7_Zmiany ustawy w zakresie środków ochrony prawnej_A.Adach

Zmiany ustawy Prawo zamówień
publicznych w zakresie środków
ochrony prawnej
Agnieszka Adach-Nerwińska
GWW Legal
|
CZERWIEC 2016
Środki ochrony prawnej
W systemie prawa zamówień publicznych istnieją
następujące środki ochrony prawnej:
 odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej,
 skarga do sądu okręgowego,
 skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego – przy czym
wyłączne prawo wnoszenia skargi kasacyjnej do Sądu
Najwyższego na orzeczenia sądu okręgowego ma Prezes
UZP (art. 198g PZP)
Zgłoszenie przystąpienia nie jest środkiem ochrony prawnej.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
2
Legitymacja do wnoszenia środków ochrony prawnej
Interes w uzyskaniu zamówienia
Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w
uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego PZP (art. 179 ust. 1 PZP).
Legitymacja do wniesienia odwołania przysługuje podmiotowi, który wykaże, że:

posiada lub posiadał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz

poniósł lub może ponieść szkodę (w zw. z naruszeniem PZP przez
zamawiającego). Jaka musi być „możliwość poniesienia szkody”?
 Charakter obiektywny
 Charakter realny
 Adekwatny związek przyczynowy (z naruszeniem PZP)
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
3
Podstawy odwołania w postępowaniach o wartości równej lub
wyższej niż progi unijne (art. 180 ust. 1 PZP)
Odwołanie przysługuje wyłącznie od:
 niezgodnej z przepisami PZP czynności zamawiającego
podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub
 zaniechania czynności, do której zamawiający jest
zobowiązany na podstawie PZP
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
4
Podstawy odwołania w postępowaniach o wartości niższej niż
progi unijne (zmieniony art. 180 ust. 2 PZP)
Odwołanie przysługuje wyłącznie od:
1. wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub
zapytania o cenę;
2. opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu;
3. wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia;
4. odrzucenia oferty odwołującego;
5. określenia warunków udziału w postępowaniu;
6. wyboru oferty najkorzystniejszej.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
5
Wymogi formalne odwołania (art. 180 ust. 3 PZP)
Odwołanie powinno:
 wskazywać czynność lub zaniechanie czynności
zamawiającego, której zarzuca się niezgodność z PZP
 zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów
 określać żądanie oraz
 wskazywać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające
wniesienie odwołania
 zawierać załączniki: dowód uiszczenia wpisu, dowód
przekazania kopii zamawiającemu, odpisy KRS i inne
dokumenty potwierdzające umocowanie do reprezentacji
Odwołanie wnosi się bezpośrednio do Prezesa KIO,
a nie do Prezesa UZP.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
6
Forma odwołania (zmieniony art. 180 ust. 4 PZP)
Przed zmianami PZP
Odwołanie wnosi się do Prezesa Izby w formie pisemnej albo
elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym
weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Po zmianie PZP
Odwołanie wnosi się do Prezesa Izby w formie pisemnej lub elektronicznej
podpisane bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy
pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub równoważnego
środka, spełniającego wymagania dla tego rodzaju podpisu.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
7
Przekazanie kopii odwołania (zmieniony art. 180 ust. 5 PZP)
Przed zmianą PZP
Odwołujący przesyła kopię odwołania zamawiającemu przed upływem terminu do
wniesienia odwołania w taki sposób, aby mógł on zapoznać się z jego treścią przed
upływem tego terminu. Domniemywa się, iż zamawiający mógł zapoznać się z
treścią odwołania przed upływem terminu do jego wniesienia, jeżeli przesłanie jego
kopii nastąpiło przed upływem terminu do jego wniesienia za pomocą jednego ze
sposobów określonych w art. 27 ust. 2 PZP.
Po zmianie PZP
Odwołujący przesyła kopię odwołania zamawiającemu przed upływem terminu do
wniesienia odwołania w taki sposób, aby mógł on zapoznać się z jego treścią przed
upływem tego terminu. Domniemywa się, iż zamawiający mógł zapoznać się z
treścią odwołania przed upływem terminu do jego wniesienia, jeżeli przesłanie jego
kopii nastąpiło przed upływem terminu do jego wniesienia za pomocą środków
komunikacji elektronicznej. w tym faksem, każda ze stron na żądanie drugiej
potwierdziła fakt ich otrzymania
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
8
Informacja o naruszeniach (art. 181 PZP) – bez zmian

Kiedy można wnieść informację o naruszeniach PZP

Skuteczność poinformowania zamawiającego o jego naruszeniach
PZP

Rekcja zamawiającego
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
9
Termin na wniesienie odwołania – zmieniony art. 182 PZP
Czynność zamawiającego będąca przedmiotem odwołania
Termin na
wniesienie
odwołania w post.
powyżej progów
Termin na
wniesienie
odwołania w
post. poniżej
progów
1.
Czynność zamawiającego, jeżeli informacje o czynności
zamawiającego stanowiącej podstawę wniesienia odwołania
zostały przekazane za pomocą środków komunikacji elekt.
10 dni
5 dni
2.
Czynność zamawiającego, jeżeli informacje o czynności
zamawiającego stanowiącej podstawę wniesienia odwołania
zostały przekazane w sposób inny faksem lub drogą elektroniczną
15 dni
10 dni
3.
Treść ogłoszenia o zamówieniu od dnia jego publikacji w Dzienniku
Urzędowym UE lub Biuletynie Zamówień Publicznych, a jeżeli
10 dni
postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego wobec postanowień SIWZ - od dnia
zamieszczenia SIWZ na stronie internetowej
4.
Wobec innych czynności odwołanie wnosi się w terminie liczonym
od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej
staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach
stanowiących podstawę jego wniesienia
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
10 dni
5 dni
5 dni
10
Odwołanie i co dalej? (art. 185 PZP)

Przekazanie odwołania pozostałym wykonawcom

Przystąpienie
 W jakim terminie wykonawca może przystąpić do postępowania
odwoławczego?
 Co wykonawca musi zrobić wraz z przystąpieniem
 Komu i w jakiej formie doręcza się zgłoszenie przystąpienia
 Komu przesyła się kopię zgłoszenia?
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
11
Odwołanie i co dalej? (art. 185 PZP) cd.

Opozycja

Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na
sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa dnia
następnego po dniu lub dniach wolnych od pracy (dodany art.
185 ust. 8 PZP)
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
12
Odwołanie i co dalej? (art. 186 PZP)
 Skutki wniesienia odwołania
 Możliwość przedłużenia terminu składania ofert/wniosków
 Zawieszenie biegu terminu związania ofertą
 Zakaz zawarcia umowy
 Odpowiedź na odwołanie
 Uwzględnienie zarzutów (w całości, w części)
 Sprzeciw
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
13
Uwzględnienie części zarzutów
(dodany art. 186 ust. 3a PZP)
przez
zamawiającego
W przypadku uwzględnienia przez zamawiającego w części zarzutów
przedstawionych w odwołaniu i wycofania pozostałych zarzutów przez
odwołujących:
– KIO może umorzyć postępowanie na posiedzeniu niejawnym bez obecności
stron oraz uczestników postępowania odwoławczego, którzy przystąpili do
postępowania po stronie wykonawcy
– pod warunkiem: że w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego
nie przystąpił w terminie żaden wykonawca albo wykonawca, który przystąpił po
stronie zamawiającego nie wniósł sprzeciwu wobec uwzględnienia części zarzutów.
W takim przypadku zamawiający wykonuje, powtarza lub unieważnia czynności w
postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie z żądaniem zawartych w
odwołaniu w zakresie uwzględnionych zarzutów.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
14
Uwzględnienie części zarzutów
(zmieniony art. 186 ust. 4 PZP)
przez
zamawiającego
Przed zmianą PZP
Jeżeli uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił do
postępowania po stronie zamawiającego, wniesie sprzeciw wobec
uwzględnienia zarzutów przedstawionych w odwołaniu w całości, gdy
odwołujący nie wycofa pozostałych zarzutów odwołania, KIO rozpoznaje
odwołanie.
Po zmianie PZP
Jeżeli uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił do
postępowania po stronie zamawiającego, wniesie sprzeciw wobec
uwzględnienia zarzutów przedstawionych w odwołaniu w całości albo w
części, gdy odwołujący nie wycofa pozostałych zarzutów odwołania,
KIO rozpoznaje odwołanie.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
15
Uwzględnienie części zarzutów
(dodany art. 186 ust. 4a PZP)
przez
zamawiającego
W przypadku uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów w części, gdy po
jego stronie do postępowania odwoławczego nie przystąpił w terminie żaden
wykonawca, a odwołujący nie wycofa pozostałych zarzutów, KIO rozpatruje
odwołanie w zakresie pozostałych zarzutów.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
16
Skład KIO

W jakim składzie KIO rozpoznaje odwołanie?

Kiedy może nastąpić zmiana składu KIO ?

Kto i kogo zawiadamia o zaistnieniu przesłanek wyłączenia?

Kto decyduje o wyłączeniu?

Co dzieje się ze składem KIO w przypadku wyłączenia?
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
17
Rozpoznanie odwołania
Możliwe rozstrzygnięcia KIO:
 Odrzucenie odwołania
 Oddalenie odwołania
 Uwzględnienie odwołania
KIO nie może nakazać zawarcia umowy w sprawie
zamówienia publicznego.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
18
Ciężar dowodu (art. 190 PZP)
 Zasada: Strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani
wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki
prawne.
 Wyjątek: Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa
na:
1. wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem
postępowania odwoławczego;
2. zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest
uczestnikiem postępowania.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
19
Ważne orzeczenie Sądu Najwyższego

W dniu 17 lutego 2016 r. w sprawie III CZP 111/15 Sąd Najwyższy
w Izbie Cywilnej podjął uchwałę o następującej treści:
„Dopuszczalna jest skarga do sądu od wyroku Krajowej Izby
Odwoławczej dotycząca zarzutów oddalonych
w uzasadnieniu tego orzeczenia a nierozstrzygniętych
w sentencji”.

Uchwała została podjęta w odpowiedzi na następujące pytanie
prawne: „Czy dopuszczalna jest skarga od wyroku Krajowej Izby
Odwoławczej w zakresie zarzutów oddalonych wyłącznie
w uzasadnieniu wyroku Krajowej Izby Odwoławczej przy
jednoczesnym braku takiego rozstrzygnięcia w sentencji wyroku
Krajowej Izby Odwoławczej?”.
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
20
Koszty postępowania odwoławczego (zmiana art. 186 ust. 6
PZP)
W okolicznościach, o których mowa w art. 186 ust. 2 i 3a, znosi się wzajemnie;
W okolicznościach, o których mowa w art. 186 ust. 3:
a) ponosi zamawiający, jeżeli uwzględnił w całości zarzuty przedstawione w
odwołaniu po otwarciu rozprawy;
b) Znosi się wzajemnie, jeżeli zamawiający uwzględnił w całości lub w części
zarzuty przedstawione w odwołaniu przed otwarciem rozprawy;
W okolicznościach, o których mowa w art. 186 ust. 4, ponosi:
a) odwołujący, jeżeli odwołanie, w części zarzutów, których zamawiający nie
uwzględnił , zostało oddalone przez Izbę,
b) Zamawiający, jeżeli odwołanie, w części zarzutów, których zamawiający nie
uwzględnił
GWW
LEGAL
CZERWIEC
GWW
LEGAL
SIERPIEŃ
2015 2016
21
Dane kontaktowe
Więcej informacji udzieli:
AGNIESZKA ADACH – NERWIŃSKA
adwokat
m. +48 504 369 782
[email protected]
GWW Grynhoff i Partnerzy
Radcowie Prawni i Doradcy Podatkowi Sp. p.
ul. Piękna 18, 00-549 Warszawa
+48 22 212 00 00
[email protected] / www.gww.pl
GWW LEGAL CZERWIEC 2016
22