Wytyczne MAN dotyczące zabudów

Transkrypt

Wytyczne MAN dotyczące zabudów
Wytyczne MAN dotyczące zabudów
Napędy dodatkowe Edycja 2015 Wersja 2.0
Engineering the Future – since 1758
MAN Truck & Bus AG
W Y D A W C A
MAN Truck & Bus AG
(W tekście dalej zwany MAN)
Technical Sales Support
Application Engineering
Dachauer Str. 667
D-80995 Monachium
E-Mail: [email protected]
Faks: + 49 (0) 89 1580 4264
www.manted.de
Niniejsza wersja polska stanowi tiumaczenie.
Przy wątpliwościach lub w przypadkach spornych miarodajny jest waźny
oryginal niemieckojęzyczny.
Zmiany techniczne wynikające z postępu technicznego zastrzeżone.
© 2016 MAN Truck & Bus Aktiengesellschaft
Przedruk, powielanie lub tłumaczenie, również we fragmentach, bez pisemnego zezwolenia firmy
MAN Truck & Bus AG jest niedozwolone. MAN zastrzega sobie wyraźnie wszelkie prawa wynikające z ustawy o
prawie autorskim.
Trucknology® i MANTED® są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy MAN Truck & Bus AG.
Jeśli oznaczenia są znakami towarowymi, to nawet bez znaków (® ™), uznane są za chronione znaki towarowe
uprawnionego podmiotu.
IEdycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Spis treści
1.0
1.1
1.2
Ogólne zasady................................................................................... 3
Obliczanie mocy i momentu obrotowego.......................................... 5
Podłączenie wałka przegubowego na przystawce odbioru mocy..... 6
2.0
Regulacja prędkości obrotowej silnika............................................... 8
2.1
Regulacja ZDR przez elementy obsługowe tempomatu.................... 8
2.2
Regulacja prędkości obrotowej ze złączem ZDR............................. 10
2.3
Uruchomienie i zatrzymanie silnika spoza kabiny kierowcy............ 11
2.4
Blokada przełączania przekładni i przełącznik położenia
neutralnego...................................................................................... 12
2.5
Praca stacjonarna i niestacjonarna.................................................. 13
3.0
3.1
3.1.1
3.1.2
3.1.3
3.1.4
3.1.5
3.2
3.2.1
3.2.2
3.2.3
3.2.4
3.2.5
3.2.6
3.2.7
3.2.8
3.2.9
Opis techniczny przystawek odbioru mocy..................................... 14
Przystawki odbioru mocy MAN........................................................ 14
Rowkowe koło pasowe.................................................................... 14
Przystawka odbioru mocy na sprężarce powietrza......................... 16
Napęd z wałka rozrządu, przystawka odbioru mocy po stronie
kołs zamachowego (SSNA).............................................................. 18
Podparcie pomp hydraulicznych na przystawce odbioru mocy
po stronie koła zamachowego......................................................... 29
Przystawka odbioru mocy w przekładni rozdzielczej....................... 32
Przystawka odbioru mocy na przekładni......................................... 35
Rozróżnienie..................................................................................... 35
Zależne od przekładni przystawki odbioru mocy............................. 35
Przystawki odbioru mocy zależne od silnika................................... 41
Przystawki odbioru mocy na przekładni z WSK.............................. 44
Przystawka odbioru mocy w przekładni automatycznej ZF HP....... 45
Przystawki odbioru mocy i intarder.................................................. 47
Przystawki odbioru mocy w MAN HydroDrive................................. 48
Przystawki odbioru mocy na przekładni ZF
(Dane techniczne i tabele)................................................................ 48
Przystawka odbioru mocy w przekładni EATON
(Dane techniczne i tabele)................................................................ 48
Jeśli nie zaznaczono inaczej: wszystkie wymiary w mm, wszystkie ciężary i ładunki w kg.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
II
Niniejsza dyrektywa dotycząca nadwozi jest skierowana do profesjonalnych firm nadbudowujących i
przebudowujących. W związku z tym w niniejszych wytycznych dotyczących nadwozi przyjęto odpowiednią wiedzę
ogólną. Należy przestrzegać, aby niektóre prace były wykonywane wyłącznie przez odpowiednio wykwalifikowany
personel, w celu uniknięcia ryzyka obrażeń oraz osiągnięcia jakości niezbędnej
Oznaczenia
W tej dyrektywie dotyczącej nadwozi są wykorzystywane następujące oznaczenia:
Informacja
Ta wskazówka zwraca uwagę na dalsze informacje.
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Ta wskazówka zwraca uwagę na możliwość uszkodzenia pojazdu.
Wskazówka dot. ochrony środowiska
Ta wskazówka informuje o kwestiach związanych z ochroną środowiska.
Ostrzeżenie
Ostrzeżenie zwraca uwagę na ryzyko wypadku lub odniesienia obrażeń przez różne osoby.
2Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
1.0
Ogólne zasady
Przystawki odbioru mocy stanowią element łączący silnik pojazdu i napędzane agregaty, np. sprężarki lub pompy
hydrauliczne.
Staranny wybór przystawki mocy i kontrola sytuacji montażowej są niezbędne dla późniejszego bezawaryjnego
użytkowania pojazdu.
MAN (adres patrz wyżej pod „Wydawca”) pozostaje do dyspozycji w kwestii ewentualnych zapytań i porad.
Wytyczne dotyczące nadwozi dla przystawek odbioru mocy nie zastępują instrukcji obsługi pojazdu.
Informacja
Zabudowa przystawek odbioru mocy, które nie są oferowane fabrycznie dla danej konfiguracji pojazdu, następuje
na odpowiedzialność montującego.
Przystawki odbioru mocy mogą być montowane w wymienionych miejscach, niekiedy równocześnie:
•
Przy silniku
-
Po stronie przedniej silnika (np. przedni odbiór mocy wału korbowego z 2-rowkową podkładką
paska klinowego, bezpośredni montaż pompy na sprężarce powietrza)
-
Z tyłu silnika (np. odbiór mocy wałka rozrządu, przystawka odbioru mocy po stronie
koła zamachowego)
•
Na przekładni
•
Na przekładni rozdzielczej.
Podczas wyboru przystawki odbioru mocy należy uwzględniać następujące czynniki:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dopuszczalne momenty obrotowe
Kierunek obrotów
Współczynniki uderzeniowe
Żywotność
Krytyczna prędkość obrotowa
Maksymalna długość wałka przegubowego
Kąt ugięcia i przestrzeń montażowa wałka przegubowego
Tłumaczenie
Technologia przekładni (OD/DD)
Chłodzenie (brak zatoru ciepła na przystawce odbioru mocy)
Montaż i dostępność
Zabudowa pompy
Instrukcje producenta przystawki odbioru mocy
Instrukcje producenta pompy
Instrukcje producenta wałka przegubowego
Producenci przystawek odbioru mocy wydają własne publikacje, które zawierają szczegółowe informacje o:
•
•
•
właściwym wyborze przystawki odbioru mocy
właściwym zastosowaniu
unikaniu drgań i ich usuwaniu.
Dopuszczony dla przystawki odbioru mocy maksymalny moment obrotowy może być wykorzystywany tylko
wówczas, kiedy eksploatacja następuje całkowicie bez uderzeń mechanicznych i drgań. Rzadko jest to możliwe,
dlatego w praktyce trzeba uwzględnić współczynniki uderzeniowe przy wyborze przystawki odbioru mocy. Pod
pojęciem uderzenia rozumie się szybki, silny wzrost momentu obrotowego, który ponownie silnie opada po
bardzo krótkim czasie. Iloczyn maksymalnego i minimalnego momentu obrotowego nazywa się współczynnikiem
uderzeniowym.
Wymiarowanie musi być oparte o największy występujący moment obrotowy włącznie z współczynnikiem
uderzeniowym.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
3
Przystawki odbioru mocy muszą być chronione przed przeciążeniem termicznym, w razie potrzeby należy
montować oferowane przez MAN koło napędu wentylatora. Oprócz koła wirnika wentylatora dostępne są także
różne rozwiązania w zakresie wymienników ciepła do chłodzenia przekładni i przystawek odbioru mocy. Przez to
można osiągnąć stałą wytrzymałość w przypadku poszczególnych typów przystawek odbioru mocy. O szczegółach
w tym zakresie informuje MAN (adres, patrz wyżej pod „Wydawca”).
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Nie może powstawać zator ciepła, niewystarczające odprowadzanie ciepła prowadzi do uszkodzeń.
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Wskazówka dotycząca temperatury oleju przekładniowego:
Przekładnia i temperatura oleju przystawki odbioru mocy podczas pracy przystawki odbioru mocy nie mogą
przekraczać 110 °C.
Krótkotrwale (do maks. 30 minut) dopuszczalne są temperatury kulminacyjne maks. 130 °C.
Jeśli weryfikacja temperatury oleju daje wyższe wartości, konieczne jest dodatkowe rozwiązanie poprzez
chłodzenie zewnętrzne (np. koło napędowe wentylatora).
Jeśli poprzez zabudowę przystawki odbioru mocy usuwa się części osłony silnika, należy zastąpić je odpowiednimi
własnymi częściami. Należy zadbać o to, aby emisja hałasów nie była niedopuszczalnie wysoka. Należy przestrzegać
wskazówek zawartych w rozdziale „Zmiana podwozia” (w poszczególnych dokumentacjach serii), punkt „Zmiany
w silniku”.
Przystawki odbioru mocy nie są przeznaczone do promieniowego obciążenia łożyska przez napędy łańcuchowe
lub napędy z paskami klinowymi. Dlatego nie wolno montować kół łańcuchowych lub podkładek pasków klinowych
bezpośrednio na przystawce odbioru mocy.
Jeśli napędzane są agregaty, w przypadku których występuje ryzyko przeciążenia przystawki odbioru mocy, należy
zamontować zabezpieczenie przed przeciążeniem. Ten wymóg obowiązuje także wówczas, kiedy tylko poszczególne
kulminacje momentów obrotowych przekraczają dopuszczalny wymiar. W pojazdach TG można parametryzować
i kablować ograniczenia prędkości obrotowej i momentu przez warsztat serwisowy MAN w zakresie przyłącza
seryjnego.
Dokładniejsze opisy przyłączy, obłożenia pinów i informacje dotyczące parametryzacji są wymienione w dokumentacji
przyłączy dla wytycznych dotyczących nadwozi.
Wszystkie dane dotyczące kierunku obrotów należy rozumieć, co typowe w segmencie maszyn, z „kierunkiem
spojrzenia na czop”, czyli na miejsce odbioru napędu.
Prędkość obrotowa w miejscu odbioru napędu jest obliczana z prędkości obrotowej silnika, mnożonej przez
współczynnik prędkości obrotowej danej przystawki odbioru mocy.
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Niedopuszczalne są:
•
Wartości prędkości obrotowej < 800 / min. przy włączonej i pozostającej pod obciążeniem przystawką
odbioru mocy.
•
Stosunki przełożenia o wartościach liczb całkowitych, np. 1:1, 1:2 itp. ponieważ mogą występować drgania rezonansowe.
Przy prędkości obrotowej silnika < 800 / min. ze względu na niekorzystne właściwości w połączeniu z wałkami
przegubowymi na przystawce odbioru mocy może dojść do emisji hałasu i wibracji.
4Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
1.1
Obliczanie mocy i momentu obrotowego
Dla właściwego wyboru przystawki odbioru mocy konieczne są następujące dane napędzanego agregatu:
•
•
•
•
•
Zapotrzebowanie na moc, moment obrotowy
Kierunek obrotów
Czas eksploatacji
Prędkość obrotowa
Współczynniki uderzeniowe.
Podawany przy zamontowanych w przekładni zależnych od sprzęgła i silnika przystawkach odbioru mocy moment
napędowy wynosi w odniesieniu do nominalnej prędkości obrotowej 1500 obr./min. na przystawce odbioru mocy.
Przy wyższych prędkościach obrotowych moment napędowy redukuje się.
Jako stałą przyjmuje się tutaj moc napędową 1500 obr./min.
Wzór 01: Wyliczenie nominalnej mocy odbioru napędu
M [Nm] · nPTO [min-1]
__________________
P [kW]
=
9552
P
=
M
=
=
nPTO
Nominalna moc odbioru napędu w kilowatach
Dopuszczalny moment napędowy według karty danych
Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy –tutaj znamionowa
prędkość obrotowa 1500 obr./min
Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy –tutaj znamionowa prędkość obrotowa 1500 obr./min.
Wzór 02:
Obliczanie dopuszczalnego momentu napędowego przy prędkości obrotowej przystawki odbioru
mocy > 1500 obr./min
P [kW] · 9552
Mmax [Nm] = ____________
nPTO [min-1]
Mmax =
P
=
nPTO
=
dopuszczalny moment napędowy przy prędkości obrotowej> 1500 obr./min
Nominalna moc odbioru napędu w kilowatach (określona w poprzednim etapie
obliczeń)
Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy – tutaj rzeczywista
prędkość obrotowa
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
5
1.2
Podłączenie wałka przegubowego na przystawce odbioru mocy
Dla podłączenia wałka przegubowego obowiązują zasady określone w rozdziale III w punkcie 6.5 „Przekładnie i wały
przegubowe” (w poszczególnych dokumentacjach serii).
Pod względem kąta ugięcia obowiązują występujące warunki zarówno dla przegubów krzyżowych, jak i przegubów
z przebiegiem stałym:
•
•
Kąt ugięcia ≤ 7°, dopuszczalna jest tolerancja +1°
Docelowa bezwzględna różnica kąta między kątami ugięcia wału ≤ 1°, 0°.
Rysunek 01:
Geometria układu wałów przegubowych dla przystawki odbioru mocy
5
4
1
2
3
T_364_000007_0001_G
1)
Przekładnia
2)Agregat
3+4) Kołnierze muszą być ułożone równolegle
5)
Kąt ugięcia wałów przegubowych
6Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Przy określaniu długości wałka przegubowego należy uwzględnić długość ewentualnego montowanego elastycznego
sprzęgła.
Podane wartości obowiązują zarówno dla równego, jak i dla przestrzennego układu wałów przegubowych.
Przy przestrzennym układzie wałów przegubowych należy przyjąć występujący przestrzennie kąt ugięcia. Wyjątki
od podanych wartości muszą być jednoznacznie zatwierdzone przez MAN (adres patrz powyżej pod „Wydawca“).
W zakresie komunikacji i zakresie roboczym osób umieszczone wały przegubowe muszą być osłonięte lub zakryte.
W określonych przypadkach może być konieczna modyfikacja poszczególnych wsporników poprzecznych dla
zapewnienia prowadzenia wałów przegubowych pod dopuszczalnym kątem. Firma MAN oferuje w tym zakresie
własne rozwiązania.
W serii pojazdów TGL/TGM występuje np. możliwość montażu regulowanego w zakresie wysokości wspornika
poprzecznego portalu. Jeśli fabrycznie na przekładni zamontowane są jedna lub więcej przystawek odbioru mocy,
1 poprzecznica ramy (wspornik poprzeczny portalu) za przekładnią jest wykonana w sposób regulowany w zakresie
wysokości.
Dzięki temu można zainstalować wiązki wału przegubowego na przystawce odbioru mocy z uwzględnieniem
dopuszczalnego maksymalnego kąta ugięcia 7° (+1° tolerancji). W położeniu seryjnym poprzecznica włącznie z
łbem śruby wykracza o 70 mm poza górną krawędź ramy. Można też doposażyć regulowaną w zakresie wysokości
poprzecznicę (np. przy późniejszej zabudowie przystawki odbioru mocy).
Jeśli te rozwiązania nie są wystarczające, przewidziane działania wymagają zatwierdzenia przez MAN (adres, patrz
wyżej pod „Wydawca”).
Rysunek 02:
Regulowana w zakresie wysokości poprzecznica ramy w przystawce odbioru mocy na przekładni
70
1
30 4x
4x 30
T_327_000003_0001_G
1)
Kierunek jazdy
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
7
2.0
Regulacja prędkości obrotowej silnika
Zasadniczo moc wymagana przez silnik nie jest stała, niezależnie od tego, czy w trybie jazdy, czy w trybie pracy
agregatów. Wahające się zapotrzebowanie na moc przy stałej roboczej prędkości obrotowej musi zostać wyrównane
przez zmianę ilości wtrysku paliwa.
Przy stałej prędkości obrotowej obowiązuje zatem:
•
•
mniejsza moc – mniej paliwa
większa moc – więcej paliwa.
W zależności od nadwozia i celu zastosowania pojazdu wymaga się od przystawki odbioru mocy, a tym samym
od silnika, minimalnej, stałej lub maksymalnej prędkości obrotowej. Zwykle konieczne jest równoczesne spełnienie
kilku wymogów. Wszystkie silniki wysokoprężne MAN regulują prędkość obrotową i obciążenie z EDC
(EDC= Electronic Diesel Control). Ingerencje ze strony producenta nadwozia następują poprzez złącze ZDR
(ZDR = regulacja pośredniej prędkości obrotowej). ZDR może być też sterowane przez moduł KSM
(KSM = moduł sterujący specyficzny dla klienta).
Ustawiona prędkość obrotowa jest utrzymywana także pod obciążeniem, jakość regulacji jest każdorazowo wyższa
niż w przypadku regulatorów mechanicznych.
Niższe prędkości obrotowe nie prowadzą koniecznie przy eksploatacji przystawki odbioru mocy do niższego
zużycia lub niższej emisji hałasu. Silniki są zoptymalizowane do określonych sytuacji roboczych, które zapewniają
ekonomiczną i cichą pracę.
2.1
Regulacja ZDR przez elementy obsługowe tempomatu
Ciężarówki i ciągniki siodłowe MAN są wyposażone w dźwignię tempomatu do regulacji prędkości. Funkcją
tempomatu można sterować alternatywnie także przyciskami funkcyjnymi na kole kierownicy ze zintegrowanymi
przełącznikami.
Przy prędkości <= 20 km/h można regulować prędkość obrotową silnika także bez ingerencji w złącze ZDR.
Przycisk pamięci (rysunek 03 poz. 1 / rysunek 04 poz. 1) umożliwia ustawianie stałej prędkości obrotowej, naciskanie
+ i - służy do ustawiania roboczej prędkości obrotowej między górnym i dolnym limitem prędkości obrotowej i
wartość jest utrzymywana do naciśnięcia przycisku Off (rysunek 03 poz. 2 / rysunek 04 poz. 2) lub do wystąpienia
innych warunków wyłączania (np. naciśnięcie hamulca).
Wartość prędkości obrotowej można trwale zapisać przyciskiem pamięci Nacisnąć przycisk 1 (rysunek 03 poz. 1)
przez 2 sekundy, także po zatrzymaniu silnika i/lub tymczasowym trybie jazdy poprzez krótkie naciśniecie przycisku
pamięci 1 (rysunek 03 poz. 1).
8Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Rysunek 03:
Układ i funkcja dźwigni tempomatu
T_255_000001_0001_G
1
1)
2)
2
Przycisk pamięci
Przycisk Off
Rysunek 04:
Układ i funkcja koła kierownicy ze zintegrowanymi przełącznikami
2
1
T_464_000003_0001_G
1)
2)
Przycisk pamięci
Przycisk Off
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
9
2.2
Regulacja prędkości obrotowej ze złączem ZDR
EDC może być programowane do indywidualnego dopasowania regulacji silnika przy stosowaniu przystawek
odbioru mocy.
Można ustawiać:
•
•
•
•
•
Prędkość (np. redukcja prędkości maksymalnej przy stosowaniu przystawki odbioru mocy)
Pośrednie prędkości obr.
Graniczna prędkość obrotowa przy stosowaniu regulacji pośredniej prędkości obrotowej (np. do ochrony
agregatów)
Zachowanie regulacyjne i charakterystyka regulacji
Warunki łączeniowe.
Ingerencje ze sterownika nadwozia (np. polecenie przełączania do rozruchu pośredniej prędkości obrotowej)
i pozostające po stronie nadwozia rejestrowanie stanu roboczego (np. hamulec postojowy, położenie neutralne
przekładni, przełącznik przystawki odbioru mocy) realizowane są przez złącze ZDR. Aby możliwe było skorzystanie
z programowalnych rozwiązań, potrzebne są następujące informacje:
•
•
•
Złącze ZDR (serie 2000 L2000, M2000 i F2000)
Złącze do regulacji pośredniej prędkości obrotowej na komputerze kierującym pojazdem ZDR w FFR (zakres
seryjny we wszystkich pojazdach serii TG)
Moduł sterujący specyficzny dla klienta KSM (opcjonalny, zakres seryjny w pojazdach serii TG).
Informacja
Szczegółowy opis złączy FFR i KSM z przykładami zastosowania i aktualną dokumentacją stanu sprzętu
/ oprogramowania znajduje się w publikacji „Złącza TG”. Uwaga: fabrycznie oferowane jest tylko złącze, bez
okablowania.
Programowanie parametrów specyficznych dla branży może następować już fabrycznie, jeśli sprzedający MAN
otrzyma terminowo informacje o żądanych wartościach od producenta nadwozia. Późniejsze zmiany można
wprowadzać odpłatnie przez system diagnostyczny MAN-cats.
10Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
2.3
Uruchomienie i zatrzymanie silnika spoza kabiny kierowcy
Niektóre nadwozia wymagają, aby silnik pojazdu można było uruchamiać lub wyłączać także spoza kabiny kierowcy.
Niezależnie od regulacji pośredniej prędkości obrotowej (patrz wyżej) MAN oferuje „Przygotowanie do urządzenia
uruchamiającego i wyłączającego silnik na końcu ramy”.
Z montażem tego pakietu wiąże się zasadniczo:
•
•
•
przełącznik położenia neutralnego przekładni, silnik może być uruchamiany tylko wówczas, kiedy nie jest
wrzucony żaden bieg przekładni
identyfikacja sygnału hamulca postojowego, silnik może być uruchamiany tylko wówczas, kiedy wrzucony
jest hamulec postojowy
przekaźnik blokady uruchomienia, już pracujący silnik nie może zostać uruchomiony ponownie.
Dozbrojenie przyłącza jest możliwe, wymaga jednak szczegółowej wiedzy w zakresie elektryki / elektroniki i sieci
pokładowej MAN. Dlatego rekomendujemy zamówienie z fabryki.
Kabel przedłużający jest zawinięty na końcu ramy. Jeśli podczas eksploatacji pojazd nie może się poruszyć,
dodatkowo do wyposażenia rekomendujemy blokadę przełączania przekładni (patrz rozdział „Blokada przełączania
przekładni i przełącznik położenia neutralnego”).
Dla aktualnie dostępnych serii TGL/TGM i TGS/TGX oprócz przygotowania na końcu ramy oferowane jest też
urządzenie uruchamiające i wyłączające silnik pod klapą przednią. Zakres funkcjonalny jest identyczny z tym
przygotowania na końcu ramy. Nie ma jednak ułożonej wiązki kabli do końca ramy. W przypadku opracowanego
przez producenta nadwozia urządzenia uruchamiającego i wyłączającego należy stosować się do instrukcji z
oddzielnych dokumentacji przyłączy.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
11
2.4
Blokada przełączania przekładni i przełącznik położenia neutralnego
W określonych rodzajach pojazdów / nadwozi konieczne jest zapewnienie, że przystawkę odbioru mocy można
dołączyć tylko wówczas, kiedy żaden bieg przekładni nie jest wrzucony. Ta funkcja jest umożliwiana przez
przełącznik położenia neutralnego. Blokada przełączania przekładni dotyczy także odwrotnego przypadku, kiedy
bieg przekładni nie daje się wrzucić, a przystawka odbioru mocy jest już włączona. Blokada przełączania przekładni
MAN działa jak „wyłączne przełączanie LUB”, tzn. można przełączać bieg lub przystawkę odbioru mocy, ale nie
obydwa równocześnie.
W pojazdach z przekładniami zmianowymi stopniowymi blokada przełączania przekładni następuje mechanicznie,
w pojazdach z przekładnią zautomatyzowaną (TipMatic) blokada przełączania przekładni następuje przez parametry
oprogramowania.
Ostrzeżenie
Rekomendujemy wyposażenie w blokadę przełączania przekładni, jeśli regulacja prędkości obrotowej i/lub
uruchomienie silnika muszą być wykonywane spoza kabiny kierowcy i pojazd nie może się poruszyć.
Rysunek 05:
Blokada przełączania przekładni zmianowej stopniowej
1
T_327_000001_0001_G
1)
Blokowanie biegów
12Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
2.5
Praca stacjonarna i niestacjonarna
Informacja
Rekomendujemy wyposażenie w blokadę przełączania przekładni, jeśli regulacja prędkości obrotowej i/lub
uruchomienie silnika muszą być wykonywane spoza kabiny kierowcy i pojazd nie może się poruszyć.
Seryjnie przystawki odbioru mocy na końcu przekładni są przeznaczone do pracy niestacjonarnej, tzn. przystawka
odbioru mocy może być stosowana także podczas jazdy na biegu ruszania. Przy wybranym blokowaniu biegów
przystawka odbioru mocy przełączana jest na pracę stacjonarną. Z przystawki odbioru mocy można korzystać
tylko w zatrzymanym pojeździe. W przypadku więcej niż jednej zamontowanej przystawki odbioru mocy można ją
sparametryzować jako stacjonarną lub niestacjonarną przystawkę odbioru mocy.
Jeśli eksploatowana jest skonfigurowana stacjonarnie przystawka odbioru mocy, nie ma możliwości wrzucenia
biegu, niezależnie od tego, czy dalsza, skonfigurowana jako niestacjonarna, przystawka odbioru mocy występuje,
czy też jest eksploatowana.
Jeśli eksploatowane są tylko skonfigurowane niestacjonarnie przystawki odbioru mocy, można wrzucić bieg ruszenia
i poruszyć pojazd. Wrzucanie biegów i zmiana biegu są możliwe tylko w zatrzymanym pojeździe.
W przypadku zautomatyzowanej przekładni biegów TipMatic praca stacjonarna przystawki odbioru mocy w
przekładni rozdzielczej jest niemożliwa.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
13
3.0
Opis techniczny przystawek odbioru mocy
Informacja
Informujemy, że opisane w wytycznych dotyczących nadwozi warianty NA mogą nie pozostawać fabrycznie
do dyspozycji. Nabywane seryjnie przystawki odbioru mocy przedstawione są w naszych obowiązujących
dokumentach sprzedażowych.
W zakresie zmiany celu zastosowania pojazdu lub dla zwiększenia wartości ponownej sprzedaży rekomenduje się
wyposażenie pojazdu w elektryczne przygotowanie do późniejszej dobudowy przystawki odbioru mocy.
3.1
Przystawki odbioru mocy MAN
MAN produkuje następujące przystawki odbioru mocy:
•
•
•
•
3.1.1
Podkładka paska klinowego, zależna od silnika, opis patrz punkt 3.1.1
Przystawka odbioru mocy w dwucylindrowej sprężarce powietrza, zależna od silnika, opis patrz punkt 3.1.2
Przystawka wałka rozrządu lub przystawka odbioru mocy po stronie koła zamachowego, zależna od silnika,
opis patrz punkt 3.1.3
Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej, w zależności od położenia łączenia zależna od silnika,
od przekładni lub od drogi, opis, patrz punkt 3.1.4.
Rowkowe koło pasowe
Na przednim końcu wału korbowego w silniku D08 możliwa jest dobudowa 2-rowkowego koła pasowego o średnicy
dw = Ø 242 mm.
Takie rowkowe koło pasowe jest stosowane fabrycznie w połączeniu z pompą hydrauliczną, domontowaną w
kierunku jazdy w prawo. Dodatkowo na wale korbowym w pojazdach z urządzeniem klimatyzacyjnym występuje
koło pasowe wieloklinowe z dw = Ø 224,8 mm do napędzania sprężarki chłodziwa.
•
•
L2000 / M2000: Przy wyposażeniu w klimatyzację to miejsce odbioru mocy jest zajęte przez sprężarkę
chłodziwa klimatyzacji.
TGL/TGM: Można łączyć klimatyzację i przystawkę odbioru mocy.
Jako ogniwo przenoszące należy stosować wąskie paski klinowe DIN 7753 (sprężarka chłodziwa) lub międzynarodowo
ISO 2790. Przy przeprowadzaniu obliczeń mocy należy postępować zgodnie z DIN 7753 część 2 lub według danych
producentów pasków.
MAN może dostarczać różne agregaty napędzane przez paski klinowe lub paski wieloklinowe.
Są to przede wszystkim pompy hydrauliczne. Aktualny zakres dostaw jest określony w systemach sprzedażowych.
14Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Rysunek 06:
Pompa hydrauliczna na silniku D08
1
T_327_000002_0001_G
1)
Pompa hydrauliczna
Tabela 01:
Typ silnika
Dane techniczne pomp hydraulicznych do napędu przez rowkowe koło pasowe
Współczynnik
prędkości
obrotowej
Pompa hydrauliczna
Objętość na obrót
w cm³
Ciśnienie przy trybie
ciągłym w barach
19
190
14 + 5,5
200
Pompa hydrauliczna
D08
1,175
Pompa hydrauliczna
podwójna
16
16 + 8
16 + 11
230
280
280
Mocowanie dostarczonych fabrycznie pomp hydraulicznych następuje na jarzmie skrzyni korbowej. Inne agregaty
również można tam mocować, jeśli waga agregatu nie wynosi więcej niż 11 kg.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
15
3.1.2
Przystawka odbioru mocy na sprężarce powietrza
W silnikach 6-cylindrowych serii D28 (serie produkcyjne pojazdów F2000, E2000 i TGA do roku 2003) z dwucylindrową
sprężarką powietrza występuje możliwość łączenia kołnierzowego pomp hydraulicznych bezpośrednio z przednim
końcem sprężarki powietrza.
Rysunek 07: Lewa grafika: Punkt odbioru mocy na przednim końcu dwucylindrowej sprężarki powietrza w silniku
D28 Euro 3
Prawa grafika: Przykłady pomp hydraulicznych na przednim końcu dwucylindrowej sprężarki
powietrza w silniku D28 Euro 3
4
1
5
3
2
6
5
T_327_000004_0001_G
T_327_000005_0001_G
1)Generator
2)
Sprężarka chłodziwa, klimatyzacja kabiny kierowcy
3)
Odbiór napędu dwucylindrowej sprężarki powietrza
4)
Pompa pojedyncza
5)
Pompa hydrokierowania
6)
Pompa dwusekcyjna
MAN może dobudowywać fabrycznie różne pompy hydrauliczne na przednim końcu sprężarki powietrza. Informacji
o programie sprzedażowym danego kraju udziela sprzedający MAN lub właściwa filia, rysunki są dostępne przez
MAN (adres, patrz góra pod „Wydawca”).
Tabela 02:
Typ silnika
D28
Dane techniczne pomp hydraulicznych do montażu na sprężarce powietrza w silniku D28
Współczynnik
prędkości
obrotowej
1,15
Pompa hydrauliczna
Objętość na obrót w cm3
Ciśnienie przy trybie
ciągłym w barach
Pompa hydrauliczna
32
210
25 + 11
210
Pompa hydrauliczna
podwójna
W silnikach 6-cylindrowych serii D20/D26 (serie produkcyjne pojazdów TGA, TGS i TGX) z jednocylindrową sprężarką
powietrza występuje możliwość łączenia kołnierzowego pomp hydraulicznych bezpośrednio z przednim końcem
sprężarki powietrza.
Do tego potrzeba sprężarki powietrza z drugim wałkiem odbioru mocy. Taki drugi wałek odbioru mocy nie może być
dozbrajany. Do późniejszego montażu konieczna jest wymiana sprężarki powietrza. Możliwe jest przygotowanie do
późniejszej zabudowy pomp w sprężarce powietrza.
16Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
MAN może dobudowywać fabrycznie różne pompy hydrauliczne na przednim końcu sprężarki powietrza. Informacji
o programie sprzedażowym danego kraju udziela sprzedający MAN lub właściwa filia, rysunki są dostępne przez
MAN (adres, patrz góra pod „Wydawca”).
Tabela 03:
Typ silnika
D20
und
D26
Dane techniczne pomp hydraulicznych do montażu na sprężarce powietrza w silniku D20/D26
Współczynnik
prędkości
obrotowej
1,194
Pompa hydrauliczna
Objętość na obrót w cm
Ciśnienie przy trybie
ciągłym w barach
32
22,5
11
22,5 + 32
11 + 22,5
250
230
280
230
230
Pompa hydrauliczna
Pompa hydrauliczna
podwójna
Na jednocylindrowej sprężarce powietrza może być odbierany następujący moment obrotowy:
•
Punkt odbioru mocy dół: maks. 180 Nm
Informacja
W silnikach 6-cylindrowych serii D38 nie można zabudowywać pomp hydraulicznych na sprężarce powietrza.
Pompy hydrauliczne na sprężarce powietrza przy dostawie pojazdu nie są połączone z wałkiem odbioru mocy
sprężarki powietrza. Dlatego należy najpierw włożyć znajdujące się wewnątrz pojazdu tarcze zabieraka. W ten
sposób uniknie się pracy pompy na sucho i ewentualnego uszkodzenia.
Opcjonalnie możliwa jest fabrycznie dostawa dwuobwodowej instalacji hydraulicznej (np. do trybu pługu śnieżnego
i rozsiewacza).
W pojazdach z MAN HydroDrive na dolnym wałku odbioru mocy domontowana jest pompa zasilająca do napędu
hydrostatycznego. Dobudowa dodatkowej pompy hydraulicznej w tym przypadku nie jest możliwa.
W pojazdach, które są wyposażone w Air Pressure Management (APM), czyli automatycznie wyłączaną sprężarkę
powietrza - obecnie dobudowa przystawek odbioru mocy na sprężarce powietrza nie jest możliwa. Ewentualne
zmiany są określone w systemach sprzedaży.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
17
3.1.3
Napęd z wałka rozrządu, przystawka odbioru mocy po stronie kołs
zamachowego (SSNA)
Punkt odbioru napędu jest umieszczony na tylnym końcu silnika. Takie przystawki odbioru mocy nie są przełączalne.
Producent nadwozia może jednak zamontować sprzęgło elektromagnetyczne w układzie wałów przegubowych.
Odbiór mocy wałka rozrządu jest dostępny dla silników z oznaczeniem D28 (seria produkcyjna pojazdów F2000,
E2000 i TGA do roku produkcyjnego 2003).
SSNA jest dostępny do silników 6-cylindrowych z oznaczeniem D38 (seria produkcyjna pojazdów TGX), D20/D26
(seria produkcyjna pojazdów TGA, TGS/TGX) i D08 (seria produkcyjna pojazdów TGL i TGM).
Dozbrojenie SSNA jest niemożliwe. Dla silników D38/D20/D26 dostępne jest przygotowanie do SSNA. Dane
adaptery do podłączenia wału przegubowego lub do bezpośredniej dobudowy pompy mogą być w prosty sposób
dozbrajane.
W wariantach do bezpośredniej dobudowy pompy należy zwracać uwagę na poniższe:
Przy dobudowie agregatów (np. pomp hydraulicznych) na SSNA nie wolno przekroczyć maksymalnego momentu
masy.
Przy obliczaniu momentu masy waga
•pompy,
•armatur,
•
węży i
•
danego oleju hydraulicznego
musi zostać uwzględniona.
Agregaty z wyższym momentem masy muszą być odpowiednio podparte. Informacje dotyczące podparcia
zamontowanych na występującej po stronie koła zamachowego przystawce odbioru mocy pomp hydraulicznych
są wymienione w rozdziale 3.1.4.
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Przed montażem pompy należy wystarczająco nasmarować połączenie wału/piasty smarem wysokotemperaturowym
według normy zakładowej MAN 284 Li-H2. Nie wolno w żadnym wypadku stosować past zawierających metal
(miedź, aluminium itp.).
18Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Wskazówka dot. ochrony środowiska
Uwaga!
Powierzchnia kołnierzowa do przyłącza pompy jest zabezpieczona woskiem konserwacyjnym. Przed zabudową
pompy należy oczyścić tę powierzchnią dostępnymi w handlu, zawierającymi rozpuszczalnik środkami
czyszczącymi (np. benzyną testową). Należy przestrzegać obowiązujących krajowych przepisów utylizacyjnych.
Istnieje możliwość uzyskania norm zakładowych MAN przez http://ptd.mantruckandbus.com. Wymagana jest
rejestracja.
W wariantach z nasadką napędzaną należy zwracać uwagę na poniższe:
Należy zwracać uwagę na dopuszczalny kąt ugięcia wału przegubowego 7° (patrz także punkt „Podłączenie wału
przegubowego na przystawce odbioru mocy”) i na pracę bez uderzeń mechanicznych i drgań. W określonych
przypadkach może być konieczna modyfikacja poszczególnych wsporników poprzecznych dla zapewnienia
prowadzenia wałów przegubowych pod dopuszczalnym kątem. Firma MAN oferuje w tym zakresie własne
rozwiązania. Jeśli te rozwiązania nie są wystarczające, przewidziane działania wymagają zatwierdzenia przez MAN
(adres, patrz wyżej pod „Wydawca”).
Fabrycznie dostępne są pasujące do danego SSNA elastyczne sprzęgi z kołnierzem podwójnym. Są one potrzebne
przy napędzie agregatów z wysokim współczynnikiem uderzeniowym Mmax / Mmin ≥ 2 i rekomendowane ze względu
na unikanie hałasu / rezonansu i przy ochronie przed przeciążeniem przy wszystkich pozostałych nadwoziach.
Sprzęg z kołnierzem podwójnym należy zamontować między przystawką odbioru mocy a napędzanym agregatem
(po stronie agregatu).
Dane przystawki odbioru mocy SSNA w silniku D38 (patrz rysunek 08):
Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) z 300 Nm maks. moment napędowy przy
eksploatacji ciągłej
•
•
•
•
•
•
•
Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92.1, 15T, 16/32 DP
Prędkość obrotowa = 1,42 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości
o wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło
do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 300 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 420 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
19
Rysunek 08: SSNA w silniku D38 do bezpośredniej dobudowy pompy
121,5
± 0,15
365
Ø 101,6
G8
146
69
T_327_000030_0001_G
1
1)
Środek wału korbowego
Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według DIN ISO 14 z 400 Nm maks. moment napędowy przy
eksploatacji ciągłej
•
•
•
•
•
•
•
•
Przyłącze pompy, profil piasty klinowej DIN ISO 14 –8x32x36
Prędkość obrotowa = 1,233 x prędkość obrotowa silnika
Dopuszczalny moment masy maks. 30 Nm (pompa z armaturami, np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.)
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości
o wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło
do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 400 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 570 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 09: SSNA w silniku D38 do bezpośredniej dobudowy pompy (DIN ISO 14)
80
(40.7)
B
(153)
80
A
B
365
A
69
T_327_000041_0001_G
1)
Środek wału korbowego
1
20Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Dane przystawki odbioru mocy odbiór mocy wałka rozrządu w silniku D28 (patrz rysunek 10):
•
•
•
•
•
•
Kołnierz Ø 100 6 otworów 8 mm
Prędkość obrotowa = 1,075 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym odbiorze napędu wałka rozrządu
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 600 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 10:
Odbiór mocy wałka rozrządu w silniku D28
15
1
1)
T_327_000006_0001_G
Środek wału korbowego
Dane przystawki odbioru mocy SSNA w silniku D20 i D26 (patrz rysunek 11):
Wariant z 650 Nm maks. moment napędowy przy eksploatacji ciągłej
•
•
•
•
•
•
•
Kołnierz Ø 100 6 otworów 8 mm
Prędkość obrotowa = 1,233 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania się prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe
< 800 1/min. Należy przy tym uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony
przez drgania obrotowe. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie elastycznego sprzęgu
kołnierzowego jest wymagany w zastosowaniach z współczynnikiem uderzeniowym > 2.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 650 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
21
Wariant z 870 Nm maks. moment napędowy przy eksploatacji ciągłej:
•
•
•
•
•
•
•
Kołnierz Ø 100 6 otworów 8 mm
Prędkość obrotowa = 1,233 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o
wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do
przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie
elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 870 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 950 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 11:
SSNA w silniku D20 i D26 z nasadką napędzaną
336
60
78,7
1
1)
T_327_000007_0001_G
Środek wału korbowego
Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według DIN ISO 14 z 400 Nm maks. moment napędowy przy
eksploatacji ciągłej :
•
•
•
•
•
•
•
•
Przyłącze pompy, profil piasty klinowej DIN ISO 14 –8x32x36
Prędkość obrotowa = 1,233 x prędkość obrotowa silnika
Dopuszczalny moment masy maks. 30 Nm (pompa z armaturami, np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.)
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości
o wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło
do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 400 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 570 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
22Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Rysunek 12:
SSNA w silniku D20 i D26 do bezpośredniej dobudowy pompy
80
336
80
121,5
60
T_327_000031_0001_G
1
1)
Środek wału korbowego
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
23
Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-A (2 otwory) z 100 Nm maks. moment napędowy przy
eksploatacji ciągłej:
•
Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92.1, 9T, 16/32 DP
•
Prędkość obrotowa = 1,233 x prędkość obrotowa silnika
•
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
•
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
•
Podczas zwiększania prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe < 800 1/min.,
przy czym należy uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony przez drgania
obrotowe.
•
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 100 Nm w trybie ciągłym
•
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 140 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 13:
SSNA w silniku D20 i D26 do bezpośredniej dobudowy pompy (SAE-A)
106.4
±0.15
336
Ø 82.6
15 °
G8
121.5
60
T_327_000032_0001_G
1
1)
Środek wału korbowego
24Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) z 300 Nm maks. moment napędowy przy
eksploatacji ciągłej:
•
•
•
•
•
•
•
Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92.1, 13T, 16/32 DP
Prędkość obrotowa = 1,233 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości
o wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło
do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 300 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 420 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 14:
SSNA w silniku D20 i D26 do bezpośredniej dobudowy pompy (SAE-B)
121,5
336
Ø 101,6
G8
146 ±0,15
60
T_327_000033_0001_G
1
1)
Środek wału korbowego
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
25
Dane przystawki odbioru mocy SSNA w silniku D08 (patrz rysunek 15):
SSNA jest możliwa w seriach produkcyjnych TGL/TGM tylko z kabiną kierowcy C lub kabiną podwójną.
W pojazdach od normy spalin Euro6 SSNA jest dostępna niezależnie od kabiny kierowcy.
Wariant do Euro 4:
•
•
•
•
•
Kołnierz Ø 100 6 otworów 8 mm
Prędkość obrotowa = 1,195 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 300 Nm w trybie ciągłym.
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 350 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Wariant przy Euro 5:
•
•
•
•
•
•
•
Kołnierz Ø 100 6 otworów 8 mm
Prędkość obrotowa = 1,219 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o
wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do
przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie
elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany w zastosowaniach z współczynnikiem uderzeniowym > 2.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 600 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 15:
Dane przystawki odbioru mocy SSNA dla silnika 6-cylindrowego D08
Ø84 ±0.1
+0.15
0
328
60°
Ø8,1
87.4
16
1
1)
T_327_000024_0002_G
Środek wału korbowego
26Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Warianty od Euro 6:
Wariant z nasadką napędzaną (patrz rysunek 15)
•
•
•
•
•
•
•
Kołnierz Ø 100 6 otworów 8 mm
Prędkość obrotowa = 1,219 x prędkość obrotowa silnika
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o
wartościach < 800 1/min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do
przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie
elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany w zastosowaniach z współczynnikiem uderzeniowym > 2.
Maksymalny nominalny moment obrotowy ≤ 600 Nm w trybie ciągłym
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) z 320 Nm maks. moment napędowy przy
eksploatacji ciągłej:
•
Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92.1 (do wyboru średnica piasty 7/8“ lub 1“)
•
Prędkość obrotowa = 1,219 x prędkość obrotowa silnika
•
Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo
•
Prędkość obrotowa silnika ≥ 800 1/min przy obciążonym SSNA
•
Podczas zwiększania prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe < 800 1/min.,
przy czym należy uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony przez drgania
obrotowe.
•
Maksymalne dopuszczalne przyspieszenie w punkcie ciężkości pompy 20 g
•
Maksymalny dopuszczalny moment wsporczy na elemencie pośrednim: 50 Nm
•
Maksymalny odstęp punktu ciężkości od kołnierza przyłączeniowego: 160mm
•
Maksymalny moment obrotowy ≤ 320 Nm w trybie ciągłym
•
Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy ≤ 380 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest
definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą).
Rysunek 16:
Wariant do bezpośredniego przyłącza pompy według SAE-B w silniku 6-cylindrowym D08
l max = 160mm
146
328
.
.
m
16
T_327_000034_0001_G
1
1)
Środek wału korbowego
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
27
Rysunek 17:
Zestawienie profilów piasty
A
Ø8
4
30 °
ISO
A
T_327_000035_0001_G
Tabela 04:
Profile piasty
Wielkość nominalna
Pitch (modul) P
Kąt natarcia
Liczba zębów Z
1“
13/32
30°
15
7/8“
16/32
30°
28Edycja 2015 Wersja 2.0
13
MAN Napędy dodatkowe
3.1.4
Podparcie pomp hydraulicznych na przystawce odbioru mocy po stronie
koła zamachowego
Podparcie bezpośrednio domontowanych na SSNA pomp hydraulicznych na przekładni jest dopuszczalne w niżej
wymienionych warunkach i tylko w pojazdach serii TGS i TGX z silnikiem D20 lub D26.genannten Voraussetzungen
und nur bei Fahrzeugen der Baureihen TGS und TGX mit D20 oder D26 Motor zulässig.
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Moment masy pompy hydraulicznej (z napełnieniem olejem, wężami i armaturami) nie może przekraczać z
podparciem 50 Nm. Maksymalny dopuszczalny moment napędowy pozostaje niezmieniony przy 400 Nm dla trybu
ciągłego (570 Nm dla trybu krótkotrwałego; maksymalnie 3 minuty na godzinę roboczą).
Wskazówki:
•
Wolno stosować tylko zatwierdzone punkty mocowania do montażu podparcia.
•
Wykonanie konstrukcyjne podparcia pozostaje po stronie producenta nadwozia.
•
Podparcie musi następować obustronnie. Jeden uchwyt, który podpiera pompę np. tylko po lewej stronie,
jest niedopuszczalny.
•
Należy zapewnić, że poprzez podparcie nie wystąpi kolizja z innymi, częściowo ruchomymi częściami
pojazdu.
•
Pompa musi być dokładnie wypoziomowana przez podparcie. Należy zapewnić dobudowę bez naprężeń.
Osiowe przykładanie sił do przystawki odbioru mocy jest niedozwolone.
•
Długość śrub i gwintu do mocowania podparcia na przekładni należy wybierać w taki sposób, aby nie
wystąpiło uszkodzenie przekładni.
Otwory gwintowane na przekładni zmianowej stopniowej (ZF 16S Ecosplit)
Otwory gwintowane na obudowie sprzęgła (preferowane zastosowanie)
Wymagania stawiane złączu śrubowemu
Żądanie
Głębokość wkręcania
Moment dokręcający
Gwinty (poz.1)
Wartość
maks. 34 mm
maks. 240 Nm
M16 x 1,5
1
1
•
Należy stosować śruby o wystarczającej
wytrzymałości
1
1
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
29
Otwory gwintowane na przekładni zmianowej stopniowej (ZF 16S Ecosplit)
Otwory gwintowane na obudowie przekładni (do wyboru)
Wymagania stawiane złączu śrubowemu
Żądanie
Głębokość wkręcania
Gwinty (poz.1-3)
•
Wartość
1
2
patrz rysunek
patrz rysunek
(1) M8, 18 mm
(2) M8, 22 mm
(3) M12, 22 mm
Należy stosować śruby o wystarczającej
wytrzymałości
3
Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 12AS AS Tronic)
Otwory gwintowane na obudowie sprzęgła (w kierunku jazdy w prawo)
Wymagania stawiane złączu śrubowemu
Żądanie
Głębokość wkręcania
Moment dokręcający
Gwinty (poz.1)
•
Wartość
1
maks. 34 mm
maks. 240 Nm
M16 x 1,5
Należy stosować śruby o wystarczającej
wytrzymałości
30Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 12AS AS Tronic)
Otwory gwintowane na obudowie sprzęgła (w kierunku jazdy w lewo)
Wymagania stawiane złączu śrubowemu
Żądanie
Głębokość wkręcania
Moment dokręcający
Gwinty (poz.1)
•
Wartość
1
maks. 34 mm
maks. 240 Nm
M16 x 1,5
Należy stosować śruby o wystarczającej
wytrzymałości
Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 12AS AS Tronic)
Połączenie śrubowe na obudowie sprzęgła (do wyboru)
Wymagania stawiane złączu śrubowemu
Żądanie
Wartość
Gwinty (poz.1)
M10
Moment dokręcający
•
•
•
•
1
50 Nm
Śruby muszą być dłuższe o grubość materiału
uchwytu niż śruby seryjne.
Jakość śrub, jak śrub seryjnych
Uchwyt może spoczywać tylko na powierzchni
przylegania śruby.
Należy skontrolować przekładnię pod
względem szczelności olejowej na złączu
śrubowym.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
31
3.1.5
Przystawka odbioru mocy w przekładni rozdzielczej
Przy dwubiegowym wykonaniu przekładni rozdzielczej (każdorazowo z przełączanym przełożeniem terenowym)
dodatkowo do punktów odbioru mocy dla osi przedniej i tylnej można zamontować kołnierz dla przystawki odbioru
mocy. Przekładnia rozdzielcza, w której możliwa jest przystawka odbioru mocy, patrz tabel 05+06. Punkt odbioru
mocy położony jest z tyłu przekładni rozdzielczej (patrz rysunek 18+19).
Niezależnie od przełączania przekładni i dodatkowego przełożenia terenowego w przekładni rozdzielczej można
przełączać przystawkę odbioru mocy. Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej może być stosowana
także w stojącym pojeździe. W tym celu trzeba wrzucić bieg i wybrać położenie neutralne na przekładni rozdzielczej.
Jednak w pojazdach z przekładnią ZF TipMatic obecnie zastosowanie przystawki odbioru mocy na przekładni
rozdzielczej w stojącym pojeździe jest niemożliwe.
Eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej na biegu wstecznym przy stojącym pojeździe jest
niedozwolona. Pompa olejowa przekładni rozdzielczej tłoczy olej tylko przy eksploatacji na biegach do przodu.
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Przy eksploatacji przystawki odbioru mocy na biegu wstecznym zasilanie olejowe nie jest zapewnione, co prowadzi
do uszkodzeń przekładni rozdzielczej.
Aktualnie przy wyborze przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej automatycznie montuje się zewnętrzny
pakiet chłodzenia do chłodzenia oleju przekładniowego.
Niezależnie od zastosowania obowiązuje:
•
Przystawka odbioru mocy obraca się tylko wówczas, kiedy bieg jest wrzucony.
•
Kierunek obrotów przystawki odbioru mocy na biegu do przodu, to w lewo (przeciwnie do ruchu wskazówek
zegara).
Tabela 05:
Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej do nieprodukowanych już serii, dane techniczne
Przekładnia
rozdzielcza
Seria
produkcyjna
Rysunek
montażowy
Przekładnia
rozdzielcza
G1000-2
L2000,
M2000L/M
81.37000.8132
1,061
1,607
81.37000.8118
81.37000.8170
1,007
1,652
0,981
1,583
G1700-2
G173
G2500-2
G253
F2000, E2000
/ TGA
F2000, E2000
/ TGA
81.37000.8124
81.37000.8170
Przełożenie Przełożenie
Droga
Teren
Współczynnik
prędkości
obrotowej
Przystawka
odbioru mocy
1,0
32Edycja 2015 Wersja 2.0
Dopuszczalny
moment obrotowy
Przystawka
odbioru mocy
[Nm]
Kołnierz Ø
[mm]
≤ 8000
Uzębienie
przestawne
Ø 155
4 otwory
M12x1,
5x45
MAN Napędy dodatkowe
Rysunek 18:
Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej
1
2
4
5
3
6
7
9
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
T_327_000008_0001_G
8
Przełącznik wskazań przystawki odbioru mocy (przystawka odbioru mocy przełączana, styk zamknięty)
(styk zwierny)
Przyłącze sprężonego powietrza IV M12x1.5/16 głębokie
Pompa kierownicza
Przełącznik wskazań położenie neutralne (w położeniu neutralnym styk zamknięty) (styk zwierny)
Przełącznik wskazań bieg terenowy (na biegu terenowym styk otwarty) (styk rozwierny)
Przystawka odbioru mocy
Przyłącze tacho, połączenie układu
Spust oleju SW 22
Wlewanie oleju i poziom oleju SW 22
Tabela 06:
Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej do aktualnych serii, dane techniczne
Przekładnia
rozdzielcza
Seria
produkcyjna
Rysunek
montażowy
Przekładnia
rozdzielcza
G173
TGS
81.37000.8163
1,007
1,652
G253
TGS
81.37000.8168
0,981
1,583
MAN Napędy dodatkowe
Przełożenie Przełożenie
Droga
Teren
Edycja 2015 Wersja 2.0
Współczynnik
prędkości
obrotowej
Przystawka
odbioru mocy
1,0
Dopuszczalny
moment obrotowy
Przystawka
odbioru mocy
[Nm]
≤ 8000
Kołnierz Ø
[mm]
Uzębienie
przestawne
Ø 155
4 otwory
M12x1,
5x45
33
Rysunek 19:
Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczeje
1
3
1)
2)
3)
4)
2
4
Wejście
Przystawka odbioru mocy
Odbiór napędu do osi przedniej
Odbiór napędu do osi tylnej
T_327_000009_0001_G
Przystawka odbioru mocy MAN na przekładni rozdzielczej jest:
•
•
zależna od przekładni
zależna od drogi
1. Zastosowanie zależne od przekładni:
Jeśli przystawka odbioru mocy jest potrzebna na przekładni rozdzielczej w stojącym pojeździe, należy przestawić
układ przekładni rozdzielczej w położenie neutralne. Stosunek przełożenia przy stojącym pojeździe jest przedstawiany
przez wrzucenie dowolnego biegu w przekładni zmiany biegów. Tym samym przełożenie przystawki odbioru mocy
w stojącym pojeździe odpowiada przełożeniu biegu przekładni rozdzielczej.
2. Zastosowanie zależne od drogi:
Urządzenia dobudowywane, które potrzebują w zależności od pokonanego odcinka drogi określonej liczby obrotów,
są napędzane przez zależną od drogi przystawkę odbioru mocy. Ponieważ z przekładnią rozdzielczą przedstawiane
są zarówno grupy biegów drogowych, jak i terenowych, tym samym można wybierać dwa różne przełożenia z
zależną od drogi przystawką odbioru mocy.
Zależna od drogi eksploatacja przystawki odbioru mocy zależy od:
•
•
•
przełożenia przekładni rozdzielczej (wybrany bieg drogowy lub terenowy).
przełożenia osi napędowej.
wielkości opon.
Wymiar przełożenia to dane liczby obrotów przystawki odbioru mocy na metr pokonanej drogi lub jako odwrotność
pokonany odcinek drogi w metrach na obrót przystawki odbioru mocy.
Przekładnia rozdzielcza lub prędkość obrotowa silnika nie pozostają przy zastosowaniu zależnym od drogi w
związku przyczynowym z przełożeniem przystawki odbioru mocy.
34Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
3.2
Przystawka odbioru mocy na przekładni
3.2.1
Rozróżnienie
Przystawki odbioru mocy rozróżnia się według:
•
czasu eksploatacji
-
eksploatacja krótka < 30 min
-
eksploatacja krótka < 60 min
-
eksploatacja ciągła >= 60 min.
•
Zależność przepływu paliwa
-
Przystawka odbioru mocy zależna od sprzęgła
-
Przystawka odbioru mocy zależna od silnika
3.2.2
Zależne od przekładni przystawki odbioru mocy
Poprzez wał główny (także wał przekładni kierowniczej) przy pracującym silniku i wciśniętym sprzęgle napędzana
jest już para kół przekładni. Przez to porusza się wał pośredni. Kiedy sprzęgło zostanie naciśnięte, ze względu na
wewnętrzne opory przekładni wał pośredni zatrzyma się. W tym stanie roboczym możliwe jest dołączenie przystawki
odbioru mocy.
Jeśli pojazd jest dostarczany fabrycznie z dwiema, zależnymi od sprzęgła przystawkami odbioru mocy, górny punkt
odbioru mocy jest przyporządkowany przystawce odbioru mocy 1. Przystawka odbioru mocy 2 jest zajęta przez
dolny punkt odbioru mocy.
Rysunek 20:
Obłożenie punktów odbioru mocy
1
2
T_327_000042_0001_G
1)
2)
Przystawka odbioru mocy I
Przystawka odbioru mocy II
→
→
MAN Napędy dodatkowe
zawsze GÓRA
zawsze DÓ‎‎Ł
Edycja 2015 Wersja 2.0
35
Stosunek przełożenia między silnikiem i przekładnią jest określany przez przełożenie pary kół „Wał główny do wału
pośredniego”.
Jeśli takie same przystawki odbioru mocy są zamontowane przy różnych przekładniach, ze względu na różne
przełożenia podstawowe przekładni mają one różne współczynniki prędkości obrotowej (f).
Domontowane na końcu przekładni zależne od sprzęgła przystawki odbioru mocy mogą być dozbrajane – o ile
występuje odpowiednie przygotowanie elektryczne. Bez przygotowania elektrycznego nakład na późniejsze
okablowanie jest znacznie wyższy. Dokładniejszych informacji dotyczących nakładu i kosztów udziela warsztat
serwisowy MAN.
W razie pytań dotyczących projektowania przystawki odbioru mocy można zwracać się do MAN (adres, patrz
powyżej pod „Wydawca”).
Rysunek 21:
Przykład: Schemat przekładni zależna od sprzęgła przystawka odbioru mocy ZFb
1
5
4
2
3
T_327_000010_0001_G
1)Silnik
2)
Przekładnia
3)
Napęd pojazdu
4)Pompa
5)
Przystawka odbioru mocy NH/1
36Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Przełączanie:
Obsługa przystawki odbioru mocy następuje pneumatycznie poprzez zawór przełączający i zasilany jednostronnie
siłownik pneumatyczny, który jest zintegrowany w obudowie przystawki odbioru mocy.
Rysunek 22:
Przełączanie, przystawka odbioru mocy ZF
I
O
I
1
O
6
1
5
2
7
3
4
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
T_327_000011_0001_G
Czujnik „I/O“
Przyłącze sprężonego powietrza
Przystawka odbioru mocy przekładni
Zbiornik sprężonego powietrza
Zawór przełączający
WY‎Ł - położenie powrotne poprzez siłę sprężynową
WŁ - aktywacja przez sprężone powietrze
Praca:
Eksploatacja przystawek odbioru mocy jest możliwa w stojącym (sprzęgło jazdy zamknięte) i jadącym pojeździe.
Włączanie i wyłączanie muszą następować w stojącym pojeździe.
Jeśli zależne od sprzęgła przystawki odbioru mocy są eksploatowane podczas jazdy, nie można przeprowadzać
procesu przełączania biegów.
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
37
W przekładni TipMatic przy włączonej przystawce odbioru mocy dostępne są biegi wymienione w poniższej tabeli.
Biegi te można przełączać tylko w zatrzymanym pojeździe. Przełączanie podczas jazdy jest niemożliwe.
Tabela 07:
Dostępne biegi w przekładniach TipMatic i TraXon i z aktywną przystawką odbioru mocyb
Typ przekładni
Do przodu
Do przekładni OD (Overdrive)
2, 4
Do przekładni DD (DirectDrive)
Kierunek jazdy
1, 3, 5
Do tyłu
1
2
W przekładniach TraXon OD występuje możliwość opcjonalnego zamówienia przystawki odbioru mocy NH/4c przez
kod sprzedażowy w wariancie specjalnie do eksploatacji wywrotki.
Przy tym - jeśli przełącza się przełącznikiem zakresu jazdy na tryb ręczny i wrzuca się bieg ruszania - aktywowany
jest wolny współczynnik prędkości obrotowej. Przez to można wybierać pierwszy bieg do ruszania, co ułatwia na
przykład pokonywanie żwiru.
Tabela 08:
Dostępne biegi w przekładniach TraXon i dla aktywnej przystawki odbioru mocy NH/4
z opcją wywrotki
Typ przekładni
Opcja wywrotki dla przekładni
TraXon OD (Overdrive)
Do przodu
Kierunek jazdy
1, 3, 5
Do tyłu
1
Należy przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa:
•
•
•
Przystawkę odbioru mocy wolno włączać lub wyłączać tylko przy otwartym sprzęgle (przekładnia zmianowa
stopniowa) lub przy przełączniku DNR w położeniu neutralnym (przekładnia TipMatic)!
Rozłączanie musi następować przy prędkości obrotowej biegu jałowego silnika.
Przystawkę odbioru mocy włączać dopiero wówczas, kiedy wał pośredni jest nieruchomy. Niezatrzymany
wał pośredni prowadzi do odgłosów grzechotania przy włączaniu przystawki odbioru mocy.
W zależności od stanu eksploatacji czas wybiegu jest różny i przy przekładniach zmianowych stopniowych
może zostać skrócony przez krótką asynchronizację, korzystnie 1 biegu. W przekładniach TipMatic ze względów
systemowych może trwać kilka sekund, aż przystawka odbioru mocy zostanie aktywowana po wezwaniu.
Uwaga: W stojącym pojeździe spada ciśnienie powietrza w instalacji. Przez to sprzęgło kłowe jest wyciskane przez
zamontowane w cylindrze przełączającym sprężyny naciskowe. Kiedy ciśnienie powietrza po uruchomieniu silnika
ponownie wzrośnie, ponownie nastąpi samoczynne wciśnięcie. Przy pracującym silniku powoduje to uszkodzenie
zazębienia układu przełączania, a przez to przedwczesną awarię przystawki odbioru mocy. Dlatego przy
dłuższym unieruchomieniu pojazdu (np. na noc) należy wyłączyć przystawkę odbioru mocy.
38Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Oznaczenie przystawki odbioru mocy:
Ostatnie miejsce oznaczenia przystawki odbioru mocy, czyli litera „b” lub „c” oznacza rodzaj napędu.
Rozróżnia się:
•
Wersja „b”
Wersja podstawowa dla napędu wału przegubowego, kołnierz według DIN ISO 7646.
•
Wersja „c”
Najprostszy i najbardziej popularny sposób bezpośredniej zabudowy pomp.
Przyłącz pompy następuje według ISO 7653 lub BNA NF, R17-102 (np. pompa osiowa wielotłoczkowa Meiller).
Wersja „c” może być przebudowywana w zależności od rodzaju przystawki odbioru mocy na wersję „b” i na odwrót.
Informacje dotyczące wykonalności i nakładu są dostępne po stronie MAN (adres, patrz powyżej pod „Wydawca”).
Rysunek 23:
Przystawka odbioru mocy, warianty przyłączy
017517
023827 a
023827 b
017518
T_327_000012_0001_G
Przy zabudowie bezpośredniej pomp, wersja „c”, firma nadbudowująca musi zadbać o to, aby maksymalny
dopuszczalny moment masy bezpośrednio domontowanej pompy z elementami dodatkowymi (np. węże
hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) nie był przekroczony: Momenty masy, patrz rozdział 3.2.8 „Przystawki odbioru
mocy w przekładni ZF” lub 3.2.9 „Przystawki odbioru mocy w przekładni EATON”.
Uszczelnienie między pompą a przystawką odbioru mocy należy wykonywać dwoma promieniowymi pierścieniami
uszczelniającymi wału (D1 + D2) i odpowietrzeniem (E1) między promieniowymi pierścieniami uszczelniającymi wału
(patrz rysunek 24).
Pierścień uszczelniający (D1) po stronie przystawki odbioru mocy musi uszczelniać przekładnię z użyciem oleju
zatwierdzonego przez MAN / ZF.
Pierścień uszczelniający (D2) po stronie pompy musi uszczelniać pompę olejem hydraulicznym.
Działanie otworu odpowietrzającego musi być każdorazowo zapewnione (bez dodatkowego lakierowania,
zamykania, zabrudzeń).
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
39
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Pierścienie uszczelniające muszą mieć odporność temperaturową do 120 °C.
Wraz z odpowietrzeniem należy zapewnić, że olej przekładniowy nie jest zasysany i olej hydrauliczny nie może
dostać się do przekładni.
Wskazówka dot. ochrony środowiska
W razie wycieku oleju na (E1) należy niezwłocznie skontrolować cały system.
Rysunek 24:
Uszczelnienie między pompą i przystawką odbioru mocy
D2
D1
E1
T_327_000013_0001_G
D1 = pierścień uszczelniający po stronie przystawki odbioru mocy
D2 = pierścień uszczelniający po stronie pompy
E1 = otwór odpowietrzający
Rysunek 25:
Maksymalny moment masy pomp przy zabudowie bezpośredniej
1
a [m]
1)
Punkt ciężkości
Wzór 03:
FG [N]
T_327_000014_0001_G
Maksymalny moment masy na przystawce odbioru mocy
MG = a · FG
Oznaczają one:
MG
=
a
=
FG
=
Maksymalny moment masy przy zabudowie bezpośredniej pompy w [Nm]
Odstęp punktu ciężkości pompy od powierzchni kołnierza pompy w [m]
Waga pompy wraz ze wszystkimi zamontowanymi na pompie armaturami
(np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) w [N]
40Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
3.2.3
Przystawki odbioru mocy zależne od silnika
Zależne od silnika są przystawki odbioru mocy z oznaczeniem typu „NMV”. Takie przystawki odbioru mocy są
bezpośrednio połączone z wałem korbowym silnika, patrz rysunek 26. Są one przeznaczone do eksploatacji ciągłej
i do wysokiej mocy. Przełączanie następuje przez zamontowane, obsługiwane hydraulicznie sprzęgło lamelowe.
Przez to można włączać i wyłączać punkt odbioru mocy NmV pod obciążeniem.
Silne obciążenie uderzeniowe może prowadzić do szkód sprzęgła lamelowego NMV i sprzęgła jazdy, do zniszczenia
przystawki odbioru mocy! Eksploatacja NMV jest wprawdzie zasadniczo niezależna od sprzęgła jazdy, ale poprzez
układ przenoszenia napędu uderzenia oddziałują wstecznie na zamknięte sprzęgło jazdy. Przez to również mogą
występować szkody.
Jeśli nadwozie będzie eksploatowane przez ponad 10% całkowitego czasu eksploatacji w zatrzymaniu (przekładnia
w położeniu neutralnym), mogą wystąpić szkody w jednostce wstępnej amortyzacji sprzęgła jazdy. Dotyczy to
wyłącznie pojazdów, w których nadwozie jest napędzane przez NMV, np. koparka pneumatyczna, pompa do betonu,
rębak do drewna. Jeśli wystąpią takie szkody, występuje możliwość montażu tarczy zabierakowej sprzęgła bez
jednostki wstępnej amortyzacji. Taka tarcza zabierakowa sprzęgła bez jednostki wstępnej amortyzacji jest dostępna
w nowych pojazdach jako wyposażenie specjalne.
Informacji na ten temat udziela MAN (adres, patrz wyżej pod „Wydawca”).
Podane moment napędowe są wartościami orientacyjnymi dla stopnia nierównomierności 1, tzn. dla pracy bez
uderzeń i drgań.
Przy krytycznych zastosowaniach (np. w rębakach do drewna) konieczne jest uzyskanie zezwolenia od MAN (adres,
patrz powyżej pod „Wydawca”). Jeśli występuje ryzyko przeciążenia przystawki odbioru mocy przez zbyt wysoki
pobór mocy, można ograniczyć moment obrotowy silnika poprzez parametryzację.
Poprzez występujący moment wleczenia sprzęgła lamelowego nasadka napędzana NMV obraca się także w stanie
wyłączonym. Ten moment resztkowy wynosi przy prędkości obrotowej silnika 1300 1/min i temperaturze roboczej
40°C ok. 10 Nm. Zatrzymanie jest zapewnione dopiero wówczas, kiedy moment przeciwny napędzanego agregatu
wynosi > 10 Nm.
Należy to uwzględnić zwłaszcza przy napędzie agregatów z lekkim biegiem (np. pomp wirowych straży pożarnej).
Aktualnie przy wyborze NMV automatycznie montowany jest wymiennik ciepła, który chłodzi olej przekładniowy
wodą chłodzącą silnik.
Do zastosowania w trudnych warunkach i do utrzymującego się wysokiego spadku mocy dostępna jest zewnętrzna
instalacja chłodząca z oddzielnym wymiennikiem ciepła dla oleju przekładniowego.
Rysunek 26:
Przystawki odbioru mocy ZF, schemat przekładni NMV
1
4
3
2
T_327_000015_0001_G
1)Silnik
2)
Sprzęgło
3)
Przekładnia
4)
Nasadka napędzana NMV221
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
41
•
•
•
NMV można eksploatować w stojącym i jadącym pojeździe.
Kiedy silnik pracuje, NMV jest gotowa do eksploatacji, ale może być obciążana dopiero od 800 1/min,
Przeniesienie napędu do przystawki odbioru mocy jest całkowicie niezależne od sprzęgła jazdy.
Występują dwa podstawowe typy informacji: NMV130E w przekładni ZF-Ecomid 16S109 (seria pojazdów M2000L/M)
i NMV221 w przekładniach ZF-Ecosplit ≥ 16S….
Obydwa są alternatywnie dostępne w różnych przełożeniach:
NMV130E:
Współczynnik prędkości obrotowej f
Współczynnik prędkości obrotowej f
=
=
1,03 • nmot, przy tym 1400 Nm maks. moment obrotowy
1,47 • nmot, przy tym 1400 Nm maks. moment obrotowy
=
=
0,98 • nmot, przy tym 2000 Nm maks. moment obrotowy
1,55 • nmot, przy tym 1300 Nm maks. moment obrotowy.
NMV221:
Współczynnik prędkości obrotowej f
Współczynnik prędkości obrotowej f
Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń
Minimalna prędkość obrotowa podczas pracy:
W pozostającej pod obciążeniem przystawce odbioru mocy prędkość obrotowa silnika poniżej 800 1/min. jest
niedozwolona. W przypadku zbyt niskiego ciśnienia oleju sprzęgło może się ślizgać i ulec uszkodzeniu przez
powstające gorąco.
Robocza prędkość obrotowa 800 1/min. do 1200 1/min. wymaga masy obrotowej agregatu (moment bezwładności
masy) w przystawce odbioru mocy > 0,4 Kgm2. Jeśli producent nadwozia nie zna masy obrotowej agregatu /
momentu bezwładności masy swojego agregatu, należy wybrać na przystawce odbioru mocy roboczą prędkość
obrotową > 1200 1/min., aby przekraczała ona rezonansową prędkość obrotową. Ideałem jest eksploatacja w
zakresie lub powyżej granicy rozłączania, patrz rysunek 27.
42Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
Rysunek 27:
Przystawka odbioru mocy ZF NMV 221, wpływ masy obrotowej agregatu na prędkość obrotową
rezonansową
Każdorazowo należy unikać zakresu rezonansowego!
1600
1400
N = 0,98 x Nmot
liczba obrotów [ 1/min ]
1200
1000
800
600
400
zakres rezonansowy
200
0
J > 0,3 kgm2, standardowe zastosowanie
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
1.6
1.8
1.6
1.8
moment bezwładności urządzenia [ kgm ]
2
1600
1400
N = 1,55 x Nmot
liczba obrotów [ 1/min ]
1200
1000
800
600
400
zakres rezonansowy
200
0
J > 0,3 kgm2, standardowe zastosowanie
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
moment bezwładności urządzenia [ kgm ]
2
granica rozłączania
zakres rezonansowy
T_327_000016_0001_G
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
43
Przystawka odbioru mocy ZF NMV, prędkość obrotowa włączania przez moment bezwładności
masy na nasadce napędzanej
NMV 130E
Maksymalny dopuszczalny moment włączenia
przystawki ok. 28000 Nm
Maksymalna prędkość obrotowa włączania przy
maksymalnie 3 włączeniach/min
dopuszczalne obroty silnika [ min-1 ]
max. 1800
1200
1600
1400
nAb = 1,03
1000
800
nAb = 1,45
0
2
4
6
moment bezwładności na
kołnierzu odbioru napędu
nAb = 0,98
1200
1000
600
NMV 221
Maksymalny dopuszczalny moment włączenia
przystawki ok. 60000 Nm
Maksymalna prędkość obrotowa włączania przy
maksymalnie 3 włączeniach/min
1800
1600
1400
max. 2000
dopuszczalne obroty silnika [ min-1 ]
Rysunek 28:
8
10 max
J [kgm2]
800
nAb = 1,55
600
0
2
4
6
moment bezwładności na
kołnierzu odbioru napędu
8
10
12
14
J [kgm2]
T_327_000017_0001_G
3.2.4
Przystawki odbioru mocy na przekładni z WSK
Stosowanie przekładni hydrokinetycznej ze sprzęgłem ciernym (WSK) umożliwia niegwałtowny rozruch i prowadzone
z dokładnością co do centymetra manewrowanie także przy wysokim ciężarze całkowitym niemal bez zużycia.
Przekładnia hydrodynamiczna umożliwia prosty rozruch przy wysokim obciążeniu. Sprzęgło z obejściem przekładni
tworzy po rozruchu bezpośrednie połączenie mechaniczne między stroną napędu i odbioru napędu i w ten sposób
zwiększa stopień skuteczności w układzie przenoszenia napędu.
Sytuacja montażowa przystawek odbioru mocy na końcu przekładni nie jest zmieniana przez zastosowanie WSK.
Jednak położenie montażowe ze względu na szerszą formę konstrukcyjną WSK przesuwa się do tyłu w kierunku
końca ramy.
Zależne od sprzęgła przystawki odbioru mocy w przekładniach z WSK zachowują się inaczej pod względem funkcji,
stopnia skuteczności i eksploatacji niż bez WSK.
Do ok. 1000 1/min. przekładnik jest „otwarty”, tzn. nie występuje połączenie mechaniczne między stroną napędu
i odbioru napędu. Jeśli na przekładni z WSK montuje się zależną od sprzęgła przystawkę odbioru mocy, należy
uwzględnić, że poprzez eksploatację w zakresie przekładnika nie zawsze występuje stały stosunek przełożenia. Ze
względu na działanie przekładni hydrodynamicznej mimo stałej prędkości obrotowej silnika odbierana prędkość
obrotowa przystawki odbioru mocy może podlegać większym wahaniom ze względu na poślizg przekładnika.
Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy może wynieść teoretycznie nawet zero. Dotyczy to przypadku, kiedy
ze względu na skrajne obciążenie przystawki odbioru mocy poślizg przekładnika jest tak duży, że przenoszenie
mocy nie jest możliwe.
Przy pracy stacjonarnej przystawki odbioru mocy można uniknąć tego efektu przez montaż tak zwanego układu
obejściowego.
Wówczas po włączeniu przystawki odbioru mocy sprzęgło bocznikowe jest automatycznie zamykane.
Tym samym występuje połączenie mechaniczne silnika z przystawką odbioru mocy i stały stosunek przełożenia.
Przełączanie bocznikujące jest oferowane tylko w połączeniu z blokowaniem przekładni, które uniemożliwia
omyłkowe wrzucenie biegu przy włączonej przystawce odbioru mocy.
Przy pracy niestacjonarnej przystawki odbioru mocy należy uwzględnić poślizg przekładnika i powstające z tego
wahania prędkości obrotowej i momentu napędowego.
44Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
3.2.5
Przystawka odbioru mocy w przekładni automatycznej ZF HP
Automatyczne przekładnie hydrokinetyczne ze sprzęgłem ciernym ZF HP 500, ZF HP 590 i ZF HP 600 mogą być
dostarczane z 2 przystawkami odbioru mocy zależnymi od prędkości obrotowej silnika.
Warianty przystawki odbioru mocy D01, D02 i D05 można zabudowywać zarówno po lewej, jak i po prawej stronie
głównego kołnierza odbioru napędu. Wariant D05 z napędem czołowym można dobudować dodatkowo, ze skrętem
z kątem nastawy alfa 60°, 120° i 300°.
Kierunek obrotu zależy od miejsca zabudowy (lewa lub prawa strona od głównego wału przekładni).
Należy przy tym uwzględnić, że zamontowane po lewej stronie od kołnierza głównego odbioru napędu (położenie
godziny 11) przystawki odbioru mocy D01 i D02 obracają się w prawą stronę, a zamontowane po prawo od kołnierza
głównego odbioru napędu (położenie godziny 1) przystawki odbioru mocy D01 i D02 obracają się w lewą stronę.
Rysunek 29:
Położenia zabudowy i kierunki obrotów przystawek odbioru mocy D01 i D02
A
B
T_327_000018_0001_G
A
B)
Położenie „godzina 11”
Położenie „godzina 1”
Przystawka odbioru mocy D05 jest wyposażona w napęd czołowy. Przez to zamocowana po lewej stronie od
głównego kołnierza odbioru napędu przystawka odbioru mocy obraca się w lewą stronę, a zamocowana po prawej
stronie od głównego kołnierza odbioru napędu przystawka odbioru mocy obraca się w prawą stronę.
Rysunek 30:
Przystawka odbioru napędu D05 z napędem czołowym
T_327_000019_0001_G
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
45
Dlatego określa się położenie zabudowy wspólnie z oznaczeniem przystawki odbioru napędu, przykład „D02c lewa
strona” dla strony lewej od wału głównego.
Informacja
Uwaga!
Dotyczy to pozycji zabudowy na przekładni, a nie kierunku obrotów.
Przystawki odbioru mocy na przekładni HP mogą być przełączone w zakresie obciążenia i mogą być używane
niezależnie od położenia przełączania. Przystawki odbioru mocy mogą być przełączane i eksploatowane podczas
jazdy i w stanie zatrzymania.
Przy dołączaniu przystawek odbioru mocy należy uwzględnić dopuszczalne prędkości obrotowe przełączania.
Rysunek 31:
Dopuszczalne prędkości obrotowe przełączania przy maks. 3 przełączaniach / min.
dopuszczalne obroty silnikal n Mot [min -l]
1600
1400
1200
D01/02
nAb = 0,97 x nMot
1000
800
D05.4
nAb = 2,12 x nMot
600
0
1
D05.3
nAb = 1,43 x nMot
2
3
4
5
T_327_000020_0001_G
Schwungmasse J [kg - m2] na kołnierzu odbioru
Dla wszystkich zamontowanych fabrycznie przez MAN przekładniach HP możliwe jest doposażanie w przystawki
odbioru mocy.
46Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
3.2.6
Przystawki odbioru mocy i intarder
Intarder ZF to zintegrowany w obudowie przekładni opóźniacz wtórny (hydrodynamiczny hamulec dodatkowy).
Intarder jest dostępny dla przekładni 12AS... i 16S... i nie ogranicza zastosowania możliwych na końcu przekładni
przystawek odbioru mocy.
Rysunek 32: Przekładnia TipMatic z interderem (IT3
3
2
1
4
1)
2)
3)
4)
T_327_000021_0001_G
Urządzenie sterujące Intarderem 3
Intarder 3
Przekładnia TipMatic
Wymiennik ciepła (ze stali szlachetnej)
Niektóre montowane w połączeniu z interderem przystawki odbioru mocy wymagają zestawu adapterów lub są
specjalnymi przystawkami odbioru mocy.
Rysunek 33:
Wariant przystawki odbioru mocy N221/10 z i bez intardera
N221/10 (bez intardera)
N221/10 (z intarderem)
T_327_000022_0001_G
MAN Napędy dodatkowe
Edycja 2015 Wersja 2.0
47
3.2.7
Przystawki odbioru mocy w MAN HydroDrive
Możliwe obecnie połączenia między MAN HydroDrive i przystawką odbioru mocy wynikają z aktualnych systemów
sprzedażowych.
Informacja
Połączenie MAN HydroDrive i przystawki odbioru mocy na sprężarce powietrza jest niemożliwe, ponieważ punkt
odbioru mocy na sprężarce powietrza jest zajęty przez pompę zasilającą do systemu HydroDrive.
3.2.8
Przystawki odbioru mocy na przekładni ZF (Dane techniczne i tabele)
Dokumenty można pobrać ze strony www.manted.de.
3.2.9
Przystawka odbioru mocy w przekładni EATON (Dane techniczne i tabele)
Dokumenty można pobrać ze strony www.manted.de.
48Edycja 2015 Wersja 2.0
MAN Napędy dodatkowe
MAN Truck & Bus AG
Technical Sales Support
Application Engineering
Dachauer Str. 667
D - 80995 München
E-Mail: [email protected]
MAN Truck & Bus AG –ein Unternehmen der MAN Gruppe
Änderungen, bedingt durch den technischen Fortschritt, vorbehalten.

Podobne dokumenty