Pierwszy program wspierania start

Pierwszy program wspierania startupów w Republice Czeskiej
2017-02-03 11:35:52
2
Czeski minister przemysłu i handlu J. Mladek podpisał 24 stycznia br. umowę z Europejskim Funduszem
Inwestycyjnym (EIF) o utworzeniu funduszu kapitału wysokiego ryzyka, który ma wspierać inwestycje do czeskich
start-upów.
Na działania funduszu Ministerstwo Przemysłu i Handlu (MPO) przeznaczy 40 mln EUR otrzymanych z
europejskich funduszy strukturalnych (w ramach Programu Operacyjnego Przedsiębiorczość i Innowacje na rzecz
Konkurencyjności – OP PIK), kolejnych 10 mln EUR ma dołożyć EIF. Obie strony liczą również na dodatkowe środki
finansowe od prywatnych inwestorów.
MPO ma nadzieję, że doświadczenie EIF w obszarze wspierania projektów angażujących kapitał wysokiego ryzyka
pomoże czeskim instytucjom w osiągnięciu sukcesu we wdrażaniu programu oraz w lepszym wykorzystaniu
zwrotnych instrumentów finansowych.
Umowa MPO z EIF stanowi pierwszy instrument finansowy w RCz w ramach obecnej unijnej perspektywy
finansowej, stanowiąc jednocześnie pierwszy w ogóle program wspierania start-upów w RCz. Pierwszym krokiem
w ramach programu ma być wybór przez EIF - jeszcze w br. - zespołów menedżerskich, które będą
odpowiedzialne za pozyskanie nowych środków finansowych od prywatnych inwestorów oraz wybór końcowych
beneficjentów, tj. czeskich start-upów. W ten sposób start-upy będą w kontakcie jedynie z profesjonalnymi
zespołami inwestycyjnymi, nie zaś z urzędnikami państwowymi. Wsparcie ma być świadczone na zasadach
rynkowych i bez nadmiernych wymogów administracyjnych. Wybrane fundusze powinny rozpocząć działalność
inwestycyjną pod koniec 2017 r.
RCz jest pod względem liczby inwestycji do start-upów na jednym z ostatnich miejsc w UE. Doświadczenia z tego
projektu ma wykorzystać również Narodowy Fundusz Innowacji (NIF), kolejny start-upowy projekt czeskiego
rządu, który planuje rozpocząć realizację pilotażowych projektów wspierania firm w fazie seed w II połowie 2017
r. Budżet NIF na cały okres do 2023 r. ma wynieść 1,4 mld CZK (ok. 223 mln PLN).
Tym niemniej, opinie wielu ekspertów z branży są sceptyczne wobec zaangażowania zewnętrznych źródeł
finansowania w rozwój start-upów. Prywatni inwestorzy zaznaczają, że obecnie niełatwo jest znaleźć dobrą
okazję inwestycyjną, co może sprawić, że środki z państwowych programów będą trafiać do mniej
perspektywicznych projektów oraz tych, które powstaną jedynie po to, aby wykorzystać łatwo dostępny kapitał.
Wg nich, projekty w najwcześniejszych fazach rozwoju potrzebują stosunkowo niewiele, zwykle kilkaset tysięcy
koron (50-100 tys. PLN), które nietrudno obecnie uzyskać, m.in. dzięki niskim stopom procentowym i coraz
aktywniejszej działalności prywatnych inwestorów. Z kolei o prosperujące firmy w dalszej fazie rozwoju toczy się
zacięta rywalizacja prywatnych inwestorów.
Niektórzy analitycy zwracają uwagę, że państwo powinno – podobnie jak to ma miejsce w często stawianym za
wzór Izraelu – wspierać środowisko sprzyjające rodzeniu się dobrych pomysłów, a nie liczyć na to, że powstaną
one same, gdy tylko zaoferuje się wsparcie finansowe. W większym stopniu można np. zaangażować w te
działania wyższe uczelnie. Nowopowstające firmy natrafiają też – w warunkach niskiego bezrobocia - na bariery
ze znalezieniem pracowników, postuluje się więc ułatwienie zatrudniania obcokrajowców spoza UE, zwłaszcza
specjalistów (np. programistów komputerowych z państw Europy Wschodniej, których obecnie bardzo trudno
ściągnąć do kraju). Inne postulaty dotyczące sfery działań państwa dotyczą uproszczenia procedury zakładania
firmy czy wsparcia dla rozwoju szkół technicznych. Niełatwo będzie także zaangażować zawodowych
menedżerów do pracy w państwowych projektach – już kilka lat temu, gdy czeski rząd chciał uruchamiać
podobny projekt, zgłaszali się przeważnie kandydaci niemający wiele wspólnego z venture capital.
W RCz rocznie powstaje ok. 300 start-upów, ocenia się, że z sukcesem przez pierwsze fazy rozwoju firmy
przechodzi co dziesiąty z nich.
Opracowanie: WPHI w Pradze na podstawie informacji Ministerstwa Przemysłu i Handlu RCz oraz MF Dnes z dn.
3
19/01/2017 oraz Hospodarskych Novin z dn. 27/01/2017.
4