Hosting dla małej firmy Druk w firmie Komputery i

Transkrypt

Biznes
benchmark magazyn
#1 / 7 / 2013
Wybieramy
monitor LCD
do biura s. 56
Komputery i laptopy
Notebook dla pracownika mobilnego s. 6
Hosting dla
małej firmy
Przegląd ofert hostingowych s. 38
Druk w firmie
online
Urządzenia wielofunkcyjne s. 44
Pakiety biurowe
s. 22
BIZNES
benchmark.pl
Od redakcji
3... 2... 1...
Start
T
rudno wyobrazić sobie funkcjonowanie nawet najmniejszej
firmy bez wykorzystywania w niej technologii informatycznych. Mam tu namyśli nie tylko zaawansowane serwery,
systemy ERP, CRM czy oprogramowanie typu CAD czy PLM, ale
przede wszystkim używane na co dzień oprogramowanie biurowe
takie jak Microsoft Office, aplikacje poczty elektronicznej, przeglądarki internetowe, oraz sprzęt taki jak notebooki, smartfony, monitory, projektory, drukarki czy urządzenia wielofunkcyjne.
W tej codziennej pracy z szeroko pojętymi systemami informatycznymi zarówno przedsiębiorcy, menadżerowie, jak i zwykli pracownicy spotykają się z wieloma problemami. Aby sobie z nimi poradzić,
niezbędny jest jednak pewien zasób wiedzy, podobnie jak wiedza
ta jest również niezbędna do poczynienia najbardziej efektywnych
z punktu widzenia prowadzonego biznesu inwestycji w infrastrukturę IT oraz używane na co dzień w firmie oprogramowanie.
Taką skierowaną do osób odpowiedzialnych za prowadzenie małych i średnich firm oraz do pracowników tychże przedsiębiorstw,
wiedzę chcielibyśmy dostarczać państwu na co dzień. Benchmark
Biznes to nietypowe na polskim rynku elektroniczne wydawnictwo
będący połączeniem portalu informacyjnego i wydawnictw elektronicznych związanych z branżą IT. Nasza platforma skierowana
jest do Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MŚP) i ma na celu dostarczanie Państwu wiedzy i informacji przydatnych przy codziennym prowadzeniu biznesu – niezależnie od tego w jakiej branży
Państwo działają i jakiej wielkości jest Państwa przedsiębiorstwo.
Chcemy, aby informacje zamieszczane na łamach Benchmark Biz-
nes zainteresowały zarówno przedsiębiorców, prezesów, dyrektorów, inżynierów, technologów, konstruktorów, prawników, ekonomistów, księgowych, marketingowców, designerów, grafików, jaki
i osoby zawodowo związane w firmach z funkcjonowaniem działów IT. Informacje, które znajdziecie Państwo na naszych stronach
przedstawiamy w sposób przejrzysty i zrozumiały tak, aby każda
osoba prowadząca swój własny biznes, czy kierująca pracą firmy
lub jej częścią była w stanie podjąć najlepsze decyzje dotyczące
infrastruktury informatycznej i oprogramowania niezbędnego do
prowadzenia działalności gospodarczej. Co więcej, artykuły, które
znajdą państwo na naszych łamach są tak przygotowane, że nie
trzeba mieć wcale wykształcenia informatycznego, aby móc dowiedzieć się o najnowszych systemach i rozwiązaniach dla biznesu
– wystarczy podstawowa wiedza z zakresu obsługi komputerów.
Numer, który trafił właśnie w Państwa ręce, jest pierwszym przygotowanym przez nas numerem elektronicznego wydawnictwa
Benchmark Biznes. Znajdziecie w nim Państwo artykuły poświęcone przede wszystkim, ale nie tylko, oprogramowaniu i sprzętowi
niezbędnemu do rozpoczęcia działalności oraz prowadzenia małej i średniej firmy – w tym artykuły poświęcone oprogramowaniu
dostępnemu w chmurach, systemom finansowo-księgowym i aplikacjom Open Source. W tym numerze pomagamy też w wyborze
notebooka, komputera, monitora, projektora i drukarki do małej
i średniej firmy. Więcej artykułów poruszających nie tylko te tematy znajdziecie Państwo również na naszej stronie internetowej
– biznes.benchmark.pl.
Marcin Bieńkowski
Redaktor naczelny Benchmark Biznes
2
Biznes benchmark magazyn
www.biznes.benchmark.pl
W numerze
Komputery i laptopy
Komputery biurowe: Wybieramy komputer do małego biura
s. 4
Laptop do małego biura: Notebook dla mobilnego pracownika
s. 6
Komputer i laptop do biura: Notebook czy komputer stacjonarny?
Tablet do biura: Czy tablet może zastąpić notebooka?
6
Notebook dla pracownika mobilnego
s. 8
s. 10
Oprogramowanie
Wybieramy system operacyjny: Czy systemy OS X lub Linux
stanowią konkurencję dla Windows w zastosowaniach biurowych? s. 12
Systemy operacyjne: Czy przyszedł czas na Windows 8?
s. 14
Oprogramowanie biurowe: Darmowa alternatywa do biura
s. 18
Oprogramowanie biurowe w chmurze:
Zachmurzenie z przejaśnieniami – pakiety biurowe online s. 22
Oprogramowanie finansowo-księgowe i kadrowo-płacowe:
Pakiety programów do zarządzania firmą
s. 26
Mała sieć
22 Oprogramowanie biurowe w chmurze
Sieć w małym biurze: Budujemy sieć w małej firmie
s. 30
Sieć Wi-Fi w biurze: Bezpieczne sieci Wi-Fi
s. 33
Pamięci dyskowe NAS: Czas na NAS
s. 35
Hosting usług dla przedsiębiorstw: Hosting dla małej firmy
s. 38
Druk w małej firmie
Wybieramy drukarkę do małej firmy: Z ekranu na papier
s. 40
Urządzenia wielofunkcyjne dla małej i średniej firmy:
Biurowy kombajn do wszystkiego
s. 44
Urządzenie wielofunkcyjne kontra drukarka i skaner:
Razem czy osobno
s. 46
Koszty druku: Zakup drukarki to początek wydatków
33 Bezpieczne sieci Wi-Fi
– jak je zmniejszyć?
s. 50
Zamienniki tuszy i tonerów: Oszczędne drukowanie
s. 53
Wizualizacja
Monitory LCD: Wybieramy monitor LCD do komputera
s. 56
Projektor dla małej firmy: Obraz na ścianie
s. 59
BIZNES
benchmark.pl
50 Zakup drukarki to początek wydatków
– jak je zmniejszyć?
Redaktor naczelny:
Redaktorzy:
Project Manager:
Projekt i skład: Wydawca: Marcin Bieńkowski
Piotr Lewandowski  Piotr Surmiak  Maciej Stanisławski
Dominik Gawroński  Sebastian Barcik  Artur Pęczak
Sebastian Jaworski, tel.: 606 942 502
e-mail: [email protected]
Kuba Kuczma
Benchmark Sp. z.o.o., ul. Wołczyńska 37,
60-003 Poznań, NIP: 779-232-24-08
3
Komputery i laptopy
Wybieramy komputer
do małego biura
Z
akup komputera do biura nie jest prostą sprawą. Trzeba wybrać zestaw,
który spełni wymagania sprzętowe aplikacji oraz zapewni wysoki komfort
użytkowania. Biurowy komputer powinien być też cichy i trwały.
Na samym początku powinniśmy zastanowić się do jakich zadań będzie przeznaczony
biurowy pecet. Do sprawnego prowadzenia
rachunkowości firmy wystarczy konfiguracja
budżetowa. Gdy w biurze jest mało miejsca
na komputer, można wówczas nabyć zestaw
typu nettop w cenie poniżej 700 złotych.
W niewielkiej obudowie nettopa, którą da się
schować z tyłu monitora, kryją się wystarczająco wydajne podzespoły. Obecnie najciekawsze nettopy na rynku mają w swojej
ofercie firmy Asus, Zotac czy AsRock.
Typowy biurowiec
Szybszy i nieco większy zestaw komputerowy
może bazować na platformie Intel Ivy Bridge
i procesorze G1610. Koszt zakupu takiej płyty
głównej z tą platformą to około 150 złotych.
Dzięki temu uzyskamy nie tylko dobry stosunek wydajności do ceny, lecz także łatwość
rozbudowy komputera. Dodatkowe możliwości pozwalają zastosować maszynę także do
zadań multimedialnych. Na przykład do dyspozycji producent oddaje nam zintegrowany
4
układ graficzny Intel HD 2500, który wspomaga odtwarzanie filmów w wysokiej rozdzielczości oraz przyspiesza transkodowanie wideo.
Jeżeli przyjdzie nam używać bardziej wymagających aplikacji, na przykład do obróbki
zdjęć czy montażu wideo, trzeba pomyśleć
o wydajniejszej platformie sprzętowej. Dobrym
wyborem będzie tu APU firmy AMD – APU,
(ang. Accelerated Processing Unit) czyli wielordzeniowy procesor i karta graficzna klasy
zewnętrznej, zamknięta w jednym, energooszczędnym układzie. Atrakcyjna propozycja
z tej grupy sprzętu to model AMD X4 A83870K kosztujący niecałe 300 zł. Obowiązkowe dodatki w postaci układu dźwiękowego
czy karty sieciowej zintegrowano na płycie
głównej. Ich jakość i możliwości w zupełności
wystarczą do podstawowych zastosowań.
Drugi ważny czynnik przy wyborze komputera
biurowego to pamięć operacyjna. Na początek wystarczą nam 2 GB kości typu DDR3,
niemniej lepiej zaopatrzyć komputer od razu
w 4 GB pamięci RAM (cena ok. 100 zł). Z kolei twardy dysk powinien odzwierciedlać
nasze potrzeby w pracy. Jeśli mamy zamiar magazynować dużo danych w postaci
zdjęć czy nagrań wideo, najlepszy będzie
typowy dysk twardy z interfejsem SATA III.
Może to być oszczędny model firmy WD
z serii Green lub szybszy WD Black. Gdy
pojemność nie stanowi kluczowego kryterium wyboru, trzeba pomyśleć o dysku typu
SDD (ang. Solid State Drive) korzystającym
z pamięci flash. To najlepsze rozwiązanie
pod względem wydajności, kultury pracy
i energooszczędności. 64-gigabajtowy dysk
SSD można kupić już za 210 zł. W podobnej cenie nabyć można 500-gigabajtowy
tradycyjny model WD Green.
W miarę możliwości finansowych warto skorzystać z rozwiązania optymalnego – dysk
SSD przeznaczamy na system operacyjny
i aplikacje, a drugi, magnetyczny twardy dysk,
będzie służył do magazynowania firmowych
danych. Dzięki temu, nawet w przypadku poważnego uszkodzenia partycji systemowej,
ważne dane będą nadal bezpieczne. W sumie dysk twardy i pamięć RAM będzie nas
kosztować około 260-310 zł. Decydując się
na model SSD powinniśmy zadbać o to, aby
nasza płytę główną wyposażono w kontroler
SATA III, najlepiej firmy Intel. Na dysku SSD
Komputery i laptopy
nie zaleca się instalować starszych wersji
Windows niż 7, ponieważ nie są one przystosowane do optymalnego zarządzania danymi
na tego typu dydkach.
Chłodzenie ważna rzecz
Pecety biurowe są często ustawiane w specjalnie przygotowanych wnękach biurek, w których ruch powietrza jest mocno ograniczony.
Dlatego sprzęt często przegrzewa się i ulega
awariom. Choć małe obudowy wyglądają przyjemnie dla oka i komputer zajmuje mało miejsca, często dzieje się to kosztem późniejszych
problemów z kulturą pracy oraz stabilnością.
Musimy pamiętać, że komputery pracują również w upalne dni po kilkanaście godzin dziennie. To wymaga instalacji wydajnego systemu
chłodzenia i markowego zasilacza.
Oba elementy sprawią, że zestaw będzie
pracował cicho. Układ odprowadzania ciepła dobieramy nie tylko do płyty głównej, ale
dodatkowo trzeba sprawdzić czy radiator
zmieści się w obudowie. Często bowiem gabaryty chłodzenia kolidują z innymi podzespołami. O dobór odpowiedniego radiatora, wraz
z wentylatorem, najlepiej poprosić sprzedawcę. Lepiej pójść na kompromis i zrezygnować
z małej obudowy na rzecz większej – zyskując
w zamian stabilność oraz bezawaryjną pracę.
Pamiętajmy także o tym, że spora grupa dostępnych na rynku kompaktowych obudów
Jaki Windows?
W biurze zdecydowanie najlepiej
sprawdzają się obecnie systemy
z serii Windows 7 i Windows 8. Do
Windows XP nie warto już wracać
– system ten jest już po prostu za
stary. Warto też pamiętać, że do
komputera z co najmniej 4-gigabajtami
pamięci operacyjnej powinno się raczej
wybrać system Windows w wersji
x64 (64-bitowej). Tylko taki system
prawidłowo obsłuży cztery i więcej
gigabajtów pamięci RAM (w 32-bitowym
systemie Windows 7 dostępnych jest
na ogół 3,25 GB pamięci). Niezbędnym
dodatkiem jest dobry, renomowany
program antywirusowy. Rozwiązania
darmowe dalece odbiegają możliwościami
i skutecznością od aplikacji płatnych.
i pecetów klasy mini PC, oferowana jest wraz
z niewymiarowym zasilaczem. W przypadku
awarii, co wbrew pozorom w mniej markowych
zestawach może się zdarzyć, trudno szybko
zdobyć odpowiedni zasilacz na podmianę.
Instalując standardowy model ATX w typowej
obudowie pozbędziemy się ewentualnego
kłopotu. Dobre chłodzenie i zasilacz może nas
kosztować około 300-400 zł. Warto zaufać
takim firmom jak BeQuiet!, Corsair, Enermax,
Antec, Scythe czy Thermarlight. Biorąc pod
uwag pozostałe komponenty można założyć,
że dobry komputer do biura można kupić już
za około 900-1000 złotych.
Kilka słów o wyświetlaczu
Do zestawu trzeba wybrać jeszcze odpowiedni monitor (więcej na ten temat w artykule „Wybieramy monitor LCD do komputera”
zamieszczonym na kolejnych stronach). Jeżeli
komputer będzie ustawiony w nasłonecznionym pomieszczeniu, zdecydowanie poszukajmy monitora LCD z matrycą matową. Typ
glare nie sprawdza się w biurze, ponieważ
w ekranie odbija się całe otoczenie. Ważna
jest też przekątna ekranu. Optymalna wielkość to 20-21 cali w trybie panoramicznym
przy rozdzielczości Full HD. Pozwoli to skorzystać w funkcji Aero w Windows. Możemy
wtedy umieszczać na ekranie, obok siebie
dwa dokumenty A4 i wygodnie je edytować.
Istotnym parametrem przy wyborze monitora
jest rodzaj matrycy. W wypadku gdy przed
komputerem będzie pracować tylko jedna
osoba, wyłącznie przy aplikacjach biurowych,
wystarczy budżetowy monitor bazujący na
matrycy TN. Taki typ znacznie gorzej radzi
sobie z odwzorowaniem kolorów i ma niskie
kąty widzenia. Dlatego klient siedząc z boku
monitora może mieć spore kłopoty z odczytaniem dokumentów na ekranie. Matryca TN nie
nadaje się także do prac przy edycji zdjęć czy
wideo. Do takich celów najlepiej poszukać monitora z matrycą typu IPS lub MVA/PVA.
Mniejsze znaczenie ma rodzaj podświetlania.
Monitory LED charakteryzują się na ogół cieńszymi obudowami i większą oszczędnością
energii. Natomiast typowy monitor LCD ma
grubszą obudowę i na ogół lepsze, aczkolwiek mniej oszczędne podświetlanie. Jeśli
jesteśmy profesjonalistą i szukamy monitora
do edycji zdjęć, optymalnym wyborem będzie
klasyczne podświetlanie katodami. 20 calowy
Foto 1: Dobrym komputerem do biura, w którym
nie ma dużo miejsca może być nettop. Na zdjęciu
nettop firmy Zotac.
Foto 2: Większość dostępnych w sklepach monitorów LCD/TFT spełnia wymagania małego biura.
model LED MVA można kupić za około 500
zł. Z kolei podstawowy model z matrycą TN
to wydatek około 300 zł. Mniejsze monitory
są znacznie tańsze.
Na koniec powinniśmy zwrócić uwagi na dodatki. Jeśli w biurze dostępna jest sieć bezprzewodowa Wi-Fi, do komputera warto dokupić adapter sieci bezprzewodowej. Zwykle
sprzedawca do zestawu oferuje gratis ergonomiczną klawiaturę oraz mysz, a obudowa
musi oferować chociaż jedno złącze USB
3.0 z przodu. Gdy takiej możliwości zabraknie, można dokupić hub USB z długim przewodem za kilkanaście złotych. Jeśli mamy
w budżecie nieco większą kwotę, to część
pieniędzy warto przeznaczyć na podstawowy model zasilacza awaryjnego UPS (ang.
Uninterruptible Power Supply). Koszt takiego
zasilacza to ok. 150 zł. W ten sposób można
zadbać, aby przerwa w dostawie energii nie
zniszczyła efektów naszej pracy. 
Piotr Lewandowski
5
Komputery i laptopy
Ultrabook zapewnia
wystarczająco dobrą
wydajność do większości,
nie tylko biurowych
zastosowań. Dzięki temu
spełnia on wymagania
nawet bardziej obciążających
sprzętowo aplikacji.
Laptop dla pracownika
K
upując laptopa do biura, podobnie jak w wypadku komputera stacjonarnego, powinniśmy zastanowić się w pierwszej kolejności czego oczekujemy od sprzętu. Nasze zakupy zacznijmy więc od sprawdzenia wymagań
sprzętowych aplikacji, których będziemy najczęściej używać.
Gdy często odwiedzamy klientów poza biurem, naszym priorytetem powinien być lekki
i wytrzymały ultrabook. Podczas użytkowania
pakietu biurowego czy prowadzenia rachunkowości firmy doskonale spełni on swoje zadania. Dopiero konieczność użycia bardziej
rozbudowanych aplikacji narzędziowych lub
wymóg zastąpienia stacjonarnego peceta,
może nas przekonać do specjalizowanych
rozwiązań. Ultrabooki cechują się małą masą,
6
niewielkimi gabarytami, zwłaszcza grubością
(są bardzo cienkie), dużą trwałością oraz długim czasem pracy na zasilaniu bateryjnym –
potrafią bez problemu pracować kilka godzin
bez ładowania akumulatora.
Wybieramy ultrabooka
Wybierając odpowiedni dla nas model ultra
cienkiego notebooka trzeba zwrócić dokładniej uwagę na dane techniczne. W porów-
naniu do typowych laptopów, jakiekolwiek
możliwości rozbudowy są w ultrabooku
praktycznie ograniczone do zera. Dlatego nie
zaszkodzi mieć jak najwięcej pamięci operacyjnej RAM. Absolutne minimum to wartość
4 GB. Trudniejsza kwestia to decyzja co do
rodzaju dysku. Do wyboru mamy pojemny,
ale wolniejszy, magnetyczny twardy dysk
HDD lub znacznie szybszy, oszczędny i odporny na wstrząsy, choć mniej pojemny SSD
(ang. Solid State Drive). Jeśli notebook ma
służyć nam wyłącznie do pracy, warto postawić na SSD o pojemności minimum 128 GB.
Gdy zabraknie miejsca na dysku, w każdej
chwili można wyeksportować część danych
Foto: Intel
mobilnego
Komputery i laptopy
na pendrive’a lub dysk sieciowy. Karta graficzna zaczyna mieć znaczenie, gdy korzystamy z wymagających sprzętowo aplikacji narzędziowych. Jeśli mamy zamiar transkodować
materiały wideo czy obrabiać zdjęcia, warto
zdecydować się na układ graficzny GeForce
lub Radeon. Nieco mniejsze znaczenie ma
procesor, którego częstotliwość taktowania nie
powinna być niższa niż 1,6 GHz. Do typowych
zadań biurowych wystarczą nam dwa rdzenie
CPU, cztery będą najlepsze do zadań wymagających nieco więcej od sprzętu.
Zadbajmy też o rodzaj i rozdzielczość matrycy. Powinna być matowa, dzięki temu
nie będzie odbijać światła oraz otoczenia.
Dość popularna rozdzielczość 1366×768
pikseli to wystarczający tryb dla typowych
aplikacji biurowych. Natomiast tryb FullHD
(1920×1080 pikseli) to najlepszy wybór do
zastosowań multimedialnych i półprofesjonalnych. Można pomyśleć w tym przypadku
o powłoce glare (odblaskowa), a następnie
o niezbędnych dodatkach i złączach.
Ultrabook obowiązkowo powinien być wyposażony w wyjście HDMI, złącze USB 3.0,
adapter sieci bezprzewodowej, interfejs Bluetooth czy uniwersalny czytnik kart pamięci.
Zrezygnować można z wyjścia VGA czy podświetlanej klawiatury na korzyść Kensington
Lock. To specjalne gniazdo pozwalające na
mocowanie linki zwanej MicroSaver, zabezpieczającej cenny sprzęt przed kradzieżą.
Wśród nowoczesnych opcji przydaje się
także port USB z funkcją ładowania. Dzięki niemu możemy uzupełnić energię baterii w smartfonie bez potrzeby korzystania
z gniazdka sieciowego i zasilacza.
Kierunek laptop
W przypadku gdy z biura wychodzimy rzadziej, możemy zrezygnować z ultrabooka
i wybrać większego, typowego laptopa. Co
prawda nie będzie tak lekki i nie będzie aż tak
długo pracował bez ładowania jak ultrabook,
jednak komfort pracy z notebookiem mogą
zwiększyć rozwiązania, na które w ultrabooku
po prostu brakuje miejsca.
Przede wszystkim matryca powinna być
większa i swobodnie oferować przekątną od
15 cali wzwyż. Choć na rynku jest wiele ultrabooków z matrycą o identycznej przekątnej,
to ze względu na gabaryty komputera lepiej
wybrać mniejsze rozmiary. W standardowym
laptopie również przyjdzie nam wybierać między matową matrycą, a odblaskową (glare).
Jak już wspomnieliśmy, pierwsza jest znakomita do pracy, druga lepiej sprawdzi się w zastosowaniach multimedialnych.
Podobnie jest z układem graficznym. Zintegrowany Intel HD bez problemu obsłuży
efekty w Windows czy dekodowanie filmów
w wysokiej rozdzielczości. Jednak dopiero
dedykowana grafika, GeForce lub Radeon
z własną pamięcią, może optymalnie akcelerować pracę w wymagających aplikacjach
np. oprogramowaniu CAD czy PLM, co może
być ważne szczególnie dla inżyniera.
i drogiego ultrabooka. Jednak podchodząc
do sprawy ekonomicznie, zdecydowanie lepiej zainwestować w typowego laptopa.
Procesor powinien być wyposażony w cztery rdzenie. W zależności od naszych możliwości finansowych, optymalnie będzie wybrać jeden z modeli Intel Core i5 lub nawet
Intel Core i7. Karta graficzna, odpowiednia
do tego rodzaju laptopa, to GeForce lub Radeon z własną pamięcią.
Pamiętajmy także o twardym dysku. Najlepszy wariant to dwa dyski. Podstawowy
SSD na system operacyjny i aplikacje oraz
dodatkowy, magnetyczny, przeznaczony na
magazyn danych. Taka kombinacja zapewDźwięk w laptopie jest istotny z jednego
nia zarówno świetną wydajność jak i funkwzględu. Wbudowane, dobrej jakości głośniki
cjonalność komputera. Jeśli nie stać nas na
pozwalają na swobodne prowadzenie zdalnej
takie rozwiązanie, sugerujemy typowy, stankonferencji lub prowadzenie rozmów przez np.
dardowy dysk twardy. Na dysku SSD szybko
Skype. Niestety, w laptopie jest mało miejsca
może zabraknąć miejsca.
na głośniki. Dlatego trudno oczekiwać w więkJeśli zdecydujemy się na laptopa z dotykoszości wypadków dobrego ich brzmienia. Jedwym ekranem, jako system operacyjny dobrze
nak od dłuższego czasu producenci starają się
sprawdzi się Windows 8 – swoją drogą, Winrozwiązać ten problem oferując liczne usprawdows 7 nie jest już łatwo dostępny z nowymi
nienia, systemy wspomagania i przetwarzania
notebookami. Jeżeli interfejs użytkownika Medźwięku, często o efektownie brzmiących
tro w Windows 8 nie przypadnie nam do gustu,
nazwach. Można spokojnie potraktować je
to możemy w nim przywrócić klasyczne Menu
z przymrużeniem oka. Powinniśmy zabrać do
Start. Wystarczy zainsklepu próbki dźwięstalować jedną z wielu
ku, np. ulubioną muPonieważ możliwości
darmowych aplikacji do
zykę na pamięci USB
rozbudowy laptopów
tego celu, na przykład
i sprawdzić jak „laptop
są mocno ograniczone,
Classic Shell. Pamiętajbrzmi na żywo”.
my również, że Windows
Oczywiście zawsze
już na samym początku
istnieje
możliwość
powinniśmy skupić się na powinien być w wersji
64-bitowej. Zapewnia on
podłączenia laptopa
wyborze jak najszybszej
nie tylko lepszą wydajdo zewnętrznego zekonfiguracji.
ność, a przede wszyststawu głośnikowego.
kim optymalne zarząPoza tym obowiązkodzanie pamięcią operacyjną. Postarajmy się
we dodatki i złącza to; USB 3.0, Bluetooth,
przetestować laptopa w sklepie przed zakuWi-Fi, HDMI oraz czytnik kart pamięci. Jeśli
pem. W ten sposób sprawdzimy czy spełnia
mamy zamiar okazyjnie podłączać laptopa
oczekiwania pod względem ergonomicznodo starszego typu monitora lub telewizora,
ści. Przy okazji przekonamy się o jakości
może przydać się wyjście VGA i SPDIF. Domatrycy, obudowy, klawiatury, rozmieszdatkowo warto mieć do dyspozycji złącze
czeniu złącz i kulturze pracy. Na zdjęciach
Express Card oraz FireWire. Mniej potrzebne
w Internecie niemal każdy laptop wygląda
jest coraz rzadziej spotykane E-SATA.
znakomicie – w praktyce niedoróbki dość
Desktop replacement
szybko się ujawniają. Traktujmy z też „z dyGdy laptop ma zastąpić komputer stacjonarstansem” opinie o sprzęcie zamieszczane
ny trzeba pogodzić się z większymi gabarytana forach internetowych. Często pisane są
mi i masą sprzętu – dochodzącą nawet kilku
przez ludzi, którzy danego laptopa nawet
kilogramów. Naturalnie gdy nie ograniczają
nie widzieli na oczy.
nas środki, można nabyć bardzo szybkiego
Piotr Lewandowski
7
Laptop czy
komputer stacjonarny?
W
ybierając komputery do nowej firmy lub modernizując wyposażenie działającego już przedsiębiorstwa musimy podjąć decyzję, czy lepszy będzie zakup komputerów przenośnych czy też stacjonarnych. Zastanówmy się jakie cechy
laptopów i komputerów stacjonarnych warto przy zakupach brać pod uwagę.
Może to już jest truizm, ale nigdy nie wolno
zapominać o tym, że podczas wyboru komputera do firmy należy przede wszystkim określić, jakie będzie jego zastosowanie, a tym samym jaka powinna być jego wydajność – i to
niezależni, czy planujemy zakup notebooka
czy komputera stacjonarnego. Zupełnie inny
sprzęt należy kupić dla osób zajmujących się
typową pracą biurową a inny dla osób realizujących zadania wymagające od komputera
dużej mocy obliczeniowej.
Przeznaczenie i możliwość
dopasowania sprzętu
W większości wypadków, do zastosowań
„biurowych” wystarczą komputery o przeciętnych osiągach. Nie potrzebne są tutaj
wydajne karty graficzne lub duże pojemności pamięci i dysków twardych. Do tego
typu zadań wystarczy zintegrowana karta
graficzna, procesor z zegarem ok. 2,0 GHz
i 4 GB pamięci RAM. Zapewni to wystarczająco wydajne przetwarzanie większości biurowych danych oraz pozwoli na swobodne
8
przeglądanie Internetu, zdjęć i odtwarzanie
filmów lub prezentacji handlowych.
Osoby zajmujące się projektowaniem inżynierskim, grafiką, filmem lub przetwarzaniem
Niezbędną moc obliczeniową mają nawet przeciętne
laptopy lub niedrogie
komputery stacjonarne.
O wyborze powinny decydować inne aspekty, takie
jak mobilność, serwisowanie, czy potrzeba częstej
modernizacji.
dużych ilości danych potrzebują znacznie
bardziej wydajnych komputerów o podzespołach dobranych do specyficznych wymagań. Dla jednych użytkowników ważniejsza
będzie duża pamięć, a dla innych szybkie
i pojemne dyski twarde czy specjalna karta
graficzna. Dlatego też zazwyczaj niezbędne
jest tutaj zastosowanie komputerów stacjonarnych, które łatwo można skonfigurować
i dopasować do indywidualnych wymagań.
Oczywiście, dobór odpowiedniego, dopasowanego dokładnie do potrzeb notebooka też
jest możliwy, niemniej maszyna taka będzie
zwykle znacznie droższa od jej stacjonarnego odpowiednika. Na mobilna maszynę warto się zdecydować wówczas, gdy specyfika
wykonywanych zleceń wymaga częstych
wyjazdów z komputerem i wykonywania dużej części prac poza siedzibą firmy.
Z doświadczenia wielu osób wynika, że w pracach inżynierskich znacznie lepiej sprawdzają się
komputery stacjonarne. Oprócz tego, są znacznie bardzie elastyczne w rozbudowie. W komputerze stacjonarnym bez problemu wymienić
można w razie zwiększających się potrzeb profesjonalną kartę graficzną na bardziej wydajny
model lub zainstalować dodatkowy sprzętowy
akcelerator obliczeniowy.
Mobilność vs. funkcjonalność
Podstawową zaletą laptopów jest ich mobilność. Można ją wykorzystać nawet wówczas,
gdy pracownicy pracują głównie w biurze. Łatwo bowiem można zmieniać aranżację biura,
czy miejsca pracy pracowników. Dzięki temu
możliwe staje się dopasowanie organizacji
Foto: HP (2)
Komputery i laptopy
Komputery i laptopy
pracy do bieżących potrzeb. Znacznie łatwiej
utrzymać też porządek na biurkach, na których
nie będzie pojawiać plątanina kabli, tak charakterystyczna dla komputerów stacjonarnych.
W niektórych firmach korzystających z pracowników zdalnych, poszczególne osoby nie
są nawet przypisane do konkretnych biurek.
Po przyjściu takiego zdalnego pracownika do
biura siada on ze swoim laptopem tam, gdzie
jest wolne miejsce. Przy korzystaniu z laptopów łatwiej też zmienić siedzibę firmy.
Komputery mobilne mają też jedną rzadko
braną pod uwagę zaletę. Nie zdajemy sobie
z tego sprawy, ale są one firmowo wyposażone
w zasilacz „UPS”. Jeśli w biurze nastąpi przerwa w dostawie prądu pracownicy nie stracą
danych tak jak w wypadku stacjonarnych komputerów, do których rzadko w małych firmach
dokupuje się bezprzerwowy zasilacz UPS.
Z kolei argument zdający przemawiać na korzyść komputerów stacjonarnych – zewnętrzny dobrej jakości monitor, pełnowymiarowa,
ergonomiczna klawiatura i myszka, nie pozostaje też do końca w mocy. Do współczesnego notebooka bez problemu podłączyć
można zewnętrzny monitor Full HD, klawiaturę i myszkę (używając np. wejść USB), skonfigurować go tak, aby zamknięcie klapy z ekranem nie wyłączało lub usypiało notebooka
i pracować na nim tak, jakbyśmy pracowali
z komputerem stacjonarnym.
Serwis i bezpieczeństwo
Niezwykle ważne dla działania przedsiębiorstwa
jest sprawne usuwanie usterek w przypadku
awarii oraz bezpieczeństwo i ochrona ważnych
danych. Dla małych firm awaria laptopa to poważny problem. Należy go odesłać do serwisu, a naprawa może potrwać kilkanaście dni.
Oznacza to również brak kontroli nad danymi
w laptopie, co może wiązać się z ich utratą. Gdy
laptop nie jest na gwarancji i oddajemy go do
jakiegoś punktu serwisowego można jeszcze
zażądać wymontowania dysku przed naprawą
i zamontowania go przy odbiorze sprzętu.
Naprawa komputera stacjonarnego jest
w tym wypadku dużo prostsza i zwykle można ją wykonać na miejscu w siedzibie firmy.
Bez trudu można też z komputera usunąć
dysk i oddać sprzęt do naprawy bez niego.
Sam dysk można podłączyć do innego komputera i korzystać z danych jakie na nim zgromadzono. Dzięki temu są one też chronione
przed dostaniem się w niepowołane ręce.
Również naprawa komputera stacjonarnego
trwa zwykle krócej, zwłaszcza gdy nie jest ob-
Gdy decydująca jest mobilność
lub funkcjonalność
jęty gwarancją. W punkcie serwisowym dużo
łatwiej można dobrać podzespoły do wymiany i naprawa może trwać kilka godzin i niema
potrzeby wysyłania go do centralnego serwisu,
tak jak w wypadku notebooków.
Rozważając zakup komputera stacjonarnego
czy mobilnego należy wziąć pod uwagę jeszcze jeden aspekt – narażenie na kradzież. Notebook, z racji swojej mobilności jest znacznie
bardziej podatny na zaginięcie. Pracownik może
go stracić np. w środkach komunikacji miejskiej
jadąc do pracy. Komputer stacjonarny nawet po
włamaniu się złodziei do biura nie będzie się zaś
cieszył dużym zainteresowaniem i rabusie bar-
Wybieramy laptopa, gdy:
-pracownicy muszą często podróżować;
-część prac wykonywana jest u klienta;
-charakter pracy wymaga częstej reorganizacji biura;
-często zmieniana jest siedziba firmy;
-przydaje się dwumonitorowe stanowisko pracy.
dzo często się nawet na niego nie spojrzą.
Modernizacja i rozbudowa
Nie jest tajemnicą, że modernizacja laptopów
jest mocno utrudniona, kosztowna i mało efektywna. Zwykle można dołożyć jeden dysk twardy lub trochę pamięci. Po kilku latach może
się zresztą okazać, że brakuje odpowiednich
części. Na szczęście laptopy są teraz na tyle
wydajne, że nie trzeba się przejmować rosnącymi wymaganiami programów biurowych czy
analitycznych. Trzeba się jednak liczyć z tym,
że po kilku latach, gdy notebook nie będzie już
wystarczająco wydajny do postawionych przed
nim zadań niezbędna stanie się jego wymiana
na nowy model. Z kolei komputery stacjonarne,
ze względu na swoją modułowa budowę łatwo
można modernizować niedużym kosztem.
Komputer taki może też „rosnąć” wraz z rosnącymi potrzebami firmy. Jest to ważne, gdy
pecety wykorzystuje się do pracy z wymagającymi programami i co rok lub co 2 lata znacznie
rośnie zapotrzebowanie na moc komputera.
Łatwo jest wówczas wymienić procesor, dołożyć pamięć, czy dodać kolejny dysk twardy,
aby sprostać nowym wymogom. Pociąga to za
sobą wydatek będący niewielkim procentem
kosztu nabycia nowego komputera. Stopniowo można więc wymieniać kolejne podzespoły nawet w wielu komputerach jednocześnie.
Na dodatek bez trudu można wyposażyć taki
komputer w układy i podzespoły, które nie istniały z chwilą jego zakupu.
Jak wspomniano na początku, trudno doradzić wybór konkretnego sprzętu nie wiedząc
do jakich prac ma być wykorzystany. Moż-
Komputery stacjonarne wybieramy, gdy:
-pracownicy nie zmieniają miejsca pracy;
-cała praca wykonywana jest w siedzibie firmy.
Gdy o zakupie decyduje
moc obliczeniowa
Wybieramy laptopa, gdy:
–praca nie wymagająca dużej mocy obliczeniowej (finanse, księgowość, analizy itp.);
–duża część pracy wykonywana jest poza
siedzibą firmy.
Komputery stacjonarne wybieramy, gdy:
–potrzeba dużej mocy obliczeniowej
(grafika, CAD, 3D, wideo, itp.);
–wymagane zastosowanie specyficznych
podzespołów (np. np. wydajne karty
graficzne lub akceleratory obliczeniowe
z rodziny Tesla).
na tylko uznać, że w sytuacji gdy stawia się
przed nimi typowe, biurowe zadania w zupełności wystarczą do tego laptopy, które
jednocześnie zapewnią większą mobilność
pracownikom. Poza tym bez trudu można
do nich podpiąć duże monitory, klawiatury
i myszki, dzięki czemu stają nie mniej wygodne w użyciu jak komputery stacjonarne.
Komputery stacjonarne sprawdzą się zaś
wszędzie tam, gdzie ważna jest wszystkim
duża wydajność przy zachowaniu rozsądnej ceny oraz łatwość modernizacji i rozbudowy komputera. Komputery stacjonarne
sprawdzą się więc przy wszelkich pracach
„technicznych”, w tym pracy z programami
CAD czy PLM. Należy jednak pamiętać, że
wymagają one jednak wówczas indywidualnego dopasowania podzespołów do potrzeb i poszczególnych rodzajów wykonywanych przez nie zadań.

Piotr Surmiak
9
Komputery i laptopy
Foto: Fotolia
Aplikacje narzędziowe
pod Androida i iOS, choć
oferują dość dużo funkcji,
są uboższe od odpowiedników pod Windows.
Także ich obsługa nie jest
tak prosta i oczywista jak
aplikacji, z których korzystamy na co dzień na komputerach stacjonarnych
i notebookach
10
Komputery i laptopy
Czy
tablet
może zastąpić notebooka?
Obecnie na rynku najpopularniejsze są tablety z systemem operacyjnym Android i iOS. Microsoft dopiero od niedawna zmniejszył
wymagania sprzętowe dla producentów tabletów, dzięki czemu
ceny modeli tabletów z Windows mogły się zbliżyć się do cen odpowiedników firmy Apple i innych producentów. To bardzo ważne,
ponieważ aplikacje biurowe do prowadzenia firmy dedykowane są
na ogół tylko i wyłącznie dla systemu Windows. Choć na iOS i Androidzie można edytować dokumenty przygotowane w Microsoft
Office, to jednak często występują problemy z kompatybilnością.
Czasem w pliku Worda nie widać komentarzy, brakuje czcionki lub
formatowanie nie działa prawidłowo. Próba korekcji dokumentu
kończy się najczęściej tym, że po przesłaniu go z tabletu do peceta
trzeba wszystko od nowa poprawiać.
Ograniczenia
Niestety pod systemami Androidem i iOS nie uruchomimy wielu darmowych aplikacji, tak bardzo pomocnych w prowadzeniu firmy. Dla polskiego użytkownika, to bardzo duża niedogodność. Należy też jednak
pamiętać, że dzisiaj tablety są raczej sprzętem do komunikowania się
(e-mail, portale społecznościowe), łączeniem się i korzystaniem z usług
internetowych (strony WWW, serwisy informacyjne i giełdowe), ale nie są
przeznaczone i raczej nie nadają się do codziennej pracy w firmie. W tej
roli mogą się jedynie sprawdzić w sytuacjach „awaryjnych” gdy nie mamy
pod ręką stacjonarnego komputera lub notebooka. Co ciekawe, na tablety są już dostępne aplikacje inżynierskie, pozwalające na zaprezentowanie wyników pracy nad projektem np. podczas wizyty u klienta.
Problemem jest także brak możliwości rozszerzenia funkcjonalności
urządzenia w oparciu o komplet złącz, w które standardowo wyposażony jest każdy laptop. Tablet na ogół nie ma wejścia LAN, wyjścia HDMI czy VGA. Najłatwiejszym i najwygodniejszym sposobem
na przesyłanie danych w biurze do i z tabletu jest wykorzystanie
sieci bezprzewodowej. Oczywiście gdy dysponujemy wydajną sie-
cią Wi-Fi w biurze, wszystko odbywa się dość szybko, gorzej gdy
podczas wizyty u klienta okaże się, że trzeba udostępnić pliki w inny
sposób, a nasz tablet nie oferuje żadnego odpowiedniego złącza.
Tablety z przyszłością
Na szczęście, tablety zaczynają się zmieniać na „In plus”. Za przykład może posłużyć Microsoft Surface, który jest połączeniem
tabletu i odpinanej klawiatury. Dzięki temu można bardzo szybko
przeistoczyć tablet w urządzenie, które przypomina netbooka z dotykowym ekranem. Mankamentem Surface’a, w porównaniu do typowego, laptopa jest wciąż jednak brak wielu złącz, które w laptopie pozwalają znacznie rozszerzyć możliwości sprzetu.
Podsumowując, tablet w biurze to doskonały dodatkowy komputer, który możemy zabierać ze sobą pracując zdalnie, a także łatwo prezentować multimedialne materiały klientowi. Tablet
może odbierać wiadomości e-mail, przypominać nam o ważnych
wydarzeniach, a także oferować wygodny dostęp do najważniejszych kontaktów firmowych poza biurem.

Piotr Lewandowski
Foto 1: Najpopularniejszymi tabletami na świecie
są iPady firmy Apple. Obecnie dostępna jest
czwarta generacja tego sprzętu.
Na zdjęciu iPad 4 mini.
Foto: Apple
ablety zdobywają na rynku coraz większą popularność. Przyciągają atrakcyjną ceną, możliwościami i całkiem niezłą wydajnością. Czy tablet
w biurze ma jednak sens?
Foto 2: Microsoft Surface to poważny tabletowy
przeciwnik mogący śmiało konkurować
z notebookami.
Foto: Microsoft
T
11
Foto: Ubuntu
Oprogramowanie
Czy systemy
OS X lub Linux
stanowią konkurencję dla Windows w zastosowaniach biurowych?
J
eszcze kilka lat temu system Microsoftu był jedynym możliwym do
zastosowania w firmach systemem operacyjnym, jeśli nie chcieliśmy mieć
problemów z kompatybilnością oprogramowania. Czasy się jednak zmieniły
i coraz więcej przedsiębiorstw migruje na konkurencyjne platformy systemowe.
Do pierwszych lat dwudziestego pierwszego
wieku Windows praktycznie nie miał konkurencji w zastosowaniach biznesowych. Komputery Mac, z wyjątkiem Stanów Zjednoczonych,
wykorzystywane były jedynie przez studia
graficzne, a Linux stosowany był jako system
operacyjny dla serwerów i wyspecjalizowanych
cienkich klientów. Ten stan rzeczy powoli zaczął
się jednak zmieniać. Windows niewątpliwie dalej ma dominujący udziały na rynku, ale Microsoft zaczyna się niespokojnie oglądać za siebie.
Są dwa główne powody takiego stanu rzeczy.
Po pierwsze, najważniejsze – konkurencja staje
się coraz lepsza. Zarówno Apple OS X, jak i najpopularniejsze dystrybucje Linuxa z roku na rok
stają się coraz bardziej wszechstronne i dopracowane. A po drugie Microsoft sam ułatwił konkurencji zadanie wypuszczając na rynek system
Windows Vista. Ów system znacznie zwiększył
swoje wymagania sprzętowe, a na dodatek
nowy system sterowników powodował proble-
12
my z obsługą wielu urządzeń zewnętrznych,
których producenci nie opracowali na czas sterowników. Firmy, zamiast tradycyjnie uaktualnić
Obecnie na rynku największe
udziały ma Windows 7,
przez wielu uważany
za najlepszy system
operacyjny Microsoftu
w historii. Ale Vista, która
zniechęciła firmy i działy
IT do zmiany systemu
operacyjnego spowodowała,
ze Apple i twórcy dystrybucji
Linuksowych zyskali spory
kawałek rynku.
system do nowszej wersji, wolały pozostać przy
XP lub… poszukać alternatywy.
Ten problem jest już dawno za nami. Na rynku
pojawił się Windows 7, przez wielu uważany za
najlepszy system operacyjny Microsoftu w historii. Ale w między czasie Apple i twórcy dystrybucji Linuksowych potrafili wykorzystać szansę
i zachęcić do siebie wiele przedsiębiorców.
Oprogramowanie
Podstawowym problemem jest oprogramowanie. Twoja firma najprawdopodobniej korzysta z aplikacji, które działa wyłącznie pod
systemem Microsoftu. Wielu korporacjom
udało się jednak rozwiązać ten problem poprzez… wirtualizację. Ta daje możliwość
pracy na dowolnym systemie operacyjnym,
a jeżeli dana aplikacja nie ma sensownego
odpowiednika na owym systemie, uruchamiana jest w zwirtualizowanym środowisku
Windows. Jest to jednak rozwiązanie, które
nie zawsze się sprawdzi.
Windows jest wciąż najłatwiejszym wyborem. Co więcej Microsoft od ponad dwóch
dekad wyznacza standardy w działach IT
firm. Każdy administrator i kierownik IT zna
go na wylot. Większość pracowników, jeżeli
potrafi obsługiwać komputer, to potrafi obsługiwać system Microsoftu. Windows jest
Oprogramowanie
cały czas rozwijany a jego twórcy poważnie
traktują zapewnianie mu wsparcia w postaci
łatek i aktualizacji usuwających wykryte problemy, usterki i niedoróbki.
Jego wieloletnia dominacja na rynku spowodowała też, że z systemem tym współpracuje
zdecydowanie największa ilość sprzętu i oprogramowania. Kiedyś to powodowało pewien
problem: z uwagi na tak wielką różnorodność
możliwych kombinacji software’u i hardware’u system Microsoftu w wielu przypadkach
miał problemy ze stabilną pracą. To jednak są
już zamierzchłe czasy a mit o niestabilności
tego systemu to… no właśnie, mit.
Nie oznacza to jednak, że konkurencja nie
ma nic do zaoferowania. Pierwszym produktem konkurencyjnym będą komputery
Mac z systemem OS X. Platforma Apple’a,
dzięki uniksowym korzeniom i bardzo wygodnym interfejsie użytkownika stanowi nie
lada pokusę. Na dodatek wiele wiodących
pakietów oprogramowania jest dostępnych
również w wersji dla OS X.
Należą do nich, między innymi, aplikacje
Adobe, takie jak Photoshop czy Illustrator,
a nawet sam Microsoft Office. OS X nie obsługuje tak wiele urządzeń zewnętrznych, jak
Windows, ale biorąc pod uwagę typowy rodzaj sprzętu wykorzystywanego w firmie, czyli
drukarki, skanery i projektory, najprawdopodobniej nie będzie z tym większego problemu.
Apple oferuje też bardzo przyzwoite własne
rozwiązania do pracy, takie jak iWork. Główną
wadą komputerów Mac jest jednak ich cena.
Są to maszyny o efektownym wzornictwie,
dużych możliwościach i znakomitym systemie
operacyjnym. Apple zdaje sobie z tego sprawę, bezlitośnie nakładając na swoje produkty
wysoką marżę. Komputery Apple i system
OS X są bardzo dobre, z pewnością są mocną konkurencją dla maszyn z Windowsem. Ich
ewentualna przewaga to jednak wciąż niuanse, warto się więc zastanowić, czy warto za to
dopłacać niemałe pieniądze.
Linux w biurowym natarciu
Ten problem nie dotyczy Linuksa. Najlepsze
i najpopularniejsze dystrybucje Linuksa są
w pełni darmowe. Co więcej, opinie trudnej
obsłudze tego systemu są dawno nieaktualne.
Wraz z systemem Linux instalowane jest
mnóstwo darmowego oprogramowania do
przeróżnego rodzaju pracy. Na dodatek sys-
tem ma znacznie niższe wymagania sprzętowe niż konkurencja. Niestety, wyspecjalizowanego, komercyjnego oprogramowania
jest jak na lekarstwo. Istnieją darmowe lub
tanie odpowiedniki Office’a, pakietów Adobe
i nie tylko, ale w wielu przypadkach są na tyle
„okrojone”, że mogą nie wystarczyć do poważniejszej pracy. Należy jednak pamiętać, że
mogą, ale nie muszą. Być może do pracy biurowej w pełni wystarczy ci darmowy LibreOffice, a do pracy nad grafiką GIMP czy Blender.
Plusem Linuksa jest to, że możesz go wypróbować nie ponosząc żadnych, poza czasem,
kosztów i samodzielnie przetestować dostępne dla niego oprogramowanie. Jeżeli ci ono
wystarczy, Linux może zapewnić ci znaczne
oszczędności finansowe.
Warto też sprawdzić zgodność z Linuxem
wykorzystywanego przez firmę sprzętu. Tak
jak system ten jest już równie łatwy w obsłudze, co OS X czy Windows, tak w przypadku
zgodności z peryferiami nie jest już tak dobrze.
Sytuacja ta znacznie się poprawiła i są duże
szanse, że system ten nie sprawi ci kłopotów
pod tym względem, ale sprawa ta zdecydowanie wymaga dokładniejszej analizy.
Jeżeli twoja firma wyposażona jest w wiele
komputerów, serwery baz danych czy wewnętrzne sieci, niezbędna może okazać się
platforma do zarządzania całym ekosystemem. Tu zdecydowanie najwięcej problemów
sprawi ci OS X. Apple nie zapewnia takiej platform, ma w swojej ofercie tylko serwerową
edycję swojego systemu, którą jednak traktuje
nieco po macoszemu. Z Linuxem jest znacznie
lepiej, zwłaszcza jeżeli chodzi o zarządzanie
sieciami komputerowymi. Tu szczególnie warto się zainteresować produktami i usługami takich firm, jak Novell i Red Hat. Microsoft ma tu
jednak szczególną przewagę.
Znacznie mniejszy udział na rynku można
jednak stanowić zaletę. Obsługują one mniejszą ilość sprzętu i oferują mniejszy wybór
oprogramowania, ale też, z uwagi na to, że
wciąż są w niszy, cieszą się znikomym zainteresowaniem cyberprzestępców. Podatność
Windows na wszelkiej maści wirusy należy do
przeszłości. Microsoft od lat traktuje cyberbezpieczeństwo bardzo poważnie. Nie zmienia to jednak faktu, że z uwagi na dominację
na rynku, każdego dnia pojawiają się dziesiątki nowych odmian złośliwego oprogramowania pisanego z myślą o systemie Microsoftu.
Foto 1: Windows 7 przez wielu użytkowników uważany za najlepszy system operacyjny Microsoftu w historii.
Foto 2: Ubuntu to jedna z popularniejszych obecnie dystrybucji Linuksa. Pakiet instalacyjny Linuksa
najlepiej pobrać samodzielnie z Internetu, jednak są
dostępne również wersje rozprowadzane na płytach
DVD i na nośnikach USB.
Żaden system nie jest w pełni odporny na
cyberataki, nieważne, czy to Linux, OS X czy
Windows. Ale to ten ostatni jest celem ataków. Mało kto zajmuje się pisaniem wirusów
na OS X czy Linuxa, bo im się to, najzwyczajniej w świecie, nie opłaca.
Jedno jest pewne: OS X i Linux w wielu
przypadkach z powodzeniem mogą zastąpić Windows. OS X kusić może względnym
bezpieczeństwem od cyberzagrożeń i dostępnością popularnego, komercyjnego
oprogramowania. Linux z kolei już od dawna
jest równie łatwy w obsłudze co Windows czy
system Apple’a, a na dodatek jest darmowy.
Windows wciąż jest najbardziej oczywistym
wyborem. Ale warto się zastanowić, czy specyficzne zalety konkurencji nie okażą się dla
twojej firmy korzystniejsze i czy znane ci mity
na jej temat nie są… no właśnie, mitami. 
Dominik Gawroński
13
Oprogramowanie
Foto: Microsoft
8
Czy przyszedł
czas na
Windows ?
W
ybierając system operacyjny dla firmy mamy obecnie rzadko spotykaną
szansę – możemy bowiem postawić na sprawdzony od kilku lat system,
jakim jest Windows 7 lub na nową wersję – Windows 8. Większość osób zna
Windows 7, jednak dla wielu użytkowników pecetów Windows 8 jest ciągle
w pewnym stopniu niewiadomą, zwłaszcza, że przyniósł on sporo zmian.
Warto rozważyć jednak jego zakup i poznać bliżej jego zalety i wady.
14
Windows 8 już od chwili pojawienia się pierwszych wersji testowych wzbudzał wiele kontrowersji. W sieci można znaleźć mnóstwo głosów krytykujących ten system i wieszczących
jego rychły koniec. To samo działo się jednak
przy okazji premiery każdej kolejnej wersji sys-
Oprogramowanie
Windows 8 w skrócie
Zalety:
szybkie uruchamianie systemu,
wydajna praca systemu,
różne możliwości odzyskiwania
danych systemu,
tworzenie kopii bezpieczeństwa
całego systemu,
wbudowany antywirus i filtr SmartScan,
szyfrowanie BitLocker
(Windows 8 Pro, Enterprise),
automatyczna synchronizacja kontaktów,
kalendarza i maili,
wykorzystanie chmury internetowej,
kompatybilność z większością starszych
programów (np. Office 2000),
Adobe Reader i Flash wbudowane
w system.
Wady:
brak klasycznego menu Start,
niespójność w użyciu interfejsu MUI,
wymuszanie użycia interfejsu MUI
gdy nie jest to konieczne,
brak sterowników do starszego i mało
popularnego sprzętu (np. skanery),
niekompatybilność z XP w zapisie
danych na dyskach,
konieczność instalacji programów
z interfejsem MUI przez Sklep Windows,
mało wygodna i ograniczona
funkcjonalnie Poczta.
ograniczona funkcjonalność
wbudowanego Kalendarza.
temów z rodziny Microsoft Windows – zarówno w chwili pojawienia się Windows 95, Millenium, czy XP oraz Visty i Windows 7 można
było usłyszeć te same zarzuty i głosy sprzeciwu wobec zmian, jakie te systemy przyniosły.
Tymczasem na dobrą sprawę Windows 8 zachowuje się o wiele lepiej w pierwszym okresie rozwoju niż większość jego poprzedników.
Co więcej, bez trudu można zrezygnować ze
wszystkich nowinet dotyczących obsługi sytemu, gdy nie są nam potrzebne lub nie chcemy
wykorzystać ich podczas codziennej pracy.
Menu Start – wiele hałasu o nic
Najwięcej emocji budzi rezygnacja Microsoftu
z klasycznego menu Start, a wiele osób obawia się, jak sobie da radę bez niego z obsługą
systemu. Wszystkim osobom, którym ten stan
rzeczy przeszkadza doradzić można instalację
jednego z wielu dostępnych w Sieci programów
przywracających menu Start i to zarówno w formie znanej z Windows XP, jak i z Visty czy Windows 7. Sam korzystam z darmowego Classic
Shell, który działa bez zarzutu. Innym tego typu
popularnym programem jest aplikacja ViStart.
Pod naciskiem użytkowników w wersji Windows 8.1, Microsoft zdecydował się na,
w pewnym sensie, powrót przycisku start. Co
prawda nie otwiera on znanego z Windows
7 menu start, ale przenosi użytkownika do
kafelkowego menu. Mimo to uważam, że jest
to krok we właściwym kierunku.
Interfejs kafelkowy
Nie mniej emocji niż brak klasycznego menu
Start budzi największa wizualnie zmiana, jaką
przyniósł Windows 8, czyli kafelkowy interfejs, zwany też MUI (Modern UI). Stworzono
go z oczywistych względów. Ma on pomóc
użytkownikowi w korzystaniu z różnego typu
urządzeń przenośnych, takich jak smartfony
i tablety. Można go polubić, chociaż, muszę
przyznać, że Microsoft jest strasznie niekonsekwentny w jego wprowadzaniu. Wiele aplikacji wchodzących w skład systemu nadal
bowiem korzysta z klasycznego okienka i po
ich uruchomieniu przenosi nas na Pulpit.
W codziennej praktyce można jednak spokojnie zapomnieć o interfejsie kafelkowym.
Wystarczy zainstalować jeden z programów przywracających klasyczne menu
Start i pracować wyłącznie z aplikacjami
wykorzystujących klasyczny, windowsowy
interfejs. Zatrudnione w firmie osoby nie
15
Oprogramowanie
Foto: HP
Zapis plików częściowo
niekompatybilny z XP
powinny więc mieć żadnych problemów
z używaniem nowego systemu. Trzeba przyznać, że kafelki bardzo dobrze sprawdzają się
podczas korzystania z tabletów. Wystarczy
opanować kilka gestów, aby w pełni zapanować nad pracą systemu i uruchamianych
w ten sposób aplikacji. Elementy sterujące są
na tyle duże, że bez trudu można w nie trafić
palcem nawet na niewielkich, kilkucalowych
ekranach dotykowych.
blemu. Windows 8 świetnie działa nawet na
starszych komputerach, liczących sobie cztery
czy pięć lat. Starsze komputery z nowym systemem bez trudu radzą sobie ze współczesnymi grami, pozwalają na projektowanie w programach CAD, wizualizację w systemach
PLM czy umożliwiają przygotowywanie grafiki
w programach takich jak 3ds max. Jedyne
o co warto zadbać to, to aby miały one zainstalowane przynajmniej 4 GB pamięci RAM.
Wydajność
Uruchamianie systemu
Testy wykazują, że poza dużo krótszym czasem uruchamiania, Windows 8 nie różni się od
Windows 7 ani pod względem wydajności, ani
szybkości pracy. Warto zauważyć, że kolejne
wersje poprzednich wcieleń systemu Win-
Zdecydowany postęp w wydajności widać
przy uruchamianiu komputerów oraz w szybkości instalacji systemu operacyjnego, ale tę
operację wykonuje się rzadko. Start systemu
trwa zaledwie kilkanaście, góra 30-40 sekund, i to nawet po kilku miesięcznym używaniu systemu. Oczywiście, czas ten ulega
wydłużeniu po instalacji różnych programów,
które uruchamiają się przy starcie, ale postęp,
w porównaniu z poprzednimi wersjami systemu Windows jest wyraźny.
Przyspieszenie startu systemu może wydawać się mało ważne, ale w działalności niektórych firm, wbrew pozorom może być istotne. Otóż w wypadku osób, które przez cały
dzień muszą wielokrotnie wyłączać i włączać
swój komputer, chociażby odbywając częste
wizyty u różnych klientów. Kontrahent znacznie lepiej odbierze naszą prezentację wyświetloną na komputerze, który bardzo szybko
wystartował, niż po wielominutowym oczeki-
Nowy interfejs przyda się
w chwilą gdy pracownicy
będą musieli korzystać
z urządzeń przenośnych
w kontaktach z klientami.
dows bywały znacznie wolniejsze od swoich
prekursorów. Wyraźnie dało się to odczuć gdy
do sprzedaży trafił Windows Vista.
Dopiero po pewnym czasie pojawiały się poprawki, dzięki którym system wyraźnie przyspieszał i można było na nimi swobodnie
pracować przy wykorzystaniu wolniejszych
komputerów. Tym razem nie ma takiego pro-
16
Windows 8 zapisuje pliki na dyskach NTFS
w sposób częściowo niezgodny z Windows
XP, dlatego nie należy podłączać dysków
twardych czy przenośnych nośników
danych, na których zapisywał dane XP
do komputera z systemem Windows 8
i odwrotnie. Jeżeli ktoś to zrobi, to system,
przy uruchamianiu komputera, stwierdzi, że na
dysku występują błędy i będzie je naprawiał,
a to może doprowadzić do uszkodzenia
danych. Zazwyczaj po takiej naprawie nic
się złego z danymi nie dzieje. Można je
odczytywać i zapisywać na dysku, ale jak
pokazuje praktyka niebezpieczeństwo ich
utraty występuje. Poza tym, efekty naprawy
nie są widziane przez system i przy każdym
uruchomieniu komputera dysk będzie
naprawiany, zarówno pod XP jak i pod
Windows 8. Można temu zaradzić wyłącznie
poprzez skopiowanie danych na inny napęd
i sformatowanie dysku w systemie, w którym
chcemy go stale używać.
waniu na uruchomienie się laptopa, gdy nie
mamy w tym czasie tak naprawdę właściwie
nic konkretnego do powiedzenia.
Kompatybilność
Jednym z najważniejszych aspektów używania w firmie niedawno opracowanego
systemu operacyjnego jest zachowanie
kompatybilności z wcześniejszymi wersjami
i możliwość uruchamiania w nim starszych
aplikacji. Na szczęście, Windows 8 nie stwarza większych problemów i większość starszych programów działa w nim bez zarzutu
– są wśród nich m.in. często wykorzystywany w polskich firmach Microsoft Office 2000.
Oczywiście, kompatybilność ta nie dotyczy
systemu Windows RT. Ta odmiana Windows
działa tylko z programami pisanymi dla architektury ARM (Advanced RISC Machine) i jest
całkowicie niekompatybilna z programami
pisanymi pod inne wersje systemu Windows.
Decyzja o zakupie Windows 8 może też zaowocować brakiem problemów w przyszłości
przy zakupie nowych wersji programów, które
pojawią się dopiero za jakiś czas. Nowe programy będą już bowiem optymalizowane pod
Windows 8 i kłopoty z ich działaniem mogą
pojawić się w starszych wersjach systemów. Decydując się natomiast na wdrożenie Windows 8 w przedsiębiorstwie, które
działa na rynku od kilku lat warto sprawdzić,
czy będące „na stanie firmy” urządzenia takie jak drukarki, skanery czy plotery, będą
działać z nowym systemem. Do starszych
lub mniej popularnych modeli urządzeń
może bowiem brakować sterowników.
Trudno w tej chwili powiedzieć jak potoczy się
rozwój Windows 8. Pewnie Microsoft będzie
się starał w miarę szybko zastąpić go nowym
systemem, tak jak się to stało z Windows 7,
w celu uniknięcia syndromu XP, który był najpopularniejszym systemem przez wiele lat.
Być może jednak, mimo wielu kontrowersji,
użytkownicy pecetów przekonają się do Windows 8 i będzie on królował przez całą dekadę, tak jak miało to miejsce z Windows XP.
Bezpieczeństwo systemu
W pracy przedsiębiorstwa, nawet niedużego, niezwykle ważne są aspekty związane
z bezpieczeństwem i ochroną komputerów
przed przypadkowymi lub celowymi atakami
informatycznymi. Pod względem bezpieczeństwa Windows 8 jest dużo lepiej chroniony niż
wcześniejsze wersje, nawet Windows 7.
W tym miejscu warto wspomnieć, że po raz
pierwszy Windows otrzymał zintegrowany
z systemem program antywirusowy (Windows Defender), a oprócz niego system wyposażono w filtr SmartScan oraz usprawniono w nim zarządzanie pamięcią. Zmieniono
też sposób uruchamiania zabezpieczeń, tak
aby utrudnić przechwycenie kontroli nad systemem operacyjnym złośliwym programom.
Użytkownicy Windows 8 w wersji Pro oraz
Enterprise mogą też szyfrować dyski twarde
przy użyciu technologii BitLocker. Pozwala
ona na szyfrowanie każdego sektora partycji, a odpowiedzialne za to procesy działają
w najniższej warstwie komunikacji. Nie są
więc widziane, ani przez system, ani przez
aplikacje, co w dużym stopniu zwiększa bezpieczeństwo danych i chroni je w przypadku
utraty komputera.
Odporność systemu
Windows 8 jest też dużo bardziej odporny
na awarie niż jego poprzednicy. Wbudowano
w niego mechanizmy pozwalające na automatyczną naprawę systemu nawet przy dość
poważnych błędach w zapisie plików na dysku.
Nowy system wyposażono też w funkcję
tworzenia kopii zapasowej. Ułatwia ona odtworzenie systemu w przypadku całkowitej
awarii dysku. Korzystanie z niego jest zatem
znacznie bardziej bezpiecznie, co jest szczególnie ważne w działalności firm, gdzie nawet
kilkugodzinna przerwa w pracy może wiązać
się z wymiernymi stratami.
Integracja z chmurą
Jedną z najbardziej przydatnych dla firm,
nowych
funkcji
zaimplementowanych
w Windows 8 jest integracja kontaktów,
kalendarzy i danych. Korzystając bowiem
z różnych urządzeń z tym systemem, na
każdym z nich możemy mieć dostęp do
aktualnej listy kontaktów, poczty elektronicznej, czy kalendarza. Co najważniejsze,
synchronizacja tych danych dokonywana
jest automatycznie.
Wystarczy, że przy uruchamianiu systemu
będziemy zawsze podawali ten sam login,
wówczas system od razu sprawdzi, czy
wszystkie nasze dane są aktualne i ewentualnie pobierze najnowsze informacje. Nie
trzeba ręcznie synchronizować danych czy
ręcznie przenosić ich ze smartfona do laptopa bądź komputera stacjonarnego. Jest
to bardzo wygodne i zaoszczędza użytkownikowi mnóstwo czasu. Na dodatek
możemy też najważniejsze dane przechowywać w chmurze i korzystać z nich pracując w dowolnym miejscu na świecie i na
dowolnym urządzeniu.
Postawmy na Windows 8
W przypadku gdy chcemy wyposażyć całą firmę
w nowy sprzęt i korzystać będziemy z systemu
operacyjnego z rodziny Windows, warto zdecydować się na Windows 8. Kafelkowy interfejs nie
jest wcale tak niewygodny, jak by mogło się wydawać. Łatwo można też przywrócić klasyczne
menu Start i korzystać z tradycyjnego Pulpitu.
W wypadku Windows 8 zyskujemy system,
który będzie rozwijany przez kolejne lata
i o wiele później staniemy też przed koniecznością wymiany systemu na jego nowszą
wersję. Na dodatek, łatwo możemy zintegrować dane pochodzące z wielu różnych
urządzeń. Nowy Windows jest też znacznie
bezpieczniejszy od Windows 7. 
Piotr Surmiak
Foto: Microsoft
Oprogramowanie
Windows 8.1
– nowa odsłona „ósemki”
Microsoft zaprezentował niedawno wersje
testową poprawionej „ósemki” – systemu
Windows 8.1. Unowocześnione okienka,
powinny na rynku zagościć w ciągu kilku
miesięcy – przewiduje się, że pojawią się
one późnym latem lub wczesną jesienią.
Microsoft nie ukrywa, że udostępniona
wersja przeznaczona jest dla dziennikarzy
i deweloperów, i jest wersją jeszcze
nieukończoną, z czym wiązać się mogą
nieprawidłowe działania komputera, niemniej
udostępniono ją dla każdego chętnego,
który chce ją przetestować. Najważniejszą
widoczną zmianą jest powrót menu Start.
Nie działa ono tak jak we wcześniejszych
wersjach systemu, ale przenosi użytkownika
do ekranu kafelkowego. Kolejną zmianą jest
zmniejszenie liczby kliknięć potrzebnych
do wyłączenia komputera. Nie trzeba
już przechodzić do ekranu z kafelkami
skąd wybrać można było tryb wyłączania
komputera. W Windows 8.1 opcje
wyłączania dostępne są po kliknięciu
prawym przyciskiem myszy na menu Start.
W znaczący sposób zmienił się również
sam ekran kafelkowy. Stał się on bardziej
spójny z klasycznym interfejsem Windows.
W Windows 8 wszystkie zainstalowane
aplikacje dodawały do ekranu kafelkowego
nie tylko niezbędne skróty ale również
skróty do wszystkich instrukcji i programów
pomocniczych, teraz do ekranu Start
użytkownik sam przypina wybrane
przez siebie aplikacje, zaś zainstalowane
automatycznie dodatkowe programy lub
elementy pakietu pojawiają się tylko na
ekranie aplikacji. Ekran kafelkowy zyskał też
dwa dodatkowe rozmiary kafelek – cztery
razy większy i cztery razy mniejszy od
standardowego. Uproszczono też dostęp do
ekranu aplikacji. Wystarczy teraz przesunąć
kafelkowy ekran w dół. Na ekranie aplikacji
możliwe jest też sortowanie programów
alfabetycznie, po dacie ich instalacji lub
częstotliwości wykorzystywania.
17
Darmowa
alternatywa do biura
T
emat darmowego oprogramowania, dystrybuowanego na zasadach Open Source (lub innych, które nie wiążą się
z żadną formą odpłatności) jest mi bliski. Co prawda częściej podejmuję tematykę bezpłatnego oprogramowania
inżynierskiego, ale dlaczego nie miałbym podzielić się z Państwem uwagami na temat wykorzystywania w praktyce także
innych darmowych, tym razem biurowych rozwiązań informatycznych? Zwłaszcza, jeśli na co dzień sam z nich korzystam.
Idea oprogramowania typu freeware i shareware – rozwiązań udostępnianych za minimalną odpłatnością, a przede wszystkim –
rozwiązań opartych na tzw. kodzie otwartym
(ang. open source, GNU, GPL etc.) – jest istotna z punktu widzenia zarówno indywidualnego, jak i zinstytucjonalizowanego użytkownika. Skoro bowiem można otrzymać bezpłatny
program, pozwalający na wykonanie tej samej
pracy i stanowiący pełnowartościową alternatywę dla tzw. komercyjnych rozwiązań, czy
są powody, by z tego nie skorzystać? Odpowiedź jest prosta: są. Ale zależą od zakresu
18
zastosowania danego oprogramowania, od
naszych preferencji i przyzwyczajeń. I co najciekawsze badź najważniejsze – z każdym
rokiem powodów tych jest coraz mniej. To
prosta konsekwencja ciągłego rozwoju, udoskonalania rozwiązań klasy pakietu Open Office, które podąża za trendami wyznaczanymi
najczęściej przez gigantów rynku takich jak
Microsoft – chociaż nie we wszystkim.
Koniec monopolu
Microsoft Office 2007, gdy pojawiło się na rynku, wyznaczyło pewien nowy standard. Nowy
kształt menu, słynne „wstążki”, początkowo
(jak wiele nowości) przyjęty został z pewną rezerwą. Szybko jednak zrewolucjonizował sposób projektowania interfejsów użytkownika
we wszystkich rodzajach oprogramowania.
Niektórzy dostawcy profesjonalnych narzędzi przez pewien czas pozwalali użytkownikowi na dokonywanie wyboru – czy chce
korzystać z „tradycyjnego” układu menu, czy
też bardziej odpowiadają mu „microsoftowe
wstążeczki”. Obecnie trudno wskazać aplikacje, które nie korzystałyby z rozwiązań zaproponowanych przez informatyków Microsoftu.
Foto: Fotolia
Oprogramowanie
Oprogramowanie
Jeden z wyjątków stanowi pakiet Open Office – pracując w nim przenosimy się w czasy Microsoft Office 2000.
Tak, owa innowacyjność, potencjał pozwalający na wprowadzenie nowych rozwiązań (uprzednio przynajmniej teoretycznie przetestowanych)
stanowi pewną przesłankę na korzyść oprogramowania komercyjnego.
A jednak, jeśli nie jesteśmy nastawieni – albo zmuszeni – do korzystania
z najnowszych trendów, najnowszych rozwiązań, tak naprawdę możemy
się bez nich obejść. Zresztą, nie można wykluczyć, iż kiedyś „wstążki”
także zostaną zaimplementowane do bezpłatnego pakietu.
Pojawienie się pakietu Open Office w 2002 roku stanowi pewną cezurę
w dziejach oprogramowania. Można eufemistycznie stwierdzić – że od
tego momentu nic już nie było takie same. A każdego roku coraz większa
liczba osób i instytucji, zamiast kupować nowe lub odnawiać stare licencje
na pakiety biurowe, decyduje się na bezpłatne rozwiązania.
Foto 1: Dokument tekstowy redagowany w MS Word.
Najczęściej wykorzystywane w domu i biurze
W skład pakietu Open Office 3.3 wchodziły: Base (bazy danych), Calc
(arkusze kalkulacyjne), Draw (rysunki wektorowe), Impress (prezentacje),
Match (formuły) i Writer (edytor tekstu). Konfiguracja pakietu Microsoft
Office zależała zaś od wersji i ceny zakupu. W podstawowym pakiecie Mirosoft Office 2007 można było znaleźć zaledwie Worda, Excela
i Outlooka. Niewiele lepiej wygląda sytuacja obecnie: Microsoft Office
2013 do użytku domowego, obejmuje aplikację Word, Excel, Outlook
i OneNote. Oczywiście, jest też wariant rocznej licencji, obejmujący
wszystkie aplikacje, tzn. Word, Excel, PowerPoint, OneNote, Outlook,
Publisher, Access, SkyDrive i... Skype.
Odpowiedzmy sobie teraz na pytanie, z jakich aplikacji korzystamy najczęściej? Z pewnością z Worda, Excela i PowerPointa. Oczywiście także
z przeglądarki internetowej i programu pocztowego. Może od tego ostatniego powinienem zacząć? Cóż, dobrze spisujący się Microsoft Outlook,
stanowiący część Microsoft Office, potrafił (i nadal potrafi) sprawić kłopot,
gdy liczba wiadomości w folderze skrzynki pocztowej przekracza liczbę
kilku tysięcy. Może to drobiazg, ale – denerwujący. O tym, że nie stanowi on żadnej konkurencji dla darmowych programów (fakt, nie będących
składnikiem Open Office – po co bowiem wyważać było otwarte drzwi),
świadczy już sama popularność programu np. jednego z najbardziej popularnych klientów kocztowych – aplikacji Mozilla Thunderbird. O Outlook
Express, będącym składnikiem Windows, nawet nie wspominam.
Foto 2: Bezpłatnemu Wordowi można zarzucić w zasadzie jedynie
przestarzałe menu.
Foto 3: Tabela części (Andoria Motors) w pliku *.xls otwarta
w środowisku Excel i Calc.
Kompatybilność pakietów
Przeciętny użytkownik, czy w domu, czy w biurze, rzadko wykorzystuje więcej niż 40% funkcjonalności dostępnych w profesjonalnych
– czy raczej: komercyjnych – pakietach biurowych. Pierwszy nasuwający się wniosek jest zatem prosty – po co płacić i kupować coś,
z czego nie będziemy korzystać? Argument o tym, że komercyjne
rozwiązania dają większą pewność, większą gwarancję bezproblemowego działania, także zaczyna tracić na znaczeniu, gdyż w kolejnych wersjach Open Office błędy zauważone u poprzedników są systematycznie usuwane. Podobnie, jak w Microsoft Office, do którego
przydają się co jakiś czas udostępniane Service Packi. Cóż, w pracę nad rozwojem Open Office zaangażowany był (i jest) nie byle jaki
producent oprogramowania – Oracle (Open Office 3.3). Nawiasem
mówiąc, obecna wersja (3.4.1 – zgodna z Windows 8) wspierana jest
Foto 4: Na szczęście dokument nie wykorzystuje makr – wtedy
sprawiałby problemy. Widoczna jest zasadnicza różnica w kształcie
interfejsu użytkownika.
19
Foto: Fotolia
Oprogramowanie
przez organizację Apache Software Foundation, której Oracle przekazała kod i prawa
do znaku towarowego.
O ile w przypadku Open Office Writer nie jestem w stanie wskazać istotnych błędów nie
pozwalających na wykorzystywanie tego narzędzia w codziennej pracy (chociaż pewną
niedogodność stanowi konieczność zapisywania dokumentów do formatu Word, gdy chcemy korzystać z nich np. w oprogramowaniu
Adobe InDesign lub Quark Xpress; natywne
formaty Open Office rzadko są obsługiwane
przez komercyjne systemy), o tyle w przypadku Open Office Calc, czy nawet Open Office
Impress, zastrzeżeń można mieć więcej. Ten
ostatni nawet w najnowszej wersji, ma problemy np. z eksportem dokumentów np. do
formatów *.swf. W przypadku zapisu do standardu Microsoft PowerPoint, układ prezentowanego dokumentu potrafi się dosłownie „rozsypać” (justowanie tekstu, wcięcia, odstępy
między wierszami itp.).
Jeśli chodzi o Open Office Calc i Microsoft
Excel – najistotniejszą różnicę między tymi
programami (poza interfejsem użytkownika)
stanowi obsługa makr. Nie są one kompatybilne i w związku z tym możemy zapomnieć
o tym, by otworzyć funkcjonalny dokument
z makrami zapisany w Calc na Excelu i odwrotnie (nawet przy zapisie do innych obsłu-
20
giwanych formatów). Co więcej, jeśli w naszej
firmie wykorzystywane są systemy informatyczne klasy ERP, CRM, PLM, jeśli korzystamy z systemów CAD, które dane czerpią
z arkuszy kalkulacyjnych – pozostaje nam
tylko wybór Microsoft Excel. Oczywiście nie
oznacza to, że wszystkie komputery w firmie
muszą korzystać z pakietu Microsoft’u. Z drugiej strony, firmy które stać na wspomniane
Najwięcej aplikacji,
pakietów biurowych,
ale także – systemów
inżynierskich (FreeCAD,
Calculix etc.) można
znaleźć na platformie
SourceForge.net.
rozwiązania klasy ERP itp, nie muszą raczej
szukać oszczędności rzędu kilkuset złotych
na pojedynczym stanowisku. I jeśli tak – to nie
do nich skierowany jest ten artykuł. Ale, ale –
ile kosztuje pełne stanowisko Microsoft Office
Professional 2013 dla firmy? Prawie 2300 zł
netto? Cofam to, co napisałem przed chwilą.
Jak z tego wynika, jeśli nawet w domu pracujemy np. w AutoCAD i nasze sparametryzowane projekty sterowane są przez wymiary
zebrane w tabelach w plikach *.xls lub *.xlsx,
o Open Office Calc powinniśmy zapomnieć.
Przynajmniej – na chwilę obecną. I pozostaje nam sięgnięcie po Microsoft Office i to
nie w wersji domowej, ale – jeśli chcemy
być uczciwi – po pakiet dla małych przedsiębiorstw. Cena – od 1199 złotych netto.
Profesjonalny system CAD 2D kupimy za
mniejsze pieniądze...
Diabeł tkwi w szczegółach
Pod względem funkcjonalności oba pakiety
prezentują się podobnie i mają swoich zagorzałych zwolenników i antagonistów (wstążki).
Pod względem dostępności – jest podobnie.
Pod względem ceny, to Microsoft oferuje bezpłatnie zubożoną wersję swoich rozwiązań,
zwaną Microsoft Office Starter (obejmuje Word
i Excel). Jeśli mam być szczery, moim zdaniem
nie stanowi ona żadnej alternatywy dla pełnego bezpłatnego pakietu Open Office 3.4.
Natomiast decyzję, czy warto zainwestować
w Microsoft Office, czy też poprzestać na
Open Office, każdy powinien podjąć sam. To
nie jest trudne – wystarczy zacząć od pobrania i zainstalowania najnowszej wersji Open
Office i sprawdzić, czy odpowiada naszym
potrzebom. Czy jesteśmy w stanie wrócić do
tradycyjnego układu menu. Jeśli nie – sięgamy po produkt Microsoft. 
Maciej Stanisławski
Oprogramowanie
W małej firmie dopiero po
zapewnieniu podstawowych
pakietów biurowych dalszą
kwestią staje się wybór
aplikacji specjalistycznych
z dziedziny finansowoksięgowej lub wsparcia
produkcji.
Zachmurzenie z przejaśnieniami
onlin
pakiety biurowe
22
Oprogramowanie
W
ybór podstawowych
aplikacji wspomagających
prowadzenie firmy (edytor tekstu,
arkusz kalkulacyjny, program do
prezentacji) jest duży i pozwala na
elastyczne dopasowanie do potrzeb.
Nawet popularny pakiet Microsoft
Office występuje w kilku dostępnych
wersjach i edycjach. Kwestią otwartą
jest to, czy postawić na tradycyjne
instalacje pakietów biurowych, czy
skorzystać z rosnącej palety systemów
dostępnych z chmury.
Foto: Fotolia
Każdy biznesmen prowadzi biuro – niezależnie
od tego, czy to jest kawałek blatu stolika kawiarnianego, na którym spoczywa laptop, czy
też pomieszczenie do tego dedykowane z tradycyjnym biurkiem i asystentką, wspierającą
szefa w biznesie. Coraz mniejsze znaczenie ma
również miejsce pobytu w korelacji ze świadczonymi usługami, współpracownikami czy też
kontrahentami. To nie jest dzisiaj istotne. W dobie telefonów komórkowych i Internetu oraz
szybkiego rozwoju urządzeń mobilnych wszystko jest możliwe. Ogromnie ważne są narzędzia
programowe jakimi się dysponuje. Wśród nich
najczęstsze to: edytor tekstów, arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji i obsługi grafiki, kalendarz czy menadżer poczty.
Tradycyjne biuro
ne
W tradycyjnym biurze, prowadzonym w oparciu o tradycyjne rozwiązania spotkamy komputer z wgranym oprogramowaniem Office
Standard lub Professional od Microsoftu, programem do obsługi księgowej, programem
narzędziowym do biznesu, którym się akurat
zajmujemy i półki z rzędami teczek lub segregatorów oraz pudełkami z płytami CD i licencjami na oprogramowanie, z którego korzystamy. Tak wygląda przeciętne stanowisko, a co
jeśli tych stanowisk mamy kilka? Część licencji
jest niewykorzystywane przez wszystkich pracowników lub używane sporadycznie. Czasem
posiadamy programy, do których zaglądamy
cyklicznie np. dwa dni w miesiącu.
A co by się stało gdybyśmy próbowali to
zoptymalizować? Sprawić, że zakup kolejnego laptopa nie będzie związany z zakupem
następnych licencji na software, który już i tak
mamy? Czy możemy pracować na tych samych plikach w biurze, pociągu, innym kraju
korzystając to z laptopów, to tabletów? Zdecydowanie tak! I nie jest to unikatowe rozwiązanie. Dzięki lawinowo rozwijającym się
technologiom chmurowym pozwalającym
na uniwersalny dostęp, bez uwiązania do
konkretnego stanowiska. Sam tylko pakiet
programów biurowych, umożliwiających napisanie pisma, oferty, podania, przygotowania kalkulacji czy prezentacji jest oferowany
w kilku wariantach.
Biuro w chmurze
Do dyspozycji mamy wersje zestawów
aplikacji dla biura dostępnych w wersjach
online takie jak np. Microsoft Office 365,
Google PPS, czy Zoho, a nawet Office
Standard czy Office Professional.
Office 365 Small Business Premium, to dedykowany dla rynku SMB pakiet narzędzi biurowych znanych z wersji desktopowej zestawu
MS Office. Znajdziemy tam m.in. Word, Excel,
Power Point, OneNote z funkcjami i interfejsem
zbliżonych do standardowych. Licencja umożliwia korzystanie z pakietu na 5 komputerach
PC i/lub MAC jednocześnie. Przedsiębiorca, który wybierze ten pakiet otrzyma 25 GB
miejsca na dysku w chmurze. Jest to dobry
Google Apps zapewnia
wsparcie dla urządzeń
mobilnych – dzięki temu
mamy dostęp do naszych
danych i aplikacji ze sprzętu
innego niż PC.
zestaw narzędzi, szczególnie w aktualnej wersji z 2013 roku, jednak odpłatny. Nieco czasu
również potrzeba by w pełni przyzwyczaić się
do nowego menu i stylu pracy. Koszt można
ponosić jednorazowo w wysokości 124,8 euro
lub miesięcznie w wysokości 12,8 euro.
Ciekawostką są pełne wersje Microsoft Office
oferowane z chmury przez firmę OXYCOM.
W odróżnieniu od Office 365 użytkownik otrzymuje dostęp do pełnej, w niczym nieograniczonej wersji stacjonarnej z tym, że w modelu
usługowym. Zwolennicy tradycyjnych wersji
nie odczują żadnej różnicy w użytkowaniu,
a dodatkowo będą mogli korzystać z takich
właśnie wersji na wszystkich urządzeniach
mobilnych, także tych z Android czy iOS.
23
Oprogramowanie
Dane oraz dokumenty można zapisywać
w sposób tradycyjny na urządzeniu lub na
oferowanym przez OXYCOM dysku wirtualnym. Pakiet można wzbogacić o konto pocztowe Outlook oferowane również w wersji
mobilnej. Opłaty ponoszone miesięcznie. Jest
to bardzo elastyczna oferta pozwalająca wykorzystywać aplikacje tylko w takim stopniu,
w jakim firma potrzebuje przy zachowaniu
pełnej mobilności. Co bardzo ważne - do obsługi dużych skomplikowanych aplikacji nie
ma ograniczeń wydajności sprzętu, aplikacje
pracują bowiem w większości przypadków
z mocą serwera zewnętrznego.
System Zoho
Mniej znanym pakietem chmurowym dla biura
jest Zoho. Oprócz aplikacji podobnych zarówno
co do funkcji, jaki obsługi oferowanych przez
Google ma on wiele dodatkowych udogod-
Foto 1: Pełne wersje pakietu Microsoft Office
oferowane są w chmurze m.in. przez firmę OXYCOM.
Nie tylko Microsoft
Rozwiązaniem konkurencyjnym dla wciąż dominujących rozwiązań biurowych od Microsoft są m.in. pakiety Google Apps i Zoho, a ich
zalety to przede brak zauważalnych opłat oraz
doskonała integracja z innymi funkcjami sieciowymi, gdyż inaczej niż produkty z Redmond
powstawały od początku jako elementy tego
środowiska, a nie były doń adaptowane. Coś
za coś - odbywa się to kosztem braku niektórych najbardziej zaawansowanych funkcji,
w rodzaju funkcji matematycznych arkusza
kalkulacyjnego, ale te z kolei są znane tylko
nielicznym zaawansowanym użytkownikom.
Foto 2: W Google Apps dla Firm znajdziemy
narzędzia pozwalające m.in. na edycję tekstowych,
pracę z arkuszem kalkulacyjnym, tworzenie
prezentacji i rysunków.
Kierunek chmura
Google Apps dla Firm
Udostępnione w Google Apps narzędzia pozwalające na tworzenie dokumentów tekstowych, prezentacji, arkuszy kalkulacyjnych,
rysunków oraz formularzy są bardzo podobne
do tych omówionych powyżej, jednak z wiele
bardziej ograniczonym zasobem dostępnych
funkcji. Jednak użytkownik niewymagający od
programów skomplikowanych funkcjonalności doceni prostotę i integrację z np. z kontem
GMail i dyskiem chmurowym Google Drive.
W Google Apps można edytować dokumenty w formatach własnych, ale także zapewnia
zgodność z najpopularniejszymi narzędziami
konkurencji, w tym Microsoft, Adobe Autodesk.
To, co istotne to możliwość pracy kilku osób
z jednym dokumentem w tym samym czasie. Nadając uprawnienia osobom do edycji,
można śledzić zmiany wprowadzane przez
każdego z uczestników, a w trakcie wspólnej
pracy kolejne kroki edycji odróżniać poprzez
różnobarwne kursory każdego z uczestników.
Dodatkowym pozytywnym aspektem jest to,
24
nień. I tak oprócz edytora tekstu, arkusza kalkulacyjnego, narzędzia służącego do tworzenia
prezentacji, zapisywania notatek, wyposażony
został dodatkowo w aplikacje do zarządzania projektami, fakturowania, dostęp do Wiki,
CRM, bazy danych, oraz realizacji innych zadań
bezpośrednio osadzonych w Internecie.
Zoho w podstawowej wersji jest bezpłatny
i dostępny z urządzeń mobilnych. Dla wymagających użytkowników szeroki wachlarz
aplikacji jest dostępny w rozbudowanych modelach po wniesieniu opłat miesięcznych. Np.
Zoho Invoice – do fakturowania jest bezpłatny
do 5 klientów i 1 użytkownika, dla 3 użytkowników i obsługi 500 klientów – model Standard
– trzeba już liczyć 15 dolarów miesięcznie.
Zoho LiveDesk umożliwia kontakt online
z klientami np. na potrzeby czatów wsparcia,
doradztwa. Tu do 10 czatów dziennie z historią 30 dni nie zapłacimy nic, jednak by mieć
dostęp do większej ilości np. do 500 czatów
dziennie i nieograniczonej w czasie historii –
model Basic – zapłacimy 19 dolarów.
Foto 3: W systemie Zoho znajdziemy nie tylko
aplikacje biurowe, ale również m.in. oprogramowanie
do fakturowania czy prowadzenia księgowości.
że aplikacja podaje informacje o wnoszonych
uwagach czy prowadzonych polemikach.
Opłata za użytkownika pakietu wynosi w wersji podstawowej to 4 EUR miesięcznie (lub 40
jednorazowo rocznie), za funkcję Vault polegającą na gwarantowanym umową archiwizowaniu i odzyskiwaniu danych trzeba będzie
zapłacić drugie tyle.
Przedstawione wyżej rozwiązania sygnalizują
jedynie trend przesuniecie środka ciężkości
w ofercie dla małej (choć nie tylko) firmy. Obecnie wiele firm, szczególnie młodych decyduje
się na rozwiązania chmurowe, które oprócz
mobilności i optymalizacji kosztów pozwalają
wejść na rynek, bez wysokich nakładów na
sprzęt i oprogramowanie. Dodatkowo rozwiązania te dają łatwość zmiany oprogramowania
czy wręcz wycofania się z biznesu, gdyż koszty
i z reguły miesięczne terminy korzystania nie
powodują narastania bariery wyjścia.
Aplikacje z chmury mają jeden słaby punkt
– jest nim konieczność dostępu do Internetu. I to jest fakt, choć straszący nim konserwatyści nie pamiętają, że obecnie jest to
równie egzotyczna sytuacja, jak brak prądu.
Wydaje się więc, że warto rozważyć wybór
chmurowego pakietu biurowego, do wsparcia działalności. Wiele wskazuje na to, że za
kilka lat będzie to obowiązujący standard –
nie dajmy się zaskoczyć!

Sebastian Barcik
25
Oprogramowanie
Foto: Fotolia
Na rynku dostępne są aplikacje
przeznaczone zarówno
dla osób prowadzących
jednoosobową działalność
gospodarczą jak i większych
firm z wydzielonymi działami.
Pakiety programów do
zarządza
26
Oprogramowanie
M
ałe i średnie przedsiębiorstwa
potrzebują zintegrowanych
programów, które usprawnią sprzedaż
oraz prowadzenie spraw finansowoksięgowych oraz kadrowo-płacowych.
Na rynku znajdziemy pakiety
oprogramowania dedykowane dla
firm o różnej wielkości, prowadzących
działalność w różnych branżach.
Programy do zarządzania firmą możemy podzielić na dwie grupy: pudełkowe, do zainstalowania na jednym komputerze lub w wersji
sieciowej dla wielu stanowisk oraz programy
udostępniane w modelu usługowym (SaaS
– Software as a Service), obsługiwane przez
przeglądarkę internetową. W artykule przyglądamy się bliżej czterem pakietom oprogramowania „pudełkowego”: InsERT GT,
Streamsoft PCBiznes, Comarch ERP Optima
oraz Asseco WAPRO.
W ofercie tych producentów znajdziemy
aplikacje (moduły) dedykowane dla osób
prowadzących jednoosobową działalność
gospodarczą jak i większych firm, które
mają wydzielone działy sprzedaży, marketingu, księgowości czy kadr i płac. Dzięki
bogatej funkcjonalności, a jednocześnie
intuicyjnej obsłudze wybrane moduły mogą
być wdrażane samodzielnie. W przypadku
większych instalacji warto skorzystać z pomocy specjalistów. Na rynku znajdziemy
dziesiątki integratorów systemów informatycznych, którzy pomogą w określeniu potrzeb przedsiębiorstwa, wyboru właściwych
aplikacji ze względu np. na formę prowadzenia księgowości (uproszczona, pełna), instalacji i konfiguracji oprogramowania, szkoleń
oraz serwisu powdrożeniowego.
InsERT GT
ania
Firma InsERT to dobrze znany na polskim
rynku producent oprogramowania dla małych
i średnich przedsiębiorstw, które wspomaga
obsługę sprzedaży, prowadzenie dokumentacji księgowej oraz spraw kadrowo – płacowych. Linia produktów InsERT GT obejmuje
system sprzedaży Subiekt GT, program do
prowadzenia książki przychodów i rozchodów (KPiR) Rachmistrz GT, system finansowo-księgowy dla firm prowadzących pełną
księgowość Rewizor GT, aplikację kadrowo
– płacową Gratyfikant GT oraz program do
zarządzania relacjami z klientami Gestor GT.
Programy InsERT GT w wersji Sfera mogą być
rozbudowywane do dodatkowe funkcjonalności specyficzne dla danej firmy.
Subiekt GT to program sprzedażowy dedykowany dla działów handlowych, sklepów i punktów usługowych. Oprogramowanie umożliwia
wystawianie dokumentów handlowych i magazynowych wszystkich typów, ma rozbudowaną
kartotekę kontrahentów z możliwością zapisywania w niej informacji typu CRM, a także kartotekę towarów i usług, dla których zdefiniujemy
do 10 poziomów cen sprzedaży. Subiekt GT
umożliwia wystawianie zamówień, dla których
rezerwowane są towary, a także tworzenie faktur zaliczkowych. Aplikacja zawiera moduł rozrachunki; pozwala również na rejestrację transakcji na rachunkach bankowych.
Rachmistrz GT jest programem dla firm prowadzących działalność na zasadach uproszczonej
księgowości w formie ryczałtu ewidencjonowanego lub KPiR. Aplikacja umożliwia prowadzenie ewidencji VAT sprzedaży i zakupów,
w tym transakcji wewnątrzunijnych. Rachmistrz
GT ma wbudowany moduł ewidencji środków
trwałych oraz ewidencji pojazdów używanych
w celach służbowych. Uzupełnienie stanowi
Dla programów InsERT
GT producent udostępnił
trzy pakiety rozszerzeń
funkcjonalnych, które
dodają m.in. opcje sprzedaży
towarów z dowolnych
dostaw, możliwość
tworzenia własnych
wzorców wydruku czy
funkcję zbiorczego wysyłania
faktur przez e-mail.
moduł kadrowy, który służy do ewidencji osobowej oraz rozliczania umów cywilnoprawnych
i umów o pracę. Program umożliwia naliczanie
deklaracji skarbowych i ich wysyłkę drogą elektroniczną oraz deklaracji ZUS z opcją eksportu
do programu Płatnik.
Rewizor GT jest programem dedykowanym
dla firm zobligowanych do prowadzenia pełnej
księgowości. Aplikacja umożliwia elastyczne
zarządzanie planem kont (przeniesienie planu
z innego roku obrotowego, tworzenie kont
27
Oprogramowanie
na podstawie kartotek, obsługa kont pozabilansowych); ma rozbudowane mechanizmy
dekretacji oraz zarządzania rozrachunkami.
Rewizor GT umożliwia prowadzenie pełnej
ewidencji podatku VAT w zakresie zakresie
transakcji krajowych, wewnątrzwspólnotowych oraz pozaunijnych z automatycznym
wyliczaniem deklaracji VAT-7/7K. Rachmistrz
GT oraz Rewizor GT w pełni integrują się
z Subiektem GT. Oba programy dostępne
są w specjalnych wersjach, które mogą być
używane przez biura rachunkowe do obsługi
dowolnej liczby podmiotów gospodarczych.
Foto 1: Wystawianie faktury w walucie obcej
w programie Subiekt GT.
Streamsoft PCBiznes
PCBiznes firmy Streamsoft to pakiet pudełkowych programów dla małych firm o różnym
profilu działalności. W skład pakietu wchodzi
aplikacja do fakturowania i magazynu Ewa,
program do prowadzenia KPiR o nazwie Ala
oraz program kadrowo-płacowy Aga. Programy te sa intuicyjne w obsłudze, a ich wdrażanie
i używanie nie wymaga wiedzy informatycznej.
Bezpośrednio z poziomu programu księgowego Ala i kadrowego Aga istnieje możliwość
uzyskania informacji prawnych dostarczanych
przez ekspertów Wolters Kluwer Polska. W ramach usługi ABC Pomoc prawna (opcja dodatkowo płatna) użytkownicy programu mają
dostęp do aktualnych wskaźników i stawek
księgowych i podatkowych, informacji prawnych oraz porad ekspertów.
Programy Ewa i Ala dostępne są w trzech
wersjach funkcjonalnych – Mini, Midi oraz
Maxi. Ewa w wersji Mini to znakomity program do fakturowania, ale bez modułu magazynowego. Aplikacja umożliwia wystawianie
dokumentów sprzedaży; ma kartotekę towarów i kontrahentów i współpracuje z czytnikami kodów kreskowych. Mocną stroną
programu są funkcje raportowania i analiz.
W wersji Midi dodano funkcje związane z obsługą magazynu oraz umożliwia wystawianie
dodatkowych dokumentów sprzedażowych
m.in. faktur eksportowych, faktur wewnętrznych i faktur VAT marża. Obsługuje drukarki
fiskalne. Program ułatwia wystawianie powtarzalnych faktur np. comiesięcznych rozliczeń
za stałe usługi serwisowe. Dodatkowo, Ewa
w wersji Midi umożliwia ewidencję dokumentów zakupowych (faktury, faktury VAT RR, PZ).
W najbardziej funkcjonalnej wersji Max dodano
obsługę płatności i limitów kredytowych dla
28
Foto 2: Widok strony głównej w Rachmistrzu
GT dostarcza zbiorczych informacji na temat
dochodów firmy, sprzedaży opodatkowanej VAT
oraz kwoty podatku do zapłaty.
Foto 3: Kartoteka towarów i usług w programie
WAPRO WF-Mag.
ERP Optima firmy Comarch
to program stworzony
z myślą o małych i średnich
firmach, który integruje
w sobie kilkanaście aplikacji
(modułów) obsługujących
różne procesy biznesowe
przedsiębiorstwa.
kontrahentów, obsługę kasy z dokumentami
kasowymi KP i KW oraz transakcji bankowych z kontrolą należności i zobowiązań. Ewa
w wersji Max może wygenerować wezwanie
do zapłaty oraz not odsetkowych.
Ala to program dedykowany dla osób prowadzących działalność i rozliczających się samo-
dzielnie z fiskusem na podstawie KPiR. W wersji
Mini Ala umożliwia rozliczenie podatku dochodowego dla jednego właściciela, z uwzględnieniem ulg zawartych w deklaracjach PIT-5(L)
i PIT-5(k) oraz udziałach w innych firmach. Ala
ściśle integruje się z pozostałymi aplikacjami
pakietu PCBiznes – z programem Ewa (przyjmowanie do księgi zapisów z aplikacji do fakturowania) oraz programem kadrowo-płacowym
Aga. Wersję Midi powinny nabyć osoby, które
są płatnikami podatku VAT. Program generuje
deklaracje VAT-7/VAT-7K; umożliwia rozliczanie
transakcji wewnątrzwspólnotowych VAT-UE
oraz transakcji odwrotnie opodatkowanych.
W wersji MAX dodano opcje rozliczania podatku dochodowego dla wielu właścicieli, moduł
ewidencji środków trwałych i ich amortyzacji,
moduł ewidencji przebiegu pojazdów, obsługę
kasy i dokumentów kasowych oraz moduł kontroli należności i zobowiązań z opcją generowania wezwań do zapłaty.
Comarch ERP Optima
Optima jest zintegrowanym systemem klasy
ERP, w którym poszczególne moduły pracują
na jednej, wspólnej bazie danych. Klient sam
decyduje, z których modułów funkcjonalnych
będzie korzystał. W każdej chwili istnieje
możliwość rozszerzenia instalacji i wdrożenia
kolejnych modułów. Dostępne moduły programu w wersji stacjonarnej to Kasa/bank,
Faktury, Detal, Handel, Księga podatkowa,
Księga handlowa, Płace i kadry, Analiza BI,
CRM, Serwis oraz Mobilny sprzedawca. Dostępna jest wersja systemu Comarch ERP
Optyma przeznaczona dla biur rachunkowych, która wspomaga i ułatwia obsługę
księgowo-finansową klientów.
Moduł Faktury umożliwia wystawianie dokumentów handlowych (faktury sprzedaży, faktury zakupu). Dzięki wspólnym kartotekom
towarów i kontrahentów, dane wprowadzane
są do systemu tylko raz. Na karcie kontrahenta przechowywane są informacje o warunkach
współpracy (rabaty, dostępne formy płatności, limit kredytowy), dzięki czemu prowadzenie sprzedaży i zakupów przebiega szybko
i sprawnie. Dokumenty handlowe mogą być
drukowane, wysyłane w formacie PDF przez
e-mail lub przekazywane do biura rachunkowego. Funkcja Sprzedaż dedykowana, dostępna w module Handel, dostarcza komplet
informacji na temat dotychczasowej współpra-
Oprogramowanie
cy z klientem – historię sprzedaży, informacje
o aktualnym zadłużeniu czy wydaniach towaru.
Moduł Kasa/bank ma wbudowaną funkcję Preliminarz płatności, która umożliwia zarządzanie
należnościami i zobowiązaniami.
Comarch ERP Optima obsługuje dowolną liczbę magazynów, a funkcja Zamówienia u dostawców pozwala śledzenie etapu realizacji
zamówień zakupu. Na podstawie dokumentu
zamówienia istnieje możliwość wystawienia
faktury zakupu oraz przyjęć do magazynu.
Aplikacje pakietu Optima umożliwiają prowadzenie uproszczonej księgowości (ryczałt
ewidencjonowany, KPiR) oraz pełnej księgowości. Funkcja Znajdź księgowego pozwala
wyszukać biuro rachunkowe w bliskiej lokalizacji, które posiada oprogramowanie Comarch i z którym będzie można prowadzić
współpracę w oparciu o internet, w tym wymieniać się elektronicznie dokumentami.
Moduł Księga Handlowa umożliwia stworzenie wielopoziomowego planu kont
z możliwością dokonywania księgowań na
kontach ręcznie lub automatycznie przy
użyciu schematów księgowych. Program
ma wbudowany moduł Rejestry VAT, który
w czytelny sposób prezentuje dokumenty
do ujęcia w deklaracji VAT-7 oraz VAT-UE
w zadanym okresie.
Asseco WAPRO
Programy Asseco WAPRO wspomagają zarządzanie małymi i średnimi firmami w obszarze sprzedaży i gospodarki magazynowej, księgowości i finansach oraz kadrowo
– płacowych. Dostępne są moduły do obsługi
sprzedaży mobilnej i relacji z klientami (CRM).
Programy WAPRO dostępne są w kilku liniach
produktowych (Start, Biznes, Prestiż) dedykowanych dla różnej wielkości przedsiębiorstw.
W miarę rozwoju biznesu istnieje możliwość
rozbudowy systemu o moduły i funkcjonalności występujące w wyższej linii produktów.
WF-Fakturka to prosty program do fakturowania dla mikro i małych firm, które wystawiają
do kilkuset faktur lub paragonów miesięcznie.
Znajdzie zastosowanie w sklepach, zakładach
usługowych oraz wśród osób prowadzących
jednoosobową działalność gospodarczą. Nie
zawiera modułu magazynowego. Taką funkcjonalność ma WF-Mag, który składa się z trzech
modułów: do zarządzania sprzedażą, do zarządzania magazynem oraz modułu finansowego,
który umożliwia prowadzenie rozrachunków
z kontrahentami oraz obsługę rejestrów bankowych i kasowych. WF-Mag umożliwia wystawianie zamówień i kontrolowanie stanu ich realizacji, ma rozbudowany wielopoziomowy moduł
cenników oraz umożliwia tworzenie różnego
typu dokumentów, w tym wystawianie faktur
seryjnych. Aplikacja ma wbudowany moduł
sprzedaży detalicznej.
Oferta WAPRO w zakresie programów księgowo finansowych obejmuje aplikacje WF-KaPeR dla firm rozliczających się w oparciu o książkę przychodów i rozchodów lub
W wersji Mini Ala
umożliwia rozliczenie
podatku dochodowego
dla jednego właściciela,
z uwzględnieniem ulg
zawartych w deklaracjach
PIT-5(L) i PIT-5(k) oraz
udziałach w innych firmach.
ryczałtem ewidencjonowanym oraz WF-FaKir
dla przedsiębiorstw zobligowanych do prowadzenia pełnej księgowości. WF-KaPeR
umożliwia ewidencję środków trwałych oraz
prowadzenie rozliczeń samochodów używanych do celów służbowych. Program umożliwia prowadzenie rejestru VAT, generuje
wszystkie niezbędne deklaracje podatkowe
oraz ubezpieczeniowe współpracując z programem Płatnik. WF-FaKir może pracować
jako element uzupełniający pozostałe produkty WAPRO lub jako samodzielny program
finansowo – księgowy. Autorzy programu postawili na możliwie najszerszą automatyzację
procesów i operacji, które nie wymagają ingerencji księgowych. WF-FaKir ma wbudowany
mechanizm automatycznego księgowania
dokumentów, rozliczania rozrachunków, dekretowania kosztów do rozliczenia w czasie,
przeksięgowań i przeszacowań oraz naliczania różnic kursowych.
Ofertę produktów uzupełniają program
do ewidencji środków trwałych WF-bEST,
system zarządzania relacjami z klientami
WF-CRM, aplikacja kadrowo – płacowa
WF-GANG oraz WF-Analizy - program do
wielowymiarowej analizy danych zebranych
w innych aplikacjach WAPRO.

Artur Pęczak
Foto 4: Subiekt GT firmy InsERT.
Foto 5: PC Biznes Ala firmy Streamsoft.
Foto 6: Comarch ERP Optima.
29
Sieci i serwery
S
ieć komputerowa umożliwia wymianę informacji i współdzielenie zasobów między komputerami,
serwerami i drukarkami. Wystarczy
prosty router z funkcją Wi-Fi, aby
udostępnić Internet wszystkim
urządzeniom w sieci – przy użyciu
kabla lub bezprzewodowo.
Sercem praktycznie każdej małej sieci komputerowej jest sieciowe urządzenie wielofunkcyjne, które pełni jednocześnie funkcję
routera, bramy internetowej z zaporą ogniową, modemu internetowego (opcja), 4- lub
8-portowego przełącznika sieciowego oraz
punktu dostępowego sieci Wi-Fi. Do najważniejszych na polskim rynku producentów tego
typu urządzeń należą m.in. D-Link, TP-Link,
Netgear, Linksys, DrayTek czy AVM produkujący urządzenia pod marką Fritz!. Zanim jednak zajmiemy się tematem wyboru routera,
sprawdźmy jak zaprojektować sieć komputerową w małej i średniej firmie.
SIEĆ
Struktura sieci
sieć
Foto: Fotolia
Budujemy
30
Okablowanie strukturalne to system okablowania w budynku, które umożliwia dostarczanie odbiorcom końcowym różnych usług
telekomunikacyjnych – sieci komputerowej,
telefonicznej, telewizji kablowej itp. Okablowanie strukturalne jest pasywnym elementem
sieci, w skład którego wchodzą kable, gniazda
w małej firmie
Sieci i serwery
i zakończenia w serwerowni, a integralną częścią tego systemu jest dedykowana instalacja
elektryczna dla urządzeń komputerowych.
Czy można okablowanie strukturalne zrobić
samemu? Tak, choć w przypadku większych
sieci zadanie to warto powierzyć specjalistom,
którzy wykonają projekt instalacji, położą okablowanie strukturalne oraz dokonają pomiarów
stanu poszczególnych zakończeń.
Liczba gniazdek w biurze zależy od liczby stanowisk roboczych. W projekcie sieci należy
przyjąć co najmniej dwa gniazdka na stanowisko robocze (komputer plus telefon) oraz od
dwóch do czterech dodatkowych gniazdek
w biurze, do których podepniemy drukarki sieciowe, osobisty NAS czy moduł faksu.
Topologia gwiazdy
Wyróżnia się kilka topologii sieci, czyli sposobu
łączenia komputerów i urządzeń sieciowych,
tak aby mogły komunikować się ze sobą.
W małych i średnich sieciach z powodzeniem
stosuje się topologię gwiazdy. W tej topologii
wszystkie kable zbiegają się w jednym wspólnym punkcie – na panelu krosowniczym lub
przełączniku sieciowym. Topologia gwiazdy
Najtańsze routery kosztują
kilkadziesiąt złotych;
przeciętnie na takie
urządzenie wydamy nie
więcej niż 200-300 złotych.
Za bardziej funkcjonalne
modele, wyposażone np.
w bramkę telefonii VoIP,
zapłacimy nawet powyżej
500 złotych.
wymusza poprowadzenie tylu kabli, ile urządzeń sieciowych zamierzamy podpiąć do sieci.
Panel krosowniczy (ang. patch panel) jest
pasywnym elementem sieci, który stanowi
zakończenie okablowania strukturalnego. Innymi słowy – to tutaj zbiegają się końce kabli
prowadzące od gniazdek komputerowych
zainstalowanych w biurach i pomieszczeniach firmy. Gniazda panelu krosowniczego
umożliwiają dostarczanie usług telekomunikacyjnych do poszczególnych gniazdek
w biurach. Aby zapewnić w gniazdku na piętrze sieć komputerową (Internet) lub telefon,
wystarczy przy pomocy krótkich kabli kroso-
wych, połączyć gniazda na panelu krosowniczym z gniazdami przełącznika lub zakończeniami centrali telefonicznej.
Okablowanie sieci
Do budowy sieci komputerowych stosuje się
trzy główne typy okablowania w zależności
od użytego medium transmisyjnego: kabel
koncentryczny (przepustowość 10 Mb/s, zasięg 185 lub 500 metrów), skrętka (10 Mb/s,
100 Mb/s lub 1 Gb/s na odległość do 100
metrów) oraz światłowody używane do łączenia kondygnacji lub budynków.
Sieć 1000Base-T projektowana jest z wykorzystaniem okablowania ze skrętki miedzianej
UTP kategorii co najmniej Cat 5 lub wyższej
(preferowane są Cat 5e lub Cat 6). Uzyskanie
transferu danych na poziomie 1 Gb/s jest możliwe w przypadku zastosowania aktywnych
urządzeń sieci (przełączniki, karty sieciowe)
działających w standardzie Gigabit Ethernet.
Mała serwerownia
W trakcie projektowania sieci komputerowej
w większym biurze warto wygospodarować
miejsce na postawienie szafy serwerowej, –
a jeśli to możliwe – osobnego pomieszczenia,
które będzie pełnić funkcję serwerowni.
W szafie serwerowej możemy umieścić: panele krosownicze z zakończeniami okablowania
strukturalnego, aktywne urządzenia sieciowe
(przełączniki, routery, zapory ogniowe itp.), zasilacze awaryjne, serwery, macierze dyskowe
a nawet przełączniki KVM, które umożliwiają
wygodne zarządzanie większą liczbą komputerów i serwerów za pomocą pojedynczego
zestawu monitora, klawiatury i myszy.
Na rynku znajdziemy szafy o różnej wysokości. dla odniesienia dodajmy że zwykły
24-portowy przełącznik ma wysokość 1U,
podczas gdy przeciętny serwer w obudowie
rack zajmuje w szafie 2U. Urządzenia zgodne
ze standardem rack montowane są w specjalnych profilach. Istnieje możliwość instalacji sprzętu na wysuwanych szynach, które
umożliwiają łatwy dostęp do ich wnętrza.
Wybór routera
Typowy router dla domu lub MSP ma cztery
porty sieci LAN (RJ-45), które umożliwiają podpięcie do czterech urządzeń sieciowych (komputery, serwery, drukarki) za pomocą kabla
(skrętki). Popularne modele wyposażone są
Power Line Communication
Tam, gdzie kładzenie okablowania
strukturalnego jest niemożliwe (wynajem
pomieszczeń, budynki zabytkowe)
z pomocą przychodzi technologia Power
Line Communication. PLC umożliwia
wykorzystanie zwykłej instalacji elektrycznej
do zbudowania przewodowej sieci
komputerowej. Najprostsza sieć PLC składa
się z dwóch adapterów, które umieszczamy
w gniazdkach sieci elektrycznej. Każdy taki
adapter zawiera jedno lub więcej gniazdek
RJ-45, które – za pomocą kabla skrętki –
służą do przyłączania komputerów i innych
urządzeń sieciowych do sieci komputerowej.
Na rynku od dłuższego czasu są już
dostępne adaptery PLC np. ASUS PL-X51P,
ASUS PL-X52P czy D-Link DHP-P308AV.
Adapter PLC tworzy medium transmisji
danych. Nie wykonuje operacji routingu,
a zatem aby podłączyć komputery do
Internetu potrzebny jest router. W tym
celu możemy wykorzystać dowolny router
sieciowy lub kupić dedykowane urządzenie
np. D-Link DHP-1565, które łączy w sobie
funkcje bezprzewodowego routera
z możliwością przesyłania danych w sieci
elektrycznej (PLC).
w punkt dostępowy, który pozwala na przyłączanie kolejnych urządzeń z wbudowaną kartą
sieci bezprzewodowej. Dzisiaj standardem są
urządzenia, które umożliwiają stworzenie sieci Wi-Fi w standardzie IEEE 802.11n umożliwiającym transmisję danych z prędkością 150
Mb/s lub 300 Mb/s (tzw. pełne N).
Standard IEEE 802.11ac nie jest jeszcze
oficjalnie zatwierdzony, a liczba punktów
dostępowych i kart sieciowych dostępnych
na rynku jest nadal niewielka. Ich ceny są
31
Sieci i serwery
Foto 2: Panel krosownicy.
Foto 1: D-Link DIR-605L to nowoczesny
router bezprzewodowy wyposażony w funkcję
Wi Fi Protected Setup (WPS), która umożliwia
szybkie przyłączanie nowych urządzeń do sieci
bezprzewodowej. Producent udostępnia darmową
aplikacje współpracującą z iPadem, iPhonem
i urządzeniami z systemem Android, które pozwalają
na monitorowanie prób włamania do sieci.
również zbyt wysokie, aby warto było inwestować w tę technologię już w tej chwili.
Zarządzanie routerem odbywa się z poziomu
wygodnego panelu webowego dostępnego
przez przeglądarkę internetową lub dedykowanej aplikacji do zainstalowania na komputerze. Wiele modeli wyposażono w moduł
kreatora, który umożliwia w łatwy sposób
wprowadzić podstawowe ustawienia dostępu do Internetu oraz określić zabezpieczenia
sieci Wi-Fi. Nie wymaga to większej wiedzy informatycznej, choć zawsze możemy zwrócić
się do zaprzyjaźnionego informatyka z prośbą
o pomoc w skonfigurowaniu routera.
Sposób na Internet
Internet w technologii ADSL2+ lub VDSL np.
Neostrada wymaga zastosowania modemu.
W zależności od wybranej opcji operator dostarczy modem USB, dedykowany router z modemem lub modem z portem Ethernet. Modem
USB warto odłożyć na półkę i zastąpić własnym
routerem z funkcją modemu ADSL działającym
w trybie Annex A (linie analogowe), Annex B
(linie cyfrowe) lub – co rzadziej spotykane –
w obu tych standardach. Router z modemem
ADSL2+ przyłączamy za pomocą gniazda RJ11 bezpośrednio do linii telefonicznej.
32
Foto 3: Urządzenie FRITZ!Box 7390 firmy AVM ma
wbudowany modem ADSL2+ oraz VDSL2, współpracuje
z modemami 3G i LTE, realizuje funkcje bramki VoIP
(połączenia telefoniczne przez Internet) oraz umożliwia
podłączenie podłączenia aparatów analogowych, ISDN,
faksów i zewnętrznych centralek PBX.
Foto 4: DrayTek Vigor 2750 to nowoczesny
router z wbudowanym modemem pracującym
w standardzie VDSL2, następcy technologii
ADSL2+, dla ultraszybkiego Internetu dostarczanego
np. w ramach usługi Neostrada Fiber.
Na rynku pojawiły się
już modele routerów
obsługujące bezprzewodowe
sieci nowej generacji IEEE
802.11ac, które to oferują
prędkość przesyłania danych
na poziomie 1,3 Gb/s
(teoretycznie do 7 Gb/s).
bilnego. Łącze 3G może być używane jako
podstawowa metoda dostępu do Internetu,
jako łącze dodatkowe, w którym ruch rozkładany (równoważony) jest między oba łącza
jednocześnie lub jako łącze zapasowe (nadmiarowe) używane w przypadku awarii tego
pierwszego. W przypadku problemów z łączem podstawowym nasza firma nie zostanie
odcięta od dostępu do globalnej sieci.

Artur Pęczak
Modem z portem Ethernet dostarczany jest
z reguły wraz z usługami DSL dla biznesu oraz
przez operatorów sieci kablowych (modem
kablowy). Aby udostępniać Internet w sieci lokalnej konieczny jest zakup routera z portem
WAN typu Ethernet (gniazdo RJ-45). Modem
podłączamy do routera za pomocą zwykłego
kabla komputerowego.
Zapasowe łącze 3G
Dobrym pomysłem jest zakup routera wyposażonego w jeden lub dwa porty USB, które
umożliwiają na przyłączenie modemu sieci komórkowej 3G, drukarki, zewnętrznego dysku
twardego czy serwera multimediów. Modem
3G umożliwia współdzielenie Internetu mo-
Sieć elektryczna
Budowę sieci LAN warto połączyć
z budową sieci elektrycznej dedykowanej
dla sprzętu komputerowego. Celem
takiej instalacji jest odizolowanie zasilania
urządzeń komputerowych od pozostałych
sprzętów elektrycznych. Podejście to
pozwala zapewnić urządzeniom stabilne
źródło zasilania, które – przy wykorzystaniu
zasilaczy UPS – może być dostarczane
również w przypadku przerw w dostawie
prądu z elektrowni. Dzięki zastosowaniu
ochronników przeciwprzepięciowych,
instalacja elektryczna może zapewniać
dodatkową ochronę np. przed
wyładowaniami elektrycznymi (burzą).
Sieci i serwery
Bezpieczne sieci Wi-Fi
S
tandard szyfrowania transmisji
WPA/WPA2 zapewnia skuteczną
ochronę sieci Wi-Fi. Warunkiem jest
jednak zastosowanie silnych haseł,
właściwa konfiguracja punktu dostępowego oraz przestrzeganie kilku
podstawowych zasad bezpieczeństwa
sieci bezprzewodowych.
Zasady bezpieczeństwa sieci bezprzewodowej definiowane są w konfiguracji punktu
dostępowego (ang. access point) lub routera z funkcją Wi-Fi. W ustawieniach urządzenia wybieramy standard zabezpieczeń (sieć
otwarta, WEP lub WPA/WPA2), a także definiujemy hasło współdzielone, które jest używane w trakcie przyłączania nowych komputerów i smartfonów do sieci bezprzewodowej.
Pierwszym krokiem po instalacji nowego routera lub punktu dostępowego musi być zmiana
domyślnego hasła dostępu do konfiguracji
urządzenia. Inaczej przypadkowe osoby będą
mogły zalogować się do panelu zarządzania
routera i zmienić jego konfigurację, w tym ustawienia dotyczące zabezpieczeń sieci Wi-Fi.
Standardy zabezpieczeń
Bezpieczeństwo sieci Wi-Fi zależy od rodzaju zastosowanego standardu szyfrowania
danych. Przestarzały WEP (Wired Equivalent
Privacy), ze względu na występujące słabości w algorytmie RC4 jest podatny na złamanie, dlatego też w dobrze zabezpieczonych sieciach WLAN stosuje się silniejsze
szyfrowanie WPA (WiFi Protected Access)
oraz następcę tego standardu IEEE 802.11i
(nazywany również WPA2). Warto dodać, że
sieć Wi-Fi może zostać skonfigurowana bez
Pierwszym krokiem po
instalacji nowego routera lub
punktu dostępowego musi
być zmiana domyślnego
hasła dostępu do konfiguracji
urządzenia.
zabezpieczeń. Taka sieć nazywa się wówczas otwartą i do niej może się przyłączyć
dowolne urządzenie będące w jej zasięgu.
Do złamania zabezpieczeń sieci WEP wystarczy zwykły laptop oraz odpowiednie
oprogramowanie, które bez trudu znajdziemy
w Internecie. Nie potrzeba do tego żadnej
specjalistycznej wiedzy, a cała operacja łamania zabezpieczeń zajmuje nie więcej niż kilka
minut. Dopiero standard WPA/WPA2 daje
dobrą ochronę sieci bezprzewodowych, pod
warunkiem zastosowania odpowiednio silnego
(złożonego) hasła. Dlaczego to takie ważne?
Złożone hasła
Obecnie znane są metody łamania zabezpieczeń WPA/WPA2, które bazują na metodach
słownikowych i siłowych. Metody te polegają
na sprawdzeniu różnych kombinacji haseł,
tak aby odnaleźć to, które zostało użyte do
zabezpieczenia transmisji danych, a im hasło jest bardziej skomplikowane i dłuższe
tym mniejsze jest prawdopodobieństwo, że
znajdzie się ono w słowniku i jednocześnie
wydłuża się znacznie czas potrzebny na jego
złamanie. Przy dobrym, długim haśle są to
często miesiące a nawet lata.
Hasło współdzielone musi być zatem
długie i trudne do złamania. Dobre hasło
powinno zawierać co najmniej kilkanaście
33
Sieci i serwery
znaków będących kombinacją symboli specjalnych, małych i wielkich liter oraz
cyfr. Ważne jest, aby zmienić hasło po jego
ujawnieniu lub odejściu pracownika z fir-
jest skonfigurowana tak, aby objąć zasięgiem
sieci Wi-Fi jak największy obszar.
my. Dobrą praktyką jest regularna zmiana
hasła WPA/WPA2 w ustalonych odstępach
czasu np. raz na miesiąc. Nigdy nie należy
udostępniać hasła do sieci Wi-Fi przypadkowym osobom.
Mechanizm filtrowania adresów MAC (Media
Access Control address) jest funkcją punktu
dostępowego, która umożliwia kontrolowanie
dostępu do sieci Wi-Fi na podstawie fizycznego adresu karty sieciowej (MAC) klienta.
W obiegowej opinii funkcja filtrowania MAC
ma istotny wpływ na bezpieczeństwo sieci,
bowiem tylko komputery i urządzenia mobilne, których adres dodano na listę mogą
przyłączyć się do sieci bezprzewodowej.
W praktyce nie jest to żadne zabezpieczenie –
atakujący może w prosty sposób podsłuchać
i podszyć się pod adres MAC karty sieciowej
uprawnionego użytkownika.
Badanie przeprowadzone
przez Kaspersky Lab Polska
pokazuje, że w kwestii
bezpieczeństwa sieci Wi-Fi
nadal pozostaje wiele do
zrobienia.
Dwa warianty WPA/WPA2
Zabezpieczenia WPA oraz WPA2 mogą zostać skonfigurowane do pracy w jednym
z dwóch wariantów – Personal oraz Enterprise. W wariancie Personal do zabezpieczenia transmisji używany jest jeden klucz
współdzielony, używany przez wszystkich
klientów (użytkowników), którzy przyłączają
się do sieci Wi-Fi. Ten sposób zabezpieczeń
sieci Wi-Fi jest najczęściej stosowany w domach, małych firmach oraz w miejscach
publicznych. W wariancie Enterprise klucze
szyfrowania przydzielane są indywidualnie
dla każdego klienta z osobna. Ten typ zabezpieczeń dedykowany jest dla większych
organizacji; jest bowiem trudniejszy we
wdrożeniu i administrowaniu.
Ograniczanie zasięgu
Złamanie klucza WEP wymaga przechwycenia dużej ilości tzw. wektorów inicjujących IVs.
W przypadku sieci zabezpieczonych algorytmem WPA/WPA2 celem atakującego jest
podsłuchanie tzw. for-way handshake, czyli
czterech pakietów, jakie klient i punkt dostępowy wymieniają między sobą w trakcie dołączania użytkownika do sieci Wi-Fi.
Aby uchronić się przed podsłuchiwaniem
należy zmodyfikować siłę nadawania punktu
dostępowego, tak aby objąć zasięgiem sieci
bezprzewodowej wszystkie biura i pomieszczenia, ale jednocześnie ograniczyć propagację sygnału poza budynek. Moc nadawania
sygnału zmienimy w konfiguracji punktu dostępowego. Domyślnie, większość urządzeń
34
Filtrowanie MAC
WPA/WPA2 – Enterprise
W standardzie zabezpieczeń WPA/WPA2 –
Enterprise klucze szyfrowania są każdorazowo negocjowane i przydzielane przez serwer
RADIUS, dla każdego użytkownika z osobna.
Uwierzytelnienie do sieci odbywa się na podstawie indywidualnej nazwy użytkownika i hasła, certyfikatu cyfrowego, tokenu lub karty
kryptograficznej. W tej metodzie nie używa się
klucza współdzielonego, którego ujawnienie
wymusza jego zmianę na wszystkich urządzeniach przyłączonych do sieci Wi-Fi.
Aby zablokować dostęp do sieci dla wybranego użytkownika, administrator może skasować jego konto lub unieważnić wystawiony
dla niego certyfikat cyfrowy, bez konieczności
rekonfigurowania zabezpieczeń sieci Wi-Fi na
punkcie dostępowym. Wprowadzenie zabezpieczeń WPA/WPA2-Enterprise wymaga zainstalowania w sieci serwera RADIUS.
Kontrolery WLAN
W sieciach, w których działa kilka punktów
dostępowych, stosuje się kontrolery WLAN.
Zapewniają one scentralizowane zarządzanie
i monitorowanie urządzeń sieciowych z poziomu jednego interfejsu. Kontroler WLAN
ułatwia tworzenie sieci Wi-Fi i pozwala uniknąć błędów w konfiguracji zabezpieczeń poszczególnych punktów dostępowych.
Przykładem wydajnego kontrolera dla sieci Wi- Fi
jest Netgear ProSafe 20-AP WC7520. Standardowo, urządzenie umożliwia zarządzanie do
20 punktów dostępowych (do 50 przy zakupie
dodatkowych licencji), przy czym istnieje możliwość połączenia do trzech kontrolerów w stos,
aby w pełni sterować siecią Wi-Fi w której działa
nawet 150 punktów dostępowych. Netgear ProSafe 20-AP WC7520 oferuje funkcje dynamicznego zarządzania częstotliwościami, co pozwala
uniknąć interferencji między sieciami, przy maksymalizacji pokrycia sygnałem, ma wbudowane
mechanizmy samonaprawiania się sieci z usuwaniem martwych stref WLAN a także funkcję
balansowania obciążeniem przez przełączanie
użytkowników do mniej obciążonych punktów
dostępowych. Urządzenie wyposażono w funkcję triangulacji, która umożliwia administratorom
szybkie lokalizowanie wrogich punktów dostępowych oraz przyłączonych klientów. Kontroler
może oferować funkcje portalu dostępowego
(captive portal), który pozwala na stworzenie bezpiecznej sieci Wi-Fi dla gości.

Artur Pęczak
(Nie)bezpieczne Wi-Fi
Protected Setup
Funkcja WPS (Wi-Fi Protected Setup)
umożliwia szybkie przyłączanie nowych
urządzeń do sieci Wi-Fi, bez potrzeby
wprowadzania złożonego hasła
współdzielonego. Dołączenie do sieci
jest możliwe na kilka sposobów: przez
wprowadzenie krótkiego PIN-u na
przyłączanym urządzeniu, przez naciśnięcie
przycisku WPS na punkcie dostępowym
i urządzeniu bezprzewodowym lub
przez dotknięcie punkty dostępowego
telefonem z obsługą funkcji NFC (NearField-Communication). Pod koniec
2011 roku odkryto lukę, która umożliwia
przeprowadzenie ataku siłowego na router
z włączoną funkcją WPS i uwierzytelnianiem
nowych urządzeń za pomocą kodu PIN-u.
Kod ten liczy osiem znaków, przy czym
ostatni jest sumą kontrolną wyliczoną
na podstawie siedmiu poprzednich.
W przypadku wprowadzenia błędnego
kodu PIN, punkt dostępowy odsyła do
klienta informację, że pierwsza część
kodu (4 cyfry) są niewłaściwe. To daje do
odgadnięcia 10 000 kombinacji dla czterech
początkowych cyfr PIN i 1000 kombinacji
dla kolejnych trzech. Jeśli to możliwe, warto
wyłączyć funkcję WPS w konfiguracji punktu
dostępowego, bowiem liczba prób do
odgadnięcia kodu PIN wynosi jedyne
11 000 różnych kombinacji cyfr.
Sieci i serwery
Foto: Iomega
Pamięci
dyskowe
D
NAS
yski sieciowe (popularnie zwane
NAS-ami) przez wiele osób są
często niedocenianym elementem
firmowej infrastruktury informatycznej. Po części przyczyną takiego stanu
rzeczy jest fakt, że nie są one do jej
funkcjonowania niezbędne..
samej sieci. Co więcej – z klasycznego dysku
zewnętrznego na USB może w danym momencie korzystać tylko jedna osoba; w przypadku NAS-ów nie ma takich ograniczeń,
z do zawartości w każdej chwili może uzyskiwać dostęp wiele urządzeń i osób.
Nie mniej istotne jest też to, że jest to ten typ
sprzętu, którego podczas normalnej, codziennej pracy prawie nie zauważamy. A to błąd, bo
dobrze wybrany i odpowiednio użytkowany
NAS może stać się sprzętem ułatwiającym
normalną pracę i jednocześnie gwarantującym
bezpieczeństwo danych w sytuacji awaryjnej.
Na początek warto więc wyjaśnić czym jest
dysk NAS (Network-Attached Storage, czyli
urządzenie pamięci masowej podłączone do
sieci). Najprościej rzecz ujmując, jest to magazyn plików, który w odróżnieniu np. od standardowego dysku zewnętrznego na USB czy
FireWire podłączamy nie do konkretnego komputera, lecz bezpośrednio do domowej lub
firmowej sieci komputerowej (zwykle kablem
sieciowym, choć są również dostępne modele
obsługujące bezprzewodowe sieci WiFi).
Takie rozwiązanie ma cały szereg zalet – najważniejszą jest to, że dostęp do zapisanych
na nim danych możemy uzyskać z każdego
komputera (i nie tylko), podłączonego do tej
Tak naprawdę najważniejsze zastosowania
dysku NAS już pokrótce wymieniliśmy powyżej – ale warto je dokładniej omówić. Bo choć
dysk sieciowy nie jest obowiązkowym elementem firmowego systemu informatycznego (tzn.
całość może działać bez niego), to ma on tyle
zalet, że naprawdę warto rozważyć zainwestowanie w taki sprzęt. Oto dlaczego.
Po pierwsze, firmowy NAS diametralnie zmienia sposób, w jaki pracujemy z danymi – zamiast przesyłać sobie pliki e-mailami, przenosić na pendrive’ach, dyskach USB, tworzyć
udziały sieciowe na lokalnych maszynach
i pracować jednocześnie na dziesięciu wersjach tych samych plików, możemy mieć w firmie jeden, centralny i dostępny dla wszystkich
magazyn, na którym zawsze dostępne będą
wszystkie niezbędne do pracy pliki i dokumenty – i to w najbardziej aktualnej wersji.
Po drugie, NAS (odpowiednio dobrany do
potrzeb danej firmy oraz właściwie skonfigurowany) zapewnia bezpieczeństwo danych
Po co mi NAS?
nieporównywalnie większe niż w przypadku przechowywania plików na dyskach poszczególnych komputerów czy najróżniejszych nośnikach mobilnych. Do zastosowań
firmowych zdecydowanie powinniśmy wybrać
model co najmniej dwudyskowy, pracujący
min. w trybie RAID 1 – co oznacza, że w urządzeniu zamontowane są dwa niezależne dyski
HDD, na których dane są automatycznie duplikowane (dzięki temu w razie awarii sprzętowej
jednego z nich mamy kopię naszych danych).
Oczywiście, wersja dwudyskowa to minimum
Jeżeli zależy nam na stabilności oraz niezawodności
firmowej pamięci sieciowej,
powinniśmy w pierwszej
kolejności przyjrzeć się ofercie
producentów dedykowanych
urządzeń NAS.
bezpieczeństwa – dysków może być więcej,
co automatycznie będzie przekładało się na
większe bezpieczeństwo.
Podstawową zaletą zastosowania NAS-a do
wykonywania kopii zapasowej danych jest
pełna automatyzacja tego procesu – w dobrze skonfigurowanym środowisku wszystko
powinno odbywać się bez żadnych działań
35
Sieci i serwery
ze strony użytkowników. W firmach, które
nie korzystają z pamięci sieciowej, będzie to
znacznie trudniejsze (przechowywanie kopii
zapasowej na tej samej maszynie mija się z celem, a alternatywne rozwiązanie, czyli cykliczne
nagrywanie płyt z kopią lub rejestrowanie ich
na nośnikach zewnętrznych wymaga systematyczności od użytkowników).
Trzecim podstawowym atutem dysku sieciowego w firmie jest fakt, że nie jest on tylko dyskiem. Nowoczesne NAS-y to tak naprawdę
wielofunkcyjne serwery pracujące pod kontrolą
Jeśli uruchomimy w naszej
firmie odpowiednio
skonfigurowany NAS,
pozostaje nam już tylko
odpowiednio przeszkolić
pracowników w zakresie
postępowania za danymi.
własnego systemu operacyjnego, które mogą
wykonywać zdecydowanie więcej rzeczy niż
tylko przechowywanie czy synchronizowanie
danych. Dysk może być serwerem usług (np.
WWW albo multimedialnych), udostępniać
łącze, pobierać pliki z Internetu i wykonywać
wiele, wiele innych operacji.
Jak wybrać dysk sieciowy?
Dobra wiadomość jest taka, że wybór NAS-ów jest ogromny i każdy użytkownik z pewnością bez problemu znajdzie sprzęt idealnie
pasujący do potrzeb i specyfiki jego firmy. Co
ważne, wbrew powszechnej opinii dysk sie-
Foto 1: W sprzedaży dostępne są również obudowy
bez dysku twardego, takie jak D-LINK Serwer NAS
ShareCenter Pulse DNS-320.
36
ciowy nie musi być bardzo drogi (choć faktem jest, że może taki być).
Najprostszą formą wdrożenia w firmie NAS-a –
dość prymitywną i ograniczoną pod względem
możliwości (ale jednocześnie oferującą podstawowy zakres funkcji) – będzie wykorzystanie
dysku na USB w połączeniu z routerem wyposażonym w takie złącze. Producenci routerów
coraz częściej oferują taką możliwość – dysk po
połączeniu z routerem staje się udostępnionym
w sieci zasobem (konfigurację przeprowadza
się z poziomu panelu sterowania routerem,
zwykle jest to strona www). Jest to NAS w najprostszym wydaniu, pozbawiony większości zaawansowanych funkcji i zwykle działający dość
ociężale (w firmowej sieci router ma sporo pracy
i bez podpięcia dysku – nie spodziewajmy się
oszałamiającej wydajności).
Innym atrakcyjnym ze względu na koszty rozwiązaniem może być zbudowanie własnego
NAS-a na bazie starego komputera PC. Maszyna nie musi być szczególnie wydajna (choć
antyk sprzed dekady nie sprawdzi się w tej
roli najlepiej), ale najlepiej będzie jeśli zainstalujemy na niej system operacyjny stworzony
właśnie z myślą o takich zastosowaniach (np.
FreeNAS, bazujący na m0n0wall, czyli jednej
z dystrybucji FreeBSD).
Zaletą takiego rozwiązania są przede wszystkim niższe niż w przypadku dedykowanych
rozwiązań NAS koszty (szczególnie, jeśli część
komponentów posiadamy już wcześniej – co
w firmach zdarza się dość często) oraz możliwość idealnego dopasowania urządzenia do
naszych potrzeb. Po stronie wad zapisać należy pewną prowizoryczność całego rozwiązania
oraz wiążącą się z tym podatność na awarię
(pamiętajmy, że od NAS-a wymagamy przede
wszystkim stabilności i nieprzerwanej pracy –
nie każdy starszy PC może to zagwarantować),
a także większe niż w przypadku dedykowanego sprzętu zużycie energii (NAS z definicji powinien pracować praktycznie non stop).
W sklepach do wyboru są setki modeli gotowych systemów NAS – od prostszych,
tworzonych z myślą o użytkownikach, których interesuje podstawowy zestaw funkcji
w przyzwoitej cenie (w ten segment celuje
np. firma WD), aż po rozbudowane, wielodyskowe systemy tworzone z myślą o najbardziej wymagających klientach firmowych
(znajdziemy je np. w ofercie firm Synology,
iomega czy QNAP).
NAS na miarę
Trudno w tym miejscu polecać jakieś konkretne modele – w każdej firmie sprawdzić
się może nieco inne urządzenie, wszystko
zależy bowiem od specyfiki danej organizacji
i potrzeb jej pracowników. Wybierając system
NAS, warto przede wszystkim przygotować
sobie „listę wymagań” i użyć jej jako kryterium
wyboru dla danego modelu. Podstawowe pytania, na które musimy sobie odpowiedzieć,
wybierając NAS-a do firmy to:
- jak dużej przestrzeni dyskowej potrzebujemy (pamiętajmy, że w trybie RAID 1 pojemność dysków się nie sumuje, ponieważ
dane na nich są duplikowane – np. 2 dyski
o pojemności 4 TB to de facto 4 TB dostępnej przestrzeni dyskowej; oczywiście możliwe jest w tym wariancie również wykorzystanie 8 TB – ale kosztem bezpieczeństwa)?
-czy chcemy, by dysk komunikował się
z siecią kablem Ethernet czy bezprzewodowo (wersja bezprzewodowa jest być
może wygodniejsza – warto jednak pamiętać, że kabel oferuje zdecydowanie wyższą
prędkość przesyłania danych)?
-czy potrzebujemy funkcji dodatkowych
(serwer WWW, serwer multimediów, ftp,
klient pobierania plików np. BitTorrent)?
-czy chcemy mieć możliwość uzyskiwania
dostępu do dysku również spoza firmy (większość nowych NAS-ów oferuje taką funkcję –
również z urządzeń mobilnych – ale wybierając
starszy model warto to sprawdzić)?
- czy ważniejsza jest dla nas cena urządzenia, czy wydajność (budżetowe modele
zwykle pracując nieco wolniej)?
Pamiętajmy, że dobry NAS może być naprawdę
drogim urządzeniem – to nowoczesny, wydajny
sprzęt, więc ceny sięgające kilkunastu czy nawet
kilkudziesięciu tysięcy złotych za model dla średniej firmy nie powinny być zaskoczeniem. Przed
zakupem warto jednak rzetelnie ocenić i czasami
nawet nieco stonować swoje wymagania – jeśli w naszej firmie faktycznie potrzebujemy tylko
podstawowego pod względem funkcjonalności
dysku sieciowego (np. tylko do przechowywania plików i kopii zapasowych), to cena powinna
być znacznie niższa. Wydawanie gigantycznych
kwot na sprzęt, którego możliwości zamierzamy
wykorzystywać tylko w 10% absolutnie mija się
z celem – dlatego tak ważne jest idealne dobranie sprzętu do potrzeb danej firmy. 
Dominik Gawroński
Smuklejsza linia.
Wyższa inteligencja.
S P E
T R E XT P R O
Już od
4795 zł brutto
• Wzornictwo klasy premium
Ultracienka, wytrzymała, metalowa obudowa
• Długi czas pracy baterii
Nawet do 8 godzin pracy lub gry bez potrzeby
ładowania1
• Zaawansowane opcje łączności sieciowej
Port HDMI, sieciowy i kilka portów USB
umożliwiają więcej sposobów połączeń, niż
można by się spodziewać po supercienkim
Ultrabooku™
sklephp.pl/spectrepro
©2013 Hewlett-Packard Development Company, L.P.
1Czas pracy akumulatora zależy od modelu, konÞguracji, pobranych aplikacji, funkcji, sposobu użytkowania, funkcji łączności bezprzewodowej i ustawień zasilania. Pojemność maksymalna akumulatora maleje wraz z upływem czasu oraz na skutek
użytkowania.
Sieci i serwery
OX App Suite w home.pl
HOSTING
dla małej firmy
38
Foto: Fotolia
W drugiej połowie maja firma home. pl
udostępniła klientom platformę
komunikacyjną OX App Suite, stworzone
na bazie technologii firmy Open-Xchange.
W ramach jednej usługi zintegrowano
pocztę e-mail, funkcje obsługi dokumentów,
harmonogramowanie zadań oraz
zarządzanie mediami społecznościowymi.
OX App Suite promowany jest jako
alternatywa dla Google Apps oraz Microsoft
Office 365. Aplikacja łączy w sobie
webowego klienta poczty, listę kontaktów,
kalendarz spotkań z opcją powiadomień.
Mechanizm OX Text umożliwia edycję
dokumentów biurowych bezpośrednio
w przeglądarce internetowej. Na stronie
podsumowania (portal) wyświetlane
są zbiorcze informacje o nowych
wiadomościach w skrzynce odbiorczej,
zaplanowanych spotkaniach i zadaniach,
urodzinach, ale także treści pochodzące
z serwisów społecznościowych Facebook,
Twitter i LinkedIn.
Sieci i serwery
O
ferta hostingowa dla małych
firm obejmuje miejsce na stronę
WWW, pakiet skrzynek poczty e-mail
oraz możliwość rejestracji własnej
domeny. Bez reklam, zawodnych
serwerów i kruczków w umowach.
bazy danych oraz konta FTP. W wariancie Active Max dostępna powierzchnia nie jest limitowana. Dodatkowo otrzymamy możliwość założenia baz danych w wariancie profesjonalnym,
która pozbawiona jest wielu ograniczeń m.in.
liczby jednoczesnych połączeń do bazy.
Serwer wirtualny to najważniejsza usługa hostingowa skierowana dla małych i średnich firm. Zamiast uruchamiać własne serwery, co wiąże się
z wysokimi kosztami zakupu sprzętu, oprogramowania i usług administracji, możemy wynająć serwer wirtualny za którego obsługę w pełni
odpowiada dostawca hostingu. Usługa ta nazy-
Poczta e-mail
wana jest również hostingiem współdzielonym,
bowiem zasoby fizycznego serwera są dzielone
między kilka serwerów wirtualnych wynajmowanych najczęściej różnym klientom.
Serwer wirtualny
Oferta serwerów wirtualnych jest bardzo bogata, a ceny najtańszych konfiguracji zaczynają się już od 100 złotych rocznie. Serwer
wirtualny umożliwia umieszczenie w Internecie
własnej strony WWW – wizytówki firmy, galerii
zdjęć, blogu, forum internetowego.
Zarządzanie serwerem wirtualnym odbywa się
z poziomu wygodnego panelu webowego i nie
wymaga żadnej wiedzy informatycznej. Właściciel małej firmy może samodzielnie tworzyć i publikować strony np. przy pomocy kreatora lub
autoinstalatora aplikacji, zakładać skrzynki e-mail, a nawet rejestrować nowe domeny.
W ramach serwera wirtualnego otrzymujemy możliwość założenia skrzynek
poczty elektronicznej dla
wszystkich pracowników,
a także dostęp do serwera
FTP, za pomocą którego możemy udostępniać różnego
rodzaju pliki.
Oferta serwerów wirtualnych jest doskonale
skrojona dla potrzeb różnych odbiorców. W wypadku na przykład jednej z firm hostingowych
– nazwa.pl, mamy do wyboru jeden z trzech
wariantów serwerów Active, Active Pro i Active
Max. W najtańszym pakiecie Active otrzymujemy 50 GB, które możemy swobodnie podzielić
między strony WWW, skrzynki poczty e-mail,
Darmowa poczta bywa zawodna, ponieważ
inne serwery często odrzucają korespondencję z takich kont, traktując ją jako spam. Dodatkowo, zakładając darmowe konto godzimy
się na otrzymywanie reklam. Tych ograniczeń
pozbawiona jest profesjonalna poczta elektroniczna dostępna w ofercie dostawców hostingu. W wypadku firmy Kei.pl usługi pocztowe
dodawane są do każdego serwera wirtualnego – Start, Pro oraz Premium. Klient ma możliwość założenia nielimitowanej liczby skrzynek
e-mail we własnej domenie. Dzięki temu taka
korespondencja wygląda profesjonalnie i jednoznacznie identyfikuje firmę, której pracownik
ją nadał. Wszystkie skrzynki w Kei.pl objęte są
systemem antywirusowym i antyspamowym,
a przed podszywaniem się pod innego użytkownika chroni mechanizm antyoszusta (autoryzacja SMTP). Użytkownicy mogą również
korzystać z funkcji autoresponder, która generuje automatyczną odpowiedź na otrzymaną
korespondencję np. z informacją, że jesteśmy
na urlopie, a na wszystkie maile odpowiemy po
powrocie z niego.
Domeny internetowe
Największym zainteresowaniem wśród polskich
przedsiębiorców cieszą się domeny krajowe
.PL oraz .COM.PL. Koszt rejestracji takiej domeny wynosi od 0 zł w ofercie promocyjnej do
ok. 10 zł poza promocją. Do wyboru mamy
również domeny regionalne (np. .WAW.PL,
.WROCLAW.PL) dedykowane dla firm, które
działają głównie na rynku lokalnym oraz domenę europejską .EU dla przedsiębiorstw i organizacji, które chcą zaznaczyć swoją obecność
w krajach Wspólnoty. Koszt rejestracji takiej
domeny nie powinien przekroczyć 10 złotych.
Nie ma przeszkód, aby zarejestrować jedną
z domen globalnych np. z końcówką .COM,
.NET, .BIZ czy .INFO. Oferta dostawców hostingu obejmuje również rejestrację domen krajowych Niemiec (.DE), Francji (.FR), Rosji (.RU),
Czech (.CZ) czy Belgii (.BE) czyli wszędzie tam
gdzie rodzime firmy prowadzą lub planują pro-
wadzenie interesów. Koszt rejestracji takiej domeny waha się od 19 - 99 złotych.
Przedłużenie (odnowienie) ważności domeny
.PL na kolejny rok kosztuje od 59,95 zł do 100
złotych. Zdecydowanie tańsze jest odnowienie
domen funkcjonalnych np. .COM.PL oraz regionalnych. Przedłużenie domeny europejskiej
kosztuje od 29,95 zł do 50 zł. W przypadku posiadania bogatego portfolio domen warto poszukać operatora, który zapewni niższy koszt
ich odnowień. Home.pl stosuje cennik malejący,
w którym cena odnowienia pojedynczej domeny maleje im więcej domen posiadamy. Atrakcyjne ceny odnowień znajdziemy natomiast
w AfterMarket.pl i premium.pl.
Sklepy internetowe
Sklepy internetowe to oferta hostingowa skierowana dla przedsiębiorców, którzy poszukują
kompleksowej platformy do prowadzenia handlu
elektronicznego. W ramach jednej oferty otrzymamy komplet usług potrzebnych do uruchomienia i sprawnego działania e-sklepu – miejsce
na serwerze, oprogramowanie sklepu, pakiet
skrzynek poczty elektronicznej dla pracowników,
możliwość zarejestrowania i utrzymania własnej
domeny oraz zestaw narzędzi i usług przydatnych w prowadzeniu e-biznesu.
Uruchomienie sklepu zajmuje kilka minut. Wymagana jest prosta konfiguracja oraz dodanie
oferty produktowej. Sklepy internetowe znajdziemy m.in. w ofercie shoper.pl, istore.pl, IAI-Shop.com, sote.pl, nazwa.pl (usługa Sklepikom) oraz home.pl (Click Shop).
Shoper.pl umożliwia założenie e-sklepu już od
33 zł miesięcznie w jednym z czterech wariantów
funkcjonalnych: Srebrny, Złoty, Platynowy oraz
Diamentowy. W najbardziej popularnym planie
Platynowy istnieje możliwość wprowadzenia do
oferty do 20 000 produktów. W ramach konta
otrzymujemy możliwość założenia nielimitowanej
liczby skrzynek e-mail w domenie sklepu a także
pakiet gratisów o wartości ponad 2000 złotych,
w tym wzór regulaminu sklepu przygotowany
przez prawników, kupon na usługi w Ceneo,
Google AdWords, Nokaut.pl czy możliwość
nadawania paczek DHL i Paczkomaty w promocyjnej cenie. W droższych pakietach otrzymamy
dostęp do interfejsu API oraz narzędzia Shoper
Manager, możliwość integracji z programami Subiekt GT i WF-MAG a także dodatkowy serwer
plików FTP na dokumenty, zdjęcia i wideo. 
Artur Pęczak
39
Aby uzyskać wysoką
jakość wydruku fotografii,
zdjęcia należy drukować
na specjalnym papierze
fotograficznym.
M
imo rozwoju elektronicznej
wymiany informacji, papierowe dokumenty nadal stanowią
podstawę działalności przedsiębiorstw. Dlatego, czy to w firmach
jednoosobowych, czy w wielkich
korporacjach, drukarki pozostają
wciąż niezbędnym wyposażeniem.
Jednak ich eksploatacja potrafi być
dość kosztowna. Właściwy wybór
tego typu urządzenia pozwoli zaoszczędzić sporo pieniędzy.
Obecna oferta drukarek jest bardzo szeroka.
Znajdziemy wśród nich zarówno drukarki laserowe, jak i atramentowe (i to w różnych odmianach), a nawet igłowe. Każda z technik druku
ma swoje wady i zalety, które decydują o tym,
w jaki sposób najlepiej jest je wykorzystać. Odpowiedni dobór drukarki pozwala zaoszczędzić
wiele wydatków na późniejsze zakupy materiałów eksploatacyjnych.
Zacznijmy od igłówek
Z ekranu na
Foto: Fotolia
papier
Wybieramy drukarkę do małej firmy
40
Drukarki igłowe były kiedyś najpopularniejszymi drukarkami, z uwagi na niską cenę i niewielkie koszty materiałów eksploatacyjnych.
Drukują one korzystając z głowicy wyposażonej w zestaw igieł. Te, uderzając poprzez
taśmę nasączoną tuszem, tworzą na papierze
tekst lub rysunek. Wydruk jest niskiej rozdzielczości, a samo drukowanie trwa dość długo
i towarzyszy temu spory hałas.
Poza bardzo niską ceną taśm barwiących drukarki igłowe mają jeszcze jedną zaletę. Korzystając z odpowiedniego samokopiującego papieru możemy wykonać na nich jednocześnie
kilka kopii tego samego wydruku, co czasem
pozwala na przygotowanie zgodnie z procedurami firmowymi dokumentów wydania lub odbioru towaru. Dlatego są one jeszcze do dzisiaj
stosowane w sklepach czy magazynach. Drukarki igłowe są ponadto odporne są na różnego
rodzaju zabrudzenia i niskie temperatury, dlatego często spotkamy je w np. we wspomnianych
magazynach czy hurtowniach.
Najpopularniejsza technologia
atramentowa
Technologia druku atramentowego, polegająca na wystrzeliwaniu przez specjalną głowicę
drobnych kropelek tuszu, wyparła wiele lat
temu z powszechnego użycia drukarki igło-
we. Obecnie drukarki atramentowe należą do
najpopularniejszych i najtańszych w zakupie
urządzeń drukujących dostępnych na rynku.
Najtańsze modele drukarek atramentowych
doskonale sprawdzają się w warunkach domowych i przy wykorzystywaniu ich w małym
biurze. Nadają się zarówno do drukowania
dokumentów tekstowych, różnego rodzaju
grafik prezentacyjnych w postaci wykresów,
czy schematów, jak również wydruków fotografii, które przy zastosowaniu specjalnego
papieru fotograficznego, nie różnią się od
odbitek uzyskanych w fotolabie.
Cena najtańszych drukarek atramentowych
nie jest obecnie wysoka i często nie przekracza 200 zł. Warto zauważyć, że w nowoczesnych drukarkach atramentowych
stosuje się oddzielne pojemniki z tuszem,
co wyklucza sytuacje związane z koniecznością wymiany całego kałamarza w chwili,
gdy skończył się nam tylko jeden atrament
– wymieniamy tylko jeden, pusty pojemnik.
Obecnie tusze oferowane są już w na tyle
niskich cenach, że zaczynają konkurować
Do zalet drukarek igłowych zaliczyć należy
przede wszystkim ich bardzo wysoką wytrzymałość
mechaniczną i odporność
na warunki zewnętrzne.
Wadą jest głośna praca
i wolny wydruk.
z cenami zamienników. Oczywiście można
stosować również zazwyczaj tańsze tusze nieoryginalne, ale może wiązać się to
z utratą gwarancji producenta.
W dostępnych na rynku drukarkach atramentowych stosowane są kałamarze pozwalające
wydrukować kilkaset wydruków monochromatycznych lub grafik prezentacyjnych na
zwykłym papierze kserograficznym przy założeniu zadrukowania ok. 5% powierzchni
kartki. Jeżeli drukujemy fotografie, zwłaszcza
na papierze fotograficznym, wówczas liczba
wydruków A4 zmniejszy się do kilkudziesięciu.
W praktyce drukarki atramentowe najlepiej
sprawdzają się w niewielkich, co najwyżej
kilkuosobowych firmach tam, gdzie liczba
wydruków w miesiącu nie jest zbyt duża –
drukarki atramentowe ze względu na swoją
konstrukcję mechaniczną powinny pracować
przy niezbyt dużym obciążeniu.
Drukarki fotograficzne
W przypadku gdy przewidywany zakres działalności firmy obejmuje częste drukowanie
zdjęć i wymagana jest przy tym ich bardzo wysoka jakość – np. drukowanie tzw. proofów,
wówczas należy rozejrzeć się za atramentową
drukarką fotograficzną wyposażoną w zestaw
sześciu lub ośmiu tuszy, które pozwalają osiągnąć lepsze odwzorowanie kolorów i bardziej
precyzyjne przejścia tonalne.
Większość drukarek fotograficznych wyposażonych jest w łatwe w obsłudze aplikacje
przeznaczone do podstawowej obróbki zdjęć.
Umożliwiają one przeprowadzenie takich operacji jak kadrowanie, usuwanie efektu czerwonych oczu czy proste operacje na kolorach
i kontraście zdjęcia. Niemal wszystkie urządzenia „fotograficzne” wyposażone są w czytnik
kart flash i specjalne złącze USB, dzięki czemu
możliwe jest drukowanie bezpośrednio z karty
lub aparatu fotograficznego.
W przypadku, gdy wymagana jest wysoka jakość wydruku zdjęć, można również pokusić
się o zakup drukarki termosublimacyjnej. Drukarki tego typu działają na nieco innej zasadzie
niż drukarki atramentowe. Specjalna głowica
podgrzewa punktowo wielokolorową taśmę.
W miejscu tym barwnik zostaje termosublimacyjnie odparowany i osiada na papierze.
Struktura barwnika jest taka, że nie wsiąka
on w papier i tworzy ładną powłokę. Pozwala to osiągnąć bardzo wysoką rozdzielczość
i jakość wydruku. Niestety, druk termosublimacyjny jest dość drogi na co wpływają wysokie ceny taśm barwiących pozwalających
zadrukować co najwyżej kilkadziesiąt zdjęć
(np. za taśmę pozwalającą wydrukować 36
zdjęć trzeba zapłacić ok. 70 zł).
Foto 1: Drukarki igłowe nie odeszły do lamusa.
Spotkać można je m.in. w magazynach.
Foto 2: Za przykład taniej drukarki atramentowej
(kosztuje ok. 160 zł) może posłużyć HP Deskjet 1000.
Drukarki laserowe
Do niedawna drukarki laserowe od atramentowych różniły się znacznie większą szybkością i lepszą jakością druku. W sprzęcie
najnowszej generacji różnice te mocno się
zatarły i nie stanowią one już głównego kryterium wyboru wpływającego na decyzję
o zakupie urządzeń laserowych bądź atramentowych. Na rynku dostępne są zarówno
bardzo szybkie modele drukarek atramen-
Foto 3: Canon i-SENSYS LBP7010C to niewielka,
tania (cena ok. 370 zł) kolorowa drukarka laserowa
przeznaczona do małego biura.
41
Foto: Fotolia
Zamienniki tuszy i tonerów
Foto 4: Nawet najtańsze modele drukarek laserowych korzystają z osobnych kaset na tonery kolorowe,
dzięki czemu ich eksploatacja jest dużo tańsza. Na dodatek tonery nie brudzą nawet gdy wydruk od
razu weźmiemy do ręki.
towych, jak i kolorowe drukarki laserowe pozwalające na wydruk zdjęć w bardzo dobrej
jakości, zbliżonej do druku offsetowego.
W zastosowaniach biurowych drukarki laserowe sprawdzają się bardzo dobrze i są
częściej wybierane przede wszystkim tam,
gdzie w grę wchodzą jednostkowe koszty
Często zestaw tuszy
startowych dołączony do
nowej drukarki wystarcza
na wydrukowanie znacznie mniejszej liczby dokumentów niż w wypadku
standardowego, kupionego w sklepie zestawu
kałamarzy do tego samego
modelu drukarki.
wydruku. Drukarki laserowe oferują bowiem
koszty druku na poziomie 1-4 groszy za
stronę, podczas gdy dla drukarek atramentowych jest koszt rzędu od ok. 4-5 groszy
za stronę czarnobiałą, do ok. 15-20 groszy
za stronę kolorową. Niemniej, należy wspomnieć, że na rynku pojawiły się nowe atramentowe drukarki firmy Epson (np. Epson
M105 czy L210) z systemem stałego zasi-
42
lania w atrament ITS (Ink Tank System), dla
których, według producenta, koszt druku
obniżono do około grosza za wydruk strony czarnobiałej i do 2 groszy dla kolorowej.
Trzeba też pamiętać, że drukarki laserowe
oferują znacznie więcej wydruków z jednego
tonera niż atramentowe z jednego kałamarza, co upraszcza proces eksploatacji urządzenia (rzadsze wymiany).
Drugą, ważną zaletą drukarek laserowych
jest szybkość druku, zarówno czarnobiałych, jak i kolorowych. Od wysłania polecenia drukowania dokumentu do fizycznego
pojawienia się go na tacce drukarki mija
zwykle zaledwie kilka sekund, a kolejne
strony pojawiają się po 1-2 sekundach.
Duża szybkość druku wynika z faktu, że do
naświetlania bębnów w drukarkach laserowych wykorzystuje się laser lub diody laserowe. Dzięki temu urządzenia te są również
trwałe i są w stanie wytrzymać duże obciążenia rzędu kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu tysięcy wydruków.
Laserowy druk jest bardzo trwały i nie rozmywa się tak jak w wypadku niektórych drukarek atramentowych. Wynika to z faktu, że
toner jest wprasowywany na gorąco w papier. Dzięki temu wydruki są odporne na wilgoć czy promieniowanie słoneczne i nadają
się do długotrwałego przechowywania.
Wiele firm oferuje zamienniki oryginalnych
kałamarzy z tuszami lub z tonerami do
najróżniejszych typów urządzeń. Jeżeli
tylko są to kartridże wytwarzane przez
wyspecjalizowane, uznane na rynku firmy,
to można z nich korzystać. Należy się jednak wówczas liczyć z możliwością utraty
gwarancji. Zazwyczaj wydruki wykonane
z użyciem takich zamienników są nieco
gorszej jakości niż te, jakie uzyskamy
stosując oryginalne tusze i tonery, ale nie
jest to reguła i bywają zamienniki o porównywalnej, a nawet, w wypadku tuszy
fotograficznych produkowanych przez
specjalizujące się w tym segmencie rynku
firmy, znacznie lepszej jakości. Należy
natomiast unikać kartridży napełnianych
przez niewielkie, garażowe firmy. Potrafią
one sprawić dużo problemów (włącznie
z zalaniem drukarki), a wydruki bywają
wówczas fatalnej jakości.
Drukarki laserowe są również bardzo
proste w eksploatacji, a wymiana tonerów albo papieru jest łatwa. Konstrukcja
obudowy jest zwarta i drukarka zajmuje
mało miejsca, a przy tym urządzenia te są
zwykle ciche. Większość z nich nie potrzebuje też dużo przestrzeni na wydruki,
które zwykle lądują na tacce odbiorczej
na szczycie drukarki.
Ze względu na jakość, szybkość i przede
wszystkim możliwość druku wielu tysięcy dokumentów w miesiącu, drukarki
laserowe sprawdzają się bardzo dobrze
w firmach różnej wielkości. W małej firmie
drukarkę laserową opłaca się już kupić
w chwili gdy drukujemy więcej niż 20-30
stron dziennie. Warto wybrać model z podajnikami kartek i modułem druku dwustronnego, oraz koniecznie wyposażony
w kartę sieciową. Jeżeli przygotowujemy
wydruki prezentacji dobrze sprawdzi się
wówczas laserowa kolorowa drukarka. 
Piotr Surmiak
W
iększość firm, czy to dużych czy jednoosobowych,
potrzebuje do prowadzenia działalności przynajmniej takich podstawowych urządzeń jak drukarka,
skaner czy kserokopiarka. Ciągle też, mimo rozwoju
komunikacji elektronicznej, przydaje się faks, no i rzecz
jasna telefon. Urządzenia te zajmują na biurku sporo
miejsca, a kupno ich wszystkich naraz to dla małej firmy
może być spory wydatek.
Dlatego już przed wielu laty producenci sprzętu biurowego wpadli na
pomysł, aby przynajmniej część tych urządzeń połączyć razem ze sobą
w jednej obudowie. W ten sposób narodziły się wielofunkcyjne kombajny.
Popularny kombajn atramentowy
Obecnie w urządzeniach wielofunkcyjnych stosuje się moduł drukujący wykorzystujący technikę atramentową lub laserową. Podobnie
jak w wypadku drukarek, rodzaj zastosowanego modułu determinuje
przeznaczenie całego kombajnu (do małego, średniego lub większego biura), które związane jest przede wszystkim z miesięcznym obciążeniem urządzenia i kosztami wydruku.
W większości wypadków w urządzeniach wielofunkcyjnych stosuje
się te same lub podobne mechanizmy drukujące, jak ma to miejsce
w drukarkach. Dzięki temu bez problemu można nabyć materiały eksploatacyjne lub ich zamienniki, które są takie same dla wielu modeli
urządzeń jednego producenta.
W wypadku małych firm, w których drukuje się niewielkie ilości dokumentów najlepiej sprawdzają się urządzenia wielofunkcyjne wyposażone w moduł atramentowy. Pozwalają one nie tylko na wydruk kolorowych dokumentów (np. grafik prezentacyjnych), ale również zdjęć,
w tym fotografii na specjalnych papierach fotograficznych. Często
urządzenia te wyposażone są w czytnik kart pamięci oraz specjalne
złącze USB. Dzięki nim możliwy jest wydruk zdjęć wprost z aparatu
fotograficznego lub bezpośrednio z karty pamięci bądź pendrive’a.
fot.: Fotolia
Mechanizmy laserowe
Biurowy
kombajn do
wszystkiego
44
Urządzenia wielofunkcyjne wyposażone w drukujący mechanizm
laserowy przeznaczone są do większych obciążeń. Z tego względu
dobrze sprawdzają się w biurach, gdzie drukuje się większe ilości dokumentów. Ceny tego typu sprzętu dość mocno spadły i najtańsze
laserowe urządzenia wielofunkcyjne można już kupić za ok. 500 zł.
Planując zakup urządzenia wielofunkcyjnego z laserowym mechanizmem drukującym warto zastanowić się czy będziemy drukować na
nim w kolorze czy jedynie potrzebne będą nam wydruki czarnobiałe.
Kolorowe urządzenia wielofunkcyjne są zwykle ok. dwa razy droższe
niż ich jedynie czarnobiałe odpowiedniki. Co więcej, wydruk kolorowy,
podobnie jak w wypadku kolorowych drukarek laserowych, jest droższy i bardziej czasochłonny.
Porównując urządzenia wielofunkcyjne z drukarkami laserowymi,
zarówno pod względem ich możliwości, jak i jakości druku czy
kosztów w przeliczeniu na stronę wydruku nie zaobserwujemy
istotnych różnic. Spowodowane jest to stosowaniem przez producentów tych samych lub bardzo zbliżonych mechanizmów drukujących i takich samych materiałów eksploatacyjnych.
Część urządzeń wielofunkcyjnych wyposażonych
bywa w wyświetlacze
LCD oraz w czytniki kart
pamięci. Pozwalają one na
drukowanie zdjęć bezpośrednio z kart pamięci.
Na ekranie LCD można
wówczas dopasować format wydruku czy sposób
ułożenia zdjęć na papierze.
Jakość skanowania
Urządzenia wielofunkcyjne przeznaczone są
przede wszystkim do celów biurowych. Dlatego też stosowane w nich mechanizmy skanujące są porównywalne do tych, stosowanych
w domowo-biurowych skanerach płaskich.
Wbudowany w urządzenie wielofunkcyjne
skaner pozwala na przenoszenie skanowanych dokumentów do komputera. Zazwyczaj
dostępne są formaty graficzne (np. JPG, TIFF)
ale również PDF. Oprogramowanie skanera
pozwala też często na rozpoznawanie tekstu
za pomocą zainstalowanego wraz ze sterownikami oprogramowania OCR. Możliwe jest
też od razu dołączanie zeskanowanego dokumentu do wysyłanego e-maila. Decydując się
na zakup urządzenia wielofunkcyjnego warto
też zadbać o wyposażenie skanera w automatyczny podajnik do dokumentów.
Skaner w połączeniu z drukarką w kombajnach bardzo często wykorzystywany jest jako
kserokopiarka. Można powiedzieć, że w wielu biurach ta funkcja używana jest nawet częściej niż pozostałe. Obsługa urządzenia wielofunkcyjnego jako kserokopiarki jest bardzo
prosta i, co ważne, nie wymaga podłączenia
kombajnu do komputera. Dokumenty kseruje
się używając bądź to przycisków, bądź wbudowanego ekranu LCD, w taki sam sposób
jak na tradycyjnej kserokopiarce.
Rozmiar wydruku i skanera
Większość wielofunkcyjnych urządzeń pozwala na uzyskanie wydruku formatu A4
i takiej też wielkości zastosowany jest w nich
skaner. Zazwyczaj wystarcza to na potrzeby
większości firm. Jeżeli wymagane jest jednak skanowanie i drukowanie dokumentów
w większym formacie, to można skorzystać
z urządzeń drukujących i skanujących w formacie A3. Najtańsze modele tej wielkości,
które korzystają z druku atramentowego
można nabyć za niecałe 600 zł.
Warto pamiętać, że urządzenia laserowe,
pozwalające na drukowanie w kolorze na
papierze formatu A3 są obecnie drogie.
Ich ceny zaczynają się od 9000 zł. Dużo
bardziej atrakcyjne cenowo są urządzenia
laserowe monochromatyczne o formacie
wydruku i skanowania A3. Najtańsze z nich
można nabyć za nieco ponad 2000 zł.
W pełni zastępują one typowe kserokopiarki, chociaż są od nich nieco wolniejsze
i droższe w eksploatacji.
Wyposażenie dodatkowe
Grupa urządzeń wielofunkcyjnych obejmuje
dwie kategorie sprzętu – 3w1 oraz 4w1. Najtańsze modele urządzeń wielofunkcyjnych, czy
to atramentowych czy laserowych, pełnią trzy
funkcje (3w1): skanera, drukarki i kserokopiarki. Wiele z nich można jednak dostać w nieco
droższych odmianach, które są wyposażone
w dodatkowe moduły. Najczęściej pozwalają
one na automatyczne skanowanie wielu dokumentów (podajnik kartek) oraz wykonywanie
wydruków dwustronnych (duplekser). Obie te
funkcje są bardzo przydatne w firmach przetwarzających duże ilości dokumentów papierowych, a więc zajmujących się księgowością,
szkoleniami, doradztwem itp. Dodatki te znacząco przyspieszają i ułatwiają pracę.
Druga grupa kombajnów to urządzenia 4w1.
Sprzęt ten wyposażony jest dodatkowo w moduł umożliwiający odbieranie i wysyłanie faksów.
Faks przyda się w firmach, które wymieniają się
dokumentami z wieloma instytucjami, urzędami
lub kontrahentami, którzy wymagają przesłania
dokumentów właśnie w postaci faksu.
Podłączenie urządzeń
Podstawowe modele urządzeń wielofunkcyjnych dysponują tylko portem USB. Bardziej
zaawansowane urządzenia wielofunkcyjne wyposażone są w moduł sieciowy, dzięki temu
któremu można je podłączyć bezpośrednio do
firmowej sieci LAN. Co raz więcej modeli pozwala też na korzystanie z sieci Wi-Fi – funkcja
ta staje się powoli standardem. Moduł sieci bezprzewodowej sprawia, że nie musimy doprowadzać przewodów sieciowych, do miejsca,
w którym ustawiony zostanie nasz kombajn.
Zalety i wady urządzeń
wielofunkcyjnych
Zalety:
integracja wielu funkcji w jednym
urządzeniu,
ograniczenie kosztów zakupu sprzętu,
wygoda w użytkowaniu,
prosta obsługa,
możliwość pracy bez udziału
komputera,
praca w trybie kserokopiarki.
Wady:
w najtańszych modelach możemy mieć
do czynienia z gorszą funkcjonalnością
poszczególnych urządzeń składowych
niż dla oddzielnego sprzętu
porównywalnej klasy,
o jakości i przydatności urządzenia
wielofunkcyjnego decyduje jego
najsłabszy moduł,
w wypadku awarii jednego
podzespołu i oddaniu urządzenia do
serwisu użytkownik pozbawiony jest
wszystkich urządzeń wchodzących
w skład kombajnu
Podobnie jak w wypadku drukarek, w urządzeniach wielofunkcyjnych coraz częściej
spotkać też można funkcję umożliwiającą
prowadzenie wydruków przez Internet,
taką jak np. ePrint firmy HP. W wypadku
rozwiązania HP, po zarejestrowaniu urządzenia na stronie producenta otrzymujemy
e-mail dla drukarki. Wszystkie wysyłane na
niego plik są drukowane, niezależnie od
tego skąd zostały wysłane.
Serwisowanie
Z użyciem urządzeń wielofunkcyjnych wiąże
się jeden problem. Otóż w przypadku awarii jednego z modułów musimy do naprawy
przekazać całe urządzenie. W tym momencie
firma pozbawiona jest zarówno kserokopiarki,
skanera, drukarki czy faksu. Należy mieć to
na uwadze decydując się na urządzenie wielofunkcyjne. Jeżeli jednak popsute urządzenie
nie było już objęte gwarancją to najprościej
jest kupić nowy kombajn, bo zazwyczaj naprawa nie będzie już opłacalna. 
Piotr Surmiak
45
Foto: Fotolia
Razemczy
Osobno
?
46
Jeżeli chcemy skorzystać z jednego z samodzielnych urządzeń, musimy włączyć też
komputer, do którego zostało ono podłączone (wyjątkiem jest drukarka wyposażona
w sieciowy serwer wydruku lub zintegrowany
moduł sieciowy). Rozrasta się też kłębowisko
kabli na biurkach, a na dodatek musimy odpowiednio skonfigurować w sieci udostępnianie tych urządzeń tak, aby wszyscy pracownicy mogli z nich swobodnie korzystać.
Nie ma wątpliwości, pod względem wygody
użytkowania na pewno zintegrowane urządzenia wielofunkcyjne mają sporą przewagę
nad zestawem kilku osobnych sprzętów.
Jakość wydruku
Urządzenia wielofunkcyjne wyposażone są
w mechanizmy drukujące takie same lub
niewiele różniące się od tych stosowanych
w klasycznych drukarkach. Są to zarówno
mechanizmy laserowe, jak i atramentowe.
W obu wypadkach mają też te same możliwości, charakteryzują się tą samą wydajnością,
jakością druku oraz przeznaczeniem do tych
samych zastosowań. Niezależnie od wykorzystanej technologii, urządzenia wielofunkcyjne doskonale nadają się do drukowania
dokumentów biurowych, a także w wypadku
urządzeń atramentowych, wysokiej jakości fo-
Zestaw kilku urządzeń
nie tylko zajmuje więcej
miejsca, ale muszą być
one jeszcze dodatkowo
podłączone do jednego lub
kilku komputerów
Z
astanawiając się nad zakupem
urządzeń biurowych
większość osób uzna, że bardziej
opłacalne jest kupno jednego
kombajnu wielofunkcyjnego.
Warto jednak rozważyć zakup
zestawu kilku oddzielnych
urządzeń. Zarówno jedno, jak
i drugie rozwiązanie ma swoje
wady i zalety. Przyjrzyjmy się
zatem poszczególnym sprzętom, co
pozwoli ocenić na ile sprostają one
zadaniom, które mogą być przed
nimi postawione.
Urządzenia zintegrowane nazywane urządzeniami wielofunkcyjnymi lub czasem potocznie kombajnami mają tę istotną zaletę,
że za ich pomocą możemy wykonać kilka
różnych operacji, takich jak: skanowanie,
drukowanie, kopiowanie oraz wysyłanie
i odbieranie faksów. Część z tych zadań możemy realizować bez użycia komputera. Na
dodatek urządzenia wielofunkcyjne są niezbyt duże i bez trudu można dla nich znaleźć
miejsce nawet w ciasnym i zatłoczonym biurze. Jeżeli jeszcze taki sprzęt korzysta z sieci
bezprzewodowej, to można je ustawić praktycznie w dowolny miejscu.
tografii. Dostępne są też fotograficzne modele
kombajnów wyposażone w sześć lub nawet
osiem pojemników z tuszami. Pozwalają one,
podobnie jak odpowiadające im drukarki fotograficzne, na wydruk precyzyjnych przejść
tonalnych i lepsze odwzorowanie barw.
Inaczej rzecz biorąc, jakość wydruku i obszar
zastosowań odpowiadających sobie klasą
urządzeń wielofunkcyjnych i drukarek są takie
same. Ten element podczas wyboru – czy to
decydujemy się na kombajn czy na samodzielną drukarkę – nie ma zatem większego wpływu. Po prostu, powinniśmy najpierw zdecydować jakiego typu mechanizm drukujący będzie
47
Tusz pigmentowy
czy barwnikowy
Rozdzielczość większości biurowych skanerów
i modułów skanujących
wbudowanych w urządzenia wielofunkcyjne
w zupełności wystarcza do
skanowania dokumentów
biurowych i odbitek fotograficznych, jednak może
być za mała do profesjonalnego skanowania zdjęć
na potrzeby np. studia
graficznego.
najlepiej dopasowany do naszych potrzeb,
a dopiero później można się kierować innymi
przesłankami przy wyborze urządzenia wielofunkcyjnego, drukarki czy też zestawu kilku
niezależnych urządzeń.
Jakość skanowania
Jednym z ważnych elementów urządzeń wielofunkcyjnych jest skaner. W większości kombajnów montowane są mechanizmy skanujące,
które znaleźć też można w typowych biurowo-domowych modelach skanerów pozwalające
na skanowanie z maksymalną rozdzielczością
dochodząca do 4800×9600 dpi. Mechanizmy
te, w obu wypadkach tzn., przy zamontowaniu
go zarówno w kombajnie jak i oddzielnym skanerze, doskonale sprawdzają się podczas skanowania dokumentów tekstowych, grafik prezentacyjnych, książek, czasopism czy odbitek
fotograficznych. Problemem może się jednak
okazać skanowanie slajdów i negatywów.
Urządzenia wielofunkcyjne z przystawką do
tego rodzaju materiałów są rzadkością. Taką
przystawką dysponują niekiedy fotograficzne
modele atramentowych urządzeń wielofunkcyjnych jak np. Canon PIXMA MP980.
Gdy chcemy uzyskać wysoką jakość skanów często decydująca jest gęstość optyczna skanera (parametr: D-max). Może ona
przyjmować wartości od 0 do 4 i jest skalą
logarytmiczną co oznacza, że gęstość 3 jest
dziesięć razy większa niż gęstość 2.
Gęstość optyczna świadczy o tym, jak jasny
może być zeskanowany obraz oraz ile odcieni
kolorów może rozróżnić skaner. W skanerach
wbudowanych w urządzenia wielofunkcyjne
oraz typowych skanerach płaskich przezna-
Gęstości optyczne skanerów
48
Gęstość optyczna
Przeznaczenie skanera
1,7
materiały drukowane
2,0
odbitki fotograficzne
2,8
filmy negatywowe
3,2
slajdy
W drukarkach atramentowych i urządzeniach wielofunkcyjnych stosuje się
dwa rodzaje tuszu. Tusz pigmentowy jest
bardziej odporny na wilgoć i działanie
światła ale jego krople nie mieszają się
ze sobą tak precyzyjnie, jak w przypadku tuszu barwnikowego. W efekcie
trudniej jest uzyskać delikatne przejścia
tonalne i precyzyjne odcienie kolorów.
Dlatego w drukarkach fotograficznych
częściej używa się tuszy barwnikowych.
W niektórych tylko tusz czarny jest typu
pigmentowego i stosuje się go do druku
tekstu. Wyposaża się je również w tusz
bezbarwny kryjący cały wydruk i poprawiający jego wygląd. Niestety producenci
nie podają, jakiego rodzaju tusze używa
się w poszczególnych modelach ich
urządzeń. Te informacje można znaleźć
jedynie przeglądając fora dyskusyjne poświęcone grafice i wydrukom fotografii.
czonych na rynek SOHO nie jest ona zbyt wysoka (od 2,0 do 2,5), co wystarcza do skanowania odbitek fotograficznych. Droższe modele
skanerów mogą pochwalić się gęstością na
poziomie 3,0; co pozwala na dobre jakościowo
skanowanie negatywów i slajdów. Najdroższe,
profesjonalne modele, osiągają gęstość 3,6;
dzięki czemu można na nich skanować slajdy bez utraty jakości obrazu. Do teoretycznie
najwyższej gęstości optycznej zbliżają się tylko
profesjonalne skanery bębnowe. Jeżeli mamy
w planach skanowanie zdjęć w celach komercyjnych niezbędny będzie zakup wyspecjalizowanego skanera płaskiego lub specjalnego
skanera do negatywów i slajdów.
Dla wielu firm przydatne mogą być skanery
przystosowane do jeszcze innych zadań, takich specjalne skanery do skanowania książek albo dużych ilości dokumentów. W takich
sytuacjach nie ma potrzeby kupowania urządzenia wielofunkcyjnego. Lepiej w jego miejsce kupić skaner i drukarkę o możliwościach
dopasowany do potrzeb konkretnej firmy.
Format A4 czy A3?
W sprzedaży znajdziemy urządzenia wielofunkcyjne drukujące i skanujące w for-
Drukowanie na wstędze i na
płytach CD/DVD/Blu-ray
Rozważając zakup urządzenia wielofunkcyjnego lub zestawu osobnej
drukarki i skanera warto wziąć pod
uwagę dodatkowe możliwości, jakie
dają niektóre drukarki. Potrafią one
drukować na wstędze papieru albo na
płytach CD/DVD/Blu-ray. Dzięki nawiniętemu na rolkę papierowi możliwe wykonywanie jest bardzo długich wydruków,
co świetnie sprawdza się w niewielkich
firmach projektowych lub zajmujących
się poligrafią bądź reklamą. W innych
firmach przydatna może być możliwość
wykonywania wydruków na płytach CD/
DVD/Blu-ray. Przeznaczone do tego
drukarki nie tylko muszą dysponować
odpowiednim oprogramowaniem, ale
muszą też być wyposażone w specjalne
podajniki. Zwykle są one wkładane od
strony, z której wysuwany jest papier,
więc drukarka musi być przystosowana
konstrukcyjnie do takiego drukowania.
macie A4 lub A3. Są one tak skonstruowane, że maksymalnemu formatowi papieru,
na jakim mogą one drukować odpowiada
format wbudowanego skanera. Oczywiście urządzenia formatu A3 są droższe
od tak samo wyposażonych urządzeń A4.
W przypadku, gdy oba urządzenia korzystają z technologii druku atramentowego,
to różnica w cenie wyrażonej w złotych nie
jest duża (zazwyczaj urządzenie A3 jest
dwa razy droższe i kosztuje ok. 1000 zł).
W przypadku urządzeń korzystających
z modułu druku laserowego, różnica w cenie jest już znacząca. Ceny kolorowych
laserowych urządzeń wielofunkcyjnych A3
zaczynają się od ok. 8000 zł.
Tymczasem w biurach rzadko niezbędne są
skanery formatu A3, podczas gdy w wielu dziedzinach przydatna jest możliwość
wykonania wydruku właśnie na takim formacie. Wydrukowanie dużego dokumentu w kilku częściach oraz ich sklejenie nie
zastąpi pojedynczego wydruku. W wielu
przypadkach drukarka A3 jest więc bardziej
przydatna niż skaner dużego formatu.
Zamiast więc kupować drogie urządzenie wielofunkcyjne wielkości A3 lub tańsze
i mniej przydatne urządzenie o rozmiarze
A4 lepiej będzie w tym wypadku kupić skaner o formacie A4 i drukarkę w formacie
A3. Można wówczas tak dobrać ich cechy,
a co za tym idzie cenę, aby zoptymalizować
koszty zakupu i dopasować właściwości
tych urządzeń do potrzeb firmy.
Jeżeli nie jest wymagana wysoka jakość
skanowania to można też kupić prosty model skanera, a zaoszczędzone pieniądze
wydać na drukarkę, która będzie dysponowała dodatkowymi funkcjami, albo wysoką
jakością wydruku. Można też postąpić odwrotnie, kupując wysokiej klasy skaner dostosowany np. do skanowania negatywów
i niezbyt drogą drukarkę laserową do drukowania zwykłych dokumentów biurowych.
Foto 1: Urządzenia wielofunkcyjne mogą być dostępne
w „formacie A4”, np. Epson Stylus SX600FW...
Koszt wydruku
Wybierając między zestawem urządzeń,
a jednym kombajnem wielofunkcyjnym należy wziąć pod uwagę również koszty eksploatacji, a zwłaszcza koszty druku. Na pewno
będą one najwyższe, niezależnie od tego
czy wybierzemy kombajn czy samodzielną
drukarkę, gdy wybierzemy najtańsze urządzenie z systemem druku atramentowego,
w którym kolorowe tusze są zintegrowane
w jednym pojemniku. Lepiej wybrać urządzenie korzystające z wymiennych zbiorników z osobnymi tuszami.
Jeżeli nie planujemy drukować zdjęć w jakości
fotograficznej to warto kupić urządzenie laserowe. Będzie ono najtańsze i najwygodniejsze
w eksploatacji. W przypadku gdy niezbędne
jest drukowanie w wysokiej jakości zdjęć to
warto rozważyć zakup dwóch drukarek. Laserowej do druku dokumentów i specjalnej
atramentowej do wydruku zdjęć. Zamiast
pierwszej z drukarek można też kupić kombajn z laserowym mechanizmem drukującym.
Foto 2: …lub A3+, tak jak pokazany na ilustracji HP
Officejet 7500A.
Serwis
Przed zakupem kombajnu należy też rozważyć problemy jakie możemy napotkać,
gdy któreś z urządzeń się popsuje. W takiej
sytuacji zestaw kilku osobnych urządzeń
ma tę przewagą nad kombajnem, że awaria
jednego z nich nie ma wpływu na możliwość
wykorzystania pozostałych. Jeżeli natomiast
korzystamy z urządzenia wielofunkcyjnego to
musimy wysłać je całe do naprawy.

Piotr Surmiak
Foto 3: Pozwalające na wydruk w kolorze kombajny
korzystające z laserowego modułu drukującego, na
zdjęciu Samsung CLX-3305, coraz częściej w małych
biurach zastępują wykorzystywane powszechnie przez
niewielkie, kilkuosobowe firmy urządzenia atramentowe.
49
Foto: Fotolia
Trudno jest w pierwszej
chwili porównać ze sobą
dane podawane przez
różnych producentów na
temat wydajności tuszy
i tonerów, nawet dla
urządzeń o podobnych
właściwościach. Nie jest to
jednak niemożliwe.
Zakup drukarki to początek wyd
– jak je zmniejs
50
N
iskie ceny popularnych
drukarek i wielofunkcyjnych
kombajnów sprawiły, że obecnie
koszt zakupu takiego urządzenia
nie wpływa w znaczący sposób
na bilans całkowitych nakładów
ponoszonych w firmie na druku.
O wiele bardziej istotny staje się
koszt wydruku, jaki ponosimy korzystając z drukarki lub kombajnu
na zakup materiałów eksploatacyjnych. Przy intensywnej eksploatacji może się okazać, że właściwy
wybór urządzenia pozwala w ciągu miesiąca zaoszczędzić nawet
kilkaset złotych.
Ostra konkurencja sprawiła, że u większości producentów ceny urządzeń biurowych
o podobnych możliwościach są bardzo
zbliżone i często sprzęt ten sprzedawany
jest przez wytwórcę z niewielkim zyskiem.
Tajemnicą poliszynela jest zaś fakt, że producenci zarabiają zaś przede wszystkim na
materiałach eksploatacyjnych, takich jak
tusze, tonery i specjalne papiery do druku
zdjęć, etykiet lub naklejek. W efekcie, przed
zakupem sprzętu warto porównać ceny tych
materiałów, bo to one zadecydują jaki będzie
ostatecznie całkowity koszt utrzymania (TCO
– Total Cost of Ownership) tych urządzeń.
W tym jednak momencie stajemy przed poważnym wyzwaniem, jakim jest obliczenie
realnych kosztów wydruku oraz ich porównanie dla różnych urządzeń.
Informacje o wydajności
tuszy i tonerów
datków
szyć?
Na szczęście, większość producentów podaje dane o liczbie stron, jaką można wydrukować na każdej z drukarek przy użyciu różnego
rodzaju tuszy lub tonerów. Nie zawsze jednak
łatwo te informacje znaleźć w pierwszej chwili. Niektórzy producenci podają je przy opisie
drukarki (np. Epson), inni podają ją w danych
technicznych opisujących materiały eksploatacyjne używane przez wybrane urządzenia (np. Canon), a jeszcze inni przygotowują
osobną stronę internetową, gdzie można znaleźć informacje o wydajności tuszy w różnych
drukarkach, tak jak np. w wypadku firmy HP
– http://www.hp.com/pageyield/pl-PL/yieldSearch.html?cCode=pl.
Większość producentów określa wydajność tuszy lub urządzeń w oparciu o normę
ISO/IEC 24711 (pod adresem http://www.
hp.com/pageyield/pl-PL/articles/inkjetPageYields.html możemy sprawdzić jak określa
wydajność firma HP, a korzystając z tej strony WWW http://www1.lexmark.com/pl_PL/
cartridges-ink-supplies/iso-page-yields/ jak
określa to firma Lexmark). Niekiedy jednak,
jak np. Epson, producenci korzystają tylko
z normy ISO/IEC 24712, w której opisane są
sposoby sporządzania arkuszy do testowania
wydajności urządzeń drukujących.
Testowanie tuszy i tonerów
Zgodnie z normą ISO/IEC 24711 testowanie
wydajności tuszy i tonerów przeprowadza się
drukując pięć wzorcowych stron A4 zawierających tekst oraz grafikę. Przygotowano je w taki
sposób, aby każdy z czterech podstawowych kolorów składowych pokrywał ok. 5 %
powierzchni. Tylko na jednej ze stron umieszczone jest niewielkie zdjęcie. Test powtarza się
z użyciem dziewięciu wkładów, drukując strony
aż do wyczerpania się atramentu lub tonera.
Podczas testów korzysta się z trzech drukarek
tego samego typu, wykonując na każdej z nich
po trzy wydruki, aby wyeliminować wpływ
drobnych różnic w pracy drukarek.
Porównanie wydajności
Po zebraniu informacji o liczbie stron, jaką jest
w stanie wydrukować wybrana drukarka przy
użyciu jednego zestawu tuszy lub tonerów,
należy następnie podzielić cenę wymaganych
materiałów eksploatacyjnych przez liczbę
możliwych do wydrukowania stron. W ten
sposób uzyskamy koszt wydruku jednej strony, który to możemy porównać z kosztami
obliczonymi dla każdego interesującego nas
Nowe drukarki firmy Epson (np. Epson M105 czy
L210) z systemem stałego
zasilania w atrament (tzw.
ITS – Ink Tank System),
mają według producenta
obniżyć koszt druku do
około grosza za wydruk
strony czarnobiałej i do 2
groszy za stronę w kolorze.
51
modelu. Najlepiej przy tym obliczyć oddzielnie koszt wydruku czarnobiałego oraz koszt
wydruku kolorowego. Należy też pamiętać,
aby kalkulacje wykonać dla tuszy i tonerów
o różnych pojemnościach. Związane jest to
z tym, że do większości drukarek dostępne
są materiały eksploatacyjne w wersji standardowej i wersji powiększonej, która zwykle
w przeliczeniu na stronę wydruku jest znacznie bardziej ekonomiczna.
czy dla poszczególnych drukarek takie zamienniki są w ogóle dostępne. Zwykle dla
tańszych modeli bez trudu znajdziemy ofertę
zamienników wielu producentów, dla droższych bądź najnowszych modeli takich zamienników może po prostu nie być.
Trzeba też pamiętać o tym, że stosowanie zamienników tuszy jak i tonerów
może spowodować anulowanie gwarancji
producenta. Należy więc rozważyć, czy
Trzeba też pamiętać, że powyższe porównanie
kosztów eksploatacji nie odnosi się do wydruku zdjęć, które to wymagają o wiele większej
ilości kolorowych materiałów eksploatacyjnych
niż druk zwykłych dokumentów biurowych.
W zależności od drukarki koszt wydrukowa-
Obecnie przyjmuje się, że
wydruk strony z tekstem
kosztuje od 1 do 15 groszy.
nia zdjęcia w klasycznym formacie 10×15 cm
waha się od 80-90 groszy do nawet 2 zł.
Zamienniki
Porównując koszty druku warto od razu
zwrócić uwagę na alternatywne materiały
eksploatacyjne, czyli tzw. zamienniki. Są one
tańsze od oryginalnych i często mieszczą
większą ilość tuszu lub tonera. Zużycie zamienników nie powinno być też większe niż
oryginalnych tonerów czy tuszy. W większości wypadków ich zakup pozwala ograniczyć
koszty wydruk, dlatego można sprawdzić,
52
oszczędności poczynione na tonerze lub
tuszu w dłuższym okresie czasu będą dla
nas opłacalne. Nie warto też stosować najtańszych zamienników. Po pierwsze jakość
wydruków nie będzie wówczas najlepsza,
po drugie nieszczelny kałamarz, czy kaseta z tonerem mogą zabrudzić drukarkę lub
urządzenie wielofunkcyjne, a uszkodzenie
tego typu nie podlega gwarancji.
Papier
Na koniec pozostaje jeszcze kwestia papieru. Porównując koszt druku zwykłych
dokumentów na różnych drukarkach możemy jednak cenę papieru pominąć. Niezależnie od drukarki zazwyczaj używa się
takiego samego rodzaju papieru kserograficznego. Czasami, aby osiągnąć lepszą jakość na drukarkach atramentowych
można skorzystać ze specjalnego papieru dedykowanego właśnie dla tego typu
urządzeń (np. papier PolJet).
Trzeba jednak pamiętać, że nieco inaczej
sytuacja wygląda w wypadku wydruku
zdjęć. Żeby uzyskać najlepszą jakość musimy korzystać ze specjalnych papierów
fotograficznych. Powinno się przy tym używać papierów, które oferowane są przez
producentów drukarki, gdyż są one dostosowane do właściwości zalecanego przez
producenta tuszu. Co prawda dostępne są
tez papiery „alternatywne”, jednak te powinno indywidualnie dobrać się do używanego
przez nas atramentu, na co zwykle w biurze nie ma czasu. Jeżeli zamierzamy zatem
drukować dużo zdjęć, warto też sprawdzić
jak wygląda oferta papierów fotograficznych każdego producenta, ile one kosztują,
a także czy dostępne są one w arkuszach
takiej wielkości jak zdjęcia, które najczęściej
będziemy wykonywali. 
Piotr Surmiak
C
ena materiałów eksploatacyjnych
do drukarek jest jednym
z większych kosztów związanych
z całkowitymi kosztami utrzymania
drukarki. Wielu użytkowników
indywidualnych jak i firm, chcąc
zmniejszyć koszty druku poszukuje
zatem najtańszych dostępnych na
rynku tuszy i tonerów. To dlatego
od lat dużą popularnością cieszą się
różnego rodzaju zamienniki.
Zamontowanie zamienników
tuszy lub tonerów może
w niektórych sytuacjach
oznaczać utratę gwarancji
na drukarkę lub urządzenie
wielofunkcyjne. Warto
o tym pamiętać.
Już od czasów pojawienia się pierwszych
drukarek komputerowych na masowym
rynku koszty materiałów eksploatacyjnych
były wysokie. Dlatego w sprzedaży bardzo
szybko pojawiły tańsze, alternatywne materiały eksploatacyjne. Pierwszymi zamiennikami były zestawy tuszy pozwalające na
samodzielne nasączanie taśm stosowanych
w drukarkach igłowych.
Regeneracja tuszy
Równie prymitywne metody „regeneracji”,
zaczęto szybko stosować wobec kartridży
z tuszami do drukarek atramentowych. Do
tej pory można zresztą nabyć pojemniki
z tuszami przeznaczone do samodzielnego
ich napełniania. Niestety takie proste metody, poza dużymi oszczędnościami, mają
sporo wad. Przede wszystkim łatwo jest
rozszczelnić kartridż, a przeciekający tusz
potrafi uszkodzić drukarkę. Poza tym trudno
ocenić jest jakość tuszu, a w przypadku wadliwej pracy drukarki reklamować sam tusz.
Na dodatek, tak oferowane tusze zwykle,
choć nie jest to regułą, też nie są zbyt wysokiej jakości, co od razu widać na wydrukach. W efekcie raczej nie polecamy samodzielnej regeneracji kartridży, czy nawet
kupowania pojemników po ich napełnieniu
przez sprzedawcę. Na szczęście, czasy tej
„technologii regeneracji” powoli się kończą.
Foto: Fotolia
Oszczędne
drukowanie
53
Prosto z fabryki
Znacznie bezpieczniejsze dla drukarki od
ręcznego „regenerowania” tuszy jest zastosowanie zamienników, które oferowane
są przez niezależnych, często renomowanych producentów. W tym wypadku, nie
grozi wylewanie się atramentu, czy usterka
samego kartridża. Jakość zastosowanego
w nich tuszu lub tonera będzie zwykle wyższa niż tego, który kupujemy w pojemniku
do samodzielnego napełniania, niemniej
należy się raczej spodziewać tego, że jakość wydruku może być nieco niższa od tej,
uzyskiwanej przy użyciu oryginalnych materiałów. W wypadku zwykłych dokumentów
biurowych różnice te są raczej niezauważalne, a pogorszenie wyglądu wydruku widać
dopiero dla druku z wysoką rozdzielczością
i przy wydrukach graficznych.
Użycie zamienników przynosi oszczędności
nie tylko dzięki temu, że są one tańsze od
produktów oryginalnych. Bardzo często zamienniki mają też większą pojemność niż oryginały, pozwalają więc na wydrukowanie dużo
większej liczby dokumentów. Użycie nieoryginalnych materiałów eksploatacyjnych opłaca
się zwykle wtedy, gdy korzystamy z drukarki
laserowej. Wynika to z faktu, że wiele firm
trudniących się regenerowaniem kaset do
drukarek laserowych wymieniana większość
zużytych elementów kasety, co pozwala na jej
dalsze bezproblemowe użytkowanie. Dlatego, samodzielne napełnianie kasety tonerem
w warunkach biurowych nie ma ekonomicznego uzasadnienia i lepiej jest nabyć fabrycznie regenerowaną kasetę, dla których oferta
różnorodnych firm jest bardzo szeroka.
Bez oryginału się nie obejdzie
Niestety nie zawsze znajdziemy zamienniki
do swojej drukarki. Najczęściej trudno zdobyć zamienniki do zaawansowanych, rzadkich na rynku modeli, które przeznaczone
są do drukowania zdjęć z wysoką jakością.
Drukarki takie wykorzystują więcej tuszy niż
popularne drukarki – nawet do dziewięciu
tuszy. Wyższa liczba tuszy kolorowych pozwala im na uzyskanie odcieni, których nie
da się uzyskać stosując tylko trzy kolory
podstawowe i czarny tusz.
Często też wśród tuszy stosowanych w drukarkach fotograficznych znaleźć można dodatkowy kolor czarny oraz tusz bezbarwny
54
Foto 1: Zamienniki z tuszami oferowane są przez
różne firmy. Dostępne są też wersje kardridży
z odpowiednio zaprogramowanym chipem.
chroniący wydruk przed wilgocią i słońcem
lub nadający mu dodatkowy połysk. Z uwagi
na dużo mniejszą popularność takich drukarek oraz mniejszy popyt na nietypowe tusze
producenci zamienników rezygnują z ich wytwarzania. Na szczęście wiele rodzajów tuszy
pasuje do różnych drukarek więc taką sytuacją rzadko można się spotkać. Warto jednak
przed zakupem drukarki sprawdzić, czy do-
Wielu producentów stosuje pojemniki wyposażone
w elektroniczne układy,
które nie pozwalają na ich
ponowne stosowanie po
wyczerpaniu się tuszu.
Co prawda, są dostępne
odpowiednie układy na
podmianę lub proste programatory, ale z tym zabezpieczeniem nie każdy
użytkownik potrafi sobie
samodzielnie poradzić.
staniemy do niej zamienniki tuszy.
Z trudnościami związanymi ze znalezieniem
zamienników możemy się też liczyć, w wypadku posiadania nowego modelu drukarki
lub kombajnu wielofunkcyjnego – niezależ-
nie, czy jest to urządzenie z mechanizmem
laserowym, czy też atramentowym. Jeżeli
nasz model nie wykorzystuje mechanizmu
drukującego znanego z poprzednich generacji urządzeń, wówczas zamienniki na rynku pojawiają się zwykle dopiero po około 6-9
miesiącach od jego rynkowej premiery.
Czasami mogą się też zdarzyć trudności
w znalezieniu zamienników do drukarek klasy korporacyjnej, przeznaczonych do dużej
liczby wydruków. Korporacje i duże firmy
bardzo niechętnie korzystają z zamienników, ze względu na prowadzoną przez siebie politykę dotyczącą zarządzania sprzętem związaną m.in. z wysoką dostępnością
używanych urządzeń i polityką serwisową.
Dlatego rynkowe zapotrzebowanie na tego
typu zamienniki jest minimalne (z alternatywnych materiałów eksploatacyjnych korzystają przede wszystkim użytkownicy indywidualni i małe firmy), co wiąże się z tym,
że firmom produkującym zamienniki nie
opłaca się po prostu ich wytwarzać.
Gwarancja
Jak można się domyślić, producenci drukarek niechętnie patrzą na wszelkiego rodzaju
zamienniki i utrudniają ich stosowanie, choć
trzeba przyznać, że wielu z nich nie zabrania instalowania materiałów alternatywnych.
Jednym ze sposobów na ograniczenie
stosowania zamienników jest montowanie
w kartridżach i kasetach specjalnych elektronicznych chipów, które uniemożliwiają ich
ponowne napełnianie czy wykorzystanie materiałów alternatywnych.
Zdarza się, że serwisy producentów odmawiają też diagnostyki, a nawet odpłatnej
naprawy drukarek, w których zamontowane są zamienniki – sytuacje takie zdarzają
się gdy drukarka została zalana tuszem lub
tonerem z nieszczelnej kasety. Oczywiście
nie zawsze dochodzi do tak dramatycznych zdarzeń, ale nieoryginalne
tusze
potrafią sprawić problemy podczas eksploatacji. Jak się okazuje jeden na siedem
zamienników do drukarek atramentowych
jest wadliwych np. pozostawia smugi na
wydrukach, dlatego zawsze warto zachować oryginalne materiały i nie zużywać do
końca oryginalnych pojemników, które były
dołączone do drukarki podczas jej zakupu.
W przypadku problemów z drukarką można je zamontować chociażby po to, aby
sprawdził gdzie leży przyczyna nieprawidłowej pracy drukarki.
Oszczędne drukowanie
Z uwagi na wysokie ceny tuszy, zarówno oryginalnych jak i zamienników, warto pamiętać
o przestrzeganiu kilku prostych zasadach,
które pozwolą uniknąć niepotrzebnych wydatków na nowe tusze i tonery, mimo, że
te poprzednie nie zostały zużyte do końca.
Przede wszystkim nie należy dopuszczać
do zaschnięcia tuszy lub zbrylenia się tonera w kasecie. Jeżeli z drukarki korzystamy
bardzo rzadko lub wręcz sporadycznie, to
dobrze w celach profilaktycznych przynajmniej raz w miesiącu wydrukować dokument
zawierający kilka kolorowych i czarnych prostokątów. Wystarczy do tego arkusz Excela
z zapełnionymi na kolorowo kilkoma polami
tabeli. W wypadku drukarki laserowej taki dokument powinien zostać wydrukowany przynajmniej raz na pół roku.
Chcąc oszczędnie drukować, należy sprawdzić, w jakim trybie pracuje drukarka. Warto ją
przełączyć w tryb oszczędny albo tryb szybkiego drukowania. Spowoduje to zmniejszenie ilości zużywanych tuszy czy tonerów. Tryb
oszczędny z powodzeniem wystarcza do drukowania zwykłych, biurowych dokumentów.
Bardzo ważne jest dopasowanie sposobu
wydruku do podłoża, na jakim wykonywany
jest wydruk. Każda drukarka atramentowa
pozwala określić rodzaj papieru, na jakim
będzie drukowany dokument. Błędem jest
drukowanie na zwykłym papierze w sposób
używany jak np. podczas druku zdjęć.
Niektóre drukarki pozwalają również drukować zwykłe dokumenty na różnych rodzajach nietypowych papierów (np. kredowych,
czy bardzo grubych). Należy więc co jakiś
czas sprawdzić, jak ustawiony jest sterownik
drukarki, tak aby drukarka nie zużywała niepotrzebnie zbyt dużo tuszu czy tonera.
Podobnie należy też sprawdzić czy przypadkiem nie jest ustawiony zły rodzaj drukowanych dokumentów, albo włączono
dodatkowe opcje mające wpływ na zużycie
tuszy i tonerów. Może się bowiem zdarzyć,
że sterowniki drukarek pozwalają na zmianę
sposobu druku w zależności od tego czy dokument zawiera sam tekst, czy też jakieś elementy grafiki albo zdjęcia. Złe dobranie tego
parametru również może przyczynić się do
zwiększenia zużycia tuszu lub tonera.
Tryb wysokiej jakości,
czy większe nasycenie
kolorami można włączyć,
gdy chcemy uzyskać
szczególnie dobry wygląd
dokumentu lub gdy drukujemy zdjęcia. W innym
wypadku warto skorzystać
z trybu ekonomicznego
lub szybkiego druku.
Foto 2: Tryb szybkiego drukowania.
Foto 3: Ustawienia w sterowniku drukarki
dotyczące papieru.
Nie wierz drukarce
Najprostszym sposobem na zwiększenie
wydajności tuszu i tonera jest drukowanie
do chwili, gdy pojemnik zostanie całkowicie
opróżniony. Sterowniki drukarek śledzą, co
prawda zużycie tuszy oraz tonerów i wyświetlają komunikaty o ich wyczerpywaniu się, ale informacje te są zwykle niezbyt
wiarygodne. Zużycie jest bowiem określane
najczęściej w sposób statystyczny, a nie poprzez śledzenie poziomu tuszu w kartridżu.
W efekcie okazuje się, że bardzo często informacja o braku tuszu pojawia się już wtedy, gdy faktycznie zużyte zostało zaledwie
Foto 4: Ustawienia w sterowniku drukarki
dotyczące trybu wydruków.
70-80% tuszu czy tonera. Komunikat wyświetlany przez drukarkę należy traktować
więc jedynie jako sygnał do zakupu tuszu,
a nie jako informację o konieczności jego wymiany. Takie postępowanie może w praktyce
znacznie zmniejszyć wydatki ponoszone na
zakup materiałów eksploatacyjnych. 
Piotr Surmiak
55
Foto: Fotolia
Wizualizacja
MONITOR
Wybieramy
56
Wizualizacja
O
d parametrów monitora zależy
nie tylko jakość obrazu, lecz
także efekty naszej pracy. Na rynku
istnieje wiele rozwiązań, które
przeznaczone są do różnych zadań.
Porównajmy ich cechy i zastanówmy
się który monitor będzie najlepiej
dostosowany do naszych potrzeb.
Najważniejsza w monitorze jest matryca. To
głównie od jej rodzaju zależy jakość obrazu.
Największa zaletą najpopularniejszych matryc
TN, oprócz ich niewielkiej ceny, to krótki czas
reakcji. Oznacza to, że na ekranie nie zobaczymy smużenia nawet podczas bardzo dynamicznych zmian obrazu.
Monitory z matrycą TN nie powinny być również wykorzystywane do profesjonalnej edycji
zdjęć oraz przetwarzania wideo. Wszystko
przez ograniczone możliwości odwzorowania
kolorów. Matryca TN z gamy 16,7 milionów
odcieni kolorów, oferowanych przez kartę
graficzną, wyświetla tylko około 262 tysięcy (6-, a nie 8-bitowa reprezentacja koloru).
Reszta jest emulowana za pomocą przeróżnych algorytmów, które mogą oszukać wzrok
laika. Jednak podczas porównania z lepszej
klasy matrycą łatwo wychwycić różnice,
szczególnie wyraźnie widoczne przy odwzorowaniu czerni oraz ciemnych barw.
Warto pamiętać, że matryce TN to jedyne obecnie na rynku rozwiązanie w akceptowalnej cenie mogące generować
stereoskopowy obraz 3D (wymagane są wówczas okulary 3D).
Tryb ten wymaga od-
świeżania z częstotliwością 120 Hz, co
najłatwiej zaimplementować w monitorze właśnie z matrycą TN.
W stronę koloru
Kolejny rodzaj matryc to MVA. W najnowszych
odmianach tych matryc, na przykład P-MVA
czy S-MVA, wyeliminowano smużenie niemniej
czas odpowiedzi matrycy nie jest aż tak szybki
jak w matrycach TN. Kąty widzenia jest jednak
znacznie lepsze niż w wypadku matryc TN,
a odwzorowanie kolorów stoi na wysokim poziomie. Matryce MVA są nieco droższe w stosunku do matryc TN i dzięki temu jest wielce
prawdopodobnie, ze z czasem matryce MVA
wyprą z rynku gorsze matryce TN.
Klasą samą w sobie są matryce IPS. Oferują
bardzo dobre odwzorowanie kolorów i świetne
kąty widzenia. Choć nie są tak szybkie, jak matryce TN, także nadają się do prezentacji dynamicznych materiałów. Dopracowano ten parametr w trakcie ewolucji tej technologii, stąd
wzięła się używana obecnie nazwa S-IPS. Matryce tego typu nie mają problemów z czernią
czy odcieniami szarości. Gry i filmy wyglądają
na nich wspaniale. IPS to także dobry wybór
do zadań profesjonalnych.
Podświetlenie
Kolejnych ważnym czynnikiem w monitorach
LCD jest jakość podświetlania matrycy. Niestety, wiele osób myli pojęcia twierdząc, że
monitory LED to nie LCD. To nie prawda, ponieważ LED (Light Emitting Diode) oznacza
jedynie rodzaj podświetlania matrycy, a LCD
(Liquid Crystal Display) to oznaczenie matrycy ciekłych kryształów. Dla jasności
sytuacji warto poznać metody
podświetlania matryc w monitorach ciekłokrystalicznych,
ponieważ jest to także
MONITOR LCD
57
Wizualizacja
czynnik wpływający na jakość obrazu. Monitory LCD starszego typu podświetlane są przez
lampy z zimną katodą (CCFL – Cold Cathode
Flourescent Lamps). Dlatego takie monitory
mają zdecydowanie grubsze obudowy od monitorów z podświetleniem LED.
Ogólnie rzecz biorąc oświetlenie katodowe
lepiej sprawdza się w zastosowaniach graficznych. Dzieje się tak dlatego, że katody dają
Tryb natywny oznacza, że jest
to maksymalna i najlepsza
rozdzielczość pracy dla
monitora. Najlepsza czyli
taka, gdzie maksymalna
rozdzielczość ekranu pokrywa
się z rozdzielczością sygnału
źródłowego.
cieplejsze, bliższe naturalnemu światło niż diody LED. Warto tutaj zapamiętać, że podświetlanie LED dzieli się na różne rodzaje.
Tryb edge, najczęściej spotykany w monitorach wszelkiego typu, podświetla boczne
krawędzie ekranu. Następnie światło rozpraszają na całą matrycę specjalne elementy.
Dzięki temu można wyprodukować tani monitor z bardzo smukłą obudową. Z kolei panele
z podświetlaniem LED RGB (full/direct), czyli
całej powierzchni matrycy, oferują znakomitą
jakość. Niestety są bardzo drogie. Typowe
podświetlanie LED to optymalne rozwiązane
dla użytkowników biurowych (pomijając profesjonalistów). Monitor LED oferuje dobrą jakość, oszczędność energii i atrakcyjny wygląd.
Powłoka
Powinniśmy pamiętać o wyborze odpowiedniej
powłoki dla naszego monitora. W tańszych modelach na ogół preferowana jest powłoka odblaskowa (glare). Przypomina szkło i dlatego odbija
w sobie całe otoczenie, w tym światło. To nie
najlepsze rozwiązanie w jasnym pomieszczeniu.
Glare jest forsowana przez producentów sprzę-
tu dlatego, że podnosi nasycenie barw i głębie
czerni. Obraz wygląda po prostu lepiej, jednak
potrzebne są do tego odpowiednie warunki
w pomieszczeniu. Dlatego w większości przypadków lepiej sprawdza się matryca matowa.
Choć jakość obrazu nie będzie tak efektowna,
pozbędziemy się odbić na ekranie. To bardzo
ważny czynnik gdy przy komputerze pracujemy
nie tylko wieczorem, a także w dzień.
Rozdzielczość
Rozdzielczość ekranu w monitorze LCD powinna by jak najlepiej dopasowana do jego
przekątnej. Można powiedzieć, że 20 calowy
monitor panoramiczny z matrycą o proporcjach 16:9 powinien oferować natywny tryb
FullHD (1920×1080 pikseli).
Pamiętajmy, że skalowanie niższej rozdzielczości do natywnej monitora znacznie pogarsza
jakość obrazu. Dlatego w miarę możliwości
każda aplikacja w trybie pełnoekranowym powinna być skonfigurowana do pracy w maksymalnej rozdzielczości oferowanej przez LCD.
Wybierając monitor warto pamiętać, że często
dość duże modele oferują niską rozdzielczość
natywną 1366x768 pikseli. Takich monitorów
powinniśmy unikać, ponieważ na pulpicie
zmieści się mało elementów, a i taki monitor
również nie sprawdza za dobrze się przy obróbce grafiki i montażu materiałów wideo. Dobre, uniwersalne rozwiązanie to model monitora z matrycą minimum 20 cali Full HD.
Kilka lat temu poważnym problemem w monitorach LCD były wypalające się piksele. Dziś
ta bolączka praktycznie nie występuje. Mimo
to warto przed zakupem sprawdzić czy obraz
nie ma fabrycznych wad. Powinniśmy zobaczyć także czy w opakowaniu z monitorem
znajduje się przewód DVI lub HDMI – na ogół
dodawany jest wyłącznie przewód zasilający.
To jednak przez DVI lub HDMI uzyskamy najlepszą jakość obrazu. Warto aby monitor był
wyposażony w wejście HDMI.
O złączu D-Sub musimy pamiętać jedynie
w sytuacji gdy do monitora będziemy pod-
Foto 1: Monitory Eizo z matrycą S-PVA są często wykorzystywane przez grafików ze względu na
bardzo dobre odwzorowanie kolorów.
Foto 2: Funkcja odwracania ekranu do pionu tzw.
Pivot przydaje się w sytuacji gdy chcemy przyjrzeć się
na całym ekranie jak wyglądają np. graficzne dokumenty formatu A4 takie jak kreacje reklamowe.
łączać stary model notebooka. Komputery
stacjonarne i najnowsze laptopy wykorzystują
niemal wyłącznie złącze HDMI lub DVI. Warto
też wybierając monitor przyjrzeć się podstawie, która pozwala wygodnie regulować wysokość ekranu w pionie. Choć taka funkcja
jest teoretycznie oczywista, wielu producentów o niej zapomina.

Piotr Lewandowski
TN
MVA / PVA
IPS
Bardzo dobry czas reakcji
Dobry czas reakcji
Dobry czas reakcji
Niskie kąty widzenia
Dobre kąty widzenia
Bardzo dobre kąty widzenia
Słabe odwzorowanie kolorów
Dobre/bardzo dobre odwzorowanie kolorów
Bardzo dobre odwzorowanie kolorów
Niska Cena
Przystępna cena
Wysoka cena
Tabela 1: Najważniejsze cechy matryc
58
Wizualizacja
C
Obraz
eny podstawowych projektorów
dla biznesu rozpoczynają się już
od tysiąca złotych. Za tę kwotę otrzymamy uniwersalne urządzenie, które
można postawić w salce konferencyjnej lub zabrać ze sobą do klienta.
Wybór jest jednak ogromny, a dużym zainteresowaniem cieszą się nieco droższe,
specjalizowane projektory przeznaczone
do prowadzenia mobilnych prezentacji oraz
urządzenia o ultrakrótkiej ogniskowej z powodzeniem wykorzystywane w edukacji
i w trakcie szkoleń. Przyjrzeliśmy się bliżej
czterem projektorom. Acer P1223 i BenQ
MW663 to uniwersalne projektory skierowane dla małych i średnich firm. Epson EB-1776W jest profesjonalnym projektorem
mobilnym, które ze względu na niską wagę
i wbudowane funkcje dedykowany jest do
prowadzenia prezentacji u klientów. Z kolei Panasonic PT-CW230 jest reprezentantem projektorów o ultrakrótkiej ogniskowej,
które są instalowane w klasach lekcyjnych
oraz niewielkich salach szkoleniowych
i konferencyjnych.
Projektor Acer P1223
Firma Acer, znana głównie za sprawą komputerów, notebooków i tabletów, ma również
w swojej ofercie całą paletę projektorów dedykowanych do zastosowań edukacyjnych,
biznesowych i kina domowego.
Przykładem takiego urządzenia jest Acer
P1223, który wyświetla precyzyjny, ostry
obraz z dobrze odwzorowanymi kolorami
w formacie 4:3, w natywnej rozdzielczości
XGA 1024 x 768. Projektor generuje obraz
o jasności 3500 ANSI lumenów o współczynniku kontrastu 10000:1. Projektor wyposażono w mechanizm DynamicBlack,
który poprawia ciemne sceny.Urządzenie
zamknięto w estetycznej obudowie o zaokrąglonych narożnikach, która nadaje mu
biznesowego charakteru. Projektor waży jedyne 2,3 kg dzięki czemu łatwo go również
przenosić. Cena katalogowa modelu Acer
P1223 wynosi 2199, choć urządzenie można kupić już za ok. 1800 zł.
Zwróćmy uwagę na długość
gwarancji – zarówno dla
samego urządzenia, jak i lampy.
Żywotność lampy, szacowana
na 3000 – 5000 godzin, powinna
wystarczyć na wiele lat
użytkowania projektora.
Mocną stroną urządzenia jest duża liczba interfejsów wejściowych, w tym złącze HDMI które
pozwala przesłać do projektora sygnał 1080p
i wyświetlać wyrazisty obraz o dużej rozdzielczości. W projektorze zastosowano lampy
o zwiększonej żywotności. Trwałość lampy
oszacowano na 3500 godzin w trybie standardowym i 6000 godzin w trybie ExtremeEco.
Foto: Fotolia
na ścianie
59
Wizualizacja
Foto 1: Uniwersalny projektor dla MSP - Acer P1223.
Dostępny jest również tryb EcoProjection,
który – jeśli projektor nie wyświetla obrazu –
obniża pobór prądu w trybie gotowości urządzenia do jednego wata.
Urządzenie zamknięto w estetycznej obudowie o zaokrąglonych narożnikach, która nadaje mu biznesowego charakteru. Projektor
waży jedyne 2,3 kg dzięki czemu łatwo go
również przenosić. Cena katalogowa modelu
Acer P1223 wynosi 2199, choć urządzenie
można kupić już za ok. 1800 zł.
Projektor BenQ MW663
BenQ MW663 jest uniwersalnym projektorem
DLP, który doskonale sprawdzi się w zastosowaniach biznesowych. Urządzenie wyświetla panoramiczny obraz w formacie 16:10
o rozdzielczości WXGA (1280x800) i jasności
3000 ANSI lumenów. Współczynnik kontrastu wynosi tutaj aż 13000:1. Istnieje możliwość przeskalowania obrazu do rozdzielczości UXGA (1600×1200 pikseli). Sugerowana
cena urządzenia wynosi 2499 złotych.
BenQ jest pierwszą firmą, która zdecydowała się na wprowadzeniu rozwiązań ImageCare w projektorach DLP. Urządzenie ma
wbudowany tryb Eco Blank, który pozwala
na wyłączenie projekcji obrazu w przypadku
nieużywania projektora w danej chwili. Obraz jest maksymalnie przyciemniany, a zapotrzebowanie projektora na energię spada
wówczas aż o 70%. W trybie SmartEco projektor automatycznie dostosowuje jasność
i kontrast obrazu do warunków otoczenia.
Z kolei zapotrzebowanie na energię w trybie
60
Foto 2: W projektorze MW663 zastosowano technologię SmartEco bazującą
na rozwiązaniu ImageCare firmy Philips.
wstrzymania wynosi tylko 0,5W. Urządzenie
doskonale sprawdzi się w biznesie i edukacji.
Projektor wyposażono w blokadę Kensington,
która chroni urządzenie przed kradzieżą, wbudowany głośnik dzięki czemu projektor może
zastąpić system audio, Ma wbudowany port
USB, który umożliwia wyświetlanie plików graficznych zapisanych na pamięci przenośnej,
bez konieczności użycia komputera. Projektor
obsługuje pliki JPEG, JPG, BMP, PNG, GIF
oraz TIFF. Istnieje możliwość wyświetlania prezentacji bezprzewodowo z komputera, przy
użyciu funkcji Wireless Display i klucza Wi-Fi,
który umieszczamy w projektorze. Współpracuje z komputerami PC, MAC a także iPhone
i iPad.
W projektorze MW663
zastosowano technologię
SmartEco bazującą na
rozwiązaniu ImageCare firmy
Philips, która zapewnia wysoką
jasność i jakość obrazu przy
dłuższej żywotności lampy
i niższym zużyciu energii.
Projektor przenośny
Epson EB- 1776W
Epson B-1776W to przenośny projektor biznesowy przeznaczony dla firm, które dysponują nieco większym budżetem, ale jednoczenie wymagają doskonałego urządzenia
do prowadzenia mobilnych prezentacji. Urzą-
dzenie wyposażono w szereg funkcji, które
wspomagają pracę u klientów m.in. mechanizm szybkiego uruchamiania i wyłączania
projektora, a także funkcję korekcji geometrii
obrazu w czasie rzeczywistym, która gwarantuje najlepszy obraz nawet przy niezamierzonym przesunięciu projektora. Projektor waży
jedyne 1,7 kg i ma kompaktowe wymiary, co
ułatwia jego przenoszenie. Sugerowana cena
detaliczna urządzenia wynosi ok. 6000 zł.
W trybie dzielenia ekranu Epson B-1776W może
wyświetlać obraz z dwóch różnych źródeł jednocześnie np. z komputera i wizualizera, co ułatwia
prowadzenie prezentacji i zwiększa atrakcyjność
przekazu treści. Funkcja pokazu slajdów umożliwia wyświetlanie plików PDF i zdjęć bezpośrednio z pamięci USB, bez konieczności podłączania laptopa. Producent udostępnił aplikację
iProjection dla smartfonów z systemem iOS
i Android, która pozwala na bezprzewodowe
wyświetlanie na projektorze dokumentów Word,
Excel, PowerPoint, Keynote i PDF.
Urządzenie wyświetla obraz w natywnej rozdzielczości WXGA (1280x800) i proporcjach
16:10 z możliwością przeskalowania obrazu
do rozdzielczości FullHD. Jasność projektora
wynosi 3000 lumenów przy kontraście na poziomie 2000:1. Urządzenie ma wbudowany
moduł łączności sieci przewodowej i Wi-Fi,
złącze USB oraz HDMI.
Ultrakrótka ogniskowa
– Panasonic PT-CW230
Panasonic PT-CW230 jest projektorem
o ultrakrótkiej ogniskowej, który umożliwia
Wizualizacja
Foto 3: Panasonic PT-CW230 to projektor ultrakrótkiej ogniskowej, która
umożliwia wyświetlanie 80-calowego obrazu z odległości 32 cm.
wyświetlanie panoramicznego obrazu o wielkości 80 cali z odległości 32 cm. Dzięki temu
cień rzucany przez prowadzącego szkolenie
lub prezentację nigdy nie będzie przesłaniał widocznego obrazu. Urządzenie może
być z powodzeniem instalowane na stałe
w klasach, biurach i niewielkich salach konferencyjnych. Urządzenie Panasonica może
zostać zainstalowany horyzontalnie lub wertykalnie na stole, podłodze, suficie lub ścianie, tak aby rzucać obraz na tablicę, podłogę
lub blat stołu. Projektor doskonale sprawdzi
Nowością w ofercie
krótkoogniskowych
projektorów Panasonica
jest model PT-CW330,
który wyświetla 80 calowy
z odległości 60 cm, przy jasności
3100 lumenów i kontraście
8000:1. Urządzenie wyposażono
w 10 watowy głośnik, który
w niewielkich salach może
zastąpić system audio.
się w połączeniu z tablicą interaktywną. Projektor ma wbudowaną funkcję projekcji 3D,
która umożliwia wyświetlanie trójwymiarowych obrazów na ścianie lub podłodze, przy
użyciu okularów 3D oraz podłączonego przez
złącze HDMI odtwarzacza Blu-ray. Projektor
kosztuje ok. 5000 złotych.
Foto 4: Philips PicoPix 2480 niezwykle lekki kieszonkowy projektor
wyposażony w głośniki i baterię pozwalającą na 2 godziny pracy.
Panasonic PT-CW230 został wyposażony
w układ DLP, który wyświetla obraz w rozdzielczości WXGA (1280×800 pikseli) o jasności 2500 ANSI lumenów w proporcjach
16:10. Bliźniaczy model PT-CX200, rzucający
obraz w proporcjach 4:3, charakteryzuje się
rozdzielczością XGA (1024x768) przy maksymalnej jasności wynoszącej 2000 ANSI
lumenów. W trybie wstrzymania urządzenie
pobiera jedynie 0,45 W. Projektor ma wbudowane wejście D-Sub do podłączenia komputera oraz złącze sieci LAN. Do urządzenia
dołączono pilot zdalnego sterowania. Istnieje
możliwość zakupu uchwytu do zamontowania projektora na ścianie lub podwieszenia go
do niskiego lub wysokiego sufitu.
Jak wybrać dobry projektor
Za każdym razem warto odpowiedzieć sobie na pytanie, do czego będzie nam służył
projektor, który zamierzamy kupić? Projektory można podzielić na dwie podstawowe
grupy – prezentacyjne oraz multimedialne.
Dla małej firmy najlepiej wybrać uniwersalny projektor, który z powodzeniem będzie
mógł być używany w biurze i na spotkaniach
z klientem. Jeśli kupujemy projektor dla
przedstawiciela handlowego lub inżyniera
serwisowego, który pracuje głównie u klientów – wybierzmy model przeznaczony do
zastosowań mobilnych. Projektory o ultrakrótkiej ogniskowej są instalowane na stałe
i doskonale sprawdzą się w przypadku pomieszczeń, w których prowadzone są szkolenia. Dzięki konstrukcji i sposobie montażu
tego typu urządzeń, cień rzucany przez osobę prowadzącą prezentację nigdy nie przesłania obrazu wyświetlanego na tablicy.
Podstawowym parametrem projektora jest
rozdzielczość, w jakiej ten wyświetla obraz
na tablicy. Coraz większy udział w rynku
zdobywają urządzenia w formacie panoramicznym 16:9 lub 16:10 o rozdzielczości
WXGA (1280x800) oraz XGA (1024x768),
które cechuje atrakcyjny stosunek jakości
wyświetlanego obrazu do ceny. Zwróćmy również uwagę na jasność (wyrażana
w ANSI lumenach) oraz kontrast obrazu.
Wyższy kontrast gwarantuje wierniejsze odwzorowanie kolorów. W przypadku projektorów prezentacyjnych dla biura warto wybrać
urządzenie o wyższej jasności (najlepiej na
poziomie 3000 ANSI lumenów), które sprawdzi się w niezbyt przyciemnionych pomieszczeniach, podczas gdy do kina domowego
można wybrać model charakteryzujących się
niższą jasnością, ale wyższą rozdzielczością
(najlepiej FullHD). Liczy się również liczba
wejść i wyjść, a także możliwość wyświetlania treści z komputera przez połączenie Wi-Fi oraz bezpośrednio z pamięci USB.
W przypadku urządzeń dla kina domowego
warto zwrócić uwagę na poziom hałasu generowanego przez jego wentylatory. W przypadku projektorów mobilnych ważna jest waga
urządzenia oraz dodatkowe funkcje, które
pozwalają np. szybko rozpocząć prezentację
lub wyłączyć projektor, bez konieczności długiego oczekiwania na schłodzenie lampy. 
Artur Pęczak
61
ASUS zaleca system Windows 8.
DOTKNIJ
ŚWIAT NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI
Wybierz wyjątkowy ASUS VivoBook z systemem Windows 8 stworzony z myślą o Twoich
potrzebach. Nowe urządzenie posiada doskonale opracowany panel dotykowy i zapewnia
intuicyjną obsługę. ASUS VivoBook jest lekki, smukły i bardzo łatwy w przenoszeniu.
Niezależnie od tego, co będziesz na nim robić, procesor Intel® Core™ i3 i system Windows 8
zapewnią Ci największe możliwości, a technologia ASUS SonicMaster zagwarantuje
realistyczny dźwięk, szerszy zakres częstotliwości oraz głębsze i mocniejsze brzmienie basów.
Intel, the Intel logo, Intel Inside, Intel Core, Core Inside, Ultrabook są znakami towarowymi należącymi do Intel Corporation w Stanach
Zjednoczonych i innych krajach.
Vivo Book X202

Hosting dla małej firmy Druk w firmie Komputery i

Transkrypt

Podobne dokumenty

FAMOC wspiera nową generację urządzeń Windows

oprogramowanie

Przeglądaj numer 03/2014