INFORMACJA DOTYCZĄCA ZACHOROWAŃ NA ODRĘ W EUROPIE

Informacja nt. nowego koronawirusa HCoV-EMC/2012 dla osób podróżujących
w rejon półwyspu arabskiego oraz krajów sąsiadujących
Opracowano na podstawie materiałów WHO oraz ECDC z maja 2013 r.
Sytuacja epidemiologiczna
Pierwsze zachorowanie spowodowane przez nowy koronawirus zostało potwierdzone w czerwcu 2012 r.
u 60-letniego mężczyzny, zamieszkującego w Królestwie Arabii Saudyjskiej. Kolejne przypadki zakażeń
nowym koronawirusem odnotowano w 2012 r. w: Katarze, Jordanii, Zjednoczonych Emiratach Arabskich
oraz w Królestwie Arabii Saudyjskiej.
W lutym 2013 r. służby epidemiologiczne Wielkiej Brytanii potwierdziły wystąpienie zachorowania
wywołanego przez HCoV-EMC/2012 u obywatela Anglii - mężczyzny, który powrócił z podróży do
Pakistanu oraz Arabii Saudyjskiej oraz u dwóch spokrewnionych z nim osób, które nie wyjeżdżały za
granicę, a jedynie miały kontakt z chorym mężczyzną.
25 marca 2013 r. Instytut Roberta Kocha w Niemczech potwierdził wystąpienie zakażenia u 73-letniego
obywatela Niemiec, u którego objawy choroby wystąpiły jeszcze w trakcie pobytu w Królestwie Arabii
Saudyjskiej.
W trakcie dochodzeń epidemiologicznych prowadzonych w Wielkiej Brytanii oraz Niemczech przebadano
próbki od ponad 200 osób, które miały bliski kontakt z chorymi. Wszystkie otrzymane wyniki były
negatywne.
W pierwszych dniach maja 2013 r. Ministerstwo Zdrowia Królestwa Arabii Saudyjskiej potwierdziło, iż
odnotowano
kolejnych
13
zakażeń
nowym
koronawirusem.
Zachorowania
wystąpiły
u
osób
zamieszkujących w regionie Al Ahsa.
Do dnia 8 maja 2013 r. odnotowano łącznie 31 przypadków zakażeń HCoV-EMC/2012, z których 22 osoby
to mieszkańcy Arabii Saudyjskiej. 7 przypadków dotyczyło obywateli państw europejskich (4 przypadki
z Wielkiej Brytanii, 2 z Niemczech oraz 1 z Francji), wśród których u 3 osób objawy choroby wystąpiły po
powrocie z podróży w rejon półwyspu arabskiego, a u 1 osoby objawy wystąpiły w trakcie odbywania
podróży. Spośród łącznej liczby 31 zachorowań, 18 zakończyło się zgonem.
Zakażenia nowym koronawirusem w większości przypadków przebiegały z objawami ciężkich infekcji
układu oddechowego.
Koronawirusy są wirusami otoczkowymi RNA z rodziny Coronaviridae. Rodzina ta obejmuje kilka
gatunków wirusów, które mogą zakażać kręgowce (np. psy, koty, bydło, świnie, gryzonie, drób). Znane są
również gatunki koronawirusów patogenne dla człowieka. Są one czynnikami etiologicznymi różnych
zakażeń układu oddechowego, w tym głównie infekcji przeziębieniowych. Okazjonalnie, koronawirusy są
w stanie spowodować poważne zakażenia dróg oddechowych u człowieka. W listopadzie 2002 r. w Chinach
pojawiła się odmiana koronawirusa, która spowodowała epidemię atypowego zapalenia płuc, później
1
określonego jako SARS (pochodzenie tego wirusa, prawdopodobnie od zwierząt, jak dotąd nie jest
wyjaśnione).
Obecnie nie ma szczepionki, ani innych specjalnych środków zapobiegających rozprzestrzenianiu się
koronawirusów. W celu zmniejszenia ryzyka i rozprzestrzeniania się infekcji należy unikać ekspozycji
i kontaktu z osobami chorymi.
Z powodu niewielkiej liczby przypadków zachorowań spowodowanych HCoV-EMC/2012, odnotowanych
w 2012 i 2013 roku na świecie, a także w związku z wciąż trwającymi dochodzeniami epidemiologicznymi,
wiedza na temat choroby wywoływanej przez nowego koronawirusa jest wciąż ograniczona.
HCoV-EMC/2012 różni się od innych koronawirusów występujących u ludzi, w tym również od wirusa
SARS. Z dotychczasowych danych wynika, iż nowy szczep pochodzi prawdopodobnie ze źródła
zwierzęcego.
Dotychczas
nie
potwierdzono
jednak
jednoznacznie
zarówno
źródła,
rezerwuaru
(prawdopodobnie nietoperze), jak i drogi szerzenia się zakażenia. Istnieje możliwość, że kluczowym
elementem w szerzeniu się zakażeń wirusem nie odgrywają bezpośrednio nietoperze (nie udowodniono
bezpośredniej transmisji wirusa z tych zwierząt na człowieka), natomiast przypuszcza się, że rolę może
odgrywać wektor, albo środowisko skażone czynnikiem biologicznym. Dodatkowo ponieważ wyizolowany
od ludzi HCoV-EMC/2012 wykazuje podobieństwo do koronawirusów występujących u nietoperzy w wielu
regionach świata, istnieje możliwość, iż pojedyncze przypadki zachorowań będą się pojawiać sporadycznie
również w innych krajach. Do chwili obecnej nie ma również jasności w zakresie możliwości szerzenia się
zakażenia bezpośrednio z człowieka na człowieka.
Zgodnie z najnowszymi danymi WHO, ECDC oraz brytyjskiej Heath Protection Agency (HPA) ryzyko
związane z szerzeniem się zakażeń nowym koronawirusem pozostaje niskie.
WHO nie zaleca wprowadzenia żadnych ograniczeń w ruchu pasażerskim ani towarowym, jak również nie
wskazuje na konieczność podejmowania dodatkowych działań przeciwepidemicznych przez służby państw,
w których wystąpiły zachorowania.
W razie zachorowania w trakcie pobytu należy natychmiast poprosić o pomoc lekarską, zaś
w przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych po powrocie z ww. rejonów należy
niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej podróży.
W celu uzyskania informacji o innych zagrożeniach należy przed wyjazdem do tych krajów
skontaktować się z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem medycyny chorób tropikalnych,
najlepiej nie później niż 4 - 6 tyg. przed planowaną podróżą. Pozwoli to na przyjęcie zalecanej przez
lekarza profilaktyki.
Więcej informacji dotyczących bezpieczeństwa w ww. państwach znajduje się na stronie Ministerstwa
Spraw Zagranicznych w zakładce „Polak za granicą”.
2