konkurs szacowania liczby orzechów w pojemniku

W tygodniu poprzedzającym Święto Szkoły i podczas tego Święta odbył się
konkurs szacowania liczby orzechów w pojemniku inspirowany dokonaniami Enrico
Fermiego. Enrico Fermi to genialny włoski fizyk, laureat Nagrody Nobla.
Fermi wcześnie zwracał na siebie uwagę
inteligencją i szybkością kojarzenia. Bez większego
trudu udało mu się w wieku 17 lat rozpocząć studia
w Pizie w uczelni dla elity intelektualnej Włoch.
Pogłębiał następnie wiedzę na uniwersytecie w tym
samym mieście i gdy uzyskał doktorat miał 23 lata.
Profesorem fizyki Uniwersytetu Sapienza w Rzymie
został w wieku 26 lat.
Po roku, po otrzymaniu Nagrody Nobla,
wyemigrował do USA, gdzie od 1939 roku był
profesorem Columbia University w Nowym Jorku,
a w latach 1941-1946 Uniwersytetu w Chicago.
Zajmował się fizyką jądrową. Był współtwórcą
pierwszego na świecie reaktora jądrowego (Chicago) – zaprojektował go i uruchomił
2 grudnia 1942 – i bomby atomowej (pracował nad nią w ośrodku badawczym w Los Alamos
między innymi ze Stanisławem Ulamem – polskim logikiem). W ostatnich latach życia był wraz
ze Stanisławem Ulamem inicjatorem pierwszych doświadczeń komputerowych.
Enrico Fermi zajmował się również zaawansowaną matematyką. W swoich pracach posługiwał
się prostym, jasnym językiem, ponieważ nie lubił zbytniego formalizmu, niepotrzebnego
komplikowania opisu zjawisk. Bardzo lubił rozwiązywać nietypowe problemy, w których musiał
szacować różne dziwne wielkości.
Gdy był świadkiem pierwszego wybuchu bomby atomowej w lipcu 1945 na pustyni
w stanie Nowy Meksyk wykonał prosty, ale bardzo pomysłowy pomiar mocy wybuchu, w chwili
nadejścia fali uderzeniowej wypuszczając z dłoni garść skrawków papieru. Na podstawie ich
przemieszczenia (ok. 2,5 metra) oszacował moc wybuchu na około 10 kiloton TNT.
Najsłynniejsze pytania Fermiego związane z szacowaniem wielkości to:
 Ilu stroicieli fortepianów jest w Chicago?
 „Gdzie Oni są?” – czyli jak wyjaśnić wyraźną sprzeczność pomiędzy
wysokimi oszacowaniami prawdopodobieństwa istnienia pozaziemskich
cywilizacji i brakiem jakichkolwiek obserwowalnych śladów ich istnienia
(poszukaj więcej informacji pod hasłem „paradoks Fermiego”).
Eksperyment w którym mieli szansę wziąć udział odwiedzający drugie piętro naszej szkoły goście
i uczniowie nawiązuje do jeszcze innego słynnego pytana:
 Ile ziarenek gorczycy znajduje się w litrowym słoiku?
Na zdjęciu widać miejsce, gdzie
znajdowały się konkursowe rekwizyty
(pojemnik z orzechami, urna do wrzucania
wyników i koszyk z orzechami, które były
w tym roku wyjątkowo małe z powodu suszy
latem) oraz instrukcja pracy.
Uczestnicy stosowali rozmaite techniki
pracy – łącznie z zadaniem organizatorowi
eksperymentu pytania „przez zaskoczenie”
w zupełnie niespodziewanej sytuacji (np.
podczas jedzenia zupy w szkolnej
stołówce): Pani profesor, a ile jest orzechów
w pojemniku? Ten akurat pomysł nie mógł
zakończyć się sukcesem – orzechy
wrzucałam nie licząc ich, więc sama mogłam tylko szacować.
Konkurs na szacowanie liczby orzechów został rozstrzygnięty 18 XII 2012.
W pojemniku było 407 orzechów, którymi (po
ich policzeniu) podzielili się uczniowie i pracownicy szkoły z komisji konkursowej.
Udzielono około 90 odpowiedzi.
Wśród nich za liczbą 1000 i ponad 1000 orzechów było 7 osób,
największa podana liczba to 3482 orzechy ;
za liczbą mniej niż 200 orzechów było 10 osób,
najmniejsza podana liczba to 164 orzechy.
Dla wyników z przedziału
zaproponowano 10 odpowiedzi.
Wśród nich były dwie najlepsze odpowiedzi 401 orzechów. Udzielili ich:
Jakub Woźniak i Jan Karaczun, obaj z klasy IIIB.
Zwycięzcom gratulujemy najlepszego szacowania.
Za Komisję Konkursową Teresa Sasin