Rzadko która dyscyplina ludzkiej aktywności intelektualnej jest tak

O
d
R
e
d
a
k
c
j
i
Rzadko która dyscyplina ludzkiej aktywności intelektualnej jest tak bardzo zanurzona
w tradycji jak filozofia. Odwoływanie się do dzieł filozofów przeszłości, czerpanie
inspiracji z ich propozycji teoretycznych to właściwie codzienność filozoficznej
roboty. Dla niektórych czerpanie z przeszłości może oznaczać brak postępu. Dla
innych – utrzymywanie ciągłości i podtrzymywanie tożsamości badań filozoficznych
oraz tych, którzy się im oddają.
Niezależnie od tego, którą z tych opinii uznać za trafną, nie sposób zaprzeczyć,
że jedną z konstytutywnych cech kultur jest nawiązywanie twórczego kontaktu
teraźniejszości z przeszłością. W kulturze zachodniej jednym z najważniejszych
miejsc nawiązywania tego kontaktu były jeszcze do niedawna uniwersytety, ze
szczególną rolą, jaka przypadała tym dziedzinom badawczym, które czasem nazywano sztukami wyzwolonymi, a innym razem – humanistyką. Bez względu jednak
na etykietkę, filozofia zawsze zajmowała wśród nich ważne miejsce.
Badania filozofów odnosiły się i odnoszą do autorów z przeszłości, pokazując,
że niektóre problemy filozoficzne są ponadczasowe – pomimo że niejednokrotnie
sposób ich formułowania może sugerować, że jest inaczej – a w centrum badań
filozofów moralności znajduje się zrozumienie człowieka i społeczeństw, które
tworzy. Pytanie o pożytek płynący z badań filozoficznych wraz z całą humanistyką, bądź o ich wartość praktyczną, wygląda z tej perspektywy na świadectwo
niezrozumienia bardzo ważnej części wysiłków uczestników i twórców kultury. Cóż
bowiem bardziej pożytecznego i w swoisty sposób praktycznego dla człowieka niż
zrozumienie samego siebie?
Artykuły zamieszczone w tym tomie „Etyki” odwołują się do dziedzictwa filozoficznego i czynem dowodzą doniosłości przeszłości w badaniach nad człowiekiem,
a także wagi badań filozoficznych. Autorzy tekstów twórczo odnoszą się do tradycji
średniowiecznej i dorobku filozofów analitycznych, „rozmawiają” z G. Berkeleyem,
I. Kantem, J.S. Millem. Dzieła klasyków etyki to dla naszych autorów nie tylko fakty
historyczne, ale przede wszystkim ogromne zasoby idei i inspiracji filozoficznych.
Od bieżącego roku kontakt między przeszłością a teraźniejszością filozofii
moralności będziemy nawiązywać także za pośrednictwem Internetu – na stronie
http://etyka.uw.edu.pl, gdzie zamieszczamy elektroniczne wersje naszych artykułów.
Paweł Łuków
Redakcja „Etyki” składa serdeczne podziękowania recenzentom artykułów nadsyłanych w latach 2011–2012:
dr hab. Mieczysław Boczar, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Adam Chmielewski, Uniwersytet Wrocławski
prof. dr hab. Włodzimierz Galewicz, Uniwersytet Jagielloński
dr hab. Leszek Gawor, prof. UR, Uniwersytet Rzeszowski
prof. dr hab. Jacek Hołówka, Uniwersytet Warszawski
dr hab. Andrzej M. Kaniowski, prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki
dr hab. Ryszard Kleszcz, prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki
dr Jakub Kloc-Konkołowicz, Uniwersytet Warszawski
dr hab. Małgorzata Kowalewska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
dr hab. Małgorzata Kowalska, prof. UwB, Uniwersytet w Białymstoku
dr hab. Miłowit Kuniński, prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński
dr Katarzyna de Lazari-Radek, Uniwersytet Łódzki
dr Marcin Miłkowski, Instytut Filozofii i Socjologii PAN
dr hab. Justyna Nowotniak-Poręba, prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa
w Warszawie
dr hab. Ewa Podrez, prof. UKSW, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
w Warszawie
dr hab. Mirosław Rutkowski, prof. US, Uniwersytet Szczeciński
dr hab. Kazimierz Szewczyk, prof. UMŁ, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. Andrzej Szostek, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
dr hab. Magdalena Środa, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Robert Zaborowski, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
dr Zbigniew Zalewski, Uniwersytet Jagielloński
dr Zbigniew Zwoliński, Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Mirosław Żelazny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika