Filozofia kultury - Instytut Filologii Plskiej Kulturoznawstwa
Transkrypt
Filozofia kultury - Instytut Filologii Plskiej Kulturoznawstwa
1 …………………………………… pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ „A”* (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Filozofia kultury Wydział Instytut/Katedra Kierunek Specjalność/specjalizacja Poziom kształcenia Profil Forma studiów Rok/semestr Wydział Humanistyczny Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa kulturoznawstwo podstawowa studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne 2 III Tytuł /stopień naukowy (zawodowy). Imię i nazwisko prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu dr Agnieszka Grzelak Liczba godzin dydaktycznych i formy zajęć Liczba punktów ECTS Rygory zaliczenia Typ przedmiotu Język wykładowy Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne 30 (wykład) 2 egzamin kierunkowy polski zaliczenie I roku studiów licencjackich 2 Efekty kierunkowe STUDENT: K_W01:opisuje podstawowe elementy wiedzy dotyczące zakresu oraz miejsca i roli kulturoznawstwa w obrębie nauk humanistycznych. K_W02: definiuje podstawowe terminy z zakresu nauk humanistycznych ze szczególnym uwzględnieniem terminologii z zakresu kulturoznawstwa. K_W08: zna najważniejsze ogniwa historii powszechnej i wyjaśnia jej oddziaływanie na rozwój kultury europejskiej, zna najważniejsze ogniwa historii kultury polskiej i jej związki z kulturą europejską oraz kryteria ich Efekty periodyzacji. kształcenia K_U02: wykorzystuje wiedzę i posługuje się podstawową terminologią z zakresu teorii, historii kultury, filozofii, antropologii, religioznawstwa, semiotyki, historii sztuki, folklorystyki, socjologii kultury, nauki o komunikowaniu w typowych sytuacjach zawodowych i społecznych. K_K01: ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, uczestniczenia w kulturze przez całe życie. K_K09:zdaje sobie sprawę z konieczności integracji wiedzy o kulturze w budowaniu tożsamości narodowej oraz rozwijaniu więzi społecznych na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym. 30.09.2015 data Efekty przedmiotowe STUDENT: W01:student wymienia podstawowe filozoficzne teorie kultury i najważniejsze pojęcia stosowane przez tę dyscyplinę, określa pojęciowe granice filozofii kultury oraz identyfikuje i definiuje podstawowe terminy z zakresu filozofii kultury. W02:omawia podstawowe koncepcje z zakresu filozofii kultury oraz podaje autorów tych koncepcji, potrafi opisać mechanizmy kulturotwórcze. W03: ocenia i analizuje różne procesy kulturotwórcze, zestawia i porównuje różne modele kultury, wyjaśnia różnice i podobieństwa tematyczne i metodologiczne między filozofią kultury a antropologią, socjologią, etnologią, kulturoznawstwem. - U01: wykorzystuje wiedzę i posługuje się podstawową terminologią z zakresu filozofii kultury w sytuacjach komunikacyjnych zawodowych i społecznych. K01:ma świadomość swojej wiedzy filozoficzno – kulturowej, wykorzystuje ją, świadomie uczestnicząc w kulturze. K02: dostrzega znaczenie danego zjawiska dla filozofii kultury i zna jego wartość w śródziemnomorskim dziedzictwie kulturowym, zdaje sobie sprawę z konieczności integracji filozofii kultury w budowaniu tożsamości narodowej oraz rozwijaniu więzi społecznych na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym. podpis prowadzącego/koordynatora przedmiotu PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Rok akademicki: (2015/2016)Semestr: (zimowy) Historia filozofii Nazwa przedmiotu Wydział Humanistyczny Wydział Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Instytut/Katedra kulturoznawstwo Kierunek podstawowa Specjalność/specjalizacja wykład Opisywana forma zajęć Liczba godzin dydaktycznych 30 Tytuł /stopień naukowy dr Agnieszka Grzelak 3 (zawodowy). Imię i nazwisko prowadzącego zajęcia Treści programowe realizowane podczas zajęć Podczas cotygodniowych zajęć (2h/tyg.) realizowane są następujące treści: 1. Wprowadzenie – czym jest filozofia kultury? Związki z kulturoznawstwem, etnologią, antropologią, socjologią; kształtowanie się i nazwy dyscypliny. 2. Spór między naturalizmem a kulturalizmem (starożytne - sofiści, Platon, cynicy - i średniowieczne rozróżnienie między physei a thesei). 3. A. Gehlena koncepcja braku jako źródła kultury: Mangelwesen, O. Marquardahomo compensator; koncepcja socjobiologów. 4. Filozofia kultury wobec opozycji kultura: natura (kultura jako wyobcowanie: J. J. Rousseau koncepcja hommesauwage; koncepcja kultury T. Hobbesa). 5. Umoralnienie kultury: I. Kant. 6. Kultura wobec życia (koncepcja A. Schopenhauera i filozofii życia: W. Dilthey, H. Bergson). 7. G. Simmelatragedia kultury, L. Klagesacierpiąca świadomość. 8. F. Nietzschego estetyzacja kultury. 9. O. Spenglera biologizacja kultury. 10. Kultura a cywilizacja (duch w kulturze: W. Hegel; kultura a tożsamość narodowa: Herder i duch narodowy). 11. K. Marksa baza i nadbudowa; krytyczna teoria społeczeństwa w ujęciu szkoły frankfurckiej. 12. Jedna kultura czy wiele kultur? - M. Webera kulturoznawstwo wolne od wartościowania; rola badań B. Malinowskiego i powstania antropologii kulturowej dla rozumienia kultury. 13. Postmodernistyczny relatywizm kulturowy; pojęcie enklawy kulturowej, kultury oficjalnej i peryferyjnej. 14. Utopie kultury: idealne państwo Platona, Nietzschego kultura poza dobrem i złem. 15. Postacie kultury totalitarnej i liberalnej (K. Poppera Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, R. Rorty’egoironia i miłość). 16. Współczesne ujęcia kultury (kultura po Oświęcimiu to śmietnik – T. Adorno - konsekwencje dla sztuki i literatury; T. Adorna dialektyka kultury; G. Simmelatragedia kultury, H. Plessnera pytanie o conditio humana; perspektywy kultury: e-kultura). 17. Polityczność i eros w kulturze (H. Plessner, H. Marcuse). 18. Elita i masa (Ortega y Gasset), kultura masowa i jej mity (A. Kłoskowska), pojęcie globalnej wioski. 19. Modele życia: vitaactiva i vitacontemplativa(H. Arendt), klasa próżniacza (T. Veblen). 20. Czas w kulturze (czas św. Augustyna, fenomenologiczny E. Husserla, wieczny powrót F. Nietzschego, moi profondBergsona wobec czasu, czas odzyskany M. Prousta). 21. Symbolika pór dnia i roku: czas wielkiego Południa, noc Walpurgii. 22. Historyczność form kultury (moralność i pruderia – M. Scheler, wzory miłości, ethos rycerski – M. Ossowska, kanony estetyczne). 23. Święto i codzienność (karnawalizacjaM. Bachtina; dionizyjskie i apollińskie F. Nietzschego). 24. Symbolika miasta (R. Caillois, Paryż, mit współczesny; miasto Baudelaire’a - flaneur, eseje G. Simmela). 25. Symbolika choroby (teza S. Sontag), modliszki (esej R. Caillois). 26. Kształtowanie się mieszczaństwa.Ethos mieszczański (M. Weber). 27. Casus i rola inteligencji w kulturze. Ethos inteligencki. 28. Przemiany pojęcia sztuki i artysty. 29. Postrzeganie śmierci w kulturze. 30. Podsumowanie: czym jest kultura – lustrem Natury, odbiciem świata idei, ogrodem nauk i sztuk, dialogiem, tekstem, kłączem, rekwizytornią konwencji, różnicą i powtórzeniem, mechanizmem kozła ofiarnego? – o epistemologicznych, ontologicznych i artystycznych konsekwencjach różnych metafor kultury. wykład Metody dydaktyczne egzamin Metody i kryteria oceniania obecność Rygor zaliczenia 4 1. Buczyńska – Garewicz H., Metafizyczne rozważania o czasie. Idea Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca czasu w filozofii i literaturze, Kraków 2003, tu roz.: Zagadka czasu, Południe, Noc. 2. Caillois R., Odpowiedzialność i styl, wybór M. Żurowski, wstęp J. Błoński, tu: Paryż – mit współczesny oraz Modliszka, przeł. K. Dolatowska. 3. Co to jest filozofia kultury?, pod red. Z. Rosińskiej i J. Michalik, Warszawa 2006, tu: Z. Rosińska, Wstęp, A. Kołakowski, Filozofia kultury i kulturalizm. 4. Czas w kulturze, wybór, oprac. i wstęp A. Zajączkowski, Warszawa 1988. 5. Czerwiński M., Profile kultury, Warszawa 1980, tu: Casus inteligencji. 6. Filozofia. Podstawowe pytania, pod red E. Martena i H. Schnädelbacha, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1995. Tu: roz. Kultura, s. 550 – 587. 7. Huizinga J., Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, przeł. M. Kurecka i W. Wirpsza (dowolne wydanie), tu: Istota i znaczenie zabawy jako zjawiska kulturowego (do s. 39 – Święta powaga w zabawie). 8. Konersmann R., Filozofia kultury. Wprowadzenie, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 2009. 9. Marquard O., Przyczynek do analiz teraźniejszości, w: tenże, Apologia przypadkowości, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1994. 10. Picht G., Odwaga utopii, Warszawa 1981. 11. Scheler M., O zjawisku tragiczności, w: Arystoteles, Hume i Scheler o tragedii i tragiczności, oprac. W. Tatarkiewicz. 12. Strategie śmierci – formy umierania. Świadectwa literackie i kulturoznawcze, red. W. J. Burszta, Warszawa 2004. 1. Antropologia kultury – antropologa literatury, pod red. E. Kosowskiej, A. Gomóły, E. Jaworskiego, Katowice 2007, tu: M. Szubert, Choroba jako przedmiot kulturowego dyskursu. 2. Bauman Z., Ciało i przemoc w obliczu nowoczesności, Toruń 1995. 3. Tenże, Płynne czasy. Życie w epoce niepewności, przeł. M. Żakowski, Warszawa 2007. 4. Tenże, Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, przeł. E. Klekot, Warszawa 2000. 5. Dziemidok B., O komizmie (wybrane fragmenty). 6. Gellner E., Postmodernizm, rozum i religia, przeł. M. Kowalczuk, Warszawa 1997. 7. Huizinga J., Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, przeł. M. Kurecka i W. Wirpsza (dowolne wydanie), tu: Istota i znaczenie zabawy jako zjawiska kulturowego (do s. 39 – Święta powaga w zabawie). 8. Kultura i tragiczność, pod red. K. Łukaszewicza i D. Wolskiej, Wrocław 2002. Tu: D. Wolska, Kultura i tragiczność. Słowo wstępne oraz G. Simmel, Pojęcie i tragedia kultury. 9. Michalski K., Płomień wieczności. Eseje o myślach Fryderyka Nietzschego, Kraków 2007, tu: Esej VIII. Wieczna miłość. 10. Morawski S., Niewdzięczne rysowanie mapy. O postmodernie i kryzysie kultury, Toruń 1999. 11.Osęka A., Mitologie artysty, Warszawa 1975. 12.Simmel G., Filozofia kultury. Wybór esejów, przeł. W. Kunicki, Kraków 2007. 13.Simmel G., Mentalność mieszkańców wielkich miast, w: tenże, Most i drzwi. Wybór esejów, przeł. M.Łukasiewicz, Warszawa 2006. 5 30.09.2015 data podpis prowadzącego daną formę zajęć 30.09.2015 data podpis koordynatora przedmiotu CZĘŚĆ „B” (opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia) Opis sposobu realizowania i sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form zajęć i sprawdzianów Efekty kształcenia a forma zajęć Metody oceniania efektów kształcenia Efekty kształcenia dla ** kierunku przedmiotu K_W01 K_W02 K_W08 K_U02 K_K01 K_K09 W01 W02 W03 U01 K01 K02 Forma zajęć W W W W W W Metody oceniania*** egzamin egzamin egzamin egzamin egzamin egzamin Efekty kształcenia dla przedmiotu W01 W02 W03 U01 K01 K02 30.09.2015 data 30.09.2015 data podpis prowadzącego daną formę zajęć podpis koordynatora przedmiotu