cykl miesięczny – karta pracy 2

UKŁAD ROZRODCZY MĘSKI I ŻEŃSKI
Zadanie 1
Działanie układu rozrodczego, zarówno u mężczyzn jak i u kobiet, jest regulowane przez
hormony wytwarzane przez różne gruczoły dokrewne (wewnątrzwydzielnicze). Hormony
są uwalniane do krwi i tą drogą dostają się do narządów, którymi mają sterować, powodując
pobudzanie lub hamowanie ich działania. Najważniejszym gruczołem wewnątrzwydzielniczym jest przysadka mózgowa. To właśnie ona za pomocą dwóch hormonów (FSH i LH)
nadzoruje funkcjonowanie układu rozrodczego u kobiety i u mężczyzn.
Poniższy schemat przedstawia zależności między przysadką a męskim oraz żeńskim
układem rozrodczym. Uzupełnij schemat, wpisując przy nazwach hormonów ich funkcje, wybierając z poniższych:
• przygotowuje organizm kobiety do owulacji
• odpowiada za rozwój męskich cech płciowych
• powoduje dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych
• steruje procesami powstawania plemników
• przygotowuje organizm kobiety do zagnieżdżenia się zarodka
• kontroluje wytwarzanie testosteronu
• wywołuje owulację oraz powstanie ciałka żółtego
układ rozrodczy żeński
PRZYSADKA
układ rozrodczy męski
FSH - .................................................
FSH - .................................................
............................................................
............................................................
LH - .......................................
LH - .......................................
................................................
................................................
JAJNIKI
ESTROGENY - ....................
................................................
................................................
PROGESTERON - ...................
............................................
................................................
całe ciało
Biologia - ucz się sam!
C Barbara Dziublińska
JĄDRA
TESTOSTERON - ...............
................................................
................................................
................................................
całe ciało
CYKL MIESIĘCZNY
Zadanie 2
Schemat ilustruje zmiany zachodzące w ciele kobiety podczas cyklu miesięcznego.
.......
.......
.......
.......
..................................................
..................
.................................................
............................. ...................................................
a) Cykl miesięczny jest kontrolowany przez hormony wydzielane przez jajnik oraz przez
przysadkę.
Odszukaj na schemacie wykres ilustrujący poziom hormonów w trakcie cyklu. Do nazwy każdego z hormonów przyporządkuj literę, którą podpisano wykres poziomu tego
hormonu.
b) Cykl jajnikowy to określenie, którego używamy do opisu zmian w obrębie jajnika. W cyklu jajnikowym wyróżniamy trzy fazy - przedowulacyjną, owulację oraz fazę poowulacyjną.
Opisz krótko, co następuje podczas kolejnych faz cyklu jajnikowego oraz uzupełnij na
schemacie (w miejscach wykropkowanych) nazwy brakujących faz.
CYKL JAJNIKOWY
Zadanie 4 - a) Wyjaśnij pojęcie podstawowa temperatura ciała.
faza przedowulacyjna - ..............................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
owulacja - .....................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
b) Na podstawie wykresów podstawowej temperatury ciała określ dzień w którym wystąpiła owulacja.
faza poowulacyjna - ....................................................................................................................
kobieta 1 - .....................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
c) Cykl maciczny to określenie, którego używamy do opisu zmian w obrębie macicy podczas cyklu miesięcznego. W cyklu macicznym wyróżniamy trzy fazy - menstruację (miesiączkę), fazę wzrostu oraz fazę wydzielniczą.
Opisz krótko, co następuje podczas kolejnych faz cyklu macicznego oraz uzupełnij na
schemacie (w miejscach wykropkowanych) nazwy brakujących faz.
CYKL MACICZNY
kobieta 2 - .....................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
faza wzrostu - ...............................................................................................................................
........................................................................................................................................................
faza wydzielnicza - ......................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Zadanie 3
Zaburzenia hormonalne mogą mieć wpływ na zdrowie oraz płodność kobiety. Zastanów
się i opisz jakie skutki w organizmie kobiety miałyby następujące sytuacje:
a) Jajniki produkują za mało estrogenów w fazie przedowulacyjnej.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
b) Ciałko żółte żyje i produkuje progesteron zbyt krótko - tylko około 8 dni (tzw. niedoczynność ciałka żółtego).
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Biologia - ucz się sam!
C Barbara Dziublińska
36,90
Podstawowa temperatura ciała [st. C]
menstruacja (miesiączka) - ........................................................................................................
37,00
36,80
36,70
36,60
36,50
36,40
36,30
36,20
36,10
36,00
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Dzień cyklu
kobieta 1
37,00
Podstawowa temperatura ciała [st. C]
........................................................................................................................................................
36,90
36,80
36,70
36,60
36,50
36,40
36,30
36,20
36,10
36,00
35,90
35,80
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Dzień cyklu
kobieta 2