sprawozdanie za rok 2007 - Społeczny Komitet Opieki Nad Starymi

1
SPOŁECZNY KOMITET OPIEKI
NAD STARYMI POWĄZKAMI
im. JERZEGO WALDORFFA
Siedziba:ul. Mazowiecka 11/17
Nr KRS: 0000024029
Regon: 00136905
NIP:
526-16-63-050
00-052 Warszawa
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI w 2007 roku.
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE:
Statutowym celem działalności Komitetu jest szeroko pojęta ochrona i opieka
nad zabytkami sztuki sepulklarnej na Starych Powązkach w Warszawie.
Nekropolia Powązkowska wpisana jest do rejestru zabytków od 1965 roku.
I. Prace renowacyjne i konserwatorskie:
W 2007 roku prowadzono prace renowacyjne i konserwatorskie przy
29-ciu obiektach róŜnej wielkości. Ich wartość wahała się od 5 do 45 tys. zł.
zaleŜnie od zakresu i złoŜoności.
W 2007 r Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu
operacyjnego „Dziedzictwo Kulturowe” wyodrębnił nowy 6 priorytet „Ochrona
zabytkowych cmentarzy”. W budŜecie wydzielono kwotę 3 mln. zł. przeznaczoną na
renowację zabytkowych cmentarzy w Polsce.
Ze środków tych Komitet zyskał wsparcie na renowację 17-tu nagrobków
i inwentaryzację 400-tu obiektów.
Przyznana kwota 210.658 tys. zł. stanowiła średnio 74% wartości prac objętych
dofinansowaniem Ministerstwa.
Miasto st. Warszawa przyznało Komitetowi dofinansowanie na renowację
12-tu nagrobków oraz inwentaryzację w wysokości 149,5 tys. zł. co stanowiło
46% pełnej wartości tych prac.
PoniŜej przedstawiono informację o większych i ciekawszych obiektach. Reszta
wymieniona została w końcowej części sprawozdania.
2
1/. Nagrobek Stanisława Moniuszki w kw. 9 rz.3 znajdujący się tuŜ przy
kościele obok grobu rodziców Chopina, który został odnowiony w ubiegłym
roku w ramach programu obchodów 100-lecia urodzin Fryderyka Chopina.
Obydwa nagrobki znajdują się na szlaku wszystkich zwiedzających Powązki,
szczególnie wycieczek szkolnych.
Prace wykonali konserwatorzy Paulina i Kamil Witkowscy.
2/. Nagrobek Karola Kurpińskiego w kw. 158 rz.3.
Prace przy nagrobku podjęto m.inn. ze względu na przypadającą w dniu
18 września br 150-tą rocznicę śmierci Karola Kurpińskiego (1785-1857 )
kompozytora, dyrygenta, pedagoga, dyrektora Teatru Wielkiego w Warszawie
autora pieśni patriotycznych z „Warszawianką” na czele.
Pomnik nagrobny postawiono w rok po śmierci kompozytora ze składek
społeczeństwa.
Prace wykonali konserwatorzy Olgierd Gumiński i Wanda Sienicka
3/. Nagrobek generała Franciszka Górskiego (1783-1838) w kw.159 rz.3
Generał brygady Franciszek Górski był oficerem armii Księstwa Warszaw –
skiego , uczestnikiem obrony Modlina w 1813 r potem d-cą pułku w armii
Krórestwa Polskiego.
Posiadający formę wysokiego obelisku zakończonego krzyŜem pomnik nagrobny oraz całe pole grobowe i elementy konstrukcyjne grobowca znajdowały się w złym stanie i wymagały pilnego podjęcia prac renowacyjnych.
Prace prowadzono przy ścisłej współpracy z rodziną Górskich – potomkami
generała, którzy takŜe współfinansowali przedsięwzięcie.
Prace wykonał konserwator Bogusław Kornecki.
4/. Nagrobek Łukasza Biegańskiego (1755-1839) w kw.26 rz.5
generała dywizji, adiutanta T.Kościuszki, uczestnika insurekcji, szefa sztabu
I Legii ks.Poniatowskiego, oficera armii Królestwa Polskiego.
Poświęcony generałowi pomnik powstał w połowie XIX w. Typowa utrzymana w klasycystycznym stylu kompozycja rzeźbiarsko architektoniczna była
zwietrzała z zatartymi nieczytelnymi napisami inskrypcyjnymi, ubytkami
i pęknięciami. Wymagała pełnej renowacji i konserwacji.
Prace wykonał konserwator Andrzej Sośnierz.
5/. Nagrobek Marianny Blumerowej w kw. 23 wprost rz. 1
wystawiony dla Ŝony przez generała brygady Ignacego Blumera(1773-1830).
Marianna Benicja Blumerowa była włoszką urodzoną w 1790 r w MassaCarara. Za Ignacego Aleksandra Blumera, wtedy okrytego chwałą podpułkownika, wyszła pod koniec 1805 r mając zaledwie 15 lat. Była osobą ogólnie
lubianą. Zmarła młodo w 1828 r. Pochowana została w marmurowym
grobowcu wystawionym przez męŜa. W grobowcu było miejsce na dwie
3
trumny. Nad trumną Blumerowej wisiał jej portret olejny na blasze.
Pod portretem stał stolik, w jego szufladzie dwie ksiąŜki do naboŜeństwa
po włosku oraz listy i bilety. Na stole Ŝelazny krucyfiks dwa lichtarze ze
świecami i duŜe zapieczętowane butelki z nieznaną zawartością. Przy stole
stały dwa krzesła. Generał Blumer często tam przychodził, siadywał na
krześle i modlił się przy blasku świec z ksiąŜek schowanych w szufladzie.
Do ukochanej Ŝony dołączył niedługo bo juŜ w 1830 r.
Jako przeciwnik powstania listopadowego został zastrzelony przez Polaków
29 listopada pod Arsenałem.
Prace wykonał konserwator Bogusław Kornecki.
6/. Nagrobek rodziny Józefa Korzeniowskiego w kw.26 rz.1
Pomnik nagrobny poświęcony rodzinie Korzeniowskich został wykonany
w 1863 r przez znaną firmę powązkowską K-R Kozińskiego.
Autorem nagrobka był Leon Myszkowski.
Obok typowych zanieczyszczeń pomnik zagroŜony był zwaleniem na skutek
naruszenia całej konstrukcji przez rosnące w pobliŜu drzewo.
W grobowcu pochowani są m.inn. Józef Korzeniowski (1797-1863) pisarz,
dramaturg, pedagog, Hipolit znany warszawski lekarz chirurg, Andrzej
Korzeniowski Ŝołnierz I Brygady Legionów, Józef Korzeniowski (wnuk)
historyk, wydawca źródeł, kustosz Biblioteki Jagielońskiej, delegat na
konferencję pokojową w Rydze.
Przy renowacji i konserwacji nagrobka współpracowali z Komitetem Ŝyjący
potomkowie rodziny Korzeniowskich. Rodzina współfinansowała takŜe
konserwację obiektu.
Prace wykonał konserwator Bogusław Kornecki.
7/. Nagrobek Kazimierza Luxa i rodziny Janiszewskich w kw. 6 rz. 3
Prace renowacyjne polegały na rekonstrukcji krzyŜa.
Jest to unikalny obiekt ze względu na jego rozmiary 200/76 cm oraz piękne
rzeźbienia i medalion. Rekonstrukcję wykonał, wg wstępnego projektu
Wiesława Procyka, konserwator Tomasz Maciejko
Tradycyjnie juŜ prace konserwatorskie przy powązkowskich pomnikach nagrobnych wykonywali studenci Wydziału Konserwacji Akademii Sztuk
Pięknych. Studenci wykonują w ciągu roku akademickiego pełen zakres prac
konserwatorskich przy rzeźbie i innych elementach kamiennych nagrobków
wybieranych pod kątem potrzeb kształcenia przyszłych konserwatorów.
Pracami kieruje Agnieszka Zambrzycka.
W ASP wykonano prace konserwatorskie przy pięciu niŜej wymienionych
nagrobkach.
8/. Józefa Goździeciego w kw.32 wprost rz.5
4
9/. Jana Bohusza w kw.175 rz.5
10/. Gronisławy z Gągolewskich Rahnenfeld kw.216 rz.1
11/. Fryderyka Niczer w kw.165 rz.6
12/. Leokadii Bączkowskiej w kw.Klin rz.2
13/. Z pozostałych nagrobków na uwagę zasługują nagrobki: Franciszki i Julianny
Jędrzejewiczów Deutsch w kw.44 rz. 1
W roku 2006 w trakcie prowadzenia prac konserwatorskich przy 2-ch pomnikach
nagrobnych rodziny Jędrzejewiczów w kw. 44 rz 1 odkryto w ich pobliŜu dwa
kolejne pomniki bliźniaczo podobne i naleŜące do tej samej rodziny. W roku
2007 przeprowadzono konserwację odkrytych obiektów. Wszystko wskazywało
na to, Ŝe historycznie pomniki znajdowały się na jednym polu grobowym .
Zmiana lokalizacji 2-ch pomników miała najprawdopodobniej miejsce po II
wojnie światowej. W chwili obecnej z uwagi na istniejące nowe groby nie
moŜna było przywrócić domniemanej dawnej aranŜacji nagrobków. Pomniki po
ich odkopaniu i przeprowadzonej konserwacji pięknie się prezentowały i w
związku z tym ich wyeksponowanie w obrębie jednego pola grobowego
wydawało się ze wszech miar właściwe. Ks. Marek Gałęziewski dyrektor
Cmentarza zaproponował nową lokalizację dla wszystkich 4-ch pomników w
miejscu bardzo wyeksponowanym w kw. 20 rz. ½ przy Alei Katakumbowej.
Zaproponowana lokalizacja zyskała pozytywną ocenę i akceptację Biura
Stołecznego Konserwatora Zabytków . Wszystkie 4-ry pomniki zostały
przeniesione na nowe miejsce ekspozycji.
Prace wykonał konserwator Bogusław Kornecki.
Pozostałe wyremontowane w 2007 r nagrobki to:
14/. Rodziny Koenig w kw.18 rz.1
15/. Józefa Cyprysińskiego w kw.j.w.
16/. Rodziny Rutkowskich w kw. j.w.
17/. Karoliny z Dembowskich w kw. 24 rz.2
18/. Antoniego Makowskiego w kw.24 rz.4
19/. Apolinii Zaborowskiej w kw.28 rz.5
20/. Karola Einsporna w kw, j.w
21/. Franciszka Jamnickiego w kw. 31 wprost rz.5
22/. Rodziny Korsznowskich w kw.F/G rz.5
23/. Rodziny Krejbichów w kw.46 rz.4
24/. Marcina Napolskiego w kw.18 rz.1
25/. Józefa Młodzianowskiego w kw.24 rz.4
26/. Rozalii Samoylow w kw.30 rz.3
27/. Agnieszki z Tobork... w kw.174 rz.5
28/. Julii Michałowskiej w kw. 72 rz.5
5
29/. Kaplica rodziny śabińskich w kw. 178 a
II.
Inwentaryzacja zabytkowych nagrobków na Cmentarzu Powązkowskim.
Kontynuowano inwentaryzację konserwatorską najwartościowszych kaplic
i nagrobków powązkowskich.
Analogicznie jak w latach ubiegłych wykonana została ona dla 400-tu obiektów.
W sumie będzie to 1600 obiektów w ok. 200-tu kwaterach oraz Al. Katakumbowej i ZasłuŜonych. W pozostałych ok. 200-tu kwaterach w najnowszej części
cmentarza, według dokonanego juŜ przeglądu, obiektów tych będzie
jeszcze ok.400-tu. Tak więc całe przedsięwzięcie powinno zostać ukończone w
2008 roku. Wytypowane jako posiadające wartość artystyczną i historyczną
nagrobki stanowić będą ok.2,7% ogólnej liczby.
Uzyskaliśmy od Z.F. PHOLFARMA S.A. w Starogardzie Gdańskim
wsparcie finansowe na zakup niezbędnego sprzętu komputerowego co pozwoli
na rozpoczęcie tworzenia ogólnie dostępnej bazy informacyjnej o
najwartościowszych obiektach sztuki sepulklarnej na Powązkach. Zarówno
pozyskanie środków na zakup sprzętu jak i stworzenie niezbędnego
oprogramowania Komitet zawdzięcza staraniom prof. Andrzeja Jacka Blikle.
Inwentaryzację wykonuje konserwator Tomasz Rogala.
III.
Coroczna zbiórka na Starych Powązkach.
1. Kwesta przeprowadzona została na podstawie zezwoleń:
- Kurii Metropolitarnej Warszawskiej z dnia 27 września br Nr 5203/A/2007
- Prezydenta m.st.Warszawy z dnia 9 października br AO/161/2007
Zezwolenia uzyskano na zbiórkę do puszek oraz skarbonki przy grobie
Jerzego Waldorffa na dzień 1 i 2 listopada (czwartek,piątek).
Uzyskano takŜe zezwolenie Prezydenta Miasta na zbiórkę do skarbonki
w dniach 3 i 4 listopada.
PoniewaŜ zgody takiej nie udzielił Metropolita Warszawski zbiórki do skarbonki
w tych dniach nie przeprowadzono.
2.
Wyniki zbiórki podano do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w śyciu
Warszawy w dniu 19 listopada, złoŜono takŜe wymagane prawem sprawozdanie w Urzędzie Miasta.
6
3. W zbiórce jako kwestujący uczestniczyło:
- 200 osób w dniu 1 listopada
- 51 osoby w dniu 2 listopada więcej o 17 osób niŜ w roku ubiegłym.
Pierwszego listopada liczba kwestujących była analogiczna (202 i 200 osób).
Wśród kwestujących byli przedstawiciele Zakopanego, Zespół Pieśni i Tańca
„Mazowsze” i WyŜszej Szkoły Promocji.
4. WyŜsza Szkoła Promocji, wydała na swój koszt 10 tys. egzemplarzy
„planików” z grobami muzyków pochowanych na Powązkach. Zarówno
zawartość merytoryczna jak i strona graficzna nie budziła zastrzeŜeń.
5. Konferencja prasowa, liczne audycje radiowe i telewizyjne oraz artytuły
prasowe świadczyły o duŜym zainteresowaniu coroczną kwestą.
Konferencja po raz pierwszy odbyła się w pracowni konserwatorskiej
w niedzielę 28 października, pomimo trudnych warunków lokalowych
była bardzo udana.
6. ZEBRANO wg protokółów bankowych :
1 listopada - 162.228 zł.
Faktycznie zebrano ok.170 tys.zł. poniewaŜ skarbonkę Jerzego Waldorffa
- 6.377 zł. przeliczono i ujęto w protokóle 2 listopada.
2 listopada - 53.809 zł.
Razem ( 1. XI. i 2.XI. ) 217.139 zł.
Dodatkowa informacja do kwoty 217.139,- za wydawnictwa
950,- skarbonka J.Waldorffa
10.198,- 5 największych zbiórek
10.428,-, 7.918,-, 6.212,-, 4.445,-, 4.436,-
7
SPRAWOZDANIE FINANSOWE
I.
1.
Wpływy finansowe:
Dotacje celowe ze środków publicznych
360.158,-
z tego:
- Miasto Stołeczne Warszawa
149.500,- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - 210.658,2. Wpływy z kwesty
3. Darowizny od osób prawnych (jednostek organizacyjnych)
217.139,43.000,-
w tym:
-
PKO Bank Polski
Budimex
Polpharma
Fundacja BRE Bank
18.000,5.000,10.000,10.000,-
4.
5.
6.
7.
8.
Darowizny od osób fizycznych
Wpłaty od osob fizycz.w ramach 1% darowizn z pod.doch.
składki członkowskie
wpływy z praw autorskich
pozostałe wpływy(w tym odsetki bankowe)
Wpływy razem
61.926,7.570,140,12.087,283,702.303,-
II Koszty działalności:
I. Koszty działalności statutowej
602.757,-
w tym:
1/. renowacja i konserwacja nagrobków
2/. inwentaryzacja zabytkowych nagrobków
na Powązkach
3/. tabliczki informacyjne
4/. dokumentacja kosztorysy
5/. pozostałe koszty
6/. koszty organizacji kwesty
495,843,60.000,4.992,1.440,4.521,3.534,-
8
II. Koszty administracyjne
112.564,-
w tym:
-
wynagrodzenia pracowników
składki ZUS
koszty utrzymania pomieszczeń biurowych
energia elektryczna;opłaty telef.,internet
prenumerata prasy i wydawnictw legislacyjnych
artykuły biurowe, serwis komputera i ksero
opłaty pocztowe i Sądowe
pozostałe koszty
70.348,14.892,16.459,5.182,2.341,2.049,152,1.141,-
III. pozostałe koszty
4.457,-
- zakup liczarki do bilonu
- opłaty bankowe
- koszty spotkania opłatkowego
2.196,1.599,662,-
Ogółem koszty działalności ( I.+ II.+ III )
Wynik finansowy ujemny
719.778,17.475,-
Przy ujemnym wyniku takŜe w 2006 r w kwocie 77.086,- zł. deficyt finansowy
na początek 2008 r. wyniósł 94.561,- zł.
Wymagać to będzie zmniejszenie wydatków w 2008 r co najmniej o połowę
tej kwoty w stosunku do wpływów tak aby deficyt ten mógł być zlikwidowany
w 2009 roku.
Opracował
Władysław Migacz
Warszawa, dnia 25 lutego 2008 r.
Zatwierdzili:
ZBIGNIEW MAJ
SKARBNIK
MARCIN ŚWIĘCICKI
PRZEWODNICZĄCY ZARZĄDU
9