Statyczne strategie inwestycyjne z opcjami - Annales UMCS
Transkrypt
Statyczne strategie inwestycyjne z opcjami - Annales UMCS
ANNALES U N I V E R S I TAT I S M A R I A E C U R I E - S K à O D O W S K A LU B LI N – P OL ONIA VOL. XLVI, 4 SECTIO H 2012 Uniwersytet Marii Curie-Skáodowskiej, Zakáad Rynków Finansowych HENRYK MAMCARZ Statyczne strategie inwestycyjne z opcjami zorientowane.. na absolutną stopĊ zwrotu Static absolute return investment strategies with options Sáowa kluczowe: absolutna stopa zwrotu, strategia zabezpieczająca z opcją sprzedaĪy, strategia zabezpieczająca z opcją kupna, strategie o zerowym koszcie zabezpieczenia, wspóáczynnik inwestycji Key words: absolute return, protective put strategy, zero plus call strategy, zero cost strategy, investment coefficient WstĊp Tradycyjne strategie inwestycyjne zmierzające do pokonania rynku, okreĞlonego przez z góry przyjĊty benchmark, okazaáy siĊ zawodne w okresie bessy na rynkach akcji. Obecnie są one oceniane coraz bardziej krytycznie, a inwestorzy przywiązują wiĊkszą wagĊ do strategii innowacyjnych1. NaleĪą do nich te zorientowane na absolutną stopĊ zwrotu (absolute return strategies). Przez absolutną stopĊ zwrotu naleĪy rozumieü czĊĞü caákowitej stopy zwrotu (total return), która powinna przekroczyü zakáadaną stopĊ minimalną. Zasadniczym celem tych strategii jest dąĪenie do osiągniĊcia, niezaleĪnie od rozwoju rynku, z góry zdefiniowanej na dany moment czasowy co najmniej minimalnej stopy zwrotu przez ograniczenie ryzyka rynkowego, przy równoczesnym uwzglĊdnieniu korespondującego z nim poziomu zabezpieczenia port- 1 K.-P. Tönnes, U. Becker, Absolute Return-Strategien – Modeerscheinung oder Anlagealternative für jede Börsenphase, „Die Bank” 2004, nr 4, s. 260. 538 HENRYK MAMCARZ fela. Istotnym problemem w tych strategiach jest skala, w jakiej inwestor powinien partycypowaü w aktywach naraĪonych na ryzyko2. WĞród strategii zorientowanych na absolutną stopĊ zwrotu wyróĪnia siĊ strategie statyczne i dynamiczne. Oba rodzaje mogą zawieraü w swej konstrukcji opcje. Strategie statyczne charakteryzują siĊ jednorazową inwestycją w akcje i opcje na początku okresu ich realizacji, dynamiczne polegają natomiast na dokonywaniu na podstawie okreĞlonych zasad przesuniĊü alokacyjnych miĊdzy aktywami obarczonymi i nieobarczonymi ryzykiem. Pomimo istniejących róĪnic w koncepcji realizacji obu tych strategii istotne są dla nich podstawowe determinanty stopy zwrotu zarówno rynkowe, jak i zaleĪne od inwestora. Celem artykuáu jest ocena efektywnoĞci opartych na opcjach strategii statycznych zorientowanych na absolutną stopĊ zwrotu, czyli strategii zabezpieczających z opcją sprzedaĪy (protective put strategy) oraz z opcją kupna (zero plus call strategy). Strategie te charakteryzują siĊ staáą alokacją aktywów portfela i zawierają opcje, które gwarantują minimalną stopĊ zwrotu na koniec okresu inwestycji. Są tu w zasadzie dwie moĪliwoĞci zabezpieczenia portfela akcji w powiązaniu z opcjami, urzeczywistniane przez wymienione strategie: • kombinacja portfela akcji o strukturze zbliĪonej do indeksu z indeksowymi opcjami sprzedaĪy; portfel akcji partycypuje we wzroĞcie rynku akcji, podczas gdy opcje sprzedaĪy neutralizują straty w okresie rynku spadającego (protective put strategy), • kombinacja portfela obligacji zerokuponowych z indeksowymi opcjami kupna; obligacje zerokuponowe wolne od ryzyka gwarantują zachowanie wartoĞci portfela niezaleĪnie od rynku akcji, natomiast opcje kupna umoĪliwiają partycypacjĊ we wzroĞcie rynku akcji (zero plus call strategy). KaĪda z tych strategii moĪe równieĪ przyjąü formĊ strategii o zerowym koszcie zabezpieczenia (zero cost strategy). 1. Strategie podstawowe Strategie oparte na opcjach w porównaniu z inwestycją fizyczną zapewniają ochronĊ przed stratami kursowymi, dając równoczeĞnie inwestorowi gwarancjĊ partycypacji w zyskach kursowych instrumentu bazowego. W celu okreĞlenia moĪliwoĞci i ograniczeĔ omawianych strategii niezbĊdna jest znajomoĞü teorii wyceny opcji. Najbardziej znany jest model wyceny opcji Blacka–Scholesa, a analiza tych strategii wymaga nawiązania do koncepcji parytetu opcji sprzedaĪ–kupno (put–call parity). 2 T. Zimmerer, Constant Proportion Portfolio Insurance: Versicherungs- oder Absolute Return-Konzept?, „Finanz Betrieb” 2006, nr 2, s. 99. STATYCZNE STRATEGIE INWESTYCYJNE Z OPCJAMI ZORIENTOWANE... 539 Z parytetu opcji sprzedaĪ–kupno wynika, Īe inwestycja w akcje wedáug aktualnego kursu (stock, S), moĪe byü zduplikowana przez portfel skáadający siĊ z dáugiej pozycji w opcji kupna (long call, c) i równoczeĞnie z krótkiej pozycji w opcji sprzedaĪy (short put, p) oraz inwestycji kwoty kapitaáu równej wartoĞci zdyskontowanej ceny wykonania (X) przy wykorzystaniu stopy procentowej wolnej od ryzyka (r). Okres inwestycji wynosi T i jest równy okresowi Īycia opcji. MoĪna to zapisaü nastĊpująco3: S = c – p+Xe –rT, (1) a po przeksztaáceniu otrzymujemy równoĞü S + p = c+Xe –rT, (2) która jest wyrazem dziaáania prawa jednej ceny (law of one price). Lewa strona równania odzwierciedla strategiĊ zabezpieczającą dáugą pozycjĊ w akcjach za pomocą dáugiej pozycji w opcji sprzedaĪy (protective put strategy), prawa oznacza natomiast strategiĊ áączącą dáugą pozycjĊ w obligacji zerokuponowej z dáugą pozycją w opcji kupna (zero plus call strategy). Strategie te umoĪliwiają peáne zopcjowanie portfela, tzn. gwarantują inwestorowi peáną partycypacjĊ we wzroĞcie kursów akcji przy równoczesnym jego zabezpieczeniu przed ich spadkiem4. Rezultat stosowania tych strategii zilustrujemy przykáadem liczbowym i odpowiednimi rysunkami dla nastĊpujących danych: w okresie budowania strategii kurs akcji (S) wynosi 100 j.p., cena wykonania opcji kupna i opcji sprzedaĪy (X) to równieĪ 100 j.p., czyli obie opcje są „po cenie” (at the money), okres realizacji strategii (T) wynosi jeden rok (1), roczna stopa procentowa wolna od ryzyka (r) – 4,5%, zmiennoĞü instrumentu bazowego (akcji) mierzona odchylenie standardowym (ı) – 20,0%. Obliczone na podstawie tych danych przy zastosowaniu modelu Blacka–Scholesa wartoĞci opcji wynoszą: 10,19 j.p. (opcja kupna) i 5,79 j.p. (opcja sprzedaĪy). Wykorzystując poprzednie wzory (1 i 2), moĪna zapisaü: 100 + 5,79 = 10,19 + 95,60 = 105,79 j.p. lub • (strategia protective put) 100 + 5,79 = 105,79 j.p. i • (strategia zero plus call) 10,19 + 95,60 = 105,79 j.p. Rezultaty powyĪszych strategii ilustrują tabela 1 i rysunki 1 i 2. 3 Por. J. Hull, Kontrakty terminowe i opcje, WIG-Press, Warszawa 1997, s. 238 i n. T. Zimmerer, Mythos Absolute Return: Was bestimmt die Partizipationsquote von statischen und dynamischen Konzepten?, „Finanz Betrieb” 2008, nr 2, s. 131. 4 HENRYK MAMCARZ 540 Tabela 1. Zyski/straty w strategiach: protective put i zero plus call (w j.p.) Protective put Zero plus call Kurs akcji (ST) Akcja Opcja sprzedaĪy Portfel Obligacja zerokuponowa Opcja kupna Portfel 94,00 –6,00 0,21 –5,79 4,40 –10,19 –5,79 94,21 –5,79 0,00 –5,79 4,40 –10,19 –5,79 100,00 0,00 –5,79 –5,79 4,40 –10,19 –5,79 105,79 5,79 –5,79 0,00 4,40 –4,40 0,00 110,19 10,19 –5,79 4,40 4,40 0,00 4,40 111,00 11,00 –5,79 5,21 4,40 0,81 5,21 ħródáo: opracowanie wáasne. Strategia protective put polega na kombinacji dáugiej pozycji w akcjach (long stock) z dáugą pozycją w opcji sprzedaĪy (long put). Powstaáy profil zysków i strat odpowiada profilowi dáugiej pozycji w opcji kupna (long call)5. Opcja sprzedaĪy zapewnia, Īe strata na portfelu przy spadku kursów akcji jest ograniczona i równoczeĞnie inwestor uczestniczy w sposób nieograniczony we wzroĞcie kursów akcji. Zabezpieczenie portfela kosztuje jednak inwestora wartoĞü opcji sprzedaĪy (5,79 j.p.). W rezultacie dochód z portfela zabezpieczonego przy wzroĞcie kursów akcji ksztaátuje siĊ poniĪej dochodu z niezabezpieczonego portfela akcji, a przy spadku kursów akcji poniĪej ceny wykonania ma staáą wartoĞü ujemną (–5,79 j.p.). Rysunek 1. Diagram zysków i strat strategii protective put ħródáo: opracowanie wáasne. 5 G. Köpf, P. Königbauer, Deutsche Terminbörse, Economica Verlag, Bonn 1997, s. 78–81. STATYCZNE STRATEGIE INWESTYCYJNE Z OPCJAMI ZORIENTOWANE... 541 Rysunek 2. Diagram zysków i strat strategii zero plus call ħródáo: opracowanie wáasne. Strategia zero plus call polega na kombinacji inwestycji wolnej od ryzyka w obligacjĊ zerokuponową w wysokoĞci zdyskontowanej wartoĞci ceny wykonania z dáugą pozycją w opcji kupna (long call). W odniesieniu do 100,0% wolumenu inwestycji powstaje tu luka finansowania w wysokoĞci 5,79 j.p. Opcja kupna kosztuje bowiem wiĊcej, niĪ wynosi dochód z inwestycji wolnej od ryzyka (10,19 – 4,40 = 5,79 j.p.). Reasumując, naleĪy stwierdziü, Īe zarówno dane zawarte w tabelach, jak i diagramy zysków i strat wskazują na identyczny rezultat obu analizowanych strategii. 2. Strategie o zerowym koszcie zabezpieczenia 2.1. Charakterystyka strategii Strategia protective put w formie strategii o koszcie zerowym polega na uwzglĊdnieniu w portfelu, oprócz akcji i opcji sprzedaĪy, takĪe inwestycji wolnej od ryzyka, od której odsetki sfinansują nabycie opcji sprzedaĪy. Inwestor przy danym kapitale początkowym (100 j.p.) moĪe to osiągnąü przez obniĪenie zaangaĪowania inwestycyjnego w akcje i opcje sprzedaĪy w celu wygospodarowania Ğrodków, które zostaną zainwestowane w instrumenty wolne od ryzyka w wysokoĞci zdyskontowanej wartoĞci ceny wykonania. W tym celu naleĪy okreĞliü wspóáczynnik inwestycji (zaangaĪowania inwestycyjnego) w te instrumenty finansowe, odpowiednio: „u” i (1 – u). Parytet sprzedaĪ–kupno musi zostaü tak skorygowany, aby obie strony równania nie przekroczyáy nakáadu kapitaáu początkowego w wysokoĞci 100 j.p. Formalnie zaleĪnoĞci te wyraĪa równanie: u(S + p) + (1 – u)Xe –rT = 100. (3) HENRYK MAMCARZ 542 Wyznaczony na tej podstawie wspóáczynnik inwestycji w akcje i opcje sprzedaĪy „u” wyniesie: (100 − Xe ) − rT u= ( S + p − Xe ) (100 − 100e ) − rT −0,045×1 u= (100 + 5, 79 − 100e −0,045×1 ) = 0, 43, (4) a wspóáczynnik inwestycji w instrumenty wolne od ryzyka (1 – u) bĊdzie równy 0,57. Otrzymany wynik naleĪy interpretowaü nastĊpująco: • mianownik uáamka odpowiada róĪnicy miĊdzy kapitaáem wyjĞciowym a zdyskontowaną wartoĞcią ceny wykonania. Kapitaá początkowy (100 j.p.) zostanie w peáni zabezpieczony, gdy inwestor nabĊdzie opcjĊ sprzedaĪy „po cenie” (at the money) o cenie wykonania równej 100 j.p.; • mianownik uáamka oznacza wartoĞü syntetycznej opcji kupna (10,19 j.p.), która zostaje nabyta „po cenie” o cenie wykonania równej 100 j.p. Ten element wzoru moĪna równieĪ odnieĞü do strategii zero plus call; • licznik uáamka odpowiada zdyskontowanej wartoĞci odsetek, które otrzymuje inwestor z inwestycji wolnej od ryzyka. NaleĪy je traktowaü jako „bufor” ryzyka (poduszka, cushion) inwestycji w akcje – gwarantują one zabezpieczenie majątku początkowego na koniec okresu inwestycji. Realizacja strategii zero plus call w formie strategii o koszcie zerowym wymaga nabycia opcji kupna o wartoĞci, która moĪe byü sfinansowana przez zdyskontowaną wartoĞü odsetek otrzymanych z inwestycji wolnej od ryzyka. W tym celu naleĪy skorygowaü parytet sprzedaĪ–kupno i wyznaczyü wspóáczynnik inwestycji w opcjĊ kupna „u” tak, aĪeby inwestor nie zaangaĪowaá w realizacjĊ strategii wiĊcej Ğrodków, niĪ wynosi jego kapitaá początkowy. Formalnie moĪna to zapisaü nastĊpująco: uc + Xe –rT = 100, (5) stąd (100 − Xe ) u= − rT u= (100 − 100e c −0,045×1 10,19 ) = 0,43. (6) STATYCZNE STRATEGIE INWESTYCYJNE Z OPCJAMI ZORIENTOWANE... 543 Otrzymana wartoĞü wspóáczynnika inwestycji „u” jest identyczna jak w przypadku strategii protective put. Stosując przytoczone wzory, moĪna zapisaü: • strategia protective put o koszcie zerowym: 0,43 x (100,0 + 5,79) + 0,57 x 95,60 = 100 j.p. • strategia zero plus call o koszcie zerowym: 0,43 x 10,19 + 95,60 = 100 j.p. Rezultat powyĪszych strategii dla wybranych kursów akcji ilustruje tabela 2 i rysunki 3 i 4. Z analizy danych wynika, Īe doáączenie inwestycji wolnej od ryzyka zmienia w istotny sposób profil zysków i strat strategii protective put. W rezultacie sfinansowania zabezpieczenia portfela przed spadkiem kursów przez odsetki (2,50 j.p.), które w dniu zakoĔczenia realizacji inwestycji finansują dokáadnie nabycie opcji sprzedaĪy (2,50 j.p.), nastĊpuje spáaszczenie funkcji partycypacji inwestora we wzroĞcie kursów. W konsekwencji profil páatnoĞci strategii protective put o zerowym koszcie zabezpieczenia pokrywa siĊ poniĪej ceny wykonania z osią odciĊtych. Tabela 2. Zyski/straty w strategiach protective put i zero plus call o koszcie zerowym (w j.p.) Protective put o koszcie zerowym Kurs akcji (ST) Akcja 94,00 –2,58 0,08 94,21 –2,49 100,00 Opcja Obligacja zerosprzedaĪy kuponowa Zero plus call o koszcie zerowym Portfel Obligacja zerokuponowa Opcja kupna Portfel 2,50 0,00 4,40 –4,40 0,00 0,00 2,50 0,00 4,40 –4,40 0,00 0,00 –2,50 2,50 0,00 4,40 –4,40 0,00 105,79 2,49 –2,50 2,50 2,49 4,40 –1,91 2,49 110,19 4,38 –2,50 2,50 4,38 4,40 –0,02 4,38 111,00 4,73 –2,50 2,50 4,73 4,40 0,33 4,73 ħródáo: opracowanie wáasne. W przypadku strategii zero plus cost o zerowym koszcie zabezpieczenia wielkoĞü inwestycji w opcjĊ kupna ulega obniĪeniu z 10,19 j.p. do poziomu odsetek (4,40 j.p.) z inwestycji wolnej od ryzyka. W dniu zakoĔczenia realizacji inwestycji odsetki finansują w peáni, podobnie jak poprzednio, ale tym razem inwestycjĊ w opcjĊ kupna. Profil zysków i strat strategii zero plus call ulega zmianie i poniĪej ceny wykonania pokrywa siĊ z osią odciĊtych. HENRYK MAMCARZ 544 Protective put o koszcie zerowym 6 Z/S 5 4 3 2 1 0 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 ST -1 -2 -3 Akcja Obligacja zerokuponowa Opcja sprzedaży Protective put o koszcie zerowym Rysunek 3. Diagram strat i zysków strategii protective put o koszcie zerowym ħródáo: opracowanie wáasne. Zero plus call o koszcie zerowym Z/S 6 4 2 0 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 ST 111 -2 -4 -6 Obligacja zerokuponowa Opcja kupna Zero plus call o koszcie zerowym Rysunek 4. Diagram strat i zysków strategii zero plus call o koszcie zerowym ħródáo: opracowanie wáasne. 2.2. Determinanty wspóáczynnika inwestycji Wspóáczynnik inwestycji „u” nie pozwala inwestorowi uczestniczyü w peáni we wzroĞcie kursów akcji, gdyĪ czĊĞü Ğrodków musi byü ulokowana w inwestycjĊ wolną od ryzyka. Powstaje pytanie, które czynniki i w jakim stopniu determinują wielkoĞü tego wspóáczynnika. Ze wzoru nr 6 wynika, iĪ wspóáczynnik „u” moĪna wyraziü jako relacjĊ kapitaáu ryzyka do ceny opcji kupna, czyli6: 6 T. Zimmerer, Mythos…, s. 134. STATYCZNE STRATEGIE INWESTYCYJNE Z OPCJAMI ZORIENTOWANE... u= kapitał ryzyka , cena opcji kupna 545 (7) gdzie licznik i mianownik tego uáamka są funkcją: u= f ( X ,T , r ) f ( S , X , T , r ,V ) . (8) Kapitaá ryzyka i cena opcji kupna w momencie budowania strategii, oprócz kursu akcji (S) i zmiennoĞci (V, volatility), zaleĪą od tych samych czynników, tj. ceny wykonania (X), okresu inwestycji (T) i stopy procentowej wolnej od ryzyka (r). NaleĪy tu podkreĞliü, Īe absolutna stopa zwrotu z instrumentu bazowego (akcji), w którego zmianach kursu inwestor chce partycypowaü, nie determinuje wartoĞci wspóáczynnika „u”. Determinanty wspóáczynnika „u” moĪna podzieliü na: • rynkowe (zmienoĞü, stopa procentowa wolna od ryzyka), • zaleĪne od inwestora (okres realizacji strategii, wymagana minimalna stopa zwrotu, determinująca cenĊ wykonania opcji kupna). WĞród czynników rynkowych najwaĪniejszym parametrem jest zmiennoĞü kursu instrumentu bazowego (akcji). Definiowana jest jako wyraĪone w procentach odchylenie standardowe w skali roku relatywnych zmian kursów akcji (stóp zwrotu). Stanowi miarĊ ryzyka danej inwestycji finansowej oraz istotną determinantĊ wartoĞci opcji. WyĪsza zmiennoĞü akcji przy budowaniu strategii zero plus call przekáada siĊ na wyĪszą cenĊ opcji kupna, która jako element „u”, przy danym poziomie kapitaáu ryzyka, redukuje kwotĊ partycypacji. Dlatego strategie zorientowane na absolutną stopĊ zwrotu są droĪsze w okresach wysokiej zmiennoĞci rynków akcji niĪ w okresach zmiennoĞci maáej. WysokoĞü odpowiadającej okresowi realizacji inwestycji stopy procentowej wolnej od ryzyka okreĞla wielkoĞü kapitaáu, który moĪe byü inwestycją wolną od ryzyka. Im wyĪsza jest ta stopa, tym mniejsza wartoĞü poziomu zabezpieczenia (ceny wykonania) i inwestor dysponuje wiĊkszym kapitaáem na kupno akcji. WyĪsza stopa procentowa na początku realizacji strategii oznacza tym samym pozytywny efekt dyskonta w formie wiĊkszego kapitaáu ryzyka. Powstaje tu jednak przeciwstawny efekt w postaci wzrostu ceny opcji kupna, która jest pozytywnie skorelowana ze zmianami stopy procentowej. KoĔcowy rezultat tych relacji zaleĪy od tego, który ze wspomnianych efektów przewaĪa. Podsumowując czynniki rynkowe, naleĪy stwierdziü, Īe niĪsza zmiennoĞü i wyĪsze stopy procentowe tworzą przychylny klimat dla realizacji strategii zorientowanych na absolutną stopĊ zwrotu z elementami opcji. Okres realizacji strategii jest waĪny w aspekcie analizy minimalnej stopy zwrotu, wzglĊdnie poziomu zabezpieczenia. Im dáuĪszy jest ten okres, tym mniejsza konieczna inwestycja wolna od ryzyka, poniewaĪ wartoĞü zdyskontowana poziomu zabezpieczenia 546 HENRYK MAMCARZ (ceny wykonania) maleje wraz z wydáuĪającym siĊ czasem. W rezultacie inwestor osiąga pozytywny efekt dyskonta, gdyĪ otrzymuje do dyspozycji dodatkowy kapitaá ryzyka, który moĪe przeznaczyü na nabycie opcji kupna. Konsekwencją jest jednak przeciwstawny efekt wzrostu ceny opcji kupna; opcje dáugoterminowe są bowiem droĪsze niĪ krótkoterminowe. NaleĪy zatem podkreĞliü wystĊpowanie przeciwnych efektów dyskontowania i wysokoĞci ceny opcji kupna, przy czym przewaĪa zawsze efekt dyskontowania. Kolejnym parametrem zaleĪnym od inwestora jest minimalna stopa zwrotu lub poziom zabezpieczenia. KaĪde zabezpieczenie poniĪej 100,0% kapitaáu początkowego naleĪy interpretowaü jako dodatkowy kapitaá ryzyka, który moĪe byü wydany na zakup opcji call. PodwyĪszenie kapitaáu ryzyka (poduszki) automatycznie powoduje wzrost wspóáczynnika inwestycji. ObniĪka poziomu zabezpieczenia poniĪej 100,0%, tzn. do poziomu ceny wykonania, wynoszącej poniĪej 100 j.p. kapitaáu początkowego, oznacza jednak koniecznoĞü nabycia opcji „w cenie”, która jest droĪsza niĪ opcja „po cenie”. Powstaje jednak pytanie, czy efekt dyskonta z powodu wydáuĪenia okresu inwestycji i/lub obniĪka poziomu zabezpieczenia pokryje wydatek na nabycie droĪszej opcji. Podsumowując czynniki zaleĪne od inwestora, naleĪy stwierdziü, iĪ na wzrost wspóáczynnika zaangaĪowania inwestycyjnego wpáywają wydáuĪenie okresu realizacji strategii i obniĪka poziomu zabezpieczenia. ZakoĔczenie Celem strategii statycznych protective put i zero plus call jest dąĪenie do osiągniĊcia w z góry zdefiniowanym okresie minimalnej stopy zwrotu dla klas aktywów obarczonych ryzykiem, niezaleĪnie od rozwoju rynku. Faktycznie osiągniĊta stopa zwrotu w tych strategiach jest znana przed rozpoczĊciem ich realizacji i nie róĪnią siĊ one rezultatami ekonomicznymi. Z punktu widzenia inwestorów jakoĞü tych strategii jest okreĞlona przez moĪliwoĞci ich implementacji operacyjnej. W tym sensie strategie te róĪnią siĊ istotnie. Strategia zero plus call jest oparta na dwóch instrumentach finansowych: obligacjach o kuponie zerowym i opcjach kupna o tym samym terminie waĪnoĞci. Strategia protective put opiera siĊ równieĪ na dwóch instrumentach (akcjach i opcjach sprzedaĪy), jednak w przypadku akcji wymaga znacznie wyĪszych nakáadów, związanych z administrowaniem portfelem. Portfel musi byü czĊsto rewidowany w związku z reinwestycją dywidend oraz koniecznoĞcią zmian w jego strukturze, poniewaĪ w przypadku zabezpieczenia opcjami indeksowymi moĪe powstaü ryzyko zabezpieczenia krzyĪowego. NaleĪy stwierdziü, Īe w aspekcie zarządzania portfelem widoczna jest przewaga operacyjna strategii zero plus call nad strategią protective put. Stąd teĪ jest ona bardziej zalecana dla inwestorów indywidualnych. STATYCZNE STRATEGIE INWESTYCYJNE Z OPCJAMI ZORIENTOWANE... 547 Bibliografia 1. Hull J., Kontrakty terminowe i opcje, WIG-Press, Warszawa 1997. 2. Köpf G., Königbauer P., Deutsche Terminbörse, Economica Verlag, Bonn 1997. 3. Tönnes K.-P., Becker U., Absolute Return-Strategien – Modeerscheinung oder Anlagealternative für jede Börsenphase, „Die Bank” 2004, nr 4. 4. Zimmerer T., Constant Proportion Portfolio Insurance: Wertsicherungs- oder Absolute ReturnKonzept?, „Finanz Betrieb” 2006, nr 2. 5. Zimmerer T., Mythos Absolute Return: Was bestimmt die Partizipationsquote von statischen und dynamischen Konzepten?, „Finanz Betrieb” 2008, nr 2. Static absolute return investment strategies with options The aim of the article is to evaluate the effectiveness of static absolute return investment strategies with options: protective put strategy and zero plus call strategy. Each of these strategies can take the form of zero cost strategy. Protective put strategy in this form consists in taking into account a risk-free investment in portfolio apart from shares and put option, whereas zero plus call strategy requires purchasing a call option. For this purpose the investor determines the investment coefficient: a) in riskfree instruments and b) in call option, respectively. The value of investment coefficient is determined both by market factors and those which are investor-dependent. The additional taking into account of the above mentioned instruments significantly alters the profit profile of protective put strategy and zero plus call strategy.