Kapitał społeczny w polityce edukacyjnej Warszawy

Kapitał społeczny
w polityce edukacyjnej Warszawy
Mirosław Sielatycki (Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy)
Warszawa, 24 kwietnia 2008 r.
Warszawa wykreowała społeczną edukację
W Warszawie powstał ruch oświaty niezaleŜnej, tutaj
powstawały pierwsze szkoły społeczne (np. Bednarska,
szkoły STO). Tutaj rozwijał się szkolny ruch rodzicielski.
Obecnie szkolnictwo społeczne w Warszawie to 1/3 szkół i
placówek, w których uczy się 17% uczniów.
W stolicy powstały i funkcjonują najpręŜniejsze edukacyjne
organizacje pozarządowe działające na rzecz
uspołecznienia szkół i przedszkoli (np. CEO, PFDM, PF im.
Komeńskiego, FIO, organizacje harcerskie).
W aglomeracji warszawskiej powstały najlepsze uczelnie
niepubliczne (w pierwszej 10 jest 6 uczelni
warszawskich).
Warszawa jest polskim poligonem edukacji przez całe Ŝycie,
tutaj działa 12 „uniwersytetów trzeciego wieku” (na 90
funkcjonujących w Polsce), dwukrotnie częściej dorośli
warszawiacy uczestniczą w kształceniu ustawicznym.
Warszawska szkoła lepiej generuje kapitał
ludzki niŜ kapitał społeczny
Uczniowie warszawskich szkół osiągają najlepsze wyniki egzaminów
zewnętrznych w Polsce. Zaledwie 5% stołecznych gimnazjalistów
wybiera dalszą ścieŜkę kształcenia nie kończącą się maturą.
Nauczyciele warszawskich szkół osiągają coraz lepsze wykształcenie
(np.. druga specjalizacja) oraz coraz wyŜsze stopnie awansu
zawodowego (wzrost udziału nauczycieli dyplomowanych).
Ale jednocześnie …
Uczniowie i szkoły rywalizują w rankingach „kapitału
egzaminacyjnego”, który zbytnio dominuje w systemie oceny
uczniów i szkół. Jak pokazują badania polscy uczniowie są dobrze
wykształceni ale słabo zaangaŜowani społecznie.
Nauczyciele wykazują bardzo niski stopień zaufania społecznego, są
bardziej indywidualistami niŜ członkami szkolnej wspólnoty, co
wzmaga obecny system awansu zawodowego.
Prospołeczny model warszawskiej szkoły
„Polityka edukacyjna m. st. Warszawy w latach 2008-2012”
określa model warszawskiej szkoły samorządowej:
To szkoła autonomiczna, twórcza, otwarta, przyjazna,
róŜnorodna i zapewniającą edukację najwyŜszej jakości.
To szkoła tworząca demokratyczną wspólnotę nauczycieli,
uczniów i rodziców.
To szkoła wspierająca zdolnych, utalentowanych i
zainteresowanych nauką uczniów.
To szkoła zapobiegająca wykluczeniu społecznemu,
dostrzegająca róŜne potrzeby edukacyjne i społeczne
uczniów.
To szkoła tworząca kapitał intelektualny, ludzki, społeczny,
kulturowy.
To szkoła oceniana nie tylko za miejsce w rankingach, ale i za
„inteligencję społeczną”.
Warszawa tworzy edukacyjne generatory
kapitału społecznego
Samorząd warszawski tworzy infrastrukturę edukacyjno-społeczną
sprzyjającą tworzeniu kapitału społecznego.
Nowymi miejscami edukacyjnymi są:
Centrum Nauki Kopernik
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych
Europejski Dom Spotkań MłodzieŜy
Centrum Informacji MłodzieŜowej
Kawiarnia Edukacyjna.
Odnowioną przestrzenią publiczną powinna stać się warszawska
„dzielnica łacińska”.
Nowymi formami spotkań edukacyjnych są:
Warszawskie Forum Rodziców i Rad Rodziców
MłodzieŜowe Rady Dzielnic
Warszawski Klub Dyrektora Szkoły.
Od lat 90. działa Warszawskie Forum Oświatowe.
Wykształcone społeczeństwo obywatelskie
jako cel warszawskiej edukacji
Polityka edukacyjna Warszawy dąŜy do „stwarzania w szkole
okazji do nabywania praktycznych doświadczeń
obywatelskich” (udział w wyborach 2007 r. jako przykład
obywatelskiego zaangaŜowania warszawskiej młodzieŜy).
Lansowanie „mody na uczenie się” wśród młodych i dorosłych
warszawiaków (warsztaty dla emerytów w … Pałacu
MłodzieŜy jako przykład aspiracji edukacyjnych
mieszkańców).
Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne – nowa formuła
wspierania innowacyjnych projektów szkół realizowanych
na rzecz całej społeczności szkolnej oraz wzmacniania
związków szkoły ze środowiskiem.
Piknik Naukowy, Festiwal Nauki, Warsztaty Familijne – nowe
formuły edukacji rodzinnej i międzygeneracyjnej.
Organizacje pozarządowe w szkołach
Rosnący udział NGO w realizacji projektów edukacyjnych (w
2007 r. 205 zrealizowanych projektów).
W 2008 r. realizowanych jest 77 programów edukacyjnowychowawczych w szkołach.
Organizacje pozarządowe jako realizator akcji „Lato poza
Miastem”, „Lato w Mieście”, „Zima w Mieście”.
Realizacja 16 alternatywnych form edukacji przedszkolnej
przez NGO.
Lekcje
varsavianistyczne
jako
element
wzmacniania
toŜsamości warszawskiej.
Przykład „Letniej szkoły fizyków” jako wakacyjnej oferty
akademickiego NGO dla warszawskich uczniów.
Program „rewitalizacji edukacyjnej” Pragi Północ, z udziałem
NGO.
Cechą Warszawy jest jej ruchliwość umysłowa, dystans do siebie,
specyficzne poczucie humoru oraz mobilność psychiczna i bytowa, bo tu
nigdy nie wiadomo co będzie.
Tadeusz Konwicki