POWIATOWA STACJA SANITARNO

POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W NOWEJ SOLI
67-100 Nowa Sól, ul. Wojska Polskiego 11
tel. (068) 387 24 61, fax (068) 387 47 38
e-mail: [email protected]
[email protected]
NIP: 925-150-90-13
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W NOWEJ SOLI
SIEDZIBA POWIATOWEJ STACJI SANITARNO-EPIDEMIOLICZNEJ
W NOWEJ SOLI
POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W NOWEJ SOLI
67-100 Nowa Sól, ul. Wojska Polskiego 11
tel. (068) 387 24 61, fax (068) 387 47 38
e-mail: [email protected]
[email protected]
NIP: 925-150-90-13
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W NOWEJ SOLI
OCENA STANU SANITARNEGO
I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
POWIATU NOWOSOLSKIEGO
W ROKU 2005.
Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest ochrona zdrowia
ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz
zapobieganie powstawaniu chorób , w tym zakaźnych i zawodowych.
Cel ten był realizowany poprzez sprawowanie nadzoru sanitarnego nad placówkami i
obiektami funkcjonującymi w powiatach nowosolskim i wschowskim oraz monitorowanie
sytuacji epidemiologicznej i podejmowanie działań zmierzających do jej poprawy.
Prowadzono nadzór w zakresie
- higieny środowiska
- higieny pracy w zakładach pracy
- higieny procesów nauczania i wychowania
- higieny wypoczynku i rekreacji
- nad warunkami zdrowotnymi żywności ,żywienia i przedmiotów użytku
- warunkami higieniczno-sanitarnymi ,jakie powinien spełniać personel medyczny ,sprzęt
oraz pomieszczenia , w których udzielane są świadczenia zdrowotne.
Przekazując Państwu poniższe opracowanie wyrażam nadzieję, że będzie ono źródłem
informacji oraz podstawą do podejmowania działań prowadzących do poprawy
bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców.
Z poważaniem
Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny
Maria Małgorzata Szablowska
I Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych
W 2005.roku działania Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej w Nowej Soli
ukierunkowane były przede wszystkim na zapobieganie występowaniu i szerzeniu się chorób
zakaźnych.
Szczególne zaniepokojenie w roku 2005 budziły przesłanki świadczące o potencjalnym
zagrożeniu wystąpienia pandemii grypy, tj. zachorowań o światowym zasięgu.
Nie mniej istotne z punktu nadzoru epidemiologicznego, były napływające doniesienia o
występowaniu u ludzi zachorowań wywołanych wirusem ptasiej grypy ,odznaczających się
ciężkim przebiegiem i wysoką śmiertelnością. Dotychczas wszystkie rozpoznane przypadki
zakażeń miały charakter odzwierzęcy i dotyczyły niemal wyłącznie osób związanych
zawodowo z hodowlą drobiu. Pojawiły się jednak doniesienia, świadczące o możliwości
przełamania przez wirusa H5N1 bariery gatunkowej i nabycia zdolności do epidemicznego
szerzenia się zakażeń wśród ludzi.
W celu monitorowania sytuacji epidemiologicznej grypy, wprowadzono system nadzoru
SENTINEL, koordynowany przez Krajowy Ośrodek ds. Grypy (we współpracy ze Światową
Organizacją Zdrowia). Taki system rejestracji, w którym uczestniczy również PSSE w Nowej
Soli, zwiększa szanse wczesnej identyfikacji szczepu wirusa, wywołującego epidemiczne
zachorowania.
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych.
Wielkość zachorowań i wskaźniki zapadalności na choroby zakaźne zarejestrowane
w roku 2005 w porównaniu do roku 2004 przedstawia tabela nr 1 /w załączeniu/.
Sytuację epidemiologiczną w powiecie nowosolskim w roku 2005 można określić jako
korzystną. Wyjątek stanowią zachorowania na wirusowe zapalenia wątroby szerzące się drogą
krwi, dla których wskaźniki zapadalności są wyższe niż notowane w województwie lubuskim
i na terenie całego kraju. Znacznie korzystniej przedstawiały się natomiast wskaźniki
opisujące zatrucia pokarmowe wywołane pałeczkami Salmonella.
1.Choroby szerzące się drogą pokarmową .
W roku 2005 zmniejszyła się liczba przypadków zatruć pokarmowych wywołanych
pałeczkami Salmonella. Zarejestrowano 30 zachorowań ,tj. o 15 przypadków mniej niż w
roku porównawczym.
W analizowanym okresie wystąpiły tylko 2 ogniska zbiorowych zatruć
pokarmowych, obejmujące 6 osób, co znacząco wpłynęło na obniżenie liczby
zarejestrowanych salmoneloz pokarmowych. Przyczyną zatrucia 4-osobowej rodziny były
naleśniki z farszem serowym z dodatkiem surowych jaj przygotowane w domu, natomiast
pozostałych 2 osób -prawdopodobnie ciastka z kremem. W obu przypadkach czynnikiem
etiologicznym były pałeczki Salmonella Enteritidis.
Podczas likwidacji ognisk podejmowano działania zmierzające do ustalenia źródła zakażenia
i poprawy stanu sanitarno-higienicznego obiektów. Prowadzono również działalność
oświatowo - edukacyjną społeczeństwa.
W 2005.r zarejestrowano także ognisko zbiorowego zatrucia grzybami, któremu uległa
pięcioosobowa rodzina, mieszkająca w Nowej Soli. W wyniku spożycia grzybów, zebranych
przez ojca rodziny, wszyscy ulegli zatruciu i zostali hospitalizowani w Oddziale
Wewnętrznym SPZOZ w Nowej Soli. Pomimo, że w badaniach mikologicznych nie
stwierdzono obecności zarodników grzybów trujących, chorych z klinicznie rozpoznanym
zespołem sromotnikowym, umieszczono w oddziałach toksykologii w Poznaniu i Krakowie. U
jednej z osób nastąpił zgon.
Z wywiadu epidemiologicznego wynika, że rodzina spożywała grzyby blaszkowe
(pieczarki, czubajki kanie i gołąbki),wśród których mogły być muchomory sromotnikowe.
2.Zakażenia krwiopochodne.
Nadal dużym problemem terenu nadzorowanego przez PSSE są wirusowe zapalenia
wątroby, szerzące się drogą naruszenia ciągłości tkanki.
Zarejestrowano w stosunku do roku 2004 prawie dwukrotny wzrost zakażeń wywołanych
wirusem typu B i w dalszym ciągu utrzymującą się wysoką zapadalność na wzw typu C .
Wskaźniki zapadalności na wirusowe zapalenia wątroby szerzące się drogą krwi w odniesieni
do notowanych w województwie i Polsce w latach 2002-2005 przedstawiono na wykresach.
Wykres 1. Wirusowe zapalenie wątroby typu B
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
pow.Nowa Sól
woj.lubuskie
Polska
2002r.
2003r.
2004r.
2005r.
Wykres 2. Wirusowe zapalenie wątroby typu C
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
pow.Nowa Sól
woj.lubuskie
Polska
2002r.
2003r.
2004r.
2005r.
Fakt ten budzi niepokój z uwagi na stały monitoring zachorowań na wirusowe zapalenia
wątroby, realizowany przez PSSE w roku 2005 w ramach „Programu poprawy sytuacji
epidemiologicznej w zakresie zachorowań na wzw typu C”.
W związku z powyższym ponownie dokonano szczegółowej analizy zachorowań,
uwzględniającej wszystkie okoliczności sprzyjające zakażeniu wirusami wzw typu B i C.
Niewątpliwy wpływ na liczbę zachorowań miały stwierdzone w kilku przypadkach czynniki
związane ze statusem społecznym chorych, przede wszystkim narkomania, alkoholizm
i pobyty w zakładach karnych.
Nie mniej jednak istotne wydaje się wzmożenie nadzoru nad zakładami świadczącymi zabiegi
naruszające ciągłość tkanki, zarówno medyczne, jak i pozamedyczne. Niezbędna staje się
również intensyfikacja działalności oświatowej wśród różnych grup zawodowych,
szczególnie personelu medycznego, osób zatrudnionych w zakładach kosmetycznych,
fryzjerskich, salonach tatuażu itp. oraz ludności cywilnej.
3.Choroby przeciw którym prowadzone są szczepienia ochronne.
W grupie chorób przeciwko którym prowadzona jest profilaktyka szczepienna nie zgłoszono
żadnego zachorowania na błonicę, tężec, krztusiec, poliomyelitis i odrę.
Ponadto znacząco obniżyła się liczba zachorowań na świnkę i różyczkę, wzrosła natomiast
liczba chorych na ospę wietrzną.
W roku 2005 zgłoszono tylko 19 zachorowań na świnkę / zapadalność 21,9/, przy 195
przypadkach zanotowanych w okresie porównawczym/ zap.224,8/.
Choć nagminne zapalenie przyusznic, należy do chorób
wieku dziecięcego
charakteryzujących się okresowym wzrostem zachorowań /co 3-5 lat/ , to jednak ze względu
na towarzyszące chorobie niebezpieczne powikłania, PSSE realizowała program profilaktyki
świnki, obejmujący dzieci, którym nie zagwarantowano bezpłatnych szczepień w ramach
PSO.
Działalność PSSE w zakresie promocji zdrowia, nie przyniosłaby oczekiwanych rezultatów
bez wsparcia ze strony władz samorządowych. Dzięki środkom finansowym przekazanym
przez Starostwo Powiatowe i Urząd Miasta w Nowej Soli na realizację programów opartych
o szczepienia ochronne, w latach 2004 i 2005 uodporniono przeciwko śwince około 560
dzieci, zamieszkałych w powiecie nowosolskim.
Pod koniec roku nawiązano ze Starostwem Powiatowym współpracę, na rzecz uodpornienia
dzieci przeciwko chorobom wywoływanym przez Haemophillus Influenzae typu B.
4.Bioterroryzm.
W dalszym ciągu utrzymywano gotowość do przeciwdziałania skutkom użycia broni
biologicznej lub wystąpienia szczególnie niebezpiecznej choroby zakaźnej.
Dokonano przeglądu posiadanego sprzętu, uaktualniono procedury postępowania.
Jednocześnie przygotowano plan działania na wypadek wystąpienia epidemii lub pandemii
grypy, a także uczestniczono w grze symulacyjnej likwidacji ogniska ptasiej grypy.
Tab.1. Zachorowania i zapadalność na choroby zakaźne w roku 2005 w porównaniu do
roku 2004r- w powiecie nowosolskim
Lp. Jednostka chorobowa
1.
2.
3
4.
Salmonelozy – zatrucia pok.
Salmonelozy pozajelitowe
Inne bakteryjne zakaż. jelit.
Inne bakteryjne zakażenia
jelitowe u dzieci do lat 2
5. Wirus.zakaż. jelit.–ogółem
wywołane przez rotawirusy
6. Inne wirusowe zakaż.jelit.
7. Wirusowe i inne zakażenia
jelitowe u dzieci do l.2
8. Płonica
9. Posocznica paciorkowcowa
10. Posocznica gronkowcowa
11. Posocznica wywołana przez
bakterie G (-)
12. Posocznica inna – określona i
nieokreślona
13. Róża
14. Borelioza
15. Szczepienia na wściekliznę po narażeniu
16. Wirusowe zapal.opon mózg.
określone i nieokreślone
17. Ospa wietrzna
18. Różyczka
19. WZW typu A
20 WZW typu B
21 WZW typu C
22 WZW inne i nieokrślone
23. Cytomegalia
24. Świnka
25. Mononukleoza zakaźna
26. Toksoplazmoza
27. Grzybice –kandydoza
28. Glistnica
29. Owsica
30. Lamblioza
31. Toksokaroza
32. Świerzb
33. Choroba wywołana przez S.
pneumoniae (inwaz.) – og.
-zapalenie opon mózgowych
Rok 2004
Rok 2005
Liczba Zapadalność
Liczba
Zapadalność
zachorowań na 100.000 zachorowań na 100.000
30
34,6
45
51,8
2
2,3
3
3,45
13
14,98
10
11,53
24
20
4
17
27,7
23,0
4,6
19,6
31
35,74
16
18,4
25
8
28,8
9,2
9
1
-
10,4
1,1
-
6
6,9
1
1,1
2
2,3
5
5,8
10
9
10
11,5
10,4
11,5
7
5
6
8,1
5,8
6,9
-
-
4
4,6
305
7
7
14
19
1
1
5
1
1
1
4
351,4
8.1
8,1
16,1
21,9
1,15
1,15
5,8
1,15
1,15
1,15
4,6
285
13
1
4
16
1
2
195
2
4
12
328,5
14,9
1,15
4,6
18,4
1,15
2,3
224,8
2,3
4,6
13,8
1
1
1,15
1,15
1
1
1,15
1,15
II Warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców powiatu.
Stan sanitarny obiektów wodnych
Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia sprawują organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej na zasadach określonych w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Badania pobranych próbek wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi mogą wykonywać
laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub inne laboratoria o udokumentowanym
systemie jakości prowadzonych badań wody zatwierdzonych przez PIS (art. 12, pkt 1 i 4 ww.
ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków).
Podstawą prawną określającą zasady funkcjonowania Inspekcji Sanitarnej jest ustawa z dnia
14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS). Rozdział 1 tej ustawy określa
zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ustawodawca wyraźnie określa,
że PIS jest organem powołanym, między innymi, do nadzoru nad warunkami ochrony
środowiska, a zwłaszcza czystości powietrza atmosferycznego, gleby, wody i innych
elementów środowiska w zakresie ustalonym w odrębnych przepisach.
W celu zapewnienia dobrej jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, PIS
prowadzi następujące działania:
• w laboratoriach SSE (PSSE w Nowej Soli i Zielonej Górze oraz WSSE w Gorzowie
Wielkopolskim) wykonywane są badania pobranych próbek wody przeznaczonej do spożycia
przez ludzi, a następnie prowadzona jest analiza uzyskanych wyników, dokonywana ocena
jakości wody i podejmowane są działania w celu jej poprawy;
• wydaje oceny higieniczne materiałów używanych do uzdatniania wody;
• opiniuje i wydaje zgody na wprowadzanie nowych technologii uzdatniania wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne mają
obowiązek zgłaszania wszelkich wprowadzanych zmian dotyczących zarówno preparatów,
instalacji, urządzeń oraz sposobu uzdatniania i dezynfekcji do PIS w celu uzyskania
akceptacji. Celem tych wszystkich wymienionych działań jest ochrona zdrowia ludzkiego
przed działaniem czynników szkodliwych.
Tabela nr 1. Zaopatrzenie mieszkańców powiatu w wodę przeznaczoną do spożycia
produkowaną przez wodociągi nadzorowane przez PSSE w Nowej Soli
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Gmina
Bytom Odrzański
Kolsko
Kożuchów
Nowa Sól
Nowe Miasteczko
Otyń
Siedlisko
Ludność korzystająca z
wody o
niekwestionowanej
jakości
liczba
%
POWIAT NOWA SÓL
Liczba
ludności
w gminie
5366
3246
16022
47077
5496
6065
3522
5366
2445
15263
43712
4283
4524
284
100
99,3
98
94,1
82,9
100
10,1
% ludności gminy
korzystającej z wody
o niekwestionowanej
jakości
100
75,3
95,3
92,8
77,9
74,6
8,1
Mieszkańcy powiatu zaopatrywani byli w wodę do spożycia, produkowaną
wodociągów (publicznych i lokalnych).
przez 46
W ewidencji PPSE w Nowej Soli znajdują się:
A) 34 wodociągi o produkcji < 100 m3/dobę
B) 10 wodociągów o produkcji 100 - 1000 m3/dobę
C) 2 wodociągi o produkcji 1000 - 10000 m3/dobę.
W 2005 roku wykreślono z ewidencji 2 wodociągi tj.:
- od 1.07.2005 roku – wodociąg osiedlowy w Miłakowie (odbiorców podłączono do
wodociągu publicznego w Nowym Miasteczku),
-od 1.10.2005 roku wodociąg publiczny w Różanówce (korzystających z wody podłączono do
wodociągu publicznego w Siedlisku).
Ad. A.
Jako bardzo dobry można ocenić wodociąg lokalny Zakładów Jajczarskich „Ovopol” w
Nowej Soli, gdyż jakość wody i stan techniczny urządzeń, tj. hydroforni i studni nie budzi
zastrzeżeń.
Tabela nr 1
Jako wodociągi złe należy wymienić wodociągi publiczne w Dąbrownie i Rejowie - jakość
wody nie odpowiada wymaganiom pod względem bakteriologicznym (konieczność stałej
dezynfekcji w Rejowie) oraz fizykochemicznym (wielokrotne przekroczenia dopuszczalnych
zakresów wartości żelaza, manganu i mętności w Dąbrownie); w obu przypadkach
hydrofornie znajdują się pod ziemią (powstały w I połowie ubiegłego wieku), stan techniczny
pomieszczeń i urządzeń uzdatniających jest zły (urządzenia są stare, wyeksploatowane,
nieskuteczne).
W Lubięcinie planowana jest budowa nowej stacji uzdatniania, wprowadzenie nowej
technologii, dzięki czemu woda dobrej jakości ma być dostarczana mieszkańcom Lubięcina,
Dąbrowna, Jeziorna i Lipin.
Zakończenie tej inwestycji - uruchomienie nowej stacji uzdatniania i podłączenie
mieszkańców Lubięcina i Chełmka oraz podłączenie miejscowości Dąbrowno, Jeziorno,
Okopiec planowane jest na pierwsze półrocze 2006 roku.
Ponadto, w związku z pogorszeniem się jakości wody z wodociągu publicznego w Rejowie
(pod względem bakteriologicznym) oraz brakiem skuteczności podejmowanych działań PPIS
w Nowej Soli zorganizował spotkanie z przedstawicielami Urzędu Miasta i Gminy w Nowym
Miasteczku (właściciel obiektu), w którym uczestniczył Burmistrz Nowego Miasteczka.
Uzyskano informacje, że docelowo planowane jest podłączenie Rejowa do wodociągu
publicznego w Nowym Miasteczku, natomiast doraźnie prowadzona będzie stała dezynfekcja
wody podawanej do sieci wodociągowej z jednoczesnym monitorowaniem skuteczności tego
procesu (decyzja PPIS w Nowej Soli z dnia 2.11.2005 roku).
Ad. B
Jakość wody produkowanej przez te wodociągi poprawiła się w stosunku do poprzedniego
roku, gdyż zostały wyegzekwowane 2 decyzje administracyjne. Dotyczyły one:
- wodociągu publicznego w Bytomiu Odrzańskim,
- wodociągu publicznego w Mirocinie Średnim.
Jako bardzo dobry w tej grupie oceniono wodociąg publiczny w Niedoradzu, gdzie jest nowa
stacja uzdatniania, studnie są po renowacji.
Natomiast jako złe oceniono wodociąg w Siedlisku produkujący wodę złej jakości pod
względem fizyko – chemicznym .
W tej grupie wodociągów nie ma obiektów złych pod względem technicznym.
W dalszym ciągu nie zgłoszono do odbioru wybudowanej w 2002 roku sieci wodociągowej
Solniki – Zawada – Dziadoszyce, która jest połączona i zaopatrywana w wodę z wodociągu
publicznego w Lasocinie. Urząd Miasta i Gminy w Kożuchowie przekazał całą sieć w
zarządzanie Przedsiębiorstwu Usług Komunalnych „Uskom” w Kożuchowie, lecz Spółka
„Uskom” nie wyraziła zgody na przejęcie wadliwie działającej przepompowni wody.
Przepompownia zlokalizowana w Solnikach została nieprawidłowo wykonana przez firmę
realizującą przedsięwzięcie, przez co występują częste awarie i przerwy w dostawie wody.
Na dzień dzisiejszy ww. spółka wystosowała pismo do wykonawcy wodociągu z prośbą o
usunięcie usterki, tak aby wszystkie urządzenia funkcjonowały prawidłowo.
Ad. C
W tej grupie wodociągów znajdują się wodociągi:
- wodociąg publiczny w Nowej Soli;
- wodociąg publiczny w Kożuchowie.
Wodociąg w Kożuchowie – jakość wody pobieranej w ramach monitoringu kontrolnego
z sieci wodociągowej jest dobra, stan techniczny stacji uzdatniania wody (pomieszczeń
i urządzeń uzdatniających) oceniono jako dostateczny. Problem stanowi wyznaczenie
reprezentatywnego punktu poboru wody podawanej do sieci.
Wodociąg w Nowej Soli – jakość wody z tego wodociągu w 2005 roku znacznie się
poprawiła, ponieważ Zakład Produkcji Wody nr 1 w Nowej Soli dostarcza odbiorcom wodę
odpowiadającą wymogom zawartym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia: na podstawie
wyników badań wody pobieranej w ZPW 1 oraz z sieci wodociągowej w listopadzie i grudniu
ubiegłego roku PPIS w Nowej Soli wydał pozytywną ocenę o przydatności wody do spożycia,
a także uznał swoją decyzję wystawioną w 2003 roku zobowiązującą do poprawy jakości
wody pod względem fizykochemicznym za wykonaną w całości. Poprawa tych parametrów
najprawdopodobniej została spowodowana dodawaniem do wody (od kwietnia) preparatu
Clarofos 152 (pozytywnie zaopiniowanego przez PPIS w Nowej Soli w 2004 roku).
Realizowany jest harmonogram monitoringu jakości wody przyjęty w związku z tym przez
administratora wodociągu - MZGK Sp. z o.o. w Nowej Soli; tzn. co dwa tygodnie w 5 stałych
wyznaczonych punktach pobierane są próbki wody i oznaczane są 4 wskaźniki
bakteriologiczne i 5 parametrów fizykochemicznych (żelazo, mangan, mętność, barwa, fosfor
ogólny).
W czerwcu 2005 roku PPIS w Nowej Soli wydał pozytywną opinię dotyczącą stosowania złóż
filtracyjnych (antracyt, żwir, piasek filtracyjny) w filtrach wody znajdujących się w ZPW 1
i ZPW 2.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem w wodzie ze wszystkich omawianych wodociągów
(3 wodociągi – 11 próbek) określono także w ramach monitoringu przeglądowego: liczbę
paciorkowców kałowych – nie stwierdzono obecności tych bakterii; liczbę kolonii bakterii
hodowanych na agarze w temp. 22°C/72godz. (nie stwierdzono przekroczeń), zawartości
metali ciężkich: ołowiu, chromu, kadmu i arsenu (nie stwierdzono przekroczeń
maksymalnych poziomów wartości określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia) oraz
fluorków.
Ponadto w wodzie z wodociągu w Nowej Soli oznaczono zawartość związków chlorowco –
pochodnych: chloroformu, dwuchlorobromometanu, dwubromochlorometanu, bromoformu,
a także węglowodorów aromatycznych i pestycydów. Nie stwierdzono przekroczeń
dopuszczalnych wartości.
Rysunek nr 1. Zróżnicowanie jakości wody produkowanej przez wodociągi w
poszczególnych gminach .
50000
45000
40000
35000
Liczba ludności ogółem
30000
25000
Liczba ludności korzystającej z
w ody odpow iadającej w ym ogom
20000
15000
Liczba ludności korzystającej z
w ody nie odpow iadającej
w ym ogom
10000
5000
0
ko
o
s
dli
ól
M
we
No
Sie
l sk
Ko
S
wa
No
yń
Ot
ina
O.
Gm
tom
By
ina
ów
Gm
ch
żu
o
zk
Ko
tec
ias
ina
ina
ina
Gm
Gm
Gm
ina
ina
Gm
Gm
Najgorsza sytuacja jest w gminie Siedlisko, w której tylko 8,1% mieszkańców korzysta z
wody dobrej jakości (10,1% odbiorców wody z wodociągów nadzorowanych przez PIS).
Wynika to z faktu, że aż 2239 mieszkańców gminy (63,6%) jest zaopatrywanych w wodę
produkowaną przez wodociąg publiczny w Siedlisku, której parametry fizyko-chemiczne nie
odpowiadają wymogom zawartym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia.
Ponadto na terenie gminy Nowa Sól funkcjonujące wodociągi w Przyborowie, Lubięcinie,
Jeziornie, Dąbrownie, z których korzysta 2718 osób(5,8% wszystkich mieszkańców miasta i
gminy Nowa Sól), również dostarczają wodę złej jakości pod względem fizykochemicznym.
Podkreślić należy, że w powiecie nowosolskim znajdują się gminy, w których wszystkie
nadzorowane wodociągi zaopatrują odbiorców w wodę dobrej jakości (Bytom Odrzański,
Otyń) lub tylko niewielka ich część jest zaopatrywana w wodę o parametrach jakościowych
nie spełniających wymagań (Kolsko – 0,7%, Kożuchów – 2%).
Rysunek nr 2. Ocena zaopatrzenia ludności w wodę z uwzględnieniem jakości wody na
terenie powiatu Nowa Sól.
90000
80000
Liczba ludności
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
no
iak
on
am
t.
t.
ar
ak
.b
aw
sk
on
yż
.w
u
t
ch
aw
ar
w
pa
-z
y
za
na
od
m
żo
y
ny
zw
aw
al
t.
z
ow
ys
a
rz
pt
dy
rw
e
o
ko
kc
ba
d.
zw
t.
ea
lu
t.
ar
ni
l.
w
ys
o
rz
y
na
n
ko
od
M
żo
y
d.
rt .
zw
w
i
lu
a
t.
za
l.
w
śc
s
a
y
no
y
rz
on
ęt
od
ko
yż
m
d.
zw
rt .
aw
a
lu
t.
-z
l.
ys
y
aw
rz
od
on
ko
Fe
yż
zw
d.
rt .
t.
aw
lu
a
l.
ys
-z
w
rz
a
y
ko
od
on
yż
ci
d.
zw
lu
oś
aw
t.
l.
-z
jak
ys
y
rz
n.
od
ko
t io
d.
es
zw
lu
w
t.
i
k
l.
c
ys
o
ś
o
rz
y
k
d
ko
ja
w
wo
d.
ej
z
gó
lu
br
t.
o
l.
d
cią
ys
y
rz
do
od
ko
wo
z
d.
zw
h
lu
t.
l.
yc
ys
z
ąc
or
aj
.k
st
zy
or
ik
śc
d
lu
l.
d
lu
l.
Stan sanitarny placówek służby zdrowia
Na terenie powiatu nowosolskiego funkcjonuje 55 obiektów służby zdrowia (w tym 1 szpital),
ponadto 79 gabinetów indywidualnych praktyk lekarskich. W 2005 roku wykonano 14
kontroli oddziałów Wielospecjalistycznego Szpitala Samodzielnego Publicznego Zakładu
Opieki Zdrowotnej w Nowej Soli, 41 kontroli placówek służby zdrowia lecznictwa otwartego,
43 kontrole gabinetów indywidualnych praktyk lekarskich oraz 28 kontroli gabinetów
pielęgniarskich zlokalizowanych w szkołach. W celu poprawy stanu techniczno – sanitarnego
w tej grupie obiektów w minionym roku wystawiono 7 decyzji administracyjnych. Dotyczyły
one:
- 1 decyzja SPZOZ Nowa Sól ul. Chałubińskiego,
- 4 decyzje dotyczące przychodni NZOZ,
- 2 decyzje dotyczące gabinetów pielęgniarskich w szkołach.
Jedynie obie decyzje dotyczące gabinetów pielęgniarskich w szkołach zostały
wyegzekwowane. Termin wykonania obowiązku jednej decyzji dotyczącej NZOZ w Nowej
Soli ustalono do końca I kwartału 2006 roku. W związku z wejściem w życie rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2006 roku w sprawie wymagań jakim powinny
odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu
służby zdrowia, wygasły z mocy prawa 4 decyzje administracyjne w tym 3 dotyczące
placówek służby zdrowia lecznictwa otwartego i 1 dotycząca szpitala.
W związku ze stwierdzonymi uchybieniami w zakresie czystości bieżącej oraz braku
przestrzegania zasad aseptyki nałożono 6 mandatów karnych, w tym 4 dotyczące NZOZ
i 2 indywidualnych praktyk lekarskich. Ogólna suma nałożonych grzywien w drodze
mandatu wyniosła 700zł. Rekontrole wykazały poprawę stanu sanitarnego tych obiektów.
W 2005 roku wykonano ogółem 45 badań urządzeń sterylizujących, z tego w szpitalu
wykonano 6 badań, a pozostałe w zakładach służby zdrowia lecznictwa otwartego
i gabinetach indywidualnych praktyk lekarskich. Wszystkie uzyskane wyniki badań były
prawidłowe.
W strukturach Wielospecjalistycznego Szpitala SPZOZ w Nowej Soli funkcjonuje 14
oddziałów, w których znajduje się 427 łóżek. Są to: oddział internistyczny, kardiologiczny,
dziecięcy z pododdziałem neurologii dzieci i młodzieży, reumatologii, neurologii,
rehabilitacji, chirurgii z pododdziałem neurochirurgii, chirurgii plastycznej i leczenia oparzeń,
intensywnej opieki medycznej, położniczo-ginekologiczny, urologii, urazowo-ortopedyczny,
noworodków i wcześniaków, szpitalny oddział ratunkowy, zakład opiekuńczo-leczniczy.
W szpitalu w Nowej Soli w 2005 roku przeprowadzono remont i modernizację oddziału
chirurgicznego, który we wrześniu włączono do eksploatacji. Uczestniczono również w
odbiorze prac modernizacyjnych oddziału kardiochirurgii wraz z zapleczem zabiegowym.
Modernizacji dokonano ma podstawie projektu technologicznego, uzgodnionego pod kątem
wymogów higieniczno-sanitarnych.
W związku z tym, że blok operacyjny funkcjonuje zarówno na potrzeby SP ZOZ Nowa Sól
( 2 sale zabiegowe ), jak i NZOZ MEDINET Wrocław ( 1 sala zabiegowa ) Dyrekcja
Wielospecjalistycznego Szpitala SP ZOZ zobowiązała się do
dostosowania bloku
operacyjnego do wymagań obecnie obowiązujących przepisów, tak aby uwzględniono
integralne funkcjonowanie bloku operacyjnego zarówno w zakresie kardiochirurgii jak
i chirurgii ogólnej. Równoległe funkcjonowanie obydwu oddziałów w istniejącej strukturze,
wymusza bezwzględne zaostrzenie reżimu postępowania w zakresie aseptyki.
Właściciele wszystkich zakładów służby zdrowia zobowiązani są przepisami rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 22. 06. 2005 roku ( Dz. U. nr. 116 poz. 985 ) do sporządzenia
i przedłożenia do zaopiniowania (w przypadku szpitala do Wojewódzkiego Inspektora
Sanitarnego, a w przypadku placówek służby zdrowia lecznictwa otwartego do Powiatowego
Inspektora Sanitarnego) programów dostosowawczych.
Programy winny zawierać wykaz rozbieżności pomiędzy istniejącym stanem technicznym a
wymogami zawartymi w wyżej cytowanym akcie prawnym. Termin
sporządzenia
programów upływa dnia 31. 12. 2006 roku.
Większość oddziałów szpitalnych jak i innych placówek lecznictwa otwartego wymaga
dostosowania do obowiązujących przepisów zawartych w w/w rozporządzeniu.
Mając na uwadze termin dostosowania obiektów służby zdrowia do wymogów
powyższego rozporządzenia (do 31 grudnia 2008 roku) PPIS w Nowej Soli nie ocenił
żadnego z nadzorowanych obiektów jako zły pomimo istniejących uchybień technicznych.
W większości nadzorowanych obiektów brak jest:
- toalet dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
- wind lub podnośników umożliwiających korzystanie z zakładu osobom niepełnosprawnym,
- wydzielonych poradni dla dzieci,
- prawidłowo urządzonych i wyposażonych składzików porządkowych,
- zapewnienia zmywalności ścian w pomieszczeniach do wysokości zgodnej z
obowiązującymi wymogami,
- wyokrąglonych cokolików przypodłogowych w niektórych pomieszczeniach,
- umocowania grzejników centralnego ogrzewania na odległość od lica ściany i wysokość nad
posadzką zgodną z wymogami,
- zapewnienia w niektórych pomieszczeniach nad umywalkami baterii uruchamianych bez
dotyku dłonią.
W minionym roku PPIS zaopiniował 13 programów dostosowawczych, wystawiając 13
pozytywnych opinii.
Stan techniczny wszystkich skontrolowanych gabinetów indywidualnych praktyk lekarskich
był dostateczny. Bieżące kontrole placówek służby zdrowia nie wykazywały istotnych
uchybień w zakresie postępowania z odpadami medycznymi, komunalnymi oraz bielizną
wielorazowego użytku.
Ze względu na fakt, że organem prowadzącym Szpitala we Wschowie jest Starostwo
Powiatowe w Nowej Soli, przedstawiamy również ocenę tego obiektu.
W strukturach szpitala funkcjonują oddziały: chirurgiczny, położniczo-ginekologiczny,
pediatryczny, internistyczny, opieki hospicyjnej i zakład opiekuńczo-leczniczy.
W 2005 roku przeprowadzono 10 kontroli szpitala Samodzielnego Publicznego Zakładu
Opieki Zdrowotnej we Wschowie.
Uczestniczono również w odbiorze dokonanych prac modernizacyjnych pawilonu wolno
stojącego na hospicjum, będącego w strukturach SP-ZOZ szpitala we Wschowie
W związku ze stwierdzeniem dwukrotnie braku ciepłej wody w całym obiekcie szpitala we
Wschowie, PPIS nałożył mandat w wysokości 500 zł oraz wydał decyzję administracyjną w
celu usunięcia powyższego uchybienia z rygorem natychmiastowej wykonalności. Ponadto
dokonano oceny czystości mikrobiologicznej powierzchni i sprzętu w wybranych oddziałach
(położniczo-ginekologicznym,
IOM,
bloku
operacyjnym).W
wyniku
badań
mikrobiologicznych zakwestionowano 6 prób (gronkowce koagulazoujemne i laseczki
przetrwalnikujące), w związku z czym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej
Soli wydał zalecenia natychmiastowego wyeliminowania powyższych zaniedbań.
Przeprowadzone w roku 2005 kontrole w szpitalu wykazały szereg nieprawidłowości i
uchybień technicznych, które naruszają wymogi zawarte w aktualnym rozporządzeniu. Są to
między innymi:
- w oddziale położniczo-ginekologicznym: niewłaściwie urządzony zespół porodowy, brak
śluz umywalkowo - fartuchowych, brak właściwej wentylacji, brak umywalek w 2 salach
chorych, brak pokoju wypisowego dla matki i dziecka;
- w zespole operacyjnym: brak śluz sanitarnych dla pacjentów i personelu, brak pokoju
przygotowawczego dla personelu, brak sali pooperacyjnej, brak zachowanej zasady rozdziału
ruchu brudnego od czystego;
- brak centralnej sterylizatorni, której rolę pełni pomieszczenie w części piwnicznej szpitala,
nie odpowiadające podstawowym wymogom sanitarnym.
Ponadto stwierdzono, że ściany i sufity większości pomieszczeń oddziału położniczoginekologicznego są bardzo brudne a pomieszczenia higieniczno-sanitarne wymagają
niezwłocznego remontu.
Celem usunięcie tych uchybień PPIS w Nowej Soli wydał decyzję administracyjną ( w
styczniu 2006 r. ) z terminem realizacji do 30. czerwca 2006 r.
Stan techniczno-sanitarny obiektu oceniono jako zły.
Dom Pomocy Społecznej.
W 2005 roku przeprowadzono 2 kontrole Domu Pomocy Społecznej w Kożuchowie.
Wystawiono i wyegzekwowano obowiązki decyzji mającej na celu poprawę stanu
technicznego i sanitarnego gabinetu lekarskiego i zabiegowego. Obiekt jest na bieżąco
odnawiany i modernizowany, a jego stan sanitarno techniczny nie budzi zastrzeżeń.
Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej
Na terenie powiatu nowosolskiego mieszka 82 342 mieszkańców. W skład powiatu wchodzi 8
gmin: Nowa Sól-gmina, Nowa Sól-miasto, Kolsko, Otyń, Siedlisko, Nowe Miasteczko,
Bytom Odrzański oraz Kożuchów. Na terenie powiatu nadzorowane są:
1. Szalety publiczne
Na terenie powiatu znajduje się 5 szaletów publicznych. Stan techniczny dwóch z nich
oceniono jest bardzo dobry( na pl. Wyzwolenia w Nowej Soli oraz szalet w Kożuchowie).
Ustęp w Nowym Miasteczku jest w trakcie remontu kapitalnego. W pozostałych obiektach
stwierdzono, że stan techniczno-sanitarny jest dostateczny.
2. Baseny
PSSE nadzoruje 2 baseny kąpielowe (1 – odkryty w Bytomiu Odrzańskim oraz basen kryty w
Nowej Soli przy Gimnazjum nr 2). Jakość wody w tych basenach w ubiegłym roku była
zróżnicowana. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w ubiegłym roku wydał decyzję
nakazującą zaprzestanie użytkowania wody w niecce basenu krytego w Nowej Soli, ze
względu na obecność gronkowców koagulazo-dodatnich. Po wykonanej dezynfekcji oraz
ponownym wykonaniu badań laboratoryjnych, basen udostępniono do kąpieli.
Woda w basenie w Bytomiu Odrzańskim pod względem bakteriologicznym nie budziła
zastrzeżeń, ale zawyżone były parametry fizyko-chemiczne: barwa, mętność, żelazo i
mangan. W związku z powyższym PPIS w Nowej Soli wystosował pismo nakazujące
podjęcie działań, zmierzających do poprawy jakości wody. Z roku na rok pogarsza się stan
techniczny obiektu, który teraz można ocenić jako zły. PPIS widzi konieczność
przeprowadzenie kapitalnego remontu zarówno niecki basenu jak i urządzeń towarzyszących
(przebieralni, toalet, natrysków).
3.Hotele, motele
Nadzorem PSSE objętych jest 9 obiektów noclegowych (hotele, motele, zajazdy). Jest to
grupa obiektów, w której nastąpiła największa poprawa stanu techniczno-sanitarnego. Z roku
na rok właściciele. obiektów przeprowadzają remonty, poprawiające standard wypoczynku.
Na wyróżnienie zasługują: Zajazd „U Basi” w Otyniu, Zajazd „Nadodrze” w Bytomiu
Odrzańskim oraz pokoje gościnne w Kożuchowie.
W ubiegłym roku wykonano obowiązki decyzji administracyjnych w Zajeździe „Kacper” w
Nowym Miasteczku, a także w Hotelu Sportowym w Kożuchowie. Poprawiło to ich stan
techniczny.
Jedynym obiektem skategoryzowanym (jednogwiazdkowym) znajdującym się na terenie
powiatu jest hotel „Odra” w Nowej Soli przy ul. Muzealnej. Jego stan techniczno-sanitarny
jest dobry.
4.Kąpieliska
Jezioro Sławskie
PSSE w Nowej Soli w 2005 roku kontrolowała jakość wody z 10 kąpielisk zlokalizowanych
na jeziora Sławskiego, Tarnawskiego Wielkiego i Rudno, glinianek w Kożuchowie i w
Nowym Miasteczku, stawów „Koserz” i tzw. „Koci Staw” w Nowej Soli.
Przed sezonem (maj, czerwiec) skontrolowano jakość wody ze wszystkich wymienionych
wyżej kąpielisk i wydano orzeczenia o jej przydatności do kąpieli, rekreacji i uprawiania
sportów wodnych.
Łącznie przeprowadzono 75 kontroli przed sezonem, a także w trakcie jego trwania.
W trakcie sezonu poszczególne kąpieliska kontrolowano z różną częstotliwością, w
zależności od jakości wody.
Prowadzono wzmożony nadzór nad 2 kąpieliskami zlokalizowanymi na wodach jeziora
Sławskiego (w Lubiatowie i Józefowie) oraz 3 kąpieliskami na wodach jeziora Rudno.
Wykonywano badania laboratoryjne (parametry fizykochemiczne i bakteriologiczne) oraz
dokonywano oceny organoleptycznej wody w tych kąpieliskach. W przypadku kąpielisk
zlokalizowanych na jeziorze Rudno (w Jesionce i Uściu) stwierdzono pogarszanie się jakości
wody w trakcie sezonu pod względem organoleptycznym, które było spowodowane
przyspieszonym rozmnażaniem się mikroorganizmów (głównie glonów, sinic, bakterii).
Widocznym efektem były tzw. „zakwity” wody, która charakteryzowała się zmienioną barwą,
zapachem, przezroczystością.
Masowe pojawianie się sinic w wodzie kąpielowej, może być niebezpieczne dla ludzi.
Związki barwikowo-proteinowe sinic wywołują przy kontakcie ze skórą człowieka stan
zapalny (rumień), pokrzywkę i wypryski. W razie dostania się do oczu sinice mogą wywołać
zapalenie spojówek i gałki ocznej. Spożycie wody zanieczyszczonej sinicami wywołuje
biegunkę, a także ból brzucha, nudności, wymioty, wzdęcia, kolkę. Toksycznie działają także
osiedlające się w koloniach sinic bakterie i grzyby oraz produkty ich przemiany materii.
Biorąc pod uwagę powyższe potencjalne zagrożenia dla zdrowia osób korzystających z
kąpieliska, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli wydał orzeczenia
warunkowo dopuszczające do użytkowania następujące kąpieliska zlokalizowane na jeziorze
Rudno: przy polu namiotowym w Uściu, OW ZZGNiG i byłym OW „Junior” w Jesionce. W
odniesieniu do ostatniego wymienionego kąpieliska, od 03.sierpnia 2005 roku do końca
sezonu letniego, wydano łącznie 4 orzeczenia o nieprzydatności wody do kąpieli.
Jakość wody ze wszystkich pozostałych nadzorowanych kąpielisk w trakcie całego
sezonu letniego nie budziła zastrzeżeń.
Miejscowa ludność oraz osoby wypoczywające na nadzorowanym terenie były na
bieżąco informowane o jakości wody, bezpośrednio przez pracowników nadzoru higieny
komunalnej PSSE w Nowej Soli (telefonicznie), bądź za pośrednictwem lokalnych mediów
(„Gazeta Lubuska”, „Tygodnik Krąg”, „Gazeta Nowosolska”, lokalny dodatek do „Gazety
Wyborczej”), do których przekazywano komunikaty informujące o wydawanych przez PPIS
w Nowej Soli ocenach jakości wody z kąpielisk. W 2005 roku opracowano 7 takich
komunikatów. Były one także przekazywane zainteresowanym właścicielom i
administratorom kąpielisk.
5.Zakłady fryzjerskie i fryzjersko-kosmetyczne.
Na terenie powiatu znajduje się 54 zakładów fryzjerskich oraz fryzjersko-kosmetycznych, w
tym 38 zlokalizowanych jest w Nowej Soli. W wyniku wyegzekwowanych obowiązków
decyzji uzyskano znaczną poprawę stanu technicznego 14 obiektów. Jako bardzo dobre
oceniono 8 zakładów, jako dobre 16 obiektów, natomiast jako złe 3 zakłady.
W ubiegłym roku za brak należytego reżimu sanitarnego nałożono w zakładach mandaty
karne na łączną kwotę 680 zł. Należy podkreślić, że wnikliwe kontrole oraz prowadzony w
trakcie ich trwania instruktaż, miały wpływ na poprawę stanu sanitarnego ww. obiektów.
Wzrasta także świadomość właścicieli oraz personelu o zagrożeniach, jakie mogą
występować w czasie świadczenia usług.
6. Zakłady kosmetyczne.
W powiecie znajduje się 13 zakładów kosmetycznych ( 9 w Nowej Soli ). Stan technicznosanitarny 5 zakładów oceniany jest jako dobry, natomiast pozostałe jako dostateczne. Wydano
i wyegzekwowano 3 decyzje administracyjne poprawiając w ten sposób stan technicznosanitarny tych obiektów.
7. Zakłady odnowy biologicznej, tatuażu i solaria.
Na terenie powiatu znajduje się 10 obiektów ( 9 w Nowej Soli). Jako bardzo dobry zakład
ocenione solarium, pozostałe jako dobre lub dostateczne. W minionym roku wydano i
wyegzekwowano 1 decyzję administracyjną poprawiającą stan techniczno-sanitarny obiektu.
Istniejące zakłady fryzjerskie, fryzjersko-kosmetyczne, kosmetyczne, a także odnowy
biologicznej i tatuażu sukcesywnie przystosowywane są do wymagań nowego rozporządzenia
z dn. 17. lutego 2004 roku, w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny
odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. z 2004
r., Nr 31, poz. 273). Należy zaznaczyć, że właściciele obiektów bez większych problemów
dostosowują się do nowych wymagań, wykonując w większości zalecenia i obowiązki
nałożone podczas kontroli.
8. Dworce PKS
W ewidencji PSSE znajdują się 3 dworce PKS (Nowa Sól, Kożuchów, Nowe Miasteczko). W
ubiegłym roku wykonano zalecenia dotyczące Dworca PKS w Nowej Soli, co w znacznym
stopniu poprawiło jego stan techniczno-sanitarny. Pozostałe obiekty ocenione są jako
dostateczne.
9.Dworce PKP
Na terenie powiatu funkcjonują dworce PKP w Nowej Soli i w Bytomiu Odrzańskim oraz
przystanek kolejowy w Niedoradzu. Nadzór nad obiektami kolejowymi jest znacznie
utrudniony w związku z tym, że za stan techniczno-sanitarny poszczególnych elementów
dworca odpowiadają różne firmy. W minionym roku w wyniku przeprowadzonych prac
remontowych (malowanie) stan techniczny dworca w Nowej Soli uległ poprawie. PPIS w
Nowej Soli w celu zapewnienia użytkownikom toalet dworcowych właściwych warunków
sanitarnych wydał decyzję administracyjną zobowiązującą do zapewnienia wentylacji
mechanicznej w kabinach ustępowych oraz ciepłej wody przy umywalkach w przedsionku
toalet. Należy podkreślić, że poprawa stanu technicznego dworca jest każdorazowo
krótkotrwała, co wynika z braku dozoru nad obiektem.
Kontrola sanitarna dworca PKP w Bytomiu Odrzańskim wykazała
bardzo zły stan
techniczno-sanitarny obiektu . Ponadto podróżnym nie zapewniono możliwości korzystania z
toalet . PPIS na usunięcie powyższych uchybień wydał decyzję administracyjną z terminem
realizacji jej obowiązków na rok 2006.
Remontu wymagają również pomieszczenia przystanku PKP w Niedoradzu.
10.Przystanie żeglugi śródlądowej
Na nadzorowanym terenie przy kanale portowym w Nowej Soli znajduje się przystań żeglugi
śródlądowej i stanowi bazę noclegową dla osób uprawiających sporty wodne. Kontrola
przystani nie wykazała uchybień. Zapewniono właściwe gospodarowanie nieczystościami
płynnymi i stałymi, a także właściwe postępowanie z wykorzystywaną bielizną pościelową.
Stan techniczno-sanitarny obiektu oceniono jako bardzo-dobry.
11. Targowiska
W powiecie nowosolskim znajdują się 2 targowiska. Targowisko w Kożuchowie oceniane jest
jako dobre, natomiast na targowisko w Nowej Soli przy ul. Królowej Jadwigi, w celu
poprawy stanu techniczno-sanitarnego została wydana decyzja administracyjna z terminem
realizacji na 2006 rok. W czasie kontroli tych obiektów nie stwierdzono rażących uchybień
sanitarnych.
12.Pralnie i magle
W Nowej Soli znajduje się pralnia (przy Oś. Konstytucji 3-go Maja )w złym stanie
technicznym, na poprawę którego została wydana decyzja administracyjna. Magiel przy ul.
Pocztowej oceniany jest jako dobry.
13.Kina
W rejestrze PSSE znajdują się 2 obiekty tj. kino „Odra” w Nowej Soli i „Uciecha” w
Kożuchowie. Kino „Odra” jest w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym. Podczas
kontroli nie stwierdzono istotnych uchybień w zakresie czystości bieżącej.
14.Obiekty sportowe
W ewidencji PSSE w Nowej Soli znajduje się 6 obiektów sportowych, w tym 4 stadiony (w
Nowej Soli, Kożuchowie, Nowym Miasteczku i Bytomiu Odrzańskim) oraz 2 hale sportowe
zlokalizowane w Nowej Soli. Wykonując obowiązki decyzji administracyjnej, poprawiono
stan techniczno-sanitarny pomieszczeń stadionu sportowego w Kożuchowie i Nowym
Miasteczku. Jako bardzo dobre w tej grupie obiektów oceniono stadion przy ul.1-go Maja
oraz halę sportową przy ul. Botanicznej w Nowej Soli. W hali MOSiR przy ul. Św. Barbary
obecnie przeprowadzany jest generalny remont.
15.Tereny rekreacyjne
Na nadzorowanym terenie zewidencjonowano 5 ogródków jordanowskich zlokalizowanych w
Nowej Soli. W ubiegłym roku skontrolowano wszystkie obiekty. Stan techniczny urządzeń
rekreacyjnych dla dzieci oraz ławek nie budził zastrzeżeń. Zapewniono w dobrym stanie
technicznym kosze na śmieci oraz rytmiczne ich opróżnianie. W tej grupie obiektów 3
oceniono jako dobre, a 2 jako dostateczne.
16.Apteki
Na terenie powiatu znajduje się 25 aptek (14 w Nowej Soli). W ubiegłym roku wystawiono 3
decyzje administracyjne, z których 2 wyegzekwowano. Termin realizacji trzeciej ustalono na
rok 2006. Należy podkreślić, iż w ubiegłym roku w tej grupie obiektów nie nałożono
mandatów karnych. 3 apteki oceniono jako bardzo dobre, a pozostałe jako dobre i
dostateczne.
17.Składowiska odpadów
Na nadzorowanym terenie znajdują się 2 składowiska odpadów zlokalizowane w Kiełczu i
Kożuchowie. Stan techniczno-sanitarny pomieszczeń i urządzeń w Kiełczu nie budzi
zastrzeżeń. Wyegzekwowano zalecenia dotyczące stanu techniczno-sanitarnego
pomieszczenia dozorcy składowiska odpadów w Kożuchowie.
18.Cmentarze
Na terenie powiatu zewidencjonowano 33 cmentarze. W ubiegłym roku wyegzekwowano
decyzję mającą na celu poprawę stanu techniczno-sanitarnego domu przedpogrzebowego na
Cmentarzu Komunalnym w Nowym Miasteczku. Aby poprawić stan techniczno-sanitarny
pomieszczeń domu przedpogrzebowego na Cmentarzu Komunalnym w Nowej Soli przy ul.
Wandy PPIS wydał decyzję administracyjną z terminem realizacji na rok 2006. Bieżące
kontrole nie wykazały rażących uchybień sanitarnych.
19.Akcja posesja
Mając na uwadze stan sanitarno-porządkowy miast i terenów wiejskich na
nadzorowanym terenie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli w kwietniu
2005 roku wystosował pismo w tej sprawie do władz samorządowych z prośbą o wyznaczenie
kompetentnych pracowników odpowiednich urzędów w celu przeprowadzenia wspólnych
kontroli.
Na powyższą propozycję pozytywnie odpowiedziały wszystkie urzędy, tj. Urząd Miejski w
Nowej Soli Urząd Miasta i Gminy w Kożuchowie, Nowym Miasteczku, Bytomiu
Odrzańskim, Urząd Gminy w Nowej Soli,Siedlisku, Otyniu i Kolsku Przeprowadzono 8
kontroli stanu sanitarno-porządkowego, obejmujących swoim zasięgiem teren całego powiatu
(wszystkie miasta i gminy). Nie wykazały one istotnych zaniedbań sanitarnych. Gospodarka
odpadami w miejscach publicznych zgromadzeń, w obiektach użyteczności publicznej
prowadzona była prawidłowo. W celu usunięcia niewielkich stwierdzonych uchybień PPIS w
Nowej Soli wystawił zalecenia pokontrolne, których wykonanie skontrolowano w trakcie
trwania sezonu letniego.
Podkreślić należy, że powyższe kontrole przeprowadzono przy aktywnym udziale
przedstawicieli instytucji odpowiedzialnych za utrzymanie czystości i porządku, tzn. urzędów
miast i gmin, straży miejskiej, przedsiębiorstw gospodarki komunalnej.
20.Monitoring jakości powietrza atmosferycznego.
Ocenę stanu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego dokonuje się na podstawie
pomiarów wykonywanych przez PSSE w Nowej Soli na stanowisku pomiarowym
zlokalizowanym w siedzibie PSSE przy ul. Wojska Polskiego 11.
W powietrzu atmosferycznym oznaczano średniodobowe stężenie SO2, NO2 i pyłu
zawieszonego.
W ciągu roku osiem pomiarów wykazało przekroczenie dopuszczalnego stężenia pyłu
zawieszonego (wszystkie pod koniec roku), co było spowodowane trwającym sezonem
grzewczym (spalanie paliw stałych) oraz wtórną emisję pyłów z podłoża.
Wykres 1.Średnioroczne stężenie pyłu zawieszonego, SO2 i NO2.
30
25
SO2
20
15
NO2
10
pył zaw ieszony
5
0
SO2
pył
zaw ieszony
Dwutlenek azotu (NO2) zaliczany jest do zanieczyszczeń podstawowych. Ma działanie
toksyczne. Obniża odporność organizmu na infekcje bakteryjne, działa drażniąco na oczy
i drogi oddechowe, jest przyczyną zaburzeń w oddychaniu. Na obecność dwutlenku azotu
w powietrzu największy wpływ ma komunikacja samochodowa oraz energetyka, co
potwierdzają wyniki pomiarów. O istotnym wpływie komunikacji samochodowej na wielkość
tego wskaźnika świadczy również nieduża zmienność sezonowa stężeń dwutlenku azotu
w ciągu roku i występowanie wyższych stężeń w sezonie letnim niż w zimowym.
Stężenie dwutlenku siarki (SO2) jest wyższe w sezonie grzewczym, co wiąże się
z dużym udziałem spalania paliw stałych w emisji tego zanieczyszczenia. Dwutlenek siarki
jest bezbarwnym gazem o ostrym, duszącym zapachu, silnie drażniący drogi oddechowe. Jest
trujący dla człowieka, zwierząt, a także szkodliwy dla roślin. Jest produktem ubocznym
spalania paliw, przez co przyczynia się do zanieczyszczenia atmosfery i występuje jako smog.
Smog zawiera zawieszone w powietrzu cząstki stałe (pyłowe) oraz szkodliwe związki
gazowe: tlenki azotu oraz tlenki siarki. Te szkodliwe związki chemiczne, pyły (kurz), znaczna
wilgotność są zagrożeniem dla zdrowia. Są bowiem czynnikami alergizującymi i mogą
wywoływać astmę oraz jej napady, a także powodować zaostrzenie przewlekłego zapalenia
oskrzeli lub niewydolność oddechową.
Pył zawieszony również należy do zanieczyszczeń podstawowych. Swoją obecnością pyły
wywołują podrażnienia naskórka i śluzówki. Na wysokość stężenia zapylenia w powietrzu
duży wpływ mają energetyka oraz procesy produkcyjne i technologiczne. Zdecydowana część
emisji z wymienionych procesów ma charakter niezorganizowany, tzn. odbywa się bez
pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych. Tym samym emisja ta nie
podlega regulacjom prawnym wynikającym z Ustawy Prawo Ochrony Środowiska.
Podsumowanie
1. W powiecie nowosolskim, na 86794 mieszkańców, w wodę z wodociągów zaopatrywane
są 82342 osoby ( 94,9% ogółu ludności), z których 75 877 korzysta z wody o jakości
odpowiadającej obowiązującym przepisom (92,1%), natomiast 6465 osób (7,9%) jest
zaopatrywanych w wodę o parametrach jakościowych niezgodnych z wymogami zawartymi
w obowiązującym rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 19. listopada 2002r. (Dz. U. Nr
203, poz. 1718).
PPIS w Nowej Soli podkreśla potrzebę terminowego wykonania zaplanowanej modernizacji
stacji uzdatniania wody w Lubięcinie, celem zapewnienia mieszkańcom Dąbrowna, Jeziorna i
Lubięcina wody dobrej jakości.
2. Na podstawie wyników prowadzonego monitoringu jakości wody w kąpieliskach
zlokalizowanych na wodach jeziora Rudno, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w
Nowej Soli podkreśla potrzebę podjęcia działań, mających na celu poprawę wskaźników
jakościowych, tak aby woda nadawała się do kąpieli przez cały sezon.
3.Właściciele zakładów opieki zdrowotnej, których stan techniczny nie odpowiada wymogom
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22.06.2005 r. w sprawie wymagań, jakim powinny
odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu
opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 116, poz. 985), są zobowiązani do sporządzenia, a następnie
zrealizowania programów dostosowawczych.
4. Na podstawie kontroli przeprowadzonych w 2005 roku stwierdzono poprawę estetyki,
stanu technicznego i higieniczno-sanitarnego obiektów użyteczności publicznej.
Wpłynęły na to bezpośrednio działania podjęte przez PPIS w Nowej Soli w ramach
bieżącego nadzoru sanitarnego.
Właściciele obiektów, w większości przypadków, wykonali również zalecenia pokontrolne
zawarte w protokołach kontroli sanitarnych.
III Stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych
Praca pionu Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku w 2005r. opierała się na
kontynuowaniu nadzoru nad obiektami produkcji, obrotu, zakładami żywienia, zakładami
produkującymi i wprowadzającymi do obrotu materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z
żywnością oraz nad kosmetykami.
W 2005 r. w powiecie nowosolskim w ewidencji pionu higieny żywności, żywienia i
przedmiotów użytku znajdowało się 674 obiektów ( w 2004r.-685). W stosunku do roku
porównawczego liczba nadzorowanych placówek nieznacznie zmalała. Ubyło 11 małych
obiektów obrotu żywnością i małych zakładów produkujących żywność. Przybyło natomiast
zakładów żywienia zbiorowego otwartego oraz punktów małej gastronomii, co ilustruje
poniższa tabela.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Rodzaj obiektów
Obiekty ogółem
Zakłady produkcji żywności
Obiekty obrotu żywnością
Zakłady żywienia zbiorowego
typu otwartego
Zakłady żywienia zbiorowego
typu zamkniętego
Zakłady małej gastronomii
Wytwórnie przedmiotów użytku
Miejsca obrotu przedmiotów użytku
Środki transportu żywności
Liczba obiektów
rok 2004
rok 2005
685
674
37
34
451
433
Kierunek zmian
-11
-3
-18
26
30
+4
53
51
-2
89
1
20
8
97
1
17
11
+8
0
-3
+3
Z wymienionej liczby obiektów w 2005r. skontrolowano 270 tj. - 40% ( w 2004 r-217 tj.31,6%). Ogółem przeprowadzono 617 kontroli (w 2004r-460). W celu poprawy stanu
techniczno-sanitarnego wydano 69 decyzji administracyjnych ( w 2004-102 w tym 3
przerwania produkcji i unieruchomienia zakładu).
Nałożono 87 mandatów na łączną wartość 21430zł (w 2004r-76 mandatów na wartość
15480zł). Wzrosła zarówno liczba i wartość mandatów, jak i średnia wartość mandatowa (w
2005r – 246zł; w 2004r.-203zł).
Oprócz oceny sanitarnej realizowano także zadania „Krajowego planu pobierania próbek do
badania żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu”.
Ogółem pobrano do badań 262 próbki w ramach urzędowej kontroli oraz 23 w ramach
monitoringu. Zakwestionowano ogółem 10 próbek z czego 9 za parametry mikrobiologiczne.
W roku 2004 zaplanowano i pobrano do badań więcej próbek tj. 355 próbek, z których 20
zakwestionowano( w tym 19 za parametry mikrobiologiczne). Procent kwestionowanych
próbek maleje.
W ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i
Środkach Żywienia Zwierząt (RASFF) zobowiązano producentów do wycofywania z rynku
tych produktów, które uznano za niebezpieczne.
Wzorem lat ubiegłych współpracowano z Inspekcją Weterynaryjną, Inspekcją Jakości
Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Inspekcją Handlową, Policją i Strażą Miejską.
Grupy obiektów, w których stwierdzono uchybienia techniczno-sanitarne i higieniczne.
1.Zakłady produkcji żywności.
Automaty do lodów
Według ewidencji na terenie powiatu znajdowały się 4 automaty, z czego 2 obiekty
skontrolowano, przeprowadzając w nich 3 kontrole. Na jeden zakład celem poprawy stanu
techniczno-sanitarnego wystawiono 1 decyzję. Ogółem pobrano 4 próbki lodów z czego 1
zakwestionowano za obecność bakterii z grupy coli.
Piekarnie
Pod nadzorem znajdowało się 16 piekarni z czego 13 skontrolowano, przeprowadzając w nich
57 kontroli i rekontroli. Na poprawę stanu techniczno-sanitarnego wydano 6 decyzji
administracyjnych. Za uchybienia bieżące nałożono 11 mandatów na wartość 3800zł
(w 2004r. nałożono 12 mandatów na wartość 3400zł). Pobrano 3 próbki do badań fizykochemicznych - próbek nie kwestionowano.
Ciastkarnie
Według ewidencji znajdowało się 6 obiektów z czego wszystkie skontrolowano
przeprowadzając w nich 26 kontroli wystawiając 5 decyzji. Nałożono 6 mandatów na wartość
1300zł. W 2004r było 4 mandaty na wartość 600zł. Ilość i wartość mandatów wzrosła.
Ogółem pobrano 32 próbki, z czego 31 ciast z kremem do badań mikrobiologicznych.
Wyrobów ciastkarskich nie kwestionowano.
Zakłady garmażeryjne
Nadzorowano 2 zakłady z czego obydwa skontrolowano przeprowadzając w nich 11 kontroli.
Ogółem nałożono 4 mandaty na wartość 570zł. Pobrano 6 próbek wyrobów garmażeryjnychpróbek nie kwestionowano. W jednym zakładzie stwierdzono brak skutecznej wentylacji,
gdzie wystawiona jest decyzja administracyjna.. W związku z nie pełnieniem wymogów
techniczno-sanitarnych jeden zakład zaprzestał prowadzenia działalności garmażeryjnej.
2.Zakłady obrotu żywnością
Sklepy spożywcze
Według ewidencji znajduje się 383 zakładów z czego 140 skontrolowano, przeprowadzając w
nich 303 kontrole. Na poprawę stanu techniczno-sanitarnego wystawiono 38 decyzji
administracyjnych. Za uchybienia bieżące nałożono 30 mandatów na wartość 5640zł. W
stosunku do roku 2004 wartość mandatów zmalała.
W ramach urzędowej kontroli pobrano 193 próbki, w ramach monitoringu 23. Ogółem
kwestionowano w ramach urzędowej kontroli 8 próbek-1 za niewłaściwe znakowanie, 7 pod
względem mikrobiologicznym ze względu na zawyżoną zawartość bakterii z grupy coli. Są to
przede wszystkim lody tradycyjne, mleko i przetwory mleczne.
Najczęściej powtarzające się uchybienia to: sprzedaż artykułów spożywczych po dacie
minimalnej trwałości i terminie przydatności do spożycia, przechowywanie środków
spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie poza urządzeniami chłodniczymi oraz brak
czystości i porządku w pomieszczeniach sklepu, w szczególności na zapleczu.
Kioski spożywcze
Pod nadzorem znajdują się 33 kioski z czego 6 prowadzi sprzedaż mięsa na targowisku i 13
wprowadza do obrotu inne środki spożywcze na terenie targowiska. Skontrolowano ogółem
11 punktów przeprowadzając w nich 24 kontrole. Wystawiono 2 decyzje administracyjne.
Ogółem nałożono 12 mandatów na wartość 2650zł. Za wprowadzanie do obrotu mięsa
pochodzącego z nielegalnego uboju oraz przechowywanie wyrobów poza urządzeniami
chłodniczymi nałożono na targowisku 8 mandatów na wartość 1650zł.
Magazyny hurtowe
Według ewidencji znajduje się 11 obiektów z czego 7 skontrolowano przeprowadzając w nich
15 kontroli. Na jedną hurtownię wystawiono decyzję na poprawę stanu technicznosanitarnego posadzki i na doprowadzenie ścian i sufitów do właściwego stanu. W ramach
urzędowej kontroli do badań pobrano 15 próbek z czego 1 kwestionowano (mleko spożywcze
homogenizowane 2%) ze względu na zawyżoną liczbę bakterii z grupy coli.
3.Zakłady żywienia zbiorowego otwarte
Według ewidencji znajduje się 30 obiektów z czego 12 skontrolowano przeprowadzając w
nich 35 kontroli. Ogółem wystawiono 6 decyzji administracyjnych. Za brak czystości w
pomieszczeniach produkcyjnych oraz brudne urządzenia i sprzęt nałożono 11 mandatów na
wartość 1800zł. W roku 2004 nałożono 6 mandatów na wartość 1800zł. Ilość i wartość
mandatów wzrosła.
4.Zakłady małej gastronomii
Pod nadzorem jest 97 obiektów. Są to smażalnie, zakłady typu fast-food, pijalnie piwa.
Skontrolowano 26 zakładów, przeprowadzając w nich 51 kontroli. Na poprawę stanu
techniczno-sanitarnego wystawiono 8 decyzji. Za uchybienia natury sanitarnej nałożono 8
mandatów na wartość 1920zł. Najczęściej powtarzające się uchybienia to: brak dostatecznej
ilości pojemników na odpadki i zużyte naczynia jednorazowe, brak termometrów w
urządzeniach chłodniczych, brak wydzielonego miejsca do przechowywania środków
myjących i dezynfekujących, brak szafek odzieżowych.
5.Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego
Pod nadzorem znajduje się 51 zakładów. Są to stołówki w domach wczasowych, bloki
żywienia w szpitalach, bloki żywienia w domach opieki społecznej, stołówki w szkołach,
bursach i internatach, na koloniach, w przedszkolach, w domach dziecka.
Skontrolowano 18 zakładów przeprowadzając w nich 55 kontroli. Na poprawę stanu
technicznego wystawiono 1 decyzję na stołówkę w domu wczasowym, 1 na bloki żywienia w
szpitalach ,4 na stołówki szkolne, 4 na stołówki w przedszkolach, , 1 na żłobek.
Za uchybienia bieżące nałożono 4 mandaty w stołówkach szkolnych w wysokości 2000zł.
W 2004r nie nakładano mandatów.
6.Wytwórnie przedmiotów użytku i miejsca obrotu nimi.
Pod nadzorem znajduje się jeden zakład, który produkuje opakowania do żywności typu fastfood. Przeprowadzono w nim jedną kontrolę oraz pobrano 6 próbek produkowanych
opakowań w kierunku badania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z
żywnością. Próbek nie kwestionowano. Zakład otrzymał ocenę pozytywną
Skontrolowano 11 miejsc obrotu przedmiotami użytku, przeprowadzając w nich 22 kontrole i
pobierając do badań 3 próbki wyrobów ceramicznych. Próbek nie zakwestionowano.
Podsumowanie:
1. Stan techniczno-sanitarny obiektów żywieniowo-żywnościowych oraz wyposażenia i
wykończenia pomieszczeń ulega systematycznej poprawie.
2. Zmniejsza się liczba kwestionowanych próbek pobieranych do badania, co świadczy o
poprawie jakości zdrowotnej żywności.
3. W znacznej liczbie obiektów ( wszystkich grup) dużym mankamentem jest brak
wdrożenia systemu kontroli wewnętrznej opartej na zasadach dobrej
praktyki
produkcyjnej i higienicznej oraz systemu HACCP.
IV Warunki higieniczno – sanitarne środowiska pracy
Pion higieny pracy Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawuje nadzór nad warunkami pracy w
celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości
środowiskowych oraz zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób
związanych z warunkami pracy. Oprócz kontroli przestrzegania przepisów określających
wymagania higieniczne i zdrowotne środowiska pracy pracownicy pionu sprawują nadzór nad
przestrzeganiem obowiązków wynikających z:
Ustawy z 11 stycznia 2001r. o substancjach i preparatach chemicznych,
Ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii,
Przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i substancji
czynnych oraz ich stosowania w działalności zawodowej,
Rozporządzenia MZ z dn. 1 grudnia 2004r. w sprawie substancji, preparatów,
czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym,
Rozporządzenia MZ z dn. 22 kwietnia 2005r. w sprawie szkodliwych czynników
biologicznych.
Charakterystyka nadzorowanych zakładów pracy
W ewidencji powiatu nowosolskiego znajdowało się 195 zakładów, zatrudniających
łącznie 7335 pracowników. W roku 2005 skontrolowano 121 z tych zakładów (62%), które
zatrudniały 5574 osoby (76% ogółu zatrudnionych).
Największą grupę wśród nadzorowanych zakładów stanowiły :
- zakłady produkujące figury ogrodowe – 63 zakłady /należące do EKD 24, EKD 25 i
EKD 26/,
- zakłady produkujące drewno i wyroby z drewna – 15 zakładów,
- zakłady prowadzące produkcję wyrobów metalowych gotowych – 13 zakładów
- handel detaliczny – 13 zakładów,
- zakłady produkujące artykuły spożywcze - 10 zakładów,
- zakłady produkujące odzież – 10 zakładów.
Struktura nadzorowanych zakładów wg klasyfikacji działalności gospodarczej przedstawia się
następująco:
45
42
40
35
30
25
20
15
10
5
0
23 22 22
15
13 13
10 10
11
7
7
EKD-24 EKD-25 EKD-26 EKD-20 EKD-28 EKD-52 EKD-15 EKD-18 EKD-36 EKD-60 EKD-51
inne
Legenda:
EKD 24 – produkcja chemikaliów, wyrobów chemicznych i włókien sztucznych;
EKD 25 – produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych;
EKD 26 produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych;
EKD 28 – produkcja metalowych wyrobów gotowych;
EKD 52 – sprzedaż detaliczna;
EKD 15 – produkcja artykułów spożywczych;
EKD 18 – produkcja odzieży;
EKD 36 – produkcja mebli;
EKD 60 – transport;
EKD 51 – handel hurtowy.
W skontrolowanych zakładach 840 osób narażonych było na działanie czynników
szkodliwych dla zdrowia przekraczających dopuszczalne normy, co stanowi12,7% ogółu
zatrudnionych w tych zakładach. Liczba narażonych na działanie czynników szkodliwych w
środowisku pracy jest znacznie większa – nie uwzględnia wszystkich osób eksponowanych na
substancje rakotwórcze, z którymi nawet kontakt traktowany jest jako zagrożenie oraz
pracujących w kontakcie ze środkami ochrony roślin lub narażonych na czynniki biologiczne.
Tabela 1. Zakłady pracy, w których w roku 2005 występowało narażenie na działanie
czynników szkodliwych.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Nazwa zakładu
Zatrudnienie
Liczba osób
narażonych powyżej
NDN i NDS
GRZANPOL w Nowej Soli
ALPO w Niedoradzu
CARO w Nowym Miasteczku
SOLIMPEX w Nowej Soli
DIAMONT w Nowej Soli
Odlewnia LIMEL w Starej Wsi
Mała Odlewnia w Nowej Soli
PLASTMET w Nowej Soli
Zakład
Ślusarski
w
Bytomiu
Odrzańskim
METAL w Kożuchowie
ALU-DRUCKGUSS w Nowej Soli
Oczyszczalnia Metali w Nowej Soli
ESTER POLSKA w Nowej Soli
Spółdzielnia
Niewidomych
NADODRZE w Bytomiu Odrzańskim
DONGWON ZS w Kożuchowie
ZASET w Kożuchowie
GEDIA w Nowej Soli
Stocznia KONSTAL w Nowej Soli
Fabryka Mebli w Nowym Miasteczku
Jadik w Przyborowie
Stelmet w Lubięcinie
Zakład Stolarski w Nowym Miasteczku
KRAS POL w Otyniu
WAMED w Nowej Soli
GAMMA BIS w Nowej Soli
TH w Nowej Soli
Krawiectwo w Nowej Soli
21
154
46
17
7
16
78
7
59
18
40
15
3
5
7
30
3
57
11
85
30
223
147
2
3
27
12
4
107
508
728
35
119
117
232
2
5
22
17
10
4
60
137
188
1
25
80
112
2
1
2
3
2
1
Działalność kontrolno – represyjna
W wyniku działalności interwencyjnej służb sanitarnych w wielu zakładach pracy
zmniejszono narażenie na działanie czynników szkodliwych, poprawiono stan sanitarny
obiektów. W roku 2005 skontrolowano 121 zakładów powiatu nowosolskiego. Ogółem
przeprowadzono 181 kontroli z zakresu zagrożeń w środowisku i wydano 83 decyzje
administracyjne zawierające 230 nakazów zobowiązujących pracodawców do usunięcia
stwierdzonych uchybień.
Najwięcej nakazów w powyższych decyzjach dotyczyło poprawy stanu sanitarnego obiektów;
ponadto decyzje powyższe dotyczyły przeprowadzenia pomiarów czynników szkodliwych w
środowisku pracy, sporządzenia rejestru czynników szkodliwych w środowisku pracy,
egzekwowania obowiązków w zakresie substancji i preparatów chemicznych, sporządzenia
oceny ryzyka zawodowego.
Udział poszczególnych zarządzeń w łącznej liczbie wydanych decyzji przedstawia się
następująco:
50
48
45
40
38
35
35
30
30
29
25
20
16
15
13
10
8
7
5
6
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Legenda:
1 – poprawa stanu sanitarnego obiektów
2 – przeprowadzenie badań i pomiarów czynników szkodliwych
3 – sporządzenie rejestru czynników szkodliwych
4 – usunięcia uchybień w zakresie substancji i preparatów chemicznych
5 – sporządzenie oceny ryzyka zawodowego
6 – zapewnienie skutecznej wentylacji
7 – obniżenie przekroczonych stężeń i natężeń czynników szkodliwych
8 – dobór ochronników słuchu
9 – właściwe wyposażenie apteczek I pomocy
10 - inne
W wyniku tych działań w 14 zakładach poprawiono warunki sanitarne dla 587
pracowników, ponadto poprawiono warunki higieny pracy poprzez obniżenie przekroczonych
normatywów higienicznych w 9 zakładach – poprawa dla 51 pracowników.
W roku 2005 nie wydano postanowień ani decyzji unieruchamiających zakłady lub
stanowiska pracy.
Przekroczenia czynników szkodliwych zanotowano w 27 skontrolowanych
zakładach, w których w przekroczeniach norm higienicznych pracowało 840 pracowników.
Najwięcej osób narażonych było w środowisku pracy na działanie ponadnormatywnego
hałasu - narażonych na hałas było 823 pracowników ( niektóre osoby są równocześnie
narażone na kilka czynników ). Ponadto stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych stężeń
zapylenia – w przekroczeniu pracowało 69, stwierdzono także przekroczenie stężeń
czynników chemicznych – narażonych było 7 osób.
Procentowy udział poszczególnych czynników w narażeniu zawodowym
przedstawia się następująco:
8,20% 0,83%
hałas
pył
chemiczne
98%
W celu ograniczenia narażenia pracowników na ponadnormatywny hałas PPIS w
Nowej Soli systematycznie egzekwuje od zakładów pracy przeprowadzanie okresowych
badań audiometrycznych dla pracowników narażonych na ponadnormatywny hałas,
przeprowadzanie doboru ochron słuchu odpowiednio da zagrażającego widma hałasu,
dopilnowanie stosowania przez pracowników ochron słuchu, oznakowanie miejsc zagrożenia
informacją o występującym przekroczeniu dopuszczalnych normatywów higienicznych oraz
znakami nakazującymi stosowanie ochron słuchu.
Natomiast wyeliminowanie nadmiernego zapylenia oraz przekroczonych stężeń
czynników chemicznych było egzekwowane przez zarządzenia ujęte w decyzjach
administracyjnych / obniżenie zapylenia na stanowiskach pracy, zamontowanie wentylacji
miejscowej itp./.
Odrębną grupę zakładów stanowią placówki służby zdrowia, w których kontakt z
materiałem zakaźnym i chorymi sprawia, że pracownicy narażeni są głównie na choroby
zakaźne. Całkowite wyeliminowanie zakażeń nie jest możliwe, ale przy zachowaniu
odpowiedniej higieny środowiska pracy możliwe jest ograniczenie do minimum ryzyka
zakażenia.
W roku 2005 w Wielospecjalistycznym Szpitalu SP ZOZ w Nowej Soli
przeprowadzono 3 kontrole sanitarne z zakresu higieny pracy. Szczególną uwagę zwrócono
na ocenę narażenia pracowników służby zdrowia na substancje rakotwórcze: epoksyetan oraz
WZW typu B i C, narażenie na czynniki biologiczne, narażenie na substancje i preparaty
chemiczne, narażenie na preparaty biobójcze stosowane do dezynfekcji stanowisk pracy oraz
narażenie na prekursory środków narkotycznych.
Uchybienia stwierdzono w zakresie oznakowania opakowań substancji i preparatów
chemicznych / zbyt mała etykieta w stosunku do pojemności opakowania, brak znaku
ostrzegawczego, brak zwrotów R i S, etykieta w obcym języku, brak karty charakterystyki/ - o
powyższych uchybieniach poinformowano pisemnie właściwe stacje sanitarnoepidemiologiczne, na których terenie znajdowali się producenci niewłaściwe oznakowanych
substancji i preparatów.
W szpitalu w Nowej Soli cytostatyków nie stosuje się.
Pomiary czynników szkodliwych na stanowiskach pracy są przeprowadzane na bieżąco - w
pralni – część mokra oraz w sterylizatorni wyznaczone wskaźniki dla mikroklimatu
umiarkowanego odbiegały od wartości optymalnych – warunki uciążliwe; natomiast
wszystkie inne pomiary nie przekraczały dopuszczalnych norm higienicznych.
Zakłady pracy zasługujące na wyróżnienie pod względem higieniczno-sanitarnym
warunków pracy.
Stan sanitarny zakładów pracy nadzorowanych przez służby sanitarne jest znacznie
lepszy niż kilka lat wstecz i systematycznie się poprawia. Zauważalna staje się zmiana
podejścia pracodawców do zagadnień związanych z higieną pracy. Na terenie powiatu działa
duża ilość zakładów, które zasługują na wyróżnienie ze względu na szczególną dbałość o
warunki higieniczno – sanitarne. Pomieszczenia sanitarne i socjalne posiadają wysoki
standard a kierownictwa zakładów przywiązują należytą wagę do spraw bezpieczeństwa i
higieny pracy. Na wyróżnienie zasługują między innymi:
-
„Nadodrze” w Bytomiu Odrzańskim,
„Style” w Nowe Soli;
„Hesmo” w Otyniu
„Elmek” w Kożuchowie;
„Gamma bis” w Nowej Soli;
„Metal-Zbyt” w Nowej Soli.
Działają też zakłady, które mimo zagrożeń występujących w środowisku pracy wynikających
z charakteru produkcji dbają o zmniejszenie ryzyka zawodowego pracowników, stosują
dostępne zabezpieczenia. Wyróżnić w tym względzie można Gedię w Nowej Soli i Dongwon
w Kożuchowie.
Działalność pionu higieny pracy w zakresie promocji zdrowia
Prawie podczas każdej kontroli zakładów pracy prowadzono rozmowy z
pracownikami, bezpośrednio na stanowiskach pracy oraz z kierownictwem na temat
szkodliwości zawodowych, szczególnie zaś w zakładach, w których stwierdzono
przekroczenie dopuszczalnych norm czynników szkodliwych dla zdrowia. Przedmiotem
konsultacji było ryzyko zawodowe, wyniki pomiarów środowiska pracy, stosowanie ochron
osobistych.
W czasie przeprowadzanych kontroli higieniczno-sanitarnych zwracano uwagę na
zakaz palenia tytoniu w pomieszczeniach pracy, przeprowadzano także rozmowy dotyczące
szkodliwości palenia tytoniu i obowiązkach wynikających z ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwem palenia tytoniu.
Podczas każdej kontroli sprawdza się wyposażenie pracowników w środki ochrony
indywidualnej oraz wyposażenie apteczek I pomocy. Właściwe wyposażenie apteczek I
pomocy ujęto w 6 decyzjach.
W celu zmniejszenia zagrożenia na stanowiskach pracy wydawano decyzje dot. sporządzenia
instrukcji bhp na stanowiskach pracy przy stosowaniu niebezpiecznych substancji i
preparatów oraz instrukcji przy stosowaniu prekursorów środków narkotycznych.
Podczas każdej kontroli sprawdza się także wyposażenie pracowników w środki
ochrony indywidualnej: fartuchy, maski z pochłaniaczami par substancji niebezpiecznych,
rękawice rożnych typów, okulary, półmaski chroniące przed poparzeniem, odzież
kwasoodporną itp.
Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi
W roku 2005 przeprowadzono 14 kontroli w 11 zakładach zajmujących się
dystrybucją substancji i preparatów chemicznych. Z tej ilości zakładów pod stałym nadzorem
PSSE w Nowej Soli znajduje się 5 hurtowni chemicznych, tj.:
1. Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe „Nika”, ul. Przyszłości 15 w Nowej Soli;
2. Dolnośląskie Zakłady Metalurgiczne „Dozamet” ul. Kaczkowskiego 2 w Nowej Soli;
3. „Connector” ul. Staszica 1 w Nowej Soli;
4. „Rachem” ul. Boh. Getta 4 w Nowej Soli;
5. „Bartex” ul. Kościuszki 24 w Nowej Soli.
Skontrolowano wszystkie w/w hurtownie. Uchybienia w zakresie obrotu
substancjami i preparatami chemicznymi dotyczyły:
-
braku spisu substancji i preparatów chemicznych,
nieprawidłowego oznakowania preparatów,
braku kart charakterystyki.
Na usunięcie powyższych uchybień wydano 2 decyzje administracyjne /„Nika” i „Dozamet”/.
Doraźne kontrole tematyczne przeprowadzono w 4 supermarketach- w zakresie oznakowania
preparatu „sztuczny śnieg” oraz w jednej hurtowni budowlanej i w 1 supermarkecie – w
zakresie oznakowania cementu. Uchybień w czasie w/w kontroli nie stwierdzono.
Na terenie powiatu skontrolowano 73 zakłady stosujące w działalności zawodowej
substancje i preparaty chemiczne, niebezpieczne. Przeprowadzono w zakresie ich stosowania
80 kontroli i wydano 27 decyzji administracyjnych na usunięcie stwierdzonych uchybień.
Najważniejsze uchybienia w zakresie stosowania substancji i preparatów chemicznych
dotyczyły:
-
niezgodnego z prawem oznakowania opakowań – w 10 zakładach;
braku kart charakterystyki do stosowanych chemikaliów – w 19 zakładach;
kart charakterystyki niezgodnych z prawem – w 7 zakładach;
braku instrukcji bhp opracowanych na podstawie kart charakterystyk – w 24
zakładach
braku oznakowania stanowisk pracy symbolami zagrożeń – w 12 zakładach.
Ponadto w wyniku przeprowadzonych kontroli zakwestionowano niewłaściwe
oznakowanie 26 pojemników do przechowywania substancji i preparatów niebezpiecznych.
W związku z powyższym wystosowano pisma interwencyjne do właściwych Stacji SanitarnoEpidemiologicznych.
Nadzór nad prekursorami kategorii 2 i 3
Wśród zakładów wprowadzających do obrotu substancje i preparaty chemiczne
– 4 są dystrybutorami prekursorów narkotycznych kategorii 3 – dotyczy to handlu acetonem i
jego mieszaninami. Nie prowadzi się natomiast dystrybucji prekursorów kategorii 2.
Do dystrybutorów prekursorów kategorii 3 należą następujące zakłady:
1. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „Nika” ul. Przyszłości 15 w Nowej Soli;
2. „Connector” ul. Staszica 1 w Nowej Soli;
3. „Rachem” ul. Boh. Getta 4 w Nowej Soli;
4. „Bartex” ul. Kościuszki 24 w Nowej Soli.
Na terenie PSSE w Nowej Soli nie ma eksporterów prekursorów narkotycznych do
krajów trzecich, w związku z tym nie wydawano zezwoleń na ich wywóz do krajów trzecich.
Wśród zakładów stosujących substancje i preparaty chemiczne przeprowadzono 19
kontroli w zakresie stosowania prekursorów narkotycznych. Stwierdzono stosowanie jedynie
prekursorów kategorii 3 ( kwas chlorowodorowy, kwas siarkowy, eter etylowy, aceton i
mieszaniny acetonu z toluenem ), natomiast stosowania prekursorów kategorii 2 nie
stwierdzono. Prekursory kategorii 3 najczęściej stosowane są w galwanizerniach, w
cynkowni, w zakładach produkujących figury dekoracyjne z żywic poliestrowych i zakładach
służby zdrowia.
W zakresie stosowania prekursorów narkotycznych wydano decyzje administracyjne
na usunięcie stwierdzonych uchybień. Najważniejsze nieprawidłowości to:
- brak oznakowań opakowań i zbiorników z prekursorami;
- brak odpowiedniego pomieszczenia do magazynowania opakowań z prekursorami.
Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi w środowisku pracy
Na terenie powiatu nowosolskiego znajduje się 7 zakładów pracy w których
występuje narażenie na czynniki rakotwórcze. W roku 2005 przeprowadzono 7 kontroli pod
tym względem. W nadzorowanych zakładach na czynniki rakotwórcze lub mutagenne
narażonych było łącznie 208 osób. Narażenie na poszczególne czynniki przedstawia się
następująco:
1. Czynniki biologiczne –5 osób
2. Promieniowanie jonizujące – 56 osób
3. Pył drewna twardego – 86 osób
4. Tritlenek chromu – 44 osoby
5. Nikiel – 20 osób
6. Benzyna – 15 osób
7. Tlenek etylenu – 7 osób
Ponadto narażenie na czynniki rakotwórcze występuje w „Zaset” sp. z o.o. w
Kożuchowie, który w 2005r. nie był kontrolowany pod kątem narażenia na czynniki
rakotwórcze; w w/w zakładzie narażonych jest ogółem 10 pracowników (wszyscy
mężczyźni), w tym: na trójchloroetylen - 4 osoby i 6 osób na tritlenek chromu –
roczna informacja o narażeniu została sporządzona.
W stosunku do roku ubiegłego wykreślono z narażenia na czynniki rakotwórcze 5 zakładów:
a) „Alpo” w Niedoradzu /PKD-20/, Pralnia Shop-Star w Nowej Soli / PKD-93/,
Limel-odlewnia w Starej Wsi / PKD-27/ i Przedsiębiorstwo Produkcyjne „Mała
Odlewnia” w Nowej Soli / PKD-27/ – w nowym wykazie czynników
rakotwórczych nie ujęto tetrachloroetylenu, spalin silnika Diesla a w procesach
produkcyjnych nie ujęto odlewnictwa żelaza i stali;
b) Stocznia „Konstal” w Nowej Soli / PKD-35/ - w pomiarach toksykologicznych
przeprowadzonych w 2005r. na stanowiskach spawalniczych nie wykryto
chromu.
Dodatkowo ujęto natomiast 2 zakłady, które nie były ujęte w 2004r, tj.:
a) Baza magazynowa PKN Orlen w Nowej Soli /PKD-63 /- narażenie na benzynę,
b) „Roped” w Borowie Wielkim / PKD- 26/ - pomiary toksykologiczne wykazały
obecność VI-wartościowego chromu na stanowisku pracy w odlewni krasnali –
chrom pochodził ze stosowanego w produkcji cementu.
W roku 2005 wydano 2 decyzje w sprawie czynników rakotwórczych; zarządzenia ujęte w
tych decyzjach dotyczyły następujących uchybień:
a) Baza Magazynowa PKN Orlen w Nowej Soli: brak pomiarów stężeń czynników
rakotwórczych, brak znaków ostrzegawczych na stanowiskach pracy, brak rocznej
informacji o narażeniu na czynniki rakotwórcze;
b) „Roped” w Borowie Wielkim: brak pomiarów chromu VI-wartościowego na
stanowiskach pracy – decyzja wykonana; ponadto wydano pisemne zalecenia
dotyczące: sporządzenia rejestru prac i rejestru pracowników narażonych na działanie
czynników rakotwórczych oraz sporządzenia rocznej informacji dot. narażenia na te
czynniki.
Nadzór nad warunkami pracy przy dystrybucji i stosowaniu środków ochrony roślin
W 2005 roku nadzorem objęto 5 zakładów pracy zajmujących się dystrybucją
środków ochrony roślin i 3 zakłady stosujące w działalności zawodowej środki ochrony
roślin. Kontakt zawodowy ze środkami ochrony roślin miało łącznie 14 osób w tym: 7 przy
ich stosowaniu i 7 przy dystrybucji.
Przeprowadzono łącznie 11 kontroli dotyczących dystrybucji i stosowania środków
ochrony roślin oraz wydano w ich sprawie 1 decyzję administracyjną. Uchybienia dotyczyły:
-
uzupełnienia i uaktualnienia apteczki specjalistycznej;
uzupełnienia zaświadczeń lekarskich dopuszczających do pracy ze środkami ochrony
roślin;
naprawienia zepsutej wentylacji i oświetlenia w magazynie środków ochrony roślin.
Osobom pracującym w kontakcie ze środkami ochrony roślin zapewniono ochrony osobiste.
Na terenie powiatu nowosolskiego nie ma producentów środków ochrony roślin.
Choroby zawodowe w powiecie nowosolskim
W roku 2005 wydano 14 decyzji administracyjnych dotyczących chorób zawodowych, w
tym:
a) 5 decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej,
b) 9 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.
We wszystkich przypadkach chorób zawodowych PPIS w Nowej Soli przeprowadzał
postępowanie wyjaśniające: dochodzenie epidemiologiczne z chorym, przesłuchania
świadków, wysyłał pisma do producentów stosowanych preparatów w celu uzyskania
informacji dotyczącej ich składu chemicznego, wysyłał do szkół ankiety dot. pracy
nauczycieli. Ocenę narażenia zawodowego na stanowiskach pracy przeprowadzono we
wszystkich istniejących zakładach pracy.
Tabela. Choroby zawodowe stwierdzone w powiecie nowosolskim w latach 2004 – 2005
Pozycja
Wykaz chorób zawodowych
wg wykazu
3
6
12
15
18
26
RAZEM
Liczba stwierdzonych chorób
2003 rok
2004 rok 2005r
rok
Pylice płuc
0
1
1
Astma oskrzelowa
1
1
0
Alergiczny nieżyt nosa
1
1
0
Przewlekłe choroby narządu głosu
1
2
1
spowodowane nadmiernym wysiłkiem
głosowym trwającym co najmniej 15
lat
Choroby skóry
1
0
1
Choroby zakaźne lub pasożytnicze
albo ich następstwa:
1/wirusowe zapalenie wątroby typu C
1
1
2/bruceloza
1
1
5
6
5
Wykres. Procentowy udział poszczególnych jednostek chorobowych w stosunku do ogólnej
liczby stwierdzonych chorób zawodowych w 2005 roku
ch. zakaźne
ch. narządu głosu
ch.skóry
pylice płuc
Wykres. Choroby zawodowe stwierdzone w powiecie nowosolskim w latach 1990 –
2005.
40
40
35
34
34
30
30
28
27
25
22
20
19
17
15
12
10
10
8
6
6
5
5
1
0
1990r.
1991r.
1992r
1993r.
1994r.
1995r.
1996r.
1997r.
1998r.
1999r.
2000r.
2001r.
2002r.
2003r.
2004r.
2005r.
Liczba chorób zawodowych stwierdzanych w powiecie nowosolskim od 1997r
systematycznie maleje. W roku 2005 stwierdzono ich 8-kronie mniej niż 10 lat wcześniej. Jest
to wynikiem prowadzonych działań profilaktycznych z jednej strony oraz wzrostem
świadomości pracowników z drugiej. Nie można też pominąć wpływu sytuacji społecznogospodarczej.
W roku 2005, podobnie jak w latach ubiegłych większość chorób zawodowych powstała w
wyniku wieloletniej ekspozycji na czynniki szkodliwe i uciążliwe. Okazało się, że 60%
stwierdzonych przypadków powstało po 20-letnim okresie pracy w kontakcie z czynnikiem,
który był przyczyną zachorowania. Fakt ten znalazł również odzwierciedlenie w strukturze
chorób zawodowych według wieku. Ogółem 80% stwierdzeń chorób zawodowych dotyczyło
osób powyżej 40 roku życia. Najliczniejsza była grupa osób w wieku 50-59 lat – 40% ogółu
przypadków stwierdzonych chorób zawodowych.
Najczęściej stwierdzane choroby zawodowe w powiecie nowosolskim
Choroby narządu głosu
Wykres. Choroby zawodowe narządu głosu stwierdzane w powiecie nowosolskim w latach
1990 – 20005.
18
17
16
15
14
12
11
10
8
9
8
6
9
6
5
4
2
0
15
14
3
2
1990r.
1991r.
1992r.
1993r.
3
1994r.
1995r.
1996r.
1997r.
1998r.
1999r.
2000r.
2001r.
2
0
2002r.
2003r.
2004r.
1
2005r.
Liczba stwierdzanych zachorowań na choroby narządu głosu systematycznie maleje od 1997r.
Choroby zakaźne i pasożytnicze
toksoplazm oza
w zw t.B
w zw t.C
w zw nieokreślonego typu
bruceloza
8
7
7
6
5
5
4
3
3
3
3
2
1
0
3
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1990r. 1991r. 1992r. 1993r. 1994r. 1995r. 1996r. 1997r. 1998r. 1999r. 2000r. 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r.
Na przestrzeni 10 lat stwierdza się systematyczny spadek zachorowań na choroby zakaźne i
pasożytnicze mające etiologię zawodową ( 10 stwierdzonych w 1996r., 1 w roku 2005 ).
Zauważyć należy znaczny spadek zachorowań na WZW typu B co jest z pewnością wynikiem
wprowadzenia szczepień ochronnych.
Działania profilaktyczne
Jednym z głównych priorytetów w działalności pionu higieny pracy w 2005r. była
profilaktyka chorób zawodowych i parazawodowych. Najważniejszym zadaniem PIS w tym
zakresie jest objęcie nadzorem możliwie największej liczby zakładów, rygorystyczne
egzekwowanie przepisów dotyczących higieny pracy oraz promocja zdrowia.
W zakładach, w których wystąpiły choroby zawodowe, zobowiązuje się pracowników do
podjęcia środków profilaktycznych w celu eliminacji możliwości wystąpienia kolejnych
przypadków zachorowań u pozostałych narażonych pracowników.
Pracownicy higieny pracy realizują programy profilaktyczne. Od wielu lat realizowany jest
program profilaktyki chorób narządu słuchu, obejmujący między innymi egzekwowanie
stosowania osobistych ochron słuchu dobranych do widma emitowanego hałasu, badań
lekarskich profilaktycznych z audiometrią słuchu, systematyczne wykonywanie pomiarów
środowiska pracy. Obecnie z związku ze zubożeniem zakładów pracy i trudnościami
technicznymi coraz rzadziej inwestuje się w techniczne sposoby eliminacji zagrożenia
hałasem na rzecz zmiany organizacji pracy- ograniczenia czasu ekspozycji.
Każdorazowo obowiązki związane z profilaktyką zawodowego uszkodzenia słuchu
egzekwowane są decyzjami administracyjnymi. Prowadzone od szeregu lat działania
profilaktyczne, dostępność różnorodnych atestowanych i dobranych ochronników słuchu,
wygodnych w użyciu a także przyzwyczajanie się pracowników do ich stosowania, przyniosły
wymierne rezultaty – liczba zachorowań na uszkodzenie słuchu o etiologii zawodowej
systematycznie maleje.
Wykres. Zawodowe uszkodzenie słuchu stwierdzane w powiecie nowosolskim w latach
1990 – 2005.
12
11
10
9
8
7
6
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
r.
05
20
r.
04
20
r.
03
20
r.
01
02
20
00
r.
20
99
r.
20
98
r.
19
97
r.
19
96
r.
19
95
r.
19
94
r.
19
93
r.
19
92
r.
19
91
r.
19
90
r.
19
19
0
r.
0
0
0
Stwierdza się systematyczny spadek zawodowego uszkodzenia słuchu od roku 1995.
W związku z dużą liczbą zachorowań na choroby narządu głosu od kilku lat realizowany jest
również program mający na celu profilaktykę schorzeń nauczycieli. Na podstawie kontroli
przeprowadzonych w 2005r. zauważono, że sposoby zapobiegania tym schorzeniom zostały
skutecznie rozpropagowane. Pozytywnym jest fakt powszechnego kierowania nauczycieli na
badania laryngologiczne, a także w uzasadnionych przypadkach na foniatryczne. Dostępna
jest literatura na temat profilaktyki. Coraz rygorystyczniej egzekwuje się nie palenie tytoniu.
Nadal jednak za mało jest sprzętu wspomagającego nauczyciela w pracy, zmniejszającego
wysiłek głosowy, takiego jak: magnetowidy, mikrofony, komputery.
W Polsce nie przeprowadza się również badań podczas określających przydatność do
zawodów, które wymagają sprawnego narządu głosowego. Wprowadzenie ich do praktyki na
pewno ograniczyłoby znacznie liczbę zawodowych zaburzeń głosu w wyniku eliminacji osób,
które do wykonywania określonych zawodów się nie kwalifikują.
Nowym programem profilaktycznym, którego realizację rozpoczęto jest profilaktyka chorób
skóry. Działania w tym zakresie są bardzo trudne, szczególnie z uwagi na różnorodność
czynników alergizujących i prawie zawsze sprowadzają się do usunięcia pracownika za
środowiska.
Oprócz działań profilaktycznych istotne znaczenie ma to, aby pracownicy znali ocenę ryzyka
zawodowego na swoim stanowisku pracy i aby świadomie sami dążyli do zapobieżenia
schorzeniom związanym z pracą.
Podsumowanie
1. Około 12,70 % w zatrudnionych w skontrolowanych zakładach pracuje w warunkach
przekroczonych norm higienicznych.
2. W zakładach wprowadzających do obrotu jak i stosujących substancje i preparaty
chemiczne, stwierdzono wiele uchybień wynikających z niedostosowania do obowiązujących
przepisów. W związku z powyższym poprawa tego stanu będzie egzekwowana przez
pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
3. Zauważalna jest poprawa warunków pracy osób mających kontakt z czynnikami
rakotwórczymi.
4. W roku 2005 stwierdzono 5 chorób zawodowych. Najliczniejszą grupę wśród
stwierdzonych chorób stanowiły choroby zakaźne i inwazyjne.
V Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowowychowawczych
Pion Higieny Dzieci i Młodzieży sprawuje nadzór nad higieną środowiska nauczania i
wychowania oraz placówkami wypoczynku, w szczególności nad przestrzeganiem przepisów
i obowiązujących norm dotyczących:
- higieny procesu nauczania,
- stanu sanitarnego i bezpiecznych warunków nauki, wychowania i wypoczynku,
- wyposażenia pomieszczeń w odpowiednie meble i sprzęt,
- kwalifikacji obiektów zgłoszonych do wypoczynku zbiorowego i jego przebiegu.
1. Warunki sanitarne w szkołach
W celu wyegzekwowania poprawy warunków higienicznych i zdrowotnych wydano 19
decyzji administracyjnych.
Przedmiotem decyzji było m.in. zapewnienie właściwego natężenia oświetlenia
elektrycznego (przedszkola), właściwej temperatury w salach lekcyjnych, remont
sanitariatów, podłóg, stolarki okiennej, sal gimnastycznych z zapleczami, malowanie
pomieszczeń. Stan sanitarno-higieniczny kontrolowanych placówek nie budził zastrzeżeń,
mandatów nie nakładano.
2.Stan sanitarno-techniczny obiektów i warunki utrzymania higieny
Pion Higieny Dzieci i Młodzieży nadzoruje 76 placówek stałych nauczania i wychowania
oraz 8 placówek wypoczynku i rekreacji:
Wykres 1.Liczba placówek oświatowych
1
2
1
1
8
3
1
26
1
7
4
1
6
19
2
1
żłobki
przedszkola
szkoły podstaw ow e
filie szkół podstaw ow ych
gimnazja
filie gimnazjów
licea ogónokształcące
zespoły szkół ogólnokształcących
zespoły szkół ponadpodstaw ow ych
centra szkolenia zaw odow ego
domy dziecka
internaty
specjalne ośrodki szkolno-w ychow aw cze
szkoły muzyczne
św ietlice
placów ki w ypoczynku i rekreacji
W ramach nadzoru nad tymi placówkami w 2005r. przeprowadzono łącznie 100 kontroli
sanitarnych.
Stan techniczny kwestionowano w 16 placówkach stałych. Uchybienia dotyczyły najczęściej
sanitariatów, dachów, stolarki okiennej, sal gimnastycznych, ścian, podłóg w salach
lekcyjnych oraz korytarzach komunikacyjnych, oświetlenia.
Z roku na rok, bieżący stan sanitarny placówek oświatowo-wychowawczych ulega poprawie.
Bardzo duże znaczenie dla zapewnienia właściwych warunków higienicznych ma
wyposażenie placówek oświatowo-wychowawczych w urządzenia wodociągowe i
kanalizacyjne. W wyniku prowadzonego przez PPIS w Nowej Soli postępowania wszystkie
placówki z terenu powiatu posiadają instalacje wodno-kanalizacyjne. Żadna placówka nie
posiada ustępów zewnętrznych.
3. Higiena procesu nauczania i wychowania
Zasadniczymi elementami warunków zdrowotnych higieny nauczania i wychowania w
placówkach oświatowych, podlegającymi kontroli PPIS były:
- dostosowanie stolików i krzesełek do wzrostu uczniów,
- zasady bhp w szkolnych pracowniach komputerowych,
- obciążenie uczniów plecakami,
- oświetlenie.
W 2005r dokonano oceny:
- 516 stanowisk pracy ucznia oraz dziecka.
W większości ławki oraz krzesła były dostosowane do wzrostu dzieci. Stan techniczny mebli
oraz sprzętu był dobry, chociaż niewiele placówek posiadało meble nowe.
-138 pomiarów wagi plecaków w wybranych szkołach podstawowych. W przypadku
stwierdzenia przekroczeń wagi zalecano, aby nauczyciele poinformowali rodziców o
potrzebie sprawdzania zawartości plecaków. Dyrektorom poddano pod rozwagę możliwość
pozostawiania podręczników w szkole.
- 8 pracowni komputerowych. Nieprawidłowości nie stwierdzono.
- 144 pomiarów natężenia oświetlenia elektrycznego. W 2 placówkach stwierdzono
oświetlenie niezgodne z normą oraz wydano decyzję na poprawę tego stanu.
4.Opieka medyczna w szkołach.
Opieka medyczna w szkołach jest niezadowalająca. Do niektórych placówek zwłaszcza na
terenach wiejskich, pielęgniarka docierała 1-2 razy w miesiącu. W żadnej szkole nie
zapewniono opieki lekarza i stomatologa.
Liczba placówek
RODZAJ PLACÓWEK
Lekarz podstawowej
opieki
zapewni
nie
ono
zapewniono
9
Lekarz stomatolog
19
skontrolowany
ch
9
6
2
-
2
-
2
2
0
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1
1
-
1
-
1
1
0
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Zespoły szkół
ogólnokształcących
5
3
-
3
-
3
3
-
Zespoły szkół
ponadpodstawowych
7
3
-
3
-
3
3
0
-
-
-
-
-
-
-
-
38
18
-
18
-
18
17
1
w ewidencji
Szkoły podstawowe (bez filii)
Gimnazja (bez filii)
Zasadnicze szkoły zawodowe
Średnie szkoły zawodowe
Technika
Licea ogólnokształcące
Licea profilowane
Licea uzupełniające
Technika uzupełniające
Szkoły policealne
zapewni
ono
-
nie
zapewniono
9
Pielęgniarka/higienistk
a
zapewni
nie
ono
zapewniono
8
1
Razem
5.Dożywianie dzieci i młodzieży
Właściwe żywienie jest jednym z warunków prawidłowego rozwoju fizycznego i
umysłowego dziecka. dzieci i młodzież powinny spożywać od 4 do 5 posiłków dziennie, co
oznacza, że podczas pobytu w szkole powinny spożywać co najmniej jeden lub dwa posiłki.
Podczas kontroli stwierdzono, że liczba dzieci i młodzieży korzystających z ciepłych
posiłków , śniadań szkolnych oraz napoju jest niewielka w porównaniu z liczbą uczniów
uczęszczających do danej szkoły. Większość obiadów jest opłacana przez Ośrodek Pomocy
Społecznej.
6. Nadzór nad przygotowaniem obiektów i przebiegiem wypoczynku letniego i zimowego
Na terenie powiatu nowosolskiego pod nadzorem PPIS było 8 placówek wypoczynku dzieci i
młodzieży, w których przeprowadzono 9 kontroli. W jednej placówce stwierdzono
zaniedbania czystości i porządku, wobec czego na osobę odpowiedzialną nałożono mandat
karny w kwocie 150zł. Rekontrola wykazała, że uchybienia zostały usunięte.
7. Warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach
Na 18 skontrolowanych placówek pełno-wymiarowe sale gimnastyczne posiadało 10,
W tym z natryskami:
Liczba placówek
czynnymi (z ciepłą wodą)
RODZAJ
PLACÓWEK
nie używanymi
używanymi tylko po
dodatkowych
zajęciach
sportowych
-
-
3
1
-
-
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1
1
1
-
-
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Technika
uzupełniające
-
-
-
-
-
-
Zespoły szkół
ogólnokształcących
4
3
2
-
-
2
Zespoły szkół
ponadpodstawowych
7
5
3
-
-
3
-
-
-
-
-
-
37
18
10
-
-
10
w ewidencji
skontrolowanych
19
9
posiadających
salę
gimnastyczną
3
6
2
Zasadnicze szkoły
zawodowe
-
Średnie szkoły
zawodowe
Szkoły podstawowe
(bez filii)
Gimnazja (bez filii)
Technika
Licea
ogólnokształcące
Licea profilowane
Licea uzupełniające
Szkoły policealne
nieczynnymi
Razem
Wspólnie z Nadzorem Zapobiegawczym dokonano odbioru sali gimnastycznej typu
namiotowego.
Podsumowanie
Dzięki wspólnym działaniom inspekcji sanitarnej, organów prowadzących i dyrektorów
placówek w 15 obiektach nastąpiła poprawa stanu technicznego. Przeprowadzano w nich
prace remontowe polegające m.in. na : malowaniu pomieszczeń, renowacji podłóg i stolarki
okiennej, wymianie wykładzin, remoncie sanitariatów, wymianie oświetlenia, remoncie
dachów.
Ponadto do użytku oddana została nowa sala sportowa typu namiotowego.
Powyższe działania podniosły standard warunków higienicznych i zdrowotnych pobytu dzieci
i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych.
VI Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia
Działalność Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie promocji
zdrowia i oświaty zdrowotnej koncentrowała się przede wszystkim na inicjowaniu,
organizowaniu, koordynowaniu oraz nadzorowaniu działalności oświatowo zdrowotnej w
celu kształtowania postaw i zachowań zdrowotnych poprzez:
- inicjowanie i wytyczanie kierunków przedsięwzięć prozdrowotnych zmierzających do
zapoznania społeczeństwa z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia,
- propagowanie zasad promocji zdrowia w celu podniesienia indywidualnego poziomu
zdrowia, jak i zdrowia społeczeństwa,
- udzielanie porad i informacji w zakresie zapobiegania i eliminowania czynników
szkodliwych dla zdrowia
- organizowanie szkoleń związanych z promocją zdrowia i profilaktyką,
upowszechnianie zasad zdrowego stylu życia poprzez lokalne środki przekazu,
- ocenę działalności oświatowo zdrowotnej prowadzonej przez szkoły i inne placówki
oświatowo wychowawcze, zakłady opieki zdrowotnej, zakłady pracy i inne instytucje oraz
udzielanie pomocy w prowadzeniu tej działalności.
W 2005 roku pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej realizował zadania wynikające z
wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego, celów operacyjnych Narodowego Programu
Zdrowia, ogólnopolskich programów polityki zdrowotnej, a także głównych zagrożeń
zdrowotnych mieszkańców powiatu.
W ramach bieżącego nadzoru prowadzono wizytacje według jednolitej procedury kontrolnej.
Podczas wizytacji oceniano dobór metod i form realizowanych programów i akcji oświatowo
zdrowotnych, jak również ich efektywność. Wizytacje przeprowadzano w:
- placówkach oświatowo-wychowawczych,
- zakładach opieki zdrowotnej,
- zakładach pracy.
W trakcie wizytacji dokonywana była diagnoza przedsięwzięć prozdrowotnych wizytowanej
placówki oraz ocena realizacji programów promocji zdrowia.
Pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej nadzorował działalność 84 placówek , w tym:
- 61 placówek oświatowo wychowawczych,
- 23 zakłady opieki zdrowotnej
W nadzorowanych jednostkach przeprowadzono ogółem 43 wizytacje.
Wizytacje są tylko jedną z wielu form działalności w zakresie promocji zdrowia i oświaty
zdrowotnej. Pozostałe formy pracy to m.in.: poradnictwo metodyczne, organizowanie
punktów informacyjno-edukacyjnych, punktów konsultacyjnych, happeningów, konkursów,
przeglądów form teatralnych, pogadanek, wystaw.
Współpraca
Działania oświatowo zdrowotne promujące zdrowy styl życia inicjowane i realizowane
przez pion oświaty zdrowotnej Inspekcji Sanitarnej odbywały się przy współpracy z:
- Głównym Inspektorem Sanitarnym ,
- Krajowym Centrum ds. AIDS, Polskim Towarzystwem Oświaty Zdrowotnej, Zakładem
Poradnictwa i Edukacji Seksualnej przy Uniwersytecie Zielonogórskim, Kuratorium Oświaty,
dyrekcjami placówek oświatowo wychowawczych, pielęgniarkami w środowisku nauczania i
wychowania, pedagogami szkolnymi ,
- lokalnymi władzami samorządowymi na poziomie powiatowym i gminnym ,
- miejskimi ośrodkami kultury,
- dyrekcjami publicznych i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej,
- Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w Zielonej Górze, Nowosolskim klubem
„Amazonek”
- Centrum Onkologii, centrami handlowymi ,
zarządem PCK, świetlicami socjoterapeutycznymi,
- lokalnymi środkami przekazu.
Działalność szkoleniowa
Pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej organizował szkolenia i narady, których
odbiorcami byli szkolni koordynatorzy programów, nauczyciele i pedagodzy szkolni, lekarze
i pielęgniarki zakładów opieki zdrowotnej, przedstawiciele zakładów pracy, personel
zakładowej służby zdrowia oraz pracownicy PSSE .
Tematyka dotyczyła przede wszystkim:
-metodyki wdrażanych interwencji programowych i nieprogramowych,
-wytycznych i planowanej działalności w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej
przez placówki szkolno wychowawcze i zakłady opieki zdrowotnej.
W 2005r. przeprowadzono ogółem 23 szkolenia i narady.
Interwencje programowe i nieprogramowe realizowane w 2005 roku.
Program profilaktyki HIV/AIDS.
Celem programu jest zapobieganie zakażeniom wirusem HIV oraz dostarczenie wiedzy i
kształtowanie właściwych postaw wobec osób żyjących z HIV.
W ramach programu przeprowadzono medialną kampanię społeczną „Nie daj szansy AIDS.
Zrób test na HIV”. Na terenie powiatu nowosolskiego w PSSE zorganizowano punkt
informacyjny dla dziennikarzy prasy lokalnej. W czasie trwania kampanii utworzono punkty
informacyjno-edukacyjne w szkołach ponadgimnazjalnych oraz w zakładach opieki
zdrowotnej.
Ponadto zorganizowano i przeprowadzono:
-szkolenie dla pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nowej Soli,
-naradę dla dziennikarzy prasy lokalnej,
-konsultacje,
-instruktaże,
-7 pogadanek dla 150 uczniów,
-3 spotkania połączone z projekcją filmów wideo,
-2 konkursy wiedzy o AIDS, w których wzięło udział 370 osób.
W okresie od 7.11. do 9.12.2005 uruchomiono w PSSE punkt informacyjno- edukacyjny.
Udzielono poradnictwa 30 osobom, w zakresie anonimowego testowania w kierunku HIV.
Nasilenie działań miało miejsce 1 grudnia w ramach Światowego Dnia AIDS.
We wszystkich szkołach ponadgimnazjalnych zorganizowano stoiska informacyjno
edukacyjne, których realizatorami byli pedagodzy. Punkty odwiedziło około 1500 osób
Na przełomie roku 2004 i 2005 wprowadzono do szkół ponadgimnazjalnych nową ciekawą
formę edukacji w zakresie profilaktyki HIV i AIDS, tj. Ogólnopolski Przegląd Sztuk
Teatralnych ”Porozmawiajmy o AIDS”. Etap powiatowy odbył się w Nowosolskim Domu
Kultury. Pierwsze miejsce i kwalifikację do etapu wojewódzkiego zajęła grupa
uczestników z Liceum Ogólnokształcącego w Nowej Soli.
Etap wojewódzki wygrała również grupa uczestników z LO w Nowej Soli i
jednocześnie zakwalifikowała się do udziału w ogólnopolskich eliminacjach.
Ogółem działaniami w ramach programu profilaktyki HIV/AIDS objęto 3032 osób, co
stanowi 3,4% społeczności powiatu nowosolskiego.
Biorąc jednak pod uwagę szacunkową liczbę czytelników lokalnej prasy, z informacji o
HIV/AIDS mogło skorzystać ok.30.000 mieszkańców powiatu.
Przegląd sztuk teatralnych „Porozmawiajmy o AIDS”
Szczepienia Dobrodziejstwem dla Dzieci i Młodzieży. Zapobieganie Odrze Śwince i
Różyczce. Witaj Szkoło”.
W 2005 roku na terenie powiatu nowosolskiego realizowana była VI edycja programu
”Szczepienia Dobrodziejstwem dla Dzieci i Młodzieży. Zapobieganie Odrze Śwince i
Różyczce. Witaj Szkoło. Adresatami programu byli głównie rodzice dzieci w 7 roku życia,
tzn. przed rozpoczęciem nauki w szkole.
Działaniami informacyjno edukacyjnymi(pogadanki, rozmowy indywidualne, gazetki
tematyczne i punkty informacyjne) objęto 730 rodziców i opiekunów dzieci w 7 roku życia.
Ogółem objęto edukacją – 2.050 osób, co stanowi 2,36% społeczności lokalnej.
W efekcie prowadzonych działań w 2005 roku nawiązano współpracę z przedstawicielami
samorządów, w zakresie pozyskiwania środków na szczepienie dzieci.
Temat profilaktyki świnki przedstawił wielokrotnie Dyrektor PSSE uczestnicząc w
posiedzeniach Zarządu Powiatu, Komisji Zdrowia oraz Sesji Rady Powiatu.
Świnka była przedmiotem wielu wystąpień medialnych (wywiad w radio „Zachód”, artykuły
w prasie lokalnej). W siedzibie PSSE również odbywały się narady z udziałem władz
samorządowych, podczas których poruszano temat profilaktyki świnki.
Efektem wspólnych działań było przekazanie z budżetu samorządów lokalnych funduszy na
zakup szczepionki przeciwko śwince, którą otrzymało 540 dzieci z najuboższych rodzin
powiatu nowosolskiego( 60,26 % tej populacji wiekowej).
-Starostwo Powiatowe w Nowej Soli - 10.000 zł. - dla 285 dzieci
-Urząd Miejski w Nowej Soli - 5.000 zł. - dla 137 dzieci
-Urząd Miejski w Kożuchowie - 4.200 zł - dla 118 dzieci
Przedszkolny Program WZW typu A
Celem programu jest zmniejszenie występowania WZW typu A wśród dzieci
przedszkolnych poprzez dostarczanie rodzicom i opiekunom dzieci wiedzy o WZW A i
sposobach zapobiegania m.in. poprzez uodpornienie w formie szczepień ochronnych.
Adresatem programu są rodzice i opiekunowie dzieci uczęszczających do przedszkoli.
W 2005 roku działaniami objęto 1350 osób tj.1,55 % mieszkańców powiatu .
W programie uczestniczyło 21 przedszkoli z powiatu nowosolskiego, edukacją objęto 950
rodziców i opiekunów dzieci.
Podjęte zostały również działania związane z przekazaniem przez samorządy lokalne
środków finansowych na uodpornienie dzieci o niskim statusie ekonomicznym.
Profilaktyka WZW typu A w zakładach produkujących i wprowadzających żywność
do obrotu.
Realizacja programu rozpoczęła się w październiku 2004 roku. Celem programu jest
zwiększenie poziomu ochrony zdrowia konsumentów poprzez bezpieczną produkcję i
dystrybucję żywności. Adresatami są pracownicy zakładów produkujących i
wprowadzających żywność do obrotu.
W powiecie nowosolskim do programu wytypowano 35 zakładów produkujących i
wprowadzających żywność do obrotu ( piekarnie , ciastkarnie, zakłady żywienia
zbiorowego).Ogółem programem edukacyjnym objęto: 659 osób.
Na poziomie powiatowym odbyło się szkolenie dla 33 przedstawicieli wytypowanych
zakładów.
Na zdjęciach poniżej przebieg szkolenia dla pracowników zakładów produkujących i
dystrybuujących żywność
Program edukacyjny „Różowa wstążeczka”
Program edukacyjny „Różowa wstążeczka” propagujący profilaktykę raka piersi, rozpoczął
się w 2002 roku z inicjatywy Kancelarii Prezydenta RP. Potrzeba wdrożenia programu
wynikła z analizy danych epidemiologicznych o zachorowaniach i zgonach na raka piersi
wśród polskich kobiet.
Głównym adresatem programu są dziewczęta ze szkół ponadgimnazjalnych i LO, a także
kobiety związane ze środowiskiem szkolnym ( personel szkół, matki uczniów ). W powiecie
nowosolskim
w roku 2005 wszystkie szkoły ponadgimnazjalne (7) i Liceum
Ogólnokształcące realizowały powyższy program. Wykonawcami byli przeszkoleni przez
PSSE i Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Z.Górze, szkolni koordynatorzy. Każda szkoła,
która przystąpiła do programu otrzymała pakiet materiałów edukacyjnych: podręcznik, plakat
i film instruktażowy. Realizacji programu towarzyszyły również imprezy środowiskowe
połączone z pokazami badania piersi, ćwiczeniami.
W roku 2005 program realizowało 150 nauczycieli. . Przeprowadzono 46 pogadanek, 35
pokazów,10 projekcji filmowych, 120 rozmów indywidualnych.
W ramach współpracy z samorządami lokalnymi PSSE zwróciła się z propozycją o zakup
przez Starostwo Powiatowe w Nowej Soli modelu do nauki samobadania piersi. Projekt został
przyjęty i rozpatrzony pozytywnie. Model do nauki badania piersi będzie ogromną pomocą w
przekazywaniu młodym kobietom praktycznej wiedzy, oraz wpłynie na zwiększenie
efektywności prowadzonej edukacji.
Ogółem w 2005 roku działaniami edukacyjnymi objęto 730 osób, co stanowi 0,84 %
mieszkańców powiatu.
Program Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej
Celem programu realizowanego pod patronatem Instytutu Matki i Dziecka, jest zmniejszenie
liczby dzieci, rodzących się z wadami wrodzonymi, poprzez wyrobienie u kobiet w okresie
rozrodczym nawyku suplementacji diety odpowiednią dawkę kwasu foliowego. Głównym
adresatem programu są dziewczęta i kobiety w okresie rozrodczym. Program realizują
wszystkie szkoły ponadgimnazjalne(7) i Liceum Ogólnokształcące oraz szpital w Nowej Soli.
Edukacją objęto 100 uczniów i 300 kobiet w wieku rozrodczym .
W ramach edukacji przeprowadzono 6 narad w zakładzie opieki zdrowotnej i szkołach, 10
wizytacji ,10 pogadanek, 20 rozmów indywidualnych. W celu rozszerzenia działań włączono
treści Programu do kursów przedmałżeńskich, prowadzonych w poradniach parafialnych,
poradniach K. Treści Programu przekazywane są także przez lokalne media.
Ogółem w 2005 roku działaniami edukacyjnymi objęto 960 osób, tj. 1,10 % mieszkańców
powiatu.
Program edukacyjny w zakresie profilaktyki próchnicy zębów:
”Radosny Uśmiech Radosna Przyszłość”
Celem programu jest dostarczenie wiedzy i kształtowanie umiejętności na temat własciwych
nawyków zdrowotnych i higienicznych dotyczących jamy ustnej. Adresatem programu są
uczniowie klas drugich szkoły podstawowej. Program wyposażony jest w pakiet materiałów
dydaktycznych i metodycznych dla nauczycieli i uczniów.
W 2005 roku w powiecie nowosolskim program realizowano we wszystkich szkołach
podstawowych( 21), tj. w 100% .
W ramach programu przeprowadzono 3 narady dla 24 osób, szkolnych edukatorów,
opiekunów szkolnych kół PCK, udzielono 2 instruktaży, przeprowadzono 10 wizytacji.
Programem objęto 2.250 osób.
Program edukacyjny dla maturzystów: ”Stres pod kontrolą”
Celem programu jest zwiększenie umiejętności zapobiegania negatywnym skutkom stresu i
redukowania napięcia emocjonalnego. Adresatami programu jest młodzież klas maturalnych.
Program realizowany wspólnie z REXONĄ i Polskim Towarzystwem Oświaty Zdrowotnej,
wyposażony jest w pakiet materiałów dydaktycznych i metodycznych dla nauczycieli oraz
ulotki dla uczniów. W 2005 roku program realizowano we wszystkich szkołach
ponadgimnazjalnych i LO.
Ogółem edukacją objęto 2.200 osób.
Interwencje nieprogramowe
Akcje antytytoniowe.
W ramach profilaktyki antytytoniowej realizowane były dwie kampanie:
-Światowy Dzień Bez Tytoniu,
-Światowy Dzień Rzucania Palenia .
Celem akcji jest propagowanie wiedzy o zdrowotnych następstwach używania tytoniu
i zachęcanie do zdrowego stylu życia, wolnego od dymu tytoniowego.
W 2005 roku w ramach kampanii wiosennej i jesiennej działania adresowane były przede
wszystkim do dorosłej części społeczności lokalnej, jak również do młodzieży i uczniów
szkół ponadgimnazjalnych. Akcje prowadzone były w centralnych miejscach miasta Nowej
Soli. Od kilku lat systematycznie akcja prowadzona jest w czasie Dni Nowej Soli.
Informacje na temat kampanii rozpropagowano również w prasie lokalnej ( 3 artykuły
prasowe ).
W czasie kampanii wiosennej i jesiennej zorganizowano:
- 2 imprezy plenerowe: - przemarsz z transparentami ulicami Nowej Soli, a w centrum
handlowym ”Manhattan” przy użyciu radiowęzła -odczyty i komunikaty,
- zorganizowano 2 punkty informacyjno - medyczne, w których można było skorzystać z
porady i wykonać badania medyczne ( pomiar ciśnienia tętniczego krwi – 90 osób, poziomu
cukru we krwi – 30 osób ).
Z porad dla osób chcących rzucić palenie łącznie skorzystało 650 osób. Materiały
edukacyjne otrzymało ok. 1.000 osób.
Przeprowadzono szkolenie dla 28 pracowników PSSE.
W szkołach nauczyciele przeprowadzili 8 pogadanek dla 65 uczniów, odbyło się 7
szkolnych konkursów plastycznych dla 147 uczniów szkół podstawowych ( klasy III – IV ).
W zakładach opieki zdrowotnej utworzono wystawy tematyczne, rozpowszechniono 420
ulotek na temat problemów zdrowotnych związanych z rzuceniem palenia.
W 2005 roku w maju i listopadzie działaniami objęto ogółem ok. 5.000 osób.
Plenerowe punkty informacyjno-edukacyjne zorganizowane przez PSEE w Nowej Soli
Akcja szczepień przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby XV edycja „Żółty
Tydzień”
Podjęto działania z udziałem mediów, centrum handlowego w Nowej Soli, w których
rozpowszechniono ok.350 ulotek.
Z inicjatywy Dyrektora PSSE dla społeczności lokalnej uruchomiono punkt szczepień
zalecanych na czas trwania akcji: „Żółtego Tygodnia”, który obsługiwały pielęgniarki
-pracownice PSSE.
Podczas trwania akcji punkt odwiedziło 80 osób powyżej 20 roku życia. Łącznie
zaszczepiono 21 osób, z poradnictwa skorzystało 120 osób.
Ogółem podczas akcji objęto edukacją ok.7.000 osób, co stanowi 8,06% społeczności
lokalnej.
Światowy Dzień Osteoporozy
W 2005 roku po raz drugi obchodzony był Światowy Dzień Osteoporozy. Celem
podejmowanych działań jest popularyzacja zasad zapobiegania osteoporozie, będącej
chorobą wieku podeszłego. W realizację działań włączyły się zakłady opieki zdrowotnej,
lokalne media, klub seniora, szkolne gabinety promocji zdrowia. Ogółem działaniami objęto
ok.500 osób.
Podsumowanie
1. W ramach realizowanych przez pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej interwencji
programowych, z największym zainteresowaniem spotkały się programy edukacyjne
skierowane do młodzieży szkolnej.
W programie profilaktyki próchnicy zębów „Radosny Uśmiech.Radosna Przyszłość”,
adresowanym do uczniów klas II szkół podstawowych uczestniczyło 90% szkół ,natomiast
programy profilaktyki raka piersi „Różowa wstążeczka” i „Stres pod kontrolą” realizowało
100 % szkół ponadgimnazjalnych .
2. W ramach realizacji Programu „Szczepienia Dobrodziejstwem dla Dzieci i Młodzieży”, z
budżetów Starostwa Powiatowego i Urzędu Miejskiego w Nowej Soli, Urząd Miasta i Gminy
w Kożuchowie pozyskano środki finansowe na zakup szczepionki przeciwko śwince dla
około 740 dzieci, zamieszkałych w powiecie nowosolskim.
3. Istotnym elementem prowadzonych działań edukacyjnych było popularyzowanie wiedzy o
zdrowiu poprzez lokalne media.
W przypadku realizowania programu profilaktyki świnki i programu żywnościowego
profilaktyki WZW A w zakładach, szczególnie efektywna była współpraca Dyrektora PSSE z
samorządami lokalnymi i przedstawicielami mediów .
5. Organizowane akcje prozdrowotne, połączone z możliwością bezpłatnego wykonania
pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, poziomu cukru we krwi, wskazują na duże
zapotrzebowanie społeczeństwa na tego typu działania edukacyjne.
W 2006 rozpoczęto realizację programu profilaktyki przeciwko chorobom wywołanym przez
Haemophillus Influenzae typu bu dzieci. Starostwo Powiatowe w Nowej Soli już zakupiło
szczepionkę dla 680 dzieci w 2 roku życia, którym Program Szczepień Ochronnych nie
zagwarantował bezpłatnego uodpornienia. Bardzo optymistycznym jest też fakt sfinansowania
przez Starostwo Powiatowe fantomu do nauki samobadania piersi, co podniesie efektywność
edukacyjną programu „Różowa wstążeczka”.
VII Działalność w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego
Usytuowania
Opinie o konieczności wykonania raportu oddziaływania na środowisko
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
W 2005 roku wydano 3 opinie dotyczące konieczności wykonania raportu w formie
postanowienia i 61 w postaci pisma.
Uzgodnienia warunków zabudowy
i dokumentacji przed wydaniem decyzji o
uwarunkowaniach środowiskowych zgody na realizację przedsięwzięć
Rozpatrzono łącznie 29 spraw związanych z uzgodnieniem warunków zabudowy dla
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
Kontrole w trakcie realizacji
W ubiegłym roku przeprowadzono 4 kontrole realizowanych obiektów.
Wszystkie kontrole przeprowadzono na wniosek inwestorów. W trakcie kontroli wniesiono
zastrzeżenia przewidziane do usunięcia przed uruchomieniem obiektów.
Dokumentacja projektowa
W 2005 roku dokonano uzgodnień 15 projektów budowlanych, w tym 10 dot. przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
Opinie o planach zagospodarowania przestrzennego
Zmiany planów zostały zaopiniowane pozytywnie w formie postanowienia. Wydano 7
opinii. Projekty zawierały prognozę skutków wpływu ustaleń planu na środowisko
przyrodnicze z uwzględnieniem wpływu na zdrowie ludzi.
Odbiory
Wnioski o wydanie opinii
W roku 2005 wydano 43 opinie w formie decyzji, postanowienia i pisma dotyczące zgody
na uruchomienie obiektów
Decyzje dotyczyły obiektów związanych z żywnością i żywieniem. 11 opinii wydano dla
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Odbiory były dokonywane
wspólnie z pracownikami nadzoru bieżącego. Komórki pionów Higieny Żywności, Higieny
Pracy i Higieny Komunalnej oraz Higieny Szkolnej otrzymywały każdorazowo komplet
materiałów, dotyczących odbieranego obiektu oraz w trybie nadzoru bieżącego zajmowały się
egzekwowaniem drobnych zastrzeżeń.
Uczestniczono także w odbiorze dokonanych prac modernizacyjnych
oddziału
kardiochirurgii wraz z zapleczem zabiegowym w pomieszczeniach Wielospecjalistycznego
Szpitala SPZOZ w Nowej Soli .
Modernizacji dokonano na podstawie projektu technologicznego, uzgodnionego pod kątem
wymogów higieniczno-sanitarnych.
Na zdjęciach widnieją obiekty, nadzorowane przez Państwową Inspekcję Weterynaryjną, w
których przedstawiciele PPIS w Nowej Soli uczestniczyli w odbiorach dopuszczających do
użytkowania.
Współpraca z organami administracji i innymi inspekcjami
Zgodnie z zaleceniami GIS kontynuowana była
ścisła współpraca z organami
administracji państwowej w trakcie opiniowania projektów planów zagospodarowania
przestrzennego, uzgadniania warunków zabudowy i opiniowania usytuowania obiektów,
uzgadniania projektów budowlanych, dopuszczania obiektów do użytkowania oraz wspólnego
załatwiania skarg i decyzji. Kopie uzgodnień o warunkach zabudowy oraz opinii o
usytuowaniu i uruchomieniu obiektu przekazuje się do wyżej wymienionych organów.
Współpraca nadzoru zapobiegawczego Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej z
organami Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowej Straży Pożarnej, Wojewódzkiego
Inspektoratu Ochrony Środowiska występuje sporadycznie i ogranicza się do wspólnego
uczestnictwa w komisji odbioru.
W roku 1997 nawiązano współpracę z Oddziałem Rejonowym Państwowej Inspekcji
Ochrony Roślin. W roku ubiegłym nie występowały obiekty wymagające wspólnych kontroli.
Liczba kontroli
Łącznie w 2005 r przeprowadzono 73 kontrole, w tym:
- 43 w trakcie odbiorów,
- 4 w trakcie realizacji inwestycji,
- 26 z innymi komórkami nadzorującymi obiekty.
Inne zagadnienia
W trakcie odbiorów dokonywano kontroli zaświadczeń, atestów itp. pod względem
zgodności z wymaganiami higieniczno-zdrowotnymi.
Poważną trudność w działaniach pionu Nadzoru Zapobiegawczego stanowiło rozpatrywanie
wniosków organów wydających decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na
realizację przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Uzgodnienie przed
wydaniem takich decyzji, wymaga głębokiej analizy ze względu na wiele aspektów
związanych z lokalizacją. Jednym z najistotniejszych są możliwe konflikty społeczne,
związane z planowanymi przedsięwzięciami, których podstawą są potencjalne uciążliwości
wynikające z lokalizacji zakładu ,zarówno w fazie jego budowy, jak i funkcjonowania.
Ewentualność powstania sprzeczności, wynikających z wyżej przytoczonych powodów z
interesem lokalnym i ponadlokalnym, polegającym na zabezpieczeniu miejsc pracy dla
społeczności danej gminy a nawet powiatu, stanowi bardzo istotny i trudny do wyważenia
problem w fazie uzgodnienia lokalizacji inwestycji.
Dodatkowe utrudnienie przy rozpatrywaniu tego typu spraw wynika z braku – w większości
przypadków – aktualnych planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego.
Optymalne usytuowanie planowanego przedsięwzięcia stanowi podstawę do jego
funkcjonowania z korzyścią dla danej gminy, przy jednoczesnej ochronie zdrowia ludzi i
zasobów środowiska.
VIII DZIAŁALNOŚĆ LABORATORYJNA
Od 1 stycznia 20005 Oddział Laboratoryjny, jako jedno z czterech laboratoriów
Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa lubuskiego, realizuje badania jakości wody w
Systemie Zintegrowanym dla powiatów: nowosolskiego, żagańskiego, żarskiego,
wschowskiego.
W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego nad jakością wody wykonano 3614 badań
laboratoryjnych, w tym: 4782 oznaczeń chemicznych, 4737 fizycznych i 4611
mikrobiologicznych.
Pracownia badań fizyko-chemicznych
Pracownia badań fizyko-chemicznych
Pracownia badań mikrobiologicznych
Uroczyste wręczenie Certyfikatu Akredytacyjnego przez Państwowego Wojewódzkiego
Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. nastąpiło 06.10.2005 r podczas narady
Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych województwa lubuskiego.
Dnia 10.08.2005 r Polskie Centrum Akredytacji przyznało Oddziałowi Laboratoryjnemu
Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Nowej Soli Certyfikat Akredytacji
laboratorium badawczego potwierdzający zgodność wdrożonego systemu zarządzania
z wymaganiami normy PN-EN ISO/ IEC 17025: 2001.
Podczas procesu akredytacyjnego ocenie zostały poddane kompetencje techniczne
laboratorium, jego organizacja i system zarzadząnia gwarantujący bezstronność, niezależność
oraz jakość wykonywanych badań.
Akredytacja obejmuje 13 metod badawczych( 15 wskaźników) w dziedzinie właściwości
fizykochemicznych i mikrobiologicznych wody:
- oznaczanie mętności z zastosowaniem mętnościomierza optycznego,
- oznaczanie pH metodą elektrometryczną,
- oznaczanie przewodności elektrycznej właściwej metodą konduktometryczną,
-oznaczanie azotu amonowego manualną metodą spektrometryczną,
- oznaczanie azotynów metodą absorpcyjnej spektrometrii cząsteczkowej,
- oznaczanie azotu azotanowego metodą kolorymetryczną,
- oznaczanie manganu metodą spektrometryczną z formaldoksymem,
- oznaczanie żelaza metodą spektrometryczną,
- oznaczanie chlorków metodą miareczkową,
- oznaczanie sumarycznej zawartości wapnia i magnezu metodą miareczkową
z EDTA,
- określanie ogólnej liczby kolonii na agarze odżywczym metodą posiewu
powierzchniowego lub wgłębnego,
- wykrywanie i oznaczanie ilościowe Escherichia coli i bakterii grupy coli
metodą filtracji membranowej,
- wykrywanie i oznaczanie ilościowe enterokoków kałowych metodą filtrac
membranowej.
Rozszerzenie zakresu akredytacji planowane jest w 2006 r podczas auditu w nadzorze.