VIdURIO EUROPOS VIETA IR VAIdmUO KONTINENTO ISTORIjOjE

TARPTAUTINIS KŪLTUROS KONGRESAS
skirtas Liublino unijos 440-osioms ir
komunizmo žlugimo 20-osioms metinėms
Lietuvos Respublikos Prezidento
Valdo Adamkaus
globojama tarptautinė konferencija
Vidurio
Europos
vieta ir
vaidmuo
kontinento
istorijoje
Lenkų institutas
Vilniuje
Vilniaus universiteto
Istorijos fakultetas
Organizatoriai:
Partneriai:
maloniai
kviečia dalyvauti
Žiniasklaidos partneriai:
Vilnius,
2009 m. vasario 10 – 11 d.
VIDURIO EUROPOS VIETA IR
VAIDMUO KONTINENTO ISTORIJOJE
Vilniaus universitetas, Teatro salė, Universiteto g. 3
Įėjimas laisvas
K O N F E R E N C I J OS PROGRAMA
KONFEREN C I J O S P R O G R A M A
2009 m. vasario 10 d.
2009 m. vasario 11 d.
9.00 – 11.00
Iškilmingas konferencijos atidarymas
I. EUROPINĖS CIVILIZACIJOS PAMATAI
Europinės civilizacijos antikinės šaknys
prof. dr. hab. H. Kiereś (Liublino katalikų universitetas)
Krikščionybės įtaka viduramžių Europos pavidalui
dr. I. Skočylas (Ukrainos nacionalinė mokslų akademija)
Tarp Rytų ir Vakarų – Vidurio Europa Anno Domini 1009
prof. E. Gudavičius (Vilniaus universitetas)
9.00 – 11.00
III. XIX IR XX AMŽIAUS PRADŽIOS VIDURIO EUROPA
Moderni visuomenė ir nacionaliniai judėjimai Vidurio Rytų Europoje
dr. R. Miknys (Lietuvos istorijos institutas)
„Didžiųjų valstybių koncertas” ir Vidurio Europos valstybių bei tautų situacija –
H. Kissingerio amerikietiškoji perspektyva
M. Gasztoł (Lenkų institutas Vilniuje)
Bendradarbiavimo strategijos Vidurio Europoje
prof. J. Cisek (Krokuvos Jogailos universitetas)
11.30. – 13.30
II. LIUBLINO UNIJOS REIKŠMĖ POLITINEI
IR KULTŪRINEI EUROPOS PLĖTRAI
1569 m. Lietuvos ir Lenkijos sudarytos Liublino unijos geopolitinis
ir kultūrinis kontekstas
doc. dr. R. Petrauskas (Vilniaus universitetas)
Žečpospolita dviejų ar daugelio tautų
dr. hab. P. Kulakovsky (Ostrogo Akademija)
Mokslo, švietimo ir kultūros plėtra Abiejų Tautų Žečpospolitoje
dr. M. Ślusarska (Varšuvos Kardinolo Stepono Višinskio universitetas)
Tikėjimas Žečpospolitoje bei kitose Europos šalyse
dr. hab. J. Dzięgielewski (Varšuvos universitetas)
11.30 – 13.30
IV. VIDURIO EUROPOS TOTALITARIZMŲ PATIRTIS KAIP
EUROPINIO PALIKIMO ELEMENTAS
Carinės Rusijos ir Sovietų Sąjungos politika Vidurio Europos atžvilgiu
dr. W. Rodkiewicz (Lenkijos mokslų akademija)
Ribentropo-Molotovo pakto vieta Europos istorijoje
prof. dr. Z. Butkus (Vilniaus universitetas)
Latvijos totalitarizmo patirtis
prof. dr. E. Jekabsons (Latvijos universitetas Rygoje)
Estijos totalitarizmo patirtis
prof. R. Pullat (Talino pedagoginis universitetas)
15.00 – 17.00
Abiejų Tautų Žečpospolitos indėlis į Europos civilzacijos plėtrą
prof. A. Bumblauskas (Vilniaus universitetas)
Žečpospolitos parlamentinė sistema Vakarų Europos sprendimų fone
prof. dr. hab. A. Rachuba (Lenkijos mokslų akademija)
Gegužės 3-osios Konstitucijos vieta Europos įstatymų istorijoje
doc. dr. E. Raila (Vilniaus universitetas)
Res Publica kaip valstybės filosofija ir valdymo forma po Liublino unijos
dr. hab. J. Ekes (Varšuvos universitetas)
17.30 – 19.00
Vilniaus universitetas Europos kultūros kontekste
prof. dr. hab. E. Ulčinaitė (Vilniaus universitetas)
Abiejų Tautų Respublikos karinė galia Europoje
dr. V. Rakutis (Generolo Jono Žemaičio Lietuvos karo akademija)
Žečpospolitos politinė pozicija Europoje
prof. dr. A. Kravcevič (Gardino universitetas)
Žečpospolita – Europos projektas Rytuose
prof. dr. hab. J. Kieniewicz (Varšuvos universitetas)
15.00 – 16.30
Vengrijos totalitarizmo patirtis
prof. Z. Balazs (Budapešto Pazmany’o Peter’o katalikų universitetas)
Čekijos totalitarizmo patirtis
prof. M. Lehky (Prahos totalitarinių režimų tyrimų institutas)
Lenkijos totalitarizmo patirtis
dr. J. J. Milewski (Tautos atminties institutas Baltstogėje)
17.00 – 18.30
V. VIDURIO EUROPOS ĮNAŠAS FORMUOJANT EUROPOS TAPATYBĘ PO 1980 M.
Jono Pauliaus II reikšmė pokyčiams Europoje
prof. dr. C. Hišem (Košycų katalikų universitetas)
Sąjūdžio ir pokyčių Lietuvoje vaidmuo demontuojant Tarybų Sąjungą
dr. V. Radžvilas (Vilniaus universitetas)
Solidarumo reikšmė verčiant komunizmą
prof. dr. hab. A. Chojnowski (Tautos atminties institutas Varšuvoje)
Konferencijos apibendrinimas ir baigiamieji akcentai
Visi pranešimai verčiami į lietuvių kalbą
Daugiau informacijos: www.lenkukultura.lt
MIĘDZYNARODOWY KONGRES KULTURY
z okazji 440 rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej
oraz 20-lecia obalenia komunizmu
Instytut Polski w Wilnie
Wydział Historyczny Uniwersytetu Wileńskiego
zapraszają do udziału w
międzynarodowej konferencji
pod patronatem
Prezydenta Republiki Litewskiej
Valdasa Adamkusa
MIEJSCE
I ROLA
EUROPY
ŚRODKOWEJ
W DZIEJACH
CAŁEGO
KONTYNENTU
Organizatorzy:
Partnerzy:
Patronat medialny:
Wilno
10 – 11 lutego 2009
MIEJSCE I ROLA EUROPY ŚRODKOWEJ
W DZIEJACH CAŁEGO KONTYNENTU
Sala Teatralna Uniwersytetu Wileńskiego, ul. Universiteto 3
Wstęp wolny
P R O G R A M K O NFERENCJI
PROGRAM K O N F E R E N C J I
10 lutego 2009 r.
11 lutego 2009 r.
9.00 – 11.00
Uroczyste otwarcie konferencji
I. FUNDAMENTY CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ
Antyczne korzenie cywilizacji europejskiej
prof. dr hab. H. Kiereś (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
Wpływ chrześcijaństwa na kształt średniowiecznej Europy
dr I. Skoczylas (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy)
Między Wschodem a Zachodem – Europa Środkowa Anno Domini 1009
prof. E. Gudavičius (Uniwersytet Wileński)
9.00 – 11.00
III. EUROPA ŚRODKOWA W XIX I PIERWSZEJ POŁOWIE XX W
Nowoczesne społeczeństwo a ruchy narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej
dr R. Miknys (Litewski Instytut Historii)
„Koncert mocarstw” a sytuacja państw i narodów Europy Środkowej –
perspektywa amerykańska H. Kissingera
M. Gasztoł (Instytut Polski w Wilnie)
Strategie współpracy w Europie Środkowej
prof. J. Cisek (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
11.30 – 13.30
II. ZNACZENIE UNII LUBELSKIEJ DLA POLITYCZNO-KULTUROWEGO
ROZWOJU EUROPY
Geopolityczny i kulturowy kontekst zawarcia przez Litwę
i Polskę Unii Lubelskiej w 1569 r.
doc. dr R. Petrauskas (Uniwersytet Wileński
Rzeczpospolita dwojga czy wielu narodów
prof. P. Kułakowsky (Akademia Ostrogska)
Rozwój nauki, szkolnictwa i kultury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów
dr M. Ślusarska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
Sytuacja wyznaniowa w Rzeczypospolitej i w innych państwach Europy
dr hab. J. Dzięgielewski (Uniwersytet Warszawski)
11.30 – 13.30
IV. ŚRODKOWOEUROPEJSKIE DOŚWIADCZENIE TOTALITARYZMÓW JAKO
ELEMENT DZIEDZICTWA EUROPEJSKIEGO
Polityka Rosji carskiej i Związku Sowieckiego wobec Europy Środkowej
dr W. Rodkiewicz (Polska Akademia Nauk)
Miejsce paktu Ribbentrop – Mołotow w dziejach Europy
prof. Z. Butkus (Uniwersytet Wileński)
Łotewskie doświadczenia totalitaryzmu
prof. E. Jekabsons (Uniwersytet Łotewski w Rydze)
Estońskie doświadczenia totalitaryzmu
prof. R. Pullat (Uniwersytet Pedagogiczny w Tallinie)
15.00 – 17.00
Wkład Rzeczypospolitej Obojga Narodów w cywilizacyjny rozwój Europy
prof. A. Bumblauskas (Uniwersytet Wileński)
System parlamentarny Rzeczypospolitej na tle rozwiązań Europy Zachodniej
prof. dr hab. A. Rachuba (Polska Akademia Nauk)
Miejsce Konstytucji 3 Maja w dziejach europejskiego prawodawstwa
doc. dr E. Raila (Uniwersytet Wileński)
Res Publica jako filozofia państwa i forma rządów po Unii Lubelskiej
dr hab. J. Ekes (Uniwersytet Warszawski)
17.30 – 19.00
Uniwersytet Wileński w kontekście kultury europejskiej
prof. dr hab. E. Ulčinaitė (Uniwersytet Wileński)
Rzeczpospolita Obojga Narodów jako potęga militarna w Europie
dr V. Rakutis (Litewska Akademia Wojskowa im. Generała Jonasa Žemaitisa)
Pozycja polityczna Rzeczypospolitej w Europie
prof. dr A. Krawcewicz (Uniwersytet Grodzieński)
Rzeczpospolita jako projekt Europy na Wschodzie
prof. dr hab. J. Kieniewicz (Uniwersytet Warszawski)
15.00 – 16.30
Węgierskie doświadczenia totalitaryzmu
prof. Z. Balazs (Katolicki Uniwersytet Petera Pazmany w Budapeszcie)
Czeskie doświadczenia totalitaryzmu
prof. M. Lehky (Instytut Badań nad Reżimami Totalitarnymi w Pradze)
Polskie doświadczenia totalitaryzmu
dr J. J. Milewski (Instytut Pamięci Narodowej w Białymstoku)
17.00 – 18.30
V. UDZIAŁ EUROPY ŚRODKOWEJ W KSZTAŁTOWANIU
TOŻSAMOŚCI EUROPY PO 1980 r.
Znaczenie Jana Pawła II dla przemian w Europie
prof. dr C. Hišem (Katolicki Uniwersytet w Koszycach)
Rola Sajudisu i przemian na Litwie w demontażu Związku Radzieckiego
dr V. Radžvilas (Uniwersytet Wileński)
Znaczenie Solidarności dla obalenia komunizmu
prof. dr hab. A. Chojnowski (Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie)
Podsumowanie konferencji i zakończenie obrad
Wszystkie wystąpienia tłumaczone na język litewski
Więcej informacji: www. lenkukultura.lt