Merytoryczne i metodyczne sposoby realizacji wybranych treści z

Maria Jóźwik
nauczycielka biologii
Publiczne Gimnazjum nr 1 w Radomiu
Merytoryczne i metodyczne sposoby realizacji wybranych treści
z wychowania prozdrowotnego na III etapie edukacyjnym.
W nauczaniu biologii w klasie I gimnazjum wg programu Barbary Klimuszko uczniowie
poznają
zasady
funkcjonowania
organizmu
człowieka.
W programie dużo uwagi poświęcono problematyce higieny i ochrony zdrowia. Wprowadzenie
elementów szeroko rozumianego programu promocji zdrowia związane jest z kształtowaniem u
młodzieży właściwego stylu życia, odpowiedzialności za własny organizm i zdrowie, a także zdrowie
innych.
Zagadnienia prozdrowotne poruszane na lekcjach biologii (lub innych przedmiotów) są bardzo
ważne również z innego powodu. Nie wszyscy uczniowie po zakończeniu nauki w gimnazjum podejmą
naukę w liceach ogólnokształcących. Dla większości absolwentów gimnazjów wiedza, umiejętności i
postawy nabyte na trzecim etapie kształcenia będą stanowiły często jedyne źródło wiadomości o
własnym organizmie w życiu dorosłym. Uczniowie powinni poznać nie tylko anatomię i fizjologię
człowieka, ale także zrozumieć funkcjonowanie własnego organizmu oraz znaczenie prowadzenia
zdrowego
i
higienicznego
trybu
życia.
Ważne
jest
zrozumienie
zachodzących
w organizmie zmian fizycznych, fizjologicznych oraz psychicznych związanych z dojrzewaniem oraz
umiejętność
radzenia
sobie
ze
skutkami
tych
zmian.
W szczególny sposób należy uświadomić uczniom szkodliwość oraz społeczne skutki nałogów oraz
zwrócić uwagę na znaczenie prawidłowo udzielonej pierwszej pomocy np. przy zwichnięciach,
złamaniach, oparzeniach czy krwotokach. Należy też podkreślić wpływ zanieczyszczeń środowiska na
zdrowie człowieka. Uczniowie powinni nabyć przekonania o konieczności zapobiegania wadom i
schorzeniom
układów
i
narządów
organizmu
człowieka
i o większej skuteczności profilaktyki niż leczenia powstałych chorób. Należy też wykształcić u
młodzieży
umiejętność
korzystania
ze
służby
zdrowia
i różnych form poradnictwa.
Podstawowe cele wychowania zdrowotnego to:
- kształtowanie zachowań prozdrowotnych
- ukazywanie uczniom wartości zdrowia jako potencjału, którym dysponują
- przekazywanie i utrwalanie zasad zdrowego stylu życia
- informowanie o różnych rodzajach zagrożeń zdrowia człowieka i możliwości ich minimalizowania
lub eliminowania
- rozwijanie zdolności do samokontroli, samoobserwacji i samopielęgnacji zdrowia oraz do
wspierania innych ludzi w tych zachowaniach
- kształtowanie umiejętności różnorodnego rozwiązywania własnych problemów zdrowotnych
- wyrobienie
postawy
odpowiedzialności
za
swoje
zdrowie
wraz
z umiejętnością przewidywania skutków własnych zachowań dla zdrowia swego i innych ludzi
- pogłębianie znajomości budowy i funkcji organizmu ludzkiego
- pomoc w organizacji nauki i wypoczynku
Te bardzo ogólne cele (odnoszące się bardziej do nauczyciela niż do ucznia) można
przedstawić bardziej szczegółowo w formie zoperacjonizowanej obrazującej konkretne wiadomości i
umiejętności
nabyte
przez
ucznia.
W wyniku realizacji treści prozdrowotnych uczeń:
- dostrzega znaczenie wypoczynku czynnego
- potrafi udzielić pierwszej pomocy przy zwichnięciach, złamaniach, krwotokach, odmrożeniach,
oparzeniach
- potrafi dokonać pomiaru tętna i ciśnienia krwi
- zna najczęściej występujące choroby układów: oddechowego, krążenia, wydalniczego i innych
oraz czynniki je wywołujące
- ma świadomość znaczenia prawidłowo udzielonej pierwszej pomocy
- zna drogi oddziaływania zanieczyszczeń środowiska na organizm człowieka
- zna sposoby zapobiegania chorobom i zakażeniom pasożytami
- wie jak chronić żywność przed skażeniami
- wie jak można zapobiegać zarażeniu się chorobami przenoszonymi drogą płciową (szczególnie
wirusem HIV)
-1-
-
wymienia zagrożenia zdrowia
wyjaśnia dlaczego alkoholizm i narkomania to choroby społeczne
wymienia negatywne skutki nikotynizmu, alkoholizmu i narkomanii
omawia przyczyny i objawy uzależnień
jest przekonany o konieczności przestrzegania zasad higieny
określa pojęcia zdrowia i choroby
wykazuje wpływ zanieczyszczeń środowiska na fizyczne i psychiczne zdrowie człowieka
wykazuje
zależność
między
dolegliwościami
układu
krążenia
i pokarmowego a stylem życia
- jest przekonany o konieczności osiągnięcia dojrzałości pełnej jako warunku założenia własnej
rodziny
- jest przekonany o szkodliwości używek, tytoniu i alkoholu
- jest przekonany o wartości honorowego krwiodawstwa
- jest przekonany o znaczeniu profilaktyki (lepiej zapobiegać niż leczyć)
Realizacja treści z wychowania zdrowotnego może odbywać się w trojaki sposób: na lekcjach
biologii poświęconych anatomii, fizjologii i higienie człowieka (kl. I wg. Programu B. Klimuszki), na
godzinach wychowawczych oraz na lekcjach innych przedmiotów (ścieżki edukacyjne).
Zagadnienia dotyczące zdrowia przewijają się przy omawianiu kolejnych układów narządów w
organizmie człowieka.
Przy omawianiu układu narządów ruchu realizowane są dwa tematy dotyczące schorzeń tego
układu.
Pierwszy to „Wady i zniekształcenia w układzie ruchu”, kolejny to „Pierwsza pomoc w urazach
układu ruchu”. Uczniowie poznają wady postawy nabyte i wrodzone, potrafią wymienić przyczyny
powstawania wad nabytych (z winy otoczenia, z własnej winy, w wyniku choroby), wyjaśniają wpływ
krzywicy na powstawanie skrzywień kręgosłupa. Wymieniają przyczyny płaskostopia i sposoby
zapobiegania mu. Metody stosowane na tej lekcji to: analiza tekstu w podręczniku, pogadanka,
wzajemna obserwacja sylwetek uczniów w czasie siedzenia, stania, pisania, czytania, analiza konturu
własnej stopy uczniów.
Uczniowie poznają też ćwiczenia zapobiegające powstawaniu u siebie płaskostopia np. podnoszenie
codziennie przez 10 minut palcami nóg chusteczki do nosa oraz ćwiczenia wzmacniające mięśnie
szkieletowe (głównie kręgosłupa).
Na lekcji „Pierwsza pomoc w urazach układu ruchu” nauczyciel organizuje zajęcia praktyczne z
zakresu pierwszej pomocy poprzedzone emisją filmu. Uczniowie nabywają umiejętności udzielania
pierwszej
pomocy
w
złamaniach
i zwichnięciach, dowiadują się, że nie wolno poruszać osób, u których istnieje podejrzenie urazu
kręgosłupa. Nauczyciel demonstruje udzielanie pierwszej pomocy (sztuczne oddychanie, masaż
serca, pozycję boczną ustaloną). Uczniowie powinni mieć świadomość, że udzielenie w odpowiednim
czasie pomocy może komuś uratować życie lub uchronić go przed trwałym kalectwem.
Szczególnie ważne zadanie stoi przed nauczycielem przy realizacji tematów dotyczących
budowy i roli układu pokarmowego a w szczególności odżywiania. Prawidłowe odżywianie jest
niezmiernie ważne dla utrzymania organizmu w dobrej kondycji do późnego wieku. Istnieje wiele
błędów
w żywieniu się człowieka, których wynikiem są liczne choroby. Spośród około 170 chorób
cywilizacyjnych, główne miejsce zajmują choroby serca i naczyń spowodowane właśnie (w głównej
mierze)
nieprawidłowym
trybem
życia
i odżywiania się ludzi.
Na lekcji „Higiena układu pokarmowego” uczniowie poznają zasady racjonalnego żywienia, których
przestrzeganie gwarantuje pokrycie zapotrzebowania organizmu na wszystkie składniki odżywcze,
a w konsekwencji prawidłowy rozwój i ogólną sprawność.
Metody, które mogą być zastosowane w realizacji tej lekcji to m.in. dyskusja na temat, „Na czym
polega urozmaicony sposób odżywiania”, analiza tabel i wykresów dotyczących różnych składników
pokarmów i dziennego zapotrzebowania na nie dla ludzi w różnym wieku i różnej płci, praca w
grupach dotycząca różnych wariantów żywieniowych np. makrobiotyki wegetarianizmu, diety
Diamondów. W ramach pracy domowej uczniowie układają jadłospisy z uwzględnieniem wieku, płci,
stanu zdrowia, rodzaju wykonywanej pracy, pory roku, itd. Nauczyciel analizuje też przyczyny
niektórych chorób układu pokarmowego np. wrzodu żołądka, zwraca uwagę na pasożyty oraz
drobnoustroje wywołujące choroby zakaźne szerzące się drogą pokarmową. Przy lekcji tej należy
także omówić i uświadomić uczniom szkodliwy wpływ alkoholu na układ pokarmowy (szczególnie na
żołądek i wątrobę). Nauczyciel może też wykonać doświadczenie wykazujące hamujące działanie
alkoholu na enzymy trawiące białka w żołądku.
-2-
Kolejny temat „Środowisko a odżywianie człowieka” ma na celu uświadomienie uczniom, że nie
zawsze mamy wpływ na jakość spożywanych produktów. Poprzez analizę tekstu w podręczniku
uczniowie
dowiadują
się
o szkodliwych opakowaniach, konserwantach, sztucznych barwnikach, itd. Pracując w grupach
analizują skutki dla organizmu tzw. metali śmierci znajdujących się często w pokarmach
pochodzących z zanieczyszczonych terenów uprzemysłowionych. Metale te to m.in. kadm, rtęć, arsen
i ołów. Poznają też negatywny wpływ pestycydów na zdrowie człowieka.
W kolejnej fazie lekcji nauczyciel przedstawia i wyjaśnia zasady rolnictwa ekologicznego, analizuje
obieg substancji w gospodarstwie ekologicznym na podstawie schematu oraz przedstawia sposoby
zwalczania szkodników metodami biologicznymi np. oprysk drzew owocowych wyciągiem ze skrzypu
polnego, sadzenie czosnku i cebuli w truskawkach, wypuszczanie do sadów kruszynka zamiast
spryskiwania drzew środkami chemicznymi. Po lekcji uczniowie powinni odwiedzić sklepy ze zdrową
żywnością, mogą przeprowadzić wywiad z właścicielem sklepu na temat zdrowej żywności
i ekologicznego gospodarstwa, z którego ona pochodzi.
Przy omawianiu układu krążenia przy temacie „Skład i rola krwi” należy uświadomić
uczniom znaczenie honorowego krwiodawstwa oraz poinformować o transfuzjach krwi (leczeniu
krwią). Można też omówić różne badania laboratoryjne określające stan krwi jako obraz ewentualnych
zmian chorobowych oraz dokonać analizy blankietu analitycznego przedstawiającego obraz krwi
(morfologię).
Omawiając mechanizmy obronne i odpornościowe ustroju w których bierze udział krew (białe krwinki –
leukocyty, limfocyty) należy zwrócić uwagę na problem AIDS. Nauczyciel informuje uczniów, że wirus
HIV atakuje i niszczy limfocyty uważane za „mózg” układu odpornościowego, co prowadzi do ciężkiej,
na razie nieuleczalnej choroby. Uczniowie powinni sami zdobyć różne materiały dotyczące tej choroby
(ulotki, broszurki z przychodni, sanepidu lub stacji krwiodawstwa). Można też w formie pogadanki lub
dyskusji poruszyć inne, ważne dla uczniów aspekty dotyczące tej choroby z zaznaczeniem, że
wrócimy
do
tego
tematu
przy
omawianiu
zagadnień
związanych
z
budową
i fizjologią narządów rozrodczych człowieka.
Ważnym tematem jest „Higiena układu krążenia”. Na lekcji tej uczniowie poznają choroby układu
krążenia (choroba wieńcowa, zawał serca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca) ich przyczyny, skutki
oraz sposoby zapobiegania im.
Fazę realizacyjną lekcji mogą poprowadzić sami uczniowie (przygotowani wcześniej przez
nauczyciela) metodą odgrywania ról. W szpitalu (klasie), reporterka telewizyjna przeprowadza
wywiady z pacjentami (uczniami) oddziału kardiologicznego na temat ich chorób, objawów,
samopoczucia, itd. Ostatni wywiad przeprowadza z lekarzem, który wyjaśnia, że leczenie chorób
układu krążenia jest bardzo trudne a ich przyczynami są: stres, nadwaga, nieprawidłowe odżywianie,
brak ruchu, picie alkoholu, palenie papierosów, itd. Należy uświadomić młodzieży, że choroby układu
krążenia są dziś jedną z najczęstszych przyczyn śmiertelności wśród ludzi i choć pojawiają się dopiero
w średnim wieku, to zapobiegać im należy od najmłodszych lat.
W podsumowaniu lekcji uczniowie wspólnie z nauczycielem ustalają zasady zdrowego trybu życia,
które mają w przyszłości zapobiec wystąpieniu u nich chorób układu krążenia.
Kolejny ważny temat to „Pierwsza pomoc przy skaleczeniach, krwotokach, omdleniach”. Powinna
być to lekcja ćwiczeniowa, najlepiej żeby była przeprowadzona przy pomocy pielęgniarki szkolnej.
Uczniowie poznają rodzaje krwotoków (żylne, tętnicze, śródmiąższowe, z nosa), uczą się je
rozpoznawać po charakterystycznych objawach. Następnie nauczyciel lub pielęgniarka objaśnia
zasady postępowania w przypadku krwawień a później uczniowie ćwiczą zakładanie opatrunku
uciskowego lub opaski uciskowej. W części dotyczącej omdleń nauczyciel wyjaśnia pojęcie „omdlenie”
jako krótkotrwałą utratę przytomności, spowodowaną chwilowym niedokrwieniem kory mózgowej.
Uczniowie z nauczycielem ustalają objawy omdleń a następnie zasady postępowania w przypadku ich
wystąpienia.
Kolejna lekcja o tematyce prozdrowotnej to „Higiena układu oddechowego”. Może być
przeprowadzona według planu:
1. Czynniki warunkujące sprawność układu oddechowego (dobrze wysklepiona klatka piersiowa,
silne i sprawne mięśnie oddechowe, dobrze rozwinięte płuca).
2. Rola sportu (regularnych ćwiczeń fizycznych) dla prawidłowego funkcjonowania układu
oddechowego
3. Znaczenie czystego powietrza dla zdrowia (rola roślinności jako naturalnego filtru)
4. Choroby układu oddechowego oraz sposoby zapobiegania im.
W trakcie lekcji uczniowie wykonują proste doświadczenia i pomiary. Mierzą objętość klatki piersiowej
w czasie wdechu i wydechu, liczą liczbę oddechów u kilku osób przed wykonaniem 15 przysiadów i po
-3-
ich wykonaniu; po głębokim wdechu zatrzymują powietrze w płucach i mierzą czas bezdechu na
sekundniku. Po wykonaniu doświadczeń wspólnie z nauczycielem wyciągają i zapisują wnioski.
Odrębna lekcję można poświęcić tematowi „Palenie tytoniu a zdrowie człowieka”. W toku lekcji
można wykorzystać film „Dymek z papierosa” lub inny, tablicę „Szkodliwy wpływ nikotyny na organizm
ludzki”. Nauczyciel informuje uczniów, że obecnie znanych jest ok. 5 tysięcy szkodliwych substancji
znajdujących się w dymie papierosowym, z których najważniejsze to: nikotyna, tlenek węgla,
substancje drażniące i smołowate. W dalszej części lekcji można przeprowadzić dyskusję na temat
„Jak ludzie uzależniają się od różnych substancji i jak należy postępować, aby nie zostać
nałogowcem”. Nauczyciel zwraca też uwagę młodzieży na szkodliwy wpływ reklam papierosów na
młodzież i dzieci, uczy krytycyzmu wobec reklam nikotyny, alkoholu i innych używek. Prezentuje
foliogram „Sześć sposobów odmawiania” i wyjaśnia uczniom jak mogą wykorzystać te propozycje w
codziennym życiu.
Inną
propozycją
lekcji
o
tematyce
prozdrowotnej
jest
temat
„Jak
dbać
o prawidłową funkcję skóry? Codzienna pielęgnacja ciała”. Zagadnienia poruszane w trakcie
realizacji tej lekcji to:
1. Higiena skóry, włosów i paznokci.
2. Dobór i zastosowanie środków służących do pielęgnacji i ochrony skóry.
3. Rola oraz higiena odzieży, bielizny, obuwia.
4. Choroby skóry
Cele zajęć to: zapoznanie uczniów z fizjologią skóry i związkami istniejącymi między stanem skóry a
zdrowiem oraz kształtowanie umiejętności samopielęgnacji skóry (ciała). Lekcję można przeprowadzić
przy użyciu metod takich jak pogadanka, dyskusja, pytanie – odpowiedź. W podsumowaniu lekcji
trzeba zaznaczyć, że zdrowa skóra jest nie tylko warunkiem dobrego wyglądu, lecz również oznaka
dobrego stanu zdrowia. Na utrzymanie skóry w dobrej kondycji pozwala zdrowy tryb życia, co oznacza
m.in.
- odpowiedni sposób odżywiania
- ćwiczenia fizyczne na świeżym powietrzu
- codzienną dbałość o czystość skóry, włosów i paznokci
- unikanie kontaktu z czynnikami szkodliwymi.
Należy też zorganizować dla uczniów zajęcia praktyczne z zakresu udzielania pierwszej pomocy w
przypadku oparzeń i odmrożeń, co można zrealizować przy omawianiu tematu „Urazy skóry, skóra a
promienie UV”. Fazę wprowadzającą może stanowić pogadanka lub referaty uczniów. Nauczyciel
wyjaśnia też uczniom szkodliwy wpływ promieni UV na skórę człowieka, które przyspieszają proces
starzenia skóry oraz sprzyjają powstawaniu czerniaka, który jest najgroźniejszym nowotworem skóry.
Podkreśla też rolę dziury ozonowej we wzroście natężenia promieniowania UV. Nauczyciel wspólnie
z uczniami analizuje dane dotyczące zużycia freonów w Polsce i na świecie.
Inne
ważne
tematy
poruszające
problematykę
prozdrowotną
wynikające
z programu nauczania w klasie I gimnazjum wg programu B. Klimuszko to: „
„Higiena układu moczowego”, „Kiedy osiągamy dojrzałość pełną?”, „Wpływ hałasu na zdrowie
człowieka”, „Zdrowie człowieka a środowisko”, „Choroby cywilizacyjne i społeczne”, „Higiena
pracy umysłowej”. Można też poświęcić jedną jednostkę lekcyjną na zapoznanie uczniów
z międzynarodowymi
organizacjami
zajmującymi
się
ochroną
środowiska
i zdrowia człowieka. Najważniejsze z nich to: WHO – Światowa Organizacja Zdrowia, FAO – Światowa
Agencja do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa, ILO – Międzynarodowa Organizacja Pracy oraz UNICEF –
Międzynarodowy Fundusz Pomocy Dzieciom.
Tematyka prozdrowotna będzie też realizowana w klasie II i III gimnazjum.
Przy jednej lub dwóch godzinach tygodniowo poświęconych na nauczanie biologii w
gimnazjum nie jest możliwe omówienie wszystkich najważniejszych zagadnień z wychowania
prozdrowotnego. Niektóre z nich można, więc zrealizować na godzinach wychowawczych, np.:
- „Narkotyki i ich kategorie. Jak można zetknąć się z narkotykiem?”
- „Jak hartować organizm człowieka?”
- „Błędy najczęściej popełniane podczas przygotowywania posiłków”
- „Stare nawyki i nowe trendy w żywieniu”
- „Co to jest promocja zdrowia?”
- „Czy jestem asertywny?”
- „Znaczenie norm higienicznych w życiu człowieka”
„AIDS – choroba, której nie należy się bać, tylko nauczyć się jej zapobiegać”
- „Rodzina a zdrowie”
Obok alkoholu i nikotyny największym zagrożeniem dla zdrowia i życia dzieci oraz młodzieży
są dzisiaj narkotyki. Problem ten można poruszyć na godzinie wychowawczej.
-4-
Konspekt lekcji
Temat:
„Narkotyki
z narkotykiem ?”
–
ich
rodzaje
i
skutki.
Jak
można
zetknąć
się
Cele operacyjne:
wiadomości:
A – zapamiętanie
B – zrozumienie
A – uczeń rozumie znaczenie pojęć: narkoman, narkotyk, narkomania
A – wymienia narkotyki i ich kategorie
A – wie, jak narkotyki wpływają na organizm człowieka
A – wymienia negatywne skutki zdrowotne zażywania narkotyków
B – wyjaśnia etapy uzależniania się od narkotyków
C – zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych
D – zastosowanie wiadomości w sytuacjach nietypowych
C – uczeń porównuje szkodliwe działanie alkoholu, nikotyny i narkotyków
C – określa szkodliwość zdrowotną i społeczną narkotyków
C– wybiera sposób postępowania polegający na świadomym unikaniu okazji do kontaktu z
narkotykami
C – potrafi odmówić przyjęcia narkotyków
D – dowodzi, że wszystkie narkotyki są tak samo niebezpieczne dla zdrowia
i życia człowieka
D – potrafi przewidzieć skutki nawet jednorazowego zażycia narkotyku
umiejętności:
postawy:
-
uczeń jest przekonany o szkodliwości zażywania narkotyków
Metody:
-
pogadanka, dyskusja, analiza tekstów źródłowych
Środki dydaktyczne:
-
plansza „Jak narkotyk wpływa na zdrowie”
foliogramy
tekst „Cztery fazy uzależnień”
arkusze szarego papieru, flamastry
Strategia: emocjonalna
Forma: lekcja w klasie
Forma organizacyjna: praca w grupach
Plan lekcji:
1. Faza przygotowawcza
-
rozmowa wprowadzająca, wyjaśnienie tematu i celów lekcji
wyjaśnienie pojęć: narkomania, narkoman, narkotyk (nauczyciel wyświetla foliogramy)
nauczyciel zwraca uwagę uczniów, że największe zagrożenie narkomanią występuje między
13 a 18 rokiem życia, to znaczy w okresie dorastania, który jest ważny i zarazem trudny w
życiu każdego człowieka
2. Faza realizacyjna
-
-
nauczyciel dzieli klasę na 4 – 6 grup. Każda z nich ma odpowiedzieć na pytania:
1. Gdzie
i
w
jaki
sposób
młodzi
ludzie
stykają
się
z narkotykami?
2. Jakie są drogi kontaktowania się z narkotykami?
uczniowie zapisują odpowiedzi na arkuszach szarego papieru
-5-
najczęściej
Po zakończeniu pracy nauczyciel prosi liderów grup o prezentację uzyskanych wyników i całą klasę o
uzupełnienie listy miejsc (okoliczności) pierwszych kontaktów z różnymi narkotykami. W
podsumowaniu wypowiedzi uczniów nauczyciel wskazuje, że z narkotykami możemy spotkać się
wszędzie,
np.
w szkole, na ulicy, u przyjaciół itp. Najczęściej jednak do pierwszego kontaktu
z narkotykiem dochodzi w wyniku otrzymania propozycji od tych, którzy już są uzależnieni lub od
sprzedawców narkotyków.
- nauczyciel (przy użyciu foliogramów) przedstawia narkotyki i ich rodzaje, krótko omawia
niektóre z nich, szczególnie te najczęściej wybierane przez młodzież. Zaznacza też, że
praktycznie każdy narkoman zaczyna od spróbowania alkoholu oraz papierosów
- przy każdej grupie narkotyków omawiane są negatywne skutki ich zażywania
Foliogram – rodzaje narkotyków
1. Środki tłumiące:
-
alkohol
leki nasenne i uspokajające
2. Środki wziewne:
-
kleje
rozpuszczalniki
3. Środki pobudzające:
-
nikotyna, kofeina
kokaina
amfetamina
4. Środki halucynogenne:
-
marihuana
LSD
5. Opiaty:
-
heroina
morfina
kodeina
po omówieniu kolejnych środków uzależniających nauczyciel prezentuje planszę pt. „Jak narkotyk
wpływa na zdrowie” (plansza pokazuje, że narkotyki uszkadzają mózg, serce, płuca, wątrobę,
nerki, itd.)
analiza tekstu „Cztery fazy uzależnień”, uczniowie poznają kolejne fazy uzależniania się
organizmu od narkotyków
3. Podsumowanie
uczniowie pracując w grupach udzielają odpowiedzi na pytanie „W jaki sposób mogę odmówić,
gdy ktoś proponuje mi narkotyki?”
Wszystkie odpowiedzi zostają odczytane.
Nauczyciel podkreśla, że znajomość poruszanych na lekcji tematów pozwoli uczniom oprzeć się
narkotycznej modzie i w trudnej sytuacji pomoże im powiedzieć – Nie, dziękuję. Narkotyki nie są dla
mnie.
W podsumowaniu zajęć nauczyciel uświadamia uczniom, że każdy powinien posiadać podstawową
wiedzę na temat narkotyków, negatywnych zdrowotnych skutków ich zażywania oraz dróg, na których
najczęściej można się z nimi zetknąć, przypomina również znane już uczniom „6 sposobów
odmawiania”.
W zależności od stanu wiedzy i zainteresowania uczniów tematyce narkotyków należy poświęcić 1 lub
2 lekcje.
-
Literatura:
-6-
1. Środowiskowy program wychowania zdrowotnego, pod red. M. Charzyńskiej, wyd. Katedra i
Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Wydział Pielęgniarski Akademia Medyczna w Lublinie, Lublin
1997
2. Poradnik medyczny pod red. K. Janickiego, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich,
Warszawa 1992
3. Program nauczania biologii w gimnazjum, B. Klimuszko, wyd. Żak, Warszawa 1999
4. Podręcznik
biologii
do
kl
I
gimnazjum,
B.
Klimuszko,
wyd.
Żak,
Warszawa 1999
-7-