Cztery nowe aule Zmiany w duchu reformy Fundusze na badania
Transkrypt
Cztery nowe aule Zmiany w duchu reformy Fundusze na badania
AKADEMIA numer 25, luty 2011 Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej nr ISSN 1644 - 2881 Cztery nowe aule Zmiany w duchu reformy Fundusze na badania naukowe Akademia w obiektywie Noworoczny koncert Zdjęcia: Lucjusz Cykarski Owacjami na stojąco przyjęła wypełniona po brzegi sala Koncert Noworoczny Chóru ATH. Zespół pod kierunkiem dyrygenta dr. Jana Borowskiego zaprezentował tradycyjne polskie kolędy w nowej aranżacji. O tradycjach, związanych z kolędowaniem, mówiła prof. Anna Węgrzyniak, zaś występowi Chóru ATH w sali koncertowej bielskiej Szkoły Muzycznej towarzyszył wernisaż obrazów plastyka, a jednocześnie prof. ATH dr. hab. Ernesta Zawady. 2 AKADEMIA Witamy w Akademii w numerze: Str. 4-5 Zmiany w duchu reformy Str. 6 Złoty Laur rektora Akademii Str. 6 Uczelnia zaprasza prezydenta Komorowskiego Str. 7 Komisja KRASP spotkała się w Jaworzu Str. 8 Prof. Jerzy Buzek na inauguracji w ATH Str. 9 Drugie posiedzenie Rady Społecznej Akademii Str. 10 III Regionalne Forum Przedsiębiorczości Str. 11 XII Beskidzkie Targi Pracy Str. 11 Akredytacje kierunków Str. 12 Spotkanie z dyrektorami szkół Str. 13 Dzień międzynarodowy ATH Str. 14 Dni otwarte Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki Str. 15 Uruchomiono nowe aule Str. 16 Trwa budowa siedziby Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku Str. 17 Powstał wieloletni plan rozwoju uczelni Str. 18 Szkolenia z pierwszej pomocy Str. 20-24 Z albumu prof. Igora Piotra Kurytnika Str. 25 Studenckie dary Str. 26-27 Więcej funduszy na badania naukowe Str. 28-35 Konferencje i seminaria Str. 34 Doktoraty i habilitacje Str. 36-37 Kultura Str. 38 Sport Szanowni Państwo Po raz 25. do Państwa rąk trafia numer „Akademii”, naszego uczelnianego pisma. Ten skromny jubileusz zwraca nam wszystkim uwagę na znacznie donioślejsze wydarzenia, jakie nas czekają w rozpoczynającym się 2011 r. Mam na myśli przede wszystkim 10. rocznicę powstania Akademii TechnicznoHumanistycznej. Nasza uczelnia liczy sobie znacznie więcej, przypomnę, że u jej początków leży decyzja o powołaniu zamiejscowej delegatury Politechniki Łódzkiej, jaką władze tej uczelni podjęły pod koniec lat 60. W tym roku będziemy świętować jednak 10-lecie przekształcenia bielskiej Filii Politechniki Łódzkiej w obecną Akademię. Ale nie zamierzamy świętować zwykłej zmiany nazwy. Uczelnia jako Akademia od razu bowiem się zmieniła, tak ilościowo, jak i jakościowo. Zachowując to, co w Filii było najcenniejsze, a więc doświadczoną kadrę o ugruntowanej pozycji w świecie nauk technicznych, powiększyła się o wydziały znacznie poszerzające horyzonty nauki na Podbeskidziu: o nauki ekonomiczne, humanistyczne, społeczne, a z czasem także medyczne. To wydarzenie o wielkim znaczeniu – tak jak przed czterema dekadami Bielsko-Biała stało się miastem nauki, tak od 2001 r. można mówić o ośrodku akademickim. Wcześniej nic takiego w tym miejscu nie było. Jubileusze zawsze stają się okazją do podsumowań i tworzenia planów na przyszłość. Nie uciekniemy od refleksji, ale nie mamy chyba też powodów, aby jej unikać. Uczelnia przez 10 lat zyskała nowe oblicze. Przede wszystkim powstał reprezentacyjny budynek dydaktyczny, pierwszy w jej historii, duży, bardzo nowoczesny, obecnie budujemy kolejny. Ale – co chyba ważniejsze – uczelnia zyskuje też na znaczeniu, w mieście, całym regionie, województwie, kraju. Nasi pracownicy mają coraz więcej naukowych publikacji, zdobywają kolejne stopnie i tytuły, coraz bardziej liczą się z nimi ich branżowe środowiska. A jednocześnie z roku na rok przybywa okazji do zauważenia, że ich praca przekracza granice wąsko pojmowanych dziedzin nauki i obejmuje przemysł, rynek pracy, codzienne rozwiązania życia społecznego, zwłaszcza na Podbeskidziu. Ma to wpływ na sferę dydaktyki, bo mimo stale pogłębiającego się niżu demograficznego, który pustoszy polskie uczelnie, nam studentów nie brakuje. Podobnie dzieje się z finansami – kryzys budżetowy w kraju dotyka boleśnie publiczne szkolnictwo wyższe. Nasza Akademia, choć wyraźnie odczuwa zmniejszenie ministerialnych dotacji, zachowała stabilność finansową. Warto w tym miejscu podkreślić, że zasługa to całej społeczności – na działania władz uczelni, wprowadzających nowe zasady dysponowania środkami finansowymi, nałożyła się bowiem aktywność pracowników i zaangażowanie w szukanie optymalnych rozwiązań, także zewnętrznych źródeł finansowania. Te sukcesy cieszą i motywują do dalszych starań nad poprawą warunków pracy bielskich akademików. Dlatego tworzymy plany: rozbudowy bazy Akademii, zdolnej pomieścić w nowoczesnych wnętrzach nawet 12 tys. studentów. Z tych też powodów myślimy o kolejnym kroku w historii uczelni – przekształcenia jej w uniwersytet. W najbliższych miesiącach przedstawię szczegółowy harmonogram dojścia ATH do tej rangi placówki. Z całą pewnością nie stanie się to w najbliższym okresie, ale chcemy określić nasze możliwości, także na przyszłość. prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik rektor Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej Str. 39 Fotoreportaż z uroczystości wręczenia Złotego Lauru Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 3 Strony rektorskie Zmiany w duchu reformy Prof. Ryszard Barcik: Laur został mi przyznany za poszerzanie pól współpracy pomiędzy naszą Akademią a jej otoczeniem, regionem, biznesem na Podbeskidziu, środowiskami gospodarczymi. Nagroda wprawdzie została przyznana mnie osobiście, bo rzeczywiście większość z tych działań inicjuję jako rektor uczelni. Ale też natrafiły one na duże zaangażowanie pracowników Akademii, którzy rozumieją, że uczelnię trzeba zmieniać, dostosowywać do pojawiających się warunków. Od kilku już lat staramy się na naszej uczelni, aby oferta dydaktyczna była dostosowana do potrzeb regionalnego rynku pracy. Angażujemy się w rozwój i pogłębianie współpracy uczelni ze środowiskiem gospodarczym i kształtujemy wśród studentów postawy kreatywnej przedsiębiorczości. ATH podjęła w ostatnim czasie bardzo dużo działań, które wykraczają poza zwykłą dydaktykę czy badania naukowe. Współpracujemy z Bielską Lożą BCC przy organizacji konkursu „Pracodawca Podbeskidzia”. Działaniem na rzecz integracji ze środowiskiem regionu stało się także powołanie Rady Społecznej, widać już pierwsze efekty jej działania. Ale nawet samą dydaktykę coraz mocniej wiążemy z realnymi potrzebami Podbeskidzia. Staramy się tak przekształcać istniejące kierunki, aby ich absolwenci stali się poszukiwanymi specjalistami. I wprowadzamy też nowe kierunki, właśnie w odpowiedzi na głosy z rynku pracy – czy to od samorządów, czy przedsiębiorców. Tak było z ratownictwem medycznym, tak jest z transportem i budownictwem. Powinno pojawić się także zarządzanie w turystyce, przecież mamy ku temu doskonałe warunki. Wspomniana Rada Społeczna ATH, złożona z przedstawicieli władz w regionie, samorządów, ale i ekspertów różnych dziedzin, czy przedsiębiorców, zaczęła już działać, proponować Akademii rozwiązania. Czy można już dostrzec pierwsze efekty jej pracy? 4 Lukasz Masłowski/Bielskie Studio Fotografii Redakcja: Na początku roku otrzymał pan Złoty Laur Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach. Jakie działania, podejmowane przez pana i pana współpracowników z Akademii, zostały dostrzeżone w Katowicach i docenione przyznaniem tej prestiżowej w skali całego województwa nagrody? Członkowie naszej Rady Społecznej jako osoby spoza uczelni dostrzegli wiele kwestii, które należałoby zmienić czy uzupełnić. Szczególną uwagę zwrócili na dostosowanie studiów do wymagań pracodawców. Nasi absolwenci otrzymują wysokie oceny za merytoryczne przygotowanie do zawodu, pracodawcy jednak skarżą się, że młodzi ludzie, zaczynający swą zawodową karierę, nie mają umiejętności, niezbędnych w każdej pracy, np. nie potrafią współdziałać w zespole. To dotyczy nie tylko naszych absolwentów, tak jest w całej Polsce. Przedsiębiorcom zależy, aby już na studiach studenci nabywali podobnych umiejętności. My też dostrzegliśmy to już wcześniej, szczególnie cenne ze strony członków naszej Rady Społecznej okazała się pomoc przy organizacji stażów i praktyk – długotrwałych i krótkich – w zakładach pracy. Tylko bowiem poprzez pracę na konkretnych stanowiskach przyszli absolwenci mogą nabyć doświadczenie i umiejętności. Te wszystkie działania, jakie podejmuje rektor i uczelnia, zbiegają się z radykalnymi zmianami, dotyczącymi wręcz podstaw funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce: wprowadzanie krajowych ram kwalifikacji, zasad Procesu Bolońskiego, nowelizacja Ustawy o finansach publicznych i Prawa o szkolnictwie. Czy rozwiązania, jakie przyjmujemy teraz na Akademii, nie okażą się niepotrzebne, przeciwne do rozwiązań, jakie wprowadzi nowe prawo? Rzeczywiście, wiele zmian zbiega się w czasie, dotyczy to całego szkolnictwa wyższego, nie tylko naszej Akademii. To wywołuje efekt kumulacji trudności, z jakimi uczelnie są zmuszone w krótkim czasie się uporać. Dostrzega to także Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które np. wprowadzenie Ram Kwalifikacji odłożyło do 2013 r. Ale nie uciekniemy od zobowiązań, jakie przepisy na nas nakładają. Tak się dzieje choćby w przypadku Ustawy o finansach publicznych, która dotyczy wszystkich jednostek państwowych i samorządowych, wprowadzając tzw. kontrolę zarządczą. Nie można tego łatwo wprowadzić, bo każda jednostka, do tej pory rozliczająca się według właściwych sobie kryteriów, musi teraz przyjąć rozwiązania zupełnie jej nieznane. Ale to trzeba wdrażać, bo to droga do przejrzystości w finansach jednostek, ułatwia kontrolę każdej wydawanej złotówki. I my w naszej Akademii nie zostaliśmy zaskoczeni koniecznością dokonania radykalnych zmian, bo przygotowujemy się do tego od kilku lat. Temu m.in. służy wprowadzony od tego roku kalendarzowego system budżetowania i decentralizacji finansów wydziałów i jednostek uczelni. Według jasnych kryteriów podzielone zostały środki na poszczególne jednostki. Z tym wiąże się też władza decydowania o wydatkach, ale jednocześnie odpowiedzialność za przyznane sobie pieniądze. Na to nakładają się zmiany obejmujące już tylko naszą dziedzinę, szkolnictwo wyższe. Wdrażamy cały szeroki zakres AKADEMIA Witamy w Akademii Procesu Bolońskiego, z przejrzystością dydaktyki, mobilnością kadry i studentów, kompatybilnością kształcenia, do tego zasady wiążące się z ramami kwalifikacji – krajowymi i europejskimi, przekładamy je na nasze warunki. Tak to się odbywa nie tylko w Polsce, obserwujemy te tendencje w całym europejskim oraz amerykańskim szkolnictwie wyższym i nauce – zwiększająca się rola badań naukowych w łączeniu z gospodarką, wielostopniowe kształcenie specjalistów według przyjętych powszechnie standardów. My ku takiemu modelowi funkcjonowania uczelni się jak najbardziej skłaniamy. Dlatego nie musimy się obawiać, że któreś z naszych rozwiązań okaże się przeciwne do przyjętego w najbliższej przyszłości prawa, nadrzędnego wobec naszych ustaleń. Być może w jakichś szczegółach będziemy musieli nasze rozwiązania zmienić, dostosować jakiś zapis, ale z całą pewnością w tych zasadniczych kwestiach nie odbiegniemy od europejskich standardów i norm. A jak te wszystkie radykalne zmiany, jakie nas czekają w związku z nowymi przepisami, wpłyną na nasze działania w najbliższych miesiącach i latach? Zmiany są konieczne, najgorsze, że pojawiło się ich wiele w jednym czasie. Trzeba teraz wiele rzeczy zrobić, które inne uczelnie mają już za sobą, mam na myśli przede wszystkim decentralizację i budżetowanie jednostek wewnątrz ATH. Trudno, musimy Akademię wyciągnąć z finansowego średniowiecza, w tym samym czasie wprowadzając także radykalne zmiany w innych obszarach, wskazywanych nam przez przepisy. Ale przygotowujemy się do tego od dawna, już przecież podjęliśmy działania: controlling finansowy, właśnie decentralizacja związana ze sprawozdawczością, budżetowanie jednostek, pociągające za sobą wypracowanie zasad podziału całej kwoty przyznanej uczelni, to także wprowadzany system zapewniania jakości kształcenia. Wiele różnokierunkowych działań, których najtrudniej się nauczyć. Potem dostrzeżemy płynące z nich korzyści. Bo nie trzeba od razu zakładać, że zmiany, jakie czekają całe szkolnictwo wyższe w kraju, źle wpłyną na funkcjonowanie uczelni, także naszej. Można je przecież potraktować jako szansę: stworzenie Europejskiej Przestrzeni Kształcenia, jasne zasady dydaktyki, pozwalające konkurować z innymi uczelniami – to szansa, że nasza uczelnia i jej pracownicy naukowi znajdą swoje szczególne i ważne miejsce w całym pejzażu polskiego szkolnictwa wyższego. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej Ale czy nie obawia się pan, że w niektórych dziedzinach zbyt mało wiemy, aby tworzyć długoletnie plany? Np. opracowaliśmy plan zagospodarowania przestrzennego, a ciągle nie wiemy, jaki będzie kształt szkolnictwa wyższego. Jako badacz specjalizuję się w zarządzaniu. A tam pierwszą podstawową zasadą jest planowanie. Planować trzeba w każdym przedsiębiorstwie, na każdym etapie pracy. Robi się to po to, aby nie zostać zaskoczonym, aby też wiedzieć, w którym kierunku iść, rozwijać się. Racjonalnie przeprowadzone planowanie to trud, który nigdy nie idzie na marne. Nawet jeżeli okaże się, że planu nie można w całości zrealizować. To prawda, że przygotowywane zmiany dotyczące szkolnictwa wyższego są w wielu przypadkach radykalne i obejmują same podstawy ustroju szkół wyższych. Ale w przypadku naszej uczelni cokolwiek się stanie, pozostanie ona potrzebna regionowi. Co więcej, istnieje powszechna zgoda, że musi się rozwijać, także pod względem jej infrastruktury. Tym bardziej, że mamy pieniądze unijne na rozbudowę uczelni, również programy poprawiające jakość uczenia i badania naukowe. Można więc sensownie wykorzystać te fundusze z myślą o przyszłości. My to robimy, budujemy siedzibę dla Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku, dokończyliśmy główny budynek dydaktyczny, poprawiamy warunki w pozostałych budynkach, kupujemy sprzęt. W kolejnej perspektywie finansowania 20142020 te dziedziny dalej będą finansowane, bo Unia dostrzega konieczność rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego. Powtórzę, nasze działania i plany są w duchu tego, co dzieje się w Europie i na świecie. W te założenia ściśle wpisuje się nasz plan zagospodarowania, przewidujący uczelnię na 12 tys. studentów – miejsce do prowadzenia rozwiniętej działalności edukacyjnej i naukowej. Według tych planów za kilka lat na Błoniach będzie działała bardzo duża uczelnia. Czy będziemy mieli czym ją zapełnić? Dlatego trzeba planować. Wielkość uczelni, jaką ujęliśmy w planie zagospodarowania przestrzennego, nie została wymyślona w oderwaniu od rzeczywistości. Na Podbeskidziu jedyna publiczna uczelnia akademicka powinna być wielokierunkowa i wielowydziałowa. Zdolna za kilka lat, gdy zakończy się niż demograficzny, pomieścić kilkanaście tysięcy studentów, którym – takie też są eu- ropejskie tendencje – zależy, aby studiować w pobliżu swojego miejsca zamieszkania. A więc w pobliżu coraz częściej już w tak młodym wieku pojawiających się spraw zawodowych, nie mówiąc o rodzinie, to im studiowanie zostaje często podporządkowane. My taką uczelnię tworzymy, uczelnię, której oferta będzie temu zapotrzebowaniu wychodzić naprzeciw. Z drugiej strony na to patrząc, takie podejście z naszej strony do planowania zapewni stabilność Akademii i jej kadrze. Rozwiążemy problemy lokalowe. Ale jednocześnie trzeba wykonać kolejny krok, towarzyszący rozbudowie uczelni – stworzyć wielowydziałowy uniwersytet, mocno związany funkcjonowaniem z naszym regionem, jego kulturą, przemysłem, biznesem. Rozwój i przyszłość uczelni wiąże pan z powstaniem uniwersytetu. Mówi się o nim od dawna, ale czy jego utworzenie rzeczywiście się przybliża? Przymiarki do przekształcenia naszej Akademii w uniwersytet pojawiły się już dawno. Cały czas o tym myślimy, choć coraz wyraźniej widać przeszkody na drodze do tego celu. W najbliższych miesiącach, do czerwca przedstawię Senatowi Akademii dokładny plan zrealizowania tego celu w perspektywie kilku lat. Być może będziemy na to potrzebowali nawet dekady. To trudne zadanie, wymagające zaangażowania nie tylko rektora i jego zastępców, ale całej uczelni, wszystkich wydziałów i jednostek. Nawet to nie wystarczy, bo bez pomocy z zewnątrz, np. ze strony władz samorządowych, niełatwo będzie stworzyć warunki, w jakich działa uniwersytet. Aby utworzyć uniwersytet, trzeba mieć przynajmniej sześć praw doktoryzowania, mamy dwa. Mamy jedno prawo habilitacji, powinniśmy mieć co najmniej dwa. Na rozszerzenie potrzebujemy też dodatkowego źródła finansowania. Do tego zadania musi powstać zespół ludzi, mocno zaangażowanych w pracę nad przekształceniem uczelni. Ale potrzebujemy też wsparcia ludzi z zewnątrz, patronujących przedsięwzięciu. To oznacza także konieczność upowszechnienia idei uniwersytetu na Podbeskidziu wśród mieszkańców regionu. Bo nie wyobrażam sobie, że tworzymy uczelnię bez takiego wsparcia, wręcz ruchu obywatelskiego na rzecz utworzenia uniwersytetu, potrzebujemy także zgodnego współdziałania wszystkich sił politycznych. Dużo wysiłku i czasu będzie to nas kosztowało. Ale się uda. Musimy tworzyć uniwersytet, to dla uczelni jedyna droga rozwoju. Rozmawiał: Mirosław Łukaszuk 5 Strony rektorskie Prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik, rektor Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, otrzymał Złoty Laur Umiejętności i Kompetencji, przyznany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach. Rektor ATH Złoty Laur otrzymał za prowadzenie jedynej publicznej uczelni na Podbeskidziu, dbałość o wysoką jakość kształcenia oraz ciągłe dostosowywania oferty dydaktycznej do potrzeb rynku pracy w regionie. Także za zaangażowanie w rozwój i pogłębianie współpracy uczelni ze środowiskiem gospodarczym, kształtowanie wśród studentów postaw kreatywnej przedsiębiorczości oraz za bogatą działalność naukowo-badawczą. Uroczystość odbyła się w sobotę 15 stycznia podczas gali w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu, m.in. z udziałem przewodniczącego Parlamentu Europejskiego prof. Jerzego Buzka, wojewody Zygmunta Łukaszczyka i marszałka śląskiego Adama Matusiewicza. Gratulacje prof. Barcikowi złożyli m.in. współpracownicy z Akademii, a także poseł Mirosława Nykiel, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej Tadeusz Donocik, były rektor uczelni prof. Marek Trombski i były wojewoda bielski Mirosław Styczeń. Wśród nagrodzonych z naszego regionu znaleźli się też wójt Jaworza Zdzisław Bylok, szef Polmotors Andrzej Graboś i Eu- Rektor Ryszard Barcik Złoty Laur otrzymał za prowadzenie jedynej publicznej uczelni na Podbeskidziu i ciągłe dostosowywanie oferty dydaktycznej do potrzeb rynku pracy. roregion Beskidy, reprezentowany przez przewodniczącego, jednocześnie wiceprezydenta Bielska Zbigniewa Michniowskiego. Po uroczystej gali laureaci i goście wysłuchali koncertu Alicji Majewskiej i Zbigniewa Wodeckiego. Izba od 19 lat przyznaje laury umiejętności i kompetencji ludziom, którzy poprzez swoją działalność mają wpływ na życie społeczności, wspierają przemiany w regionie i Mirosław Łukaszuk Złoty Laur dla rektora ATH kraju, przyczyniają się do tworzenia pozytywnego wizerunku Polski. W gronie zdobywców laurów umiejętności i kompetencji znaleźli się m.in. prezydent Lech Wałęsa, papież Jan Paweł II, premier Jerzy Buzek, komisarz Javier Solana, prof. Władysław Bartoszewski, prof. Leszek Balcerowicz, Andrzej Wajda, a teraz również Krzysztof Zanussi. Prof. Barcik Laur otrzymał w kategorii „Pro publico bono”. (Łu) Do odwiedzenia Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej prezydenta Bronisława Komorowskiego wraz z małżonką zaprosił rektor uczelni prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Państwo Komorowscy chcą to zrobić jeszcze w tym roku. Rektor Barcik prezydenta RP zaprosił 3 stycznia, gdy ten gościł w żywieckim Ratuszu. Prezydent Komorowski z żoną Anną odpoczywał w pobliskiej Wiśle od świąt, w ostatni dzień pobytu postanowił skorzystać z zaproszenia, jakie do niego wystosował burmistrz Żywca Antoni Szlagor. Bronisław Komorowski od lat przyjaźni się z wieloma osobami z Żywiecczyzny, burmistrz Szlagor też wielokrotnie podejmował go gościną. Na noworoczne spotkanie z kolędami w przepięknym wykonaniu muzyków z Żywiecczyzny (zespoły Pilsko i Ziemi Żywieckiej) burmistrz zaprosił także samorządowców z regionu oraz rektora jedynej na Podbeskidziu samodzielnej państwowej uczelni prof. Barcika. Przy okazji kolędowania prezydent miał okazję porozmawiania z gośćmi. Rektor Barcik przedstawił Komorowskiemu Akademię i zaprosił do jej odwiedzenia. Państwo Komorowscy odpowiedzieli, że byłoby to możliwe, być może nawet jeszcze w maju. Prezydencka para zamierza w Beskidach, w rezydencji w Wiśle, odpoczywać kilka razy w roku, najbliższy termin to właśnie maj. Anna Komorowska zaznaczyła, że w Beskidach na pewno pojawią się również latem, w cza- 6 Rektor ATH zaprosił prezydenta Komorowskiego na bielską uczelnię podczas noworocznego spotkania w Żywcu. sie Tygodnia Kultury Beskidzkiej. Komorowscy są stałymi gośćmi tej największej folklorystycznej imprezy w regionie i zamierzają brać w niej udział także jako para prezydencka. (Ł) AKADEMIA Tomasz Terteka/UM Żywiec Zaproszenie dla prezydenta Komorowskiego Z życia Akademii O strategii rozwoju szkolnictwa wyższego oraz nowelizacji ustaw reformujących polskie uczelnie, rozmawiali w Jaworzu rektorzy z Komisji ds. Organizacyjnych i Legislacyjnych Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. Przy okazji zobaczyli kilka atrakcji Podbeskidzia. Głównymi punktami spotkania, poza propozycjami zmian w wewnętrznych przepisach KRASP, stały się zagadnienia z długoletniej strategii szkolnictwa wyższego, a także przygotowywanej przez Ministerstwo nowelizacji ustawy, dotyczącej reformy polskich uczelni. Strategia została już opracowana jako dokument KRASP, obecnie środowiska akademickie debatują nad jej szczegółami. Zaawansowane są również prace nad nowelizacją ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego”. Projekt wzbudza wiele kontrowersji wśród kadry dydaktycznej i naukowej polskich uczelni. – Oprócz wielu złych rozwiązań o dużej wadze, w projekcie nowelizacji znalazł się cały szereg błędów o mniejszym znaczeniu. Nam zależy, aby posłowie uwzględnili propozycje korekty ze strony środowiska akademickiego, dlatego pracujemy nad zagadnieniami zawartymi w nowelizacji – powiedział nam prof. Jerzy Woźnicki, przewodniczący ko- Rektorzy w Jaworzu zajęli się długoletnią strategią szkolnictwa wyższego oraz punktami nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym. misji KRASP oraz prezes Fundacji Rektorów Polskich. Organizatorem i gospodarzem spotkania rektorów-członków komisji KRASP był rektor ATH prof. Barcik. – Chciałem, aby oprócz pracy nad projektami ustaw, wygospodarować czas na pokazanie rektorom kilku miejsc naszego regionu. Pochodzą oni z różnych części kraju, dla Gratulacje dla samorządów Paweł Sowa/UMBB Rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik podczas sesji Rady Powiatu Bielskiego złożył gratulacje radnym, wybranym w listopadowych wyborach samorządowych. Podobnie Rektor ATH prof. Ryszard Barcik złożył gratulacje prezydentowi Bielska Jackowi Krywultowi, wybranemu na kolejną kadencję. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej większości z nich spotkanie z górami i Podbeskidziem to atrakcja – mówi prof. Barcik. Rektorzy mieli okazję zapoznać się z okolicami Jaworza, przede wszystkim podstoczem Błatniej, a także zwiedzić muzeum browaru żywieckiego. – Nasz region spodobał się uczestnikom spotkania, może więc kolejne tego typu obrady będą organizowane właśnie na Podbeskidziu – dodaje rektor ATH. (Łu) w imieniu całego środowiska akademickiego życzył sukcesów władzom Bielska-Białej na inauguracyjnej sesji w bielskim ratuszu. Na posiedzenie Rady Miejskiej zaprosił rektora Akademii nowy przewodniczący Ryszard Batycki. Prof. Barcik złożył gratulacje władzom miasta, wybranym na kolejną kadencję. Radnym oraz prezydentowi Jackowi Krywultowi na najbliższe cztery lata życzył dużo sukcesów w unowocześnianiu Bielska-Białej. Rektor wyraził także nadzieję na dobrą współpracę władz miasta z ATH. Podobnie rektor gratulował władzom powiatowym. Składając gratulacje prof. Barcik przypomniał o współpracy Akademii Techniczno-Humanistycznej z lokalnymi władzami samorządowymi. Ma to swój praktyczny wyraz w zaproszeniu ich przedstawicieli do Rady Społecznej ATH, a także w otwieraniu nowych kierunków jako odpowiedzi na zapotrzebowanie regionalnego rynku pracy. Rektor wykorzystał też okazję, aby radnym i zarządowi powiatu złożyć życzenia noworoczne. – Życzę wam w nowym roku, aby każdy dzień przynosił nadzieję, i aby każdy dzień spełniał wasze marzenia – mówił prof. Barcik. Rektor na sesję został zaproszony przez przewodniczącego Rady Powiatu Bielskiego Romana Migdała, pełniącego tę funkcję już kolejną kadencję. Również na następne cztery lata starostą bielskim został wybrany Andrzej Płonka, notabene absolwent bielskiej Filii Politechniki Łódzkiej. Co warte zauważenia, władzę w powiecie w dalszym ciągu sprawuje koalicja, w skład której obok lokalnego ugrupowania samorządowego Rodzina Prawo Wspólnota wchodzą także PO i PiS. (Ł) 7 Franciszek Dzida PODBESKIDZIE SPODOBAŁO SIĘ REKTOROM Z życia Akademii Łukasz Masłowski/Bielskie Studio Fotografii Inauguracja z prof. Jerzym Buzkiem Prof. Jerzy Buzek wygłosił wykład inauguracyjny, w którym wskazał na naukę i wykształcenie jako drogę rozwoju gospodarczego w krajach Unii Europejskiej. Inaugurację roku akademickiego 2010/2011 w Teatrze Polskim otworzył rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Powitał gości, oprócz prof. Buzka, przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, m.in. biskupa Tadeusza Rakoczego, prezydenta miasta Jacka Krywulta, starostę Andrzeja Płonkę, Grażynę Staniszewską, władze rektorskie zaprzyjaźnionych uczelni. W swoim wystąpieniu rektor podsumował poprzedni rok akademicki, z kolei wykład inauguracyjny „Zjednoczona Europa – silna gospodarka” wygłosił prof. Jerzy Buzek. Wskazywał on na naukę i wykształcenie jako drogę rozwoju gospodarczego w krajach Unii Europejskiej, sposób na przezwyciężenie kryzysu i uzyskanie konkurencyjności dla produktów europejskich na globalnym rynku. Izba o problemach regionu Rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik jako jedyny reprezentant Podbeskidzia wszedł we wrześniu ub.roku w skład świeżo powołanej Rady Konsultacyjnej Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach. Izba to wpływowa i opiniotwórcza organizacja, zrzeszająca biznesmenów i menadżerów przedsiębiorstw z terenu Śląska. Wielokrotnie jej wypowiedzi oddziaływały na decyzje dotyczące życia społecznego, a przede wszystkim gospodarczego regionu. Do Rady Konsultacyjnej weszli także trzej inni rektorzy uczelni: prof. Andrzej Karbownik, rektor Politechniki Śląskiej w Gliwicach, prof. Wiesław Banyś, rektor Uniwersytetu Śląskiego, oraz prof. Jan Pyka, rektor Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Tak liczna reprezentacja środowiska akademickiego województwa śląskiego nie zo- 8 stała dobrana przypadkowo. Izbie zależy bowiem na stworzeniu grupy, której wiedza i doświadczenie pozwolą kompetentnie opiniować najważniejsze przedsięwzięcia wszystkich środowisk całego regionu. – Rada Konsultacyjna ma być ciałem doradczym Izby Gospodarczej na tyle istotnym, że jej opinie będą miały wpływ na długoletnie plany organów państwowych i samorządów województwa śląskiego – wyjaśnia prof. Barcik. Inauguracyjne spotkanie Rady Konsultacyjnej odbyło się w poniedziałek 27 września. Jedynym reprezentantem Podbeskidzia okazał się rektor ATH. – To dobrze, że głos z naszego regionu będzie słyszalny w tak opiniotwórczym gronie. Bo oprócz zgłaszanych do rozwiązania problemów całej aglomeracji, regionalnej służby zdrowia czy kopalń, istnieje jeszcze Podbeskidzie ze swoją specyfiką – wyjaśnia prof. Barcik. (Łu) Przewodniczący Parlamentu Europejskiego wpisał się także do księgi pamiątkowej bielskiej uczelni. O kształceniu kadr potrzebnych podbeskidzkiej gospodarce mówił również prezydent Bielska Jacek Krywult. Bardzo dobrze układa się współpraca samorządów i ATH. Akademia odpowiadając na głos wójtów, burmistrzów, prezydentów miast i starostów otworzyła nowe kierunki studiów, dające wykształcenie w zawodach, brakujących na miejscowym rynku pracy: pielęgniarstwo i ratownictwo medyczne, a ostatnio także transport i budownictwo. Odznakę „Zasłużony dla Akademii Techniczno-Humanistycznej” prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, prorektor ds. nauki i współpracy zewnętrznej, wręczył prof. Jerzemu Buzkowi. To w okresie, gdy obecny przewodniczący Parlamentu Europejskiego był premierem, uczelnia uzyskała status akademii. Odznaki otrzymali również wieloletni pracownik naukowy ATH prof. dr hab. inż. Jan Wajand oraz współpracujący od wielu lat z uczelnią Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji „Bosmal”. Odznakę dla śp. Mariusza Handzlika, tragicznie zmarłego w katastrofie smoleńskiej ministra w Kancelarii Prezydenta RP, związanego z bielską uczelnią, odebrała siostra zmarłego. Z kolei po immatrykulacji rektorskim berłem pięciu studentów pierwszego roku, prof. ATH dr hab. Henryk Klama, prorektor ds. studenckich i kształcenia Akademii wręczył im indeksy. Całą uroczystość uświetnił występ Chóru Akademickiego ATH. (Ł) Bielsko-Biała okiem profesora Buzka Prof. Jerzy Buzek, przewodniczący Parlamentu Europejskiego, 19 listopada ub.roku ponownie był gościem Akademii Techniczno-Humanistycznej. Przyjechał na zaproszenie rektora uczelni prof. ATH dr. hab. inż. Ryszarda Barcika. W jednej z nowych auli wygłosił wykład „Otwarcie Bielska-Białej na Europę”. AKADEMIA Wydarzenia Po raz drugi w listopadzie ub. roku spotkali się członkowie Rady Społecznej ATH. Zgodnie uznali, że absolwentom studiów wyższych brakuje praktycznego obycia w zakładach pracy. Do prac w Radzie Społecznej rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik w maju ub.roku zaprosił posłów, senatorów i europarlamentarzystów Podbeskidzia, samorządowców, przedstawicieli władz politycznych, reprezentantów organizacji gospodarczych, biznesmenów oraz ekspertów, reprezentujących różne dziedziny. Jako główne zadanie dla uczestników Rady Społecznej rektor przewidział wydawanie opinii o kierunkach rozwoju uczelni i określanie perspektywicznej roli ATH w życiu Podbeskidzia i kraju. Drugie posiedzenie poświęcone było przede wszystkim propozycjom członków Rady. Rektor Barcik przedstawił analizę istniejących kierunków kształcenia w ATH pod kątem potrzeb śląskiego rynku pracy, z uwzględnieniem uwarunkowań pracy w krajach Unii Europejskiej. Ważnym zagadnieniem, jakim zajęła się Rada Społeczna na drugim posiedzeniu, była również strategia rozwoju uczelni w dziedzinie badań naukowych. Zdaniem rektora, organizacja kierunków badań na uczelni powinna być dostosowana do długofalowych potrzeb przedsiębiorstw, przede wszystkim z naszego regionu. Żywą dyskusję wywołał temat odpowiedniego przygotowania studentów do podjęcia pracy w przemyśle. Zdaniem rek- Franciszek Dzida Więcej studenckich praktyk Żywą dyskusję członków Rady Społecznej ATH wywołał temat odpowiedniego przygotowania studentów do podjęcia pracy w przemyśle. tora najlepszą drogą do tego powinno być szersze organizowanie praktyk studenckich w przedsiębiorstwach. Potwierdzili to przedsiębiorcy, uczestniczący w spotkaniu. Podkreślali bardzo dobre przygotowanie merytoryczne tych studentów i absolwentów Akademii Techniczno-Humanistycznej, którzy trafili do ich zakładów. Jednocześnie jednak w tym początkowym okresie w przedsiębiorstwie absolwenci wykazują duży brak umiejętności pracy w zespołach, rozwiązywania bieżących problemów produkcji, organizacji własnej pracy oraz innych tzw. umiejęt- ności miękkich. Uczestnicy zgodnie uznali, że rozwiązaniem będzie zwiększenie studenckich praktyk w zakładach, pomoc w przygotowaniu miejsc zadeklarowali sami przedsiębiorcy. Ponadto propozycje członków Rady koncentrowały się wokół potrzeby zwiększenia znajomości języków obcych przez studentów i absolwentów Akademii tak, aby byli oni konkurencyjni wobec kolegów z uczelni zagranicznych. Ważnym działaniem wymagającym rozwinięcia ma być współpraca i wymiana studencka z partnerskimi uczelniami zagranicznymi. (Łu) Seminarium o Krajowych Ramach Kwalifikacji O tworzeniu Krajowych Ram Kwalifikacji oraz dostosowaniu do nich wewnątrzuczelnianych przepisów mówili 7 grudnia w kampusie akademickim na Błoniach specjaliści z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego podczas seminarium konsultacyjnego „Krajowe Ramy Kwalifikacji. Budowa programów studiów na bazie efektów kształcenia”. Projekt nowelizacji ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym”, przyjęty przez rząd 4 września 2010 r. zapowiada wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji jako nowego narzędzia organizacji kształcenia. Oznacza to znaczną autonomię dla uczelni w sferze dydaktyki, bowiem zastąpienie standardów kształcenia krajowymi ramami kwalifikacji dla poszczególnych obszarów wiedzy pozwoli na tworzenie nowych kierunków, odpowiadających na zapotrzebowanie rynku pracy. Nowa filozofia budowania programów będzie się wiązać z wypracowaniem nowych standardów akredytacji. W związku z planowaną reformą Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zapowiedziało w roku akademickim 2010/2011 przeprowadzenie kilkudziesięciu seminariów konsultacyjno-dyskusyjnych, których celem ma być zapoznanie pracowników szkół wyższych z nowymi zasadami przygotoPismo Akademii Techniczno-Humanistycznej wywania programów studiów. Prace te prowadzone są i finansowane w ramach programu „Krajowe Ramy Kwalifikacji w szkolnictwie wyższym jako narzędzie poprawy jakości kształcenia” (POKL 4.1.3). Na naszej uczelni zespół ekspertów bolońskich przeprowadził takie seminarium 7 grudnia 2010 r. Wzięło w nim udział ponad 60 pracowników szkół wyższych Podbeskidzia, z czego większość stanowili pracownicy ATH. Spotkanie rozpoczęło się wykładem prof. Ewy Chmieleckiej „Krajowe Ramy Kwalifikacji dla polskiego szkolnictwa wyższego. Projektowanie programów studiów w oparciu o efekty kształcenia zdefiniowane dla obszarów kształcenia”. Następnie odbyły się sesje dotyczące budowania programów dla poszczególnych obszarów kształcenia – dla nauk technicznych zajęcia prowadził prof. Bohdan Macukow, dla społecznych prof. Ewa Konarzewska, zaś dla humanistycznych prof. Ewa Chmielecka. Seminarium dla podbeskidzkich uczelni zostało 29 listopada poprzedzone szkoleniem dla pracowników Akademii, na którym przypomniano podstawowe narzędzia Procesu Bolońskiego. dr Agnieszka Będkowska-Kopczyk pełnomocnik rektora ATH ds. Procesu Bolońskiego 9 Z życia Akademii Franciszek Dzida III Regionalne Forum Przedsiębiorczości Regionalne Forum Przedsiębiorczości po raz kolejny wspólnie zorganizowały Loża Bielska Business Centre Club i Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej. Żywiecki Browar został laureatem konkursu Pracodawca Podbeskidzia 2009, zaś starosta bielski Andrzej Płonka, absolwent bielskiej filii Politechniki Łódzkiej, otrzymał honorowe członkostwo BCC podczas III Regionalnego Forum Przedsiębiorczości „Liderzy zmian”. Imprezę po raz kolejny wspólnie zorganizowały Loża Bielska Business Centre Club i Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, której rektor, prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik, zasiada w kapitule nagrody „Pracodawca Podbeskidzia”. Nagrody, a także wyróżnienia dla kilkunastu firm z Podbeskidzia, zostały wręczone podczas uroczystej gali, podsumowującej doroczną pracę tej prestiżowej organizacji polskich menadżerów. Uroczystość została poprzedzona przez sesje dyskusyjne. Część robocza grudniowego Forum poświęcona była ryzyku, obecnemu w działalności przedsiębiorstw i instytucji, także ryzyku dotyczącym wykorzystania technologii czy współpracy z ludźmi i zatrudnianiu pracowników. – Coraz trudniej znaleźć przedsiębiorcę, który w kierowaniu firmą nie uwzględnia ryzyka, jakie z różnych stron i na różnych etapach działalności gospodarczej może pokrzyżować najlepsze nawet plany funkcjonowania i rozwoju zakładu – mówił prof. Barcik, otwierając sesję „Zarządzanie ryzykiem biznesowym”. 10 Dlatego menadżer musi dążyć do minimalizacji niepewności, związanej z przyszłością działalności jego przedsiębiorstwa. Firma musi gromadzić i przetwarzać informacje, aby zidentyfikować czające się zagrożenia i skutecznie im przeciwdziałać, zawczasu opracowując alternatywne strategie funkcjonowania przedsiębiorstwa. Na tym polega zarządzanie ryzykiem. A jak dodawał prof. Barcik, skuteczne zarządzanie ryzykiem można prowadzić tylko integrując ze sobą różnego rodzaju ryzyka w każdej części działalności firmy. Eksperci zaproszeni przez organizatorów zwracali uwagę, że jeszcze kilka lat temu pojęcia ryzyka w biznesie i zarządzania ryzykiem nie były powszechnie znane czy uwzględniane. To dopiero globalny kryzys finansowy i gospodarczy wymusił na menadżerach wpisanie tego elementu zarządzania do procesu kierowania przedsiębiorstwem. Wprawdzie nawet najlepsze zarządzanie ryzykiem nie zagwarantuje uniknięcia kłopotów, ale może znacznie ograniczyć ich oddziaływanie na funkcjonowanie firmy. W Forum Przedsiębiorczości oprócz rektora udział wzięli także inni pracownicy ATH, m.in. prof. dr hab. inż. Józef Matuszek, kierownik Katedry Inżynierii Produkcji Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki, oraz prof. dr hab. inż. Jan Szadkowski, były prorektor ds. bielskiej Filii Politechniki Łódzkiej. (Łu) Spotkanie z pracownikami W przyszłym roku zakończą się ostatnie prace przy budowie budynku L – mówił rektor Akademii Techniczno-Humanistycznej prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik podczas spotkania z pracownikami. W 2011 r. będzie też gotowa szczegółowa strategia osiągnięcia przez uczelnię statusu uniwersytetu. W czasie dorocznego spotkania władz uczelni z pracownikami w jednej z nowych auli budynku L w grudniu ub.roku rektor omówił sytuację finansową uczelni oraz tegoroczne plany, związane z trwającym cały czas procesem decentralizacji budżetu uczelni, a także nowością – kontrolą zarządczą, jaką muszą wprowadzić wszystkie państwowe instytucje w całym kraju. Rektor zapowiedział też, że do połowy przyszłego roku przedstawi kilkuletni plan dojścia do statusu uniwersytetu. Pracownicy skarżyli się władzom uczelni na zły dojazd do kampusu poprzez ul. Willową, straszliwie dziurawą i nierówną. Domagali się interwencji u prezydenta miasta Jacka Krywulta. Kanclerz ATH Leszek Zaporowski wyjaśniał, że od dawna kierownictwo uczelni zwracało się do władz Bielska o naprawę drogi. Według planów, w przyszłym roku miejskie służby drogowe mają przeprowadzić gruntowną modernizację ulicy. Do momentu rozpoczęcia przebudowy ul. Willowej powinny zakończyć się ciężkie prace budowlane przy stawianiu gmachu dla Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku (budynek C). To umożliwi otwarcie wjazdu na uczelnię od strony ul. Szerokiej i dzięki temu skończą się problemy z dojazdem. Rektor Barcik zapowiedział również na przyszły rok ostateczne zakończenie prac inwestycyjnych w budynku L. Powstawał on 10 lat, jest pierwszym w czterdziestoletnich dziejach bielskiej uczelni budowanym od podstaw dla potrzeb jej pracowników i studentów. Pozostała do wykończenia największa aula, na ponad 300 osób, a także pomieszczenia dla Akademickiego Centrum Informatycznego, Biblioteki ATH oraz stołówki. Dokończenie inwestycji w „Elce” to także dobra wiadomość dla Wydziału Humanistyczno-Społecznego. Kanclerz zapowiedział, że zwolnione przez bibliotekę I piętro w budynku B oddane zostanie do użytku właśnie temu Wydziałowi. – Ucieszyła nas ta informacja, bo zajęcia naszego Wydziału odbywają się nie tylko w kampusie akademickim na Błoniach, ale i przy ul. Kustronia. To w sposób oczywisty utrudnia nam pracę – powiedział nam dr Marek Bernacki, prodziekan Wydziału Humanistyczno-Społecznego. (Ł) AKADEMIA Wydarzenia Czterdziestu wystawców i tłumy młodych ludzi wzięło udział w kolejnej edycji Targów Pracy w listopadzie ub.roku. To jedyna tego typu impreza na Podbeskidziu, od kilku lat organizowana przez Akademię Techniczno-Humanistyczną. W tej edycji w hallu na I piętrze głównego budynku ATH zaprezentowało się czterdzieści firm i instytucji. Poważną repre- zentację stanowili producenci z branży samochodowej. Sporym zainteresowaniem, przede wszystkim wśród chłopców, cieszyło się stoisko Wojskowej Komendy Uzupełnień, która zachęcała do służby w wojsku. Jak mówi Izabela Konior z Biura Karier ATH, które zorganizowało imprezę, z roku na rok zainteresowanie targami wzrasta. I to zarówno ze strony wystawiających się pracodawców, jak i młodzieży szkół średnich oraz studentów, poszukujących pracy. Firmy na targach wystawiły przede wszystkim ofertę pracy sezonowej i na czas określony. – Wiele przedsiębiorstw nie dysponuje w tej chwili wolnymi etatami. Mimo to uczestniczy w targach, prezentując swoje zakłady z myślą o przyszłości. Wiedzą, że kiedyś, gdy zajdzie taka potrzeba, będą miały ułatwioną rekrutację, przeprowadzając ją wśród osób, które już znają ich firmę – dodaje Konior. (Łu) Zdjęcia: Franciszek Dzida XII BESKIDZKIE TARGI PRACY Młodzież szkół średnich, stojąca przed wyborem drogi życiowej, z roku na rok coraz liczniej odwiedza Targi Pracy, organizowane przez ATH. Akredytacja dla pedagogiki i inżynierii środowiska Na kolejne trzy lata Państwowa Komisja Akredytacyjna wydała pozytywną ocenę dla studiów I stopnia na kierunku pedagogika na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej. To w ostatnich miesiącach kolejne przedłużenie akredytacji dla kierunku tego wydziału. Z kolei akredytację na kolejne cztery lata uzyskał też kierunek inżynieria środowiska na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku ATH. Państwowa Komisja Akredytacyjna uznała, że uczelnia spełnia wymagania kadrowe, programowe, organizacyjne, posiada również odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia pedagogicznych studiów pierwszego stopnia. Jak informuje Agnieszka Zaporowska, kierownik dziekanatu Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH, Komisja zapoznała się z raportem wydanym dla bielskiej pedagogiki przez Zespół Oceniający, stanowiskiem Akademii, informującym o uwzględnieniu uwag i zaleceń zapisanych w raporcie, także sprawozdaniem Zespołu Kierunków Studiów Społecznych i Prawnych w sprawie oceny jakości kształcenia. Decyzję PKA i przygotowanie raportu poprzedziły wizyta w bielskiej uczelni i zapoznanie się z rzeczywistymi warunkami pracy wydziału i kierunku. – Członkowie Komisji byli pod wrażeniem kameralnej, wręcz rodzinnej atmosfery na naszym Wydziale. Ich ocena ma dla nas duże znaczenie, bo oznacza, że nasze podejście do procesu dydaktycznego okazuje się właściwe. Z podobnymi opiniami Komisji spotkaliśmy się już trochę wcześniej, podczas wizyty przed udzieleniem akredytacji dla naszej polonistyki – mówi dr Krzysztof Feruga, prodziekan Wydziału. Kolejna ocena pedagogiki przez PKA została Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej zaplanowana na rok akademicki 2013/2014. Z kolei w grudniu ub.roku zespół wizytujący Państwowej Komisji Akredytacyjnej odwiedził Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku. Przez dwa dni członkowie Komisji spotykali się ze studentami, pracownikami Akademii, wizytowali zajęcia i zapoznawali się z warunkami, w jakich prowadzona jest nauka na kierunku inżynieria środowiska na studiach I i II stopnia. – Zagadnień, jakimi interesuje się Komisja, w każdym przypadku jest bardzo wiele. Dużo wcześniej otrzymała od nas materiały, do Bielska przyjechała z gotowym planem potwierdzenia wybranych przez siebie zagadnień – wyjaśnia prof. ATH dr hab. Henryk Klama, dyrektor Instytutu Ochrony i Inżynierii Środowiska, prorektor uczelni. Członków zespołu wizytującego interesował m.in. stan zatrudnienia pracowników naukowych, odpowiedzialnych za inżynierię środowiska. – Nasza kadra na tym kierunku liczy siedmiu samodzielnych pracowników naukowych i jedenastu doktorów, a więc znacznie powyżej minimum kadrowych, określonych przepisami – dodaje prof. Klama. Państwowa Komisja Akredytacyjna wydała kierunkowi ocenę pozytywną i zapowiedziała, że następna ocena jakości kształcenia na tym kierunku nastąpi w roku akademickim 2014/2015. W styczniu zespół wizytujący PKA ponownie odwiedził Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku ATH, tym razem zapoznając się z warunkami na kierunku ochrona środowiska studiów I stopnia. Prof. Klama przewiduje, że decyzja Komisji w sprawie akredytacji dla tego kierunku powinna być znana najwcześniej w lutym. (Ł) 11 Z życia Akademii Spotkanie z dyrektorami szkół Dyrektorzy szkół podczas tegorocznego spotkania z władzami Akademii zwracali uwagę na poszukiwania pracy przez absolwentów ATH. Franciszek Dzida Kilkudziesięciu dyrektorów szkół średnich Podbeskidzia przyjechało do ATH na zaproszenie rektora Akademii prof. ATH dr. hab. inż. Ryszarda Barcika. Rozmawiano o ściślejszej współpracy uczelni ze szkołami. Już po raz trzeci rektor zaprosił dyrektorów szkół średnich regionu na coroczne spotkanie w Akademii. Ale to niejedyna forma współpracy między uczelnią i szkołami. Co roku pracownicy ATH odwiedzają kilkadziesiąt placówek oświatowych, spotykają się z młodzieżą, stojącą przed wyborem kierunku studiów, prezentują im bielską Akademię. W trakcie takich wizyt pracownik naukowy ATH wygłasza też wykład, dotyczący badanych przez siebie problemów. Spotkania z dyrektorami na terenie Akademii to kolejny element współpracy ze szkołami. – Prezentujemy naszą uczelnię, jej możliwości, nowości, kadrę. Spotkanie na terenie Akademii to jednak przede wszystkim okazja do spotkania się w gronie osób, odpowiedzialnych za bardzo ważny dla ATH etap kształcenia młodzieży, naszych przyszłych studentów. Wspólnie mamy okazję porozmawiania o rekrutacji – powiedział nam rektor Barcik. W tym roku dyrektorzy zwracali uwagę na poszukiwania pracy przez absolwentów Akademii. W niektórych branżach trud- no znaleźć zatrudnienie, w wielu innych wysokie oceny pracodawców dla merytorycznego przygotowania absolwentów obniża brak praktycznych umiejętności pracy w zespole czy rozumienia oczekiwań przełożonych. Dziekan Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH prof. dr hab. inż. Jacek Stadnicki podkreślił jednak, że w wielu dziedzinach politechnicznych można dostrzec odwrotne zjawisko – już studenci starszych lat podejmują pracę w swoim zawodzie, oferowaną im przez pracodawców, stale poszukujących wykwalifikowanych inżynierów. Dyrektorzy zaproponowali również organizowanie w ATH wybranych lekcji z programu dla szkół średnich z wykorzystaniem sprzętu uczelnianych laboratoriów specjalistycznych, jakim licea i technika nie dysponują. Padła również propozycja szerszego udziału uczniów w dniach otwartych uczelni i jej wydziałów. Prof. ATH dr hab. Henryk Klama, prorektor uczelni, zaprezentował dyrektorom możliwości bielskiej Akademii, spotkanie było też okazją do zapoznania się z nowymi salami audiowizualnymi, po których zaproszonych gości oprowadzili prorektorzy, prof. dr hab. Jarosław Janicki, prof. dr hab. inż. Jacek Kłosiński i prof. Klama. (Łu) Pełna sala słuchaczy przywitała Wojciecha Bonowicza, publicystę „Tygodnika Powszechnego”, który przez dwie godziny mówił o krakowskogóralskim filozofie ks. prof. Józefie Tischnerze. Wojciecha Bonowicza znają szerokie rzesze czytelników „Tygodnika Powszechnego”, gdzie od lat publikuje swoje teksty. Nic dziwnego, że na spotkaniu autorskim w sali budynku L w kampusie akademickim ATH na Błoniach oprócz studentów i pracowników Akademii, licznie pojawiły się osoby spoza uczelni, które są wiernymi czytelnikami TP. – Wojtek Bonowicz, poeta i publicysta, jest też wielkim znawcą życia i dzieł ks. prof. Józefa Tischnera. Wydawnictwo 12 Znak wydało jego książkę „Kapelusz na wodzie”, poświęconą tej postaci. I właśnie o tym krakowskim filozofie nasz gość opowiadał – wyjaśnia dr Marek Bernacki z Katedry Literatury i Kultury Polskiej ATH, prodziekan Wydziału Humanistyczno-Społecznego, który spotkanie poprowadził. Bonowicz należy do grona tych osób, jakie postać nieżyjącego już ks. Tischnera zbadały najdokładniej, jest autorem wydanej monografii o nim. Przez długi okres Bonowicz spotykał się z ludźmi, którzy dobrze znali księdza profesora, zbierał ich wspomnienia. Z anegdot o Tischnerze i gawęd powstała książka „Kapelusz na wodzie”. I też anegdoty o ks. Tischnerze, który już za życia był legendą Franciszek Dzida BONOWICZ O TISCHNERZE Krakowa, najbardziej ciekawiły bielską publiczność. Wykładowi i dyskusji towarzyszyła emisja dwóch filmów, poświęconych ks. Tischnerowi. Spotkanie na ATH zostało zorganizowane w ramach XVI Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej w Bielsku-Białej. Prodzie- kan Wydziału Humanistyczno-Społecznego oraz kanclerz ATH Leszek Zaporowski zapowiadają, że w najbliższym okresie Akademia częściej będzie gościć z wykładami ciekawe osoby i zapraszać na spotkania z nimi mieszkańców Bielska-Białej i Podbeskidzia. (Ł) AKADEMIA Wydarzenia Dzień Międzynarodowy w ATH Dział Współpracy Międzynarodowej Akademii TechnicznoHumanistycznej wraz z koordynatorami wydziałowymi i zaangażowanymi studentami zorganizował 15 grudnia Dzień Międzynarodowy „Erasmus – eksploruj Europę”. Jak wyjaśnia Maria Kamińska z Działu Współpracy Międzynarodowej ATH, Dzień Międzynarodowy miał na celu przybliżenie programu LLP-Erasmus oraz zaprezentowanie możliwości wyjazdów, jakie ten program daje. Propozycja skierowana była do całego środowiska uczelnianego ATH, zarówno do studentów, kadry naukowej, jak i pracowników administracyjnych. Program Dnia Międzynarodowego został tak przygotowany, aby każdy zainteresowany miał możliwość spotkania i porozmawiania o LLP-Erasmus z koordynatorami wydziałowymi i pracownikami Działu Współpracy Międzynarodowej ATH, także na indywidualnych konsultacjach. Studenci i pracownicy skorzystali z okazji zapoznania się z ofertami zagranicznych uczelni partnerskich Akademii. Także do przyłączenia się do programu Buddy-System, w którym studenci ATH pomagają w poznaniu naszej uczelni, miasta i regionu kolegom z zagranicy, gdy ci przyjadą na międzynarodową wymianę. Fotografia Pawła Wilczka, I miejsce Fotografia Grzegorza Laszczaka, II miejsce Fotografia Piotra Staszaka, III miejsce Rozstrzygnięcie konkursu fotograficznego W czasie Dnia Międzynarodowego został także rozstrzygnięty konkurs fotograficzny „Uczelnia, miasto, region w obiektywie studenta”, zorganizowany przez Dział Współpracy Międzynarodowej ATH. I miejsce zdobyła fotografia Pawła Wilczka z Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH. Jak informuje Maria Kamińska z Działu Współpracy Międzynarodowej ATH, celem konkursu było zaprezentowanie Akademii, a także Bielska i Podbeskidzia w ciekawy, niekonwencjonalny oraz inspirujący sposób. Prace oceniała komisja w składzie: przewodniczący Franciszek Dzida, fotograf ATH, prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, prorektor ds. nauki i współpracy zewnętrznej Akademii, oraz Hanna Lamers, kierownik Działu Współpracy Międzynarodowej ATH. Zwyciężył Paweł Wilczek, który za kolejne fotografie otrzymał wyróżnienia komisji „za ciekawe ujęcie oraz wyjątkowy aspekt promocyjny” oraz specjalne Działu Współpracy Międzynarodowej. II miejsce zdobył Grzegorz Laszczak z Wydziału Zarządzania i Informatyki, III – Piotr Staszak z Wydziału Humanistyczno-Społecznego. Drugie specjalne wyróżnienie pracownicy Działu Współpracy Międzynarodowej przyznali Tomaszowi Możdżeniowi. (Ł) Maraton biblijny 2011 Wyróżnienie dla studenta ATH Rektor uczelni prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik po raz kolejny wziął udział w ekumenicznym czytaniu Biblii. Wspólne czytanie Biblii już po raz trzeci zorganizowała Książnica Beskidzka wspólnie z diecezjalnym radiem „Anioł Beskidów” jako jedno z wydarzeń Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. W tym roku księża z radia przygotowali do odczytania tekst Ewangelii św. Marka. Przedsięwzięcie miało charakter ekumeniczny. 26 stycznia czytania krótkich fragmentów Ewangelii podjęło się 38 osób. Obok rektora w ekumenicznym maratonie biblijnym wzięli udział m.in. ks. bp Tadeusz Rakoczy, ks. bp Paweł Anweiler, duchowni, politycy, samorządowcy oraz przedstawiciele różnych zawodów, dzieci, młodzież. Wśród czytających byli również: córka oficera Wojska Polskiego zamordowanego w Katyniu, bibliotekarka wyznania prawosławnego, mistrz olimpijski Marian Kasprzyk, przedstawiciele wojska, policji. Jeden z uczestników, Antoni Szczuciński, fragment Ewangelii odczytał posługując się alfabetem Braille’a. Transmisję bezpośrednią prowadziło Radio „Anioł Beskidów”. (Ł) Dyplomanta Łukasz Miodoński z Wydział Budowy Maszyn i Informatyki ATH otrzymał wyróżnienie w konkursie Astor. Nagrodę przyznano mu za pracę „Układ likwidacji składowej wahań ładunku w czasie rzeczywistym – regulator Fuzzy Logic”, napisaną pod kierunkiem dr. inż. Marcina Sidziny z Zakładu Mechatroniki Katedry Podstaw Budowy Maszyn ATH. Dwunasta już edycja konkursu Astor – firmy zajmującej się automatyzacją procesów i ułatwianiem dostępu do informacji – skierowana była do studentów kierunków technicznych. Pra- Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej ce obejmują tematykę systemów sterowania linią produkcyjną, monitoringiem i wizualizacją procesów przemysłowych, automatyzacją procesów produkcyjnych czy stanowiskami zrobotyzowanymi. Niejednokrotnie zdarzało się, że laureaci konkursu w następnym kroku swojej zawodowej kariery rozpoczynali pracę w firmie organizującej konkurs. Tym razem zwyciężył Norbert Śledź z Politechniki Poznańskiej, kolejne miejsca zajęli dyplomanci z Akademii Górniczo-Hutniczej i Politechniki Krakowskiej. (Ł) 13 Z życia Akademii W czasie Dni Otwartych Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH zainteresowanie przerosło oczekiwania organizatorów – uczelnię odwiedziła młodzież maturalna aż z ośmiu szkół z Bielska i regionu. Dni Otwarte Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki Akademii Techniczno-Humanistycznej odbyły się od 6 do 10 grudnia, tj. od poniedziałku do piątku. Naszą uczelnię odwiedziły klasy maturalne z 8 szkół, z Bielska-Białej, Kęt, Czechowic-Dziedzic, Pszczyny i Żywca – łącznie aż 431 osób. Uczniowie wysłuchali m.in. wykładu o grafice gier komputerowych dr. inż. Kryspina Miroty. Z kolei prof. Kazimierz Nikodem w wykładzie „Najpiękniejszy wzór na świecie” poszukiwał piękna w dziedzinie, w której nie tak łatwo go dostrzec – w matematyce. Wskazywał na uniwersalność matematycznego opisu rzeczywistości i harmonię liczb, którymi go mierzymy. Słuchacze rozwiązywali quizy, wynikające z jego treści, a za poprawne odpowiedzi otrzymywali nagrody. Niewątpliwą atrakcją był też pokaz skanera 3D, prowadzony przez dr. inż. Ireneusza Wróbla z Katedry Podstaw Budowy Maszyn. W trakcie prezentacji ochotnicy mogli zeskanować swoją twarz i uzyskać podobiznę w postaci „chmury punktów”, zapisanej w wirtualnej przestrzeni komputera. Oprócz wykładów i prezentacji uczelni, które odbyły się w nowych aulach, uczniowie również zwiedzali laboratoria, brali udział w pokazach i demonstracjach. Dni Otwarte są częścią kampanii promującej Wydział Budowy Maszyn i Informatyki ATH w ramach realizowanego projektu „Inżynier na miarę XXI wieku”, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. „Zostań inżynierem – dasz radę” to motto plakatów i billboardów projektu. Chcemy zachęcić młodzież do studiowania na trudnych kie- Dni Otwarte były częścią kampanii promującej Wydział Budowy Maszyn i Informatyki ATH. runkach technicznych, które jednak w perspektywie mogą okazać się bardzo trafnym wyborem i dać atrakcyjną pracę. Projekt pozwala sfinansować studentom stypendia motywacyjne, płatne staże, uczestnictwo w targach krajowych i zagranicznych, a także uzyskać dodatkowe kwalifikacje na specjalistycznych kursach zakończonych certyfikatami. Intencją organizatorów było również zaprezentowanie Wydziału jako miejsca, gdzie nie tylko można uzyskać wykształcenie i zawód, ale również rozwijać swoje zainteresowania w nowych, doskonale wyposażonych salach wykładowych i laboratoryjnych, z dostępem do nowoczesnych technologii i pod okiem świetnych wykładowców, którzy z pasją wykonują swoją pracę. Dni Otwarte stworzyły możliwość bliższego kontaktu pracownikom szkół średnich i naszej uczelni. Niezbyt oficjalny charakter spotkań sprzyjał wymianie poglądów i konsultacjom. Może to być początek owocnej współpracy. Dzięki sporemu zaangażowaniu pracowników, już dziś wiemy, że Dni Otwarte wejdą na stałe do kalendarza imprez organizowanych przez nasz Wydział. prof. dr hab. inż. Jacek Stadnicki dziekan Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH Akredytacja Laboratorium Metrologii AP 138 – nosi numer akredytacja Polskiego Centrum Akredytacji, jaką otrzymało Laboratorium Metrologii przy Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki ATH. Jak informuje prof. ATH dr hab. inż. Władysław Jakubiec, kierownik Laboratorium Metrologii ATH, 31 grudnia ub.roku jego jednostka otrzymała akredytację PCA jako laboratorium wzorcujące w zakresie współrzędnościowych maszyn pomiarowych i współrzędnościowych ramion pomiarowych. Akredytacja obejmuje dziedzinę „wielkości geometryczne, współrzędnościowe maszyny pomiarowe”, będzie obowiązywać do 30 grudnia 2014 r. Obok wzorcowania współrzędnościowych maszyn i ramion pomiarowych La- 14 boratorium zajmuje się m.in. technikami pomiarowymi, stosowanymi do oceny dokładności geometrycznej wyrobów. Także technikami zarządzania jakością, głównie współrzędnościową techniką pomiarową, problematyką wzorcowania i nadzorowania przyrządów pomiarowych. W swojej działalności dydaktycznej przygotowuje studentów do roli specjalistów, przede wszystkim projektowania procesu pomiarowego oraz obsługi i programowania przyrządów pomiarowych, zatrudnianych m.in. w działach jakości, technologicznych, technologicznego przygotowania produkcji, a także bezpośrednio przy produkcji. Laboratorium Metrologii ATH zostało wyposażone w wysokiej klasy urządze- nia, a także specjalistyczne oprogramowanie, pozwalające na wykonywanie wzorcowań oraz pomiarów w zakresie dokładności geometrycznej i struktury geometrycznej powierzchni. Są tu m.in. współrzędnościowa maszyna pomiarowa MicroXcel 765 CNC z systemem Quindos, ramię pomiarowe CimCore Infinite, a także profilometr Perthometer Concept (MAHR) z wyposażeniem i oprogramowaniem 3D. W badaniach naukowych kadra Laboratorium zajmuje się analizą dokładności wykonywania złożonych części maszyn, w tym pomiarów współrzędnościowych powierzchni krzywoliniowych, także niepewności pomiarów, chropowatości powierzchni oraz dokładności przyrządów pomiarowych. (Ł) AKADEMIA Małgorzata Zarębska Dni otwarte Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki Wydarzenia Cztery sale audiowizualne, każda na ponad sto osób, uroczyście uruchomił w listopadzie 2010 r. rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik wraz z członkami Rady Społecznej ATH. Aule w układzie amfiteatralnym nie tylko ułatwiają prowadzenie wykładów dla studentów, pozwalają także uczelni na organizowanie otwartych spotkań z zaproszonymi gośćmi z Polski i zagranicy. Nowoczesne aule, w których można prowadzić wykłady dla większych grup studentów, marzyły się pracownikom Akademii od wielu lat. Jeszcze do niedawna uczelnia dysponowała jedynie salą po żołnierskiej stołówce. Teraz warunki zmieniły się całkowicie. Cztery aule mieszczą po 120-130 osób. Układ amfiteatralny i wygodne fotele sprawiają, że każdy uczestnik zajęć ma pełną widoczność na ekran, zamontowany nad pulpitem wykładowcy. Sale wyposażone zostały w sprzęt multimedialny, pozwalający prowadzić wykład z jednoczesnym podglądem „na żywo” w kilku salach. Prowadzący zajęcia wykładowca może korzystać z kilku urządzeń multimedialnych, w zależności od swoich potrzeb i możliwości. Sale są nagłośnione i klimatyzowane. Na budowę i wyposażenie czterech auli uczelnia pozyskała dofinansowanie z zewnętrznych funduszy. Na dokończenie prac w budynku L, w tym czterech sal audiowizualnych, ATH otrzymała z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego 8,6 mln zł dotacji (w tym roku 4 mln zł, w przyszłym – pozostałe 4,6 mln zł). Z kolei z puli Regionalnego Programu Operacyjnego dla woj. śląskiego uczelnia pozyskała 3,8 mln zł dofinansowania do projektu „Poprawa jakości kształcenia poprzez rozwój infrastruktury dydaktycznej ATH”, z których część została przeznaczona właśnie na wyposażenie auli. Układ amfiteatralny sprawia, że każdy uczestnik zajęć ma pełną widoczność na ekran. W tym roku ATH zamierza uruchomić piątą, największą aulę, mieszczącą ponad 300 osób. Już teraz cztery mniejsze sale audiowizualne zdecydowanie poprawiły możliwości dydaktyczne uczelni i ułatwiły wykłady. Z auli korzystają studenci wszystkich wydziałów ATH. Rektor Barcik podkreśla, że choć sale mają służyć przede wszystkim studentom, to jednak Akademia zamierza organizować w nich otwarte wykłady ciekawych gości z Polski i zagranicy, do których wysłuchania zapraszać będzie również mieszkańców naszego regionu. Zdaniem rektora dzięki temu ten rodzaj wykładów i spotkań służyć będzie integracji akademickiej społeczności z miastem i regionem. W budynku L w ramach środków pozyskanych w Ministerstwie do wykonania pozostały jeszcze pomieszczenia dla biblioteki głównej i akademickiego centrum informatyki. (Łu) Nagrody od Polmotors PASTERKA NA DĘBOWCU Dziewięciu studentów Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH zostało nagrodzonych w konkursie zorganizowanym przez firmę Polmotors. Jak informuje dr inż. Ireneusz Wróbel z Katedry Podstaw Budowy Maszyn ATH, przed uczestnikami konkursu z Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH postawiono dwa zadania projektowe. Objęły one projektowanie części struktury samochodu przy wykorzystaniu systemów 3D Catia lub Unigraphics. – Uczestnicy i zwycięzcy konkursu udowodnili, że posiadają stosowną wiedzę inżynierską i umiejętności pracy w systemach do projektowania trójwymiarowego – dodaje dr Wróbel. Dodatkową korzyścią z udziału w konkursie dla każdego z nagrodzonych i wyróżnionych stała się propozycja organizatora współpracy inżynierskiej z firmą Polmotors, a tym samym zdobycia nowych umiejętności i odpowiedniego doświadczenia pracy w przemyśle. Pierwsze miejsce zajął Piotr Waliczek, w nagrodę otrzymując laptopa o wartości 3,5 tys. zł, drugie – Rafał Przybytek, za co otrzymał netbooka za 2,5 tys. zł, trzecie – Marcin Malinkiewicz, który otrzymał rower wartości 1,5 tys. zł. Wszyscy są studentami studiów I stopnia 4. roku kierunku mechanika i budowa maszyn. Wyróżnieni również zostali: Marek Gabryś (także 4. rok MiBM), Mariusz Ptasiński (1. rok zarządzania i inżynierii produkcji, studia II st.), Łukasz Świderski (4. r. MiBM), Mateusz Kóska (3. rok MiBM, studia I st.), Tadeusz Molski (1. rok MiBM, studia II st.) oraz Roman Płonka (4. r. MiBM). (Ł) „Cicha noc, święta noc…” – jak co roku rozległo się w noc wigilijną ze szczytu Dębowca. To odgłosy górskiej pasterki, zorganizowanej przez bielskie Duszpasterstwo Akademickie, prowadzonej przez ks. dr Wiesława Grenia, duszpasterza środowisk akademickich w Bielsku-Białej. W małej kapliczce na zboczu wzniesienia, wśród blasku pochodni i światła lampek choinkowych, odprawiona została msza święta, połączona z głośnym, góralskim kolędowaniem. Na stoku przed kapliczką zebrało się mnóstwo wiernych, pragnących przeżyć cud Narodzenia Pańskiego w atmosferze rześkiego, górskiego wiatru oraz pięknego widoku nocnej panoramy miasta. Bielszczanie coraz liczniej wybierają taki „surowszy” sposób przeżywania radości Bożego Narodzenia, przybywając rok rocznie całymi rodzinami – starsi i młodsi bez względu na aurę – podkreślając wyjątkowy klimat miejsca. Całość wydarzenia oraz oprawę liturgiczną przygotowali członkowie Duszpasterstwa Akademickiego z Bielska-Białej, w którym Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej liczną grupę stanowią studencki Akademii Techniczno-Humanistycznej. Duszpasterstwo spotyka się na poddaszu kamienicy przy ul. Schodowej, obok katedry św. Mikołaja. Podczas wtorkowych spotkań, rozpoczynających się o godz. 19, prowadzone są rozmowy na przeróżne tematy, a także rozważanie niedzielnych czytań z Pisma Świętego oraz modlitwa Liturgią Godzin. Działalność Duszpasterstwa obejmuje również niedzielną akademicką mszę św w katedrze św. Mikołaja o godz. 20. Te niedzielne nabożeństwa są uświetniane śpiewem scholi akademickiej, do której każdy może się włączyć. Oprócz stałych punktów działalności DA, organizowane są także spontaniczne spotkania towarzysko-kulturalne, pielgrzymki, np. Pielgrzymka Akademicka do Częstochowy, wycieczki górskie (i nie tylko). A w zimie – kuligi konne w Brennej, organizowane przez ks. Wiesława Grenia, duszpasterza akademickiego. Tomasz Kopiński Aleksandra Iskrzycka Bartosz Zeman 15 Franciszek Dzida Cztery nowe aule Inwestycje Budowlańcy zakończyli stawianie murów pierwszej, zasadniczej kondygnacji nowej siedziby dla Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH. Zimę wykorzystują na dostosowanie pomieszczeń do wymogów specjalistycznych laboratoriów i pracowni naukowych. Prace przy największej obecnie inwestycji Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, budynku C, szybko posuwają się naprzód. – Gmach od początku był planowany jako nowa siedziba dla Wydziału, bo jego kadra i studenci muszą obecnie pracować w dość ciężkich warunkach lokalowych, w murach starej fabryki włókienniczej. Uwagi pracowników tego Wydziału były uwzględnione już na etapie projektowania. Teraz, gdy parter budynku został doprowadzony do stanu surowego, również zostały z nimi przeprowadzone konsultacje – wyjaśnia prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik, rektor Akademii. Po postawieniu w stanie surowym pierwszej, zasadniczej kondygnacji budynku, w miesiącach zimowych prace przeniosły się do wnętrz. Ekipa montuje instalacje sanitarne, deszczowe, a także technologiczne, potrzebne dla urządzeń w laboratoriach naukowych. Z tego względu kierownictwo budowy zapytało szefów jednostek Wydziału o potrzeby, związane z instalacjami wodnymi i elektrycznymi w przydzielonych im na parterze pomieszczeniach na pracownie i laboratoria. Dzięki temu każde laboratorium zostanie przygotowane „na miarę”. Jak wyjaśnia Leszek Zaporowski, kanclerz ATH, prace przy montażu instalacji objęły także zachowaną część dawnego budynku C, przeznaczoną do remontu i modernizacji. Równocześnie trwają roboty przy stawianiu drugiej kondygnacji, I piętra budynku, aby w kwietniu całość osiągnęła tzw. stan surowy. W ten sposób wiosną będzie mógł rozpocząć się kolejny etap budowy. Prace przy rozbudowie budynku C ruszyły w maju ub.roku. Najpierw objęły rozbiórkę wschodniej części starego gmachu, dawną stołówkę żołnierską, następnie budowlańcy wylali nowe fundamenty i rozpoczęli prace murarskie, związane z postawieniem zasadniczej kondygnacji budynku. Rektor ATH dodaje, że rozbudowa budynku C to pierwsza w historii uczelni inwestycja, finansowana ze środków unijnych. – Dzięki nowemu gmachowi zdecydowanie poprawią się warunki studiowania w Akademii, przede wszystkim na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku – dodaje prof. Barcik. Po rozbudowie na 3,5 tys. mkw. powierzchni użytkowej (w tym 2,7 tys. mkw. w nowej części) będą cztery nowej sale dydaktyczne i 21 laboratoriów. Inwestycję Akademia realizuje jako projekt „Nowoczesna uczelnia – poprawa warunków kształcenia w Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej”, współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej. Kosztować będzie ponad 13,6 mln zł, z czego 11 562 150,50 zł pochodzi z puli Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, Działanie 8.1. Infrastruktura szkolnictwa wyższego, przyznanych przez Marszałka Województwa Śląskiego. Budynek będzie gotowy w 2012 r. (Łu) 16 Na czas zimy prace budowlane przeniosły się do wnętrz budynku. Winda w budowie Trwają prace przy budowie windy w drugim pod względem wielkości budynku dydaktycznym Akademii Techniczno-Humanistycznej w kampusie akademickim na Błoniach. Urządzenie zdecydowanie poprawi studentom niepełnosprawnym dostęp do sal wykładowych i laboratoriów w tym gmachu. Winda powstaje na zewnątrz budynku (oznaczonym w kampusie jako „A”), wjeżdżać się nią będzie z poziomu parkingu na każdą kondygnację. Prace rozpoczęte w październiku ub.roku pochłoną ponad 400 tys. zł. Pieniądze pochodzą z dofinansowania uzyskanego przez Centrum Innowacji i Transferu Technologii ATH do projektu „Sprężyna kariery” z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Budowa windy to główny etap likwidacji barier architektonicznych w jednym z najważniejszych gmachów dydaktycznych uczelni. W tym roku w budynku A zostaną zlikwidowane pozostałe bariery architektoniczne, przede wszystkim progi w wejściach. Tym samym osoby na wózkach bez kłopotu dotrą do każdego miejsca na dowolnej kondygnacji. Obecnie spośród ok. 7,5 tys. studentów Akademii ok. setki stanowią osoby niepełnosprawne. Należy spodziewać się, że takich studentów będzie przybywać. Zdaniem rektora prof. ATH dr. hab. inż. Ryszarda Barcika to ważne, bo pod względem przygotowania do studiów oraz uprawiania nauki czy badań są to ludzie w pełni sprawni. Ograniczenia ruchowe nie mogą stać się przeszkodą nie do pokonania, toteż w miarę możliwości uczelnia dąży do likwidacji barier architektonicznych. (Łu) AKADEMIA Zdjęcia: Mirosław Łukaszuk Rosną nowe mury Prezentacje Plan rozwoju uczelni Miejsce do nauki dla blisko dwa razy większej liczby studentów niż obecnie przewiduje nowy plan zagospodarowania przestrzennego Akademii Techniczno-Humanistycznej. Cała uczelnia znajdzie się w jednym miejscu – w kampusie akademickim na Błoniach. Plan zagospodarowania uczelni powstał, aby dostosować przewidywane inwestycje do wieloletniej strategii Akademii Techniczno-Humanistycznej. – Głównym celem uczelni cały czas pozostaje rozszerzenie Akademii do wielokierunkowego uniwersytetu – wyjaśnia rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Plany uczelni przewidują, że będzie się tutaj uczyć do 12 tys. studentów, a więc blisko dwa razy więcej niż obecnie (ok. 7,5 tys.). – Nie wiemy, jak w ciągu najbliższych lat zmienią się przepisy, dotyczące funkcjonowania szkół wyższych. Ale jako jedyna publiczna, samodzielna wyższa uczelnia akademicka na Podbeskidziu mamy obowiązek myśleć o zaspokojeniu potrzeb regionu w zapewnieniu wykwalifikowanych kadr – dodaje rektor. Plan zakłada, że cała uczelnia będzie mieścić się w jednym miejscu – w kampusie akademickim na Błoniach. Obecnie Wydziały Nauk o Materiałach i Środowisku oraz Nauk o Zdrowiu pracują w innych częściach miasta, podobnie jak część Wydziału Humanistyczno-Społecznego i sam Rektorat. Zdaniem Leszka Zaporowskiego, kanclerza ATH, ograniczenie się do sześciohektarowego terenu kampusu znacznie ułatwi pracę Akademii i zmniejszy koszty jej funkcjonowania. Zgodnie z planem zagospodarowania, budynek L, pierwszy w dziejach podbeskidzkiej uczelni budowany od podstaw jako miejsce nauki studentów, pozostanie reprezentacyjnym gmachem, wokół którego w dużej mierze będzie się koncentrować życie uczelni. Oddane przed kilku tygodniami stuosobowe aule wraz z największą salą audiowizualną dla ponad 300 osób (będzie gotowa za rok), do tego nowoczesna biblio- teka główna uczelni oraz centrum informatyczne, przesądzą o znaczącej roli tego budynku także w kolejnych dekadach. Ale Akademia planuje zbudować nowe budynki, aby nauczanie studentów odbywało się w coraz lepszych warunkach. Obecnie trwa przebudowa jednej ze starych budowli, w której już za rok swą siedzibę znajdzie Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku. W dalszej kolejności do adaptowanych przed laty budynków administracyjnego i dydaktycznego zostaną dobudowane dwa kolejne budynki, oprócz tego ma powstać nowoczesna siedziba Wydziału Nauk o Zdrowiu oraz rektorat. W miejscu istniejącej sali gimnastycznej Akademia zamierza zbudować kompleks rekreacyjno-sportowy, zawierający m.in. halę sportową z widownią, część fitness, prawdopodobnie również basen. Architekci z pracowni Jarosława Szlagóra, kreśląc nowy kształt kampusu akademickiego na Błoniach, zadbali o to, aby stare budynki wpasowały się w otoczenie nowych budowli. Po adaptacji, m.in. dachów i fasad, całość będzie miała jednorodną architekturę, odpowiadającą podgórskiemu charakterowi okolicy. Budynki zostaną ze sobą połączone łącznikami, parkingi będą wkomponowane w kampusową zieleń i miejsca na odpoczynek, pomieszczą ok. 600 samochodów. Uczelnia planuje zbudować jeden z parkingów pod ziemią. Łącznie ma powstać pięć dużych budynków i dwa mniejsze. – Realizacja tego planu zajmie nam wiele lat, przede wszystkim ze względu na koszty. Zamierzamy stawiać kolejne budynki etapami, pozyskując pieniądze na inwestycje z funduszy unijnych i ministerialnych – mówi rektor. Zaporowski wyjaśnia, że nowe inwestycje pochłoną ok. 50 mln zł. W pierwszej kolejności, już w przyszłym roku, rozpoczną się przygotowania do postawienia obok istniejącego budynku administracyjnego laboratoriów dla Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki. (Łu) Projekt architektoniczny przyszłego kampusu na Błoniach autorstwa pracowni architektonicznej Jarosław Szlagór. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej Systemy Audaces: podarunek dla odzieżowników z ATH Komputerowe systemy do projektowania i przygotowywania produkcji odzieży nieodpłatnie przekazał Wydziałowi Nauk o Materiałach i Środowisku ATH brazylijski producent. – Systemy Audaces Fashion Technology należą do jednych z najnowocześniejszych na świecie narzędzi konstrukcyjno-projektowych. Ta technologiczna pomoc służy do projektowania odzieży, cyfrowej digitalizacji szablonów, także konstrukcyjnego przygotowania produkcji – wyjaśnia prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, dyrektor Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych Akademii Techniczno-Humanistycznej, prorektor Akademii ds. nauki. Z systemów korzystać będą przede wszystkim pracownicy naukowi Wydziału i studenci włókiennictwa na specjalności „Wzornictwo i technologia odzieży”. – Możliwość pełnego przeszkolenia naszych studentów na tego typu systemach w trakcie procesu dydaktycznego znacząco wpływa na podwyższenie standardów nauczania na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku ATH. Stwarza też dodatkowe możliwości zatrudnienia naszych absolwentów w liczących się na polskim i światowym rynku markowych firmach odzieżowych – dodaje prof. Janicki. Jak wyjaśnia dr inż. Monika Bogusławska-Bączek z Zespołu Odzieżownictwa Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH, firma Audaces stworzyła modułowy system programów komputerowych, który pozwala na efektywne zarządzanie czasem i kosztami przy zachowaniu najwyższej jakości i wydajności produkcji w przemyśle tekstylnym. (Łu) 17 Prezentacje Wydział Nauk o Zdrowiu ATH zaprasza na bezpłatny kurs pierwszej pomocy, kończący się uzyskaniem certyfikatu. – Ofertę kierujemy zwłaszcza do tych osób, które na swoim stanowisku pracy mogą znaleźć się w sytuacji, gdy trzeba udzielić pierwszej pomocy. Certyfikat potwierdzi zdobyte umiejętności pozazawodowe, co coraz częściej biorą pod uwagę pracodawcy – zachęcają organizatorzy. Szkolenie zostanie przeprowadzone przez kadrę Wydziału Nauk o Zdrowiu z wykorzystaniem tego samego sprzętu, który służy do nauki studentom m.in. ratownictwa medycznego. Jak wyjaśnia dr n.med. Rafał Bobiński, prodziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu ATH ofertę kursu ustawicznego z zakresu ratownictwa medycznego kierują do osób oraz grup zawodowych, których wyszkolenie w tym zakresie może podnieść ich atrakcyjność zawodową. Także do osób, dla których umiejętności udzielania pierwszej pomocy są ważne w związku z rodzajem wykonywanej pracy. – Przede wszystkim propozycję kierujemy do policjantów, pracowników medycznych, socjalnych, osób związanych z turystyką, nauczycieli, także tych osób, których charakter pracy związany jest z wielogodzinnym prowadzeniem pojazdów mechanicznych. Na stanowiskach pracy, na których pojawia się zwiększone ryzyko wypadków, kurs pierwszej pomocy będzie ważnym uzupełnieniem już posiadanego wykształcenia – wyjaśnia dr Bobiński. Szkolenie obejmie 40 godzin lekcyjnych w ciągu czterech dni – albo kolejnych dni roboczych, albo w ciągu dwóch weekendów. W każdym dniu 6 godzin zostanie przeznaczone na wykłady, 4 – na ćwiczenia z wykorzystaniem najnowocześniejszego sprzętu dydaktycznego i aparatury medycznej. – Wykłady będą prowadzone przez lekarzy ze specjalizacją z zakresu ratownictwa medycznego. Z kolei ćwiczenia odbywać się będą w małych, pięcioosobowych grupach, co zapewni dużą efektywność kształcenia – wyjaśnia dr Bobiński. Kurs zakończy się wystawieniem certyfikatu. Szkolenie jest całkowicie bezpłatne. Zapisy od połowy marca będzie przyjmować Wydział Nauk o Zdrowiu. Szczegółowe informacje o rekrutacji zostaną zamieszczone na stronie: www.wnoz.ath.bielsko.pl. (Łu) Kurs pierwszej pomocy organizuje Wydział Nauk o Zdrowiu ATH w Bielsku-Białej jako część projektu „Ratownik Medyczny z licencjatem” w ramach działania 4.1. Wzmocnienie i rozwój potencjału dydaktycznego uczelni oraz zwiększenie liczby absolwentów kierunków o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy, poddziałanie 4.1.1 Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni. 18 Podczas kursu pierwszej pomocy zostanie wykorzystany ten sam sprzęt, na którym ćwiczą studenci ratownictwa medycznego ATH. Szkolenia ze studentami Niezależnie od tego, czy jesteś studentem, czy profesorem, warto, abyś wiedział, jak nieść pomoc. Temu służą szkolenia z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej, jakie od jakiegoś czasu organizują studenci z Koła Naukowego „Defibrylator” Wydziału Nauk o Zdrowiu ATH. Pierwsze w tym roku takie zajęcia odbyły się 8 stycznia w salach dydaktycznych kampusu akademickiego na Błoniach. Wzięli w nich udział studenci różnych wydziałów, którzy przez blisko pięć godzin przypominali sobie, utrwalali poprzez powtórki i zdobywali nową wiedzę oraz ćwiczyli na fantomach sposób udzielania pierwszej pomocy. Kameralny charakter zajęć sprzyjał zadawaniu pytań oraz wymianie uwag przez uczestników. Studenci „Defibrylatora” posiadają uprawnienia do prowadzenia tego typu kursów i szkoleń. Jednocześnie starają się, aby pozyskiwanie wiedzy i umiejętności odbywało się w miłej i przyjaznej atmosferze. W kursie mogą wziąć udział wszystkie osoby, które chciałyby nauczyć się pierwszej pomocy. Nauka w niestresującym środowisku i we własnym tempie jest jednym z kluczowych elementów filozofii naszego kursu. Warto wiedzieć, jak w praktyce udzielać pierwszej pomocy. Każdy może znaleźć się w sytuacji, w której konieczne będzie udzielenie jej drugiej osobie. Ani my nie szukamy poszkodowanych, ani oni nas nie wybierają – pojawiają się na naszej drodze nieoczekiwanie, bez zapowiedzi, w pracy, w bibliotece, w domu, czy na wakacjach. Pierwsza pomoc przedmedyczna, udzielana przez świadków zdarzenia, stanowi niezwykle ważne ogniwo łańcucha ratunkowego i w bardzo wielu przypadkach może się stać kluczowa dla przeżycia osoby poszkodowanej. Statystyka pokazuje, że każdy człowiek przynajmniej raz w życiu znajdzie się w sytuacji, w której konieczne będzie udzielenie pierwszej pomocy. Istnieje pilna potrzeba szerokiego rozpropagowania w naszej lokalnej społeczności zasad ratowania życia, zgodnych z najlepszymi wzorcami edukacyjnymi. Dlatego program podstawowego szkolenia w zakresie pierwszej pomocy został tak przygotowany, aby objąć zagadnienia, pozwalające po zakończonym szkoleniu poradzić sobie w większości sytuacji, w których czyjeś zdrowie lub życie zostały zagrożone. Podczas kursu uczymy postępowania m.in. przy padaczce, utracie przytomności, zadławieniu, nagłym zatrzymaniu krążenia. Czyli takich schorzeniach i urazach, na jakie najczęściej możemy się natknąć w życiu codziennym. Uczymy również, jak zabezpieczyć miejsce wypadku. Szkolenie prowadzimy zarówno w formie wykładu teoretycznego, jak i ćwiczeń w grupach ze specjalistycznym sprzętem. Przeplatanie wykładów z zajęciami praktycznymi ma na celu urozmaicenie nauki, a ćwiczenia w małych grupach pozwalają na sprawdzenie nowych umiejętności w inscenizacjach różnych przypadków. Wszystkie materiały edukacyjne są tworzone w oparciu o najnowsze standardy i wytyczne Krajowej oraz Europejskiej Rady Resuscytacji. mgr Bożena Krawczyk Wydział Nauk o Zdrowiu ATH opiekun Koła Naukowego „Defibrylator” AKADEMIA Franciszek Dzida Kurs pierwszej pomocy z certyfikatem Studia Podziękowania za „Ciacho” Ponad 1,1 tys. zł zebrali członkowie Koła Naukowego Studentów Stosunków Międzynarodowych ATH w trakcie poniedziałkowej akcji charytatywnej „Ciacho”. Akcję „Ciacho” już po raz siódmy zorganizowała Katedra Stosunków Międzynarodowych ATH oraz Koło Naukowe Studentów Stosunków Międzynarodowych Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH. W poniedziałek 6 grudnia studenci na terenie kampusu akademickiego na Błoniach sprzedawali upieczone przez siebie ciasta, gromadząc tym samym fundusze na zakup prezentów mikołajkowych dla dzieci. Podczas akcji zebrano 1103 zł. – Udało się je zebrać dzięki dużemu zainteresowaniu akcją i hojności ofiarodawców. Jak co roku pieniądze zostaną przekazane dla Domu Małego Dziecka w Bielsku-Białej, będą za nie kupione najpotrzebniejsze rzeczy dla dzieci. Dziękujemy i zapraszamy do udziału w kolejnych akcjach charytatywnych naszego Koła – informuje dr Piotr Dziwiński z Katedry Stosunków Międzynarodowych ATH, opiekun Koła Naukowego Studentów Stosunków Międzynarodowych. (Ł) Transport nowym kierunkiem ATH 104 osoby – a w trybie niestacjonarnym 63 – rozpoczęły w tym roku akademickim studia na kierunku transport na Wydziale Zarządzania i Informatyki. Akademia Techniczno-Humanistyczna uruchomiła studia na kierunku transport, który został zorganizowany przez pracowników Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH. Opracowaniem planów studiów i programu, a także skompletowaniem kadry zajął się zespół z Katedry Informatyki Stosowanej tego Wydziału. Co warte podkreślenia, transport został utworzony wyłącznie poprzez wykorzystanie obecnej kadry Akademii Techniczno-Humanistycznej, bez konieczności zatrudniania dodatkowych pracowników. Kierunek będzie miał dwie specjalności: logistykę transportu oraz komputerowe wspomaganie w transporcie. Transport Akademia uruchomiła jako odpowiedź na głosy samorządów i przedsiębiorstw z Podbeskidzia. Powstaje tu dużo nowych dróg, które ułatwią kontakty handlowe z resztą kraju i Europą, do obsługi spedycji potrzeba specjalistów, których brakuje na regionalnym rynku pracy. Rektor ATH prof. Ryszard Barcik podkreśla, że także sami absolwenci szkół średnich w rozmowach z pracownikami uczelni odpowiedzialnymi za rekrutację pytali o ten kierunek. Na poprawę warunków studiowania transportu uczelnia otrzymała dofinansowanie do projektu „ATH łączy – droga do wspólnego celu – gospodarki opartej na wiedzy”. Pieniądze umożliwią zakup podręczników i literatury naukowej, także zagranicznej, wydawnictw specjalistycznych, również opłacenie dostępu do zewnętrznych baz bibliotecznych. Powstaną nowe laboratoria specjalistyczne, a dodatkowo będą organizowane zajęcia, prowadzone przez zapraszanych do ATH wysokiej klasy specjalistów i praktyków. Studenci transportu będą mieli również okazję podnieść swoją wiedzę z matematyki i fizyki oraz odbyć praktyki studenckie. (Łu) REKRUTACJA NA STAŻE W 2011 R. Do końca stycznia Biuro Karier ATH przyjmowało zgłoszenia studentów i absolwentów (do 6 miesięcy od ukończenia studiów) Akademii Techniczno-Humanistycznej do programu stażowego na rok 2011 w ramach projektu „Sprężyna kariery”. Dlaczego warto odbyć płatny staż? Bo bardzo często pierwsze doświadczenia zawodowe kształtują dalszy rozwój zawodowy młodego człowieka. Aby rozwój potwierdził słuszność dokonanych wcześniej wyborów, szczególnie tych związanych z edukacją, warto już w trakcie studiów zdobywać doświadczenia zawodowe. To z pewnością zaowocuje podczas szukania pracy po studiach. Staże dają możliwość zwiększenia swojej atrakcyjności na rynku pracy. Stanowią doskonałą formę zdobywania kwalifikacji oraz konfrontację wiedzy, zdobytej podczas studiów, z praktyką zawodu. Co ważne, uczestnicy naszego programu stażowego za wykonywane obowiązki otrzymają wynagrodzenie w wysokości 35 zł brutto/godzinę. Program stażu przewiduje realizację minimum 15 godzin pracy tygodniowo. Staże odbędą się w dwóch formach: sześciotygodniowych, przewidzianych dla 15 studentów/absolwentów, oraz trzymiesięcznych, przewidzianych dla 20 studentów/absolwentów. Izabela Konior Koordynator projektu ds. staży i praktyk Przygotowania do uruchomienia budownictwa Na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku ATH trwają ostatnie przygotowania do uruchomienia kierunku budownictwo. Studia ruszą od semestru letniego, bowiem zgodę na ich uruchomienie Akademia otrzymała z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego tuż przed rozpoczęciem nowego roku akademickiego, nie można było już dokonać naboru. Rekrutację na I rok studiów inżynierskich na budownictwie Wydział przeprowadził w październiku i listopadzie, zapisy były prowadzone jeszcze w lutym. Mimo zdecydowanie niedogodnego terminu (połowa roku akademickiego), studia cieszą się powodzePismo Akademii Techniczno-Humanistycznej niem. Część zgłaszających się kandydatów wręcz zrezygnowało ze studiów na innych uczelniach. Na studiach stacjonarnych dla kandydatów przygotowano 120 miejsc, na zaocznych – 90. Studia uruchomione zostaną na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku. ATH otrzymała na projekt otwarcia kierunku 4,2 mln zł dofinansowania z funduszy unijnych. Dzięki temu uczelniane laboratoria zostaną doposażone w specjalistyczny sprzęt. Dofinansowanie pozwoli także na zatrudnienia dodatkowych dydaktyków, specjalistów w dziedzinie budownictwa, oraz ekspertów, również z zagranicy, którzy przyjadą na ATH z wykładami. Otrzymane pieniądze zostaną przeznaczone również na wymianę i staże naukowe dla kadry. Studenci budownictwa będą mogli korzystać także ze specjalistycznej aparatury badawczej w laboratoriach Bielskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego, z którym uczelnia współpracuje. Budownictwo to kolejny kierunek studiów, uruchomiony na ATH jako odpowiedź uczelni na zapotrzebowanie lokalnego rynku pracy oraz sugestie samorządów i przedsiębiorców Podbeskidzia. Zwracali oni uwagę, że region prężnie się rozwija, a poważną przeszkodę stanowi brak inżynierów budownictwa. (Ł) 19 Akademicy Z albumu profesora Igora Piotra Kurytnika Na tym zdjęciu mam może dwa lata. Moja mama, Hanna z domu Jankowicz, była księgową, tata, Piotr – inżynierem leśnictwa, odpowiadał ze sprowadzenie żubrów w Karpaty Wschodnie. Zdjęcie zostało zrobione w mojej rodzinnej miejscowości, Skole pod Lwowem. Tu się urodziłem i wychowałem, tu chodziłem do szkoły. W tamtym czasie w jednej szkole dzieci uczyły się od pierwszej do jedenastej klasy. Za naukę zdobyłem złoty medal, który uprawniał do podjęcia studiów na dowolnej uczelni. Wybrałem Politechnikę Lwowską. Na pierwszym planie mój ojciec, to on organizował polowania, był zapalonym myśliwym. Dzięki temu poznałem mnóstwo osób, także wpływowych, niektórzy moi koledzy ze studiów też byli zachwyceni, że zabieram ich na polowania. Ja już od trzydziestu lat nawet strzelby nie wziąłem do ręki. Nigdy nie miałem do tego serca, polowałem, bo tata polował. Największym moim osiągnięciem myśliwskim było ustrzelenie odyńca. Nawet medal za to dostałem. Kiedyś dużo chodziłem po górach. Dobrze zwiedziłem pieszo Karpaty Wschodnie, sporo jeździłem na nartach. Zdjęcie zrobione zostało w górach niedaleko Lwowa, miejscowość nazywa się Tustań. Legenda mówi, że właśnie tu stanęły ordy Czyngis Chana. Na poprzednim zdjęciu rodzinnym nie ma mojej młodszej siostry Lidii, jeszcze się nie urodziła. A tu z nią tańczę. Rodzice postarali się o to, abyśmy oboje zdobyli wykształcenie. Lidia jest lekarzem, teraz w Użgorodzie kieruje dużą przychodnią, w której pracuje dwieście ludzi. 20 AKADEMIA Nasze kadry Sens mojego życia: żona Marika i syn, też Igor Teodor. Zdjęcie zrobione w Użgorodzie, na granicy Ukrainy ze Słowacją, gdzie na miejscowym uniwersytecie byłem profesorem, a przez jakiś czas też kierownikiem Katedry Technologii i Budowy Maszyn. Mój syn ma tutaj najwyżej 3 lata. Niedługo potem wyjechaliśmy na stałe do Polski i Bielska-Białej. Syn ma teraz 12 lat, jest dwujęzyczny, z paskiem ukończył 5 klasę. To był bardzo ważny okres w moim życiu zawodowym – Nowolipiecki Kombinat Metalurgiczny, zatrudniający 60 tys. pracowników, sprawdzam sensor do badania temperatury płynnej stali. Tak to się właśnie odbywało w Związku Radzieckim, pieniądze na badania przemysłowe zawsze można było znaleźć, nikt nie robił problemów z wypróbowaniem konstrukcji w przemyśle. Za sensor otrzymałem wysokie odznaczenia państwowe, bo służył we wszystkich kombinatach całego Sojuza. Te sensory do dzisiaj się produkuje w milionach sztuk rocznie i wykorzystuje w metalurgii. Na zdjęciu widać Jurija Gagarina i Walentynę Tiereszkową, radzieckich kosmonautów, odpoczywających w ośrodku niedaleko Lwowa. Zdjęcie ja zrobiłem. Z lewej strony stoi mój wujek, który w tym ośrodku wypoczynkowym zajmował się zaopatrzeniem, a ja mu trochę pomagałem. Dlatego miałem okazję poznać słynnych kosmonautów, sympatycznych, bardzo zwykłych, normalnych ludzi, w niczym nieprzypominających dzisiejszych gwiazd mediów. Dla Gagarina wykopywałem robaki, gdy szedł z wędką na ryby. Zdjęcia z archiwum prof. Kurytnika Spisał Mirosław Łukaszuk Bardzo lubię sztukę, zawsze przy każdej okazji wyjazdów do dużych ośrodków urywałem się, aby obejrzeć kolekcje miejscowych galerii, jak tu, w Paryżu. Często bywam we Lwowie u mojego przyjaciela Piotra Gulina, znanego artysty, oglądam jego obrazy. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 21 Akademicy Na tym zdjęciu widać, jak próbuję grać na skrzypcach. Odebrałem solidne wykształcenie muzyczne, rodzice mnie i siostrę zapisali na lekcje u kierownika miejscowego chóru. Przez kilka lat uczyliśmy się gry – ja na akordeonie, siostra na fortepianie. Żałuję, że odkąd wyjechałem z domu rodzinnego jedyny mój aktywny kontakt z muzyką sprowadza się do śpiewania przy goleniu. W moim życiu bardzo wielką rolę odegrało trzech Bogdanów. Pierwszym był kolega z dzieciństwa, to on mnie przekonał, abym podjął studia techniczne na Wydziale Automatyki i Elektroniki Politechniki Lwowskiej, który w 1968 r. ukończyłem z wyróżnieniem. Drugim był widoczny na zdjęciu Bogdan Stadnyk. Gdy zakończyłem studia, zacząłem pracę na swojej Politechnice we Lwowie, ale strasznie się nudziłem. Bogdan po trzech miesiącach namówił mnie na pracę badawczą w swoim Naukowo-Przemysłowym Zjednoczeniu, był potem promotorem mojej pracy doktorskiej. W Zjednoczeniu miałem okazję prowadzić badania konstrukcyjne, wdrażać je do praktyki przemysłowej, a przy okazji prowadzić badania naukowe. Zdobyłem dzięki temu bardzo duże doświadczenie produkcyjne. Trzecim Bogdanem był prof. Fijałkowski z Politechniki Krakowskiej. Gdy do niego przyjechałem w odwiedziny, dostrzegłem ogłoszenie, że Filia Politechniki Łódzkiej szuka kierownika Katedry Elektrotechniki. Pocztą wysłałem swoje dokumenty. I do dzisiaj pracuję w Bielsku. Wiele osób dziwi się, że ja – inżynier a tak interesuję się malarstwem. Nawet na okładkach moich książek, dotyczących zagadnień technicznych, umieszczam malarstwo – obrazy Jana Matejki i jego uczniów, jakie namalował dla Politechniki Lwowskiej. Wydawcom ten mój pomysł też bardzo się spodobał. Prof. Piotr Tałańczuk, prezydent Akademii Nauk Inżynierskich Ukrainy, rektor Politechniki Kijowskiej, swego czasu także minister szkolnictwa i nauki Ukrainy, gości na naszej uczelni, gdzie przyjechał na zaproszenie rektora. Przyjął je, bo dobrze się znamy. Często jestem proszony o to, aby pośredniczyć w kontaktach polsko-ukraińskich. A ja nigdy nie odmawiam, bo cenię sobie rolę łącznika między tymi dwoma moimi narodami. Wiadomo przecież, jak wiele w tej dziedzinie jest jeszcze do zrobienia. 22 AKADEMIA Nasze kadry Wróciłem do dydaktyki w 1975 r., najpierw z wykładami na Uniwersytecie we Lwowie, potem na Politechnice. Udało mi się to połączyć z pracą dla przemysłu. Jako jedną z pierwszych w Związku Radzieckim utworzyłem w 1978 roku katedrę politechniki w zakładzie produkcyjnym, właśnie w moim Zjednoczeniu. To była trudna sztuka, po zgodę trzeba było jeździć do samej Moskwy. Jeszcze w czasach Związku Radzieckiego uzyskałem habilitację – w Akademii Nauk w Kijowie, a w 1990 r., przed samym rozpadem ZSRR, Moskwa nadała mi tytuł profesora. Z moimi współpracownikami z laboratorium w NaukowoPrzemysłowym Zjednoczeniu, z którymi skonstruowałem sensor do badania temperatury płynnej stali. Zawsze zajmowałem się badaniami na pograniczu właściwości materiałów i elektrotechniki. Wtedy kierowałem laboratorium już jako doktor po studiach w Instytucie Metalurgii Akademii Nauk w Moskwie i obronie pracy na Politechnice Lwowskiej. Badaliśmy wtedy metale „kosmiczne”, takie jak wolfram czy ren. Jako 36-latek w Zjednoczeniu, zatrudniającym 2 tys. pracowników, zostałem zastępcą dyrektora generalnego ds. nauki. A to już Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, z moimi współpracownikami w Katedrze Automatyki i Elektrotechniki na naszym Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki. Od 2000 r. mieszkam i pracuję w Bielsku. Nigdy tu wcześniej nie byłem, choć miasto znałem od bardzo dawna, od lat 60. Wiedziałem, że właśnie tutaj kręci się Bolka i Lolka, bardzo popularnych w Związku Radzieckim. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej Odznaczenie od Stowarzyszenia Elektryków Polskich, którego jestem członkiem i zastępcą szefa bielskiego oddziału. Udało mi się założyć koło SEP na naszej uczelni, dzięki temu nasi studenci mogą łatwiej zdobyć uprawnienia elektrotechniczne. 23 Akademicy Prof. dr hab. inż. Igor Piotr Kurytnik Kierownik Katedry Elektrotechniki i Automatyki ATH Wykształcenie – Inżynier elektroniki i automatyki (Politechnika Lwowska, 1968) – Studia doktoranckie z materiałoznawstwa: (Instytut Metallurgii Akademii Nauk ZSRR, Moskwa, 1973 – Doktor nauk technicznych (Rada Naukowa Fakultetów Mechaniki i Budowy Maszyn oraz Mechaniko-Technologicznego Politechniki Lwowskiej, 1973) – Doktor habilitowany nauk technicznych w zakresie elektrotechniki: materiałoznawstwo elektrotechniczne i technika sensorowa (Instytut Materiałoznawstwa Akademii Nauk Ukrainy, Kijów, 1987) – Profesor nauk technicznych: technika informacyjno-pomiarowa (Moskwa, 1990) Przebieg pracy zawodowej i pełnione funkcje 1963-1965 – robotnik-montażysta w jednym ze zjednoczeń techniki elektronowej we Lwowie 1963-1968 – studia na Politechnice Lwowskiej 1968-1968 – inżynier-badacz w katedrze elektroniki Politechniki Lwowskiej 1968-1993 – inżynier, główny konstruktor projektu, kierownik oddziału, zastępca dyrektora generalnego Naukowo-Przemysłowego Zjednoczenia „Termopribor” we Lwowie 1973-1993 – wykładowca, docent, profesor Uniwersytetu i Politechniki (Lwów) 1993-1995-Dyrektor Generalny firmy „Ukrawest”, Lwów 1995-2002 – profesor Uniwersytetów w Użgorodzie, Mukaczewo, Tarnopolu (Ukraina), Szkół Wyższych w Częstochowie i Jeleniej Górze od 2001 – profesor nadzwyczajny, zwyczajny, kierownik Katedry Elektrotechniki i Automatyki Filii Politechniki Łódzkiej, ATH od 2008 – profesor w Instytucie Technicznym PWSZ w Nowym Sączu W życiu naukowym i społecznym – Członek Rady Młodych Uczonych (RMU) Ukrainy i ZSRR, przewodniczący RMU we Lwowie (1976-1984) – Członek Międzynarodowej Elektrotechnicznej Komisji (1983-1991) – Członek Stałej Komisji ds. Energetyki 24 RWPG (1981-1991) – Członek Rady Naukowej Politechniki Lwowskiej – Członek Rad Naukowych i Programowych czasopism „Wymirjuwalna technika ta metrologia” (Ukraina) i AEEE (Czechy) – Członek Akademii Inżynierskiej w Polsce i Akademii Inżyniernych Nauk w Ukrainie – Wiceprezes Bielsko-Bialskiego Oddziału Stowarzyszenia Elektryków Polskich i członek Centralnej Komisji ds. studentów Zarządu Głownego SEP w Warszawie. Działalność naukowa Autor lub współautor prawie 300 monografii, recenzowanych artykułów, patentów (45), państwowych i międzynarodowych standardów (10), referatów na konferencjach. Najważniejsze to: Materiały wysokotemperaturowej termometrii. Wyd. Metalurgia, Moskwa, 1986 (ros.). Bezprzewodowa transmisja informacji. Wydawnictwo PAK, Warszawa, 2008 (pol.). Mikrokontroler PIC w zastosowaniach. Wydawnictwo PAK, Warszawa, 2009 (pol.). Sowriemiennoje sostojanije i perspektiwy razwitija wysokotemperaturnoj termoelektriczeskoj termometrii – Pribory i sistemy uprawlenija Wyd. Maszinostrojenie, Moskwa, 1971, N9 (ros.). Investigation of New Materials for High-temperature Sensors „Measurement”. Wyd. Elsevier Science, London, 1994, N13,(ang.). Termoelektrodwuższczaja siła monokristałłow tuhoplawkich mietałłow – Tiepłofizika wysokich tiemperatur. Wyd.Nauka, Moskwa, 1973, N6 (ros.). Schodimość pokazanij tiermoelektriczeskich prieobrazowatielej – Izmieritelnaja technika. Wyd. Standardow, Moskwa, 1979, N5 (ros.). Algorithms of Topology Building in the Wireless Sensor Networks. Przegląd Elektrotechniczny 2009, nr 4 s.22-24. Awtorskoje swidietielstwo ZSRR, N892235, 1981, Termopriobrazowatel Patent N50536,1991(Chiny),Termocouples. Europaische Patentanmeldung EPO 341 316 A1, 1988 Musternahme zur Westimmung der Qualitiren Parametr von Schmeltzstahl ST RWPG 1057-85. Środki pomiarów i sterowania procesami technologicznymi. Rezystancyjne przetworniki temperatury. ST RWPG 1059-85. Środki pomiarów i sterowania procesami technologicznymi. Przetworniki termoelektryczne. GOST 3044-84. Preobrazowateli termoelektriczeskije. Nominalnyje staliczeskije charakteristiki preobrazowanija. Wykaz niektórych encyklopedii, monografii, podręczników i poradników, w których cytowane publikacje profesora F.Bernhard (HRrsg). Technische Temperaturmessung. Handbuch fur Forschung und Entwicklung, Auwendungenspraxis und Studium. Wyd.Springer, Berlin, 2004, 1460s. W.Wójcik i in. Mikro i optoelektroniczne czujniki w pomiarach procesów cieplnych. LTN, Lublin, 2001, 420s. Ja.Łucyk i in. Encyklopedia termometrii. Wyd. Politechniki Lwowskiej, 2003, 425s. O.A. Gieraszczenko i in. Temperaturnyje uzmierienija. Sprawocznik-Kijew, „Naukowa dumka”, 1989, 704s. Prieobrażenskij W.P. Tiepłotiechniczeskije izmietienija i pribory. Podręcznik dla politechnik. Moskwa, „Energija”, 1978, 704s. Elektriczeskije izmierienija nieeliektriczeskich weliczin. Podręcznik dla politechnik. Pod red. Nowickogo P.W. Lieningrad, „Energia”, 1975, 576s. Sawickij E.M.,Burhanow G.S. Monokristałły tugopławkih i riedkich metałłow i spławow, Moskwa, „Nauka”, 1972, 257s. Najważniejsze wyróżnienia Laureat najwyższej nagrody Państwowej ZSRR za opracowanie i wdrożenie masowej (5mln sztuk rocznie) zautomatyzowanej produkcji precyzyjnych sensorów do pomiaru temperatury w metalurgii (1991) Medale i odznaczenia ZSRR „Wynalazca ZSRR” (1976) i „Wybitny Wynalazca Ministerstwa Przyrządów, Środków Automatyzacji i Systemów Sterowania ZSRR” (1982) Dwa srebrne medale z Wystawy Osiągnięć Gospodarki Narodowej ZSRR 1977, 1981 Medal Weterana Pracy (1991) Brązowy Medal Politechniki Koszickiej za naukowe osiągnięcia i rozwój współpracy międzynarodowej (2002) Biogram w Milleniium Edition „International Directory of Distinguished Ledershir (American Biographical Institute), 1999 Notka w Encyklopedii „Who is who” w dziedzinie Inżynierii i Nauk Ścisłych (1991) Notka w Złotej Książce Nauki Polskiej „Naukowcy Zjednoczonej Europy” (2005) Notka w encyklopedii Akademii Inżyniernych Nauk Ukrainy „Kto jest kto” (2006) Srebrna Odznaka SEP (2010) AKADEMIA Prezentacje Członkowie Studenckiego Koła Hydrologów ATH obdarowali paczkami dzieci ze Świetlicy Środowiskowej nr 1 przy pl. Fabrycznym w Bielsku-Białej. Przed świętami, 21 grudnia w porozumieniu z kierownictwem świetlicy członkowie Studenckiego Koła Hydrologów, działającego na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku ATH, zorganizowali mikołajkowe przedstawienie teatralne. Przebraliśmy się za św. Mikołaja i jego pomocników, a następnie pojawiliśmy się w świetlicy. W czasie przedstawienia obdarowaliśmy dzieci przygotowanymi paczkami. Na ich twarzach pojawił się uśmiech i zadowolenie. Podczas spotkania wspólnie zaśpiewaliśmy kolędę oraz połamaliśmy się opłatkiem. Całość wydarzenia uwieczniliśmy licznymi fotografiami dzieci z: Mikołajem, śnieżynką, aniołkiem, diabełkiem i reniferami. Paczki przygotowaliśmy dzięki zebraniu pieniędzy podczas zorganizowanej przez nas akcji charytatywnej „Kartka dla dzieciaka”. Pieniądze pochodziły ze sprzedaży wykonanych przez studentów kartek o tematyce bożonarodzeniowej oraz wydzierganych na szydełku gwiazdek świątecznych. Dzięki hojności studentów i pracowników Akademii Techniczno-Humanistycznej udało się zebrać ponad 900 zł. Z uzyskanych pieniędzy zostały przygotowane paczki świąteczne dla trzydzieściorga dzieciaków. Członkowie Studenckiego Koła Hydrologów zakupili: sześć gier planszowych, 20 kg pomarańczy, 30 czekolad, 60 soczków, 7,5 kg cukierków, 8 kg mandarynek i 30 pluszowych maskotek (reniferów). Zorganizowana akcja sprawiła wiele radości zarówno dzieciom, jak i nam, studentom. Utwierdziła nas w przekonaniu, że warto pomagać, a z dawania można mieć taką samą, jak nie większą, radość, niż z brania. Ewa Suchanek Studenckie Koło Hydrologów ATH Materiały SKH Mikołaj w świetlicy środowiskowej Jubileusz Koła Warto dodać, że akcja charytatywna „Kartka dla dzieciaka” była częścią sesji referatowej, zorganizowanej na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku z okazji jubileuszu 10-lecia SKH. To jedno z wielu wydarzeń, jakim pragniemy przez cały rok hydrologiczny, a więc od 1 listopada 2010 do 31 października 2011 r., świętować ten okrągły jubileusz. W czasie sesji dr inż. Joanna Pietras-Grzybowska wygłosiła referat gościnny „Zastosowanie geosyntetyków w inżynierii wodno-lądowej”, zaś Krzysztof Tyburski i Katarzyna Walaszek mówili o wpływie doboru urządzeń pomiarowych na jakość otrzymanych wyników natężenia przepływu wody. Następnie została zaprezentowana firmy Skanska. Maciej Krywult wygłosił referat „Prognozowanie terenów zalewowych dla rzeki Pszczynki”, a Jarosław Maślanka „Zróżnicowanie warunków klimatycznych Beskidu Śląskiego na podstawie stosunków pluwialnych”. (SKH) UDANA AKCJA KRWIODAWCZA Mirosław Łukaszuk Ponad 30 litrów krwi zebrano podczas akcji, zorganizowanej w październiku ub.roku przez Studenckie Koło Hydrologów ATH. Akcję „Krew źródłem życia” młodzi hydrolodzy przeprowadzili wspólnie z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwio- Chętnych krwiodawców jak zwykle było tak wielu, że o godzinę przedłużono pobyt ambulansu. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej lecznictwa w Katowicach, które podstawiło specjalny autobusambulans wraz z wyszkolonym personelem. Mobilna stacja krwiodawcza stanęła przed budynkiem L w kampusie akademickim na Błoniach. – Zależało nam, aby akcję przeprowadzić jeszcze w październiku, dopóki można liczyć na ładną, słoneczną pogodę. I rzeczywiście, aura nas nie zawiodła, podobnie jak honorowi dawcy krwi – mówi Ewa Suchanek, przewodnicząca Studenckiego Koła Hydrologów. Do oddania krwi zgłosiło się 77 osób, ostatecznie pobrano ją od 67, łącznie 30,15 litrów. Chętnych było tak wielu, że o godzinę przedłużono pobyt ambulansu na Błoniach. Wśród dawców przeważali studenci, ale byli też pracownicy uczelni oraz mieszkańcy Mikuszowic i sąsiednich dzielnic, którzy o akcji dowiedzieli się z plakatów, rozlepionych przez studentów. To już trzecia akcja koła hydrologów, w dwóch poprzednich za każdym razem zebrano podobną ilość krwi. – Powtórzymy akcję na wiosnę, gdy zrobi się cieplej – zapowiada Ewa Suchanek. To była już trzecia akcja krwiodawcza, organizowana przez Studenckie Koło Hydrologów ATH. Dwie poprzednie, w listopadzie 2009 r. i pod koniec kwietnia ub.roku, spotkały się z olbrzymim odzewem ze strony społeczności akademickiej. Zebrano wtedy ok. 60 litrów krwi. (Ł) 25 Nauka Więcej funduszy na badania naukowe O nauce i badaniach prowadzonych w Akademii Techniczno-Humanistycznej rozmawiamy z prorektorem ds. nauki prof. ATH dr. hab. Jarosławem Janickim Redakcja: Akademia Techniczno-Humanistyczna utworzyła właśnie specjalny fundusz na badania naukowe. Jaka to nowość? Przecież z różnych źródeł cały czas pozyskujemy pieniądze na ten cel. Prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki: Pozyskując różnego rodzaju dofinansowanie na działalność i rozwój uczelni, nie zapominamy o nauce i badaniach. Właśnie w funduszach zewnętrznych poszukujemy źródeł finansowania badań naukowych, przeprowadzanych w naszej Akademii. W dużej mierze staramy się to wiązać z rozwojem naszej kadry naukowej. Takim szczególnym działaniem, które zamierzamy na stałe wprowadzić na uczelni, a które ma służyć podnoszeniu kwalifikacji naukowych, będzie wydzielenie specjalnego funduszu. Fundusz ten jest przeznaczony na prowadzenie badań, ściśle związanych z rozwojem kadry naukowej. Z dotacji, jaką otrzymuje uczelnia, wydzieliliśmy w tym roku kilkaset tysięcy złotych tylko na to, aby doktorzy mogli zrobić habilitacje, zaś doktorzy habilitowani mogli uzyskać tytuły profesorskie. Każdy z wydziałów otrzymał więc określoną pulę pieniędzy na ten konkretnie cel – sfinansowanie badań. Pieniądze mają pomóc pracownikom naukowym w przygotowaniach do badań, opłaceniu materiałów, kosztów sympozjów, publikacji, co ułatwi im uzyskanie wyższego stopnia naukowego. Mam nadzieję, że to rzeczywiście zmotywuje kadrę naukową Akademii, w efekcie będziemy mieli więcej publikacji i to na jak najwyższym poziomie. Szczególnie zależy nam na publikacjach w periodykach z punktami ministerialnymi, a jeszcze bardziej na artykułach w czasopismach z tzw. listy filadelfijskiej, które są wyznacznikiem poziomu prowadzonych badań. Czy zdarza się pracownikom ATH publikować w takich prestiżowych czasopismach naukowych? 26 Ależ oczywiście i to wcale nie tak rzadko, biorąc pod uwagę wielkość naszej uczelni. Szczególnie kadra z dwóch naszych wydziałów ma dużą liczbę publikacji w czasopismach z listy filadelfijskiej. Przewodzi Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku, drugie miejsce zajmuje Wydział Budowy Maszyn i Informatyki. Najczęściej publikacje dotyczą nowoczesnej inżynierii materiałowej, a więc zagadnień, związanych z materiałami polimerowymi, z badaniami ich struktury i właściwości. A ostatnio także z bioinżynierią materiałową, ukierunkowaną na prowadzenie badań, dotyczących implantów. W tych obszarach współpracujemy ściśle z wieloma ośrodkami naukowymi, zarówno w Polsce, jak i zagranicą. Wyniki badań pracowników Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki również są publikowane w pismach z listy filadelfijskiej. Ale i pracownicy pozostałych wydziałów coraz śmielej próbują publikować w renomowanych czasopismach. Mam zatem podstawy do stwierdzenia, że liczba publikacji w czasopismach z wysoką liczbą punktów, będzie stale rosła. Wysoko oceniane publikacje w świecie nauki często związane są z wydawniczym podsumowaniem konferencji naukowych. Jak bardzo nasi pracownicy angażują się w proces przygotowywania podobnych spotkań? Już sama organizacja uznanych konferencji naukowych świadczy o wysokim poziomie badań naukowych w takim ośrodku. Mamy w tym swój udział. Coraz częściej na organizowane przez nas konferencje przyjeżdżają naukowcy z kilkunastu krajów europejskich. Na konferencję poświęconą badaniom struktur polimerów XIPS przyjechali badacze z ośmiu krajów, łącznie 27 osób z wiodących ośrodków światowych. Inne wydziały również organizują duże międzynarodowe konferencje naukowe. Wskazane jest, aby wybrane referaty prezentowane na takich konferencjach były publikowane w renomowanych czasopismach naukowych. Tak stało się właśnie w przypadku najpoważniejszej konferencji naukowej, jaką organizuje nasza Akademia – XIPS. Po jej zakończeniu referaty zostają opublikowane w periodyku „Polimery”, szczycącym się 20 punktami w klasyfikacji ministerialnej i wysokim tzw. impact factorem. Zanim jednak dojdzie do publikacji, trzeba wykonać badania naukowe. Czy nie jest tak, że to właśnie badania własne świadczą o pozycji ich autora w świecie nauki? Poziom prowadzonych badań naukowych jest wizytówką każdego naukowca. Zatem wydzielenie funduszy na badania naukowe, związane z rozwojem kadry naukowej, uważam za bardzo ważne z punktu widzenia rozwoju naszej uczelni. Być może nawet ważniejsze, niż system grantów wewnętrznych. Każdemu wydziałowi ATH został przyznany taki fundusz, będzie rozdysponowany wśród kadry. Każdy, komu zostaną przyznane środki, będzie mógł opłacić udział w konferencjach naukowych, także publikowanie w czasopismach, co przecież też kosztuje. Nie wszyscy sobie zdają sprawę, że aby zamieścić artykuł w znaczącym periodyku światowym, trzeba zapłacić nieraz nawet 500 euro. Sprawę rozwoju kadry traktujemy priorytetowo, dlatego właśnie zamierzamy w tym roku granty wewnętrzne przeznaczyć na pomoc tym osobom, które kończą rozprawy habilitacyjne. Dzięki tym różnym funduszom będzie możliwe pokrycie części kosztów związanych z przewodem habilitacyjnym. W naszym uczelnianym konkursie na granty wewnętrzne wpłynęło ponad dwadzieścia wniosków, a więc więcej AKADEMIA Badania Łukasz Masłowski/Bielskie Studio Fotografii cji, może nawet kilkanaście. Na każdym z wydziałów są pracownicy, zmierzający do uzyskania stopnia doktora habilitowanego. Finansowanie ze strony Akademii jest w tym wypadku jasno ukierunkowane: masz pieniądze na badania, w zamian uzyskaj kolejny stopień w karierze naukowej. Kilkanaście habilitacji rocznie w liczącej niecałe 400 osób kadrze naukowej Akademii to całkiem niezły wynik. Czy uda się utrzymać takie tempo w kolejnych latach? niż było to w roku ubiegłym. Z czego to wynika? Dokładnie wpłynęło 29 wniosków, niestety finansowych będzie jedynie osiem najlepszych. W połowie lutego będą znane wyniki tegorocznego konkursu. Wnioski są niezależnie rozpatrywane przez pięciu prodziekanów ds. nauki, z każdego wydziału Akademii Techniczno-Humanistycznej. Wprowadzając kilka lat temu konkurs na granty wewnętrzne liczyliśmy właśnie na pobudzenie aktywności naukowej, to właśnie daje się teraz zaobserwować. Zarówno wprowadzając granty wewnętrzne, jak i teraz, decydując się na wydzielenie puli ściśle przeznaczonej na badania służące rozwojowi kadry, mieliśmy na uwadze, że pozycja uczelni opiera się na jakości prowadzonych badań naukowych. Od tego, a nie od nawet najlepszej dydaktyki, zależy kategoria wydziałów. Na poziomie badań opiera się ocena parametryczna wydziału, bezpośrednio przekładająca się na przyznaną jednostkom kategorię. A pod tym względem mamy dużo do zrobienia. Zależy nam, aby podnieść kategorie naszych wydziałów, jeśli chcemy być uczelnią akademicką, która zdobywa kolejne uprawnienia do nadawania stopni doktorskich i prawa habilitacji. Dlaczego tak ważną rolę spełnia wysoka kategoria jednostek badawczych? Sprawa kategoryzacji wydziałów jest naprawdę bardzo ważna. Należy usilnie starać się o podnoszenie kategorii, bo z tym coraz ściślej wiązać się będzie wysokość dotacji dla uczelni. Taką tendencję w zmiaPismo Akademii Techniczno-Humanistycznej „Sprawę rozwoju kadry traktujemy priorytetowo, dlatego właśnie zamierzamy w tym roku granty wewnętrzne przeznaczyć na pomoc tym osobom, które kończą rozprawy habilitacyjne.” nach przeprowadzanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego widać coraz wyraźniej. Już teraz jakość prowadzonych badań naukowych przekłada się na wysokość przyznawanych jednostkom środków finansowych. Powstaje właśnie Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, który będzie wydawał „certyfikaty” poziomu prowadzonych badań naukowych podobne do tych, jakie w dydaktyce wydaje Państwowa Komisja Akredytacyjna. Ale przecież nie tylko z tego względu zależy nam na podnoszeniu jakości badań. Wysoki poziom nauki przekłada się przecież na jakość dydaktyki, tego, jak kształcimy studentów, zwłaszcza na studiach II stopnia, magisterskich. W tym roku taki fundusz na badania dla rozwoju kadry został utworzony po raz pierwszy. Jakich wymiernych efektów się pan spodziewa? Przede wszystkim liczę, że w następnym roku dzięki tym funduszom wzbogacimy się jako Akademia o kilka habilita- Kilkanaście to zbyt optymistycznie, ale 6-10 to wynik całkiem możliwy. Jeżeli uda nam się przeznaczać co roku kilkaset tysięcy złotych na ten cel, to widzę spore szanse. Byłby to bardzo dobry wynik, pozwalający na podniesienie poziomu naukowego całej Akademii. Każdemu doktorowi przecież zależy na zdobyciu habilitacji i uzyskaniu statusu samodzielnego pracownika naukowego. Trzeba mu tylko stworzyć odpowiednie warunki. Przekonują mnie o tym wyniki ostatniego konkursu na granty ministerialne. Zdecydowanie częściej niż poprzednio nasi pracownicy się o nie starają. I efekty są. W tym roku akademickim nasi pracownicy zdobyli cztery granty na badania własne, trzy na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki, jeden na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku. Tym samym na tym drugim wydziale realizujemy teraz szesnaście projektów badawczych. To chyba niezły wynik, bo trzeba pamiętać, że jeszcze Wydział Zarządzania i Informatyki ma dwa projekty badawcze. Jak się mają te zmiany – coraz mocniej wiążące uczelnie z modelem badań – do rozwiązań przyjętych w europejskim i światowym szkolnictwie wyższym? Takie są właśnie tendencje światowe. Zwłaszcza na studiach II stopnia (magisterskich), a tym bardziej doktoranckich, szanujące się uczelnie tworzą grupy studentów wokół profesora, prowadzącego badania w swojej dziedzinie. Ich podstawowa działalność to przebywanie w laboratoriach badawczych, a nie na salach wykładowych. Śmiało można powiedzieć, że tam 70 procent czasu kształcenia studenci spędzają w laboratoriach na badaniach. U nas w Polsce te proporcje są całkowicie odwrócone. Cieszy więc to, że podejmuje się próby powiązania studiów z badaniami naukowymi. Rozmawiał: Mirosław Łukaszuk 27 Konferencje Gośćmi konferencji XIPS byli m.in. profesor Harry Reynaers oraz profesor Shinichi Sakurai. Największe naukowe wydarzenie Akademii Techniczno-Humanistycznej, organizowana we Wrocławiu konferencja XIPS, potwierdziła dobrą opinię i ugruntowała pozycję jej organizatora – Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych ATH. Kolejna Międzynarodowa Konferencja X-Ray Investigations of Polymer Structure – XIPS 2010 odbywała się od 8 do 10 grudnia 2010 r. we Wrocławiu. Jest ona organizowana w cyklu trzyletnim przez Instytut Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej we współpracy z Wydziałem Chemii Katolickiego Uniwersytetu w Leuven w Belgii. W tym roku odbyła się ona już po raz ósmy – minęło zatem ponad dwadzieścia lat od jej pierwszej edycji. Tegoroczna edycja była współorganizowana i dofinansowywana przez Komitet Nauk o Materiałach Polskiej Akademii Nauk. Konferencja XIPS stanowi, uznane już w europejskim i krajowym środowisku naukowym, forum prezentacji najnowszych osiągnięć w zakresie badań strukturalnych polimerów oraz promocji metod badawczych, opartych na rozpraszaniu promieniowania rentgenowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem promieniowania synchrotronowego. Dowodem uznania rangi konferencji w środowisku naukowym jest fakt jej dofinansowania przez Komitet Nauk o Materiałach Polskiej Akademii Nauk, a także przez Wrocławskie Centrum Badań Naukowych EIT+ oraz firmę Spectro-Lab z siedzibą w Warszawie, zajmującą się dystrybucją aparatury naukowo-badawczej. W trakcie trzydniowych obrad odbyło 28 się dziewięć sesji wykładowych i jedna sesja plakatowa, w trakcie których przedstawiono 28 wykładów i 28 komunikatów plakatowych. W konferencji wzięli udział naukowcy z krajowych i zagranicznych uczelni i ośrodków badawczych z Europy, Azji i Afryki, w tym z Algierii, Austrii, Belgii, Danii, Holandii, Japonii, Francji, Niemiec i Rosji. Nasz kraj, oprócz organizatorów i pracowników Instytutu Inżynierii Tekstyliów Materiałów Polimerowych ATH, reprezentowali przedstawiciele większości polskich ośrodków naukowych, zajmujących się badaniami strukturalnymi polimerów, w tym m.in. AGH z Krakowa, Uniwersytetu Adama Mickiewicza i Politechniki Poznańskiej, Politechniki Łódzkiej oraz Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych w Łodzi, Uniwersytetu MCS w Lublinie, Politechniki Szczecińskiej, Politechniki Wrocławskiej i Uniwersytetu Śląskiego. Ogółem w konferencji wzięło udział 70 naukowców, w tym 23 z ośrodków zagranicznych i 47 z Polski. Tematyka prac prezentowanych na konferencji dotyczyła możliwości, jakie w odniesieniu do materiałów polimerowych oferują metody badawcze, oparte na dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego, a zwłaszcza promieniowania generowanego przez synchrotrony. Metody te są podstawowym źródłem informacji o strukturze nadcząsteczkowej polimerów, czyli o całokształcie zagadnień związanych z organizacją przestrzenną makrocząsteczek w objętości materiału polimerowego. Wiedza ta ma nie tylko walor poznawczy, ale i praktyczny, ponieważ w powiązaniu z możliwościami kontroli procesu syntezy, jakie oferuje współczesna chemia poli- merów, pozwala na wytwarzanie tworzyw sztucznych o z góry zaprojektowanych właściwościach, spełniających określone wymagania użytkowe. Konferencja została zorganizowana przez komitet organizacyjny w składzie: przewodniczący prof. ATH dr hab. inż. Stanisław Rabiej, sekretarz dr Monika Basiura-Cembala oraz członkowie – dr inż. Dorota Biniaś, dr inż. Marcin Bączek, dr Ryszard Kwiatkowski, dr inż. Monika Rom oraz dr Czesław Ślusarczyk. Członkiem Rady Naukowej Konferencji był prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, prorektor Akademii ds. nauki i współpracy zewnętrznej. W zgodnej opinii gości krajowych i zagranicznych, konferencja XIPS na trwale wpisała się w kalendarz wydarzeń gromadzących przedstawicieli środowiska naukowego zajmującego się badaniami strukturalnymi polimerów. Prezentowane referaty i komunikaty charakteryzują się wysokim poziomem naukowym, a serdeczna i przyjacielska atmosfera sprzyja nawiązywaniu kontaktów i przyczynia się do rozwoju współpracy między uczestnikami. Dobra opinia o konferencji oraz udział wielu znakomitych gości z kraju i zagranicy, zarówno w obecnej, jak i poprzednich jej edycjach, które miały miejsce w okresie minionych dwudziestu lat, stanowi potwierdzenie ugruntowanej pozycji jej organizatora – Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych ATH w środowisku „polimerowców” oraz dowód uznania dla osiągnięć jego pracowników. prof. ATH dr hab. inż. Stanisław Rabiej prodziekan ds. nauki Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH AKADEMIA Materiały XIPS X-Ray Investigations of Polymer Structure Studia prof. Harry Reynaers, Uniwersytet w Leuven, przewodniczący Komitetu Naukowego Konferencji XIPS: This 8th edition of the triannual XIPS conferences, organized by the University of Bielsko-Biala, continues to be a ' unique ' international forum in the fields of X-ray, neutron -, and light scattering studies of polymeric materials because of its adequate dimensions stimulating easy exchange between scientists presenting their results as an invited or contributed lecture or by the way of a poster. Scientific excellence is guaranteed by the consultation of an International Advisory Board and an highly dedicated Organising Committee. The 70 attendees, involving colleagues from Japan, France, Germany, Russia, Algeria, Denmark, Belgium and Poland were all actively involved in often extended debates typical for a deliberately chosen small-size and focused conference. XIPS 2010 succeeded to bring a fine mix of the latest evolutions in structural polymer science, advanced instrumental analytical tools and software developments for data analysis imbedded in a warm collegial atmosphere. All participants unanimously favor the continuation of these XIPS – conferences founded by Professor Andrzej Wlochowicz in 1989. prof. Jacek Pigłowski, Politechnika Wrocławska: W grudniu 2010 roku gościliśmy we Wrocławiu VIII Międzynarodową Konferencję X-Ray Investigations of Polymer Structure organizowaną przez Akademię Techniczno-Humanistyczną w Bielsku Białej i Uniwersytet Katolicki w Leuven. Do grona stałych uczestników konferencji dołączyliśmy przed dwoma laty w Krakowie i bardzo ucieszyliśmy się, że główni organizatorzy konferencji, w osobach profesorów Stanisława Rabieja i Jarosława Janickiego z Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku Akademii oraz prof. Harry’ego Reynaersa z Uniwersytetu w Lueven, podjęli decyzję o zorganizowaniu kolejnej konferencji we Wrocławiu. Nie jest łatwo zorganizować międzynarodową konferencję z dala od własnej uczelni. Organizatorom udało się to znakomicie. Konferencją cechował wysoki poziom naukowy, reprezentanci czołowych ośrodków naukowych w Europie, specjalizujący się w badaniach strukturalnych polimerów, wygłosili szereg ciekawych referatów, które wywołały żywą dyskusję i duże zainteresowanie. Nie bez znaczenia jest fakt, że konferencja, choć miała liczne grono uczestników, miała po trosze charakter kameralny i sprzyjała nawiązywaniu kontaktów oraz ułatwiała wymianę poglądów. Moim zdaniem taka forma konferencji korzystnie wyróżnia XIPS od modnych w ostatnich latach międzynarodowych konferencji „molochów”, konkurujących między sobą liczbą uczestników. Wrocław emanujący swoją bogatą historią, wspaniałą starówką i zimową scenerią gorąco przyjął uczestników konferencji. Cisną się na usta życzenia: do zobaczenia na następnej konferencji XIPS. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej GRA W PROJEKT BUDOWLANY ARC O konferencji powiedzieli: Studenci Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH podczas gry strategicznej. Budowlana firma Skanska zorganizowała dla studentów Akademii Techniczno-Humanistycznej grę strategiczną „Wciel się w rolę menedżera projektu”, aby zapoznać ze specyfiką branży budowlanej. „Wciel się w rolę menedżera projektu” to tak naprawdę rodzaj szkolenia, wykorzystujący w przekazywaniu wiedzy elementy gier. Przeprowadziło je w połowie stycznia na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku ATH dwoje reprezentantów firmy Skanska, Ewa Razowska i Zbigniew Misiołek. Gra miała charakter interaktywny, pozwalający poznać specyfikę branży budowlanej. Podczas pięciogodzinnych zajęć studenci mogli sprawdzić się w sytuacjach, jakie często mają miejsce przy realizacji projektu. – Gra przebiegła w miłej atmosferze, a wrażenia uczestników były bardzo pozytywne. Pomimo tego, że szkolenie trwało pięć godzin, wielu studentów mówiło, że strasznie szybko minął im czas i z miłą chęcią zagraliby jeszcze dłużej. Gra wzbudziła zainteresowanie zarówno wśród studentów, jak i wykładowców naszego Wydziału. Każdy uczestnik szkolenia otrzymał dyplom potwierdzający uczestnictwo w grze – wyjaśnia Ewa Suchanek, studentka Wydziału i przewodnicząca Studenckiego Koła Hydrologów ATH. Suchanek w tym roku została na naszej uczelni Ambasadorem Firmy Skanska, która promuje zawód inżyniera. Skanska od dawna zajmuje pozycję światowego potentata budowlanego, który również w Polsce wykonuje wiele inwestycji budowlanych, m.in. największych projektów drogowych. Jako pracodawca całej armii inżynierów, pracujących na różnych stanowiskach, także tych najważniejszych, firma rokrocznie zdobywa liczne nagrody, m.in. w rankingu „Firma dla inżyniera” czy konkursie „Idealny Pracodawca”. Jak dodaje Suchanek, także z Akademią Techniczno-Humanistyczną w Bielsku-Białej firma Skanska rozpoczęła stałą współpracę. W tym semestrze oprócz gry „Wciel się w rolę menedżera projektu” organizuje dla studentów wycieczki na budowy, wiosną planuje spotkania ze studentami na prezentacjach inżynierskich, ma także zamiar w dalszym ciągu zapoznawać najmłodszych inżynierów z praktyką wielkich placów budów. – Studenci naszej uczelni, zainteresowani udziałem w zajęciach, mogą się zgłaszać do mnie – wyjaśnia Suchanek. Mirosław Łukaszuk 29 Konferencje Nowe specjalności socjologii munikacja pojawią się zupełnie nowe przedmioty, m.in. warsztaty dziennikarskie, grafika komputerowa, socjologie reklamy i globalizacji, socjotechnika w mediach, społeczeństwo informacyjne czy podstawy public relations. Także zarządzanie zasobami ludzkimi, komunikacja interpersonalna, motywowanie pracowników, budowanie i praca z zespołem, negocjacje, konflikty i sposoby ich rozwiązywania, rekrutacja i selekcja pracowników, również podstawy public relations – na drugiej z tych specjalności. – Nasza socjologia staje się bardzo praktycznym kierunkiem. Dlatego też studenci będą mieli wiele okazji do skonfrontowania tego, co nauczyli się na studiach, z praktyką pracy w przedsiębiorstwie. Organizujemy bowiem dla nich praktyki i staże, na co pozyskaliśmy dofinansowanie z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – dodaje prof. Jurczyńska-McCluskey. (Łu) ATH kształci w specjalnościach atrakcyjnych na rynku pracy. Jubileusz 10-lecia Katedry Socjologii ATH Katedra Socjologii Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH zaprasza do udziału w konferencji naukowej „Pamięć zbiorowa i tożsamość w Europie Środkowo-Wschodniej. Kontynuacja – konflikt – zmiana”. Konferencja odbędzie się w maju przyszłego roku z okazji jubileuszu 10-lecia istnienia Katedry Socjologii. W związku z Jubileuszem 10-lecia istnienia Katedry Socjologii w Akademii Techniczno-Humanistycznej w BielskuBiałej, mamy zaszczyt i przyjemność zaprosić Państwa do udziału w międzynarodowej konferencji naukowej „Pamięć zbiorowa i tożsamość w Europie ŚrodkowoWschodniej. Kontynuacja –konflikt –zmiana”, która odbędzie się 27 i 28 maja 2011 r. w Bielsku-Białej. W ostatnich latach nastąpił wzrost zainteresowania problematyką pamięci zbiorowej, tym, jak ona powstaje, funkcjonuje, 30 ale również, jakim przemianom podlega. To zainteresowanie w znacznej mierze wynika z faktu, iż w zmieniających się szybko społecznościach pamięć staje się kwestią coraz bardziej skomplikowaną. Jesteśmy świadkami procesów pluralizacji pamięci o przeszłości. Zamiast jednej oficjalnej wersji przeszłości mamy obecnie do czynienia z wieloma jej alternatywami. Prawdziwa historia to taka, która pojawia się w pamięci jednostek, grup społecznych czy zbiorowości, ukryta w ludzkiej pamięci, doświadczeniach, świadectwach czy historiach jednostek. Warto pamiętać, że podlega ona ciągłej ewolucji, poddawana jest deformacji i narażona na manipulacje. Można przyjąć za Pierrem Nora, że żyjemy obecnie w czasach pamięci. Poszukiwanie własnych korzeni przez jednostki, grupy społeczne czy większe zbiorowości jest dowodem na to, jak ważną pełni ona rolę w budowaniu różnych form tożsamości. Nie można zapominać również o tym, że procesy odtwarzania przeszłości nie pozostają bez wpływu na teraźniejszość, a nawet przyszłość całych zbiorowości. Ponieważ analiza procesów zbiorowego „zapamiętywania lub niepamięci” może odbywać się na różnych poziomach rzeczywistości społecznej, poczynając od rodziny, przez instytucje i organizacje, wspólnoty, pokolenia, aż po grupy etniczne czy państwa narodowe, konferencja skierowana jest nie tylko do socjologów, ale również zajmujących się problemami pamięci zbiorowej przedstawicieli innych dyscyplin naukowych, m.in. politologów, historyków, antropologów, etnologów, geografów przestrzennych, architektów, czy historyków sztuki. dr Patrycja Bałdys, dr Katarzyna Piątek Katedra Socjologii ATH AKADEMIA Franciszek Dzida Komunikacja społeczna i nowe media oraz socjologia organizacji i zarządzania zasobami ludzkimi to dwie nowe specjalności, jakie od tego roku akademickiego będą mogli wybierać studenci socjologii Akademii Techniczno-Humanistycznej. To kolejne – po socjologii rozwoju lokalnego i regionalnego – specjalności, w jakich na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych I stopnia (licencjackich) mogą kształcić się studenci socjologii ATH. – Coraz mocniej stawiamy na wiązanie wiedzy z praktycznymi potrzebami rynku pracy, przede wszystkim przedsiębiorstw, gospodarki, ale i wszelkiego typu instytucji publicznych. Nasi studenci nabędą zdecydowanie więcej praktycznych umiejętności, potrzebnych w pracy zawodowej, niż na typowej „uniwersyteckiej” socjologii – mówi prof. ATH dr hab. Ewa JurczyńskaMcCluskey, dziekan Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH i kierownik Katedry Socjologii. Prof. Jurczyńska-McCluskey zauważa, że coraz częściej pracodawcy poszukują pracowników z umiejętnościami zarządzania i kreowania relacji międzyludzkich. Ktoś, kto potrafi negocjować czy rozwiązywać konflikty, staje się cennym członkiem personelu, użytecznym zarówno wewnątrz zakładu, jak i w jego relacjach z klientami. Do takich właśnie celów burmistrz Żywca Antoni Szlagor zatrudnił dwóch absolwentów socjologii ATH – kontaktów i uzgadniania z grupami mieszkańców, reprezentujących różne interesy swoich lokalnych społeczności. Absolwent specjalności komunikacja społeczna i nowe media będzie stosował wiedzę socjologiczną w praktyce pracy w reklamie, marketingu społecznego i politycznego, także nowych mediach, przede wszystkim Internecie i w tworzeniu grup społecznościowych. Z kolei po specjalności socjologia organizacji i zarządzania zasobami ludzkimi absolwenci będą przygotowani do pracy na stanowiskach, wymagających umiejętności komunikacji interpersonalnej, negocjacji czy rozwiązywania konfliktów. Z tych powodów w planie zajęć socjologii na specjalności ko- Nauka Odgrzebywanie Witkacego Franciszek Dzida O bialskim epizodzie w życiu Stanisława Ignacego Witkiewicza, jego listach do żony i o tym, czym odżywiali się bohaterowie „Nienasycenia”, mówili 7 października 2010 r. uczestnicy sesji panelowej „Odgrzebywanie Witkacego”. W sesji, która odbyła się w Teatrze Polskim, licznie uczestniczyła zaproszona młodzież bielskich szkół. Publiczność z zainteresowaniem wysłuchała opowieści o tym, że Witkacy przed wojną gościł u państwa Albertich, mecenasów sztuki z Białej. Na sesję zapraszali dziekan Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH prof. dr hab. Emil Tokarz oraz Stowarzyszenie Centrum Sztuki „Kontrast”, reprezentowane przez Kubę Abrahamowicza i Tomasza Drabka. Wzięli w niej udział m.in. pracownicy naukowi, literaturoznawcy i krytycy literaccy z Katedry Literatury i Kultury Polskiej ATH, na czele z prof. dr hab. Anną Węgrzyniak, kierownik Katedry i redaktor naczelną pisma naukowego „Świat i Słowo”. Gośćmi honorowymi byli mgr Halina Magiera z Uniwersytetu Śląskiego oraz mgr Jacek Proszyk, znany bielski historyk i twórca realizowanego na Małej Scenie Teatru Polskiego cyklu „Fabryka Sensacji. Jacek Proszyk i S-ka”. (Ł) BADANIA RYNKU PRACY Franciszek Dzida 22 listopada 2010 r. w Sali Senatu Akademii Techniczno-Humanistycznej w BielskuBiałej odbyła się konferencja podsumowująca projekt „Badanie trendów rozwojowych na rynku pracy w podregionie bielskim”. Zaprezentowano na niej wyniki, uzyskane w efekcie realizacji kilkumiesięcznych badań, dotyczących preferowanych i poszukiwanych przez pracodawców zawodów i specjalności oraz kwalifikacji i umiejętności pracowników. Badania przeprowadzono w przedsiębiorstwach produkcyjnych na obszarze miasta Bielsko-Biała oraz powiatów: bielskiego, cieszyńskiego i żywieckiego. Konferencję prowadził prof. dr hab. inż. Józef Matuszek, kierownik Katedry Inżynierii Produkcji ATH, jednocześnie kierownik projektu. Kierownik Filii WUP w Bielsku-Białej mgr Robert Słoniec zaprezentował stan bezrobocia w województwie śląskim, z uwzględnieniem sytuacji powiatów podregionu bielskie- Konferencję poprowadził prof. Józef Matuszek, kierownik Katedry Inżynierii Produkcji ATH, jednocześnie kierownik projektu. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej go. Wprowadzenie do projektu, w tym jego główne założenia i cele, a także sytuację na rynku zatrudnienia w przemyśle i budownictwie, przedstawiła dr inż. Maria Baron-Puda z Katedry Inżynierii Produkcji ATH. Następnie dr Iwona Kłóska z Katedry Socjologii ATH oraz mgr Ewa Sobiecka z Biura Obsługi Funduszy Strukturalnych ATH zaprezentowały uzyskane wyniki badań. Prelegentki odnosiły się do rezultatów, uzyskanych w analogicznych badaniach, przeprowadzonych w latach 2005-2006, wskazując na zmiany, bądź utrzymanie się określonego trendu na rynku pracy. Drugą część konferencji rozpoczęło wystąpienie dr Katarzyny Piątek z Katedry Socjologii ATH, która przedstawiła szanse i zagrożenia dla kobiet na współczesnym rynku pracy, w tym sytuację pań na rynku lokalnym. W dalszej kolejności Katarzyna Konarska, dyrektor rozwoju firmy Landster Business Development Center, wskazała na potrzebę i korzyści, wynikające z zarządzania kompetencjami pracowników w przedsiębiorstwach. Na zakończenie prof. dr hab. inż. Józef Matuszek wystąpił z referatem „Regionalny system edukacji stymulatorem rozwoju gospodarczego regionu”. Po zakończeniu prezentacji rozpoczęła się dyskusja, w trakcie której uczestnicy przedstawili własne doświadczenia oraz spostrzeżenia w obszarze poruszanych zagadnień. W konferencji uczestniczyło 50 osób, w tym reprezentanci lokalnych władz, przedstawiciele instytucji edukacyjnych, oświatowych i szkoleniowych, delegaci instytucji rynku pracy oraz instytucji otoczenia biznesu, a także reprezentanci pracodawców i przedstawiciele studentów. Obecne badania stanowiły kontynuację monitoringu rynku pracy, jaki badacze z Akademii Techniczno-Humanistycznej przeprowadzili w latach 2005-2006 w ramach projektu „Analiza i prognozowanie rozwoju rynku pracy w regionie bielskim”, współfinansowanego z EFS w ramach ZPORR. dr inż. Maria Baron-Puda Katedra Inżynierii Produkcji ATH 31 Konferencje 7 października zakończyła się w Bielsku- Białej I Edycja Międzynarodowej Konferencji o Bluesie pod hasłem Blues jako zjawisko kulturowe. Konferencję zorganizował Wydział Humanistyczno-Społeczny Akademii Techniczno-Humanistycznej we współpracy z Katedrą Anglistyki, Klubem Amerykańskim i Festiwalem Rawa Blues. Organizatorzy, uczestnicy i zgromadzona publiczność wspólnie orzekli w dyskusji toczącej się do późnych godzin popołudniowych, że w przyszłym roku znów się spotkają. Blues (ang. smutek, rozpacz) to gatunek muzyczny wywodzący się ze śpiewów Murzynów amerykańskich z południa USA, z pewnymi wpływami muzyki folk. Tematyka bluesa częstokroć skupia się wokół realistycznie ujętych relacji damsko-męskich (miłość, zazdrość, wierność, samotność). Niejednokrotnie poruszane są wątki podróży, pracy zarobkowej, wolności. W bluesowych tekstach obecny jest też krytyczny akcent społeczny, od nierówności rasowej po kwestie polityczne. Podstawowymi instrumentami współczesnego bluesa są harmonijka ustna, gitara czy rzadziej instrumenty dęte lub fortepian – podczas gdy pierwotne odmiany tego gatunku wykorzystywały głównie prymitywne instrumenty perkusyjne (drumle, dzwonki) oraz efekt klaszczących dłoni. I też różnym aspektom tego gatunku muzyki poświęcona była konferencja, zorganizowana w Rektoracie ATH. Goście z ośrodków akademickich z kraju i zagranicy przedstawili 14 naukowych referatów o bluesie (dwie sesje w języku angielskim i polskim), z których największą popularnością cieszyły się prelekcje o uzależnieniach związanych z bluesem, języku bluesowych tekstów oraz zależnościach bluesa i religii. Bluesową, metafizyczną i poetycką inwokację przedstawili kolejno Ireneusz Dudek, prof. Tadeusz Sławek i mgr Jerzy Kossek. Oprawę muzyczną konferencji zapewnili Agnieszka Łapka z Mirkiem Rzepą oraz Trio Marek Ireneusz Dudek, założyciel i organizator Rawa Blues Festival, wziął udział w I konferencji o bluesie. Makaron Motyka. Opiekę medialną nad Konferencją sprawował kwartalnik „Twój Blues”. Gościem honorowym Konferencji był prezydent Bielska-Białej Jacek Krywult, który w swoim przemówieniu zwrócił uwagę na determinację i ciężką pracę w dochodzeniu do sukcesu twórców bluesa. Otwarcia konferencji dokonał rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. – Cieszy nas fakt wspólnej realizacji tego przedsięwzięcia z Festiwalem Rawa Blues, kierowanym od lat przez Ireneusza Dudka, cieszy fakt po- Media – Komunikacja – Kultura Konferencja zorganizowana przez katedry Komunikacji Medialnej, Public Relations i Edukacji Językoznawczej oraz Literatury i Kultury Polskiej ATH odbyła się w dniach 22-23 października 2010 r. Dwudniowe obrady zakładały nie tylko możliwość wysłuchania referentów z różnych ośrodków badawczych, m.in. Warszawy, Łodzi, Kielc, Katowic, Bielska-Białej, ale również uczestniczenia w wyjątkowo interesujących dyskusjach, które toczyły się wokół tych wystąpień. Uczestnicy mogli wysłuchać bardzo ciekawych referatów, poświęconych tak kontrowersyjnym zjawiskom, jak wpływ gier komputerowych na młodych ludzi, również zrozumieć fenomen gier sieciowych i specyfikę zafascynowanego nimi środowiska fanowskiego. Pojawił się tekst ukazujący swoistą konwergencję mediów, ich silną funkcję perswazyjną. Część referatów miała charakter porządkujący obecny stan badań, dotyczący np. radia. Inne stanowiły swoisty rys histo- 32 ryczny, uwzględniający takie elementy, jak polityka, ekonomia czy relacje społeczne. Badacze podkreślali również istotną rolę Internetu we współczesnym medioznawstwie. Dyskutowano o statusie literatury i literaturoznawstwa w czasach dominacji Sieci, a także o możliwościach społecznego oddziaływania na grupy użytkowników – zarówno w odniesieniu do uniwersalnego modelu klasyfikacji treści, jakim jest folksonomia, a także wykorzystania logotypów partii politycznych, których celem jest utrwalenie, bądź wytworzenie nowego znaczenia. Uczestnicy konferencji chwalili wysoki poziom referatów, wspaniałą atmosferę i organizację i, co najważniejsze, możliwość dyskusji. Przewodniczącą komitetu organizacyjnego konferencji była prof. dr hab. Zofia Kaleta-Kowalik, kierownik Katedry Komunikacji Medialnej, Public Relations i Edukacji Językoznawczej ATH. dr Tomasz Bielak sekretarz konferencji dejmowania wspólnych wyzwań w trudnej sztuce kształtowania młodych umysłów przyszłych obywateli Europy – mówił rektor do uczestników konferencji. Właśnie podczas 30. Jubileuszowego Festiwalu Rawa Blues konferencja bluesowa miała swój dalszy ciąg w postaci organizowanej już po raz czwarty Kawiarence Poetyckiej. Mgr Jerzy Kossek, pomysłodawca konferencji i twórca Kawiarenki Poetyckiej, przedstawił twórczość amerykańskiej poetki z Chicago Gwendolin Brooks. mgr Jerzy Kossek Katedra Anglistyki ATH Konferencja ekologiczna Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku zorganizował 18 i 19 listopada w Szczyrku XVI Międzynarodową Konferencję Naukowo-Techniczną „Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekształcaniu i degradacji środowiska”, poświęconą praktycznym rozwiązaniom i gromadzącą nie tylko badaczy. Było to już 16. spotkanie, w którym wzięli udział przedstawiciele świata nauki, zajmujący się badaniami środowiska, a także reprezentanci przemysłu i samorządów lokalnych. Program i tematyka konferencji objęły szereg ważnych dla regionu zagadnień, m.in. kształtowanie oraz ochronę środowiska, edukację ekologiczną, propagowanie działań proekologicznych i zasad zrównoważonego rozwoju. Przedstawione zostały efekty i możliwości poprawy stanu środowiska poprzez wdrażanie nowoczesnych procesów produkcji lub dostosowanie przestarzałych technologii do wymogów zgodnych z priorytetami krajowym i normami Unii Europejskiej. (R) AKADEMIA Franciszek Dzida Naukowo o bluesie Nauka W dniach 15 i 16 listopada ub.roku odbyła się konferencja „Pytanie o wspólnotę”, zorganizowana przez dwie polonistyczne jednostki ATH: Katedrę Literatury i Kultury Polskiej oraz Katedrę Komunikacji Medialnej, Public Relations i Edukacji Językoznawczej we współpracy z bielskim Instytutem Teologicznym im. Św. Jana Kantego. Impreza wpisuje się w tradycyjne już doroczne spotkania naukowe, organizowane przez te instytucje, ściągające do naszego miasta humanistów różnych dziedzin z kraju i z zagranicy. Tak było i tym razem. I choć wśród uczestników konferencji przeważali filologowie różnych specjalności, nie zabrakło też filozofów, socjologów, medialistów, historyków. Przekrój tematyczny przedstawionych referatów również był szeroki, bo też centralne tego roku zagadnienie: „wspólnota”, stanowi od kilku już lat przedmiot zainteresowania wielu dyscyplin. Nie przypadkiem z pewnością, bowiem właśnie tu – w „pytaniu o wspólnotę” – skupiają się współczesne obawy i nadzieje, związane z konsekwencją przekształceń, jakich terenem są zachodnie społeczeństwa. O ważności tego zagadnienia świadczy pośrednio ilość zgłoszonych referatów, a także same dyskusje – żywiołowe i przekraczające nierzadko zaplanowany w programie czas. Przedstawione wystąpienia pokazały dobitnie, z jak wielostronnym, niejednoznacznym zagadnieniem mamy do czynienia. Pokazały, że wspólnota ma również swoją cenę, że konstytuuje się często poprzez opozycję, wyobrażenie tego lub tych, którzy są obcy, „nie swoi”, gorsi. Jak w tej sytuacji zneutralizować ów groźny potencjał zachowując jednocześnie to, co cenne? Jak ochronić wspólnotę, ocalając tak ważną dla nas indywidualność? Wreszcie, czy wspólnota jest faktem, istniejącą realnie formą społecznego współistnienia, czy też – jak twier- Konferencja wpisuje się w doroczne spotkania naukowe, organizowane przez polonistów z ATH oraz Instytut Teologiczny. dzą niektórzy badacze – jedynie ideałem, który nigdy się nie urzeczywistnił, projekcją naszych pragnień? To niektóre tylko z pytań, jakie postawiono na konferencji. I choć na większość z nich nie znaleziono wyczerpujących odpowiedzi, jasna i oczywista dla wszystkich była konieczność ciągłego ponawiania pytań, dopiero w ten sposób bowiem zyskujemy świadomość grożących nam niebezpieczeństw, lepiej rozumiemy coraz bardziej złożoną rzeczywistość społeczną, a czasem nawet umiemy kształtować ją według naszych oczekiwań. dr Michał Kopczyk Katedra Literatury i Kultury Polskiej ATH O ROZWOJU DIALOGU TRANSGRANICZNEGO O wzajemnym poznawaniu potrzeb lokalnych i zawiązywaniu relacji na pograniczu polsko-czesko-słowackim rozmawiali uczestnicy seminarium „Rozwój dialogu transgranicznego i jego wpływ na stosunki międzynarodowe w oparciu o regulacje prawne”. Spotkanie zorganizowała Katedra Stosunków Międzynarodowych Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH. Seminarium odbyło się 3 grudnia 2010 r. w Rektoracie ATH w Bielsku-Białej. Otworzył je kierownik Katedry prof. dr hab. Wojciech Kaute. Przywitał on gości, pracowników katedry i studentów, którzy pomimo niesprzyjających warunków atmosferycznych wzięli udział w panelu dyskusyjnym. Wśród zaproszonych gości nie brakowało osób, które widzą potrzebę rozwoju dialogu społecznego. Silnie zaakcentowana w politykach wspólnotowych potrzeba promocji i rozwoju dialogu społecznego, zarówno lokalnego jak i wykorzystującego położenie pasa transgranicznego, jest wyrazem zapotrzebowania na osiąganie realnych celów społecznych poprzez działanie sieci instytucji reprezentujących sektor publiczny, prywatny i pozarząPismo Akademii Techniczno-Humanistycznej dowy. W ożywionej dyskusji wzięli udział przedstawiciele zarówno strony społecznej, reprezentowani m.in. przez przewodniczącego NSZZ Solidarność Podbeskidzia, MarcinaTyrnę, przedstawicieli euroregionów, Marcina Filipa z Euroregionu Beskidy oraz Bogdana Kasperka z Euroregionu Śląsk Cieszyński. Ze strony instytucji rynku pracy w dyskusji wzięli udział przedstawiciele Powiatowego Urzędu Pracy, dyrektor Anna Stefaniak-Bacza oraz jej zastępczyni Dorota Bizoń. Z kolei OHP w Bielsku-Białej reprezentował dyrektor Bogumił Kanik. Z powiatu oświęcimskiego cenne uwagi, dotyczące współpracy w ramach dialogu społecznego, przekazał dr Jacek Urbiński. Nie zabrakło także przedstawiciela strony słowackiej, Petera Drozda, który zaprezentował zgromadzonym gościom ideę koordynowanego przez niego partnerstwa transgranicznego polsko-słowacko-czeskiego EURES-T Beskydy. Partnerstwo to zrzesza partnerów publicznych służb zatrudnienia oraz organizacje związków zawodowych i organizacje pracodawców z trzech sąsiadujących krajów, tj. Polski, Słowacji oraz Czech. Funkcjo- nuje od 2007 r. jako dobry przykład wzajemnej międzynarodowej współpracy i wymiany praktycznych informacji, społecznie użytecznych. Seminarium prowadzili pracownicy Katedry: dr Małgorzata Kaute oraz mgr Robert Słoniec, którzy zadbali o moderację panelu dyskusyjnego. Spotkanie to potwierdziło potrzebę zawiązywania relacji w formie partnerstw i wzajemnego poznawania potrzeb lokalnych. Jako podsumowanie prowadzący seminarium zaproponowali, aby jego uczestnicy współtworzyli ankietę badającą potrzebę rozwoju realnego dialogu społecznego. Zdaniem dr Małgorzaty Kaute oraz mgr. Roberta Słońca – autorów roboczej ankiety na podstawie dystrybuowanej gotowej wersji tejże ankiety – będzie można dokonać zbadania świadomości istnienia dialogu społecznego i potrzeby jego dalszego rozwoju. Na tym zakończono seminarium, a serdeczne podziękowania za przybycie i udział w dyskusji wyraził kierownik Katedry prof. dr hab. Wojciech Kaute. mgr Robert Słoniec Katedra Stosunków Międzynarodowych ATH 33 Franciszek Dzida Trzeba wciąż pytać o wspólnotę Konferencje Habilitacje i doktoraty – prof. dr hab. Tomasz Stępień z Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH 7 października 2010 r. otrzymał tytuł profesorski. – dr hab. inż. Władysław Jakubiec z Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki 1 października 2010 r. został zatrudniony na stanowisku prof. ATH. – dr hab. Lilianna Miodońska-Rączka z Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH 16 listopada 2010 r. uzyskała habilitację. – dr hab. Jan Burzyński z Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH w październik 2010 uzyskał habilitację w zakresie socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego za rozprawę „Ryzyko w nowoczesnym świecie. Między strukturalną determinacją a podmiotową kreatywnością” – dr. inż. Mirosławowi Wojtyle, pracownikowi Laboratorium Metrologii Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH 21 września 2010 r. nadano stopień naukowy doktora, – dr. inż. Piotrowi Dudkowi, pracownikowi Instytutu Odlewnictwa w Krakowie, 5 października 2010 r. Wydział Budowy Maszyn i Informatyki ATH nadał stopień naukowy doktora, – dr inż. Krzysztofowi Augustynkowi z Politechniki Radomskiej w październiku 2010 r. nadano stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie mechanika za pracę „Analiza dynamiczna przestrzennych mechanizmów dźwigniowych o wiotkich członach”. Promotorem była prof. ATH dr hab. Iwona Adamiec-Wójcik z Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH. Nowoczesne systemy oświetlenia 14 grudnia 2010 r. pod patronatem dziekana Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki prof. dr. hab. inż. Jacka Stadnickiego i prezesa Bielsko-Bialskiego Oddziału Stowarzyszenia Elektryków Polskich mgr. inż. K. Sitkiewicza odbyło się seminarium naukowe „Nowoczesne systemy oświetlenia”, organizowane przez Katedrę Elektrotechniki i Automatyki oraz koło SEP przy ATH. W spotkaniu wzięło udział 96 uczestników, w tym studenci ATH i kandydaci na naszych studentów – uczniowie Zespołu Szkół Elektronicznych, Elektrycznych i Mechanicznych z Bielska-Białej oraz Zespołu szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Żywcu. Podczas otwarcia wiceprezydent Bielska Zbigniew Michniowski, jednocześnie wiceprzewodniczący Europejskiej Sieci „Energie Cites”, poruszył problemy oszczędności i odnawialnych źródeł energii. Bielsko-Biała ma duże doświadczenie w zarządzaniu energią. Wyjaśniał, że monitoring i wprowadzenie pełnej automatyki w obiektach komunalnych, daje oszczędności bez obniżania komfortu życia mieszkańców. Współpraca z Południowym Koncernem Energetycznym (teraz Tauronem) przyczyniła się do podjęcia modernizacji miejskiej elektrociepłowni, co pozwoli zwiększyć sprawność do 87 proc. z obecnych 62 proc., podczas gdy średnia w Polsce dla takich obiektów wynosi 35 proc. Specjaliści firmy Rabbit (Systemy sterowania oświetleniem ulicznym) z Wrocławia, mgr inż. T. Muklewicz i mgr inż. S. Staś, przedstawili referat o kompleksowym rozwiązaniu oświetlenia ulicznego. Firma opracowała i wprowadziła na rynek nowy sys- tem zdalnego monitorowania i zarządzania oświetleniem przez Internet w czasie rzeczywistym z komputera oraz urządzenia mobilnego. Umożliwia on inteligentne oświetlenie w zależności od warunków atmosferycznych i natężenia ruchu ulicznego. Menadżer ds. oświetlenia ulicznego warszawskiego oddziału Firmy ES-SYSTEM (Wilkasy) J.Suchecki przedstawił referat o armaturze dla źródeł światła. Z kolei referat prof. dr. hab. inż. Igora Kurytnika i inż. P. Damka dotyczył transmisji sygnałów sterujących po przewodach zasilania oświetlenia pomieszczeń użytkowych z wykorzystaniem diod LED. Referat przygotowany na podstawie pracy dyplomowej Damka, wykonanej pod kierunkiem prof. Kurytnika. Prezes zarządu firmy „Cities Lighting Consultans” z Warszawy mgr inż. D. Redziński skupił się na systemach oświetlenia złożonych obiektów architektonicznych: dróg, tuneli, stadionów, placów, obiektów budowlanych. Firma Cities Lighting zdobyła uznanie w kraju, jak również specjalistów z branży. Podczas przerwy na kawę odbyła się prezentacja firm, przedstawiciele wyjaśnili szczegóły. Po zakończeniu seminarium podczas lunchu, który zafundował Bielsko-Bialski Oddział SEP, odbyły się rozmowy o dalszej współpracy ATH z SEP i przemysłem oraz ATH i SEP a szkołami elektrycznymi regionu. Prof. dr hab. inż. Igor Piotr Kurytnik Kierownik Katedry Elektrotechniki i Automatyki ATH Po raz 12. Akademia TechnicznoHumanistyczna organizuje 27 i 28 maja Beskidzki Festiwal Nauki i Sztuki. Do udziału w imprezie pod hasłem „…nauka jest czymś bardzo pięknym” organizatorzy zapraszają wszystkich, którzy mają coś ciekawego do pokazania czy zaprezentowania. Festiwal, organizowany głównie przez ATH, co roku przyciąga coraz szersze rzesze bielszczan. (Ł) 34 Wiceprezydent Bielska Zbigniew Michniowski, wiceprzewodniczący Europejskiej Sieci „Energie Cites”, poruszył problemy oszczędności i odnawialnych źródeł energii. AKADEMIA Franciszek Dzida W maju 12. Beskidzki Festiwal Nauki i Sztuki Nauka Spotkanie włókienników Studenci z nowo powstałego Koła Naukowego Włókienników Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH wspólnie z Kołem Naukowym Dziewiarzy Politechniki Łódzkiej zorganizowali w lipcu ub.roku I Międzyuczelnianą Konferencję Studenckich Kół Naukowych o Tematyce Włókienniczej. Nowe koło na ATH powstało wiosną ub.roku z inicjatywy dr. inż. Marka Perzyny z Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH. Od razu podjęło inicjatywę zorganizowania wspólnie ze studentami Politechniki Łódzkiej corocznej międzyuczelnianej konferencji kół naukowych o tematyce włókienniczej. Organizatorom konferencji zależało na integracji studentów obu uczelni oraz wymianie doświadczeń w ramach prowadzonych prac badawczych i poznawczych. I Międzyuczelnianą Konferencję Studenckich Kół Naukowych „Nowoczesność we włókiennictwie” otworzył prof. ATH dr hab. Stanisław Rabiej, prodziekan Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku, wraz z towarzyszącym mu zastępcą dyrektora Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych prof. ATH dr. hab. inż. Janem Brodą. Konferencji przewodniczyli opiekunowie naukowi kół, dr inż. Marek Perzyna i dr hab. inż. Zbigniew Mikołajczyk. Bardzo interesujące referaty, poparte multimedialnymi prezentacjami wygłosili studenci. Tematyka prezentacji obejmowała obszar zastosowania w tekstyliach osiągnięć biomimetyki, metod modyfikacji włókien poliestrowych i polipropylenowych oraz cały wachlarz zagadnień związanych z otrzymywaniem i właściwościami membran celulozowych. Studenci z Łodzi zaprezentowali bardzo ciekawe referaty z zakresu m.in. nowoczesnych dzianin o strukturze przestrzennej 3D, dzianin Silvertex, stosowanych do filtrowania wody, dzianin dystansowych w konstrukcji bezpiecznych materacy dla niemowląt, dzianych półprzewodnikowych modułów termoelektrycznych, włókien wykorzystywanych w balistyce oraz dzianych wyrobów uciskowych, stosowanych w profilaktyce zdrowotnej. Studenci koła pokazali studentom łódzkim ciekawe miejsca Podbeskidzia. dr inż. Marek Perzyna opiekun naukowy Koła Naukowego Włókienników ATH Polsko-czeskie sympozjum Akademia Techniczno-Humanistyczna wraz z Uniwersytetem Technicznym w Ostrawie zorganizowały 25 i 26 listopada w Szczyrku sympozjum „Pogranicze polsko-czeskie – między wizją a praktyką”. Spotkanie otworzyło realizację wspólnego polsko-czeskiego projektu „Program przygotowania zawodowego specjalistów – liderów transferu innowacji i nowoczesnych technologii do firm na pograniczu polsko-czeskim”. Partnerami są Akademia Techniczno-Humanistyczna oraz Uniwersytet Techniczny w Ostra- wie. Pierwszy dzień spotkania organizatorzy przeznaczyli na dyskusje przedstawicieli zainteresowanych instytucji. Z kolei drugi dzień poświęcony został konsultacjom, dotyczącym realizacji projektu. Dyskusja koncentrowała się wokół zagadnień współpracy transgranicznej w dziedzinie nauki i przedsiębiorczości. W spotkaniu uczestniczyli m.in. eksperci i przedsiębiorcy z Polski i Czech, a także przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego i Wojewódzkiego Urzędy Pracy z Katowic. (Ł) Współczesne wymiary humanizmu Koło Naukowe Humanistów przy Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej wraz z Kołem Teologicznym Instytutu Teologicznego w Bielsku-Białej zorganizowały 7 i 8 grudnia ub.roku Ogólnouczelnianą Konferencję Kół Naukowych i Młodych Naukowców Podbeskidzia i Śląska Cieszyńskiego. Celem konferencji „Współczesne wymiary humanizmu” była refleksja nad współczesnymi wymiarami humanizmu, zagadnienia związane z przewartościowaniem idei „humanitas” oraz miejscem nauk humanistycznych w dzisiejszym świecie. Organizatorom zależało na integracji członków kół naukowych z uczelni wyższych Podbeskidzia i Śląska Cieszyńskiego oraz wymianie doświad- czeń, koncepcji i opinii, przede wszystkim dotyczących poruszanej tematyki. – Takie spotkania sprzyjają ożywieniu dialogu intelektualnego oraz pomagają młodym specjalistom w ich rozwoju naukowym – wyjaśnia Agnieszka Łukaszek z Koła Naukowego Humanistów ATH, sekretarz konferencji. W Radzie Programowej konferencji zasiedli m.in. jako przewodnicząca prof. dr hab. Anna Węgrzyniak, kierownik Katedry Literatury i Kultury Polskiej ATH, prof. ATH dr hab. Henryk Klama, prorektor Akademii, prof. ATH dr hab. Kalina Bahneva z Katedry Studiów Środkowoeuropejskich, opiekunka Koła Naukowego Humanistów ATH, także ks. prof. dr hab. Tadeusz Borutka, dyrektor Instytutu Teologicznego. (Ł) Konferencje naukowe Public Relations i Edukacji Językoznawczej i Katedrę Literatury i Kultury Polskiej Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH, a także Instytut Teologiczny, Koło Naukowe Humanistów razem z Kołem Teologicznym przy Instytucie Teologicznym w Bielsku-Białej, – od 18 do 19 listopada 2010 r. w Szczyrku odbyła się XVI Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekształceniu i degradacji środowiska”, zorganizowana przez Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH, – 3 grudnia 2010 r. odbyło się seminarium „Rozwój dialogu transgranicznego i jego wpływ na stosunki międzynarodowe w oparciu o regulacje prawne”, zorganizowane przez Katedrę Stosunków Międzynarodowych Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH, – od 8 do 10 grudnia 2010 r. we Wrocławiu odbyła się VII Międzynarodowa Konferencja XIPS 2010, zorganizowana przez Instytut Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH oraz Katolicki Uniwersytet w Leuven (Belgia). – od 7 do 8 października 2010 r. odbyła się sesja panelowa „Odgrzebywanie Witkacego”, zorganizowana przez Wydział Humanistyczno-Społeczny ATH wspólnie ze Stowarzyszeniem Centrum Sztuki „Kontrast”, – od 7 do 9 października 2010 r. odbyła się konferencja „Blues jako zjawisko kulturowe”, zorganizowana przez Katedrę Anglistyki Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH, – od 22 do 23 października 2010 r. odbyła się konferencja „Media-Komunikacja-Kultura”, zorganizowana przez Katedrę Komunikacji Medialnej, Public Relations i Edukacji Językoznawczej oraz Katedrę Literatury i Kultury Polskiej Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH, – od 28 do 29 października 2010 r. odbyła się VIII Konferencja Naukowa „Nowoczesne Tendencje w Logistyce”, zorganizowana przez Koło Naukowe Logistyki i Jakości przy Wydziale Zarządzania i Informatyki ATH, – od 15 do 16 listopada 2010 r. odbyła się konferencja „Pytania o wspólnotę”, zorganizowana przez Katedrę Komunikacji Medialnej, Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 35 Kultura Owacjami na stojąco przy pełnej sali bielskiej Szkoły Muzycznej zakończył się Koncert Noworoczny Chóru ATH, zorganizowany w pierwszych dniach stycznia. Gorące przyjęcie przez własną publiczność można zaliczyć do kolejnego sukcesu, jaki w ostatnich miesiącach odniósł zespół muzyków z Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Chór Akademii z towarzyszeniem bielskich muzyków podczas koncertu zaprezentował tradycyjne polskie kolędy w nowej aranżacji. Opracowanie muzyczne na prośbę dyrygenta chóru dr. Jana Borowskiego przygotowali Krzysztof Maciejowski, uznany bielski kompozytor i skrzypek, oraz Mateusz Walach. Sam koncert został pomyślany jako promocja pierwszej płyty zespołu uczelni z Bielska-Białej, która ukazała się w grudniu. Chórowi, tak na płycie, jak i w Szkole Muzycznej, towarzyszyli bielscy instrumentaliści, grający m.in. na flecie, oboju, skrzypcach, wiolonczeli, klarnecie, altówce. Materiał na płytę zespół kompletował od roku. Już wcześniej Chór ATH miał propozycje nagrania płyty, jednak jego dyrektor czekał, aż zespół będzie przedstawiał sobą odpowiedni poziom artystyczny. A mogą o nim świadczyć nie tylko własne wrażenia z koncertu czy słuchanej płyty, ale liczne nagrody, jakie w ostatnich miesiącach zespół wygrywał na festiwalach i w konkursach muzycznych. Chór ATH zdobył m.in. Złoty Dyplom, I miejsce oraz statuetkę Złotego Anioła na Krakowskim Festiwalu Pieśni Adwentowych i Bożonarodzeniowych, I miejsce na VI Międzynarodowej Rybnickiej Jesieni Chóralnej w kategorii chórów mieszanych, a także I miejsce na XIII Łódzkim Festiwalu Chóralnym „Cantio Lodziensis” w kategorii chórów akademickich. – Nasz chór koncertuje w Ten czeski luz... Materiały B!Laud 20 listopada 2010 roku – ten dzień powinien na długo zapaść w pamięć tym, którzy brali udział w piątym z rzędu, bielskim slamie poetyckim. Wydarzenie to okazało się doniosłe z wielu powodów. Przede wszystkim do tej pory tylko u naszych czeskich sąsia- dów podobny konkurs odbył się w całkiem obcej sobie przestrzeni – świątyni konsumpcji. Teraz i u nas Galeria Handlowa „Sfera” postanowiła wraz ze Stowarzyszeniem Kulturalnym „B!Loud” – założonym i prowadzonym przez studentów polonistyki ATH – zorganizować w swo- Czeska ekipa pokazała klasę, dając popis kunsztu artystycznego na światowym poziomie. 36 Chór ATH podczas koncertu noworocznego zaprezentował tradycyjne polskie kolędy w nowej aranżacji. kraju i zagranicą, w repertuarze mamy utwory religijne i świeckie różnych epok, począwszy od renesansu po współczesność. Oprócz muzyki poważnej Chór ATH wykonuje również pieśni negro spirituals, utwory inspirowane folklorem różnych narodów oraz aranżacje muzyki rozrywkowej – wyjaśnia dyrygent i szef zespołu dr Jan Borowski. Występowi Chóru ATH w sali koncertowej bielskiej Szkoły Muzycznej towarzyszył wernisaż obrazów plastyka, a jednocześnie prof. ATH dr. hab. Ernesta Zawady z Katedry Pedagogiki, Psychologii i Antropologii Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH. (Ł) ich wnętrzach konkurs poetycki. Na pierwszy, międzynarodowy slam poetycki w Bielsku-Białej zjechali goście z całego kraju: Warszawy, Katowic, Poznania czy Krakowa. Byli też oczywiście i miejscowi uczestnicy. Wystąpili najlepsi z najlepszych, a wśród nich pierwszy polski slamer Jaś Kapela, mistrz z Katowic Dawid Koteja, a także warszawska śmietanka slamerska w składzie: Marta Marciniak, Monika Błaszczak i Grzegosz Bruszewski vel. Estragon. Największymi gwiazdami byli jednak Czesi: Bohdan Bláhovec, Marie Černíková vel. Masha, Jan Jílek i Jaro Cossiga – znani i cenieni nie tylko w tamtejszym środowisku slamerskim. Czeska ekipa pokazała klasę, dając popis kunsztu artystycznego na światowym poziomie. W porównaniu z Polakami, Czesi byli świetni aktorsko i wokalnie, przy tym nieco rubaszni i zdystansowani, ale szukający wciąż interakcji z widzem. Zdobyli publiczność nie tylko urzekającą nas czeszczyzną, ale także umiejętnie prowadzonym flirtem. Zwyciężył Jan Jílek, przemawiający do nas tego wieczoru w trzech językach jednocześnie. Mieszanka wybuchowa składająca się z czeskiego, niemieckiego i angielskiego sprawiła, że czwarty język – język poezji – trafił do nas wszystkich z zadziwiającą łatwością i lekkością. Dopełnieniem poetyckich wrażeń była seria wideo-wierszy wrocławskich studentów Akademii Sztuk Pięknych. Dla urozmaicenia mogliśmy podziwiać także kilka wideo-wierszy do poezji Różewicza. Na zakończenie poetyckiego spotkania w Sferze całkiem za darmo zabrzmiała muzyka gwiazd polskiej sceny alternatywnej: Filipa Zawady i Peve Lety, zwanych dalej Indigo Tree. Zuzanna Cygielska AKADEMIA Lucjusz Cykarski Rok sukcesów Chóru ATH Książki Nowości Wydawnictwa ATH „English Language, Literature and Culture: New Directions in Research”, pod red. C.Humphriesa, J.Kosska, A.Gomoli. Praca zbiorowa, będąca efektem badań głównie pracowników Katedry Anglistyki ATH, którzy próbują przybliżyć współczesne zjawiska w angielszczyźnie, także kulturze angielskiej. Otwiera ona serię, jaka ma cyklicznie przybliżać tę problematykę. „Podstawowe zabiegi pielęgniarskie”, cz. I i II, pod red. J. ZalewskiejPuchały. Opracowanie jest próbą wyjścia naprzeciw oczekiwaniom studentów, poszukujących przewodnika, zawierającego ujednolicone, aktualne procedury postępowania pielęgniarskiego. W skrypcie przedstawiono w sposób jasny i zwięzły czytelne algorytmy podstawowych zabiegów pielęgniarskich. Część II jest kontynuacją treści, zawartych w pierwszej części skryptu. Zawiera wybrane algorytmy postępowania pielęgniarskiego, wynikające z bezpośrednich funkcji zawodowych pielęgniarki, tj. profilaktycznej, diagnostycznej i terapeutycznej. Wydawnictwo Naukowe ATH 43-309 Bielsko-Biała ul. Willowa 2 tel.: 033 827 92 68 e-mail: [email protected] „Przekładka V – Premost V. Dreszcz czytelniczy, dreszcz translatorski – bralski srh, prevajalski srh”. Pod red. A.Będkowskiej-Kopczyk. Piąta miniantologia z serii „Przekładka/Premost”, będąca publikacją tłumaczeń literatury słoweńskiej i czeskiej oraz towarzyszących im komentarzy translatorskich. Tegoroczne wydanie ma charakter szcze- Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej gólny, po raz pierwszy powstało bowiem przy współpracy z wydawnictwem Stowarzyszenia Kulturalno-Artystycznego im. Policy Dubovej (KUD Police Dubove). „Świat Słowian II”, pod red. K.Ferugi i L.Pavery. Drugi tom Rozpraw Naukowych Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH, zatytułowany „Świat Słowian”, stanowi obszerny zbiór artykułów naukowych. Składa się z kilku części: językoznawczej, literaturoznawczej i kulturowo-społecznej, umożliwiając wgląd w pracę badawczą bielskiego środowiska humanistycznego. J.Żarnowiec, H.Klama, P.Nejfeld, „Szata roślinna doliny dolnej Soły”. Niniejsza praca podsumowuje aktualny stanu wiedzy na temat szaty roślinnej międzywala dolnej Soły, który od kilkunastu lat jest obszarem badań botanicznych i zoologicznych. „Abstracts Book of the VIII International Conference on X-Ray Investigations of Polymers Structure, Wrocław, Poland, 8-10 December, 2010”, pod red. M.Basiury-Cembali. Praca zawiera materiały na VIII Międzynarodową Konferencję XIPS, zorganizowaną przez ATH we Wrocławiu. R.Kozieł, „Die semantischen Funktionen adjektivischer und verbaler Kollokatoren von Ärger, Wut und Zorn”. 37 Sport Zdjęcia: Franciszek Dzida Siatkarki w gościnie na bielskiej uczelni Siatkarki BKS Stal, Karolina Ciaszkiewicz, Joanna Frąckowiak i Iwona Waligóra, podczas spotkania ze studentami ATH. Siatkarki mistrza Polski, BKS Aluprof Bielsko-Biała, spotkały się ze studentami Akademii Techniczno-Humanistycznej. Studenci w oczekiwaniu na spotkanie licznie zgromadzili się w nowej, przestronnej auli bielskiej uczelni. Wydarzenie otworzył prof. ATH dr hab. Henryk Klama, Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia Akademii, który wyraził zadowolenie z organizacji przedsięwzięcia z inicjatywy Samorządu Studenckiego ATH. Na spotkaniu z młodymi ludźmi obecne były trzy siatkarki kadry mistrzyń Polski: Karolina Ciaszkiewicz, Joanna Frąckowiak i Iwona Waligóra, do których skierowano wiele pytań. Zapytane o cele na ten sezon zgodnie stwierdziły: – Przed nami trudny sezon i rywalizacja z mocnymi przeciwnikami, ale będziemy walczyć o jak najlepsze rezultaty. Zależy nam na skutecznej grze w lidze, a także w prestiżowych zmaganiach najlepszych drużyn w Europie. Postaramy się nie zawieść oczekiwań naszych kibiców. Podziw wielu studentów wzbudził fakt, iż siatkarki potrafią skutecznie pogodzić profesjonalne uprawianie sportu z nauką. – Wykształcenie jest czymś niezwykle ważnym w życiu i powinniście dbać o zdobywanie wiedzy – zwróciła się do młodych ludzi Karolina Ciaszkiewicz. Podczas spotkania przygotowano niespodziankę dla studentów w postaci pytań konkursowych, dotyczących bialskiego klubu, jak i coraz popularniejszej w Polsce dyscypliny sportu. Studenci ATH wykazali się wiedzą, za co otrzymali klubowe gadżety. Poinformowano ich także o możliwości nabycia karnetów na mecze w nadchodzącym sezonie w wyjątkowo atrakcyjnej cenie. Na koniec każdy mógł zdobyć autograf czy wykonać pamiątkowe zdjęcia z siatkarkami. Jak informuje przedstawiciel klubu Adam Kliś, współpraca z uczelnią, z której zadowolenie wyraziły obie strony, będzie kontynuowana w przyszłości. Klub planuje już kolejne działania marketingowe. Siatkarki BKS Aluprof spotykają się z kibicami w centrach handlowych w Bielsku-Białej. Wspinaczka dla studentów ATH Centrum Sportów Górskich „Trango” w Bielsku-Białej, partner Akademii Techniczno-Humanistycznej, zaprasza studentów ATH na studenckie wtorki. Akademia nawiązała współpracę z Centrum „Trango”, które w hali przy ul. Karpackiej 24 dysponuje największą w województwie śląskim i jedną z największych w Polsce ścian wspinaczkowych. Jak informuje Joanna Kurek z Centrum „Trango”, duża ściana ma wysokość 19 m (przewieszenie 4 m) i znajduje się na niej 8 dróg do prowadzenia. Średnia ściana z kolei ma 12 m (przewieszenie 4,5 m) i jest na niej 16 dróg do prowadzenia. – Jest jeszcze mała, siedmiometrowa ściana do stawiania pierwszych kroków z dwiema drogami oraz malutka ścianka, czyli boulder dla dzieci, w bajkowych kolorach – mówi Kurek. Na ścianach utworzono różne formacje: płyty, przewieszki, zacięcia, rysy. Istnieje też możliwość wspinaczki dwuwyciągowej. W Centrum znajdują się także dwie boulderownie, pierwsza o wysokości 6 m, druga 5 m. – Do tego mamy kafejkę z biblioteczką, oczywiście o tematyce górskiej, i wi-fi. Chcemy, aby każdy, kto kocha góry, wszyscy miłośnicy wspinaczki, czuli się u nas dobrze – mówi Kurek. W poniedziałki, środy, czwartki i piątki od godz. 10 do 15 po okazaniu legitymacji studenckiej bilet na ścianę wspinaczkową kosztuje 9 zł. Tyle samo – 9 zł, a więc jeszcze taniej niż dotychczas – kosztuje wstęp w każdy wtorek niezależnie od pory dnia. – Oferta jest ważna do odwołania – dodaje Kurek. (Ł) Marcin Nikiel Gazeta Beskidzka „Akademia” – pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej ul. Mickiewicza 24, 43-300 Bielsko-Biała tel. (033) 8279 247 i (033) 8279 350; www.ath.bielsko.pl Nakład: 1500 egz. Redaktor naczelny: Mirosław Łukaszuk Druk: Ośrodek Wydawniczy „Augustana” 38 AKADEMIA Akademia w obiektywie Złoty laur dla rektora Zdjęcia: Mirosław Łukaszuk W sobotę 15 stycznia podczas gali w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu rektor uczelni prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik otrzymał Złoty Laur Umiejętności i Kompetencji. Uroczystość odbyła się z udziałem m.in. przewodniczącego Parlamentu Europejskiego prof. Jerzego Buzka. Gratulacje rektorowi złożyli współpracownicy z Akademii, a także poseł Mirosława Nykiel, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej Tadeusz Donocik oraz były rektor ATH prof. Marek Trombski i były wojewoda bielski Mirosław Styczeń. Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 39 Franciszek Dzida Zdjęcie na okładce: Lucjusz Cykarski