Czytaj więcej
Transkrypt
Czytaj więcej
Leczenie i profilaktyka chorób zakaźnych wśród osób iniekcyjnie używających substancji psychoaktywnych. W regionie europejskim używanie narkotyków drogą iniekcyjną to wciąż główny czynnik ryzyka zakażeń przenoszonych drogą krwiopochodną takich jak HIV - ludzki wirus niedoboru odporności, HBV - zapalenie wątroby typu B i HCV - zapalenie wątroby typu C, a także gruźlicy, bakteryjnych zakażeń skóry, tkanek miękkich oraz zakażeń rozsianych. Szacunkowa liczba osób używających narkotyki iniekcyjne wskazuje na obecność we wszystkich krajach europejskich dużych populacji osób narażonych na zakażenia wymienionymi patogenami. Do wyżej wymienionych zakażeń dochodzi podczas używania wspólnego sprzętu (strzykawek, igieł, a także pojemników do mieszania i przygotowania narkotyku). Poza zakażeniami związanymi z korzystaniem ze wspólnego sprzętu do wstrzyknięć, do zakażeń HIV i HBV dochodzi również podczas kontaktów seksualnych, zarówno między osobami używającymi narkotyków iniekcyjnie jak i między nimi a ich partnerami seksualnymi lub klientami. Pragmatyczne podejście do promocji zdrowia wśród osób używających narkotyków iniekcyjnie, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki, może istotnie ograniczyć rozprzestrzenienie zakażeń przenoszonych drogą krwiopochodną i innych patologii. Prawidłowo realizowane działania profilaktyczne mogą być skutecznym narzędziem w walce z epidemią. W przypadku braku działań, zakażenia te mogą stać się przyczyną dużego wzrostu zachorowań i poważnym obciążeniem dla europejskich systemów opieki zdrowotnej, a ich leczenie dużym obciążeniem finansowym. 26 czerwca 2012 r. w Warszawie odbyła się konferencja dotycząca wytycznych Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC, ang. European Centre for Disease Prevention and Control) i Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA, ang. European Monitoring Centre for Drug Addiction) na temat zapobiegania i nadzoru nad chorobami zakaźnymi wśród osób używających narkotyków drogą iniekcyjną oraz ich przełożenia na Polskę. Na podstawie wytycznych ECDC i EMCDDA zostały wypracowane propozycje zmian w polskim systemie zapobiegania i nadzoru nad chorobami zakaźnymi wśród osób używających narkotyków drogą iniekcyjną. Dzisiaj użytkownicy narkotyków stanowią 38% z 15 444 osób, u których wykryto zakażenie HIV, natomiast wśród 946 nowych zakażeń HIV zdiagnozowanych w 2011 roku w 65% przypadków droga zakażenia pozostaje nieznana. Polska odpowiedz na problem chorób zakaźnych wśród użytkowników substancji psychotropowych wydaje się być uboga. Spada liczba punktów wymiany igieł i strzykawek, liczba wykonywanych testów na obecność HIV jest również, pomimo prowadzonych kampanii społecznych wciąż niewielka – wg ECDC Polska ma jeden z najniższych wskaźników testowania HIV w Europie. Na bazie dostępnych wyników badań, opinii ekspertów i zasad dobrej praktyki UE/EOG (Europejski Obszar Gospodarczy), ECDC wraz z EMCDDA zaproponowało wymienione poniżej interwencje i zachęciło, aby w miarę możliwości w celu uzyskania efektów synergii i jak najlepszych rezultatów stosować je łącznie. SPRZĘT DO INIEKCJI EMCDDA zaleca dystrybucję i legalny dostęp do czystego sprzętu do iniekcji, wystarczającą liczbę bezpłatnych i sterylnych igieł i strzykawek, które powinny stanowić główny element skojarzonych i wielokierunkowych działań programów redukcji szkód, poradnictwa i terapii. SZCZEPIENIA EMCDDA zaleca szczepienia przeciw HAV, HBV, tężcowi, grypie i zwłaszcza w przypadkach osób żyjących z HIV przeciw pneumokokom. TERAPIA UZALEŻNIEŃ OD NARKOTYKÓW EMCDDA zaleca programy substytucji opioidowej i inne skuteczne metody leczenia uzależnień od narkotyków. Wdrożenie kompleksowego systemu leczenia składającego się z terapii uzależnień, redukcji szkód, pomocy psychologicznej i medycznej oraz uzupełnionego o wieloaspektowe wsparcie społeczne, w szczególności o terapię rodzinną, elementy aktywizacji zawodowej i pomocy prawnej. DIAGNOSTYKA EMCDDA zaleca rutynowy dostęp do dobrowolnej, poufnej i w pełni świadomej diagnostyki zakażeń HIV, HCV (HBV w przypadku osób nie poddanych szczepieniu), prątkiem gruźlicy i innymi patogenami, a także zapewnienie kontaktu z poradniami specjalistycznymi. LECZENIE ZAKAŻEŃ EMCDDA zaleca leczenie zakażeń HIV, HBV lub HCV zgodnie z zaleceniami klinicznymi. Terapia tuberkulostatyczna w przypadku rozpoznania czynnej gruźlicy, natomiast w przypadku podejrzenia gruźlicy utajonej należy rozważyć wdrożenie profilaktyki. Inne zakażenia zgodnie ze wskazaniami klinicznymi. PROMOCJA ZDROWIA EMCDDA zaleca promocje bezpieczniejszych zachowań związanych z iniekcjami, zdrowia seksualnego (w tym stosowania prezerwatyw), profilaktyki, diagnostyki i dostępu do terapii. DZIAŁANIA CELOWANE EMCDDA zaleca by poszczególne programy funkcjonowały w sposób skojarzony i były zorganizowane i prowadzone zgodnie z potrzebami odbiorców i lokalnymi warunkami. Zarówno programy stacjonarne i ruchome powinny uwzględniać dostęp do terapii uzależnień, redukcji szkód, poradnictwa i diagnostyki, a także poradni podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej. Powyższe informacje opracowano na podstawie materiałów udostępnionych przez EMCDDA na stronie: http://www.emcdda.europa.eu/publications/ecdc-emcdda-guidance.