tutaj - Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny

Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
Grupa Edukatorów Seksualnych
Jak wynika z danych Światowej Organizacji Zdrowia, blisko połowa aktów przemocy
seksualnej w Unii Europejskiej dokonywanych jest na dziewczętach do 16. roku życia.
Zjawisko to, polegające na zachowaniach mających na celu zaangażowanie drugiej osoby w
aktywność seksualną bez jej zgody lub poprzez wymuszenie, jest obecne w życiu dzieci i
młodzieży na dramatyczną skalę. Potwierdza to doświadczenie Grupy Edukatorów
Seksualnych Ponton – jak wynika ze zgłoszeń młodych osób do telefonu zaufania, przemoc
seksualna wśród młodzieży jest zjawiskiem bardzo częstym. Występuje w wielu formach,
m.in. gwałtu, molestowania, przemocy na randkach, braku akceptacji dla osobistych granic,
żądania seksu w zamian za miłość lub przyjaźń. Dochodzi do niej najczęściej w relacjach
intymnych – młode dziewczęta są szantażowane emocjonalnie przez swoich partnerów,
zmuszane do współżycia. Coraz powszechniejsze stają się też nowe formy tego zjawiska,
takie jak cyberprzemoc (przemoc w Internecie) i seksting (przesyłanie sobie erotycznych
zdjęć i filmów przez komórkę), związane z łatwością dostępu do nowych technologii.
Przemoc seksualna wobec kobiet i dziewcząt to współcześnie jedno z najpoważniejszych
naruszeń praw człowieka. Problem przemocy seksualnej dotykającej młodych ludzi jest
niezwykle istotny ze względu na fakt, iż dochodzi do niej w szczególnym okresie ich życia.
Doświadczenie przemocy seksualnej może mieć dramatyczny wpływ na młodą osobę nie
tylko w momencie, w którym jej doświadcza. Może także wpłynąć na jej dalszy rozwój i
utrudnić jej wejście w dorosłość.
Młodzież, a w szczególności dziewczęta, musi zostać potraktowana jako wyjątkowa grupa,
która jest szczególnie narażona na agresję i przemoc seksualną. W regulacjach i programach
na rzecz przeciwdziałania przemocy seksualnej oraz przemocy ze względu na płeć trzeba
uwzględnić specjalne zapisy odzwierciedlające specyfikę sytuacji młodych osób.
Przemoc seksualna to zjawisko w dużej mierze możliwe do ograniczenia, dlatego apelujemy
do rządu o podjęcie niezbędnych w tym celu działań. Pierwszym i absolutnie
podstawowym krokiem jest wprowadzenie rzetelnej edukacji seksualnej do szkół, a także
poza formalnym systemem edukacji, dla młodzieży, która nie uczy się już w szkole. Jest to
najważniejszy środek zapobiegawczy, chroniący młodzież przed przemocą seksualną, co
pokazują wyniki licznych badań oraz rekomendacje międzynarodowych organizacji
zajmujących się zdrowiem i prawami człowieka, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia
czy ONZ. Poprzez odpowiednią edukację przekazuje się rzetelną wiedzę na temat tego, czym
jest przemoc, jak na nią reagować i jak stawiać granice. Aby wyeliminować źródła przemocy
seksualnej, konieczne jest uwzględnienie w programie elementów zwalczania szkodliwych
mitów i stereotypów dotyczących płci, które pochwalają bądź przyzwalają na to zjawisko, a
także promowanie pozytywnych wzorców relacji opartych na wzajemnym szacunku.
Elementy te, podobnie jak uwrażliwienie na dyskryminację ze względu na płeć, stanowić
powinny podstawę programu obowiązkowej, rzetelnej edukacji seksualnej w Polsce, kraju
członkowskim Unii Europejskiej, szanującym międzynarodowe standardy praw człowieka.
Apelujemy także o zapewnienie realnego dostępu do natychmiastowej pomocy dla osób
doświadczających przemocy seksualnej, obejmującej pakiet niezbędnych świadczeń
medycznych. Dziewczęta doświadczają szczególnych utrudnień w dostępie do antykoncepcji
awaryjnej, niezbędnej do tego, aby uniknąć dramatycznych konsekwencji przemocy
seksualnej, czyli niechcianej ciąży.
Dostęp do legalnej aborcji w takiej sytuacji również jest fikcją, co dobitnie pokazała
przegrana przez Polskę przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu sprawa
nastolatki (P. i S. przeciwko Polsce). Brak zapisów prawnych uwzględniających szczególną
sytuację młodych dziewcząt skazuje je na podwójne cierpienie– nie tylko ze względu na
doświadczenie przemocy seksualnej, ale także niechciane, nastoletnie macierzyństwo.
Prawa młodych ludzi, takie jak prawo do edukacji, do rzetelnej informacji, do zdrowia, do
wolności od przemocy, do brania udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących ich życia,
powinny być w pełni realizowane. Będzie to jednak możliwe tylko wtedy, gdy rząd podejmie
niezbędne kroki w celu eliminacji i zapobiegania przemocy seksualnej i przymusu
seksualnego wśród młodzieży.
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
Grupa Edukatorów Seksualnych PONTON
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15; 00-150 Warszawa
tel./fax: 022 635 93 95; 022 887 81 40
www.federa.org.pl ; [email protected]