promocja : 04 [18] konferencja - Wydział Ekonomii i Zarządzania
Transkrypt
promocja : 04 [18] konferencja - Wydział Ekonomii i Zarządzania
Czwartek 28 czerwca 2012 r. Dodatek promocyjny nto | Redaguje: Iwona Kłopocka WYMIARY POLITYKI ROZWOJU EKONOMICZNY, SPOŁECZNY I DEMOGRAFICZNY XIV Międzynarodowa Konferencja Naukowa 28-29 czerwca Politechnika Opolska Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego By Opolskie się rozwijało Rozmowa z prof. KRZYSZTOFEM MALIKIEM, dziekanem Wydziału Ekonomii i Zarządzania Politechniki Opolskiej. Czy już wiadomo, jakie to będą pieniądze? Nieoficjalnie wiadomo, ponieważ ukazały się już projekty rozporządzeń UE, związane z funduszami unijnymi. Dla naszego regionu ma to być kwota zbliżona do poprzedniej. Na konferencji będziecie państwo mówić o tym, jak je podzielić? Po pierwsze będziemy mówić o tym, w jaki sposób po te pieniądze sięgać. Po drugie w jaki sposób te pieniądze dzielić na różne projekty i programy rozwoju, tak żeby nasz opolski region rozwijał się jak najszybciej. Bo wiadomo, że każde pieniądze można wydać, ale jest tylko jeden sposób wydania tych pieniędzy, który jest optymalny, to znaczy gwarantuje największy przyrost szeroko rozumia- PROGRAM ■■■ którzy na co dzień realizują politykę rozwoju regionu. My się uczymy od praktyków tego, co dla nich jest najważniejsze, co im sprawia kłopoty, a oni uczą się od nas, jak interpretować nowe kategorie ekonomii rozwoju. To wzajemna korzyść, która jest nie do przecenienia. Konferencja odbywa się raz w roku, ale współpraca, o której mówię, ma charakter ciągły. Jeśli pracownicy oceniając projekty rozwoju natrafiają na sytuację problemową, to wtedy zwracają się do nas o opinię i radę - np. jak obliczyć efektywność danego projektu. nego dobrobytu i poprawę jakości życia naszego społeczeństwa. Dlatego istotne jest, co należy promować, przede wszystkim odnosząc się do kategorii komplementarności. Co oznacza ta komplementarność? W dużym uproszczeniu komplementarność projektów polega na tym, że w sytuacji ograniczoności środków finansowych zawsze lepiej koncentrować się na projektach większych, które poprzez wielość swoich efektów wzajemnie się uzupełniają. Wygląda to tak, że rezultaty określonego projektu wspomagają rezultaty innego. Krótko mówiąc występuje efekt synergii. To oznacza, że gdy realizujemy projekty komplementarne to suma ich rezultatów jest większa, niż efekty każdego z nich z osobna. A to oczywiście przekłada się na wzrost efektywności wydawania tych pieniędzy, bo z tych samych nakładów będziemy mieli sumarycznie większy efekt. Konferencja ta świadczy też o randze opolskiego środowiska naukowego? Mówi się o opolskiej szkole polityki regionalnej. Dlatego chętnie przyjeżdżają do nas goście z Niemiec, Słowacji, Czech, Francji i z całej Polski. W sensie naukowym czujemy się bardzo docenieni. Wśród uczestników są osoby reprezentujące centralne instytucje o największym znaczeniu doradczym w dziedzinie polityki regionalnej, np. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania kraju PAN, Komitet Badań na Migracjami PAN, Komitet Demograficzny oraz Rządową Radę Ludnościową. Opolska konferencja odbywa się po raz czternasty. Takich konferencji w całym kraju jest pewnie wiele. Co ją wyróżnia? Naszą konferencję wyróżnia to, że ma charakter międzynarodowy i ogólnopolski, i - co najważniejsze - że ma charakter praktyczny. To znaczy, że akademicy spotykają się z praktykami, głównie z przedstawicielami samorządów. W naszej konferencji uczestniczą ludzie, PAWEŁ STAUFFER Dziś rozpoczyna się XIV konferencja dotycząca polityki rozwoju. Czemu konkretnie będzie ona poświęcona? Skupimy się na dwóch najbardziej aktualnych - w kontekście nowej perspektywy finansowej 2014-2020 - kategoriach polityki regionalnej. Kategorii komplementarności projektów i programów oraz kategorii efektywności polityki rozwoju regionu. Musimy się ich nauczyć, musimy je wdrożyć po to, byśmy - w nowej perspektywie finansowej, kiedy będą dostępne środki unijne na rozwój regionów, w tym naszego województwa - mogli z nich właściwie korzystać. XIV MIĘDZYNARODOWEJ KONFERENCJI NAUKOWEJ 28 czerwca 2012 roku Centrum Szkoleniowo-Konferencyjne “Ostrówek” przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Opolskiego, ul. Piastowska 14, Opole 10.30 Rejestracja uczestników 11.00 OTWARCIE KONFERENCJI Tomasz Kostuś – Wicemarszałek Województwa Opolskiego prof. dr hab. inż. Marek Tukiendorf – Rektor Elekt Politechniki Opolskiej Ryszard Wilczyński – Wojewoda Opolski prof. PO dr hab. Krzysztof Malik – Dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania, Prorektor Elekt ds. współpracy i rozwoju Politechniki Opolskiej 11.30 I SESJA – Zintegrowany wymiar Polityki Spójności MODERACJA – prof. dr hab. Jacek Szlachta – Szkoła Główna Handlowa Perspektywiczne programowanie rozwoju w Unii Europejskiej – perspektywa 2050 prof. dr hab. Jacek Szlachta – Szkoła Główna Handlowa Zintegrowane i skoncentrowane tematycznie podejście do perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020 w świetle badań ewaluacyjnych Stanisław Bienias – Krajowa Jednostka Oceny, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Kształtowanie polityki rozwoju regionu w warunkach nowego okresu programowania Polityki Spójności (przykład województwa opolskiego) prof. dr hab. Krystian Heffner – Politechnika Opolska Komplementarność i partnerstwo na poziomie regionalnym i krajowym dr Katarzyna Lotko-Czech – Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego DYSKUSJA I PODSUMOWANIE SESJI 13.00 PRZERWA KAWOWA 13.15 II SESJA – Efektywność w polityce rozwoju regionu MODERACJA – prof. PO dr hab. Krzysztof Malik – Dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania, Prorektor Elekt ds. współpracy i rozwoju Politechniki Opolskiej Proefektywnościowy model ewaluacji polityki rozwoju regionu w perspektywie 2014-2020 prof. PO dr hab. Krzysztof Malik – Dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania, Prorektor Elekt ds. współpracy i rozwoju Politechniki Opolskiej Komplementarność w ramach RPO WO 2007-2013 jako narzędzie zwiększania efektywności realizacji celów rozwojowych regionu dr inż. Karina Bedrunka – Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego Efektywność ewaluacji programów i projektów publicznych – wybrane praktyki dr inż. Łukasz Dymek – Politechnika Opolska DYSKUSJA I PODSUMOWANIE SESJI 14:30 LUNCH ■■■ Na koniec pytanie może nieco naiwne. Kiedyś regiony po prostu się rozwijały, a teraz w tej sprawie co roku zwołuje się konferencje. Co się zmieniło? Różnica między tamtymi czasami a współczesnością polega na tym, że kończą się proste rezerwy, jako czynniki rozwoju regionu. Już nie wystarczy po prostu zainwestować kapitał o charakterze materialnym, np. wybudować fabrykę, drogi czy mosty. To przestaje wystarczać jako czynnik konkurencyjności regionalnej. Bardzo potrzebne jest inwestowanie w ludzi, bo tylko ludzie o określonej wiedzy, kompetencjach i umiejętnościach będą potrafili z tej infrastruktury, z tych rzeczowych i finansowych aktywów korzystać. Bo to nie jest tak, że pieniądze rozwiązują wszystkie problemy. Wpompowanie jednorazowo takiej masy pieniędzy, która przekracza 4-5 proc. PKB danego regionu czy kraju, powoduje rozregulowanie gospodarki i wcale nie napędza rozwoju. Nie chodzi więc o ilość pieniędzy, ale ich alokację, czyli rozłożenie w czasie i dawkowanie tych kwot. Tym się też zajmujemy. Nowość tej tematyki polega na tym, że kiedyś zajmowano się finansami tylko w odniesieniu do przedsiębiorstwa, biznesu. Ale co z zarządzaniem finansami publicznymi, które to stanowią w ponad 40 procentach o rozwoju danego kraju i jego gospodarki? Tym też trzeba umieć zarządzać i właśnie to zarządzanie projektami i finansami publicznymi, a w nich olbrzymią rolę odgrywają środki unijne - oraz ich monitoring i ewaluacja, stanowią współcześnie najważniejsze czynniki rozwoju regionu. ❚ WYMIARY POLITYKI ROZWOJU – EKONOMICZNE, SPOŁECZNE I DEMOGRAFICZNE 29 czerwca 2012 roku Sala konferencyjna hotelu „Arkas”, ul. Daszyńskiego 12, Prószków 10.00 I SESJA – Efektywność i konkurencyjność procesu rozwoju regionu MODERACJA – prof. dr hab. Robert Rauziński – Politechnika Opolska, prof. UE dr hab. Zbigniew Przybyła – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wyzwania statystyki regionalnej na tle debaty o polityce spójności mgr Dominika Rogalińska – Główny Urząd Statystyczny w Warszawie Rozwój sieciowy na pograniczu polsko-czeskim – euroregionalny produkt turystyczny mgr Natalia Krawczyszyn – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Rozwój odnawialnych źródeł energii na Dolnym Śląsku w świetle badań ankietowych dr inż. Alicja Graczyk – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu EURO 2012 jako wielkoformatowe widowisko sportowe i wydarzenie kulturalne pobudzające rozwój miast i regionów prof. PO dr hab. Janusz Klisiński – Politechnika Opolska DYSKUSJA I PODSUMOWANIE SESJI 11.00 II SESJA – Kształtowanie regionalnego ładu ekonomicznego MODERACJA – prof. UE dr hab. Henryk Brandenburg – Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, prof. USz. dr hab. Barbara Kryk – Uniwersytet Szczeciński Poziom infrastruktury wodno-kanalizacyjnej jako istotny element rozwoju regionalnego dr Lidia Kłos – Uniwersytet Szczeciński Partycypacja społeczna jako forma współrządzenia na poziomie lokalnym prof. UŁ dr hab. Małgorzata Burchard-Dziubińska – Uniwersytet Łódzki Wpływ zmiany struktury aktywności gospodarczej na sytuację na regionalnych rynkach pracy w Polsce w latach 2005-2010 prof. PŚl dr hab. Mariusz Zielinski – Politechnika Śląska w Zabrzu, dr Izabela Jonek-Kowalska – Politechnika Śląska w Zabrzu Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstw branży produkcji metalowych wyrobów gotowych Opolszczyzny w kontekście rozwoju regionu dr inż. Mirosława Szewczyk – Politechnika Opolska, dr inż. Aleksandra Zygmunt – Politechnika Opolska Kapitał ludzki a poziom rozwoju gospodarczego polskich województw prof. dr hab. Eugeniusz Kwiatkowski – Uniwersytet Łódzki DYSKUSJA I PODSUMOWANIE SESJI 12.30 PRZERWA KAWOWA 13.00 III SESJA – Elementy regionalnej polityki rozwoju MODERACJA – prof. UE dr hab. Andrzej Graczyk – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, prof. dr hab. Eugeniusz Kwiatkowski – Uniwersytet Łódzki Wzrost efektywności energetycznej - wyzwanie inwestycyjne dla polskiego sektora energetycznego prof. USz dr hab. Barbara Kryk – Uniwersytet Szczeciński Ewaluacja efektywności polityki rozwoju w zakresie aktywizacji gospodarczej regionu opolskiego dr inż. Łukasz Mach – Politechnika Opolska, dr inż. Justyna Zygmunt – Politechnika Opolska Bariery przepływów wiedzy w Regionalnym systemie Innowacji mgr inż. Anna Sworowska – Politechnika Śląska Polska polityka finansowa w warunkach UE – zarys problemu prof. UO dr hab. Emil Antoniszyn – Uniwersytet Opolski DYSKUSJA I PODSUMOWANIE SESJI 14.00 LUNCH 15.10 IV SESJA – Elementy nowego paradygmatu rozwoju regionalnego MODERACJA – prof. UŁ dr hab. Małgorzata Burchard-Dziubińska – Uniwersytet Łódzki, prof. PŚl dr hab. Mariusz Zieliński – Politechnika Śląska w Zabrzu Ład moralny a rozwój zrównoważony prof. UE dr hab. Zbigniew Przybyla – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Metodyka szacowania kosztów zewnętrznych wytwarzania energii w układzie lokalnym prof. UE dr hab. Andrzej Graczyk – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wyzwania i zagrożenia dla polityki spójności po 2013 roku prof. PO dr inż. Adam Roznoch – Politechnika Opolska Ocena ekonomicznej efektywności projektów na poziomie regionalnym – przykład projektów transportowych i turystycznych dr Tomasz Kołakowski – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Gospodarka odpadami w regionie w kontekście nowej ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach – zagadnienia ekonomiczne dr inż. Agnieszka Ciechelska – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu DYSKUSJA I PODSUMOWANIE SESJI 16.30 ZAKOŃCZENIE KONFERENCJI prof. PO dr hab. Krzysztof Malik – Dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania, Prorektor Elekt ds. współpracy i rozwoju Politechniki Opolskiej prof. dr hab. Robert Rauziński – Politechnika Opolska, prof. UE dr hab. Zbigniew Przybyła – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu prof. UE dr hab. Henryk Brandenburg – Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, prof. USz. dr hab. Barbara Kryk – Uniwersytet Szczeciński prof. UE dr hab. Andrzej Graczyk – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, prof. dr hab. Eugeniusz Kwiatkowski – Uniwersytet Łódzki prof. UŁ dr hab. Małgorzata Burchard-Dziubińska – Uniwersytet Łódzki, prof. PŚl dr hab. Mariusz Zieliński – Politechnika Śląska w Zabrzu www.nto.pl 02 > POLITYKA REGIONALNA Czwartek 28 czerwca 2012 Co czeka wspólną Europę? Na najważniejsze megatrendy i zagrożenia mające wpływ na rozwój Unii Europejskiej w perspektywie 2050 roku wskazuje prof. JACEK SZLACHTA ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Starzejąca się ludność Europy.Starzejąca się ludność i niedostatek siły roboczej wskutek niskich stóp przyrostu naturalnego. Presja migracyjna z południa (Afryka, Bliski Wschód, Azja). Bardzo zróżnicowany wpływ na różne regiony. Wielkość ludności w wieku produkcyjnym zmniejsza się, co wpływa na wzrost gospodarczy i konkurencyjność wielu regionów europejskich. środowiskowe. Wzrost poziomu identyfikacji z terytoriami prowadzący do ograniczenia otwartości na wpływy zewnętrzne, wzrastający protekcjonizm i bazowanie na własnych zasobach. Zorientowane na miejsca strategie ochrony przed otoczeniem w bogatszych jednostkach terytorialnych. Nieformalne relacje w dalszym ciągu dominujące w peryferyjnych i słabiej rozwiniętych strefach i dzielnicach. 2. Spowolniona innowacyjność. Nowa fala technologiczna związana z nanotechnologiami, biomedycyną, energetyką i sztuczną inteligencją będzie przebiegała wolniej, niż oczekuje się obecnie. Wolne będzie tempo wdrażania aktualnie dostępnych technologii nowej generacji. W szerszym, niż oczekiwano, zakresie będą realizowane nieefektywne i nieproduktywne badania naukowe. Problemem będzie nieefektywne planowanie w tej sferze. 4. Cofająca się gospodarka Europy. Różnice w PKB i poziomie dobrobytu pomiędzy Europą a innymi kontynentami zmniejszają się. Europejska gospodarka jest w większym stopniu zależna od usług i zaawansowanej turystyki. Reindustrializacja ograniczona do tradycyjnych stref przemysłowych. Wzrost lokalnych rynków na produkty rolnicze. Transport, przetwórstwo żywności, wzornictwo mogą pozostać konkurencyjne, jednak Europa w wielu sektorach może utracić wiodącą pozycję (mikroelektronika i komputery, software, medycyna, nanotechnologie) 5. Niedostatek energii. Ceny energii rosną szybciej niż oczekiwano. Nawet pomimo znaczącego wzrostu skali energetyki ze źródeł odnawialnych istotną rolę będą odgrywały paliwa węglowe. Dodatkowo silniejszy wpływ zmian klimatycznych wymusi bardziej restrykcyjną politykę redukcji 3. Ewolucja postaw społecznych. Kontynuacja postaw sprzyjających zadłużaniu się. Zwiększona percepcja niechęci do ryzyka. Społeczeństwa bardziej wrażliwe na problemy emisji, dalej obniżając wzrost gospodarczy. Zależność UE od zewnętrznych źródeł energii wzrośnie. Wynikiem tego będą konflikty w układach terytorialnych związane z zasobami i ryzykiem 6. Odwrócone dostępności. W globalnym świecie niektóre centralne miejsca UE uzyskują doskonałą dostępność transportową i komunikacyjną z wiodącymi miejscami w świecie. Sieci perfekcyjnie łączą najważniejsze miejsca. Jednak w tym samym czasie pozycja wielu geograficznie pobliskich miejsc ulega degradacji 7. komunikacyjnych do znacznie luźniejszych regulacji dotyczących zagospodarowania przestrzennego i wzrastającego wykorzystania terenu. Europa będzie miejscem niskiego poziomu ładu przestrzennego, przy braku czytelności rozmieszczenia różnych funkcji w przestrzeni, w tym braku czytelnych rozróżnień pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi 9. Zablokowane reformy. Rosnące problemy budżetowe związane z usługami publicznymi o charakterze socjalnym. Ograniczone inwestycje w infrastrukturę i R&D skoncentrowane na niewielu polach. Ograniczenie solidarności z krajami spoza UE. Terytorialne jurysdykcje mniej efektywne we wszystkich skalach. Populiści lub technokraci u władzy niechętni reformom. Siła polityczna częściowo przesunięta do korporacji ponadnarodowych. Spolaryzowany rozwój. Grozi nam bardziej spolaryzowany, niż dotąd, rozwój społeczno-gospodarczy, między innymi w układzie regionalnym, pomiędzy miastami a resztą regionu, strefami w ramach miast. Prawdopodobne jest zmniejszenie skali transferów finansowych i solidarnośEuropejskie zakleszci pomiędzy regionami i pańczenie. Brak znacząstwami UE, wskutek deficytów na poziomie centralnym oraz cego postępu w integracji europejskiej, co najwyżej rosnąrosnącego populizmu. ca koordynacja polityki fiskalnej Hybrydowa geografia. i rynku pracy. Wstrząsy wewEwolucja zagospodaro- nętrzne uwarunkowane poliwania przestrzennego z mode- tycznie i gospodarczo. Model lu zwartego miasta i punktów Unii Europejskiej różnych prędaktywności wokół przystanków kości. ❚ 10. 8. WYZWANIA I ZAGROŻENIA DLA POLITYKI SPÓJNOŚCI PO 2013 R. Czy dobrze wydajemy pieniądze Polityka spójności po roku 2013 realizowana będzie w warunkach kryzysu finansowego i gospodarczego w Unii Europejskiej. Europa poszukuje nowego modelu funkcjonowania społeczno-gospodarczego opartego na racjonalnej dyscyplinie budżetowej, efektywnie wykorzystującego inwestycje publiczne i prywatne, stwarzającego równe szanse dla zwiększania konkurencyjności gospodarczej i przede wszystkim służącego poprawie jakości życia wszystkich swych mieszkańców. Szczególnie istotną rolę w tym modelu będzie odgrywała polityka spójności. Przyszła polityka spójności, włączona w ramy strategii Europa 2020, przewiduje zastąpienie trzech poprzednich kategorii celów (konwergencja i solidarność pomiędzy regionami, konkurencyjność regionalna i zatrudnienie, europejska współpraca terytorialna) przez trzystopniowy podział na kategorie regionów. Wyróżnia się regiony słabiej rozwinięte, regiony przejściowe oraz regiony najbardziej rozwinięte. Ten nowy podział regionów objętych realizacją polityki spójności wzbudza wiele zastrzeżeń, zwłaszcza w zakresie podziału środków . Fundusze przeznaczone na politykę spójności zmniejszą się z z 347 mld w latach 2007-2013, do 336 mld . Komisja proponuje, aby fundusze europejskie były przydzielane na realizację 11 celów tematycznych, które w zależności od kategorii regionów będą objęte określonymi minimalnymi progami realizacji. Ma to zapobiegać rozdrobnieniu kredytów wsparcia, wzbudza jednak pewne zastrzeżenia w regionach najbiedniejszych. Autor krytycznie ustosunkowuje się do restrykcji budżetowych oraz nowych uregulowań legislacyjnych, upatrując w nich tendencji do ograniczania środków przeznaczanych na budowanie europejskiej spójności w regionach słabych gospodarczo oraz do nadmiernej ingerencji Komisji w rozwój regionalny i lokalny. Jest to sprzeczne z zasadami subsydiarności oraz samorządności regionalnej i lokalnej. Podtrzymanie proponowanych przez Komisję zmian, zamiast wzmocnić efekty polityki spójności będzie hamowało proces budowania kohezji społecznej, gospodarczej i terytorialnej i ostatecznie dalszy rozwój gospodarczy w regionach najsłabszych. Federalistyczne tendencje Komisji do przejmowania procesów decyzyjnych w zakresie gospodarki regionalnej i lokalnej są zagrożeniem dla suwerenności gospodarczej i politycznej państw członkowskich UE. PROF. ADAM ROZNOCH, POLITECHNIKA OPOLSKA Jak to ocenić, mówi dr inż. ŁUKASZ DYMEK z Politechniki Opolskiej Na konferencji będzie pan mówić o efektywności ewaluacji programów i projektów publicznych. Dla laika brzmi to bardzo tajemniczo. Zacznijmy po kolei. Każda społeczność świadomie lub podświadomie dąży do tego, aby żyło się lepiej. A żyje nam się lepiej, kiedy mamy pracę, pieniądze, zdrowie, możemy wyjechać na urlop, bo z jednej strony stać nas na to, a z drugiej wiemy w jaki sposób właściwie odpoczywać i czerpać radość z życia. To właśnie w tych obszarach najczęściej umiejscawiane są cele ludzi. Kiedy uda się osiągnąć choćby cel minimum, czyli taki, który pokazuje zmianę (zdobycie pracy, wzrost wynagrodzenia, lepszy dostęp do opieki zdrowotnej itp.) pozytywnie ocenianą możemy powiedzieć, że nastąpił rozwój. Przekładając to na poziom społeczności okazuje się, że podstawą właściwych działań wszelkiego typu władz (na różnych szczeblach administracji) jest dążenie do tego, aby żyło nam się lepiej, abyśmy się rozwijali. Pozytywnym wnioskiem, jaki należy wyciągnąć z nieodpowiedniego wydatku jest refleksjauważaj na co następnym razem wydajesz pieniądze, albo jej brak - przez co niebawem popadniesz w tarapaty finansowe. Należy dodatkowo zauważyć, że władza dysponuje po pierwsze środkami publicznymi, czyli pochodzącymi po części od nas samych, po wtóre stopień i skala potrzeb jakie według ludzi są im niezbędne do rozwoju są dużo bardziej odległe od relacji obserwowanym w budżecie domowym. W konsekwencji oznacza to, że z dostępnych pieniędzy publicznych możliwe jest kupienie tylko bardzo niewielu dóbr, a co za tym idzie najprawdopodobniej Jak to zrobić, kiedy na wszyst- tylko nieliczne bezpośrednie poko mamy ochotę, a pieniędzy trzeby zostaną zaspokojone. wciąż brak? I temu przyglądają się badaKażdy z nas niemal co dziennie staje przed takim właśnie wy- cze? borem, co kupić, a z czego zrePrzedmiotem prowadzonych zygnować. To niezwykle istotny w tym zakresie badań jest obproblem nie tylko dla poszcze- serwowanie całego przebiegu pogólnych ludzi, ale przede wszyst- dejmowania decyzji w zakresie kim dla władz lokalnych i regio- działań i wydatków oraz na tej nalnych. Władze te zmuszone są podstawie ocena oraz wyciągapodejmować decyzje tak samo, nie wniosków o właściwym lub jak robimy to my w przypadku niewłaściwym ich wydaniu. Częwydatków w budżecie domowym. sto prosta ocena, że pieniądze cy zyskali to czego chcieli - wygodną drogę, z drugiej strony niepożądanym efektem jest hałas i niebezpieczeństwo wypadków. W jaki sposób właściwie ocenić czy działania władz były słuszne, to jest już przedmiot m.in. badań dotyczących wielu punktów widzenia i wielu kryteriów. Badania w tym zakresie to szeroko rozumiana ewaluacja, która często udziela nam właściwej odpowiedzi na pytanie, czy w dobrym kierunku idziemy i jak daleko nam do wyznaczonego celu. A to w ekonomii jest najważniejsze - czy nie pobłądzimy po drodzy lub nie zapłacimy zbyt wiele za dodatkowy transport. zostały „mądrze” lub „niemądrze” wydane jest wręcz niemożliwa do podjęcia. Okazuje się bowiem, że wsparcie niektórych działań pociąga za sobą szereg zmian, z których tylko część można ocenić pozytywnie. Przykładem może być remont drogi, która jest pełna dziur i pęknięć, przez co nikt oprócz ludzi przy niej mieszkających, nią nie jeździ. Po latach udało się w budżecie gminy wygospodarować pieniądze na jej remont. W efekcie okazuje się, że wyremontowana droga jest bardziej przejezdna, ale przede wszystkim bardzo wzrósł na niej ruch, bo korzystają z niej już nie tylko najbliżsi mieszkańcy, ale także inni, chcąc zrobić skrót. Z jednej strony mieszkań- Jak wydajemy pieniądze na Opolszczyźnie? Nasz region jest liderem w zakresie wydatkowania środków unijnych. Nasze województwo wykazało się wyjątkowym zmysłem przedsiębiorczości i wygrało wyścig organizowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, otrzymując za to główną nagrodę. Niemniej, aby mieć świadomość, że działania nie tylko są szybko i sprawnie wykonywane, ale przede wszystkim są wynikiem celowych i właściwych interwencji zgodnych ze strategią, niezbędna jest ewaluacja efektywności podejmowanych programów i projektów. ❚ PAWEŁ STAUFFER 1. www.nto.pl POLITYKA REGIONALNA > 03 Czwartek 28 czerwca 2012 POLSKA POLITYKA FINANSOWA W WARUNKACH UE Motory rozwoju O kształtowaniu polityki rozwoju regionu w warunkach nowego okresu programowania polityki spójności mówi prof. KRYSTIAN HEFFNER. Odkąd weszliśmy do UE polskie regiony stały się przedmiotem polityki spójności. Na czym ona polega? Polityka spójności poleg na wspieraniu rozwoju przede wszystkim tych obszarów, które są wyraźnie słabiej rozwinięte, niż unijny średni poziom, charakteryzują się różnego rodzaju zapóźnieniami rozwojowymi (głównie w sferze infrastruktury i ekologii) i mają poważne trudności w inicjowaniu wzrostu. PAWEŁ STAUFFER Na czym będzie się ona koncentrować w kolejnym okresie programowania, obejmującym lata 2014-2020? Ze względu na kryzys i konieczność skuteczniejszego konkurowania całej Unii Europejskiej w układach globalnych, polityka spójności koncentrować się ma przede wszystkim na tych celach rozwojowych, które czynią europejskie regiony bardziej nowoczesnymi, otwartymi na współpracę naukowo-badawczą i konkurencyjnymi w skali globalnej, a równocześnie wykorzystującymi własne zasoby i możliwości, jak również oferującymi wysoki poziom życia. Zasadnicze znaczenie będzie miało określenie typu obszarów funkcjonalnych, które staną się przedmiotem planowanych działań rozwojowych (mogą to być miasta, obszary wiejskie o najsłabszej dostępności do usług lub obszary o niskich wskaźnikach rozwoju społeczno-gospodarczego) oraz zakresu i sposobów wsparcia. Również w woj. opolskim, które dotąd bardzo dobrze wykorzystywało środki z Unii Europejskiej, konieczne jest wskazanie tych dziedzin gospodarki i struktury regionalnej, które niem strategicznych celów rozwoju regionu opolskiego jest szybkie budowanie potencjału w sferach wskazanych jako priorytetowe z europejskiego punktu widzenia. W nowej Strategii rozwoju woj. opolskiego wskazano 12 celów strategicznych obejmujących te dziedziny, których wzmocnienie istotnie może przyspieszyć rozwój regionu. nie będą mogły uzyskać wsparcia, ale staną się „motorami” przyspieszenia rozwojowego regionu. Dotąd bowiem Opolszczyzna wprawdzie rozwijała się zdecydowanie szybciej, niż większość regionów europejskich, ale w relacji krajowej, większość polskich województw rozwijała się szybciej. Od wyboru właściwych, strategicznych celów rozwoju regionu zależy, czy w perspektywie roku 2020 uda się zmienić pozycję woj. opolskiego, tak by weszło w skład grupy regionów zyskujących. UCZESTNICTWO W UNII POPRAWIŁO SYTUACJĘ NA RYNKU PRACY Lata 2005-2010 są pierwszym pięcioleciem obecności Polski w Unii Europejskiej. Przed przystąpieniem do wspólnoty gospodarczej częste były obawy o to, czy polskie przedsiębiorstwa poradzą sobie z konkurencją ze strony przedsiębiorstw z lepiej rozwiniętych gospodarczo krajów. Część autorów ostrzegała o konieczności głębokiej restrukturyzacji gospodarki i związanym z nią spadkiem zatrudnienia oraz wzrostem bezrobocia. Wskazywano także na zagrożenia wzrostem etatyzmu. Autorzy zweryfikują powyższe obawy. Analizie poddane zostaną przede wszystkim zmiany poziomu i struktury zatrudnienia w całym kraju i w przekroju regionalnym, w ujęciu według województw. Następnie przeanalizowane zostaną główne czynniki mające wpływ na zmiany w poziomie i strukturze zatrudnienia tj.: wartość sprzedaży, wydajność pracy, wynagrodzenia, wartość brutto środków trwałych, struktura nakładów inwestycyjnych oraz zmiany struktury własnościowej gospodarki. Roboczymi hipotezami badawczymi są stwierdzenia, że pierwsze pięć lat uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej przyniosło ze sobą poprawę sytuacji na rynku pracy, wzrost udziału sektora prywatnego w gospodarce oraz zmniejszenie rozpiętości regionalnych w sytuacji na rynku pracy. MARIUSZ ZIELIŃSKI, IZABELA JONEK-KOWALSKA, POLITECHNIKA ŚLĄSKA „ Programowanie rozwoju regionu. Instrumentarium rozwoju. Ład społeczny”- pod red. nauk. K. Malika, Politechnika Opolska, Samorząd Województwa Opolskiego, Komitet Nauk Demograficznych PAN, K. Malik, Komitet Nauk o Pracy i Polityki Społecznej PAN, KPZK PAN, wyd. Instytut Śląski, Opole 2007 s. 464 Więcej pieniędzy będzie na te sfery, które gwarantują długofalowy rozwój, a nie tylko na dziedziny, w których występują największe deficyty. Jak możemy to wykorzystać w naszym regionie?. Poprzez tworzenie i wzmacnianie regionalnej bazy wiedzy, kapitału intelektualnego i cyfryzacji, tak by regionalne centrum osiągnęło poziom wystarczający do uruchomienia trwałych procesów dyfuzji rozwoju przynajmniej w zasięgu województwa. Głównym problemem związanym ze wskaza- Co jest najważniejsze? Zasadnicze znaczenie ma wzmocnienie kapitału ludzkiego i społecznego, wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników oraz wsparcie rozwoju innowacyjnego w branżach kluczowych dla regionalnej gospodarki. Wskazane cele strategiczne przekładają się również na zapoczątkowanie skutecznej polityki demograficznej, która może odwrócić niekorzystne trendy w sferze potencjału ludzkiego regionu. Podobne skutki może mieć zapewnienie korzystnych warunków do życia w regionie, ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów środowiska, oraz poprawa dostępności transportowej regionu i jego centrum, a także wzmocnienie i wykorzystanie potencjału aglomeracji opolskiej oraz zwiększenie atrakcyjności i konkurencyjności ośrodków miejskich oraz zwiększenie wielofunkcyjności obszarów wiejskich. Do głównych priorytetów krajowych nawiązują działania wzmacniające sektor nauki w regionie i włączające go do krajowej i europejskiej przestrzeni badawczo-rozwojowej, niezwykle ważna jest kwestia podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw i rozwoju partnerskiej współpracy międzyregionalnej, transgranicznej i międzynarodowej. Na ogół ekonomiści, w tym specjaliści w dziedzinie finansów, nie podejmują się badań z zakresu tematyki politycznej, z kolei politolodzy i prawnicy rzadko wkraczają w sferę finansów. W praktyce politycznej, temat polskiej polityki finansowej, ma słabe odbicie w programach partii politycznych, a nawet można stwierdzić z formalnego punktu widzenia że ma to charakter wręcz marginalny. Z kolei przejęcie władzy przez dane partie polityczne, po wygranych wyborach, powoduje że polityka finansowa państwa realizowana jest przez dwa ośrodki tj. Ministerstwo Finansów oraz NBP i de facto bez dostatecznej kontroli Sejmu, Senatu i Rządu. Dowodem tego jest kilkuset miliardowe zadłużenie zagraniczne Polski i bardzo wysoki dług wewnętrzny. Należy przy tym podkreślić że nie zawsze realizowana polityka finansowa państwa jest przy tym korzystna dla przedsiębiorców i sfery społecznej, między innymi wskutek prowadzonej polityki podatkowej. PROF. EMIL ANTONISZYN, UNIWERSYTET OPOLSKI INFRASTRUKTURA TECHNICZNA A ROZWÓJ REGIONALNY Stan infrastruktury technicznej odgrywa szczególną rolę w rozwoju społeczno-gospodarczego każdego regionu i kraju. Jej znaczenie wzrasta szczególnie na obszarach niezurbanizowanych, nie tylko ze względu na rozwój sektora rolnego, ale przede wszystkim ze względu na wykreowanie i wzmocnienie innych form działalności i umożliwienie tak zwanego wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. W tym zakresie szczególnie istotne znaczenie należy przyznać poziomowi infrastruktury w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, mającej wpływ nie tylko na poziom życia mieszkańców, ale również na jakość i stan środowiska naturalnego. Stwarza to korzystne warunki dla rozwoju innych form pozarolniczej działalności i zagospodarowania obszarów wiejskich. Tym samym, zwiększając nie tylko atrakcyjność inwestycyjną, ale i poziom konkurencyjności tych regionów. DR LIDIA KŁOS, UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI KAPITAŁ LUDZKI SPRZYJA ROZWOJOWI GOSPODARCZEMU Poziom rozwoju kapitału ludzkiego w polskich województwach jest silnie zróżnicowany. Kapitał ludzki jest najbardziej rozwinięty w województwach: mazowieckim, pomorskim, małopolskim i dolnośląskim, natomiast rozwinięty jest najsłabiej w województwach: świętokrzyskim, podkarpackim, lubuskim i podlaskim.W latach 1995 2009 najszybszy rozwój wystąpił w województwie podlaskim, zaś największy spadek w rankingu zanotowano w województwie opolskim. Zróżnicowanie poziomu rozwoju gospodarczego województw jest dosyć silnie skorelowane ze zróżnicowaniem rozwoju kapitału ludzkiego. Analizy statystyczno - ekonometryczne potwierdziły wpływ rozwoju kapitału ludzkiego na wzrost wydajności pracy, zwłaszcza w przypadku pomiaru kapitału ludzkiego odsetkiem pracujących z wykształceniem wyższym i średnim. Z analiz wynika, że wzrost tego odsetka w o 1% powoduje podniesienie wydajności pracy w polskich województwach o 0,12 - 0,15%. PROF. EUGENIUSZ KWIATKOWSKI, UNIWERSYTET ŁÓDZKI PARTYCYPACJA SPOŁECZNA, CZYLI WPÓŁRZĄDZENIE NA POZIOMIE LOKALNYM Obserwowane w ostatnich latach niskie zainteresowanie obywateli aktywnym uczestnictwem w życiu politycznym i społecznym jest zjawiskiem dotyczącym wielu krajów, zarówno tych z długimi tradycjami demokratycznymi, jak i tych przechodzących transformację systemową. Dotyczy to także Polski. Wyzwaniem metodologicznym i praktycznym jest stworzenie atrakcyjnych i użytecznych sposobów aktywizacji lokalnych społeczności. Interesuje nas podejście zorientowane na rozwój zrównoważony, czyli taki proces zmian społecznych, gospodarczych i środowiskowych, który ma gwarantować trwałość rozwoju i jest zgodny z antropocentrycznym systemem wartości. Obywatelski model zarządzania, nazywany również współrządzeniem (governance), charakteryzuje się między innymi rozciągnięciem procesu zarządzania poza formalnie wyłonione władze i włączeniem w ten proces reprezentantów społeczeństwa. Obejmuje prowadzenie szerokich konsultacji społecznych, a także włączanie określonych grup społecznych w procesy decyzyjne i wykonawcze. Jedną z najbardziej istotnych kwestii o znaczeniu praktycznym jest określenie zakresu i celu tej partycypacji. W budowaniu potencjału zasobów lokalnych zwykle zaczyna się od organizowania społeczności wokół konkretnych problemów. Obejmuje to kolejno identyfi- „ Polityka rozwoju regionu. Koncepcja - Procedury administracyjne Finansowanie”- pod red. nauk. K. Malika, Politechnika Opolska, Samorząd Województwa Opolskiego, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Komitet Nauk o Pracy i Polityki Społecznej PAN - Komisja Regionalnej Polityki Społecznej, wyd. nauk. Akapit, Opole 2010, s. 262 kację potrzeb, określenie celów, ich uporządkowanie i pozyskiwanie środków na realizację. Na tym etapie znajduje się społeczność Łodzi. Konsultacje społeczne projektu Strategii Zintegrowanego Rozwoju Miasta Łodzi 2020+ ogłoszone Zarządzeniem Nr 1555/VI/11 Prezydenta Miasta z dnia 5 grudnia 2011 r. odbywały się w dniach 20 grudnia 2011 r. - 22 stycznia 2012 r. i miały charakter miejski. Były w pełni dokumentowane i zapewniały dużą dostępność do informacji o konsultacjach oraz do udziału w nich. Prowadzone były w oparciu o zasady jawności, równości i otwartości. Efektem prowadzonych konsultacji społecznych było dostosowanie głównych kierunków rozwoju zapisanych w projekcie Strategii do oczekiwań łodzian oraz uzupełnienie, bądź usunięcie programów strategicznych zaproponowanych wewnątrz Filarów. W rezultacie konsultacji wprowadzono zmiany w Wizji Łodzi, Fundamencie, Celach strategicznych, a także dodano trzeci Filar - przestrzenno-środowiskowy. Podczas konsultacji zebrano propozycje, uwagi i opinie, które posłużyły do wypracowania programów strategicznych oraz polityk sektorowych stanowiących część wdrożeniową Strategii. Dzięki prowadzonym konsultacjom odnotowano znaczący wzrost aktywności obywatelskiej łodzian. PROF. MAŁGORZATA BURCHARD-DZIUBIŃSKA, UNIWERSYTET ŁÓDZKI „ Bariery i możliwości rozwoju regionów - Wybrane aspekty metodologiczne i praktyczne”- pod red. nauk. K. Bedrunki, Ł. Dymka, Politechnika Opolska, Samorząd Województwa Opolskiego, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Komitet Nauk o Pracy i Polityki Społecznej, Komitet Nauk Organizacji i Zarządzania PAN O/Katowice, Opole 2011, s.264 www.nto.pl 04 > POLITYKA REGIONALNA U rodził się w 1932 roku w Warszawie, ale najmłodsze lata życia spędził w Wilnie, stamtąd też pochodzi cała jego rodzina. Dlatego prof. Robert Rauziński jest i czuje się kresowiakiem. W stolicy skończył Szkołę Główną Planowania i Statystyki, ale - jak mówi - demografem został przez przypadek. Po studiach z nakazem pracy przyjechał do Opola. Trafił do Wojewódzkiej Komisji Planowania, a tam był dział demograficzno -społeczny, kadra naukowa z Wilna, Krakowa, ze Lwowa. I dużo pracy, bo jak powtarzali ówcześni mistrzowie profesora, “Opolszczyzna to laboratorium wiedzy socjo-demograficznej”. Więc “się wciągnął” i został. I tu piął po szczeblach naukowej kariery. Z okazji jubileuszu 50-lecia pracy dla środowiska naukowego Polski i Opola (który będzie fetowany podczas konferencji) prof. Leszek Karczewski z Politechniki Opolskiej tak komplementuje prof. Rauzińskiego: - Tacy ludzie są na wagę złota, są bezcenni i niezastępowalni. Mieliśmy wielkie szczęście, że nasze skromne ścieżki życiowe skrzyżowały się z drogą Profesora. Drogi Profesorze! Życzymy Panu wielu jeszcze lat twórczej pracy naukowej. ❚ Człowiek jest najważniejszy Pewne procesy demograficzne, jak choćby starzenie się społeczeństwa, bo żyjemy dłużej, są nieuchronne - mówi prof. ROBERT RAUZIŃSKI, demograf z Politechniki Opolskiej. - Ostatnio bardzo dużo mówi się o demografii w odniesieniu do naszego regionu. I wszyscy biją na alarm, bo statystyki są zatrważające... - Problemy demograficzne narastały od szeregu lat. Ze Śląska Opolskiego, niestety, licząc od 1950 do 2010 roku wyemigrowało już ponad 250 tysięcy osób. Ostatni spis wskazuje, że ok. 85 tysięcy ludzi z Opolszczyzny mieszka za granicą, w krajach Unii Europejskiej powyżej 12 miesięcy. Czyli te masowe emigracje spowodowały takie spustoszenie w naszym regionie. Do tego trzeba dołączyć spadek przyrostu naturalnego, spadek małżeństw. Słowem, wszystkie wskaźniki są bardzo niekorzystne. - W dodatku Opolszczyzna się starzeje, bo emigrują głównie ludzie młodzi. - Młodzi, wykształceni, kreatywni, odważni. A to powoduje, że kapitał ludzki w województwie opolskim osłabia się. Procesy demograficzne przebiegają w długim okresie, co oznacza, że ich zahamowanie w krótkim czasie, powiedzmy 5 czy 10 lat, jest niezwykle trudne. Poza tym demografię trzeba rozpatrywać w związku z szeroko pojętą polityką społeczną. Bo o demografii decyduje struktura lud- KRZYSZTOF ŚWIDERSKI Jubileusz profesora Czwartek 28 czerwca 2012 ności według wieku, płci, rozmieszczenia, poziomu wykształcenia, wskaźników dochodów, ale równocześnie trzeba ją łączyć zawsze po pierwsze z edukacją - żłobek, przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum i tak dalej. Dalej z polityką mieszkaniową, z ryn- kiem pracy, z polityką ochrony zdrowia. - Demograf może postawić diagnozę, ale kto powinien wiedzieć, jak poradzić sobie z tym kryzysem? Czy to już leży w gestii polityków, rządzących na wszystkich szczeblach władzy? - Tak, sęk w tym, o czym mówiłem wcześniej, że terapia, czyli właściwa polityka społeczna musi zakładać rozwiązania długofalowe. Nastawione przede wszystkim na tworzenie miejsc pracy. Będzie praca, młodzi nie wyjadą, tu będą zawierać małżeństwa, rodzić dzieci i wskaźniki demograficzne wzrosną. Ale powtarzam, to nie zdarzy się z dnia na dzień. Z drugiej strony na jeszcze jedno chciałbym zwrócić uwagę, że jeśli jest tak źle, wzrasta rola państwa, także w ramach polityki regionalnej. I tu doceniam inicjatywę marszałka Sebesty o utworzeniu na Opolszczyźnie strefy demograficznej. Oczywiście, żeby ten pomysł zrealizować potrzeba pieniędzy. I tu właśnie widzę rolę państwa, a nie niewidzialnej ręki rynku. - Tyle że to państwo ciągle sygnalizuje, że nie stać go na rozdawanie pieniędzy. Skąd je weźmie? - Po pierwsze Unia Europejska daje ogromne kwoty na kapitał ludzki, trzeba z tego skorzystać. A poza tym popatrzmy na własne podwórko w miejscowości X zbudowano przy szkole wielką nowoczesną halę sportową, choć kiedy ruszano z tą inwestycją już wia- domo było, że tę szkołę wkrótce trzeba będzie zamknąć, bo uczniów z każdym rokiem coraz mniej. Nikt nie wziął tego pod uwagę i zmarnowano miliony. To tylko przykład na to, jak nie potrafimy wiedzy demograficznej wykorzystać w praktyce. I to się powinno zmienić. - Czy może to zmienić konferencja naukowa? - Ja uważam, że jeśli jest problem, najpierw trzeba o nim pogadać, a potem wyciągnąć wnioski. Przede wszystkim przyjąć do wiadomości, że pewne procesy, np. starzenie się społeczeństwa, bo żyjemy dłużej, są nieuchronne. A co za tym idzie pomyśleć o domach seniorów, o lekarzach specjalizujących się w geriatrii itd. Po prostu uświadomić sobie trzeba konsekwencje tego, co będzie za jakieś 5 lat i na coś się zdecydować. W demografii mówimy tak: na pierwszym miejscu jest kapitał ludzki, na drugim kapitał finansowy, na trzecim - ziemia i to, co w niej, m. in. surowce naturalne. Dalej jest organizacja pracy szeroko pojęta. Potem nauka, wiedza, infrastruktura itd. Czyli miejmy świadomość, że człowiek jest najważniejszy. Od niego wszystko się zaczyna. ❚ Dobry wybór to gwarancja zatrudnienia Wydział Ekonomii i Zarządzania Politechniki Opolskiej odpowiada na wyzwania wymagającego rynku pracy. W 1 września 2011 roku Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji zmienia nazwę na Wydział Ekonomii i Zarządzania. A najmłodszym, piątym kierunkiem uruchomionym od roku akademickiego 2011/2012 na poziomie licencjackim i magisterskim jest ekonomia. Wydział może się też pochwalić całym wachlarzem studiów podyplomowych. Tu kształci na kierunkach: kontrola rządowej i samorządowej administracji regionalnej i lokalnej oraz związanych z nimi agendach, organizacjach gospodarczych i zrzeszeniach oraz organizacjach pozarządowych, organizacjach gospodarczych i społecznych, kooperujących z organizacjami transnarodo wymi. PO ydział Ekonomii i Zarządzania jest piątą tego typu jednostką na Politechnice Opolskiej. Jego zalążkiem było, utworzone niemal pół wieku temu, Studium Nauk Społecznych i Ekonomicznych przy Wyższej Szkole Inżynierskiej. A w 1992 roku uruchomiono na Wydziale Mechanicznym specjalność zarządzanie. Od roku akademickiego 1993/1994 to był już kierunek na studiach inżynierskich, dwa lata później - jednolite studia magisterskie na kierunku zarządzanie i marketing. W 1999 roku decyzją ministra edukacji narodowej powstał na opolskiej PO Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji, którego dziekanem został prof. Rudolf Kośmider. Ruszyły też uzupełniające studia magisterskie na kierunku zarządzanie i marketing. Wkrótce uruchomiono kolejny - zarządzanie i inżynieria produkcji. Od roku 2004/2005 dołączyła europeistyka, w następnych latach administracja. Prof. Krzysztof Malik, dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania PO: - Dla nas jest ważne, żeby nie generować absolwentów, którzy zasilą szeregi bezrobotnych. i audyt wewnętrzny w gospodarce i administracji; rachunkowość i finanse; zarządzanie, marketing i przedsiębiorczość; zarządzanie zasobami ludzkimi; rachunkowość i finanse dla nauczycieli; zarządzanie, marketing i przedsiębiorczość dla nauczycieli; kontrola zarządcza i wewnętrzna w sektorze publicznym; przedsiębiorczość społeczna - kształcenie liderów gospodarki społecznej; bezpieczeństwo i higiena pracy; narzędzia i środowisko informatyczne w analizie biznesowej; Self-Service Business Intelligence; zarządzanie mię- dzykulturowe: Unia Europejska - Chiny. Od roku akademickiego 2012/2013 ruszy nowy kierunek studiów podyplomowych: nowe media w komunikacji i informacji. W trudnych czasach kryzysu gospodarczego kierujący Wydziałem Ekonomii i Zarządzania PO podkreślają, że ich absolwenci mają w czym wybierać na rynku pracy. Z dyplomem po kierunku ekonomia można znaleźć zatrudnienie na stanowiskach kierowniczych, doradczych czy eksperckich w przedsiębiorstwach, bankach, towa- rzystwach ubezpieczeniowych, strukturach rządowej i samorządowej administracji regionalnej i lokalnej oraz związanych z nimi agendach, organizacjach gospodarczych, zrzeszeniach oraz organizacjach pozarządowych, organizacjach gospodarczych i społecznych. Absolwenci ekonomii są także przygotowani do samodzielnego podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej. Z kolei w kontekście przyszłej Europy regionów legitymujący się ukończeniem kierunku pod nazwą europeistyka znajdzie zatrudnienie w strukturach Z wiedzy i kompetencji absolwentów specjalności zarządzanie i ekonomia regionu mogą korzystać władze Opolszczyzny. Bowiem dyplom z tą specjalnością daje gwarancje, że wykształcony w tej dziedzinie inteligent jest przygotowany do uczestniczenia i koordynowania działań w obszarze gospodarki regionu oraz potrafi przewidywać prawne, społeczne, ekonomiczne i ekologiczne skutki swojej działalności. Rozumie znaczenie zrównoważonego rozwoju regionalnego w kontekście szeroko pojętej poprawy jakości życia społeczeństwa. Rozumie też i praktykuje zasadę odpowiedzialności społecznej w kreowaniu rozwoju regionu i długookresowej polityki tego rozwoju. Komunikuje się i współpracuje z otoczeniem na rzecz poprawy efektywności i komplementarności rozwoju lokalnego i regionalnego. Jest przygotowany do uczestniczenia w działaniach w obszarze gospodarki (ze szczególnym uwzględnieniem ekonomii regionu) oraz potrafi przewidywać wielowymiarowe skutki działalności gospodar- czej. Ponadto rozumie potrzebę nieustannego uczenia się i rozwoju kompetencji osobistych oraz interpersonalnych. Potrafi zarządzać procesem uczenia się innych osób. Ma przekonanie o znaczeniu zachowywania się w sposób profesjonalny i etyczny w życiu codziennym i pracy zawodowej. Potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny, zaangażowany i przedsiębiorczy. Taki absolwent może szukać zatrudnienia w jednostkach samorządowych różnych szczebli, jednostkach budżetowych, firmach realizujących zlecenia sektora publicznego w ramach zamówień publicznych, w firmach starających się o wsparcie finansowe z Unii Europejskiej. Prof. Krzysztof Malik, dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania: - Jako nauczyciele akademiccy przed kolejną rekrutacją czekamy na najlepszych kandydatów, bo praca z najlepszymi daje gwarancję, że będziemy mogli ich wyposażyć w taką wiedzę i umiejętności, które pozwolą im odnaleźć się w dzisiejszej trudnej sytuacji na rynku pracy. Najczęściej nasi absolwenci pracują w administracji rządowej, samorządowej, niektórzy nawet dostają pracę w Brukseli. Mamy ugruntowany system praktyk studenckich, staży, dzięki którym przyszły pracodawca nie musi już kupować “kota w worku”. Jest dla nas ważne, żeby nie generować absolwentów bezrobotnych. ❚