117 Tomala_Layout 1

117 Tomala:Layout 1 2011-12-13 16:15 Strona 1
KRÓTKIE DONIESIENIE / SHORT REPORT
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2011; 3(4); Vol. 27, 243-246
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Mariusz Tomala1(A,B,C,D,E,F), Dominika Zielińska2(A,C,D),
Izabela Tomala3(B,E,F), Olaf Tomala3(B,E,G)
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
OCENA ZGODNOŚCI WYKONANEGO PRZEZ
LEKARZA SPORTOWEGO PRZESIEWOWEGO
BADANIA OKULISTYCZNEGO
I LARYNGOLOGICZNEGO Z WYNIKIEM
KONSULTACJI OKULISTY LUB LARYNGOLOGA
1
2
3
1
2
3
I Klinika Kardiologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Gdańsk
Katedra i Klinika Rehabilitacji Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Gdańsk
Przychodnia Specjalistyczna w Żukowie
1st Department of Cardiology, Medical University of Gdańsk, Gdańsk
Department of Rehabilitation, Medical University of Gdańsk, Gdańsk
Outpatient Department in Żukowo
THE EVALUATION OF BASIC OPHTHALMOLOGICAL
AND LARYNGOLOGIC EXAMINATIONS MADE BY SPORTS
PHYSICIANS VERSUS SPECIALISTS
Słowa kluczowe: medycyna sportowa, profilaktyka, orzecznictwo, zdrowie publiczne,
finanse publiczne, wzrok, słuch
Key words: sports medicine, prophylaxis, prevention, certification, public health,
public finance, sight, hearing
Streszczenie
Wstęp. W przeprowadzonym badaniu poddano analizie prospektywnej grupę sportowców ocenianych wstępnie przez „lekarza sportowego” w celu ustalenia przeciwwskazań okulistycznych lub laryngologicznych do uprawiania sportu.
Materiał i metody. Analizie poddano grupę 500 sportowców. Lekarz sportowy zbierał poszerzony
wywiad lekarski, przeprowadzał badanie ostrości wzroku za pomocą tablic Snellena, orientacyjne badanie słuchu szeptem oraz wykonywał próbę równowagi Flecka. Badanie uznawano za normę w przypadku braku istotnych odchyleń od wartości prawidłowych. Lekarz sportowy stwierdzał brak przeciwwskazań okulistycznych lub laryngologicznych w przypadku prawidłowego wyniku badania przesiewowego.
W dalszym etapie, całą grupę sportowców poddano konsultacji specjalistów: okulisty i laryngologa.
Wyniki. Uzyskano pełną zgodność wstępnej pozytywnej decyzji lekarza sportowego o braku
przeciwwskazań z orzeczeniami specjalistów okulisty i laryngologa.
Wnioski. 1. Poszerzony wywiad lekarski, badanie fizykalne, orientacyjne badanie ostrości wzroku tablicami Snellena, badanie słuchu szeptem oraz próba Flecka są wystarczające do wykluczenia
podstawowych patologii okulistycznych i laryngologicznych u sporowców, które mogłyby stanowić
przeciwwskazanie do uprawiania sportu. 2. Prawidłowy wynik wykonanego w powyższym schemacie
przez lekarza sportowego badania okulistycznego lub laryngologicznego w pełni koreluje z prawidłowym wynikiem orzeczenia wydanego przez specjalistę. 3. W celu bardziej racjonalnego wykorzystania środków finansowych w systemie ochrony zdrowia, decyzja odnośnie wykonania specjalistycznych konsultacji okulistycznych i laryngologicznych w ramach profilaktycznych badań sportowców,
winna być przekazana lekarzowi sportowemu w miejsce dotychczasowego uregulowania w formie
rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Summary
Word count:
Tables:
Figures:
References:
2162
0
0
7
Background. The study prospectively analyzes a group of athletes examined by a sports physician.
The point was to determine ophthalmological or laryngologic contraindications to practice sports.
Material and methods. The study prospectively analyzes a group of 500 athletes. The sports
physician performed the initial qualification for the group with no ophthalmological or laryngologic
contraindications to practice sports. Qualification to this group was made on the basis of an extended
medical history taking and physical examination, including Snellen visual acuity test, whisper
screening heating acuity test and the Fleck’s sense of equilibrium test. Tests were considered normal
when no signs of significant deviations from normal values were observed The sports physician
stated the ability to play sports when medical screening revealed normal results. In a further step the
entire group of athletes has been examined by specialists: an ophthalmologist and a laryngologist.
Results. Every athlete who was initially given a positive statement from sport physician, has later
got a positive statement from ophthalmologist and laryngologist.
Conclusions. 1. Extended family medical history interview, physical examination, Snellen visual
acuity test, whisper screening heating acuity test and the Fleck’s sense of equilibrium test are
sufficient to exclude basic ocular and aural patologies in athletes. 2. Full compliance between the
positive initial sports physician’s statement and other specialist’s statements has been achieved. 3.
In order to make more efficient use of public financial resources in Polish health system it seems
reasonable to leave a decision about ophtalmological and laryngologic specialist consultation in
athletes to the sports physician instead of standing Ministry of Health regulations.
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Mariusz Tomala
80-206 Gdańsk, ul. Grunwaldzka 108 skr. 319
tel.: 0 501 638 174, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
01.03.2011 r.
07.09.2011 r.
243
117 Tomala:Layout 1 2011-12-13 16:15 Strona 2
Tomala M. i wsp., Przesiewowe badanie okulistyczne i laryngologiczne w medycynie sportowej
Wstęp
Background
Sportowcy podlegają okresowym badaniom lekarskim mającym na celu wykrycie nieprawidłowości,
które mogłyby stanowić przeciwwskazanie do podejmowania wysiłku fizycznego lub rywalizacji sportowej. W ramach badania lekarskiego przeprowadza
się badanie okulistyczne i laryngologiczne. Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) wymaga, aby badania te
wykonywali w przypadku każdego sportowca specjaliści – odpowiednio: okulista i laryngolog. Wydaje się
jednak, że okulistyczne i laryngologiczne badanie
przesiewowe wykonywane przez lekarza sportowego
jest wystarczające do oceny bezpieczeństwa zdrowotnego osób podejmujących regularną aktywność
sportową.
Celem badania była ocena wartości przesiewowego badania okulistycznego i laryngologicznego wykonywanego przez lekarza sportowego (lekarzem
sportowym jest lekarz specjalista medycyny sportowej lub lekarz posiadający certyfikat Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej uprawniający do orzekania o zdolności do uprawiania sportu), poprzez porównanie zgodności jego wyniku, w przypadku podjęcia decyzji o braku przeciwwskazań do uprawiania
sportu, z wynikiem odpowiedniej konsultacji specjalistów: okulisty lub laryngologa.
Athletes are the subject to periodic medical examinations intended to detect abnormalities that would
contraindicate taking exercise or competitive sports.
The medical examination contains ophthalmological
or laryngologic surveys. National Health Fund (NFZ)
requires that these tests are performed by specialists
– the ophthalmologist and the otolaryngologist. However, it appears that the ophthalmological or laryngologic screening performed by the sport physician is
sufficient to assess the health safety of people taking
up regular sports activities
This study aims to assess the value of aural and
ocular screening examination performed by a sports
physician (a sport physician is a physician who is
a specialist of sports medicine or a physician who is
entitled by Polish Society of Sports Medicine to give
medical statements in sports) by comparing it with
expert ophthalologist and laryngologist final opinion
about contraindications to practice sports.
Materiał i metody
Material and methods
Analizie poddano prospektywnie 500 sportowców
w wieku od 9 do 24 lat, będących pod opieką poradni sportowo-lekarskiej w okresie od 2005 do 2009 r.
Badano 442 zawodników oraz 58 zawodniczek o różnym poziomie zaawansowania sportowego. Całą populację konsultowano okulistycznie i laryngologicznie
zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń
gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. 2009.139.1142) [1].
Przed konsultacją specjalistów lekarz sportowy
dokonywał wstępnej kwalifikacji do grupy bez przeciwwskazań okulistycznych lub laryngologicznych do
uprawiania sportu. Oceny tej dokonywano na podstawie poszerzonego wywiadu lekarskiego i badania fizykalnego, w tym pomiaru ostrości wzroku tablicami
Snellena [2], oraz orientacyjnego badania słuchu szeptem i wykonania próby równowagi (próba Flecka) [3].
Badanie uznawano za normę w przypadku braku istotnych odchyleń od wartości prawidłowych [4].
There were 500 athletes aged 9 to 24 years prospectively analyzed. All of them were under the supervision of a sports medical clinic in between the
years 2005 and 2009. 442 males and 58 females
with different disciplines and training levels were examined. The entire population was then consulted by
ophthalmologist and laryngologist in accordance with
the provisions of the Ministry of Health dated 29
August 2009 on guaranted benefits in outpatient
specialist care [1]. Prior the specialists’ consultations
the sports physician performed the initial qualification
for the group with no ophthalmic or aural contraindications to practice sports. This qualification to this
group was made on the basis of an extended medical
history interview and physical examination, including
Snellen visual acuity test [2], whisper screening heating acuity test and the Fleck’s sense of equilibrium
test [3]. Tests were considered normal when no signs
of significant deviations from normal values were
observed [4].
Wyniki
Results
Konsultacja laryngologiczna u 500 sportowców
potwierdziła brak przeciwwskazań laryngologicznych
do uprawiania sportu (zgodność 100% wydanych orzeczeń). Konsultacje okulistyczne wykazały brak przeciwwskazań do uprawiania sportu u 486 sportowców,
u których lekarz sportowy wstępnie nie stwierdził przeciwwskazań okulistycznych do uprawiania sportu
(zgodność 100% wydanych orzeczeń). W przypadku
pozostałych 14 osób, co do których lekarz sportowy
miał wątpliwości i skierował je na konsultację okulistyczną, 11 sportowców miało wadę nie większą niż
4 dioptrie i uzyskało od okulisty orzeczenie o braku
przeciwwskazań okulistycznych do uprawiania sportu. U pozostałych trzech sportowców stwierdzono wa-
Laryngologic specialist examination in 500 athletes confirmed the absence of aural contraindications
for sport (100% compliance with sports physician
statements). Ophthalmological specialist examination revealed no eye contraindications to practice
sports in 486 athletes whom sports physician earlier
found effective for sports (100% compliance with
sports physician statements). Sports doctor had his
doubts in 14 cases and turned these athletes for
ophthalmological consultation. 11 athletes had a disadvantage of not more than 4 diopters. They obtained a positive statement from the ophtalmologist and
no eye contraindications to sport. The other three
athletes had refraction error greater than 4 diopters,
244
117 Tomala:Layout 1 2011-12-13 16:15 Strona 3
Tomala M. et al., Ophthalmologic and laryngologic screening in sports medicine
dy refrakcji większe niż 4 dioptrie, przy czym sportowiec, którego wada wzroku wynosiła obuocznie -4,5
DSph otrzymał od okulisty orzeczenie o zdolności
do uprawiania sportu w soczewkach kontaktowych.
Dwoje sportowców z korekcją przekraczającą 8 dioptrii, uprawiający jazdę konną oraz koszykówkę, uzyskało orzeczenie o istnieniu przeciwwskazań okulistycznych do uprawiania sportu [5].
and the athlete, whose vision defect in both eyes was
-4.5 DSph received a positive statement from the
ophthalmologist. They were able to play sports with
contact lenses. Two athletes with correction exceeding 8 dioptres practicing horseback riding and basketball has obtained statements saying their health
status was not suitable to practice professional sports
due to sever refraction error [5].
Dyskusja
Discussion
Zakres koniecznych badań lekarskich, częstotliwość
ich przeprowadzania oraz tryb orzekania o zdolności
do uprawiania określonej dyscypliny sportu przez dzieci i młodzież do ukończenia 23 roku życia określało
do dnia 31.08.2009 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23.03.2009 r. [6]. Zostało ono uchylone Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.08.2009 r.
[7]. Tym samym stracił moc załącznik do rozporządzenia z 23.03.2009 r. mówiący o konieczności wykonywania konsultacji okulistycznej i laryngologicznej
w orzecznictwie dzieci i młodzieży do 23 roku życia. Jednak dnia 31.08.2009 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r.
w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
ambulatoryjnej opieki specjalistycznej [1], w którym,
w załączniku nr 1, wymienia się konsultacje specjalistów okulisty i laryngologa jako świadczenia gwarantowane i konieczne do wykonania w zakresie badania sportowca do 23 roku życia co dwa lata.
Ze względu na odpowiednie wykorzystanie kompetencji posiadanych przez lekarzy sportowych oraz
racjonalizację kosztów ponoszonych przez system
opieki zdrowotnej, wydaje się uzasadnione pozostawienie decyzji o potrzebie wykonania każdej dodatkowej konsultacji (w tym okulistycznej i laryngologicznej) w gestii lekarza sportowego, który po zebraniu
wywiadu oraz wykonaniu badania fizykalnego poszerzonego o orientacyjne badanie ostrości wzroku tablicami Snellena, orientacyjne badanie słuchu szeptem
oraz próbę Flecka może podjąć decyzję o braku okulistycznych lub laryngologicznych przeciwwskazań
do uprawiania sportu albo decyzję o potrzebie konsultacji specjalistycznych: okulistycznej lub laryngologicznej. Niniejsza praca potwierdza konieczność
weryfikacji przepisów aktualnie obowiązujących
w tym zakresie.
Until 31.08.2009 all necessary medical tests, frequency of examinations and qualifying procedures
for children and young people under 23 years of age
were described in the Ministry of Health Regulation
of 23.03.2009 [6]. It was then repealed by a new regulation of 28.08.2009 [7]. Thus the Annex to Regulation of 03.23.2009 lost its power and laryngologic
and ophtalmological examinations were no more
obligatory. However on 31.08.2009 another Ministry
of Health Regulation dated 29.08.2009 came into
force [1]. Its Attachment number 1 lists the ophthalmological and laryngologic specialist consultationialists as obligatory while preventively testing athletes
underthe age of 23 years. This must be repeted
every two years.
Due to the apprioprate use of the specialistic competence of sports physicians and the rationalization
of costs in health care system it seems reasonable to
leave the decision about the need of additional specialistic consultations at the discretion of the sports
physician. He can make his resolution after taking
a medical interview and a physical examination of the
athlet extended with Snellen visual acuity test, whisper screening hearing acuity test and the Fleck’s
sense of equilibrium test. On this basis the sports
physician is able to make a decision on his statement
about ophtalmic or aural contraindications to the sport.
This study confirms the need to revise the existing law
in this area.
Wnioski
Conclusions
Poszerzony wywiad lekarski, badanie fizykalne,
orientacyjne badanie ostrości wzroku tablicami Snellena, badanie słuchu szeptem oraz próba Flecka są
wystarczające do wykluczenia podstawowych patologii okulistycznych i laryngologicznych u sporowców.
Prawidłowy wynik wykonanego w powyższym schemacie przez lekarza sportowego badania okulistycznego lub laryngologicznego w pełni koreluje z prawidłowym wynikiem orzeczenia wydanego przez specjalistę.
W celu bardziej racjonalnego wykorzystania kompetencji lekarzy sportowych oraz środków finansowych w systemie ochrony zdrowia, decyzja odnośnie
wykonania specjalistycznych konsultacji okulistycznych i laryngologicznych u sportowców winna być
przekazana lekarzowi sportowemu.
Extended family medical history interview, physical examination, Snellen visual acuity test, whisper
screening heating acuity test and the Fleck’s sense
of equilibrium test are sufficient to exclude basic
ocular and aural patologies in athletes.
The statement made by sports physician entirely
correlates with specialistic ophthalmological and laryngologic examination statements.
In order to make more efficient use of sport’s physician competences and public financial resources in
Polish health care system it seems reasonable to
make all decisions about ophtalmological and laryngologic specialist consultation in athletes by the
sports physician.
245
117 Tomala:Layout 1 2011-12-13 16:15 Strona 4
Tomala M. i wsp., Przesiewowe badanie okulistyczne i laryngologiczne w medycynie sportowej
Piśmiennictwo / References
1.
2.
3.
4.
5.
Dziennik Ustaw RP, 2009, nr 139, pozycja 1142.
Stevens S. How to test distance vision using a Snellen chart. Eye Health Journal 2007; Vol. 20, 63: 52-52.
Latkowski B, Morawiec-Bajda A, Jóźwiak J. Badania narządu słuchu i układu równowagi. Warszawa 1997.
Jegier A. Medycyna Sportowa. Warszawa 2005, 579-595.
Cabak A, Zdrodowska A. Aktywność fizyczna u dzieci i młodzieży z uszkodzonym wzrokiem. Polish Journal of
Sports Medicine 2003; 19 (11/12): 378-384.
6. Dziennik Ustaw RP, 2009, nr 58, pozycja 483.
7. Dziennik Ustaw RP, 2009, nr 139, pozycja 113.
246