Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
22-200 Włodawa, Al. J. Piłsudskiego 66
skr. poczt. 63
tel. (82) 57-21-405; fax. (82) 546-15-20
e-mail: [email protected], http://pssewlodawa.pis.gov.pl
_______________________________________________________________
Informacja Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Włodawie o stanie
bezpieczeństwa zdrowotnego wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na nadzorowanym
terenie w aspekcie obchodów Światowego Tygodnia Wody
Światowy Tydzień Wody
W dniach 21-27 sierpnia 2011 r. jak co roku obchodzony będzie Światowy Tydzień
Wody – akcja organizowana od 1991 roku przez Sztokholmski Międzynarodowy Instytut
Wodny SIWI. W tym roku obchodzony jest pod hasłem ,,W reakcji na globalne zmiany: woda
w urbanizującym się świecie”.
Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia prowadzą organy
Państwowej Inspekcji Sanitarnej na podstawie art. 4 ustawy z dnia 14 marca 1985 r.
o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 z późn. zm.), art.12 ustawy
z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków (Dz. U. z 2006r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U.
z 2007 r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.).
Badania laboratoryjne wody przeznaczonej do spożycia wykonywane są
akredytowanych laboratoriach Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz w innych laboratoriach
o udokumentowanym systemie jakości badań, zatwierdzonym przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej. Badania laboratoryjne prowadzone są w zakresie monitoringu kontrolnego
oraz
szerokiego
monitoringu
przeglądowego
parametrów
fizyko-chemicznych
oraz
mikrobiologicznych.
Zbiorowe zaopatrzenie w wodę w powiecie włodawskim obejmuje 94,95%
ludności. Produkcją wody przeznaczonej do spożycia zajmuje się 16 przedsiębiorstw
wodociągowych. Wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi na terenie
powiatu włodawskiego zasilane są z ujęć podziemnych. Wody podziemne charakteryzują się
przeważnie stałym składem fizyko-chemicznym. Substancje znajdujące się w wodzie mogą być
1
pochodzenia naturalnego, antropogenicznego, lub mogą pochodzić z ubocznych procesów
dezynfekcji wody.
Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna we Włodawie obejmuje nadzorem
sanitarnym 22 wodociągi, w tym 16 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia i 6 wodociągów
lokalnych.
Liczba korzystającej
ludności
Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia
L.p.
Miejscowość
Gmina
Produkcj
a
[m3/d]
Ocena
wody
(dobra/zła)
z wody
dobrej
jakości
z wody nie
odpowiadające
j wymaganiom
rozporządzenia
MZ
15623
0
1814
0
1300
0
1.
Włodawa
Włodawa
1857
2.
Okuninka
Włodawa
334
3.
Różanka
Włodawa
155
dobra
warunek na
jon
amonowy
dobra
4.
5.
Hanna
Lubień
Hanna
Wyryki
562
17,38
dobra
dobra
3261
2374
0
0
6.
Stary Brus
Stary Brus
93,3
dobra
900
0
7.
Wołoskowola
Wola
Wereszczyńska
Wereszczyn
Wola Uhruska
Stary Brus
89,6
dobra
850
0
Urszulin
338
dobra
3362
0
Urszulin
Wola Uhruska
82
235
dobra
dobra
916
2500
0
0
Siedliszcze
Majdan
Stuleński
Korolówka
Sobibór
Dubeczno
Hańsk
Wola Uhruska
21
dobra
400
0
Wola Uhruska
27
dobra
500
0
29,7
31,3
100
220
dobra
dobra
dobra
dobra
422
355
1500
2090
0
0
0
0
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Włodawa
Włodawa
Hańsk
Hańsk
Między stacją uzdatniania wody a odbiorcą może wystąpić wtórne zanieczyszczenie
wody. Zachodzi to w wyniku oddziaływania, jakie występuje między materiałami z których
wykonane są rury i przepływającą wodą. Zmiana jakości wody może zachodzić również
w instalacjach wewnętrznych ciepłej i zimnej wody użytkowej w budynkach, na skutek
zastosowania niewłaściwych materiałów, niewłaściwej izolacji przewodów, ale także w wyniku
przestojów wody i niewłaściwego eksploatowania armatury służącej do dystrybucji wody. Może
nastąpić znaczące pogorszenie jakości wody zarówno pod względem organoleptycznym (barwa,
smak, zapach) jak i pod względem składu chemicznego i związanego z nim bezpieczeństwa dla
2
zdrowia. Instalacje wodociągowe powinny być wykonywane wyłącznie z materiałów i wyrobów,
które uzyskały ocenę higieniczną państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.
Zasoby wodne są chronione głównie przed zanieczyszczeniem odchodami ludzkimi
i zwierzęcymi, które stanowią potencjalnie największe źródło chorobotwórczych bakterii,
wirusów i pierwotniaków. Jeśli chodzi o skażenie chemiczne wody, to należy podkreślić, że
istnieje tylko niewiele składników chemicznych, które mogą prowadzić do wystąpienia ostrych
problemów zdrowotnych. Konsekwencje mikrobiologicznego zanieczyszczenia wód mogą być
tak poważne, że istotnego znaczenia nabiera ich stała kontrola. Wynika to m.in. z faktu, że
bakterie chorobotwórcze przenoszone przez wodę do picia mogą powodować różnego rodzaju
infekcje u znacznej liczby ludności. Dlatego znaczenie zanieczyszczeń mikrobiologicznych wód
traktuje się na ogół priorytetowo w stosunku do zanieczyszczeń związkami chemicznymi. Tym
bardziej, że ryzyko zdrowotne spowodowane niektórymi związkami chemicznymi zawartymi
w wodzie
pitnej
różni
się
od
zagrożenia
spowodowanego
zanieczyszczeniem
mikrobiologicznym. Przyczyną tego są między innymi niepożądane skutki zdrowotne
pojawiające się na ogół dopiero po dłuższym okresie spożywania wody pitnej zanieczyszczonej
związkami chemicznymi.
Woda przeznaczona do konsumpcji i używana w gospodarstwie domowym nie
powinna zawierać organizmów chorobotwórczych przenoszonych drogą wodną. W trakcie
dystrybucji jakość wody pod względem bakteriologicznym może ulec pogorszeniu. W wodzie,
która uległa wtórnemu zanieczyszczeniu po opuszczeniu stacji uzdatniania, mogą pojawić się
bakterie grupy coli lub inne drobnoustroje. Bakterie także mogą się przedostawać do systemu
dystrybucji wody z gleby lub wód naturalnych poprzez nieszczelne zawory i dławiki, naprawiane
przewody lub poprzez zwrotne zassania wody.
Swoistym wskaźnikiem fekalnego zanieczyszczenia wody jest występowanie
organizmów chorobotwórczych takich jak:
• Escherichia coli – jest najbardziej specyficzną spośród możliwych do szybkiego wykrywania
bakterią wskaźnikową zanieczyszczenia odchodami, i najbardziej liczebną w odchodach, spełnia
wiele kryteriów określających idealny wskaźnik zanieczyszczenia fekalnego wody.
• Paciorkowce kałowe – większość z tych gatunków jest pochodzenia kałowego i ogólnie może
być używana za specyficzne wskaźniki zanieczyszczenia kałem ludzkim. Paciorkowce są
bardzo odporne na wysuszenie i mogą być przydatne w rutynowej kontroli przeprowadzanej po
ułożeniu nowych lub wykonaniu napraw istniejących przewodów wodociągowych, czy też do
wykrywania zanieczyszczeń powodowanych spływem powierzchniowym do wód gruntowych
lub powierzchniowych.
Wskaźnikami zanieczyszczenia mikrobiologicznego są również:
3
• Bakterie grupy coli – łatwe do wykrycia i oznaczenia, nie powinny być w wodzie do spożycia,
• Bakterie Clostridium perfringens – bakterie nie tylko pochodzenia kałowego, mogą
pochodzić z innych źródeł, są odporne na dezynfekcję.
Duże znaczenie ma dbanie o właściwe utrzymanie i eksploatację instalacji wody
ciepłej. Wymagania mikrobiologiczne jakim powinna odpowiadać woda ciepła określa
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej
do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w załączniku nr 6. Ze względu na
powszechne zasiedlanie instalacji wodnych pałeczkami Legionella i realne zagrożenie zakażenia
ludzi oraz inhalacyjny charakter zakażeń tymi bakteriami, istnieje konieczność monitorowania
występowania tych mikroorganizmów w wodzie, w urządzeniach wytwarzających aerozol
wodno-powietrzny.
Bakterie z rodzaju Legionella mogą występować w:
• zbiornikach ciepłej wody
• zaworach czerpalnych
• głowicach natryskowych
• urządzeniach do masażu wodnego
• obiegach wody grzewczej i chłodzącej.
Bakterie z rodzaju Legionella stanowią zagrożenie dla zdrowia, szczególnie dla
osób ze zmniejszoną odpornością. Największe zagrożenie stanowią stare
instalacje
wodociągowe, w których niedotrzymana jest bezpieczna temperatura 55oC dla wody ciepłej
i gdzie nie można przeprowadzić dezynfekcji termicznej.
Woda jest surowcem, którego niczym nie można zastąpić. Jest niezbędna dla życia
i zdrowia ludzkiego. Woda wodociągowa powinna być bezpieczna do spożycia. Współpraca
pomiędzy przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi w ramach kontroli wewnętrznej
a organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej gwarantuje zaopatrzenie konsumentów w wodę
bezpieczną i czystą, dobrej jakości. Pomimo ciągle rosnącej dostępności społeczeństwa do wody
wodociągowej, należy pamiętać, iż woda jest naszym wspólnym dziedzictwem, które
powinniśmy zabezpieczać dla przyszłych pokoleń i którą powinniśmy, ze względu na jej
ograniczone zasoby, racjonalnie gospodarować.
PAŃSTWOWY POWIATOWY
INSPEKTOR SANITARNY
we Włodawie
mgr Bożena Niewiarowska – Łobacz
4