Stanowisko w sprawie projektu ustawy zmieniającej ustawę o

STANOWISKO Nr 7/13/VI
NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ
z dnia 24 maja 2013 r.
w sprawie projektu ustawy zmieniającej ustawę o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawę o zmianie
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych oraz niektórych innych ustaw
Naczelna Rada Lekarska po rozpatrzeniu projektu ustawy zmieniającej ustawę o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz
ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, przekazanego przy piśmie pana
Sławomira Neumanna Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia z dnia 15 maja
2013 r., popiera proponowane w nim rozszerzenie definicji lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej i tym samym stworzenie możliwości udzielania świadczeń
zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej w ramach systemu powszechnego
ubezpieczenia zdrowotnego przez lekarzy pediatrów i lekarzy internistów. Naczelna
Rada
Lekarska
stwierdza,
że
rozwiązanie
to
przyczyni
się
do
lepszego
zabezpieczenia świadczeń z zakresu POZ zarówno dla dzieci jak też dorosłych
pacjentów.
Jednocześnie Naczelna Rada Lekarska zauważa, że propozycje przedstawione
w projekcie nie stanowią remedium na inne istotne problemy, z którymi boryka się
podstawowa opieka zdrowotna w Polsce, a do których należą przede wszystkim
niedofinansowanie podstawowej opieki zdrowotnej oraz finansowanie jej wyłącznie w
oparciu o stawkę kapitacyjną, brak zachęt do rozpoczynania specjalizacji z medycyny
rodzinnej oraz bardzo krótki katalog badań dostępnych w podstawowej opieki
zdrowotnej.
Mając powyższe na uwadze Naczelna Rada Lekarska zgłasza następujące postulaty
związane z funkcjonowaniem podstawowej opieki zdrowotnej:
1. Podwyższenie stawki kapitacyjnej
1
Aktualna stawka kapitacyjna wymaga podwyższenia bowiem mimo rosnącej inflacji
stawka nie uległa zmianie od 2008 roku. Stawka kapitacyjna powinna być
zróżnicowana wagowo według zasad wynikających z naukowej skrupulatnej analizy
danych,
która
wskazuje
na
grupy
wiekowe
wymagające
zwiększenia
dofinansowania. Opłacanie stawką kapitacyjna podstawowej opieki zdrowotnej
(POZ) gwarantuje bezpieczną dla płatnika możliwość zrealizowania konstytucyjnych
zapisów dotyczących opieki zdrowotnej. Ponadto związana ze stawką kapitacyjna
relacja lekarza POZ z pacjentem pozwala na zminimalizowanie wpływu opisywanej
przez ekonomikę zdrowia, asymetrii w zdolności wykorzystania informacji pomiędzy
obywatelem a nastawionym rynkowo systemem, która stanowi istotną barierę dla
dokonywania przez obywatela właściwych, świadomych wyborów.
2. Wprowadzenie motywacji finansowej w POZ za osiąganie celów profilaktyki opartej
o EBM.
Światowa literatura naukowa dotycząca profilaktyki i ekonomiki zdrowia silnie
wspiera zasadność następujących działań profilaktycznych w podstawowej opiece
zdrowotnej:
osiągniecie
poziomu
wyszczepialnosci
zabezpieczającej
przed
rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych, przesiew w kierunku raka szyjki macicy
poprzez upowszechnienie badań cytologicznych, okresowy pomiar ciśnienia
tętniczego w trakcie wizyty u lekarza POZ, minimalna interwencja antynikotynowa
oraz krótka interwencja u osób pijących ryzykownie i szkodliwie alkohol.
3. Rozszerzenie możliwości diagnostyczno - terapeutycznych POZ i
zastosowanie opłaty za świadczenie za wykonanie określonych procedur w POZ.
W trakcie specjalizacji lekarze rodzinni nabywają ściśle zdefiniowane umiejętności
diagnostyczno- terapeutyczne. Te same procedury realizują w ramach kontraktów z
NFZ także inni lekarze reprezentujący wąskie specjalności. Obecna konstrukcja
systemu opieki zdrowotnej i opłata za świadczenie tworzy silną motywację dla
Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej (AOS) do wykonywania tych procedur poza
POZ, co przyczynia się do wydłużenia czasu oczekiwania na konsultacje
specjalistyczne.
4. Wprowadzenie opłaty w oparciu o zasady obowiązujące w ambulatoryjnej opiece
specjalistycznej (AOS) za leczenie wybranych chorób przewlekłych.
2
Rozszerzone możliwości diagnostyczne POZ umożliwią pełne wykorzystanie
kompetencji lekarza rodzinnego. Wprowadzenie w POZ dla leczenia schorzeń
przewlekłych
zasad
finansowania
stworzonych
dla
AOS
będzie
bodźcem
odciążającym AOS. Usprawni to leczenie wielu schorzeń przewlekłych we
współpracy lekarza POZ z lekarzami węższych specjalności oraz zwiększy
dostępność w sytuacjach niezbędnych, koniecznych konsultacji lekarzy innych
specjalności.
Ponadto Naczelna Rada Lekarska stwierdza, że istnieje konieczność wprowadzenia
zmian systemowych zmierzających do wyłączenia nocnej i świątecznej opieki
zdrowotnej ze struktur podstawowej opieki zdrowotnej z uwagi na jej całkowicie
odmienny charakter, oraz odmienny zakres świadczonych usług medycznych.
Świadczenia medyczne związane z koniecznością wyjazdu do pacjenta powinny
zostać włączone do świadczeń pogotowia ratunkowego co pozwoli uniknąć sporów
kompetencyjnych
między
świadczeniodawcami.
Dyspozytor
ratownictwa
medycznego (pogotowia ratunkowego) będzie określał:
1. czy w ogóle konieczny jest wyjazd do pacjenta (co jest czynione obecnie)
2. jeśli, wg dyspozytora, taki wyjazd byłby konieczny będzie on (dyspozytor)
dysponował pełna paletą możliwości:
a.
zespołem reanimacyjnym z lekarzem
b.
zespołem wyjazdowym podstawowym z ratownikami medycznymi
c.
lekarzem mogącym dojechać do pacjenta.
Decydując o rodzaju wysyłanej pomocy będzie kierował się tylko wskazaniami
medycznymi, a nie rodzajem świadczeń zakontraktowanych z NFZ. Rozwiązanie to
zwiększy skuteczność sytemu ratownictwa, bezpieczeństwo pacjentów oraz
zmniejszy koszt działań systemu.
Świadczenia medyczne, które mogą być wykonane w systemie stacjonarnym
(przybycie pacjenta do świadczeniodawcy) powinny zostać włączone w świadczenia
izb przyjęć szpitalnych. Pozwoli to uniknąć sytuacji, potencjalnie niebezpiecznych,
odsyłania zgłaszających się pacjentów do innego świadczeniodawcy mającego
zakontraktowane te usługi. Jednocześnie zbędne staną się dodatkowe wymogi
dotyczące wyposażenia lub dostępności do diagnostyki obrazowej i laboratoryjnej,
gdyż z zasady każdy szpital takie możliwości ma zawsze większe od najlepiej
wyposażonej poradni.
3
Zdaniem Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej świadczenia nocnej i świątecznej
opieki zdrowotnej winny być finansowane z innego źródła niż podstawowa opieka
zdrowotna, co wynika z ich odmiennego charakteru. Jednocześnie zwracamy uwagę,
że poza finansowaniem ryczałtowym niezbędne jest finansowanie zależne od ilości
wykonanych usług, skoro świadczeniobiorca nie jest związany z określonym
świadczeniodawcą
nocnej
opieki.
Istnieje
potrzeba
korygowania
wysokości
finansowania usług w zależności od warunków lokalnych udzielania świadczeń
(miasto, wieś, góry, itp.).
Naczelna Rada Lekarska stoi na stanowisku, że w nocnej i świątecznej opiece
zdrowotnej usługi wyjazdowej opieki winien udzielać lekarz posiadający kwalifikacje
odpowiednie dla systemu ratownictwa lub posiadający kwalifikacje wymagane przy
udzielaniu
świadczeń
podstawowej
opieki
zdrowotnej.
Opiekę
stacjonarną
sprawować winni lekarze o kwalifikacjach wymaganych dla personelu Izby Przyjęć
lub posiadający kwalifikacje wymagane do udzielania świadczeń podstawowej opieki
zdrowotnej.
Zdaniem Naczelnej Rady Lekarskiej system nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej
powinien być tak skonstruowany, żeby zabezpieczał niezbędne świadczenia, a nie
zachęcał do zastępowania usług podstawowej opieki zdrowotnej świadczeniami
nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
4