Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa w Nysie Instytut Dietetyki

Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa w Nysie
Instytut Dietetyki
Opis modułu kształcenia
Nazwa modułu (przedmiotu)
Kierunek studiów
Profil kształcenia
Poziom studiów
Specjalność
Forma studiów
Semestr studiów
śywienie człowieka
S-DIET-I-P-DIETZYWC_I
Kod podmiotu
Dietetyka
praktyczny
Studia pierwszego stopnia
przedmiot wspólny dla wszystkich specjalności
stacjonarne
I
Zajęcia z zakresu nauk podstawowych
Zaliczenie pisemne
Tryb zaliczenia przedmiotu
Liczba godzin zajęć w semestrze
Formy zajęć i inne
Całkowita
Pracy
studenta
Zajęcia
kontaktowe
Wykład
90
45
45
Ćwiczenia
90
60
30
180
105
75
Razem:
Kategoria
efektów
Wiedza
Umiejętności
Kompetencje
społeczne
Lp.
Liczba punktów ECTS
Całkowita
6
Zajęcia
kontaktowe
2,5
Zajęcia praktyczne
3,0
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia w ramach form zajęć
Zaliczenie pisemne końcowe semestralne
Ćwiczenia praktyczne wykonywane samodzielnie i w grupie,
prezentowanie przygotowanych prezentacji multimedialnych, prace
zaliczeniowe
Efekty kształcenia dla modułu (przedmiotu)
Nie
Sposób
ustalania
oceny z
przedmiotu
Waga w %
60
40
Razem
100%
Uwagi
Sposoby
weryfikacji efektu
kształcenia
Efekty
kierunkowe
Efekty
obszarowe
1.
Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu Ŝywienia
człowieka
Kolokwium pisemne
K_W03
M1_W01,
M1_W09
2.
Posiada wiedzę na temat roli poszczególnych
składników odŜywczych poŜywienia
Kolokwium pisemne
K_W05
M1_W01
3.
Analizuje procesy związane z trawieniem produktów
spoŜywczych
Kolokwium pisemne
K_W01
M1_W01
4.
Wymienia schorzenia powstałe na tle wadliwego
Ŝywienia, klasyfikuje je według przyczyn ich
występowania
Kolokwium pisemne
K_W14
K_W15
M1_W03
M1_W05
5.
Zna społeczne i kulturowe wyznaczniki stylu Ŝycia i
zachowań zdrowotnych
Przedstawia zasady wdraŜania i koordynowania
programów oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia
Kolokwium pisemne
K_W23
K_W24
M1_W04,
M1_W10
1.
Oblicza zapotrzebowanie na energię i składniki
odŜywcze
Ćwiczenia
praktyczne
K_U12
M1_U10,
2.
Posługuje się tablicami wartości odŜywczej
produktów i potraw
Ćwiczenia
praktyczne
K_U16
M1_U10,
M1_U05
3.
Dokonuje korekty w sposobie Ŝywienia róŜnych grup
ludności
Ćwiczenia
praktyczne
K_U05
M1_U04,
M1_U05
4.
Przygotowuje materiały edukacyjne w zakresie
profilaktyki przewlekłych niezakaźnych chorób
metabolicznych
Prowadzi edukację Ŝywieniową.
Prezentacja
multimedialna
K_U04
K_U01
M1_U01,
M1_U03
5.
Planuje odpowiednie postępowanie Ŝywieniowe w
celu zapobiegania chorobom przewlekłych
niezakaźnych chorób metabolicznych
Ćwiczenia
praktyczne
K_U17
M1_U04
1.
Jest świadomy konieczności ustawicznego
kształcenia się i rozwoju zawodowego
Ćwiczenia
praktyczne
K_K03
M1_K01
Efekty
realizowane
na wykładzie i
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na wykładzie i
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na wykładzie
Efekty
realizowane
na wykładzie i
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na wykładzie,
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na
ćwiczeniach
Efekty
realizowane
na wykładzie i
ćwiczeniach
Prowadzący
Forma zajęć
Wykład
Ćwiczenia
Prowadzący zajęcia
(tytuł/stopień naukowy, imię i nazwisko)
Dr inŜ. Ewa Malczyk
Dr n. med. inŜ. Marta Misiarz
Treści kształcenia
Wykład
Metody dydaktyczne
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
wykład
Liczba
godzin
Tematyka zajęć
Rys historyczny nauk Ŝywieniowych. śywienie a rozwój osobniczy.
2
Składniki odŜywcze: tłuszcze, podział, źródła. Znaczenie dla organizmu. Procesy trawienia. Produkty
bogate w tłuszcze (oleje, margaryny, masło – otrzymywanie, zalecenia Ŝywieniowe. Wolne rodniki,
powstawanie proces peroksydacji.
Węglowodany – podział, źródła, trawienie. Rola w organizmie. Indeks glikemiczny., wymienniki
węglowodanowe. Błonnik pokarmowy znaczenie dla organizmu, źródła.
Węglowodany – podział, źródła, trawienie. Rola w organizmie. Indeks glikemiczny., wymienniki
węglowodanowe. Błonnik pokarmowy znaczenie dla organizmu, źródła.
Białka – podział, źródła, trawienie. Rola w organizmie.
6
2
3
4
5
6
5
Funkcje w organizmie witamin, źródła. Antyoksydanty.
Mikro- i makroelementy źródła i znaczenie dla organizmu. Nadmiary i niedobory.
5
Bilans energetyczny organizmu, źródła energii. Podział produktów spoŜywczych na grupy.
5
Piramida zdrowia, zasady racjonalnego Ŝywienia.
4
Nawyki Ŝywieniowe, błędy Ŝywieniowe. Schorzenia dietozaleŜne
Ćwiczenia
1
6
Rola wody w organizmie.
5
Razem liczba godzin:
L.p.
6
Metody dydaktyczne
45
dyskusja dydaktyczna, indywidualne ćwiczenia praktyczne, praca w
grupie, metody eksponujące – prezentacja multimedialna przy uŜyciu
komputera, ćwiczeniowe oparte na wykorzystaniu róŜnych źródeł
wiedzy (film, fotografie, materiały archiwalne, teksty źródłowe,
dokumenty, roczniki statystyczne, mapy, Internet itp.)
Tematyka zajęć
Pojecie prawidłowego Ŝywienia i niedoŜywienia:
- rozumieć interdyscyplinarny charakter nauki o Ŝywieniu,
- zdefiniować pojęcia: sposób Ŝywienia, Ŝywność, produkt spoŜywczy, składnik pokarmowy, odŜywczy,
- rozróŜniać składnik pokarmowy a odŜywczy.
Problemy Ŝywieniowe w Polsce i na świecie:
- analizować problemy Ŝywieniowe Polski i świata,
- wymienić organizacje międzynarodowe zajmujące się problemami wyŜywienia ludzi,
- określać zadania Iśś, SSE.
Zasady racjonalnego Ŝywienia:
- uzasadniać znaczenie prawidłowego Ŝywienia,
- omówić zalecany przez Światową Organizację Zdrowia model spoŜycia,
- wyjaśnić model optymalnego Ŝywienia na przykładzie piramidy zdrowia wg W. Szostaka
- określić przykładowe porcje produktów w piramidzie Ŝywieniowej,
- ułoŜyć dzienny jadłospis z wykorzystaniem zalecanych w racjonalnym Ŝywieniu ilości porcji produktów
spoŜywczych.
Wady Ŝywieniowe a choroby powstałe na tle wadliwego Ŝywienia:
- wymienić najczęściej popełniane błędy Ŝywieniowe w róŜnych grupach społecznych,
- nazywać wady Ŝywieniowe pierwotne i wtórne
- sklasyfikować wady Ŝywieniowe wg przyczyn, które je wywołują,
- wyliczyć choroby powstające na tle wadliwego Ŝywienia,
- porównać model z aktualnym spoŜyciem w Polsce,
- opracować działania naprawcze.
Pojecie procesów przemiany materii i energii:
- wyjaśnić pojecie przemiany materii (metabolizmu),
- wyjaśnić rolę biologicznych katalizatorów,
- rozróŜniać procesy anaboliczne i kataboliczne,
- określać intensywność przemian metabolicznych w zaleŜności od wieku.
Pojecie procesów przemiany materii i energii, cd.:
- omówić metodę pomiaru wydatkowania energii - kalorymetrię bezpośrednią,
Liczba
godzin
2
2
4
6
2
2
7
8
9
10
- charakteryzować kalorymetrię pośrednią i określać współczynnik oddechowy,
- wymienić równowaŜniki energetyczne wg Atwatera,
- porównać i dowieść róŜnice pomiędzy równowaŜnikami fizycznymi i fizjologicznymi.
- nazwać jednostki energetyczne,
- przeliczać jednostki kcal, kJ, cal, MJ
- zastosować równowaŜniki i jednostki energetyczne do obliczeń wartości odŜywczej.
Pojecie procesów przemiany materii i energii, cd:
- zdefiniować pojecie podstawowej przemiany materii i spoczynkowej:
- wyjaśnić róŜnice pomiędzy podstawową a spoczynkową przemianą materii oraz sposób obliczania,
- wymienić czynniki, od których uzaleŜniona jest wartość PPM,
- wymienić elementy ponadpodstawowej przemiany materii,
- wyjaśnić pojecie termogenezy posiłkowej /swoiście dynamicznego działania pokarmu/,
- rozróŜniać i zastosować wydatki energetyczne na róŜne formy aktywności
- obliczyć całkowitą przemianę energii
- oszacować zuŜycie energetyczne podczas wykonywania czynności z wykorzystaniem metody chronometraŜowotabelarycznej
Podział, charakterystyka oraz znaczenie Ŝywieniowe białek, węglowodanów i tłuszczów:
- wyjaśnić budowę,
- dokonać podziału,
- rozróŜnić węglowodany wg podziału,
- charakteryzować poszczególne składniki odŜywcze,
- określać znaczenie Ŝywieniowe oraz normy spoŜycia
Charakterystyka oraz znaczenie Ŝywieniowe składników pokarmowych, cd.:
- obliczać zapotrzebowanie na składniki odŜywcze
- określać gęstość odŜywczą produktu INQ
- definiować i obliczać wskaźnik aminokwasu ograniczającego CS
- definiować, obliczać i interpretować indeks glikemiczny (IG) oraz ładunek glikemiczny (ŁG)
- wskazywać źródła kwasów tłuszczowych i cholesterolu.
Zaliczenie semestru I
Razem liczba godzin:
3
2
6
1
30
Literatura podstawowa:
Kompendium wiedzy o Ŝywności, śywieniu i zdrowiu. red. J. Gawęcki, T. Mossor-Pietraszewska, PWN, Warszawa 2015
1
śywienie człowieka. Podstawy nauki o śywieniu. red. J. Gawęcki, L. Hryniewiecki, PWN,
2
3
4
5
6
Warszawa 2015
Rola Ŝywności i Ŝywienia w profilaktyce i terapii chorób człowieka. Jan Fiedurek. : Wydaw. Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, Lublin 2007.
Normy śywienia dla populacji polskiej-nowelizacja. red. M. Jarosz, Iśś, Warszawa 2012
60 zaleceń dietetycznych w wybranych stanach chorobowych. L. Chevalier, wyd. II Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2015
Wartość odŜywcza wybranych produktów spoŜywczych i typowych potraw. red. H. Kunachowicz, PZWL, Warszawa 2012
Literatura uzupełniająca:
Podstawy Ŝywienia i dietoterapia. Nancy J. Peckenpaugh, Wyd. 1 polskie / red. Danuta Gajewska. Elsevier Urban & Partner,
1
2
3
4
5
Wrocław 2011.
Praktyczny podręcznik dietetyki, pod red. Mirosława Jarosza. Instytut śywności i śywienia, Warszawa 2010.
Nowoczesna dietetyczna ksiąŜka kucharska Wieczorek-Chełminska Z., Iśś, Warszawa 2004.
Album fotografii produktów i potraw. Lucjan Szponar, Katarzyna Wolnicka, Ewa Rychlik, Iśś, Warszawa 2008.
Kierst W.: Nauka o Ŝywieniu zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 1989.
............................................................
…………………………………
Koordynator modułu (przedmiotu)
Dyrektor Instytutu
podpis
pieczęć i podpis