Kijów, 22 - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w
Transkrypt
Kijów, 22 - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w
WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI AMBASADY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W KIJOWIE Kijów, listopad 2015 r. SYTUACJA W HANDLU DETALICZNYM UKRAINY W Ukrainie współczesne sieci handlowe pojawiły się nie odrazu. Za czasów radzieckich istniał zcentralizowany system sieci handlowych, w którego skład wchodziło ponad 800 tys. placówek handlowych (gastronomy, uniwersamy, pawilony), z czego 116 tys. znajdowało się na terytorium Ukrainy. Była to jedna z największych sieci handlu detalicznego artykułami spożywczymi na całym świecie. Po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości zaczął się rozwój alternatywnych form handlu detalicznego: kioski, w których sprzedawano wszystko – od czekolady do galanterii, artykuły spożywcze oraz towary przemysłowe. Pierwsze supermarkety pojawiły się w Ukrainie w 2000 r. Największego rozwoju handel detaliczny w Ukrainie osiągnął w latach 2000 – 2008 (wzost rynku o 8% - 29,5% w porównaniu z poprzednimi latami). Od 2008 r. w związku z kryzysem gospodarczych ilość placówek handlu detalicznego w Ukrainie co roku malała: w 2008 r. – o 3,8%, w 2009 r. – o 5,6%. Nieznaczne polepszenie sytuacji odnotowano w latach 2010 - 2011 r. (wzrost rynku odpowiednio o 0,8-0,9 %). Największe zmiany w strukturze handlu detalicznego w Ukrainie odbyły się w ciągu ostatnich 10-15 lat. Pojawiły się współczesne formy handlu detalicznego: kioski, rynki, supermarkety i hypermarkety, sklepy off-price, sieci handlowe, sklepy dyskontowe, rozwija się handel w Internecie. Rozwój handlu detalicznego w Ukrainie uwarunkowany jest dużą liczbą ludności, rosnącej siły nabywczej i wysokiego poziomu konsumpcji. Jednak ukraiński rynek nadal jest oparty o tzw. handel tradycyjny (handel uliczny, rynki nieformalne, sklepiki dzielnicowe, jarmarki), a funkcjonujące na rynku sieci handlowe ciągle się rozwijają wdrażając nowe metody działania. Wg danych Państwowej Służby Statystycznej Ukrainy na dzień 1 stycznia 2015 r. w Ukrainie funkcjonowało 12,7 tys. przedsiębiorstw (osób prawnych) zajmujących się handlem detalicznym, z czego 45,7% (3,7 tys.) stanowiły placówki niewyspecjalizowanego handlu detalicznego oferujące artykuły spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe, kolejne 41,4% (3,3 tys.) – sklepy specjalistyczne, 33% gospodarstwa rolne, leśne i rolno-rybackie. Liczba zarejestrowanych w Ukrainie na dzień 1 stycznia 2015 r. sklepów wyniosła 38,6 tys. (spadek o 10% w porównaniu z wyniekiem z 1 stycznia 2014 r.), w tym 18 tys. sklepów spożywczych (spadek o 7,8%) i 20,7 tys. sklepów z towarem przemysłowym (spadek o 11,9%), z czego 96% (19,8 tys.) stanowiły sklepy specjalistyczne. Wg stanu na 1 stycznia 2015 r. w Ukrainie zarejestrowanych było 12,4 tys. aptek, tj. o 10,9% mniej niż na 1 stycznia 2014 r. Liczba sklepów uniwersalnych z towarem przemysłowym zmniejszyła się o 13,7% do 830 placówek. Łączna powierzchnia handlowa w/w sklepów zwiększyla się o 6,8% do 713,8 tys. m². Jednocześnie ilość sklepów o powierzchni handlowej od 1000 m² do 2499 m² zwiększyła się o 17,6% do 60 placówek. Z kolei sieć sklepów o powierzchni handlowej powyżej 2500 m² zmniejszyła się o 21,1% i stanowiła 26 sklepów. Na początku 2015 r. 85% (15,3 tys.) łącznej ilości działających w Ukrainie sklepów spożywczych stanowiły sklepy z asortymentem uniwersalnym (dla porównania wg stanu na 1 stycznia 2014 r. ilość w/w sklepów wynosiła 16,8 tys.). Zmniejszenie o 9,2% ilość sklepów spożywczych z asortymentem uniwersalnym związane jest ze zmniejszeniem powierzchini handlowej w/w sklepów, które w przypadku sklepów o powierzchni handlowej od 120 m² do 399 m² wyniosło 4,2% łącznej ilości tego rodzaju sklepów, w przypadku sklepów o powierzchni handlowej od 400 m² do 2499 m² - 7,2%, a w przypadku sklepów o powierzchni handlowej ponad 2500 m² - 42,9%. Wg stanu na 1 stycznia 2015 r. ilość specjalistycznych sklepów spożywczych w Ukrainie stanowiła 2,7 tys., tj. o 0,9% więcej w porównaniu z 1 stycznia 2014 r. przy czym największy wzrost ilości sklepów zanotowano w przypadku placówek o powierzchni handlowej powyżej 120 m² (wzrost o 3,6%). Napoje alkoholowe dustrybuowane były w omawianym okresie przez 16,3 tys. sklepów (90,9% łącznej ilości sklepów spożywczych). Wg stanu na 1 stycznia 2015 r. w Ukrainie zarejestrowano 7,1 tys. sklepów samoobsługi (spadek o 1,7% w porównaniu do 1 stycznia 2014 r.), z czego 4,6 tys. stanowiły sklepy sożywcze (spadek o 2,5%) i 2,5 tys. – sklepy z towarem przemysłowym (spadek o 0,1%). W roku 2014 ilość kiosków będących we wlasności osób prawnych zmniejszyła się o 24,7% i na dzień 1 stycznia 2015 r. wyniosła 4,9 tys. W miastach i dużych wsiach liczba w/w placówek handlu detalicznego wyniosła 4,6 tys., a w malych i średnich miejscowościach wiejskich – 0,3 tys. Ilość stacji benzynowych należących do przedsiębiorstw w roku 2014 r. zmalała o 11,2% i na dzień 1 stycznia 2015 r. wyniosła 6,1 tys. W miastach i dużych wsiach działało 4,3 tys. stacji benzynowych, a w malych i średnich miejscowościach wiejskich – 1,8 tys. W omawianym okresie odnotowano również zmniejszenie ilości placówek handlu detalicznego prowadzonych przez osoby fizyczne-przedsiębiorców. W przypadku sklepów spadek ten wyniósł 7,4%, w przypadku stacji benzynowych – 16,9%, a w przypadku kiosków – 17,1%. W roku 2014 największą liczbę sklepów zanotowano w Kijowie (3723 obiekty handlowe), obwodzie dniepropietrowskim (3050), lwowskim (3018), odesskim (2318) i charkowskim (2317). Z kolei pod względem liczby kiosków i stacji benzynowych do liderów zaliczyć można obwód charkowski (1272), Kijów (1127), obwód lwowski (763), obwód odesski (720) i obwód kijowski (697). Obroty ukraińskich placówek handlu detalicznego w roku 2014 wyniosły 901,9 mld UAH (spadek o 8,9% w porównaniu z 2013 r.), w tym 47,4% - udział sieci handlowych należących do osób prawnych; 30,9% - udział rynków (sprzedaż artykułów spożywczych przez osoby fizyczne-przedsiębiorców i osoby fizyczne), 21,7% - udział obrotów towarowych osób fizycznych- przedsiębiorców prowadzących inne placówki handlowe (z wyłączeniem rynków). W łącznym obrocie handlu detalicznego w 2014 r. 59,3% stanowiły towary niespożywcze i 40,7% żywność. Obroty sieci przedsiębiorstw handlowych towarami niespożywczymi stanowiły 60,2% i 39,8% w przypadku artykułów spożywczych. Udział obrotów towarowych osób fizycznych- przedsiębiorców w łącznym obrocie handlu detalicznego w roku 2014 stanowił odpowiednio 58,5% i 41,5%. Poniższa tabela zawiera dane dot. struktury obrotów handlowych wg kanałów dystrybucji, %: RAZEM Obroty towarowe sieci handlowych należących do osób prawnych Obroty towarowe rynków, w tym: obroty rynków rolno-spożywczych Obroty centrów handlowych i galerii Obroty sieci handlowych osób fizycznych-przedsiebiorców Obroty rynków nieformalnych Artykuły spożywcze 2014 r. 2013 r. 100,0 100,0 46,4 46,2 Towary przemysłowe 2014 r. 2013 r. 100,0 100,0 48,1 48,0 24,1 7,3 0,9 22,6 24,9 7,8 0,9 22,3 29,7 5,4 15,0 30,6 5,1 14,6 6,0 5,7 1,8 1,7 Około 64,3% łącznego poziomu obrotów towarowych rynków stanowiły towary przemysłowe i 35,7% - towary spożywcze. Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznych obrotach towarowych rynków stanowił 10,9%. Ranking największych sieci sprzedaży detalicznej w Ukrainie pod względem poziomu dochodów netto za 2014 r. Sprzedaż detaliczna materiałów budowlanych i artykułów użytku domowego Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH Zysk netto, mln UAH Epicentr K 19,071 379 Nowa Linia 2,912 26 Lerua Merlen Ukraina 1,05 -111 Agromat 977 63 Oldi 789 40 Praktiker Ukraina 296 -12 Sieć aptek Nazwa sieci Apteka Niskich Cen Dochód netto, mln UAH Zysk netto, mln UAH 1,393 0 Farmastor (marka handlowa „Dobroho Dnia») 940 -31 Hamm-55 (marka handlowa „Apteka 9-1-1”) 826 -59 Apteka 24 548 9 Przedsiębiorstwo Komunalne „Farmacja” 406 -3 Żelajem Zdorowja 379 -15 Ługańska Oblasna Farmacja 368 0 Donbas-Farmacja-Trejding 358 1 Apteki Akademii Medycznej 315 7 Regionalna Sieć Apteczna RUAN 286 7 TASS-Farma 219 -1 Apteka Preparatów Hormonalnych 206 9 Lekfarm 205 2 Market-Serwic (marka handlowa „Wełyka Apteka”) 201 7 Aptekar 187 1 Nasza Apteka 135 -1 Fozzi-Farm (marka handlowa „Bud Zdorow” , „Biała Romaszka”) 107 -3 Handel detaliczny artykułami spożywczymi Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH Zysk netto, mln UAH ATB-Market 32,453 -287 Fozzy-Food (marka handlowa "Silpo") 27,409 -406 Metro Cash & Carry 8,075 -1,759 Auchan Ukraina 6,666 -291 Retail Group (marka handlowa "Wełyka Kyszenia") 5,113 -513 Ekspansja (Fozzy Group) 4,449 -200 Fudmereża 4,004 0 Fora 3,973 -8 Eko 3,973 -441 Tawria Plus 3,969 7 Nowus Ukraina 3,251 -98 Omega (marka handlowa "Warus") 2,985 -63 Ukraiński Retail (marka handlowa "Brusniczka") 2,889 -115 Aljans Market 2,512 -6 Fudmarket 2,128 -359 Pakko Holding 1,717 -73 Billa Ukraina 1,634 -268 Adwentis 1,627 -690 Tawria-B 1,373 26 Furszet-Centr 985 -500 Zakarpacka Grupa Spożywcza 795 0 Dom Handlowy AWANTA 748 9 RTC 743 -30 Biuro Win 645 25 Kraj-2 523 -185 Handel detaliczny artykułami przemysłowymi Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH Zysk netto, mln UAH SAW-Distribution (marka handlowa"Fokstrot") 7,117 42 DIESA (marka handlowa "Eldorado") 6,458 39 Komfi Trejd 5,277 -91 MTI 2,846 2 RUSZ (marka handlowa "EVA") 2,737 32 Watsons (DC Ukraina) 2,184 229 Technopolis 1 1,908 30 ALLO 1,806 1 Brokard - Ukraina 1,301 165 Sportmaster Ukraina 1,281 -59 1,24 3 1,141 -130 Firma handlowa "Antoszka" 947 -63 Tradeshoes 754 -690 Styl D 704 -45 Zara Ukraina 628 -2 Garage Mobile Group 600 -65 Kniżnyj Klub "Klub Simejnoho Dosuga" 560 7 Tajger-DK 535 -3 Studio Moderna 437 -17 Rozetka Sumatra LTD (marka handlowa "KOSMO") Ranking efektywności działalności sieci detalicznych na Ukrainie w 2014 r. (pod względem poziomu przychodów netto na jeden sklep sieci wg stanu na dzień 1 stycznia 2015 r.) Handel detaliczny materiałami budowlanymi i artykułami użytku domowego Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH 1 sklep Ilość sklepów Epicentr K 373 59 Lerua Merlen Ukraina 350 3 Oldi 158 5 99 3 Praktiker Ukraina Sprzedaż detaliczna artykułów drogeryjnych Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH na jeden sklep RUSZ (marka handlowa "EVA") Ilość sklepów 12 224 Sumatra LTD (marka handlowa "KOSMO") 9 122 Watsons (DC Ukraina) 6 378 ProStor (Styl D) 4 179 Sprzedaż detaliczna artykułów przemysłowych Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH na jeden sklep Ilość sklepów Komfi Trejd 88 88 Sportmaster Ukraina 47 27 DIESA (marka handlowa "Eldorado") 43 150 SAW-Distribution (marka handlowa"Fokstrot") 32 224 Brokard - Ukraina 15 85 4 436 ALLO Sprzedaż detaliczna żywności Nazwa sieci handlowej Dochód netto, mln UAH na jeden sklep Ilość sklepów Format sklepów Auchan Ukraina 667 10 hipermarkety Metro Cash & Carry 299 27 hipermarkety Fozzy-Food (marka handlowa "Silpo") 111 248 supermarkety Kraj-2 105 5 hipermarkety, supermarkety Nowus Ukraina 102 32 sklepy o powierzchni 800-7000 m Retail Group (marka handlowa "Wełyka Kyszenia") 73 70 hipermarkety, supermarkety Dom Handlowy AWANTA 68 11 supermarkety Omega (marka handlowa "Warus") 53 56 supermarkety Billa Ukraina 42 39 supermarkety Aljans Market 41 62 hipermarkety, supermarkety, sklepy dzielnicowe Eko 38 105 supermarkety ATB-Market 37 889 sklepy dyskontowe Tawria Plus 23 60 hipermarkety, supermarkety Ukraiński Retail (marka handlowa "Brusniczka") 20 141 sklep dzielnicowy o powierzchni 2 300-400 m Pakko Holding 18 97 supermarkety, cash&carry Furszet-Centr 9 113 supermarkety Źródło: „TOP-100” Opracowano w Wydziale Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie 2