Zestaw scenariuszy zajęć prowadzonych w

Zestaw scenariuszy
zajęć prowadzonych w Pracowni Dydaktyki Fizyki w ramach projektu
„FENIKS – długofalowy program odbudowy, popularyzacji i wspomagania fizyki w
szkołach w celu rozwijania podstawowych kompetencji naukowo-technicznych,
matematycznych i informatycznych uczniów”
( Pakiet 7)
Wykaz scenariuszy:
Dr hab. Czesław Kizowski prof. UR [email protected]
1. Transformacja Galileusza w praktyce. (sprawdzanie prawa dodawania
prędkości)
2. Wyznaczanie momentu bezwładności kuli lub walca.
3. Doświadczenia na torze powietrznym.
4. Wózek i sprężyna na torze powietrznym. ( Badanie ruchu drgającego)
5. Badanie energii kinetycznej i potencjalnej.
Mgr Sylwia Budzik [email protected]
1.
2.
3.
4.
Kto i co się tak naprawdę przyciąga? ( Badanie sił magnetycznych)
Dynamo, czyli jak oświetlić drogę podczas nocnej jazdy rowerem?
„Elektryka prąd nie tyka”. (Badanie praw prądu elektrycznego)
„Wystarczy pocierać”, czyli jak skutecznie naelektryzować ciało?( Badanie
własności pola elektrycznego)
5. Wszystko zaczęło się od jasności. ( badanie zjawiska odbicia i załamania
światła)
IProjekt FENIKS jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach programu operacyjnego KAPITAŁ LUDZK\
Uwagi o BHP dotyczące poszczególnych zestawów demonstracyjnych w Pracowni
Dydaktyki Fizyki Instytutu Fizyki Uniwersytetu Rzeszowskiego
1. W zestawie pomocy „Elektrostatyka znajdują się urządzenia wytwarzające ładunki o
napięciu kilku tysięcy wolt, a mianowicie maszyna elektrostatyczna i generator Van
de Graffa. W celu bezpiecznego użytkowania tych przyrządów poleca się po
zakończeniu ćwiczenia pamiętać o uziemieniu przez rozładowanie nadmiernej ilości
ładunków nie wytwarzać nadmiernej ilości ładunków!
2. Korzystając ze źródła prądu dostarczonego przez tablicę rozdzielczą pracowni, nie
należy podłączać do niego urządzeń bez zapoznania się z instrukcją ich obsługi
oraz bez zgody prowadzącego zajęcia. Zawsze należy pamiętać, że gniazdo w
białej obudowie ma napięcie 220 V, a pozostałe gniazda zaciskowe 9 V.
3. W pracowni korzystać będziemy z pomocy tzw. poliwalentnych. Są to skrzynki z
elementami różnych części oprzyrządowania. Należy pamiętać, by po właściwym
wykorzystaniu danych elementów złożyć je z powrotem do odpowiedniej skrzynki.
4. Induktor Ruhmkorffa służy jako źródło wysokiego napięcia, które nie tyle jest
niebezpieczne dla zdrowia ze względu na dużą częstotliwość, ile ze względu na
szkodliwość wyładowań iskrowych w obwodzie wtórnym, szczególnie w stosunku
do organizmów słabych.
5. Należy pamiętać, że induktor zasilany jest prądem stałym o napięciu 9V oraz
zwracać uwagę na to, by przewody elektryczne doprowadzające napięcie do innych
przyrządów nie krzyżowały się może to powodować zwarcia i iskrzenia.
6. W zjawiskach prezentujących linie sił pola elektrycznego przewodnika
prostoliniowego, czy linii indukcji magnetycznej przewodnika kołowego czy
solenoidu, korzystać musimy z prądu o dużym natężeniu 5 - 20 A. Dłuższe
korzystanie jest jednak niewskazane, dlatego, też korzysta się z bardzo krótkich
czerpań prądu poprzez styki chwilowe. Należy pamiętać, więc, by dotykanie
przewodów wyjściowych ze źródła prądu dokonywać końcówką o dobrej izolacji.
7. W przyrządach, w których przez wyzwolenie sprężyn dokonujemy rzut ciał należy
pamiętać, by zajmować odpowiednie miejsce, oraz tak kierować przyrząd, gdzie
jest pewność bezpieczeństwa dla innych osób postronnych.
8. Ćwiczenia należy wykonywać w parach.
9. Po przygotowaniu zestawu doświadczalnego do pomiarów. należy powiadomić
prowadzącego, aby sprawdził układ. Włączenie aparatury może się odbyć tylko w
obecności prowadzącego zajęcia.
10. Podczas pomiarów należy zwracać uwagę na to, aby nie przekroczyć
znamionowych wartości mierników, oporników itp. mierzone wielkości należy
starannie i przejrzyście notować w tabeli pomiarów.
11. Podczas wykonywania doświadczenia nie wolno odchodzić od swego stanowiska
pracy bez zezwolenia prowadzącego.
12. O wszystkich zauważonych usterkach lub zjawiskach nienormalnej pracy urządzeń
należy powiadomić prowadzącego zajęcia.
13. Podczas zajęć należy w razie potrzeby rozmawiać przyciszonym głosem, aby nie
przeszkadzać innym.
Niezależnie od przedstawionych ostrzeżeń, należy zawsze przed przystąpieniem
do ćwiczenia zapoznać się z instrukcjami obsługi przyrządów oraz stosownymi
instrukcjami BHP.
Fizyka na topie
•
•
•
Fizyka powinna być wykładana jako nauka przyrodnicza, nie zaś jako nauka
matematyczna
nauczanie fizyki powinno dawać przykład, jak się w ogóle zdobywa wiedzę w
zakresie nauk przyrodniczych
niezbędne są systematyczne ćwiczenia uczniów w samodzielnym obserwowaniu i
eksperymentowaniu
•
„Teoria bez praktyki jest martwa, a praktyka bez teorii ślepa”
•
Z badań psychologii poznawczej wynika, że w myśleniu człowieka występują
operacje i schematy operacji korespondujące ze strukturami logicznymi, które
formują fizykę.
•
Jeśli rzeczywiście fizyka jest nauką o fundamentalnych prawach przyrody, to prawa
te muszą pozostawać w ścisłym związku z ogólnymi formami umysłu lub wręcz nimi
być
•
Idee, których źródłem jest fizyka, będą nadal tworzyć, tak jak tworzyły od początku
XVII wieku, centralną część nowoczesnej kultury.
Rozwój fizyki określa też możliwości rozwoju wielu nauk i technologii od kosmologii
i nanoelektroniki do biologii i medycyny.
To fizyka determinuje w ogromnym stopniu nasze poglądy i granice naszej
działalności praktycznej.
Zatem nikt nie może być nazwany specjalistą, czy człowiekiem wykształconym,
jeżeli nie zna pewnego kanonu pojęć i idei fizycznych.
•
•
•