W stronę gospodarki niskowęglowej w Polsce

Notatka z konferencji
pt. „W stronę gospodarki niskowęglowej w Polsce”
Warszawa, 17 grudnia 2010
W dniu 17 grudnia odbyła się wspólna konferencja Koalicji Klimatycznej, Banku Światowego,
Ministerstwa Gospodarki i Fundacji im. Heinricha Bölla pt. "W stronę gospodarki
niskowęglowej w Polsce". W spotkaniu wzięło udział ponad 100 gości reprezentujących
środowiska administracji publicznej, organizacji pozarządowych, biznesu.
CZĘŚĆ I
Wprowadzenie
Andrzej Kassenberg (Instytut na rzecz Ekorozwoju, Koalicja Klimatyczna) pełniący rolę
moderatora w trakcie trwania konferencji:
•
•
•
Podkreślenie faktu wspólnej organizacji konferencji przez Koalicję Klimatyczną,
Bank Światowy, Ministerstwo Gospodarki i Fundację im. Heinricha Bölla;
Nobilitacja dla środowiska organizacji pozarządowych w Polsce.
Stworzenie płaszczyzny prawdziwej debaty nt. „przyszłości niskowęglowej gospodarki”
Tematyka jest nie tylko trudna, jak i istotna i konieczny jest dialog między różnymi
organizacjami.
Grażyna Henclewska – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki
•
•
•
•
•
•
•
Podkreślenie konieczności dialogu między różnymi organizacjami i instytucjami.
Zwrócenie uwagi na konieczność ujęcia kwestii energetycznych w kontekście
zrównoważonego rozwoju.
Podkreślenie, iż koncepcja niskoemisyjnej gospodarki- uzyskuje coraz większe poparcie
polityczne na świecie (wg. OECD kierunek „zielonej gospodarki” jest uważany za
najlepszy z punktu widzenia ekologii, ale i ekonomii, innowacji).
To nowatorskie podejście jest podstawą dla priorytetów politycznych EU i Polski, w
opracowywaniu strategii średnio i długo okresowych (np. krajowy program reform,
strategie rozwojowe itd., gdzie priorytetami są innowacyjność, rozwój infrastruktury, ale
też redukcja emisji).
Prezentowani na konferencji najnowszy raport Banku Światowego, jest kolejnym
opracowaniem wspieranym przez MG (po raporcie McKinsey, Raport MEA).
Proces transformacji do gospodarki niskoemisyjnej nie będzie procesem łatwym dla
Polski, nie będzie też przebiegał w ekspresowym tempie. Niemniej jednak konieczne
jest jak najszybsze rozpoczęcie działań, wymiana doświadczeń z innym krajami tj. UK,
Niemcy. Mimo to Polska powinna wypracować własna ścieżkę rozwoju,
Bardzo istotną kwesta dyskusji muszą być kwestie finansowania.
Komentarz AK: Żeby osiągnąć niskowęglową gospodarkę, potrzebna jest transformacja.
Zbigniew Karaczun – reprezentujący Koalicję Klimatyczną
•
•
•
•
•
•
•
Przedstawienie Koalicji Klimatycznej i jej członków,
Słowo komentarza do sytuacji po COP 16 w Cancun, gdzie „po raz pierwszy nikt nie
podważył przyczyn zmian klimatu pochodzenia antropogenicznego”.
W Cancun wiele krajów pokazywało swoje plany odejścia od gospodarek węglowych, w
których realizowany jest plan dalszego rozwoju gospodarczego. Kraje takie jak Kanada,
które chcą zostać przy węglu, mogą w niedalekiej przyszłości odczuć skutki swoich
decyzji w wymiarze ekonomicznym (przytoczenie słów Lorda Sterna „Opieranie
gospodarki na węglu jest nierozsądne”).
Dla Koalicji Klimatycznej (która na konferencji zaprezentowała oficjalne stanowisko w
sprawie niskowęglowej gospodarki Polski) – wyzwania związane z redukcją emisji są
szansą, ale również i zagrożeniem, jeśli konieczne działania będziemy odkładali na
później.
Korzyści to przede wszystkim: budowanie innowacyjnej gospodarki, zwiększenie
bezpieczeństwa, zmniejszenie emisji, poprawa warunków życia, nowe miejsca pracy, itd.
Historia pokazuje, że konieczne jest określenie i realizowanie ambitnych strategii
rozwoju, w których uwęgleni one powinny zostać kwestie przekwalifikowania polskiego
przemysłu.
Transformacja jest procesem długoterminowym, ale konieczne jest rozpoczęcie działań
już dziś.
Wolfgang Templin , Dyrektor Warszawskiego Biura Fundacji im. H. Bölla
•
•
•
•
•
Nie ma wątpliwości, iż konieczne jest podjecie działań w celu przejścia na ścieżkę
niskowęglową.
Konieczna jest harmonizacja działań i priorytetów ze strategią Unii Europejskiej, która
stawia na innowacyjność, bezpieczeństwo energetyczne, zrównoważony rozwój itd.
Bardzo istotna jest debata o alternatywach dla technologii węglowych; o
odnawialnych źródłach energii, efektywności energetycznej itd.
Podczas konferencji prezentowane będą przykłady transformacji z innych krajów, co
może być bardzo dobrym punktem odniesienia w dyskusji.
Transformacja jest wyzwaniem i musimy zdawać sobie z tego sprawę.
Luca Barbone – dyrektor Banku Światowego w regionie Europy i Azji
•
•
•
Kontekst powstawiania raportu Banku Światowego dla Polski; raport jest częścią serii
raportów z innych krajów na całym świecie.
To, co może być interesujące w opracowaniu, to zwrócenie uwagi nie tylko na aspekty
techniczne, ale przede wszystkim ekonomiczne, tj. zatrudnienie, wzrost gospodarczy.
Rola Banku Światowego polega na dostarczaniu technicznych danych i narzędzi w
celu przybliżenia do niskowęglowego rozwoju.
II CZĘŚĆ
Działania UE na rzecz rozwoju gospodarki niskowęglowej – przyszłość funduszy
europejskich
Piotr Serafin, Zastępca szefa gabinetu Komisarza UE ds. budżetu i programowania
finansowego
PREZENTACJA Z KONFERENCJI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Komisja Europejska dyskutuje obecnie nad przyszłość budżetu (kontekst odbywającego
się Szczytu EU). W centrum znajdują się kwestie spłacania długu budżetowego.
Mimo iż finanse są ważnym elementem transformacji do gospodarki niskowęglowej,
budżet UE nie rozwiąże wszystkich problemów; jest on skromny i stanowi zaledwie 1%
PKB UE.
Coraz bardziej widoczny jest dziś rozdźwięk miedzy ambitnymi celami państw
członkowskich, a gotowością do ponoszenia ciężaru związanego z realizacją tych celów
(tu szczególnie w znaczeniu finansowym).
Konieczny jest wybór między miedzy realizmem i ambicjami. Komisja Europejska musi
opowiadać się za ambicjami (w stosunku do wysokości budżetu). Może to być
przedmiotem dyskusji między krajami członkowskimi.
Struktura nowego budżetu będzie obejmowała przede wszystkim realizację celów
określonych w traktatach UE, w tym strategię do 2020 (m.in. na cele klimatyczne,
ubóstwo energetyczne, itd.).
Ważnym zagadnieniem będzie rozstrzygniecie o powstaniu nowego funduszu
klimatycznego, lub włączeniu kwestii klimatycznych do wszystkich działań UE (Komisja
sugeruje drugie rozwiązanie).
W komunikacie dot. Wspólnej Polityki Rolnej uwzględniono pełniejsze ujęcie priorytetu
klimatycznego (tj. dopłaty dla rolników którzy wykażą sie działaniem pro
klimatycznym).
W komunikacje Komisji w sprawie rozwoju infrastruktury energetycznej pojawiają się
innowacyjne źródła finansowania inwestycji.
W najbliższych tygodniach ukazywać się będą nowe komunikaty o finansowaniu, tak aby
w czerwcu przedłożyć kompleksową propozycję budżetu wraz ze strukturą wydatków.
Komentarz AK:
•
•
•
Ważne jest, aby UE uwzględniała kwestie klimatyczne we wszystkich swoich działaniach.
Programy i opracowania powinny podlegać ocenie oddziaływania na środowiska w celu
sprawdzenia, czy służą „klimatowi”, czy nie.
Konieczne jest wprowadzenie nowych instrumentów finansowania nt. gwarancji; wiele
firm niechętnie inwestuje w innowacje, gdyż są to inwestycje ryzykowne.
Reinhard Bütikofer – Wiceprzewodniczący Grupy Zielonych / Wolnego Przymierza
Europejskiego w Parlamencie Europejskim
•
Obecnie nie prowadzona jest już dyskusja, czy konieczna jest gospodarka niskoemisyjna.
Jesteśmy w tej chwili na dalszym etapie (to m.in. dzięki dyskusji międzynarodowej nad
zmianami klimatu, jak również pracami takimi jak raporty IPCC czy Raport Sterna).
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dyskusja przeniosła się z kwestii środowiskowych na kwestie ekonomiczne. Nie brakuje
danych nt. korzyści ekonomicznych wynikających z inwestycji w czyste technologie.
Jeśli UE chce być gospodarką konkurencyjną na świecie, musi przejść na ścieżkę
niskowęglowej gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności
energetycznej.
EU nie jest jedynym dostawcą innowacyjnych technologii. Rola EU maleje w obliczu
rosnącej ilości krajów (w tym rozwijających się, jak Chiny), które robią wiele w tej
sprawie.
Bardzo istotne jest stosowne opracowanie strategii i wybór rozwiązań. Rozwój
systemu energetycznego będzie zależał od strategicznych decyzji w zakresie
doboru technologii. Inaczej bowiem będą realizowane inwestycje w sieci, jeśli
zainwestujemy w OZE, a inaczej – jeśli w energetykę jądrową.
Zgoda z P. Serafinem, iż priorytety dla rozwoju niskowęglowej gospodarki muszą być
połączone z programem finansowania projektów. Konieczna jest integracja. Projekty
„niezrównoważone” nie powinny być finansowane.
W strategii europejskiej Europa 2020 pojawia się wiele ważnych dla rozwoju
niskowęglowej gospodarki elementów. Strategia, mimo iż ciągle nie jest wystarczająco
ambitna, w wyraźny sposób określa ważną rolę efektywności energetycznej.
Odwołanie do dyskusji w Parlamencie Europejskim o konieczności ustalania
indykatywnych (wiążących) celów dla efektywności energetycznej.
Jasne podstawy dla finansowania rozwoju gospodarki niskoemisyjnej to kluczowe
zagadnienie. Nawet jeśli budżet EU będzie w pełni odzwierciedlał cele strategii Europa
2020, to nie będzie to wystarczające. Konieczne są działania wewnątrz krajów.
Dodatkowo budżet UE to jedynie mała część wydatków na inwestycje w obszarze
energetyki. Dla przykładu Europejski Bank Inwestycyjny (EIB ) wydatkuje średnio 84%
środków na inwestycje w węgiel i energetykę jądrową, a tylko 16% w OZE. To również
powinno być w pewien sposób zmienione.
Sieć energetyczna to kolejny bardzo ważny aspekt. Inwestycje w infrastrukturę
energetyczną w EU będą znaczące. Konieczne jest ustalenia źródeł finansowania oraz
możliwego udziału w finansowaniu środków z budżetu EU (propozycja 10-30%, ale tylko
dla wybranych krajów, gdzie sieć jest strategicznym priorytetem państwa).
Komentarz; AK
•
•
W analizie konieczne jest patrzenie w perspektywie długoterminowej; trzeba patrzeć na
korzyści w przyszłości.
Watro zwrócić uwagę na istniejącą sprzeczność wewnątrz polityk unijnych np. polityki
klimatycznej i transportowej.
PYTANIA I ODPOWIEDZI
Działania UE na rzecz rozwoju gospodarki niskowęglowej – przyszłość funduszy
europejskich
•
Krzysztof Bobiński: Partia Zielonych ma w Niemczech ponad 20% poparcie. Jak widzi
Pan rolę ruchu Zielonych w tej największej gospodarce Europy?
Reinhard Bütikofer: Jest faktem, że Partia Zielonych zdobywa coraz większe poparcie.
W niektórych landach jest ono większe, w innych zaś mniejsze. To wielkie wyzwanie. Jest
nadzieja, że może nawet uda sie utworzyć rząd w niektórych landach (gdzie poparcie jest
wyższe niż 25%). To rzeczywiście wielka zmiana. Polityka ekologiczna od wielu lat była
popularna w różnych obozach politycznych. Niemniej jednak wzrastające korzyści
ekonomiczne z przyjęcia innowacyjnej, zielonej strategii, przysparzają nowych
zwolenników dla idei Partii Zielonych. Myślę, że ciągle mało prawdopodobny jest wybór
Kanclerza Niemiec z naszego obozu politycznego w przyszłych wyborach.
•
Przedstawiciel Towarzystwa Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych: Unia
Europejska zmniejsza środki na inwestycje w MEW, dodatkowo konieczne jest
wykonywanie raportów OOS dla małych inwestycji, co w dużej mierze podnosi koszty
inwestycyjne. Odnoszę wrażenie, że MEW są traktowane na równi z inwestycjami
„trującymi”.
Andrzej Kassenberg: Budowa MEW nawet małej mocy może ingerować w naturalny
przepływ rzeki, dlatego OOS jest konieczne. Dodatkowo AK odwołał się do korzystnej
sytuacji przed wojną, kiedy to moc zainstalowana w MEW była kilkunastokrotnie wyższa
niż obecnie.
•
Ewaryst Hille, niezależny ekspert: Jakie są szanse dla rozwoju energetyki
rozproszonej? Czy możliwe jest przygotowanie krótkookresowego (5-letniego) planu
działania w tej sprawie, w którym uwzględnione zostałyby źródła finansowania?
Reinhard Bütikofer: W dyskusji nt. rozwoju energetyki rozproszonej o wiele
ważniejsza od potencjału jest kwestia stworzenia rynkowego mechanizmu wsparcia.
Takim rozwiązaniem jest na przykład „feed-in-tariff” praktykowane w Niemczech i wielu
innych krajach. Dzięki mechanizmowi gwarantującemu stałe ceny energii każdy z
obywateli może stać się przedsiębiorcą. Skierowanie środków do małych i średnich
przedsiębiorstw jest bardzo istotnym elementem dla stworzenia stabilnego i
konkrecyjnego rynku OZE. Innym przykładem działania jest Hiszpania, gdzie środki na
OZE zostały przeznaczone (z budżetu Państwa) na konkretne inwestycje. Nie
spowodowało to stworzenia ryku OZE i w obliczu kryzysu ekonomicznego nastąpił
gwałtowny spadek inwestycji w tym obszarze.
•
Dariusz Szwed (Zieloni 2004, Polska): Aktywność państwa w kształtowaniu polityki
energetycznej (tzw. demokracji energetycznej) jest kluczowa. W Polsce budujemy błędny
system OZE, scentralizowany i komercyjny. Nie ma wsparcia dla małych i średnich
przedsiębiorstw na rynku OZE. Instrumenty prawne, które są w Polsce powodują, że
rozwój OZE budowany jest w oparciu o scentralizowany system. Planowana budowa
elektrowni jądrowej zwiększy potencjał nieodnawialnych zasobów energetycznych i
zagrozi OZE.
•
Elżbieta Zagorska: Nie zapominajmy, że 1 PLN zainwestowany w oszczędność energii
to 10 PLN zysków.
•
Tadeusz Adamski, UM Woj. śląskiego: Kwestia rozwoju energetyki rozproszonej
powinna być kluczowa. Zamknięcie systemu na najniższym szczeblu jest rozwiązaniem
korzystnym nie tylko z uwagi na bezpieczeństwo, ale również z uwagi na kwestie
zdrowotne (emisje, odpady). Niemniej jednak rozwój energetyki rozproszonej musi
stanowić część rozwiązania systemowego. Rola regionów i samorządów w planowaniu
energetycznym, teraz ograniczona, powinna być dużo większa.
•
Reinhard Bütikofer: Nie uważam, że system niemiecki czy hiszpański powinien być
wprowadzony do Polski. To jest kwestia wyboru państwa, ale wyboru rozwiązań
najlepszych dla Polski. Niemniej jednak doświadczenie innych państw powinno być
wzięte pod uwagę. UE jest ciągle zbyt mało ambitna. Warto pamiętać, że większość
środków na badania i rozwój wydawana na energię jądrową i węglową, zbyt mało na
OZE.
III CZĘŚĆ
Transformacja do gospodarki niskoemisyjnej – strategie krajowe
Matthias Rehm, Ambasada Republiki Federalnej Niemiec
PREZENTACJA W ZAKRESIE DOŚWIADZCEŃ NIEMIEC W PROCESIE TRANSFORMACJI DO
NISKOWĘGLOWEJ GOSPODARKI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALCJI KLIMATYCZNEJ.
•
W prezentacji uwzględnione są informacje nt. celów polityki energetycznej Niemiec,
przedstawione są mechanizmy wspierające osiągnięcie celów oraz wyliczenia odnośnie kosztów
realizacji celów polityki energetycznej.
IV CZĘŚĆ
Prezentacja raportu Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej w Polsce
Erika Jorgensen, Leszek Kąsek – Bank Światowy
PREZENTACJA DOTYCZĄCA PRZEDSTAWIENIA RAPORTU BANKU SWIATOWEGO DLA
POLSKI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALCJI KLIMATYCZNEJ.
•
•
•
•
•
Raport dla Polski jest jednym z serii 7 raportów wykonanych przez Bank Światowy.
Uwzględnia on aspekty makroekonomiczne przejścia Polski na ścieżkę niskowęglową.
Polska jest unikalnym przykładem państwa, w którym podstawowym surowcem
energetycznym jest węgiel. Dodatkowo energochłonność gospodarki jest bardzo wysoka.
Danymi wejściowymi do modelu makroekonomicznego były m.in. informacje z raportu
McKinsey’a dla Polski.
Najważniejszymi wynikami raportu są:
o Proces transformacji jest kosztowo możliwy do przeprowadzenia
o Przed rokiem 2020 spowoduje on zmniejszenie przychodu na poziomie do 3%, po
roku 2030 wynik pozytywny
o Proces transformacji najbardziej odczuwalny będzie w sektorze non-ETS, do 2030
o
Konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań w celu uniknięcia dodatkowych
kosztów.
Maciej Bukowski – Instytut Badań Strukturalnych
PREZENTACJA DOTYCZĄCA PRZEDSTAWIENIA METODOLOGI TWORZENIA RAPORTU
BANKU SWIATOWEGO DLA POLSKI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALCJI KLIMATYCZNEJ.
•
•
•
•
W opracowaniu wykorzystano trzy modele obliczeniowe : Platformę BAU, MIND oraz
MEMO. Narzędzia modelowania matematycznego zostały stworzone przez IBS. Modele
mogą być wykorzystywane na potrzeby innych projektów.
W symulacjach uwzględniono zarówno aspekty technologiczne, jak również (przede
wszystkim) ekonomikę.
Symulacja objęła 122 technologie, podzielone na grupy tematyczne np. optymalizacja
procesów chemicznych, efektywność paliw, etc.
W modelach uwzględniono różne możliwości finansowania inwestycji m.in. podatki,
środki publiczne, itd.
PYTANIA I ODPOWIEDZI
Prezentacja raportu Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej w Polsce
Radosław Gawlik, Eko_Unia: Biorąc pod uwagę wyniki raportu Banku Światowego widzimy, iż
do 2020 roku spodziewane są nieznaczne straty w gospodarce, a dopiero w długoterminowej
perspektywie zyski. Czy nie obawiacie się Państwo, że taki wynik może nie spodobać się rządowi
i nie podejmie on w związku z tym działań?
Erika Jorgensen: W kwestii transformacji do niskowęglowej gospodarki konieczna jest
długoterminowa analiza. Konieczne jest wzięcie pod uwagę zysków, mimo iż będzie trzeba na
nie poczekać. Zgodnie z raportem wydatki przewidziane nie są duże, i oceniamy, że stać na nie
polską gospodarkę. Warto również podkreślić, iż w obliczeniach BŚ nie były uwzględniane
korzyści zewnętrzne: tj. środowiskowe i zdrowotne. Są to dodatkowe argumenty, które
powinny być ważne dla decydentów.
Tadeusz Adamski, UM Woj. śląskiego: Na ile wyniki Państwa raportu dla skali kraju mogą
zostać przeniesione na skalę regionu?
Oczywiście nie jest możliwe w sposób jednoznaczny przeniesienie wyników raportu na skalę
regionu. Każdy bowiem charakteryzuje inna specyfika. Niemniej jednak taka analiza jest
kolejnym etapem działań i jej przeprowadzenie dla skali regionu powinno być stosunkowo
łatwym procesem.
Ewaryst Hille, niezależny ekspert: Czy prowadziliście Państwo analizę wrażliwości
scenariusza referencyjnego?
Tak, był szereg założeń scenariusza referencyjnego, które zostały poddanie analizie wrażliwości.
Ta dotyczyła między innymi zmiany stopy wzrostu gospodarczego. Szczegółowy spis założeń
dostępny będzie w raporcie, który powinien ukazać się pod koniec 2011 roku.
V CZĘŚĆ
Ekonomiczne i fiskalne skutki redukcji emisji GHG w Polsce w perspektywie 2020/2030. Strategia
dla Polski w procesie transformacji w kierunku gospodarki niskowęglowej
Krzysztof Blusz – Fundacja demosEUROPA – prowadzenie panelu dyskusyjnego,
w którym udział wzięli:
•
•
•
•
•
Beata Janczewska – Ministerstwo Gospodarki
Luca Barbone – Dyrektor w Regionie Europa i Azja Centralna w Banku Światowym
Janusz Steinhoff – Wiceprzewodniczący Społecznej Rady Narodowego Programu
Redukcji Emisji
Andrzej Kassenberg – Prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju
W panelu nie wzięli udziału, mimo zapowiedzi, reprezentanci Ministerstwa Środowiska i
Ministerstwa Finansów.
Krzysztof Blusz: Dlaczego Polska została wybrana dla przygotowania raportu Banku
Światowego?
Luca Barbone: Jest kilka czynników z których najważniejszym jest zainteresowanie rządu
polskiego raportem o korzyściach ekonomicznych przejścia na ścieżkę niskowęglową.
Oczywiście Polska była również interesującym obszarem dla Banku Światowego z uwagi na
charakterystyczną sytuację systemu energetycznego. Polska jest na samym początku swojej
transformacji.
Na świecie nie ma jeszcze spójnej metodologii liczenia kosztów ekonomicznych. Bank Światowy
podejmując inicjatywę przygotowania serii raportów, tu również dla Polski, chciał przedstawić i
zaproponować w formie eksperymentu metodologię obliczeniową.
Przygotowanie raportu to bardzo interesujące przeżycie. A wynikami prac są nie tylko
wyliczenia dla Polski, ale też metodologia.
Krzysztof Blusz: Jeśli Polska zdecydowałaby się na podjęcie kroków w celu realizacji
scenariusza niskoemisyjnego, jak powinien zostać zaplanowany ten proces?
Beata Janczewska: Raport ukazuje się w strategicznym momencie dla Polski, w czasie prac ad
strategią do 2020 roku. Pojawiają się ważne pytania o kierunki działań strategicznych. Koszty w
wysokości 1% PKB (o których wspomina się w raporcie) to ładne hasło, ale obawiam się, że 1%
to będzie zbyt mało. Obecnie trwa debata w sejmie o budżecie, wszyscy widzimy, jak trudnym
procesem są jakiekolwiek przesunięcia środków w ramach budżetu. Niemniej jednak trzeba
inwestować, jak również trzeba rozpoznać, na co najefektywniej powinny być wydatkowane
środki publiczne. Oprócz środków publicznych konieczne jest zaangażowanie środków
prywatnych, jak również uwzględnienie dotacji unijnych na rozwój gospodarki niskowęglowej.
To Rada Europejska decyduje o priorytetach budżetu EU, który ma decydujący wpływ na to, jak
my w Polsce będziemy wydatkować środki.
Krzysztof Blusz: Czy 1% PKB to koszt do uniesienia przez polską gospodarkę na poziomie
makroekonomicznym?
Luca Barbone: Trzeba być uważnym w rozmowach o kosztach. Konieczne jest zastanowienie
się, kto zapłaci ten 1%. Konieczne jest połączenie sił prywatnych i publicznych. Warto zwrócić
uwagę iż w raporcie brane są pod uwagę kwestie makroekonomiczne, 1% nie odnosi się
bezpośrednio do stopy procentowej, ale do całości korzyści inwestycyjnych (w scenariuszu BAU
to 500 mld euro). Trzeba o tym pamiętać, bo jest to zupełnie inne rozłożenie wydatkowania w
czasie. Czy rekomendowalibyśmy inwestycje 1%? Tak, Polska nie ma innego wyboru. Musimy iść
w tym kierunku.
Krzysztof Blusz: Jak uruchomić inwestycje i finansowanie ze środków publicznych i
prywatnych na proces transformacji Polskiej gospodarki?
Janusz Steinhoff: Przejście na ścieżkę niskowęglową to największe wyzwanie polskiej
gospodarki. Stan polskiej elektroenergetyki jest krytyczny. Zgodnie z wyliczeniami Społecznej
Rady konieczne jest zaangażowanie środków finansowych prywatnych i publicznych. Konieczna
jest substytucja nośników energii, ograniczenie węgla na rzecz energii jądrowej lub na rzecz
gazu ziemnego. Szansą dla Polski może okazać się technologia CCS, ale póki co nie znamy tego
procesu, i wiemy że charakteryzuje się wysoką energochłonnością. Dodatkowo istnieje potencjał
dla OZE, z którego powinniśmy korzystać.
Wdrożenie pakietu energetyczno-klimatycznego będzie kosztowne. Koszty to jedna kwestia,
natomiast obniżenie konkurencyjności polskiej gospodarki - druga. Biorąc pod uwagę specyfikę
polskiej energetyki, konkurencyjność Polskiej gospodarki może spaść z uwagi na wdrożenie
pakietu.
Krzysztof Blusz: Czy rynki i obywatele są w stanie sami zadbać o efektywność energetyczną?
Andrzej Kassenberg:
•
Gdyby Polska gospodarka była w lepszym stanie, to proces transformacji byłby dużo
trudniejszy i kosztowniejszy.
•
Warto zwrócić uwagę, iż ponad 80% Polaków widzi potrzebę inwestowania w OZE.
•
Odnośnie kwestii efektywności energetycznej, to ciągle brak na nią środków. W ostatnim
roku brakowało środków w funduszu termo-modernizacyjnym. W obecnym roku rząd
przeznaczył na ten cel zaledwie 200 mln PLN.
• Największy potencjał efektywności energetycznej w Polsce jest w sektorze budownictwa –
67%. Administracja publiczna nie chce być liderem zmian. Ustawa o efektywności
energetycznej została osłabiona przez rząd i wykreślono zapis o 1% oszczędności w sektorze
publicznym.
• Obserwuje się dużą rozbieżność miedzy tym, co mówimy, a tym, co tak naprawdę jest
robione. Dla przykładu cele dla OZE w polityce energetycznej są określone na 15% do 2020 i
16% do 2030.
• Inny przykład to cele dla efektywności energetycznej dla Polski; w 2030 zakłada się
osiągnięcie poziom UE-15 z 2005 roku.
• Środków na cele realizacji niskowęglowej energetyki jest wiele, ale nie są one odpowiednio
zarządzane. Ze środków UE tylko 1% przeznaczonych zostało na efektywność energetyczną, a
0,7% na OZE.
Krzysztof Blusz: Co zrobić żeby firmy zaczęły inwestować w efektywność energetyczną?
Beata Janczewska: Zgadzam się, że istnieje rozbieżność między tym co jest mówione i robione.
Niemiej jednak, w odpowiedzi na pytanie, przedsiębiorstwa muszą być przekonane, że
inwestycje w EE są opłacalne.
VI CZĘŚĆ
Regionalne rozwiązania – dobre praktyki
Stephen Brown – Dyrektor ds. CCS i Rozwoju, CO2Sense Ltd.
PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ UK W REALIZACJI PROJEKTÓW
NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI
KLIMATYCZNEJ.
Peter Pearson – Dyrektor Low Carbon Research Institute of Wales.
PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ UK W REALIZACJI PROJEKTÓW
NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI
KLIMATYCZNEJ.
Tadeusz Adamski – Dyrektor Wydziału Gospodarki, Urząd Marszałkowski Województwa
Śląskiego
PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ REGIONU ŚLĄSKIEGO W REALIZACJI
PROJEKTÓW NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA
STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ.
Michał Ptak – Katedra Zarządzania Jakością i Środowiskiem, Uniwersytet Ekonomiczny we
Wrocławiu
PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ REGIONU DOLNOŚLĄSKIEGO W REALIZACJI
PROJEKTÓW NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA
STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ.
Notowała: Aleksandra Arcipowska