plik PDF - Wydział Biologii i Biotechnologii

AUTOREFERAT
OPIS DOROBKU I OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH
OLSZTYN
2016
1. Imię i Nazwisko
Nina Magdalena Smolińska
2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe
Praca magisterska
Nina Leszczak. 2002. Udział kinazy białkowej C w mechanizmie działania opioidów
w komórkach osłonki wewnętrznej pęcherzyka jajnikowego świni
promotor: dr Tadeusz Kamiński. Katedra Fizjologii Zwierząt, Wydział Biologii, Uniwersytet
Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Rozprawa doktorska
Nina Smolińska. 2006. Ekspresja genu leptyny i jej receptora w wybranych tkankach układu
rozrodczego świni w czasie cyklu rujowego i wczesnej ciąży
promotor: prof. dr hab. Jadwiga Przała, Katedra Fizjologii Zwierząt, Wydział Biologii,
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych/
artystycznych
2007 - 2008 r.:
Katedra
Fizjologii
Zwierząt,
Wydział
Biologii,
Uniwersytet
Warmińsko-Mazurski w Olsztynie (asystent)
2008 r. - obecnie:
Katedra Fizjologii Zwierząt, Wydział Biologii i Biotechnologii, UWM
w Olsztynie (na stanowisku adiunkta)
[2012 r. urlop macierzyński, 6 miesięcy]
[2014 - 2015 r. urlop macierzyński, 6 miesięcy]
2
4. Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca
2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule
w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.):
a) tytuł osiągnięcia naukowego:
Rola adiponektyny i oreksyn w macicy świni (Sus scrofa domestica)
b) publikacje wchodzące w skład osiągnięcia
(przy publikacjach podano punkty MNiSW wg Komunikatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie
wykazu czasopism naukowych z roku wydania i z dnia 23. grudnia 2015 r. oraz IF według listy Journal Citation
Reports (JCR) z roku wydania i z roku 2015; dla publikacji z 2016 r. IF podano z 2015 r.)
1. Smolińska N., Dobrzyń K., Maleszka A., Kieżun M., Szeszko K., Kamiński T. 2014.
Expression of adiponectin and adiponectin receptors 1 (AdipoR1) and 2 (AdipoR2) in the
porcine uterus during the oestrous cycle. Animal Reproduction Science, 146(1-2): 42-54.
30 pkt. MNiSW; 30 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,511; IF 2015 = 1,377
Mój wkład w powstanie publikacji: sformułowałam problem badawczy, opracowałam metodykę badań, miałam
wiodący udział w wykonaniu eksperymentów, przeprowadzeniu analizy jakościowej oraz analizy statystycznej,
interpretacji i opracowaniu wyników, przygotowałam pracę do druku, jestem autorem korespondencyjnym. Swój
udział w powstawaniu publikacji szacuję na 70%.
2. Smolińska N., Maleszka A., Dobrzyń K., Kieżun M., Szeszko K., Kamiński T. 2014.
Expression of adiponectin and adiponectin receptors 1 and 2 in the porcine uterus,
conceptus and trophoblast during early pregnancy. Theriogenology, 82(7): 951-965.
30 pkt. MNiSW; 30 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,798; IF 2015 = 1,838
Mój wkład w powstanie publikacji: sformułowałam problem badawczy, opracowałam metodykę badań, miałam
wiodący udział w wykonaniu eksperymentów, przeprowadzeniu analizy jakościowej oraz analizy statystycznej,
interpretacji i opracowaniu wyników, przygotowałam pracę do druku, jestem autorem korespondencyjnym. Swój
udział w powstawaniu publikacji szacuję na 70%.
3. Smolińska N., Kieżun M., Dobrzyń K., Szeszko K., Maleszka A., Kamiński T. 2015.
Expression of the orexin system in the porcine uterus, conceptus and trophoblast during
early pregnancy. Animal, 9(11): 1820-1831.
40 pkt. MNiSW, IF = 1,508
3
Mój wkład w powstanie publikacji: sformułowałam problem badawczy, opracowałam metodykę badań, miałam
wiodący udział w wykonaniu eksperymentów, przeprowadzeniu analizy jakościowej oraz analizy statystycznej,
interpretacji i opracowaniu wyników, przygotowałam pracę do druku, jestem autorem korespondencyjnym. Swój
udział w powstawaniu publikacji szacuję na 70%.
4. Smolińska N., Dobrzyń K., Kieżun M., Szeszko K., Maleszka A., Kamiński T. 2016.
Effect of adiponectin on the steroidogenic acute regulatory protein, P450 side chain
cleavage enzyme and 3β-hydroxysteroid dehydrogenase genes expression, progesterone
and androstenedione production by the porcine uterus during early pregnancy. Journal of
Physiology and Pharmacology, 67(3): 443-456.
25 pkt. MNiSW 2015, IF 2015 = 2,804
Mój wkład w powstanie publikacji: sformułowałam problem badawczy, opracowałam metodykę badań, miałam
wiodący udział w wykonaniu eksperymentów, przeprowadzeniu analizy jakościowej oraz analizy statystycznej,
interpretacji i opracowaniu wyników, przygotowałam pracę do druku, jestem autorem korespondencyjnym. Swój
udział w powstawaniu publikacji szacuję na 70%.
Razem: liczba punktów MNiSW = 125
Szacunkowy sumaryczny IF = 7,621
Oświadczenia współautorów o udziale własnym w przygotowaniu prac stanowiących
szczególne osiągnięcia naukowe w załączniku nr 7.
4
c) omówienie celu naukowego/artystycznego ww. pracy/prac i osiągniętych wyników
wraz z omówieniem ich ewentualnego wykorzystania
Przedstawione prace stanowią cykl publikacji dotyczących obecności adiponektyny
i oreksyn oraz ich receptorów w macicy świń w okresie wczesnej ciąży i w czasie cyklu
rujowego. Jest w nich rozpatrywany również udział adiponektyny w regulacji ekspresji genów
enzymów steroidogenicznych oraz sekrecji hormonów steroidowych przez inkubowane in
vitro skrawki endometrium i miometrium świń w okresie wczesnej ciąży i w 10-11 dniu cyklu
rujowego.
Istniejący stan wiedzy w zakresie tematu badań i uzyskane wyniki
Adiponektyna, białko wydzielane przez adipocyty, została odkryta przez cztery niezależne
laboratoria w 1996. Funkcjonują cztery różne nazwy adiponektyny, Acrp30, ApM1, AdipoQ
and GBP28. Hormon ten jest 244 aminokwasowym białkiem (masa ~ 30 kDa) wydzielanym
przez komórki tkanki tłuszczowej w formie trimeru (niska masa molekularna, LMW),
heksameru (średnia masa molekularna, MMW) lub multimeru (wysoka masa molekularna,
HMW). Adiponektyna jest jedną z najobficiej wydzielanych adipokin, stanowi 0,01%
wszystkich białek osocza. Stężenie adiponektyny we krwi jest ujemnie skorelowane z BMI
(wskaźnik masy ciała) i masą tkanki tłuszczowej. Adiponektyna oddziałuje na komórki
docelowe za pośrednictwem dwóch swoistych receptorów transbłonowych, receptora
adiponektyny typu 1 (AdipoR1) i typu 2 (AdipoR2). AdipoR1 wykazuje wyższe
powinowactwo do adiponektyny w formie trimeru i najwyższą jego koncentrację stwierdzono
w mięśniach szkieletowych. AdipoR2 najobficiej występuje w wątrobie i wykazuje wyższe
powinowactwo do MMW i HMW. Adiponektyna reguluje homeostazę energetyczną poprzez
utlenianie
kwasów
tłuszczowych,
stymulację
wychwytu
glukozy
i
hamowanie
glukoneogenezy. Powyższe procesy prowadzą do wzmożonej termogenezy, utrata masy ciała
i zwiększenia insulinowrażliwości tkanek.
Oreksyny A (OXA) i oreksyna B (OXB), określane również jako hipokretyna 1
i hipokretyna 2, są neuropeptydami wyizolowanymi po raz pierwszy ze szczurzego
podwzgórza w 1998 roku przez dwa niezależne laboratoria. Powstają z tego samego 130aminokwasowego
prekursora
nazwanego
preprooreksyną
(PPO).
OXA
jest
33
aminokwasowym peptydem o masie ~ 3,5 kDa. OXB zbudowana jest z 28 aminokwasów,
a jej masa wynosi ~ 2,9 kDa. Sekwencje OXA i OXB są w 46% homologiczne. Oreksyny
5
działają za pośrednictwem swoistych receptorów błonowych należących do nadrodziny
receptorów sprzężonych z białkami G, receptora oreksyn typu 1 (OX1R) i receptora oreksyn
typu 2 (OX2R). OX1R wiąże OXA, natomiast wielokrotnie słabiej OXB, natomiast
powinowactwo obu oreksyn do OX2R jest podobne. Oreksyny biorą udział w kontroli
pobierania pokarmu i homeostazy energetycznej, a także w regulacji snu i czuwania.
Od dawna znana jest zależność między stanem odżywienia i sukcesem reprodukcyjnym
zwierząt. Wiedza na temat mechanizmów kontroli homeostazy energetycznej i rozrodu jest
podstawą i wstępem do skutecznej, w przyszłości, ingerencji w te procesy u zwierząt
gospodarskich. Jest coraz więcej dowodów wskazujących na istnienie wspólnego
hormonalnego systemu kontrolującego metabolizm i układ rozrodczy. Znany jest chociażby
wpływ leptyny czy greliny zarówno na status metaboliczny organizmu, jak i jego funkcje
rozrodcze. Do tej grupy hormonów, łączących regulacje metabolizmu i rozrodu,
przypuszczalnie należą też adiponektyna i oreksyny - hormony znane dotychczas głównie
z udziału w kontroli homeostazy energetycznej. Wskazuje na to m.in. obecność systemu
adiponektynowego (adiponektyna, AdipoR1, AdipoR2) i oreksynowego (PPO, OXA, OXB,
OX1R, OX2R) w podwzgórzu, przysadce i jajnikach szczurów oraz świń. Ekspresja
adiponektyny i oreksyn oraz ich receptorów we wszystkich strukturach osi podwzgórzeprzysadka-jajniki (HPG) uzależniona jest od statusu hormonalnego zwierząt. U świń
wykazano również wpływ adiponektyny i oreksyn na steroidogenezę jajnikową i na sekrecję
gonadotropin. Zablokowanie receptorów oreksyn powoduje spadek sekrecji gonadotropin.
Dodatkowym
potwierdzeniem
powyższej
hipotezy
może
być
fakt
niepłodności
transgenicznych samic myszy mających 2-3-krotnie podwyższony poziom krążącej we krwi
adiponektyny czy też trudności z zajściem w ciążę kobiet mających wyższą koncentrację tego
hormonu we krwi, spowodowaną długotrwałym wysiłkiem fizycznym (sportsmenki) lub
zaburzeniami odżywiania (np. anorexia nervosa). [Pełne informacje nt. ekspresji systemów
adiponektynowego i oreksynowego we wszystkich stukturach osi HPG świń, wpływu
adiponektyny i oreksyn na steroidogenezę jajnikową oraz wpływu adiponektyny na sekrecję
gonadotropin u świń zawarte są w pracach, których jestem współautorem: publikacje wg
Autoreferatu: 5.11, 5.12, 5.14, 5.15, 5.16, 5.19, 5.21, 5.22, 5.24, 5.25, 5.26, 5.27, 5.28, 5.29,
5.31].
Badania dotyczące ekspresji systemu adiponektynowego w macicy są nieliczne, natomiast
nie przeprowadzono żadnych eksperymentów dotyczących obecności systemu oreksynowego
w macicy oraz wpływu adiponektyny i oreksyn na funkcjonowanie macicy.
6
Celem prowadzonych przez nas badań była weryfikacja hipotezy zakładającej obecność
systemów adiponektynowego i oreksynowego w macicy, zarodkach i trofoblastach świń oraz
istnienie wpływu adiponektyny na funkcjonowanie macicy w okresie wczesnej ciąży - czasie
krytycznym dla przeżycia zarodków. Biorąc pod uwagę udział adiponektyny i oreksyn
w homeostazie energetycznej organizmu oraz możliwość ich wytwarzania i działania
w obrębie układu rozrodczego, interesującym wydawało się prześledzenie ekspresji genów
i białek systemu adiponektynowego i oreksynowego u świni w okresie okołoimplantacyjnym,
kiedy funkcje endokrynne oraz zapotrzebowanie energetyczne matki zmienia się w związku
z koniecznością zaspokojenia potrzeb rozwijających się zarodków. Dlatego też poznanie
koncentracji transkryptów i białek adiponektyny i oreksyn w tym krytycznym okresie ma
duże znaczenie poznawcze i może przyczynić się do poprawy skuteczności rozrodczej świń.
Chcieliśmy też wyjaśnić potencjalną rolę adiponektyny i oreksyn jako elementów wspólnego
systemu hormonalnego nadzorującego status metaboliczny i funkcjonowanie układu
rozrodczego świni domowej. Aby przyjąć lub odrzucić wspomnianą hipotezę chcieliśmy
otrzymać, udokumentowane eksperymentalnie, odpowiedzi na następujące pytania:
1. Czy w endometrium, miometrium, zarodkach i trofoblastach świni ma miejsce ekspresja
genów i są tam obecne białka adiponektyny, oreksyn i ich receptorów?
2. Czy dochodzi do zmiany ekspresji wspomnianych genów i białek w macicy świń
w okresie wczesnej ciąży w porównaniu do cyklu rujowego?
3. Jaki jest wpływ adiponektyny, adiponektyny i insuliny oraz samej insuliny na ekspresję
genów enzymów steroidogenicznych (dehydrogenazy 3β-hydroksysteroidowej - HSD3B1,
desmolazy cholesterolowej - CYP11A1) i białka StAR w inkubowanych in vitro skrawkach
endometrium i miometrium świń izolowanych w okresie wczesnej ciąży i w 10-11 dniu
cyklu rujowego?
4. Jaki jest wpływ adiponektyny, adiponektyny i insuliny oraz samej insuliny na sekrecję
hormonów steroidowych (progesteronu - P4, androstendionu - A4) przez inkubowane in
vitro skrawki endometrium i miometrium świń izolowane w okresie wczesnej ciąży
i w 10-11 dniu cyklu rujowego?
Pierwsze doświadczenia (Smolińska i wsp.; publikacja I) przeprowadzono na tkankach
endometrium i miometrium świń będących w fazie wczesno-lutealnej (2-3 dzień cyklu, okres
formowania ciałka żółtego - CL), środkowo-lutealnej (10-12 dzień cyklu; w pełni
funkcjonalne CL) i późno-lutealnej (14-16 dzień cyklu; okres luteolizy) oraz fazie
pęcherzykowej (17-19 dzień) cyklu rujowego. W kolejnych doświadczeniach (Smolińska
7
i wsp.; publikacja II-IV) obiektem badań były świnie będące: 1) w cyklu rujowym w fazie
środkowo-lutealnej (10-11 dzień) – w pełni funkcjonalne CL, co w przybliżeniu odpowiada
aktywności ciałka żółtego w okresie ciąży oraz 2) w okresie wczesnej ciąży: ● w 10-11 dniu
(migracja zarodków w macicy); ● w 12-13 dniu (matczyne rozpoznanie ciąży); ● w 15-16
dniu (implantacja); ● w 27-28 dniu (zakończenie implantacji); ● oraz w 30-32 dniu
(placentacja; Smolińska i wsp.; publikacja II, III). Z piśmiennictwa wynika, że głównym
modelem stosowanym w badaniach nad tymi hormonami są gryzonie. Rola tych hormonów
u zwierząt gospodarskich i człowieka jest badana fragmentarycznie.
W badaniach zastosowano następujące metody badawcze: real-time PCR - do określenia
ekspresji
genów
adiponektyny,
PPO
i
ich
receptorów
oraz
genów
enzymów
steroidogenicznych, Western blot i/lub fluorescencyjną immunohistochemię (IHC) - do
wykrycia białek adiponektyny, PPO, OXA, OXB oraz ich receptorów, hodowle tkankowe in
vitro i metodę radioimmunologiczną (RIA) - do określenia wydzielania hormonów
steroidowych pod wpływem adiponektyny przez skrawki endometrium i miometrium.
W badaniach in vitro zastosowano adiponektynę w stężeniu 1 i 10 µg i insulinę w stężeniu 10
ng.
W badaniach przeprowadzono analizę znaczenia fizjologicznego hormonu adiponektyny
w regulacji rozrodu świń. Ekspresję genów i białek adiponektyny i jej receptorów wykazano
w endometrium i miometrium świń w czasie cyklu rujowego, w fazie lutealnej (dzień 2-3, 1012, 14-16) i pęcherzykowej (dzień 17-19). Obecność wszystkich komponentów systemu
adiponektynowego stwierdzono również w endometrium i miometrium świń w okresie
wczesnej ciąży (dzień 10-11, 12-13, 15-16, 27-28 i 30-32) i w 10-11 dniu cyklu rujowego
oraz w zarodkach i trofoblastach. Ponadto, białko adiponektyny i jej receptorów
zlokalizowano
w
nabłonku
gruczołowym,
powierzchniowym
i
komórkach
zrębu
endometrium oraz mięśniówce podłużnej i okrężnej we wszystkich badanych okresach
wczesnej ciąży i fazach cyklu rujowego. Wykazano tym samym, że macica, zarodki
i trofoblasty świń mogą być ważnym źródłem adiponektyny, działającej lokalnie, w sposób
auto/parakrynny. Oddziaływanie adiponektyny na wspomniane struktury jest możliwe dzięki
obecności
odpowiednich
receptorów,
których
transkrypty
i
białka
stwierdzono
w prezentowanych badaniach [pytanie 1]. Stwierdzono zależność między badanymi okresami
cyklu i ciąży a poziomem ekspresji komponentów systemu adiponektynowego [pytanie 2].
Dowiedziono, zatem możliwość bezpośredniego wpływu adiponektyny na funkcje macicy,
rozwój zarodków i trofoblastów oraz wrażliwość tych struktur na działanie adiponektyny
8
zależną od środowiska hormonalnego, które jest charakterystyczne dla określonego okresu
ciąży i fazy cyklu rujowego. Wykazane różnice w zawartości transkryptów i białek
adiponektyny i jej receptorów pomiędzy endometrium i miometrium mogą dowodzić, że
ekspresja komponentów tego systemu jest tkankowo specyficzna.
(Smolińska i wsp. 2014; publikacja I, II)
W kolejnych eksperymentach stwierdzono obecność transkryptów PPO, OX1R i OX2R
oraz białek PPO, OXA i OXB oraz ich receptorów w endometrium i miometrium świni
w okresie wczesnej ciąży (dzień 10-11, 12-13, 15-16, 27-28 i 30-32) i w 10-11 dniu cyklu
rujowego oraz w zarodkach i trofoblastach. Dodatkowo, białko OXA, OXB i ich receptorów
zlokalizowano
w
nabłonku
gruczołowym,
powierzchniowym
i
komórkach
zrębu
endometrium oraz mięśniówce podłużnej i okrężnej we wszystkich badanych okresach.
Lokalizacja białek oreksyn w tych strukturach sugeruje, że są one miejscem syntezy tych
hormonów.
Wykazanie
obecności
biologicznie
aktywnych
receptorów
oreksyn
w endometrium, miometrium, zarodkach i trofoblastach świni wskazuje na możliwość
bezpośredniego wpływu oreksyn na funkcje tych struktur [pytanie 1]. Na podstawie
uzyskanych wyników można stwierdzić, że lokalnie wytwarzane oreksyny, za pośrednictwem
swoistych receptorów, uczestniczą w regulacji procesów rozrodczych. Stwierdzono również,
że poziom transkryptów i białek oreksyn oraz ich receptorów w macicy, zarodkach
i trofoblastach jest zróżnicowany w zależności od badanych dni ciąży i zmienia się w okresie
wczesnej ciąży w porównaniu do 10-11 dnia cyklu rujowego. Wyniki tych badań wskazują,
że wrażliwość badanych struktur na działanie oreksyn zmienia się w okresie wczesnej ciąży
i w czasie cyklu rujowego i może być zależna od statusu hormonalnego samic, w tym od
poziomu hormonów steroidowych we krwi [pytanie 2]. Podobnie, jak w doświadczeniu
pierwszym, zaobserwowane różnice w ekspresji genów i koncentracji białek oreksyn i ich
receptorów pomiędzy endometrium i miometrium wskazują, że ekspresja ta jest tkankowo
specyficzna.
(Smolińska i wsp. 2015; publikacja III)
Wyniki powyższych eksperymentów skłoniły nas do podjęcia dalszych badań mających na
celu wyjaśnienie czy adiponektyna wpływa na steroidogenezę w macicy świń i czy w tym
działaniu dochodzi do interakcji między adiponektyną i insuliną.
9
 Stwierdzono, że adiponektyna moduluje podstawową ekspresję genów enzymów
steroidogenicznych, tj. CYP11A1 i HSD3B1 i białka StAR w inkubowanych in vitro
skrawkach endometrium i miometrium świń izolowanych w okresie wczesnej ciąży
(dzień 10-11, 12-13, 15-16 i 27-28) i w 10-11 dniu cyklu rujowego [pytanie 3].
W endometrium adiponektyna (1 i/lub 10 µg):
 stymulowała ekspresję genu StAR w 12-13 i 15-16 dniu ciąży i genu HSD3B1 w 1516 dniu ciąży,
 hamowała ekspresję genu StAR, CYP11A1 i HSD3B1 w 10-11 dniu ciąży, genu
CYP11A1 i HSD3B1 w 12-13 dniu ciąży, genu CYP11A1 w 15-16 dniu ciąży i genu
StAR w 27-28 dniu ciąży.
W miometrium adiponektyna (1 i/lub 10 µg):
 stymulowała poziom mRNA StAR w 10-11 i 27-28 dniu ciąży, mRNA CYP11A1
w 10-11 i 15-16 dniu ciąży oraz mRNA HSD3B1 w 12-13 dniu ciąży,
 hamowała poziom mRNA StAR i CYP11A1 w 12-13 dniu ciąży oraz mRNA StAR
i HSD3B1 w 15-16 dniu ciąży.
 Wykazano, że adiponektyna reguluje podstawową sekrecję hormonów steroidowych, tj.
P4 i A4 przez inkubowane in vitro skrawki endometrium i miometrium świń izolowane
w badanych okresach wczesnej ciąży i w 10-11 dniu cyklu rujowego [pytanie 4].
W endometrium adiponektyna (1 i/lub 10 µg):
 stymulowała sekrecję P4 w 10-11, 12-13 i 27-28 dniu ciąży,
 hamowała uwalnianie A4 w 10-11 dniu ciąży.
W miometrium adiponektyna (1 i/lub 10 µg):
 stymulowała sekrecję P4 w 10-11 i 12-13 dniu ciąży i A4 w 15-16 i 27-28 dniu ciąży.
 Zaobserwowano również, że adiponektyna reguluje stymulowaną insuliną ekspresję
genów enzymów steroidogenicznych i sekrecję hormonów steroidowych przez
inkubowane in vitro skrawki endometrium i miometrium świń izolowane w badanych
okresach wczesnej ciąży i w 10-11 dniu cyklu rujowego [pytanie 3 i 4].
 Ponadto wykazano, że sama insulina również wpływa na ekspresję genów enzymów
steroidogenicznych i produkcję steroidów w macicy świń [pytanie 3 i 4].
 Stwierdzono po raz pierwszy ekspresję genu CYP11A1 w macicy świń w okresie
wczesnej ciąży i fazie środkowo-lutealnej cyklu rujowego.
Na podstawie uzykanych wyników można stwierdzić, że adiponektyna wpływa na
aktywność steroidogeniczną macicy świń w okresie wczesnej ciąży i fazie środkowo-lutealnej
10
cyklu rujowego. Ponadto w działaniu tym adiponektyna współdziała z insuliną. Otrzymane
wyniki wskazują, że wpływ adiponektyny na steroidogenezę w macicy świń zależy od statusu
rozrodczego, rodzaju tkanki, stężenia adiponektyny i obecności insuliny.
(Smolińska i wsp. 2016; publikacja IV)
PODSUMOWANIE
Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły występowanie transkryptów i białek
adiponektyny i oreksyn oraz ich receptorów w endometrium i miometrium świń w okresie
wczesnej ciąży i w czasie cyklu rujowego oraz w zarodkach i trofoblastach. Wykazano tym
samym, możliwość endokrynnego i/lub auto-/parakrynnego działania adiponektyny i oreksyn
w regulacji procesów rozrodczych. Zaobserwowane zmiany ekspresji transkryptów i białek
systemów adiponektynowego i oreksynowego w zależności od okresu ciąży i fazy cyklu
rujowego, wskazują, że ekspresja ta podlega regulacji hormonalnej. Ponadto, stwierdzono
wpływ adiponektyny na aktywność steroidogeniczną macicy świń w badanych okresach
wczesnej ciąży i w fazie lutealnej cyklu rujowego. Wpływ ten uzależniony jest od statusu
rozrodczego, rodzaju tkanki, stężenia adiponektyny i obecności insuliny. Przeprowadzone
badania potwierdziły hipotezę o występowaniu u świń wspólnego systemu hormonalnego,
obejmującego adiponektynę i oreksyny oraz ich receptory, odgrywającego istotną rolę
zarówno w regulacji homeostazy energetycznej, jak i w kontrolowaniu funkcjonowania
układu rozrodczego.
Prezentowane, pionierskie i kompleksowe badania dostarczają nowych dowodów
zmierzających w kierunku zrozumienia roli adiponektyny i oreksyn w kontroli funkcji macicy
oraz rozwoju zarodków i trofoblastów świń w okresie wczesnej ciąży. Generalnie, panuje
zgodność wśród autorów, że 40% embrionów świń jest tracona pomiędzy 12 a 18 dniem
ciąży. Jest to, zatem krytyczny okres dla zarodków, który nie został jeszcze dokładnie
poznany. W tym czasie w macicy, zarodkach i trofoblastach ma miejsce okresowa ekspresja
genów wielu czynników, które mają istotne znaczenie w matczynym rozpoznaniu ciąży
i implantacji, a w konsekwencji są niezbędne dla przeżycia i rozwoju zarodków. Sugerujemy,
że oreksyny i adiponektyna należą do tej grupy czynników. Otrzymane wyniki pozwalają
wnioskować, że adiponektyna wpływa na te procesy poprzez regulowanie sekrecji hormonów
steroidowych. Wskazane jest prowadzenie dalszych badań dotyczących wpływu oreksyn na
steroidogenezę w macicy świń oraz wpływu adiponektyny na sekrecję kolejnych hormonów
steroidowych.
11
5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo - badawczych
Oprócz 4 publikacji składających się na osiągnięcie naukowe opisane w punkcie 4
Autoreferatu jestem współautorem dodatkowych 31 oryginalnych publikacji znajdujących się
w czasopismach w bazie JCR.
(wykaz omawianych publikacji podano na końcu akapitu)
Pozostałe, prowadzone przeze mnie badania można podzielić na 3 główne kierunki.
I.
Rola leptyny i jej receptorów w regulacji układu rozrodczego świń w okresie wczesnej
ciąży i w czasie cyklu rujowego.
II. Rola oreksyn i ich receptorów w regulacji układu rozrodczego świń w okresie wczesnej
ciąży i w czasie cyklu rujowego.
III. Rola adiponektyny i jej receptorów w regulacji układu rozrodczego świń w okresie
wczesnej ciąży i w czasie cyklu rujowego.
Ważniejsze osiągnięcia w zakresie prowadzonych kierunków badań omówiono poniżej.
Kierunek I
Stwierdzono ekspresję genów (real-time PCR i hybrydyzacja in situ) i obecność białek
(analiza Western blot) leptyny oraz długiej formy receptora leptyny (OB-Rb) w: 1)
strukturach podwzgórza (MBH - podstawno-przyśrodkowa część, POA - obszar
przedwzrokowy, SME - wyniosłość przyśrodkowa), 2) przysadce (AP - przedni płat, NP tylny płat), 3) jajnikach (ciałka żółte, stroma jajnika, komórki ziarniste, komórki osłonki
wewnętrznej i zewnętrznej pęcherzyków jajnikowych, 4) macicy (endometrium, miometrium)
i 5) trofoblastach. Wykazano również obecność transkryptu (real-time PCR) krótkiej formy
receptora leptyny we wszystkich wymienionych wyżej strukturach, z wyjątkiem MBH, POA
i trofoblastów. Badania przeprowadzono u świń w czasie cyklu rujowego (10-12 i 14-16
dzień) oraz w czasie ciąży, w okresie krytycznym dla implantacji (14-16 i 30-32 dzień).
Zaobserwowanie ekspresji genu i białka leptyny oraz jej receptora w regionach podwzgórza
związanych z syntezą hormonu uwalniającego gonadotropinę - GnRH (POA i MBH) oraz
w obszarze odpowiedzialnym za uwalnianie tego hormonu (SME) sugeruje wpływ leptyny na
syntezę i uwalnianie GnRH. Wykazana ekspresja genów i białek leptyny oraz jej receptorów
w podwzgórzu, przysadce, jajnikach, macicy i trofoblastach świń sugeruje, że oprócz leptyny
pochodzącej z tkanki tłuszczowej, również lokalnie syntetyzowana leptyna, działając
12
w sposób auto/parakrynny, uczestniczy w regulacji czynności układu rozrodczego świń.
Można przypuszczać, że leptyna kontroluje funkcjonowanie układu rozrodczego pośrednio,
poprzez hormony podwzgórzowo-przysadkowe, lub bezpośrednio na poziomie jajnika,
macicy i trofoblastu. Stwierdzone różnice w poziomie ekspresji genu i białka leptyny oraz jej
receptorów w badanych strukturach pomiędzy okresami ciąży i cyklu oraz w obrębie
badanych dni ciąży i cyklu wskazują, że ekspresja komponentów systemu leptynowego oraz
wrażliwość badanych struktur na leptynę uzależniona jest od poziomu jajnikowych
hormonów steroidowych. Fluktuacje te mogą również sugerować udział leptyny w procesie
implantacji. Kolejne doświadczenia przeprowadzone w warunkach in vitro na jajnikach świń
potwierdziły, że leptyna podlega regulacji hormonalnej. Wykazano stymulujący wpływ
hormonów steroidowych: estradiolu - E2 i P4 na poziom ekspresji genu leptyny i jej
uwalnianie przez komórki lutealne w fazie środkowo-lutealnej cyklu rujowego (dzień 10-12)
i w okresie wczesnej ciąży (dzień 14-16). Stwierdzono również stymulujący wpływ LH
(hormon luteinizujący) na poziom transkryptu leptyny w komórkach lutealnych w okresie
wczesnej ciąży. Dodatkowo, zlokalizowano transkrypty (hybrydyzacja in situ) receptora
leptyny
OB-Rb
w
pęcherzykach
jajnikowych
pierwotnych,
pierwszorzędowych,
drugorzędowych i pęcherzykach przedowulacyjnych. Wyniki te sugerują, że leptyna
bezpośrednio wpływa na pęcherzyki i może odgrywać istotną rolę w procesie folikulogenezy.
(Publikacje: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 13, 17, 18, 20, 23)
Kierunek II
Wykazano obecność transkryptów PPO, OX1R i OX2R (real-time PCR) oraz białek PPO,
OXA,
OXB
i
ich
receptorów
(analiza
Western
blot
i/lub
immunohistochemia
/immunocytochemia): 1) w obszarach podwzgórza zaangażowanych w syntezę i sekrecję
GnRH (MBH, POA, SME), 2) w części gruczołowej i nerwowej przysadki (AP, NP), 3)
w macicy (nabłonek gruczołowy, powierzchniowy i komórki zrębu endometrium oraz
mięśniówka podłużna i okrężna) świni w fazie wczesno- (dzień 2-3), środkowo- (dzień 10-12)
i późno-lutealnej (dzień 14-16) oraz pęcherzykowej (dzień 17-19) cyklu rujowego, a także 4)
w ciałkach żółtych z fazy wczesno-, środkowo- i późno-lutealnej cyklu oraz 5) w komórkach
ziarnistych i komórkach osłonki wewnętrznej pęcherzyków jajnikowych wyizolowanych
w 17-19 dniu cyklu. Zlokalizowanie komponentów systemu oreksynowego na wszystkich
poziomach osi HPG oraz w macicy świń wskazuje, że hormony te wytwarzane lokalnie
13
działając poprzez swoiste receptory kontrolują funkcjonowanie układu rozrodczego u tego
gatunku. Podobnie jak w przypadku leptyny, otrzymane wyniki dają podstawę do
stwierdzenia, że wpływ ten może mieć charakter pośredni - poprzez regulację hormonów
podwzgórzowo-przysadkowych, jak i bezpośredni, związany z działaniem oreksyn w obrębie
jajnika i macicy. Zróżnicowany poziom transkryptów i białek oreksyn oraz ich receptorów
w podwzgórzu, przysadce, jajnikach i macicy świń w poszczególnych fazach cyklu rujowego
wskazuje wpływ statusu hormonalnego samic na ekspresję systemu oreksynowego u świń.
Wniosek ten został poparty wynikami kolejnego doświadczenia, w którym zaobserwowano
zmiany stężenia OXA i OXB (RIA - radioimmunologia) we krwi świń w czasie cyklu
rujowego. Koncentracja OXA w osoczu krwi była istotnie wyższa w 2-3 dniu cyklu
w porównaniu z dniem 10-12 i 14-16. Natomiast wyższe stężenie OXB odnotowano w 17-19
dniu w porównaniu z 14-16 dniem cyklu. Stwierdzono również, w warunkach in vitro, wpływ
OXA i OXB na uwalnianie P4 przez komórki lutealne, ziarniste i osłonki wewnętrznej, E2
przez komórki ziarniste i osłonki wewnętrznej oraz A4 i testosteronu (T) przez komórki
osłonki wewnętrznej. OXB w stężeniu 10 nM pobudzała produkcję P4 przez komórki lutealne
z 10-12 dnia cyklu. OXA (1nM) pobudzała produkcję E2, natomiast OXB (10 nM) obniżała
sekrecję E2 przez komórki ziarniste. Dodatkowo, OXB (1nM) obniżała sekrecję E2 przez
komórki osłonki wewnętrznej. Działanie oreksyn było modulowane w obecności inhibitorów
OX1R lub OX2R oraz gonadotropin: FSH (hormon folikulotropowy) i LH. Otrzymane wyniki
potwierdzają bezpośredni wpływ oreksyn na procesy rozrodcze świń.
(Publikacje: 11, 12, 14, 15, 16, 19, 21, 24, 28)
Kierunek III
Kolejny cykl doświadczeń dotyczył określenia roli adiponektyny w regulacji układu
rozrodczego. Podobnie jak w przypadku leptyny i oreksyn, obecność mRNA (real-time PCR)
i białek (Western blot) adiponektyny i jej receptorów stwierdzono na wszystkich poziomach
osi HPG: 1) w strukturach podwzgórza, w których ma miejsce synteza i sekrecja GnRH
(MBH, POA, SME), 2) w przysadce w przednim (AP) i tylnym jej płacie (NP) oraz 3)
w jajniku w ciałkach żółtych, komórkach ziarnistych i komórkach osłonki wewnętrznej
pęcherzyków. Można, zatem stwierdzić, że adiponektyna wytwarzana lokalnie działając
poprzez swoiste receptory wpływa na funkcjonowanie układu rozrodczego kontrolując oś
14
HPG lub działając bezpośrednio w jajniku. Poziom transkryptów i białek wszystkich
komponentów systemu adiponektynowego zmieniał się w zależności od fazy cyklu rujowego,
w której izolowano tkanki (dzień 2-3, 10-12, 14-16 i 17-19), wskazując tym samym wpływ
środowiska hormonalnego samic na ekspresję tego systemu i wrażliwość badanych struktur.
Powyższą
konkluzję
potwierdza
zmieniający
się
poziom
adiponektyny
(test
immunoenzymatyczny – ELISA) we krwi świń w czasie cyklu rujowego. Najniższe stężenie
adiponektyny zaobserwowano w fazie pęcherzykowej w porównaniu do fazy wczesno-,
środkowo- i późno-lutealnej cyklu rujowego. W badaniach in vitro wykazano wpływ
adiponektyny na podstawową i stymulowaną GnRH i/lub insuliną sekrecję LH i FSH przez
komórki AP w 2-3, 10-12, 14-16 i 17-19 dniu cyklu rujowego. Adiponektyna stymulowała
podstawową sekrecję FSH, natomiast nie wpływała na uwalnianie LH przez komórki AP we
wszystkich badanych fazach cyklu rujowego. Adiponektyna modulowała sekrecję LH i FSH
stymulowaną GnRH i/lub insuliną w sposób zależny od fazy cyklu rujowego. Uzyskane
wyniki potwierdzają możliwość pośredniego wpływu adiponektyny na układ rozrodczy
poprzez regulowanie uwalniania gonadotropin. W kolejnych eksperymentach in vitro
stwierdzono zależny od fazy cyklu wpływ adiponektyny na podstawową i stymulowaną
LH/FSH i/lub insuliną sekrecję hormonów steroidowych w jajniku świń. W fazie lutealnej,
adiponektyna stymulowała sekrecję P4 przez komórki pochodzące z dojrzałych ciałek żółtych.
W komórkach ziarnistych, adiponektyna pobudzała uwalnianie E2, natomiast aktywowanie
sekrecji P4 wymagało obecności insuliny. W komórkach osłonki wewnętrznej, adiponektyna
hamowała produkcję T i uwalnianie P4 aktywowane przez LH z insuliną. Odwrotny efekt
zanotowano w przypadku E2, którego sekrecja stymulowana przez LH z insuliną wzrastała
pod wpływem adiponektyny. Adiponektyna obniżała stymulowane insuliną uwalnianie A4
przez komórki osłonki wewnętrznej, natomiast w komórkach aktywowanych przez LH
i insulinę, adiponektyna pobudzała tę sekrecję. Wykazanie wpływu adiponektyny na
aktywność sekrecyjną komórek jajnika potwierdza bezpośredni wpływ tego hormonu na
funkcjonowanie układu rozrodczego.
Wykazaliśmy również wpływ adiponektyny in vitro na profil transkryptomiczny
(mikromacierze) komórek lutealnych jajnika i gruczołowego płata przysadki świni
izolowanych w 10-12 dniu cyklu rujowego. Ten cykl badań stanowi część rozprawy
doktorskiej mgr Karola Szeszko (artykuł oparty o część pracy doktorskiej dotyczącej
komórek lutealnych został opublikowany w Functional & Integrative Genomics, w fazie
opracowywania są wyniki dotyczące komórek AP).
15
Ponadto, stwierdziliśmy wpływ P4, estrogenów i prostaglandyn na ekspresję systemu
adiponektynowego w inkubowanych in vitro skrawkach endometrium i miometrium
w okresie wczesnej ciąży i w 10-11 dniu cyklu rujowego. Ten cykl badań stanowi część
rozprawy doktorskiej mgr Kamila Dobrzynia (artykuły oparte o część pracy doktorskiej
dotyczącej P4, estrogenów i prostaglandyn zostały wysłane odpowiednio do redakcji Journal
of Animal Science, Theriogenology i Reproduction Fertility and Development).
(Publikacje: 22, 25, 26, 27, 29, 31)
Opisane powyżej wyniki potwierdzają, że u świń leptyna, oreksyny i adiponektyna
mogą odgrywać istotną rolę w kontrolowaniu funkcjonowania układu rozrodczego
stanowiąc łącznik między homeostazą energetyczną a rozrodem. Przeprowadzone
badania dostarczyły nowych informacji na temat hormonów, które znane były
dotychczas głównie z udziału w kontroli homeostazy energetycznej. Na podkreślenie
zasługuje fakt, że w przeprowadzonych badaniach analizą objęto wszystkie struktury osi
HPG, macicę w okresie cyklu rujowego i wczesnej ciąży oraz trofoblasty.
Wykaz omówionych publikacji:
(przy publikacjach podano punkty MNiSW wg Komunikatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie
wykazu czasopism naukowych z roku wydania i z dnia 23. grudnia 2015 r. oraz IF według listy Journal Citation
Reports (JCR) z roku wydania i z roku 2015; dla publikacji z 2016 r. IF podano z 2015 r.)
1. Smolińska N., Przała J., Kamiński T., Siawrys G., Gajewska A., Kochman K., Okrasa S.
2004. Leptin gene expression in the hypothalamus and pituitary of pregnant pigs.
Neuroendocrinology Letters, 25(3): 191-195.
10 pkt. MNiSW; 15 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,048; IF 2015 = 0,946
2. Siawrys G., Przała J., Kamiński T., Smolińska N., Gajewska A., Kochman K., Skowroński
M., Staszkiewicz J. 2005. Long form leptin receptor mRNA expression in the
hypothalamus and pituitary during early pregnancy in the pig. Neuroendocrinology Letters,
26(4): 305-309.
10 pkt. MNiSW; 15 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,005; IF 2015 = 0,946
3. Kamiński T., Smolińska N., Gajewska A., Siawrys G., Okrasa S., Kochman K., Przała J.
2006. Leptin and long form of leptin receptor genes expression in the hypothalamus and
16
pituitary during the luteal phase and early pregnancy in pigs. Journal of Physiology and
Pharmacology, 57(1): 95-108.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,974; IF 2015 = 2,804
4. Przała J., Gregoraszczuk EL., Kotwica G., Stefańczyk-Krzymowska S., Zięcik AJ., Blitek
A., Ptak A., Rak A., Wójtowicz A., Kamiński T., Siawrys G., Smolińska N., Franczak A.,
Kurowicka B., Oponowicz A., Wąsowska B., Chłopek J., Kowalczyk AE., Kaczmarek
MM., Wacławik A. 2006. Mechanisms ensuring optimal conditions of implantation and
embryo development in the pig. Reproductive Biology, 6(1): 479-491.
6 pkt. MNiSW; 15 pkt. MNiSW 2015, IF = 0; IF 2015 = 1,722
5. Bogacka I., Przała J., Siawrys G., Kamiński T., Smolińska N. 2006. The expression of
short form of leptin receptor gene during early pregnancy in the pig examined by
quantitative real time RT-PCR. Journal of Physiology and Pharmacology, 57(3): 479-89.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,974; IF 2015 = 2,804
6. Smolińska N., Kamiński T., Siawrys G., Przała J. 2007. Long form of leptin receptor gene
and protein expression in the porcine ovary during the estrous cycle and early pregnancy.
Reproductive Biology, 7(1): 17-39.
6 pkt. MNiSW; 15 pkt. MNiSW 2015, IF = 0; IF 2015 = 1,722
7. Smolińska N., Siawrys G., Kamiński T., Przała J. 2007. Leptin gene and protein
expression in the trophoblast and uterine tissues during early pregnancy and the estrous
cycle of pigs. Journal of Physiology and Pharmacology, 58(3): 563-581.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 4,466; IF 2015 = 2,804
8. Siawrys G., Kamiński T., Smolińska N., Przała J. 2007. Expression of leptin and long
form of leptin receptor genes and proteins in pituitary of cyclic and pregnant pigs. Journal
of Physiology and Pharmacology, 58(4): 845-857.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 4,466; IF 2015 = 2,804
9. Smolińska N., Kamiński T., Siawrys G., Przała J. 2009. Long form of leptin receptor gene
and protein expression in the porcine trophoblast and uterine tissues during early
pregnancy and the oestrous cycle. Animal Reproduction Science, 113(1-4): 125-136.
24 pkt. MNiSW; 30 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,563; IF 2015 = 1,377
10. Siawrys G., Kamiński T., Smolińska N., Przała J. 2009. Expression of leptin and longform leptin-receptor proteins in porcine hypothalamus during oestrous cycle and
pregnancy. Reproduction in Domestic Animals, 44(6): 920-926.
24 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,606; IF 2015 = 1,210
17
11. Kamiński T., Smolińska N., Nitkiewicz A., Przała J. 2010. Expression of orexin receptors
1 (OX1R) and 2 (OX2R) in the porcine pituitary during the oestrous cycle. Animal
Reproduction Science, 117(1-2): 111-118.
32 pkt. MNiSW; 30 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,721; IF 2015 = 1,377
12. Kamiński T., Smolińska N., Nitkiewicz A., Przała J. 2010. Expression of orexin receptors
1 (OX1R) and 2 (OX2R) in the porcine hypothalamus during the oestrous cycle. Journal
of Physiology and Pharmacology, 61(3): 363-371.
32 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,13; IF 2015 = 2,804
13. Smolińska N., Kamiński T., Siawrys G., Przała J. 2010. Leptin gene and protein
expression in the ovary during the oestrous cycle and early pregnancy in pigs.
Reproduction in Domestic Animals, 45(5): 174-183.
32 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,606; IF 2015 = 1,210
14. Nitkiewicz A., Smolińska N., Przała J., Kamiński T. 2010. Expression of orexin receptors
1 (OX1R) and 2 (OX2R) in the porcine ovary during the oestrous cycle. Regulatory
Peptides, 165(2-3): 186-90.
27 pkt. MNiSW; 20 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,473; IF 2015 = 1,813
15. Kamiński T., Smolińska N. 2012. Expression of orexin receptors in the pituitary.
Vitamins and Hormones, 89: 61-73. Review.
30 pkt. MNiSW; 20 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,296; IF 2014 = 2,039
16. Nitkiewicz A, Smolińska N., Maleszka A., Kieżun M., Kamiński T. 2012. Localization of
orexin A and orexin B in the porcine uterus: the effect of the oestrous cycle. Reproductive
Biology, 12(2): 135-55.
15 pkt. MNiSW; 15 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,222; IF 2015 = 1,722
17. Siawrys G., Smolińska N. 2012. Direct in vitro effect of LH and steroids on leptin gene
expression and leptin secretion by porcine luteal cells during the mid-luteal phase of the
estrous cycle. Reproductive Biology, 12(3): 317-323.
15 pkt. MNiSW; 15 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,222; IF 2015 = 1,722
18. Smolińska N., Kamiński T., Siawrys G., Przała J. 2013. Expression of leptin and its
receptor genes in the ovarian follicles of cycling and early pregnant pigs. Animal, 7(1):
109-117.
35 pkt. MNiSW; 40 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,784; IF 2015 = 1,508
19. Kamiński T., Nitkiewicz A., Smolińska N. 2013. Changes in plasma orexin A and orexin
B concentrations during the estrous cycle of the pig. Peptides, 39: 175-177.
25 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,614; IF 2015 = 2,535
18
20. Smolińska N., Kamiński T., Siawrys G., Przała J. 2013. Ontogeny of the long form of
leptin receptor gene expression in the porcine ovarian follicles. Polish Journal of
Veterinary Sciences, 16(1): 101-105.
20 pkt. MNiSW; 20 pkt. MNiSW 2015, IF = 0,712; IF 2015 = 0,719
21. Maleszka A., Smolińska N., Nitkiewicz A., Kieżun M., Chojnowska K., Dobrzyń K.,
Jazowska J., Kamiński T. 2013. Expression of orexin A and B in the porcine
hypothalamus during the oestrous cycle. Journal of Physiology and Pharmacology, 64(1):
55-63.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,72; IF 2015 = 2,804
22. Kieżun M., Maleszka A., Smolińska N., Nitkiewicz A., Kamiński T. 2013. Expression of
adiponectin receptors 1 (AdipoR1) and 2 (AdipoR2) in the porcine pituitary during the
oestrous cycle. Reproductive Biology and Endocrinology, 11: 18.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,409; IF 2015 = 2,147
23. Siawrys G., Smolińska N. 2013. In vitro effects of luteinizing hormone, progesterone and
oestradiol-17β on leptin gene expression and leptin secretion by porcine luteal cells
obtained in early pregnancy. Journal of Physiology and Pharmacology, 64(4): 513-520.
20 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 2,72; IF 2015 = 2,804
24. Smolińska N., Nitkiewicz A., Maleszka A., Kieżun M., Dobrzyń K., Czerwińska J.,
Chojnowska K., Kamiński T. 2014. The effect of the estrous cycle on the expression of
prepro-orexin gene and protein and the levels of orexin A and B in the porcine pituitary.
Animal, 8(2): 300-307.
35 pkt. MNiSW; 40 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,841; IF 2015 = 1,508
25. Kamiński T., Smolińska N., Maleszka A., Kieżun M., Dobrzyń K., Czerwińska J.,
Szeszko K., Nitkiewicz A. 2014. Expression of adiponectin and its receptors in the
porcine hypothalamus during the oestrous cycle. Reproduction in Domestic Animals,
49(3): 378-386.
25 pkt. MNiSW; 25 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,515; IF 2015 = 1,210
26. Maleszka A., Smolińska N., Nitkiewicz A., Kieżun M., Dobrzyń K., Czerwińska J.,
Szeszko K., Kamiński T. 2014. Expression of adiponectin receptors 1 and 2 in the ovary
and concentration of plasma adiponectin during the oestrous cycle of the pig. Acta
Veterinaria Hungarica, 22: 1-11.
20 pkt. MNiSW; 20 pkt. MNiSW 2015, IF = 0,646; IF 2015 = 0,871
27. Maleszka A., Smolińska N., Nitkiewicz A., Kieżun M., Chojnowska K., Dobrzyń K.,
Szwaczek H., Kamiński T. 2014. Adiponectin expression in the porcine ovary during the
19
oestrous cycle and its effect on ovarian steroidogenesis. International Journal of
Endocrinology, 957076.
20 pkt. MNiSW; 20 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,948; IF 2015 = 2,376
28. Nitkiewicz A., Smolińska N., Maleszka A., Chojnowska K., Kamiński T. 2014.
Expression of orexins and their precursor in the porcine ovary and the influence of orexins
on ovarian steroidogenesis in pigs. Animal Reproduction Science, 148(1-2): 53-62.
30 pkt. MNiSW; 30 pkt. MNiSW 2015, IF = 1,511; IF 2015 = 1,377
29. Kieżun M., Smolińska N., Maleszka A., Dobrzyń K., Szeszko K., Kamiński T. 2014.
Adiponectin expression in the porcine pituitary during the estrous cycle and its effect on
LH and FSH secretion. American Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism,
307(11): E1038-46.
40 pkt. MNiSW; 40 pkt. MNiSW 2015, IF = 3,785; IF 2015 = 3,825
30. Czerwińska J., Chojnowska K., Kamiński T., Bogacka I., Panasiewicz G., Smolińska N.,
Kamińska B. 2015. Adiponectin expression in the porcine pituitary during the estrous
cycle and its effect on LH and FSH secretion. Folia Biologica (Kraków), 63(4).
20 pkt. MNiSW, IF = 0,562
31. Szeszko K., Smolińska N., Kieżun M., Dobrzyń K., Maleszka A., Kamiński T. 2016. The
influence of adiponectin on the transcriptomic profile of porcine luteal cells. Functional &
Integrative Genomics, 16(2): 101-14.
30 pkt. MNiSW, IF 2015 = 2,265
5.1. Informacje bibliometryczne:

Index Hirscha (26.07.2016 r.)
według bazy Web of ScienceTM All Databases - 11
według bazy Web of ScienceTM Core Collection - 11
według bazy Scopus - 11

Sumaryczny IF publikacji (według listy JCR, zgodnie z rokiem opublikowania; dla
publikacji z 2016 r. przyjęto IF z 2015 r.):
Osiągnięcie naukowe:
IF = 7,621
Pozostałe prace:
IF = 59,804
Razem:
IF = 67,425
20

Liczba punktów MNiSW (wg wykazu czasopism naukowych z roku wydania i z dnia
23. grudnia 2015 r.)

Osiągnięcie naukowe:
125 punktów MNiSW; 125 punktów MNiSW 2015
Pozostałe prace:
719 punktów MNiSW; 755 punktów MNiSW 2015
Razem:
844 punktów MNiSW; 880 punktów MNiSW 2015
Liczba cytowań publikacji (26.07.2016 r.)
według bazy Web of ScienceTM All Databases - 307 (34 publikacje w bazie)
według bazy Web of ScienceTM Core Collection - 284 (34 publikacje w bazie)
według bazy Scopus - 300 (34 publikacje w bazie)
5.2.
Pozostałe
osiągnięcia
naukowe
i
dydaktyczne
przedstawiono
w
„Wykazie
opublikowanych prac naukowych oraz informacjach o osiągnięciach dydaktycznych,
współpracy naukowej i popularyzacji nauki”.
Olsztyn, 02.08.2016 r.
21