Muzeum Lachów Sądeckich - Gmina

Wtorek, 29 grudnia 2015
Muzeum Lachów Sądeckich
Muzeum Lachów Sądeckich
W Podegrodziu - stolicy Lachów - powstało i mieści się Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i
Stanisława Chrząstowskich. Muzeum jest największą na Sądecczyźnie regionalną placówką
tego typu powstałą ze zbiorów prywatnych. Podegrodzkie Muzeum zawdzięcza swoje
istnienie etnograficznej i kolekcjonerskiej pasji państwa Chrząstowskich, którzy jeszcze
przed wojną 1928-1930 r. osiedlili się w Podegrodziu. Pani Zofia pochodziła z. Płocka, była
nauczycielką i bibliotekarką. Zmarła 1982 r. Pan Stanisław pochodził ze Lwowa, z zawodu był
instruktorem rolnictwa, później pracował jako bibliotekarz. Zmarł w 1997 r.
Początek kolekcji etnograficznej to lata trzydzieste. Przy aprobacie i dużej pomocy
mieszkańców Podegrodzia i sąsiednich wsi, zaczęto gromadzić stroje i hafty podegrodzkie, a
po wojnie przedmioty użytku codziennego, sprzęty i narzędzia gospodarskie, sztukę ludową i
obrzędową regionu. Do roku 1975 kolekcja była udostępniana zwiedzającym w starej
zabytkowej chałupie Stanisława Migacza w Podegrodziu, a po rozebraniu tego obiektu na
poddaszu prywatnego domu pp. Chrząstowskich. W 1975 roku kolekcja została przeniesiona
do nowo wybudowanego Domu Kultury w Podegrodziu. W 1981 roku zbiory znajdujące się na
wystawie w Domu Kultury w Podegrodziu zostały przez Zofię i Stanisława Chrząstowskich
przekazane do Muzeum
Okręgowego w Nowym Sączu, pod warunkiem, że pozostaną w Podegrodziu. W 1991 roku
uroczyście nadano placówce muzealnej imię Zofii i Stanisława Chrząstowskich. Nie bez
znaczenia jest przy tworzeniu Muzeum przywiązanie Lachów do własnej tradycji, silne
poczucie odrębności kulturowej i duma z przynależności do tej właśnie grupy.
Podegrodzianie i mieszkańcy sąsiednich wsi zawsze czuli się i byli współtwórcami Muzeum.
Ekspozycja poświęcona jest tradycyjnej kulturze materialnej regionu lachowskiego:
rolnictwu, wiejskim rzemiosłom takim jak: garncarstwo, kowalstwo, obróbka drewna i
włókna. Prezentowana jest również współczesna sztuka ludowa oraz plastyka obrzędowa,
związana z tradycyjnymi świętami rodzinnymi i dorocznymi: różdżki weselne, palmy
wielkanocne, wieńce dożynkowe, szopki, gwiazdy kolędnicze, turonie, konik. Eksponowane
są oryginalne świąteczne stroje podegrodzkie, na których można podziwiać do perfekcji
doprowadzone zdobnictwo wiejskich ubiorów.
Wystawę etnograficzną w podegrodzkim Muzeum uzupełnia poświęcona przeszłości regionu
ekspozycja archiwalnych zdjęć wiejskiego fotografa Wojciecha Migacza żyjącego w Gostwicy
w latach 1874 - 1944Osobny zakres tematyczny prezentuje wystawa pt. "Archeologia Podegrodzia i okolic Nowego
Sącza."
W podegrodzkim Muzeum odbywają się lekcje muzealne, pogadanki o kulturze i regionie,
odgrywa ono także ważną rolę na regionalnej ścieżce edukacyjnej.
Zwiedzać Muzeum można w godzinach otwarcia Biblioteki Gminnej w Podegrodziu.
mgr Maria Szewczyk