TEST 5 - biologia

ID Testu: Z4D675W
______________________________________________________________
_____________
________________
Imie˛ i nazwisko ucznia
Klasa
Data
1. W skład stawu łokciowego wchodza˛ trzy kości, staw ten umożliwia wyłacznie
˛
prostowanie i zginanie. Określ
rodzaj tego stawu.
A. staw siodełkowaty
B. staw obrotowy
C. staw zawiasowy
D. staw panewkowy
2. Wskaż szereg, w którym wymieniono wyłacznie
˛
kości długie budujace
˛ szkielet człowieka.
A. żuchwa, żebro, kość czołowa
B. mostek, łopatka, kość udowa
C. kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa
D. kości nadgarstka, kość strzałkowa, kość piszczelowa
3. Wskaż ciag,
˛ w którym prawidłowo przedstawiono kolejność ułożenia kregów
˛
tworzacych
˛
kregosłup.
˛
A. guziczne, krzyżowe, piersiowe, ledźwiowe,
˛
szyjne
B. szyjne, piersiowe, krzyżowe, ledźwiowe,
˛
guziczne
C. szyjne, piersiowe, ledźwiowe,
˛
krzyżowe, guziczne
D. piersiowe, szyjne, krzyżowe, ledźwiowe,
˛
guziczne
4. Czaszka człowieka składa sie˛ z cze˛ ści mózgowej, która chroni mózgowie, oraz z cze˛ ści twarzowej, która spełnia
nastepuj
˛
ace
˛ funkcje:
A. jest miejscem produkcji śliny
B. otacza i chroni gruczoły trawienne
C. chroni narzady
˛ zmysłów, stanowi rusztowanie dla z˛ebów
D. bierze udział w ruchach oddechowych
5. Kości człowieka sa˛ zbudowane głównie z tkanki kostnej, która zawiera
A. cukry i sole mineralne.
B. tłuszcze i białka.
C. tłuszcze i cukry.
D. włókna białkowe i sole mineralne.
1
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
6. W szkielecie dorosłego człowieka wystepuj
˛
a˛ elementy zbudowane z tkanki chrzestnej
˛
tworzace:
˛
A. kości długie i płaskie
B. powierzchnie stawowe kości, rusztowanie małżowiny usznej i nosa
C. kregosłup
˛
i rzepk˛e
D. ściegna,
˛
rusztowanie czaszki
7. Na podstawie krótkiego opisu zaznacz właściwa˛ nazwe˛ kości.
"W każdej kończynie górnej jest ich ich osiem, tworza˛ dwa szeregi".
A. kości nadgarstka.
B. kości śródrecza.
˛
C. kości przedramienia.
D. paliczki
8. Kości pełnia˛ w organizmie funkcje zwiazane
˛
z ochrona˛ narzadów
˛
wewnetrznych.
˛
Rozstrzygnij, które zdania sa˛ prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio P
(prawda) lub F (fałsz).
P/F
Funkcje kości
A. Kregosłup
˛
chroni rdzeń kregowy.
˛
B. Klatka piersiowa chroni jelita.
C. Czaszka chroni mózgowie.
D. Miednica chroni płuca.
9. Płaskostopie jest obniżeniem lub zanikiem zasklepienia stopy.
Rozstrzygnij, które informacje na temat przyczyn tej wady sa˛ prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego
zdania wpisz odpowiednio P (prawda) lub F (fałsz).
P/F
Przyczyna płaskostopia
A. Noszenie butów na obcasie, którego wysokość nie przekracza 4 centymetrów.
B. Noszenie źle dobranego obuwia.
C. Nadmierny cieżar
˛
ciała.
D. Cz˛este chodzenie boso.
10. Przyporzadkuj
˛
do symboli literowych, którymi oznaczono odcinki kregosłupa (A–D), odpowiednie cyfry wybrane spośród 1–5, którymi oznaczono liczbe˛ kregów
˛
budujacych
˛
te odcinki.
Odcinek kregosłupa
Liczba kregów
˛
A. szyjny
1. 12 kregów
˛
B. piersiowy
2. 5 kregów
˛
C. ledźwiowy,
˛
krzyżowy
3. 7 kregów
˛
D. guziczny
4. 4 - 5 kregów
˛
5. 8 kregów
˛
A. ........
B. ........
C. ........
D. ........
2
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
11. Przyporzadkuj
˛
do symboli literowych, którymi oznaczono wady postawy (A–D), odpowiednie cyfry wybrane
spośród 1–5, którymi oznaczono ich opisy.
Wada postawy
Opis wady
A. skolioza
1. nadmierne wygiecie
˛
kregosłupa w odcinku piersiowym
B. płaskostopie
2. obniżenie lub zanik wysklepienia stopy
C. lordoza patologiczna
3. boczne skrzywienie kregosłupa
˛
D. kifoza patologiczna
4. zrzeszotowienie kości
5. nadmierne wygiecie
˛
kregosłupa w odcinku ledź˛
wiowym
A. ........
B. ........
C. ........
D. ........
12. Uzupełnij luki w zadaniach.
Mieśnie
˛
(1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sa˛ przyczepione do kości za pomoca
˛ (2). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
˛
Skurcz mieśnia
˛
powoduje jego (3). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , a konsekwencja˛ jest zmiana położenia kości wzgledem
siebie. Energia do pracy mieśni
˛
powstaje w czasie (4). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , które polega na tlenowym rozkładzie
składników pokarmowych (glukozy). Jeśli wysiłek jest zbyt intensywny nastepuje
˛
niedobór tlenu i tworzy sie˛ (5). . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . powodujac
˛ tzw. (6). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13. Nazwij elementy szkieletu, które pełnia˛ opisywana˛ funkcje.
˛
W skład szkieletu człowieka wchodza:
˛
- (1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , która chroni mózgowie i narzady
˛ zmysłów
- (2). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , który chroni rdzeń kregowy
˛
- (3). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (4). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , która chroni serce i płuca
- (5). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (6). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , które umożliwiaja˛ wykonywanie czynności manualnych
- (7). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (8). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , które służa˛ do przemieszczania sie˛
- (9). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , które umożliwiaja˛ przyczepienie kończyn do szkieletu osiowego.
14. Doping to stosowanie środków chemicznych w celu zwiekszenia
˛
wydolności fizycznej i psychicznej organizmu.
Określ wpływ dopingu na zdrowie człowieka, posługujac
˛ sie˛ piecioma
˛
argumentami.
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
15. Wskaż trzy czynności, które moga˛ spowodować skrzywienie kregosłupa.
˛
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
16. Osteoporoza jest schorzeniem kości pojawiajacym
˛
sie˛ najcze˛ ściej u osób powyżej 50. roku życia. Na czym
polega ta choroba? Wskaż jej trzy przyczyny.
.................................................................................................
3
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
17. Mie˛ śnie potrzebuja˛ do swojej pracy dużo energii.
A. Nazwij proces umożliwiajacy
˛ jej produkcje.
˛
.................................................................................................
B. Wymień dwa składniki niezbedne
˛
do wytworzenia dużej ilości energii.
.................................................................................................
18. Receptory to komórki lub narzady
˛ odbierajace
˛ bodźce. W organizmie człowieka sa˛ skupione
A. w skórze.
B. na jezyku.
˛
C. w oku.
D. we wszystkich wymienionych miejscach.
19. Spojówka to nie jest
A. aparat ochronny oka.
B. cienka warstwa wyściełajaca
˛ wewnetrzn
˛
a˛ cz˛eść powieki.
C. gruczoł wydzielajacy
˛ łzy.
D. bogato unaczyniona błona zawierajaca
˛ liczne gruczoły śluzowe.
20. Akomodacja oka
A. to przystosowanie do widzenia w różnych warunkach świetlnych.
B. to przystosowanie do widzenia przedmiotów znajdujacych
˛
sie˛ w różnych odległościach.
C. polega na regulacji wielkości źrenic.
D. jest jedna˛ z wad wzroku.
21. Adaptacja wechu
˛
polega na
A. nierejestrowaniu wybranego zapachu.
B. przyzwyczajaniu sie˛ do danego zapachu.
C. rejestrowaniu tylko wybranych zapachów.
D. odczuwaniu długo tylko jednego zapachu.
4
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
22. Do odruchów bezwarunkowych nie należy
A. kichanie.
B. zatrzymywanie sie˛ na czerwonym świetle.
C. zweżanie
˛
i rozszerzanie źrenicy.
D. płacz noworodka.
23. Ośrodkowy układ nerwowy tworza˛
A. mózgowie i rdzeń kregowy.
˛
B. rdzeń kregowy
˛
i nerwy czaszkowe.
C. nerwy czaszkowe i nerwy rdzeniowe.
D. mózgowie i nerwy czaszkowe.
24. Rozstrzygnij, które zdania sa˛ prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio P
(prawda) lub F (fałsz).
P/F
Zdania
A. Objawem krótkowzroczności jest złe widzenie przedmiotów znajdujacych
˛
sie˛ blisko.
B. Zez objawia sie˛ jako zmiana kata
˛ patrzenia jednego oka wzgledem
˛
drugiego.
C. Akomodacja jest przystosowaniem oka do ostrego widzenia przedmiotów bed
˛ acych
˛
w różnych odległościach.
D. Soczewka to otwór w teczówce,
˛
przez który światło wpada do oka.
25. Przyporzadkuj
˛
podane funkcje do odpowiedniego elementu budujacego
˛
oko.
Funkcje
Elementy budowy oka
A. Otwór, przez który światło wpada do oka.
1. Ciało szkliste
B. Miejsce, w którym zachodzi przekształcanie
bodźców świetlnych w impulsy nerwowe.
2. Siatkówka
C. Przezroczysta substancja wypełniajaca
˛
gałk˛e
oczna.
˛
3. Soczewka
D. Dwuwypukła struktura umożliwiajaca
˛
ostre widzenie.
4. T˛eczówka
5. Źrenica
A. ........
B. ........
C. ........
D. ........
26. Przyporzadkuj
˛
elementy budowy układu nerwowego do pełnionych przez nie funkcji.
Funkcje
Elementy budowy układu nerwowego
A. tworzy go wiele włókien nerwowych
1. akson
B. krótka wypustka komórki nerwowej
2. ciało komórki nerwowej
C. to cytoplazma otaczajaca
˛ jadro
˛
komórki nerwowej
3. dendryt
D. długa wypustka komórki nerwowej
4. nerw
5. neuron
5
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
A. ........
B. ........
C. ........
D. ........
27. Rozstrzygnij, które zdania sa˛ prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio P
(prawda) lub F (fałsz).
P/F
Zdania
A. Odruchy bezwarunkowe to odruchy wrodzone.
B. Odruch ssania u noworodka to przykład odruchu bezwarunkowego.
C. Odruchy warunkowe sa˛ dziedziczone po przodkach.
D. Kaszel i kichanie to przykłady odruchów warunkowych.
28. Trabka
˛
słuchowa to
A. przewód wypełniony płynem i odbierajacy
˛ drgania mechaniczne.
B. przewód łacz
˛ acy
˛ ucho wewnetrzne
˛
z gardłem.
C. przewód niewypełniony płynem i odbierajacy
˛ drgania mechaniczne.
D. przewód łacz
˛ acy
˛ ucho środkowe z gardłem.
29. Wybierz odpowiedź prezentujac
˛ a˛ zachowania organizmu pod wpływem układu współczulnego:
A. szybka praca serca, rozszerzone oskrzela, przyspieszone ruchy jelit
B. wolna praca serca, rozszerzone oskrzela, zwolnione ruchy jelit
C. szybka praca serca, rozszerzone oskrzela, zwolnione ruchy jelit
D. wolna praca serca, rozszerzone oskrzela, przyspieszone ruchy jelit
30. Przyporzadkuj
˛
cze˛ ści ośrodkowego układu nerwowego do ich charakterystyk.
Cze˛ ści ośrodkowego układu nerwowego
Charakterystyki
A. mózg
1. Znajduje sie˛ poza czaszka˛ w kanale kregowym
˛
krego˛
słupa.
B. móżdżek
2. Odpowiada za koordynacje˛ ruchowa.
˛
C. pień mózgu
3. Podzielony jest na cztery płaty.
D. rdzeń kregowy
˛
4. Obejmuje ośrodki kontrolujace
˛ podstawowe funkcje życiowe, np. oddychanie.
5. Składa sie˛ z parzystych nerwów czaszkowych i
rdzeniowych.
A. ........
B. ........
C. ........
D. ........
31. Rozstrzygnij, które zdania sa˛ prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio P
(prawda) lub F (fałsz).
6
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
P/F
Zdania
A. Układ współczulny określany jest mianem układu "głodnego wilka".
B. Układ współczulny przyspiesza akcje˛ serca i prace˛ jelit.
C. Układ przywspółczulny określany jest mianem układu "sytego wilka".
D. Układ przywspółczulny powoduje kurczenie sie˛ źrenic i oskrzeli.
32. Wykaż, że długotrwały stres szkodzi zdrowiu. Podaj pie˛ ć argumentów.
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
33. Układ współczulny to cze˛ ść autonomicznego układu nerwowego wywierajaca
˛ pobudzajacy
˛ wpływ na narzady
˛
wewnetrzne
˛
i mobilizujace
˛ organizm w warunkach stresu. Określ, jak pod wpływem działania układu współczulnego zachowaja˛ sie:
˛ źrenica, serce, oskrzela i żoładek.
˛
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
34. Układ przywspółczulny to cze˛ ść autonomicznego układu nerwowego wprowadzajaca
˛ organizm w stan odpre˛
żenia. Określ, jak pod wpływem układu przywspółczulnego zachowaja˛ sie:
˛ źrenica, serce, oskrzela i żoładek.
˛
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
35. Do zapłodnienia dochodzi w
A. pochwie.
B. macicy.
C. jajowodzie.
D. jajniku.
36. Przyporzadkuj
˛
elementom żeńskiego układu rozrodczego (A-D) ich funkcje wybrane spośród cyfr 1-5.
7
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
Elementy układu rozrodczego
Funkcje
A. jajniki
1. transport komórek jajowych do macicy
B. jajowody
2. miejsce zagnieżdżenia sie˛ zapłodnionej komórki
jajowej
C. macica
3. miejsce magazynowania plemników
D. pochwa
4. miejsce wprowadzenia plemników do narzadów
˛
rodnych
5. miejsce, w którym powstaja˛ komórki jajowe
A. ........
B. ........
C. ........
D. ........
37. Prawidłowo rozwijajaca
˛ sie˛ ciaża
˛ trwa
A. 12 tygodni.
B. 24 tygodnie.
C. 9 tygodni.
D. 38 tygodni.
38. Zarodek człowieka nazywany jest płodem od momentu, kiedy ma już wykształcone (choć nie do końca uformowane) narzady.
˛
Najcze˛ ściej ma to miejsce około
A. 5 miesiaca.
˛
B. 7 miesiaca.
˛
C. 2 miesiaca.
˛
D. 9 tygodnia.
39. Na ilustracji przedstawiajacej
˛
żeński układ rozrodczy symbolem X oznaczono
A. jajowód.
B. jajnik.
C. macice.
˛
D. pochwe.
˛
8
© Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON