Metadane scenariusza 1

Scenariusz lekcji
I.
Cele lekcji
1) Wiadomości
Uczeń:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
zna przyczyny rozwoju przemysłu na Wyżynie Śląskiej i jak przebiegał ten proces
zna pojęcie: urbanizacja
zna określenie: GOP- Górnośląski Okręg Przemysłowy
zna strukturę produkcji przemysłowej w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym,
przykłady zakładów przemysłowych
zna największe ośrodki wydobycia węgla
przedstawia znaczenie węgla dla gospodarki kraju
poznaje pracę w kopalni węgla
poznaje różnice pomiędzy kopalnią odkrywkową i głębinową
poznaje zmiany wielkości wydobycia węgla w Polsce i ich przyczyny
określa na czym polegały zmiany w krajobrazie
zna cechy charakterystyczne dla krajobrazu miejsko- przemysłowego
2) Umiejętności
Uczeń:
•
•
•
•
•
•
określa położenie większych miast Wyżyny Śląskiej
potrafi wyjaśnić, na czym polega proces uprzemysłowienia regionu
określa różnice w funkcjonowaniu kopalni głębinowej i odkrywkowej
potrafi opisać pracę górnika w kopalni
umie współpracować w grupie;
potrafi wykorzystać wiadomości z różnych źródeł.
II.
Metoda pracy
praca z mapą i podręcznikiem, opis, rozmowa dydaktyczna, dyskusja, prezentacje, gra
dydaktyczna.
III.
Środki dydaktyczne
podręcznik, atlasy, tablice (schemat kopalni głębinowej), karty gotowych odpowiedzi do gry
dydaktycznej, mapa hipsometryczna Polski, przeźrocza, widokówki, zdjęcia.
IV.
Przebieg lekcji
1) Faza przygotowawcza
a) Sprawy organizacyjno-porządkowe:
• sprawdzenie obecności;
• rozdanie kserokopii mapy i materiałów dla uczniów
b) Przypomnienie wiadomości i umiejętności z poprzednich lekcji:
• przypomnienie podstawowych cech krajobrazu Wyżyny Śląskiej
• sprawdzenie znajomości mapy – rozmieszczenia bogactw mineralnych na wyżynie
Śląskiej, (gra dydaktyczna)
• przypomnienie etapów powstawania węgla kamiennego
• sprawdzenie znajomości produktów uzyskiwanych przez przetwarzanie lub spalanie
węgla kamiennego
• sprawdzenie poprawności odpowiedzi na zadane pytania z poprzedniej lekcji
c) Określenie celu i formy pracy na lekcji.
d) Podanie i zapisanie tematu lekcji: Krajobraz przemysłowy na Wyżynie Śląskiej.
Górnośląski Okręg Przemysłowy.
2) Faza realizacyjna
a) Uczniowie podczas dyskusji wyjaśniają dlaczego węgiel kamienny jest surowcem
energetycznym.
b) Nauczyciel wymienia i wskazuje położenie większych miast Górnośląskiego Okręgu
Przemysłowego na mapie hipsometrycznej Polski.
c) Uczniowie korzystając z mapy w atlasie wpisują nazwy największych miast tego obszaru
do zeszytu.
d) Uczniowie podczas rozmowy dydaktycznej wspólnie z nauczycielem:
• wyjaśniają , co oznacza nazwa: GOP- Górnośląski Okręg Przemysłowy
• określają jakie jest znaczenia Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego
• wskazują na mapie fizycznej Polski miejsca występowania węgla kamiennego
• ustalają różnice w funkcjonowaniu kopalni odkrywkowej i głębinowej
• porównują dane uzyskane w czasie rozmowy z informacjami pozyskanymi z różnych
źródeł np. podręcznik, encyklopedia
e) Uczniowie pracując w grupach:
• na podstawie mapy w atlasie określają strukturę produkcji przemysłowej w
Górnośląskim Okręgu Przemysłowym,
• podają przykłady zakładów przemysłowych występujących na Wyżynie Śląskiej
• na podstawie przeźroczy, widokówek, zdjęć i ilustracji z książek opisują cechy
krajobrazu miejsko- przemysłowego.
• sprawdzają na planszy i w podręczniku, jak powstał krajobraz przemysłowy na
Wyżynie Śląskiej
• opisują pracę górnika w kopalni głębinowej
• wymieniają skutki oddziaływania przemysłu na krajobraz tego obszaru
• wypełniają przygotowaną kartę, która jest notatką z lekcji
• dokonują prezentacji i udzielają odpowiedzi na zadawane przez uczniów z innych
grup pytania uzupełniające
Uczniowie w grupach wykorzystują pomoce dydaktyczne , atlas i podręcznik.
3) Faza podsumowująca
a) Uczniowie wspólnie z nauczycielem określają:
• Jak powstał Górnośląski Okręg Przemysłowy?
• Uczniowie omawiają jakie gałęzie przemysłu rozwinęły się na tym obszarze.
b) Nauczyciel wspólnie z uczniami sprawdza wypełnione karty, które są notatką z lekcji
(Załącznik)
c) Podsumowanie i ocena pracy uczniów.
d) Zadanie domowe:
Podaj dwie przyczyny, dla których likwiduje się kopalnie węgla kamiennego na Wyżynie
Śląskiej.
V.
Bibliografia
1) Dudek E., Szedzianis E., Tryl K., Przyroda 5 Podręcznik dla klasy piątej szkoły podstawowej,
Wydawnictwo Edukacyjne WIKING, 2000.
2) Niedzielska W., Tuz E.M., Mój Świat 5 Podręcznik do przyrody, Wyd. M. Rożak, Gdańsk 2003.
VI.
Załączniki
Zadania do pracy w grupie:
1) Na podstawie mapy w atlasie określ w procentach strukturę produkcji przemysłowej w
Górnośląskim Okręgu Przemysłowym
2) Uzupełnij zdanie:
Zakładami przemysłowymi, które występują na Wyżynie Śląskiej są:
a) .............................
b) ............................
c) ...........................
d) .............................
e) ...........................
f) .........................
g) .......................
h) .......................
i) ........................
3) Wymień skutki oddziaływania przemysłu na krajobraz tego obszaru.
4) Na podstawie przeźroczy, widokówek, zdjęć i ilustracji z książek opisz:
a) cechy krajobrazu miejsko- przemysłowego
b) jak powstał krajobraz przemysłowy na Wyżynie Śląskiej
c) pracę górnika w kopalni głębinowej
VII.
Czas trwania
45 minut