Uchwała Nr /99

Uchwała Nr 28.281.2015
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Warszawie
z dnia 29 grudnia 2015 roku
w sprawie orzeczenia nieważności w części Uchwały Nr XVI/108/2015 Rady Powiatu
w Wyszkowie z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie ustalenia trybu
udzielania i rozliczania dotacji dla szkół i placówek niepublicznych oraz
zakresu i trybu kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystywania.
Na podstawie art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
powiatowym (Dz.U. z 2013 r., poz. 595 z późn. zm.) oraz art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy z
dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r.,
poz.1113 z późn. zm.) –
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:
§1
Orzeka o nieważności Uchwały Nr XVI/108/2015 Rady Powiatu w Wyszkowie z dnia 25
listopada 2015 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla szkół
i placówek niepublicznych oraz zakresu i trybu kontroli prawidłowości ich pobrania
i wykorzystywania - w części dotyczącej: § 3 ust. 3 pkt. 1, § 4 ust. 2, § 8 ust. 5, § 13
uchwały – z powodu istotnego naruszenia art. 90 ust. 3a i 90 ust. 4 ustawy z dnia 7
września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r., poz. 2156).
§2
Na niniejszą uchwałę służy Powiatowi Wyszkowskiemu skarga do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia, za
pośrednictwem tutejszego Kolegium.
Uzasadnienie
W dniu 30 listopada 2015 r. wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Warszawie Uchwała Nr XVI/108/2015 Rady Powiatu w Wyszkowie z dnia 25
listopada 2015 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla szkół i
placówek niepublicznych oraz zakresu i trybu kontroli prawidłowości ich pobrania i
wykorzystywania.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
ww. uchwała podlega nadzorowi RIO.
Badając przedmiotową uchwałę Kolegium Izby ustaliło, co następuje:
W § 3 ust. 1 badanej uchwały Rada Powiatu ustaliła dotacje dla niepublicznych
szkół o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek szkolny
lub obowiązek nauki na każdego ucznia w wysokości równej kwocie przewidzianej na
jednego ucznia danego typu i rodzaju szkoły w części oświatowej subwencji ogólnej
otrzymanej przez Powiat.
W § 3 ust. 3 uchwały Rada Powiatu, ustalając dotację dla niepublicznych
placówek wymienionych w art. 2 pkt. 5 i 7 ustawy o systemie oświaty, zawarła zapis:
„3. Niepubliczne placówki:
1) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne
ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i
młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i
wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w
art. 16 ust. 7 ustawy, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z
niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym
mowa w art. 14 ust. 3 ustawy, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki,
2) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki
poza miejscem stałego zamieszkania, otrzymują dotację z budżetu Powiatu na
każdego ucznia w wysokości równej kwocie przewidzianej na jednego ucznia tego
rodzaju placówki w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymanej przez Powiat.”
W § 3 ust. 4 uchwalono dla placówek, które prowadzą wczesne wspomaganie
rozwoju dziecka dotację na każde dziecko objęte tym wspomaganiem w wysokości
równej kwocie przewidzianej na jedno dziecko objęte wczesnym wspomaganiem
rozwoju w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymanej przez Powiat.
W § 4 ust. 2 przedmiotowej uchwały doprecyzowano powyższe zapisy
określając, że dotacje, o których mowa w § 3 ust. 1, 3 i 4 uchwały, do czasu otrzymania
metryczki subwencji oświatowej przez powiat na dany rok budżetowy, nalicza się na
podstawie danych wynikających z metryczki za ubiegły rok budżetowy. Po otrzymaniu
metryczki na aktualny rok budżetowy wysokość dotacji podlega zweryfikowaniu z
uwzględnieniem wielkości wynikających z tej metryczki – począwszy od części za
styczeń tego samego roku budżetowego.
Kolegium zważyło, co następuje.
Analizując zapis § 3 ust. 3 uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w
Warszawie stwierdziło, że Rada Powiatu ustalając dotację dla niepublicznych placówek
ustaliła dotację tylko dla placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w
okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania, nie ustaliła natomiast
dotacji dla niepublicznych placówek wymienionych w § 3 ust. 3 pkt 1 uchwały. W
związku z tym, powyższy zapis narusza art. 90 ust. 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r., poz. 2156).
W ocenie organu nadzoru postanowienia zawarte w § 4 ust. 2 wykraczają poza
delegację wynikającą z art. 90 ust. 4 cyt. ustawy o systemie oświaty, według którego
„Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i
rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a-1c i 2-3b, oraz tryb i zakres kontroli
prawidłowości ich pobrania i wykorzystywania, uwzględniając w szczególności
podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o
udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia
dotacji”. Przepis ten nie daje kompetencji do doprecyzowania, a w konsekwencji
zmiany ustawowo określonych podstaw dotacji. Stosownie do art. 90 ust. 1a, 2a i 3a
ustawy o systemie oświaty ustalając dotacje dla szkół niepublicznych o uprawnieniach
szkół publicznych oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ww. ustawy o
systemie oświaty należy odnieść się do części oświatowej subwencji ogólnej
otrzymywanej przez Powiat w danym roku budżetowym a nie do „metryczki subwencji
za ubiegły rok budżetowy”. Brak jest podstaw do odmiennego regulowania tego
zagadnienia w uchwale organu stanowiącego.
W § 8 ust. 5 badanej uchwały Rada Powiatu w Wyszkowie ustaliła, że poprawnie
sporządzone roczne rozliczenie z wykorzystania dotacji podlega zatwierdzeniu przez
Powiat w terminie 14 dni od dnia wpływu rozliczenia.
Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości prawnej zatwierdzania przez organ
dotujący rozliczenia wykorzystanej dotacji. W związku z tym, Kolegium uznało, że
powyższy zapis wykracza poza delegację art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty.
W badanej uchwale zawarto uregulowania dotyczące trybu i zakresu kontroli
wykorzystania dotacji.
W § 13 ust. 1 Rada Powiatu ustaliła, że w przypadku
stwierdzenia w trakcie kontroli nieprawidłowości mających wpływ na prawo lub
wysokość dotacji przysługującej kontrolowanemu podmiotowi Starosta Powiatu
Wyszkowskiego w terminie 14 dni od dnia podpisania protokołu lub wpływu
wyjaśnień, kieruje do kontrolowanego podmiotu wystąpienie pokontrolne wzywające
do zwrotu całości lub części przekazanej dotacji. W ust. 2 zapisano, iż wystąpienia
pokontrolnego nie kieruje się, jeżeli Starosta Powiatu Wyszkowskiego uwzględni
wyjaśnienia, co do ustaleń zawartych w protokole kontroli.
W ocenie Kolegium postanowienia Rady Powiatu o możliwości kierowania wystąpień
pokontrolnych do jednostki kontrolowanej nie będącej jednostką organizacyjną
Powiatu nie mają oparcia w obowiązującym prawie. Wymienione wyżej uregulowania
wykraczają poza delegację art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty dotyczącą ustalania
przez organ stanowiący trybu i zakresu kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji.
Na podstawie ustaleń kontroli organ dotujący może jedynie wszcząć postępowanie w
sprawie zwrotu dotacji na podstawie art. 61 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009
roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 885 z późn. zm.).
Stanowienie prawa miejscowego (a taką jest uchwała w sprawie dotacji) następuje na
podstawie i w granicach upoważnień ustawowych, co wyklucza dopuszczalność wyjścia
aktem prawa miejscowego poza granice upoważnienia ustawowego.
Mając powyższe na uwadze, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w
Warszawie orzekło jak w sentencji niniejszej uchwały.
Przewodniczący
Wojciech Tarnowski