REALIZACJA KPPN PRZEZ GMINY
Transkrypt
REALIZACJA KPPN PRZEZ GMINY
Realizacja Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w 2011 r. przez gminy w ujęciu ogólnokrajowym1 W 2011 r. sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii przekazało 2297 gmin z ogólnej liczby 2554, tj. 89 %. Największe odsetki przesłanych kwestionariuszy odnotowano w województwie opolskim, gdzie sprawozdały się wszystkie gminy oraz dolnośląskim (97,7%), a najmniej w województwie podkarpackim (76,2%). Wykres 1. Odsetki gmin, które przesłały sprawozdanie w województwach opolskie 100 dolnośląskie 97,7 podlaskie 95,9 warmińsko - mazurskie 95,8 świętokrzyskie 94,2 kujawsko-pomorskie 93,2 zachodniopomorskie 92,3 małopolskie 91,9 wielkopolskie 91,7 pomorskie 89,8 łódzkie 89,5 lubuskie 89,4 śląskie 87 lubelskie 81,1 mazowieckie 80,5 podkarpackie 76,2 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. W 2011 r., spośród 2 274 gmin, które nadesłały sprawozdanie z realizacji KPPN, 1 227 gmin opracowało i realizowało oddzielny program przeciwdziałania narkomanii, zaś 860 gmin realizowało program przeciwdziałania uzależnieniom, który obejmował działania z obszaru przeciwdziałania narkomanii i alkoholizmowi. Na realizację zadań z zakresu profilaktyki narkomanii, które realizowało łącznie 1 757 gmin (77%), spośród 2 274, które przesłały 1 Źródło: Informacja o realizacji działań wynikających z Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w 2011 r. Opracowanie: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. 1 sprawozdania z realizacji KPPN - wydatkowano średnio 34 006 PLN, tj. o 1 884 PLN więcej niż w roku 2010 (23 122 PLN). W sumie przeznaczono na ten cel kwotę 59 749 060 PLN czyli o 3 878 065 PLN (55 870 995 PLN) więcej niż w roku 2010. Kwotę tę wydatkowano: na realizację programów profilaktyki uniwersalnej – ogółem 30 948 635 PLN, tj. o 2 410 722 PLN mniej niż w roku poprzednim. Kwoty przeznaczone na to zadanie w poszczególnych gminach wahały się od 50 PLN do 4 296 291 PLN w zależności m.in. od wielkości gminy i nasilenia problemu związanego z używaniem narkotyków; na dofinansowanie programów profilaktyki selektywnej – ogółem 25 264 330 PLN, tj. 5 605 370 PLN więcej w stosunku do roku 2010. Kwota dofinansowania wahała się w poszczególnych gminach od 100 PLN do 2 873 700 PLN; na finansowanie opracowania i upowszechnienia materiałów informacyjno- edukacyjnych z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki narkomanii – ogółem 749 285 PLN, tj. o 164 154 PLN więcej niż w roku 2010. Kwota dofinansowania wahała się w poszczególnych gminach od 15 PLN do 56 323 PLN; na realizację kampanii społecznej – 1 306 297 PLN, tj. o 160 975 PLN mniej niż w 2010 r. Wysokość wsparcia finansowego wyniosła w poszczególnych gminach od 41 PLN do 99 852 PLN; na współpracę z mediami – łącznie 353 091 PLN. Kwota dofinansowania wahała się w poszczególnych gminach od 50 PLN do 76 200 PLN i pozostała na podobnym poziomie jak w 2010 r. na realizację szkoleń z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną – w sumie 1 127 422 PLN. Kwota dofinansowania wahała się w poszczególnych gminach od 54 PLN do 53 419 PLN. Wspieranie rozwoju programów profilaktyki uniwersalnej W 2011 r. 1496 gmin (66%) wdrażało 8 040 programów profilaktyki uniwersalnej, tj. o 879 więcej niż w roku poprzednim. Realizowane one były w 15 574 placówkach (w roku 2010 w 10 814 placówkach) i objęły łącznie 1 345 131 osób (w roku 2010 – 1 827 369 osób). Programy profilaktyki uniwersalnej skierowane były do różnych grup odbiorców. Były wśród nich programy realizowane na wszystkich poziomach edukacji (w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych), oferty zajęć pozaszkolnych, jak również programy skierowane stricte do rodziców. I tak np. w 2011 r. 8 686 placówek zrealizowano 5 301 programów profilaktycznych na wszystkich poziomach 2 edukacji, którymi objęto 1 238 830 dzieci i młodzieży. Więcej informacji nt. zrealizowanych programów zaprezentowano w tabeli 1. Tabela 1. Programy profilaktyki uniwersalnej realizowane przez gminy Programy profilaktyczne na wszystkich poziomach edukacji Programy adresowane do rodziców Programy pozaszkolne Liczba programów 5 301 1 102 2 468 Liczba placówek realizujących programy 8 686 2 388 4 500 1 238 830 202 330 405 435 Liczba odbiorców Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. Wykres 2 prezentuje procentowe zestawienie gmin z poszczególnych województw, które w 2011 r. wspierały finansowo programy profilaktyki uniwersalnej. Wykres 2. Odsetek gmin w województwach, które wspierały finansowo programy profilaktyki uniwersalnej (podstawą procentowania jest liczba gmin, które przesłały sprawozdanie) dolnośląskie 80,1% śląskie 76,0% zachodniopomorskie 72,9% pomorskie 72,7% małopolskie 72,6% świętokrzyskie 71,9% 71,4% opolskie 68,9% lubuskie warmińsko - mazurskie 66,7% podkarpackie 65,6% lubelskie 64,4% 63,6% wielkopolskie 62,7% kujawsko-pomorskie łódzkie 61,4% mazowieckie 59,3% podlaskie 57,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. 3 Najwyższy odsetek gmin, które wspierały finansowo programy profilaktyki uniwersalnej odnotowano w województwie dolnośląskim - 80,1% oraz w województwie śląskim - 76,0%. Podobny poziom odnotowano w województwach: zachodniopomorskim - 72,9% i pomorskim - 72,7%. Najniższy odsetek gmin wspierających programy profilaktyki uniwersalnej odnotowano w województwie mazowieckim – 59,3% i podlaskim - 57,5%. Wśród wszystkich gmin, które przekazały sprawozdanie z realizacji KPPN w 2011 r. (2 274 gminy), finansowanie programów profilaktyki uniwersalnej zadeklarowały 263 gminy miejskie, co stanowiło blisko 90% wszystkich gmin miejskich, które przekazały sprawozdanie, 402 gminy miejsko-wiejskie (76% wszystkich gmin miejsko-wiejskich, które przekazały sprawozdanie) oraz 829 gmin wiejskich (blisko 60% wszystkich gmin wiejskich, które przekazały sprawozdania z realizacji KPPN za 2011 rok). Najwyższe koszty poniesione przez gminy, które wspierały finansowo programy profilaktyki uniwersalnej odnotowano w województwach: małopolskim - 5 636 449 PLN, śląskim - 4 244 882 PLN oraz dolnośląskim - 3 084 172 PLN. Najniższe nakłady na działania z powyższego zakresu wykazały województwa: lubuskie - 592 805 PLN, zachodniopomorskie - 795 467 PLN i świętokrzyskie - 1 024 317 PLN. Z prezentowanych danych wynika, że największy zasięg działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, mierzony jako odsetek gmin w województwie wspierających profilaktykę, występuje w większym stopniu wśród województw zachodniej Polski niż wschodniej. Niektóre z danych epidemiologicznych (np. zgłaszalność do leczenia z powodu narkotyków) wskazują na większy poziom problemu narkotyków i narkomanii w województwach zachodniej Polski niż wschodniej. Jednostki samorządu terytorialnego w większym stopniu podejmują działania w województwach bardziej zagrożonych problemem narkotykowym. Wspieranie rozwoju programów profilaktyki selektywnej i wskazującej W 2011 r. 314 gmin (14%) samorządów gmin sfinansowało w sumie 1 445 programów profilaktyki selektywnej, tj. o 435 więcej niż w roku poprzednim. Programy te realizowane były przez 3 486 placówek i objęły łącznie 146 210 osób, tj. o 5 490 osób więcej niż w roku 2010. Dla przykładu w 2011 r. w 8 686 placówkach zrealizowano łącznie 165 programów wczesnej interwencji (m.in. program Fred), którymi objęto 40 958 osób. Więcej informacji nt. działań realizowanych w ramach profilaktyki selektywnej zawiera tabela 2. 4 Tabela 2. Programy profilaktyki selektywnej realizowane przez gminy Programy realizowane w świetlicach socjoterapeutycznych i ogniskach wychowawczych Programy wczesnej interwencji, m.in. program FreD Programy realizowane w klubach, dyskotekach podczas imprez masowych Inne programy skierowane do dzieci z grup ryzyka Programy realizowane podczas obozów profilaktycznych Pomoc psychologiczna i prawna dla rodzin z problemem narkomanii i przemocy domowej Liczba programów /inicjatyw Liczba placówek 815 165 51 355 458 591 1 354 8 686 72 467 637 599 Liczba odbiorców 85 964 40 958 35 603 70 982 46 952 49 611 Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. Na wykresie 3 przedstawiono odsetek gmin w poszczególnych województwach, które w 2011 r. wspierały finansowo programy profilaktyki selektywnej i wskazującej. Wykres 3. Odsetek gmin w województwach, które wspierały finansowo programy profilaktyki selektywnej i wskazującej (podstawą procentowania jest liczba gmin, które przesłały sprawozdanie) 26,2% zachodniopomorskie 23,0% lubuskie 20,6% opolskie dolnośląskie 18,9% śląskie 18,4% 17,0% kujawsko-pomorskie 16,7% pomorskie warmińsko - mazurskie 15,0% 12,3% wielkopolskie lubelskie 12,3% małopolskie 12,1% świętokrzyskie 11,7% 11,3% mazowieckie 9,6% podlaskie łódzkie 8,2% podkarpackie 6,4% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. 5 Najwyższy odsetek gmin, które wspierały finansowo programy profilaktyki selektywnej i wskazującej odnotowano w województwie zachodniopomorskim (26,2%) oraz opolskim (20,6%), najniższy zaś w województwie podkarpackim (6,4%). Wśród 2 274 gmin, które przesłały sprawozdania z realizacji KPPN i raportowały finansowe wspieranie programów profilaktyki selektywnej i wskazującej były 142 gminy miejskie, co stanowiło blisko 50% wszystkich gmin miejskich, które przesłały sprawozdanie, 101 gmin miejsko-wiejskich (19,5% wszystkich gmin miejsko-wiejskich, które przekazały sprawozdanie) oraz 70 gmin wiejskich, co stanowiło jedynie nieco ponad 5% wszystkich gmin wiejskich, które przekazały sprawozdanie z realizacji KPPN w 2011 r. Najwyższe koszty poniesione przez gminy, które w 2011 r. finansowały programy profilaktyki selektywnej i wskazującej odnotowano w województwach: małopolskim - 4 044 893 PLN, śląskim - 3 648 295 PLN oraz mazowieckim - 2 960 603 PLN. Najniższe nakłady wykazały województwa: warmińsko-mazurskie - 211 891 PLN, podkarpackie - 277 966 PLN oraz opolskie - 367 017 PLN. Podobnie jak w przypadku profilaktyki uniwersalnej, w większym stopniu gminy z zachodniej Polski wspierają programy profilaktyki selektywnej i wskazującej niż jednostki samorządu terytorialnego ze wschodniej Polski. Podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania zjawisku W 2011 r. 809 gmin (ok. 36% wszystkich gmin, które przekazały sprawozdanie z realizacji KPPN) finansowało działania z zakresu podnoszenia poziomu wiedzy społeczeństwa nt. problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania temu zjawisku. Wykres 4 prezentuje odsetek gmin w poszczególnych województwach, które realizowały powyższe działania. 6 Wykres 4. Odsetek gmin, które finansowały działania z zakresu podnoszenia poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania temu zjawisku śląskie 49,0% warmińsko - mazurskie 45,8% 44,6% kujawsko-pomorskie 42,0% zachodniopomorskie 41,1% lubuskie wielkopolskie 39,4% dolnośląskie 39,1% 38,2% mazowieckie małopolskie 37,0% opolskie 36,6% świętokrzyskie 36,5% 35,8% pomorskie 34,3% lubelskie 28,1% podlaskie 26,4% podkarpackie łódzkie 23,8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. Najwyższy odsetek gmin, które finansowały działania z zakresu podnoszenia wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania temu zjawisku odnotowano w województwie śląskim i warmińsko- mazurskim – pomiędzy 46% a 49%, zaś najniższy w województwie łódzkim 23,8 %. Spośród 2 274 gmin, które przesłały sprawozdania z realizacji KPPN w 2011 r., działania z zakresu podnoszenia poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania temu zjawisku finansowało 167 gmin miejskich, co stanowiło około 60% wszystkich gmin miejskich, które przesłały sprawozdanie, 214 gmin miejsko-wiejskich (tj. 41,4% wszystkich gmin tego typu, które przekazały sprawozdanie), a także 427 gmin wiejskich (31,4% wszystkich gmin wiejskich, które przesłały sprawozdanie). Ponadto w 2011 r. 219 gmin (ok. 10%), spośród 2 274 gmin, które przesłały sprawozdania z realizacji KPPN realizowało własną edukacyjną kampanię społeczną nt. problemu narkomanii, natomiast 361 gmin (ok. 16%) włączyło się w kampanie realizowane na poziomie ogólnopolskim lub wojewódzkim. 7 W ramach współpracy z mediami, którą w 2011 r. podjęło 431 gmin, spośród wszystkich gmin, które przesłały sprawozdania KPPN, 28 gmin organizowało konferencje prasowe poświęcone problemowi narkotyków i narkomanii, 80 gmin przekazało do mediów komunikaty o tematyce narkotykowej, zaś przedstawiciele 235 gmin (10%), spośród 2 274 gmin, które przesłały sprawozdania z realizacji KPPN, napisali artykuły, które ukazały się w lokalnych prasach i na stronach www. Dodatkowo 88 gmin w ramach współpracy z mediami podejmowało inne niż ww. działania. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną W 2011 r. 468 gmin (ok. 21% wszystkich gmin, które przesłały sprawozdanie z realizacji KPPN w 2011 r.) organizowało lub dofinansowywało szkolenia z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną. Wykres 5 prezentuje odsetek gmin w poszczególnych województwach, które organizowały lub dofinansowały szkolenia z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną. Wykres 5. Odsetek gmin w województwach, które organizowały lub dofinansowały szkolenia z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną śląskie 29,0% 28,4% pomorskie 28,0% kujawsko-pomorskie 27,0% wielkopolskie małopolskie 27,0% 26,0% zachodniopomorskie 23,9% opolskie 22,9% lubuskie dolnośląskie 22,8% łódzkie 20,7% warmińsko - mazurskie 19,2% świętokrzyskie 18,5% 18,4% mazowieckie 16,7% podkarpackie 14,1% lubelskie 10,6% podlaskie 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. 8 Najwyższy odsetek gmin, które organizowały lub dofinansowały szkolenia z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną odnotowano w województwach: śląskim, pomorskim oraz wielkopolskim – około 27% - 29%, najniższy zaś w województwie lubelskim i podlaskim - 10,6% - 14%. Spośród 2 274 gmin, które przekazały sprawozdanie z realizacji KPPN w 2011 r., szkolenia z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną organizowało lub dofinansowywało 117 gmin miejskich (tj. 42% wszystkich gmin tego typu, które przesłały sprawozdanie), 134 gminy miejsko-wiejskie, tj. blisko 30% wszystkich gmin miejsko-wiejskich, które przekazały sprawozdanie oraz 216 gmin wiejskich (16% wszystkich gmin tego typu, które sprawozdały się z realizacji KPPN w 2011 r.). W 2011 r. zrealizowano 1 377 szkoleń, podczas których przeszkolono łącznie 10 573 osoby. Wśród zrealizowanych w 2011 r. szkoleń były szkolenia dotyczące profilaktyki narkomanii w szerokim ujęciu, a także szkolenia służące zdobyciu umiejętności konstruowania programów profilaktycznych opartych na podstawach naukowych. Ponadto w 2011 r. przeprowadzono szkolenia mające na celu rozwijanie umiejętności zawodowych osób już realizujących różnego rodzaju programy profilaktyczne, jak również zorganizowano superwizję dla realizatorów tych programów. I tak np. w 2011 r. wśród sprawozdających się gmin, przeprowadzono 160 szkoleń dotyczących konstruowania programów profilaktycznych opartych na podstawach naukowych, podczas których przeszkolono łącznie 10 573 osoby. Więcej informacji na temat zrealizowanych w 2011 r. szkoleń zawiera tabela 3. Tabela 3. Szkolenia z zakresu podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną zorganizowane lub dofinansowane przez gminy w 2011 r. Liczba szkoleń Liczba odbiorców szkoleń Konstruowanie programów profilaktyki opartych na podstawach naukowych Rozwijanie umiejętności zawodowych realizatorów programów profilaktycznych Profilaktyka narkomanii Superwizja osób realizujących działania profilaktyczne 160 496 474 247 10 573 5 834 20 200 651 Źródło: Sprawozdania KBPN z realizacji KPPN w 2011 wypełnione przez gminy. 9