szklanym. W części 1 omówiona została podatność tych tworzyw na procesy starzenia.
Ageing processes sometimes cause serious failure of constructions and repairing
works have to be undertaken. In order to avoid an unforeseen defect it is necessary to
replace some parts in advance. The following chemical reactions like: oxidation
(thermo oxidation), degradation and destruction take place during ageing process of
polymers. These changes are usually permanent. The article refers to a problem of
ageing of polyamide products reinforced with glass fibre. The suppleness of these
plastics to ageing process was presented in the Part 1 of the article.