GEN. BRYG. STANISŁAW TACZAK PIERWSZY DOWÓDCA
Transkrypt
GEN. BRYG. STANISŁAW TACZAK PIERWSZY DOWÓDCA
GEN. BRYG. STANISŁAW TACZAK PIERWSZY DOWÓDCA POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO Stanisław Taczak, ur. 8.04.1874 r. w Mieszkowie pod Jarocinem, ukończył Akademię Górniczą we Freibergu z dyplomem inŜyniera. W czasach szkolnych i studenckich działał w tajnych polskich organizacjach: Towarzystwie Tomasza Zana i Związku MłodzieŜy Polskiej. Po studiach pracował naukowo w politechnicznym Instytucie Doświadczalnym w Dahlen. W 1914 r. jako podporucznik rezerwy został zmobilizowany i skierowany na front wschodni. W 1916 r. na własną prośbę trafił do 6 pułku piechoty Legionów Polskich. Uczestniczył w organizowaniu jednostek tzw. Polnische Wehrmacht oraz Polskiej Siły Zbrojnej. W listopadzie 1918 r. jako pierwszy oficer Polak z armii niemieckiej zgłosił się do słuŜby w Wojsku Polskim i dostał przydział do Sztabu Generalnego. 28 grudnia 1918 r. Taczak znalazł się w ogarniętym powstańczą gorączką Poznaniu. Na prośbę Komisarza Naczelnej Rady Ludowej Wojciecha Korfantego objął tymczasowe dowództwo nad powstaniem. Rozpoczynając dowodzenie od zera – bez sztabu, bez oficerów i bez kontaktu z rozproszonymi w terenie oddziałami – stworzył zręby regularnej Armii Wielkopolskiej i w znacznej mierze przyczynił się do sukcesu powstania. Gdy w kilka tygodni później przekazywał stanowisko gen. Józefowi Dowbór Muśnickiemu, zorganizowane i sprawnie dowodzone siły powstańcze liczyły ok. 14 tys. Ŝołnierzy. Awansowany na pułkownika, uczestniczył w wojnie 1920 r. Za wysokie walory dowódcze i bohaterstwo w krwawych walkach z bolszewikami pod Warszawą dostał KrzyŜ Srebrny Virtuti Militari i dwukrotnie KrzyŜ Walecznych. Po wojnie – w stopniu generała brygady – dowodził 17 Dywizją Piechoty w Gnieźnie, a w 1928 r. objął dowództwo Okręgu Korpusu II w Lublinie. W 1930 r. – juŜ w stanie spoczynku - został prezesem Okręgowego Związku StraŜy PoŜarnych w Poznaniu. Działał w wielkopolskich organizacjach kombatanckich. We wrześniu 1939 r. zgłosił się do słuŜby, ale do dowództwa Armii „Poznań” nie dotarł. Wzięty do niemieckiej niewoli trafił do oflagu. Do kraju wrócił w 1947 r. W PRL zapomniany i przemilczany, zmarł w Malborku w 1960 r. Dopiero w 1988 r. prochy gen. Taczaka spoczęły na Cmentarzu ZasłuŜonych Wielkopolan w Poznaniu, a w rodzinnym Mieszkowie stanął jego pomnik. W plebiscycie ogłoszonym w 2000 roku został uznany Jarocinianinem XX wieku, a od 2009 r. burmistrz Jarocina przyznaje coroczną nagrodę im. Stanisława Taczaka za zasługi dla Ziemi Jarocińskiej.