11Kawaler_i_in - History of Mining

Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury,
pod red. P.P.
*
=DJR G]RQD L 0 0DG]LDU]D :URFáDZ górnictwo, trasa turystyczna,
Andrzej KAWALER∗
Józef PARCHANOWICZ*
∗∗
.21&(3&-$:à&=(1,$'275$6<
TURYSTYCZNEJ WYROBISK Z REJONU SZYBU
REGIS W KS WIELICZKA W ASPEKCIE
-(*235=<6=à(*2858&+OMIENIA
: DUW\NXOH SU]HGVWDZLRQR NRQFHSFM
XGRVW
SQLHQLD MHGQ\FK ] QDMVWDUV]\FK Z .6 Ä:LHOLF]ND´ Z\UoELVN NRPRURZ\FK L NRU\WDU]RZ\FK ]QDMGXMF\FK VL
QD SR]LRPDFK ,±,,, Z UHMRQLH V]\EX Regis po
MHJR XGRVW
SQLHQLX GOD UXFKX WXU\VW\F]QHJR .RQFHSFMD WD ]DZLHUD PLQ SURSR]\FM
UR]V]HU]HQLD GoW\FKF]DVRZHM 7UDV\ 7XU\VW\F]QHM SU]HELHJDMFHM Z W\P UHMRQLH R QRZH FLHNDZH Z\URELVND JyUQLF]H
MDN UyZQLH* SURSR]\FM
XWZRU]HQLD QRZHM WUDV\ W]Z 7UDV\ 6SHFMDOLVW\F]QHM GOD RVyE VSUDZQ\FK Ii]\F]QLH QLVNLH L ZVNLH FKRGQLNL QLHUyZQ\ VSJ LWS RGSRZLHGQLR SU]HV]NRORQ\FK L Z\SRVD*RQ\FK
Z VSU]
W RUD] RG]LH* RFKURQQ.
1. WVW
S
* o !! "# $"% & $ "# ""%'
W % ' (( ) " ) #")'
W "$ ) * % "% " )b #" "' ) *+, - ) #" ))". ) *+/ # - 0 ))- 1"- 234'
)* ) #) )*
# "%' 2)$ )"" e$% " (56 ). " " "
) - - -' 3$ . - "%
∗
VS ] R R ± &%5 SO -DQD 3DZáD ,, QU :URFáDZ
KGHM CUPRUM
KS „Wieliczka” SA, Park Kingi 1, 32-020 Wieliczka.
∗∗
Andrzej KAWALER,
106
-y]HI 3$5&+$12:,&= -DURVáDZ &+:$à(.
-)% "" . " (6 ). -" " 7
". "$ "# ) " 8 9 . Calles,
Joachim :%' ) (65. - %)$"$). 7 " $$. * # #" )"7 * )
-' 0)*" " . - )u $ $ #7 ' ;% - $ ). * (6555 ) $ l #' (5( ) # # "% " )* , . ) *+<< ! #. # % * ! osób rocznie.
2. Uwarunkowania geologiczno-hydrogeologiczne
i górnicze w rejonie szybu Regis
2.1. Budowa geologiczna górotworu
w rejonie szybu Regis w Kopalni Soli „Wieliczka”
Aktualnie odbudowywany szyb Regis umiejscowiony jest w najstarszym rejonie
. $ )$ #" . ) "$ "
"# - $% 5 6' 1 - z $ "#"$ -
# !=, $ p.p.t. W 1879 roku jego odcinek zlokalizo" * $) 6 " ") nad . - >"$ ""$ " )
w tej poprzeczni.
? * $ #
$$ "
) * #"- - $ "$ #(
"$" *) "$'
;* #" " $" #))"% "% @
$-"% )# $"$ % #"$ $ @
soli zielonej typowej (laminowanej) i soli zielonej A*B'
W rejonie szybu :- #"" ") )
w #- )*- ) ) $"$ "$)-
w ) "$' C"" %" )) "$. % $i-
nacja ma generalnie przebieg wschód – zachód. W analizowanym obszarze obserwuje
#"' $$ #"$ #" $" Kloski,
))$. -
) # #- o
) $"' ; - * -
) $* ""7 ")
). * )"% # #" "
"% #"'
;* " $) )"% a "$ -
# - "%. )"% ' e-
Regis w KS Wieliczka... 107
" )$ * #"-' ) -
#) " . >-$ ) * o- #)" #"
A#""B ( $" ) . ' 0)- %
) ) "#)' 1 "% " a% "%. "% ). $* %7 ") z rejonu wycieku Kloski – $ - "#)'
2.2. Warunki górnicze w rejonie szybu Regis
Wyrobiska górnicze zlokalizowane na poziomie I Bono w rejonie szybu Regis nale*. "$ )* C . "% ' ;o" " " (655 ). $
w )* $ ' 1 % 7 -" n". $" " (655 ). " 7 $ % #" )* '
3 $ 55 "*"$ "#) :- "# %d )* ). $" Kloski, Szczygielec oraz )' ; *" "7. * "
) ) . niezinwentaryzowane #". "$ " $"$ ) & $ )* ) omu 5. * "% % - % "% poza obszarem
' $" Kloski oraz "- '
""$ "#$ %"$ - $) ""$ )* 1" )")"$8 ' ". a "#). "$ $ %$ #-"$ )"
% ) $" # "' $ # .
natomiast komora Szczygielec jest podsadzona.
Na $
"$ C - "$ "#$ $" ) %" 9. # -$ "# %i"%' %" 9 "% $ .
"% $ ' . # $
Kloski i "-' ; ) * $ C. )*
) "$'
Na poziomie III kopalni, w rejonie szybu :-. * )*
Karol oraz poprzeczniami Albrecht i "' Poprzecznia #% "#) % A # wykasztowanej)
komory $
#%. #*) -
. ) "#) :- % $
Nada% ' #*) "#) :- %$ - % >gmenty starej podsadzki. Przy poprzeczni " $" ?-
108
Andrzej KAWALER,
-y]HI 3$5&+$12:,&= -DURVáDZ &+:$à(.
i 3' 9
" "$ $ ) $" BöhmBawerk.
8GRVW
SQLHQLHZ\URELVN]QDMGXMF\FKVL
w rejonie szybu Regis i zwizane z tym uwarunkowania
1 . ' )
)%) )""- o"% "# * # $ -"$ #) )
) )"$. "$ #$ "$. #"-
- "#) Regis” wraz z budynkami nadszybia oraz zabezpieczenie i
# " )"" )"% #*) "#). "%
-
$ ))"$ %"$ $ %$ r eliczka”.
") - )) - "%. --zno-
hydrogeologicznych, wentylacyjnych oraz technicznych w tym dróg komunikacyjnych
w rejonie szybu :- A ' 5@555B $* )
)%) )""znego nowych fragmentów zabytkowej kopalni.
3R]LRP , ± WUDVD áF]FD V]\E 'DQLáRZLF] L GRW\FKF]DVRZ
7UDV
7XU\VW\F]Q ] V]\EHP Regis
1 #-7 #
)8 "% D" D)ystycznej chodnikiem C )* $. )* $ %
przy szybiku Klemens przez komory 4 9 "* po '
3 "*) "$ ". ' "- )%)
)""- )%) )""- "-. ' # olonych, sprawnych fizycznie i wyposa*"% )# '
0"%" D" D)"" "$- "* 7 #
#-7 % $"8
Mokrosz, Nadachów, Rzepki - do szybu Regis.
3$ D" " #-7 #
' "*
)) %$ ' $
D $" ?. a
)* D $
. * "* 1( $ %$ Janik do komory
3. $
Boczaniec do podszybia szybu Regis.
Regis w KS Wieliczka... 109
3R]LRP ,, Q ± WUDVD áF]FD V]\E 'DQLáRZLF]
L GRW\FKF]DVRZ 7UDV
7XUyVW\F]Q ] szybikiem Klemens
3 $ "$ #-7 #
)* $ szy# $ "* : Rara "* )* : "#) 0 ' IIn.
3R]LRP ,,, ± WUDVD áF]FD V]\E 'DQLáRZLF]
L GRW\FKF]DVRZ 7UDV
7XU\VW\F]Q ] V]ybem Regis
1 #-7 #
. )*
Karol do podszybia szybu Regis na tym poziomie i dalej do komory Grzegorz.
4. Podsumowanie
: $ . ""% #"- "#)
:- " " $* % #)- )%) )""-
" - )" )
)"$ szczególnie zabytkowych, wspania"% # $"% '
; -
) "#) :-. " ) )$ .
- "% )"" 7 )y "% # $ @ "$ $"$ " - ntrum.
Literatura
%.2:6., 5DIDá
[1] D
KAWALER Andrzej, PARCHANOWICZ Józef, PYTEL Witold, Analiza geo t
1999.
3UDFD QLHSXEOLNRZDQD &%30 &83580 :URFáDZ
[2] KAWALER Andrzej, PARCHANOWICZ Józef, STRUZIK Helena, tkowych wyrobisk w Kopalni Soli „Wieliczka” z wykorzystaniem odnowionego XIII wiecznego szybu
Regis, Praca niepublikowana CBPM CUPRUM – OBR Wro
FáDZ [3] KAWALER Andrzej, PARCHANOWICZ Józef, * ! !
szybu Regis,
3UDFD QLHSXEOLNRZDQD .*+0 &83580 VS ] R R ± &%5 :URFáDZ 110
Andrzej KAWALER,
-y]HI 3$5&+$12:,&= -DURVáDZ &+:$à(.
Concept of including the Tourist Route of excavations from the Regis shaft
in Wieliczka Salt Mine with regard of its future starting
The concept of developing one of the oldest excavations (chambers and headings) in the
“Wieliczka” salt mine, located being on level And – III close to Regis shaft after making
them available for tourists, was presented in the paper. This concept contains proposal of
widening of current Tourist Route in this region by new, interesting mining excavations, as
well as the proposal of creation the new path called the Special Route for able-bodied people
(low and narrow sidewalks, the uneven floor), properly trained and equipped with rescue
apparatus and protective clothes.