Test B - loinfo.ovh.org

Transkrypt

GEOGRAFIA
GEOGRAFIA
- PRZED EGZAMINEM GIMNAZJALNYM
ZAGADNIENIE :
SPOŁECZE •STWO
Test A:
1. Zadanie (0–3 pkt)
Oznacz literą P zdania prawdziwe, a literą F zdania fałszywe.
a) Kartogram to metoda przedstawiająca na mapach średnie natężenie danego zjawiska
na określonym obszarze za pomocą skali barw lub odcieni szarości. .......
b) Współczynnik przyrostu naturalnego to różnica między wartościami
współczynnika urodzeń i współczynnika zgonów. .......
c) Przemieszczanie się ludności ze wsi do miasta nazywamy migracją zewnętrzną. .......
Na podstawie modelu rozwoju demograficznego społeczeństw opisz fazę II.
Wymień dwie przyczyny zaistniałej sytuacji.
Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, oblicz, jak zmieniała się liczba ludności Polski w
2000 roku. Ile wynosiła ona 31 grudnia tego roku?
Rok
Liczba ludno•ci
w Polsce 1 stycznia
Urodzenia
Zgony
Imigranci
Emigranci
Wymień trzy czynniki przyrodnicze, które sprzyjają osiedlaniu się ludzi we wschodniej części Chin.
Wyjaśnij terminy:
a) mniejszość narodowa –
b) aglomeracja –
Obok nazwy kraju wpisz główną religię w nim wyznawaną.
a) Hiszpania –
b) Indie –
c) Egipt –
Uzupełnij legendę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy największych aglomeracji świata.
1. .............................................
2. .............................................
3. .............................................
4. .............................................
5. .............................................
6. .............................................
Test B:
a) Kartodiagram to metoda przedstawiająca na mapach średnie natężenie danego zjawiska
na określonym obszarze za pomocą skali barw lub odcieni szarości. .......
b) Przyrost rzeczywisty liczby mieszkańców na danym obszarze w określonym czasie
to różnica między wartościami współczynnika urodzeń i współczynnika zgonów. .......
c) Eksplozja demograficzna to zjawisko gwałtownego wzrostu liczby ludności
w krótkim okresie czasu. .......
Na podstawie modelu rozwoju demograficznego społeczeństw opisz fazę III.
Wymień dwie przyczyny zaistniałej sytuacji.
W 2000 roku w Polsce urodziło się 378,3 tys. osób, a zmarło 368,0 tys. Liczba mieszkańców Polski
wynosiła wówczas 38 654 tys. osób. Oblicz współczynnik przyrostu naturalnego.
Wymień trzy czynniki przyrodnicze, które ograniczają osiedlanie się ludzi w zachodniej części Chin.
Wyjaśnij terminy:
a) naród –
b) konurbacja –
Obok nazwy kraju wpisz główną religię w nim wyznawaną.
a) Izrael –
b) Rosja –
c) Japonia –
Uzupełnij legendę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy największych aglomeracji świata.
1. .............................................
2. .............................................
3. .............................................
4. .............................................
5. .............................................
6. .............................................
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B - Społeczeństwo
Nr
zad.
Oczekiwana odpowied•
Kryterium punktowania
wersja a
wersja b
1.
a – P, b – P, c – F
a – F, b – F, c – P
za każdą prawidłową ocenę – 1 pkt;
razem – 3 pkt
2.
cechy: występuje zjawisko
eksplozji demograficznej,
maleje współczynnik zgonów;
cechy: umiarkowany wzrost
liczby ludności, maleje
współczynnik urodzeń;
za prawidłowo podane cechy – 2 pkt,
za prawidłowo podane przyczyny – 2 pkt;
razem – 4 pkt
przyczyny: np. poprawa
przyczyny: np. upadek modelu
warunków sanitarnych, rozwój rodziny wielodzietnej, praca
medycyny
zawodowa kobiet
3.
4.
31.12.2000 roku liczba
ludności wynosiła 38 644 600
mieszkańców.
Wu = 9,79‰(~ 9,8‰)
Wz = 9,52‰(~ 9,5‰)
Wpn = 0,27‰(~ 0,3‰)
za poprawne obliczenie – 2 pkt
np. żyzne gleby, ciepły
i łagodny klimat, tereny
nizinne
np. tereny wyżynne i górskie,
małe zasoby wody słodkiej,
słabo wykształcone gleby
górskie
za każdy prawidłowy czynnik – 1 pkt;
razem – 3 pkt
5.
6.
7.
a) grupa ludzi o innej
narodowości niż większość
mieszkańców danego kraju;
b) zespół miast składający się
z dominującego miasta
i otaczających go wielu
mniejszych
a) grupa ludzi posiadająca
poczucie swej odrębności,
własną ojczyznę i kulturę;
b) zespół miejski złożony
z kilku miast, z których żadne
nie dominuje
za każdy prawidłowo wyjaśniony termin
– 1 pkt; razem – 2 pkt
a) katolicyzm,
b) hinduizm,
c) islam (sunnizm)
a) judaizm,
b) prawosławie,
c) sintoizm
za każdą poprawną odpowiedź – 1 pkt;
razem – 3 pkt
1. Tokio,
2. Los Angeles,
3. Mumbaj,
4. Nowy Jork,
5. Sčo Paulo,
6. Szanghaj.
1. Delhi,
2. Nowy Jork,
3. Dakka,
4. Sčo Paulo,
5. Meksyk,
6. Tokio.
za każdą prawidłową nazwę aglomeracji
– 0,5 pkt; razem – 3 pkt
ZAGADNIENIE:
ZRÓ •NICOWANIE SPOŁECZE •STW •WIATA
1. Uzupełnij schemat ukazuj•cy zró•nicowanie ludno•ci •wiata pod wzgl•dem rasowym. (0–4 pkt)
Rasy ludzkie
1
biała
2
Ŝółta
3
4
2. Na mapie •wiata zaznacz trzema ró•nymi kolorami obszary, na których •yj• Aborygeni, Eskimosi
i Lapo•czycy. (0–3 pkt)
Aborygeni
Eskimosi
Lapończyc
y
3. Uzupełnij poni•sze zdanie wła•ciw• informacj•. (0–1 pkt)
Najniżsi ludzie świata, czyli Pigmeje, zamieszkują...
a) ... Nizinę Amazonki.
b) ... Kotlinę Konga.
c) ... wyspę Nowa Gwinea.
d) ... Nizinę Gangesu.
4. Na podstawie poni•szego opisu rozpoznaj poszczególne religie. (0–3 pkt)
a) Twórcą tej religii był Mahomet. Jej wyznawców nazywa się muzułmanami.
Zamieszkują oni głównie północną Afrykę i Bliski Wschód.
b) Wyznawcy tej religii żyją głównie w Indiach i Nepalu. Do jej cech charakterystycznych
zalicza się kult „świętej krowy”.
c) Religia ta wyodrębniła się z judaizmu. Jej pierwsi wyznawcy byli prześladowani.
Świętą księgą jest Biblia, która składa się ze Starego i Nowego Testamentu.
5. Poni•ej przedstawiono wyznawców ró•nych religii. Podpisz fotografie
wła•ciwymi nazwami wyzna•. (0–3 pkt)
6.
Poł•cz strzałkami miejsce kultu z odpowiedni• religi•. (0–5 pkt)
Mekka •
Lhasa •
Jerozolima •
Waranasi (Benares) •
Grabarka •
• hinduizm
• konfucjanizm
• islam
• prawosławie
• buddyzm
• judaizm
7. Liczba ludno•ci •wiata w 2002 roku wynosiła 6,2 mld. W tym samym czasie na Ziemi
mieszkało około 2 mld wyznawców chrze•cija•stwa. Oblicz, jaki procent ludno•ci •wiata
stanowi• chrze•cijanie. (0–2 pkt)
Obliczenia:
8. Oznacz liter• P zdania prawdziwe, a liter• F --- fałszywe. (0–5 pkt)
a) W Szwajcarii językiem narodowym jest język szwajcarski. .......
b) Język polski należy do grupy języków słowiańskich. .......
c) Do języków oficjalnych ONZ należy, między innymi, język portugalski. .......
d) Twórcą języka esperanto był Polak, Ludwik Zamenhoff. .......
e) Najwięcej ludności na świecie posługuje się językiem angielskim. .......
9. Za pomoc• strzałek przyporz•dkuj narodom charakterystyczne dla nich potrawy. (0–6 pkt)
knedle •
• Grecy
paella •
• Polacy
bigos •
• Litwini
kołduny •
leczo •
lasagne •
• Węgrzy
• Hiszpanie
• Czesi
• Włosi
10. Wpisz nazw• kraju, z którego pochodz• ni•ej wymienione ro•liny. (0–3 pkt)
kukurydza – ziemniak – ogórek – .
11. Podkre•l nazw• mi•sa, którego nie spo•ywaj• wyznawcy islamu. (0–1 pkt)
a) baranina b) drób
c) wieprzowina
d) wołowina
12. Napisz, czym zasłyn•ły wymienione poni•ej postacie historyczne. (0–5 pkt)
a) Michał Anioł – b) Marcin Luter – . c) Mikołaj Kopernik –
b) d) Krzysztof Kolumb e) Johannes Guttenberg –
13. Przyjrzyj si• fotografii, a nast•pnie uzupełnij zdanie. (0–1 pkt)
Fotografia przedstawia .............................................,
znajdujący się w .......................................................
14. Uzupełnij tabel•, dopisuj•c do miasta nazwy obiektów, które si• w nim znajduj•. (0–10 pkt)
Biblioteka Hadriana, Empire State Building, Metropolitan Opera, Partenon,
Plac Czerwony, Plac Tian’anmen, Piramida Mykerinosa,
Tretiakowska Galeria, •wi•tynia Nieba, Sfinks
Miasto
Obiekty
Ateny
Giza
Moskwa
Nowy Jork
Pekin
15. Podpisz fotografie nazwami pa•stw, w których znajduj• si• przedstawione obiekty. (0–4 pkt)
16. Podkre•l nazw• kraju o najdłu•szym przeci•tnym czasie trwania •ycia mieszka•ców. (0–1 pkt)
a) Stany Zjednoczone Ameryki
b) Japonia
c) Norwegia
d) Rosja
e) Polska
17. Na mapie konturowej •wiata rozpoznaj 10 pa•stw. Wpisz ich nazwy obok odpowiednich cyfr.
Nast•pnie okre•l wspóln• cech• tych krajów. (0–12 pkt)
1. ...........................................
6. ...........................................
2. ...........................................
7. ...........................................
3. ...........................................
8. ...........................................
4. ...........................................
9. ...........................................
5. ...........................................
10. ...........................................
18. Niegdy• w Chinach problemem był znaczny przyrost naturalny ludno•ci. W celu jego
ograniczenia w latach siedemdziesi•tych XX wieku władze tego kraju wprowadziły
polityk• planowania rodziny. Scharakteryzuj krótko podstawowe zało•enia tej polityki. (0–2 pkt)
19. Ludno•• koncentruje si• w ró•nych zespołach miejskich. Na podstawie opisu
rozpoznaj rodzaj zespołu miejskiego i wpisz jego nazw•. (0–2 pkt)
a) Zespół składający się z dominującego ośrodka i otaczających go mniejszych miejscowości:
b) Zespół miejscowości, wśród których nie ma ośrodka dominującego:
20. Uzupełnij poni•sze zdania. (0–4 pkt)
Ludność na świecie jest rozmieszczona ...................................
Niekontrolowany napływ ludności ze wsi do miast w wielu biednych krajach
spowodował powstanie dzielnic nędzy zwanych .........................
Proces rozwoju miast jest nazywany ...........................................................
Państwem o największej liczbie ludności są ................................................
21. Spo•ród poni•ej podanych pa•stw podkre•l cztery kraje,
w których wska•nik urbanizacji jest wi•kszy ni• 80%. (0–4 pkt)
Polska, Singapur, Etiopia, Belgia, Stany Zjednoczone Ameryki,
Francja, Chiny, Izrael, Argentyna
22. Podkre•l nazwy czterech pa•stw zaliczanych do słabo rozwini•tych gospodarczo. (0–4 pkt)
Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Portugalia, Bangladesz, Egipt, Etiopia,
Polska, Brazylia, Nepal, Nowa Zelandia, Czad
23. Na poni•szej mapie Eurazji cyframi 1---4 zaznaczono obszary konfliktów zbrojnych.
Obok cyfr wypisz strony bior•ce udział w tym konflikcie. (0–4 pkt)
24. Uzasadnij twierdzenie, •e bieda jest przyczyn• i zarazem skutkiem wojen. (0–2 pkt)
25. Wyja•nij znaczenie terminu: „apartheid’’. (0–1 pkt)
KARTA ODPOWIEDZI - ZróŜnicowanie społeczeństw świata
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Pkt
1 – czarna, 2 – mulat, 3 – zambos, 4 – metys
4
Uczeń zaznacza na mapie: Aborygeni – Australia; Eskimosi – pn. wybrzeża Ameryki Północnej, pn.-wsch. skraj
Syberii, wsch. i zach. wybrzeża Grenlandii; Lapończycy – pn. Norwegia, Szwecja, Finlandia, Półwysep Kolski.
3
Kotlinę Konga
1
a) islam, b) hinduizm, c) chrześcijaństwo
3
a) islam, b) judaizm, c) buddyzm
3
Mekka – islam, Lhasa – buddyzm, Jerozolima – judaizm, Waranasi (Benares) – hinduizm, Grabarka – prawosławie
5
32,2%
2
a – F, b – P, c – F, d – P, e – F
5
knedle – Czesi, paella – Hiszpanie, bigos – Polacy, kołduny – Litwini, leczo – Węgrzy, lasagne – Włosi
6
kukurydza – Meksyk, ziemniak – Chile, ogórek – Indie
3
wieprzowina
1
a) renesansowy malarz, architekt i rzeźbiarz; b) zapoczątkował reformację w XVI w.; c) twórca teorii
heliocentrycznej; d) odkrywca Ameryki w 1492 r.; e) wynalazca sposobu drukowania za pomocą ruchomych
czcionek
5
grobowiec Tadż Mahal, w Agrze w Indiach
1
Ateny – Biblioteka Hadriana, Partenon; Giza – Piramida Mykerinosa, Sfinks; Moskwa – Plac Czerwony,
Tretiakowska Galeria; Nowy Jork – Empire State Building, Metropolitan Opera; Pekin – Plac Tian’anmen,
Świątynia Nieba
10
a) Chiny, b) Egipt, c) Brazylia, d) Francja
4
Japonia
1
1 – Chiny, 2 – Indie, 3 – Stany Zjednoczone Ameryki, 4 – Indonezja, 5 – Brazylia, 6 – Pakistan, 7 – Rosja,
8 – Bangladesz, 9 – Japonia, 10 – Nigeria. Są to najludniejsze państwa świata.
12
Małżeństwa, zwłaszcza mieszkające w miastach, powinny mieć tylko jedno dziecko.
2
a) aglomeracja, b) konurbacja
2
nierównomiernie, slumsami, urbanizacją, Chiny
4
21.
Singapur, Belgia, Izrael, Argentyna
4
Bangladesz, Etiopia, Nepal, Czad
4
23.
1 – konflikt między Kurdami a Irakiem, Iranem i Turcją; 2 – konflikt między Indiami a Pakistanem; 3 – konflikt
między Irakiem a Stanami Zjednoczonymi Ameryki i wojskami koalicji; 4 – konflikt między Izraelem a Palestyną
4
24.
Wiele konfliktów zbrojnych jest wywołanych dążeniem społeczeństw do poprawy własnego bytu. Jednocześnie
ogromne zniszczenia, które są wynikiem działań zbrojnych, przyczyniają się do nasilenia biedy.
2
25.
Doktryna będąca podstawą polityki władz RPA w latach 1948–1991. Jej głównym założeniem była społeczna
i polityczna izolacja rasy białej od czarnej.
1
22.
ZAGADNIENIE :
CI •G DALSZY GEEOGRAFII REGIONALNEJ ( zestaw pytań)
Pytania za 1 punkt
1. Z którym państwem kojarzą Ci się sery: Brie, Camembert?
2. Jakim krajem pod względem narodowościowym jest Polska?
3. Przedstawiciele której mniejszości narodowej są najliczniejsi w Polsce?
4. Jaki ruch pojazdów obowiązuje na Wyspach Brytyjskich?
5. Komu Rosjanie sprzedali Alaskę?
6. Kim jest toreador?
7. Co to jest cerkiew?
8. Do którego państwa należy Korsyka?
9. Z którego kraju pochodzi flamenco?
10. Jaką nazwę nosi londyńska wieża ze słynnym zegarem?
11. Do której grupy państw pod względem poziomu rozwoju gospodarczego należy Francja?
12. Co to jest wyż demograficzny?
13. W którym mieście znajduje się Kreml?
14. Które brytyjskie terytorium zależne jest położone na Półwyspie Iberyjskim?
15. Z jakiego wyrobu spożywczego słyną polscy górale?
16. Czy Rosja sąsiaduje bezpośrednio z Polską?
17. O której godzinie Anglicy tradycyjnie piją herbatę?
18. Która budowla jest symbolem Paryża?
19. Które wyznanie dominuje w Rosji?
20. Z czym kojarzy Ci się miejscowość Ojmiakon?
21. Które miejsce w Europie zajmuje Polska pod względem liczby ludności?
22. Czy język rosyjski jest zaliczany do języków oficjalnych ONZ?
23. Czy słynne „schody hiszpańskie” znajdują się w Madrycie?
24. W którym dziale gospodarki pracuje większość Francuzów?
25. Jakie nazwy noszą dwa znane zespoły pieśni i tańca, które rozsławiają kulturę naszego kraju na
świecie?
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
z Francją
jednolitym
Niemcy
lewostronny
Stanom Zjednoczonym Ameryki
Jest to człowiek, który ma za zadanie rozdrażnić byka i w odpowiedniej chwili zadać mu śmiertelny cios.
kościół wyznawców prawosławia
do Francji
z Hiszpanii
Big Ben
Francja należy do krajów wysoko rozwiniętych gospodarczo.
Jest to gwałtowny wzrost liczby ludności, prowadzący do zwiększenia przyrostu naturalnego.
w Moskwie
Gibraltar
z oscypków
Tak – poprzez Obwód Kaliningradzki.
o 17oo
Wieża Eiffla
prawosławie
Zanotowano tam najniższą temperaturę powietrza w umiarkowanych szerokościach geograficznych.
21.
22.
23.
24.
25.
ósme
tak
Nie – w Rzymie.
w usługach
„Mazowsze”, „Śląsk”
Pytania za 2 punkty
1. Do jakiej rodziny językowej należy język polski?
2. Jakie imię i nazwisko nosił słynny angielski dramaturg, twórca, między innymi, „Hamleta”?
3. Kim był Louis Pasteur?
4. Jak nazywa się najważniejszy w Polsce ośrodek kultu wyznawców prawosławia?
5. Kim są karaimi?
6. Która grupa narodowościowa Hiszpanii dąży do odłączenia się od reszty kraju?
7. Co to jest Tower Bridge?
8. Które dwie miejscowości są centrum religijnym Tatarów w Polsce?
9. W której części Rosji żyją Nieńcy, Ewenkowie, Jakuci?
10. Jaka jest różnica między torami kolejowymi w Polsce i w Rosji?
11. Które krainy geograficzne wchodzą w skład Wielkiej Brytanii?
12. Jaką nazwę nosi stolica kraju Basków?
13. W którym rosyjskim mieście doszło do ataku terrorystycznego na szkołę podstawową 1 września
2004 roku?
14. Co od 1994 roku ułatwia przejazd między Francją a Wielką Brytanią?
15. Który element stroju ludowego Szkotów wyróżnia ich spośród pozostałych mieszkańców Wysp
Brytyjskich?
16. Co to jest IRA?
17. Która z grup etnicznych w Polsce zamieszkuje północne Mazowsze?
18. Czy Wielka Brytania należy do strefy euro?
19. W którym hiszpańskim mieście znajduje się kościół Sagrada Familia?
20. Jaka osoba łączy Wielką Brytanię i Związek Australijski?
21. Czym zasłynął Dmitrij Mendelejew?
22. Gdzie leży Prowansja?
23. W których dwóch województwach w Polsce stopa bezrobocia przekracza 26%?
24. Która religia dominuje w Wielkiej Brytanii?
25. Czym cechuje się mała francuska wyspa Saint Michel na kanale La Manche?
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
do rodziny indoeuropejskiej
William Szekspir
Był to francuski mikrobiolog i chemik, wynalazca szczepionki przeciwko wściekliźnie.
Grabarka
Jest to mniejszość narodowa pochodzenia tureckiego, mieszkająca w Polsce.
Baskowie
Jest to najsłynniejszy most w Londynie.
Kruszyniany i Bohoniki
w północnej część Syberii
W Rosji tory kolejowe są szersze.
Anglia, Walia, Szkocja, Irlandia Północna
Bilbao
w Biesłanie
„Eurotunnel” – tunel pod kanałem La Manche.
kilty, czyli spódnice w kratę
Irlandzka Armia Republikańska – ugrupowanie walczące o oderwanie Irlandii Północnej od Wielkiej Brytanii.
Kurpie
nie
w Barcelonie
królowa Elżbieta II
Odkrył prawo okresowości i stworzył układ okresowy pierwiastków.
22.
23.
24.
25.
w południowo-wschodniej Francji
w warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim
anglikanizm
Jest ona oddalona od stałego lądu o 1,5 km, drogą lądową można się tam dostać jedynie podczas odpływu.
Pytania za 3 punkty
1. Które miasto uchodzi za religijną stolicę Hiszpanii?
2. Który ze słynnych polskich kompozytorów został pochowany na cmentarzu Père-Lachaise?
3. Które dwa miasta w Afryce są terytoriami zależnymi Hiszpanii?
4. Jaką nazwę nosi najdłuższa linia kolejowa na świecie? Które dwa miasta łączy ta magistrala?
5. Jaki procent ludności Polski stanowią wyznawcy religii rzymskokatolickiej?
6. Do której grupy językowej należy język francuski?
7. W którym francuskim mieście znajduje się katedra Notre Dame?
8. Ile wynosi liczba ludności Rosji?
9. Co to jest kirkut?
10. Kim był Ferdynand Cortez?
11. W którym z paryskich muzeów można podziwiać znany obraz Leonarda da Vinci „Mona Lisa”?
12. Przedstawiciele ilu narodowości zamieszkują Rosję?
13. Co to jest TGV?
14. Jakie są dwa charakterystyczne i rozpoznawane na całym świecie elementy londyńskiego
krajobrazu?
15. Czym jest i w którym mieście znajduje się Ermitaż?
16. Czym zasłużył się dla świata James Watt?
17. Która azjatycka roślina jest uprawiana w delcie Rodanu?
18. Z którym europejskim krajem są związani wielcy artyści: El Greco, Pablo Picasso czy Salvador
Dali?
19. Kto sprowadził do Polski włoszczyznę?
20. Które miejsce na świecie zajmuje Francja w produkcji win?
21. Jakie są trzy główne cechy polskiego rolnictwa?
22. Do jakiej rasy zaliczamy Czukczów?
23. Do której grupy językowej należy język hiszpański?
24. Która grupa etniczna w Polsce wprowadziła do szkół swój własny język?
25. Między którymi krajami toczy się spór o Wyspy Kurylskie?
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Toledo
Fryderyk Chopin
Ceuta i Melilla
Kolej Transsyberyjska, łączy Moskwę z Władywostokiem
około 94%
do grupy języków romańskich
w Paryżu
około 145 mln
żydowski cmentarz
Był to hiszpański konkwistador, który podbił Meksyk i nazwał go Nową Hiszpanią.
w Luwrze
ponad 60
szybka kolej we Francji
np. czerwona budka telefoniczna, piętrowy autobus miejski
muzeum sztuki i kultury w Petersburgu
wynalazł maszynę parową
ryż
z Hiszpanią
królowa Bona
drugie
rozdrobnienie gospodarstw rolnych, niski stopień towarowości, duża liczba zatrudnionych w tym dziale gospodarki
do rasy żółtej
23.
24.
25.
do grupy języków romańskich
Kaszubi
między Rosją a Japonią
ZAGADNIENIE : PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. I
Test A:
Przyporządkuj wymienione surowce mineralne odpowiadającej im grupie.
rudy miedzi, marmur, w•giel brunatny, siarka
a) surowce energetyczne –
b) surowce budowlane –
c) surowce metaliczne –
d) surowce chemiczne –
Na podstawie opisu rozpoznaj surowiec mineralny i zapisz jego nazwę.
a) Jest paliwem kopalnym pochodzenia roślinnego. Zawiera do 92% węgla pierwiastkowego.
b) Jest skałą osadową, która tworzy się w warunkach klimatu tropikalnego.
W jego skład wchodzą tlenki glinu oraz żelazo.
Wyjaśnij terminy:
a) okręg przemysłowy –
b) OPEC –
Wymień cztery pozaprzyrodnicze czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych.
Wymień dwa sposoby rozwoju gospodarki w krajach, które nie posiadają
bogatych złóż surowców mineralnych.
Na mapie konturowej świata zamaluj czerwonym kolorem i podpisz poniższe okręgi przemysłowe.
Newcastle, Witwatersrand, Doniecki, Zagł•bie Appalaskie
Na podstawie wykresu przedstawiającego producentów węgla kamiennego
w 2001 roku wykonaj poniższe polecenia.
a) Zaznacz i podpisz we właściwym miejscu
na mapie do zadania 6 czterech największych
producentów węgla kamiennego w 2001 roku.
b) Oblicz łączny udział Chin i Stanów
Zjednoczonych Ameryki w wydobyciu węgla
kamiennego na świecie w 2001 roku.
a) Na obszarze RPA znajdują się bogate złoża surowców mineralnych, m.in. złota, platyny i
diamentów. .......
b) Obecnie w Rosji dynamicznie rozwija się górnictwo i przetwórstwo węgla kamiennego oraz ropy
naftowej. .......
c) „Azjatyckie tygrysy” osiągnęły szybki rozwój gospodarczy dzięki eksploatacji bogatych złóż
surowców mineralnych. .......
d) Największe zasoby ropy naftowej występują w regionie Zatoki Perskiej. .......
PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. I
Test B:
Przyporządkuj wymienione surowce mineralne odpowiadającej im grupie.
boksyty, sól kamienna, rudy uranu, granit
a)
b)
c)
d)
surowce energetyczne –
surowce budowlane –
surowce metaliczne –
d) surowce chemiczne –
Na podstawie opisu rozpoznaj surowiec mineralny i zapisz jego nazwę.
a) Jest paliwem kopalnym pochodzenia roślinnego. Zawiera około 70% węgla pierwiastkowego.
b) Jest kryształem węgla zaliczanym do kamieni szlachetnych.
Wyjaśnij terminy:
a) przemysł –
b) kopalina – .
Wymień cztery przyrodnicze czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych.
Wymień dwa sposoby rozwoju gospodarki w krajach, które nie posiadają
bogatych złóż surowców mineralnych.
Na mapie konturowej świata zamaluj czerwonym kolorem i podpisz poniższe okręgi przemysłowe.
Shaba, Damodar, Minas-Gerais, Zagł•bie Ruhry
Na podstawie wykresu przedstawiającego największych producentów rud żelaza w 2001 roku
wykonaj poniższe polecenia.
a) Zaznacz i podpisz we właściwym miejscu
na mapie do zadania 6 czterech największych
producentów rud żelaza w 2001 roku.
b) Oblicz łączny udział Chin, Brazylii i Australii
w wydobyciu rud żelaza na świecie w 2001 roku.
a) Tajwan zaliczany jest do grupy państw zwanych „azjatyckimi tygrysami”. .......
b) OPEC to Organizacja Państw Eksporterów Ropy Naftowej, do której obecnie należy
11 państw, m.in. Arabia Saudyjska, Nigeria i Stany Zjednoczone Ameryki. .......
c) Dochody ze sprzedaży kopalin stanowią 95% ogólnych wpływów
Republiki Południowej Afryki z eksportu. .......
d) Obecnie w Rosji dynamicznie rozwija się górnictwo i przetwórstwo
ropy naftowej oraz gazu ziemnego. .......
- Przemysł i usługi cz. I
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B
Nr
zad.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
wersja a
wersja b
a) węgiel brunatny,
b) marmur,
c) rudy miedzi,
d) siarka
a) rudy uranu,
b) granit,
c) boksyty,
d) sól kamienna
za każde prawidłowe dopasowanie
a) węgiel kamienny,
b) boksyt
a) węgiel brunatny,
b) diament
za każdy prawidłowo podany surowiec
mineralny – 1 pkt; razem – 2 pkt
a) obszar przemysłowy,
na którym znajduje się wiele
powiązanych ze sobą
gospodarczo zakładów
przemysłowych;
cechuje się dużym odsetkiem
osób zatrudnionych
w przemyśle;
b) Organizacja Państw
Eksporterów Ropy
Naftowej, której celem jest
kontrolowanie produkcji
i sprzedaży ropy naftowej
a) jeden z działów gospodarki, za każdy prawidłowo wyjaśniony termin
który zajmuje się
wydobywaniem surowców
mineralnych i ich
przetwarzaniem na dobra
materialne zaspokajające
potrzeby ludzi;
b) surowiec (minerał, skała)
znajdujący się w ziemi,
wydobywany metodą
górniczą
np. infrastruktura
komunikacyjna, rynek zbytu
produktów, bliskość zakładów
kooperujących, siła robocza
np. złoża surowców
mineralnych, zasoby wody,
ukształtowanie terenu,
naturalne szlaki
komunikacyjne (wybrzeża
morskie, rzeki)
za każdy poprawnie wpisany czynnik
np. import dóbr naturalnych z zagranicy, stosowanie
w produkcji przemysłowej substytutów lub surowców
odnawialnych, rozwój działów gospodarki niewymagających
znaczącej ilości surowców (turystyka, usługi finansowo-bankowe)
za każdą prawidłową propozycję – 1 pkt;
razem – 2 pkt
Rozpoznanie i zaznaczenie obiektów na mapie.
za każde prawidłowe zaznaczenie
na mapie – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
a) prawidłowe oznaczenie
na mapie
b) 56,5%
a) prawidłowe oznaczenie
na mapie
b) 58%
za każde prawidłowo wpisane państwo
– 0,5 pkt, za prawidłowe obliczenie
a – P, b – F, c – F, d – P
a – P, b – F, c – F, d – P
za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
ZAGADNIENIE: PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. II
Test A:
Spośród podanych poniżej przykładów podkreśl nieodnawialne źródła energii.
ropa naftowa, uran, woda, ciepło z wn•trza Ziemi, gaz ziemny,
wiatr, w•giel brunatny, Sło•ce
Rozpoznaj i zapisz nazwę przedstawionych na zdjęciach typów elektrowni.
Wykresy przedstawiają strukturę produkcji energii elektrycznej.
Podpisz je właściwymi nazwami krajów spośród podanych poniżej.
Norwegia, Egipt, Islandia, Francja
a) .............................................
b) .............................................
Uzupełnij tabelę, wpisując po dwa argumenty przemawiające za i przeciw budowie elektrowni
atomowych.
Za
Przeciw
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
Dopasuj nazwę kraju do odpowiadającego mu opisu.
Szwecja, Egipt, Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Portugalia
a) Kraj ten jest największym producentem samochodów osobowych na świecie.
Słynie z szybkich pociągów Shinkansen. ..................................................
b) W 2002 roku kraj ten w celach turystycznych odwiedziło prawie 7 milionów obcokrajowców.
Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc jest sanktuarium fatimskie. ...................................
Wyjaśnij termin:
przemysł high-tech –
a) Koncentracja ośrodków przemysłu high-tech występuje w Ameryce Północnej,
Europie Środkowo-Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej. .......
b) Silicon Glen to ośrodek high-tech znajdujący się w Wielkiej Brytanii. .......
c) Transport i łączność tworzą razem sektor usług zwany komunikacją. .......
d) Głównymi przyczynami rozwoju turystyki na skalę masową w 2 poł. XX w. był
m.in. wzrost zamożności obywateli niektórych państw, wydłużenie czasu wolnego od pracy
oraz rozwój i upowszechnienie nowoczesnych środków transportu. .......
Uzupełnij tabelę, wpisując po dwie zalety podanych rodzajów transportu.
Rodzaj transportu
Zalety
a) ......................................................................................................................
kolejowy
b) ......................................................................................................................
a) ......................................................................................................................
samochodowy
b) ......................................................................................................................
Podaj cztery przykłady walorów turystycznych, które decydują o atrakcyjności turystycznej regionu.
PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. II
Test B:
Spośród podanych poniżej przykładów podkreśl odnawialne źródła energii.
Sło•ce, w•giel kamienny, woda, uran, wiatr, ropa naftowa,
ciepło z wn•trza Ziemi, gaz ziemny
Rozpoznaj i zapisz nazwę przedstawionych na zdjęciach typów elektrowni.
Wykresy przedstawiają strukturę produkcji energii elektrycznej. Podpisz je właściwymi nazwami
krajów spośród podanych poniżej.
Francja, Norwegia, Egipt, Islandia
a) .............................................
b) ...........................................
Uzupełnij tabelę, wpisując po dwa pozytywne i negatywne skutki powstania zapory rzecznej
i hydroelektrowni w Asuanie w Egipcie.
Za
Przeciw
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
5. Zadanie(0–2 pkt)
Dopasuj nazwę kraju do odpowiadającego mu opisu.
Szwecja, Egipt, Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Portugalia
a) W kaju tym znajduje się najstarszy i zarazem największy ośrodek przemysłu high-tech na świecie.
Najważniejsze miasta położone w jego obrębie to San Jose i San Francisco. ..............................
b) Kraj ten jest wysoko rozwinięty gospodarczo, ważną rolę odgrywa w nim nowoczesny transport.
Posiada r173 lotniska. Największe z nich, Haneda, to czwarty pod względem liczby obsłużonych
pasażerów port lotniczy na świecie. ......................................................
6. Zadanie
(0–2 pkt)
Wyjaśnij termin: turysta –
a) Hiszpanie stanowili w 2001 roku najliczniejszą grupę turystów odwiedzających Portugalię. .......
b) Główne czynniki, które decydują o lokalizacji zakładów high-tech na świecie,
to bliskość złóż surowców mineralnych oraz sąsiedztwo wyższych uczelni
i instytucji naukowo-badawczych. .......
c) Silicon Wadi to ośrodek high-tech leżący w Izraelu. .......
d) Pierwszą regularną linię kolejową uruchomiono w 1830 roku w USA. .......
Uzupełnij tabelę, wpisując po dwie wady podanych rodzajów transportu.
Rodzaj transportu
Wady
a) ......................................................................................................................
samochodowy
b) ......................................................................................................................
a) ......................................................................................................................
kolejowy
b) ......................................................................................................................
Podaj cztery przykłady infrastruktury turystycznej, które decydują o atrakcyjności turystycznej
regionu.
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B -Przemysł i usługi cz. II
Nr
zad.
wersja a
wersja b
1.
ropa naftowa, uran,
gaz ziemny, węgiel brunatny
Słońce, woda, wiatr, ciepło
z wnętrza Ziemi
za każde poprawne podkreślenie
2.
a) elektrownia wodna,
b) elektrownia wiatrowa
a) elektrownia słoneczna,
b) elektrownia cieplna
za każdy poprawny podpis – 1 pkt;
razem – 2 pkt
3.
a) Egipt,
b) Islandia
a) Francja,
b) Norwegia
za każdy prawidłowo wpisany kraj – 1 pkt;
razem – 2 pkt
przykładowe argumenty „za”:
nie zanieczyszczają powietrza,
zużywają małe ilości paliwa;
przykładowe argumenty
„przeciw”: niebezpieczeństwo
awarii i skażenia
radioaktywnego, wysokie
koszty budowy i utrzymania
elektrowni atomowej
przykładowe skutki
za każdą poprawną propozycję – 0,5 pkt;
pozytywne: dostarcza 20%
razem – 2 pkt
energii elektrycznej
produkowanej w Egipcie,
nastąpił rozwój zakładów
przemysłowych na południu
kraju;
skutki negatywne: brak
naturalnych wylewów Nilu
spowodował, że pola przestały
być użyźniane w sposób
naturalny, wyginęło wiele
gatunków roślin i zwierząt
żyjących w rzece
a) Japonia,
b) Portugalia
a) Stany Zjednoczone
Ameryki,
b) Japonia
przemysł high-tech to
przemysł wysokiej technologii,
do którego zalicza się zakłady
opierające swoją produkcję
na wynikach najnowszych
badań naukowych
turysta to osoba, która
za prawidłowe wyjaśnienie terminu
z własnej woli opuszcza swoje – 2 pkt
miejsce zamieszkania
i podróżuje w celach
poznawczych, rekreacyjnych,
religijnych lub leczniczych
7.
a – F, b – P, c – P, d – P
a – P, b – F, c – P, d – F
razem – 2 pkt
przykładowe wady transportu
samochodowego:
a) duży wpływ na
zanieczyszczenie środowiska
(spaliny),
b) duże zagęszczenie ruchu,
zwłaszcza w wielkich
miastach;
przykładowe wady transportu
kolejowego:
a) wysokie koszty budowy
nowych linii i utrzymania
użytkowanych,
b) utrudnione wytyczanie
nowych szlaków na terenach
podmokłych i w górach
za każdą prawidłową propozycję
8.
przykładowe zalety transportu
kolejowego:
a) niskie koszty przewozów
pasażerskich i towarowych na
średnich i długich trasach,
b) duża wydajność przy
transporcie ładunków;
przykładowe zalety transportu
samochodowego:
a) duży zasięg – wiele
samochodów może
poruszać się po naturalnych
szlakach i bezdrożach,
b) powszechna dostępność
4.
5.
6.
za każdy właściwie wpisany kraj – 1 pkt;
razem – 2 pkt
9.
np. ciepły klimat, piaszczyste
plaże, górski krajobraz, czyste
jeziora
np. wyciągi narciarskie, lokale za każdy prawidłowy przykład – 0,5 pkt;
gastronomiczne, pensjonaty,
razem – 2 pkt
wypożyczalnie sprzętu
sportowego
ZAGADNIENIE :
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. I
Test A:
Wyjaśnij terminy:
a) bezrobotny –
b) globalizacja – c) eksport –
Wymień trzy przyczyny bezrobocia.
Na podstawie wykresu przedstawiającego udział obszarów zajętych przez powodzie
w Bangladeszu w latach 1960–2001, odpowiedz na poniższe pytania.
a) W którym roku miała miejsce największa powódź
w Bangladeszu? Jaki obszar kraju zajęła?
b) W których latach nie wystąpiły powodzie?
Korzystając z zamieszczonej obok mapy, wymień
cztery państwa leżące w Afryce, charakteryzujące się
niskim stopniem rozwoju społecznego.
Uzupełnij tabelę, wpisując jeden przykład produktu wytwarzanego przez poniższe koncerny.
Nazwa koncernu
Produkt
Volkswagen
...........................................................................................................................
Microsoft
...........................................................................................................................
Wyjaśnij różnice w funkcjonowaniu Unii Europejskiej (UE)
i Północnoamerykańskiego Układu Wolnego Handlu (NAFTA).
a) Do państw członkowskich Unii Europejskiej należy obecnie 25 krajów,
m.in. Hiszpania, Rumunia, Węgry i Słowacja. .......
b) Europejski Bank Centralny jest unijną instytucją, która nadzoruje politykę pieniężną,
w szczególności emisję euro. .......
c) Wspólną walutę euro przyjęły m.in. Austria, Niemcy, Hiszpania i Szwecja. .......
d) Część budżetu Unii Europejskiej przeznaczana jest na potrzeby najuboższych regionów Wspólnoty.
.......
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. I
Test B:
Wyjaśnij terminy:
a) stopa bezrobocia – b) handel – c) import –
Wymień trzy skutki bezrobocia.
Na podstawie wykresu przedstawiającego zatrudnienie i wielkość produkcji stali we francuskim
przemyśle hutniczym w latach 1975–2000, odpowiedz na poniższe pytania.
a) Określ zmianę zatrudnienia we francuskim przemyśle hutniczym w latach 1975–2000.
b) Określ zmianę wielkości produkcji stali we francuskim przemyśle hutniczym w latach 1975–2000.
Korzystając z poniższej mapy, wymień cztery państwa leżące
w Ameryce Południowej, charakteryzujące się średnim stopniem
rozwoju społecznego.
Uzupełnij tabelę, wpisując jeden przykład produktu wytwarzanego przez poniższe koncerny.
Nazwa koncernu
Produkt
Shell
...........................................................................................................................
Siemens
...........................................................................................................................
Wyjaśnij, dlaczego poziom życia mieszkańców w poszczególnych krajach lepiej
porównywać przy pomocy wskaźnika HDI niż PKB w przeliczeniu na mieszkańca.
a) 1 maja 2004 roku do Unii Europejskiej przystąpiło 10 państw, m.in. Polska, Malta, Bułgaria i
Słowenia. .......
b) Rada Unii Europejskiej wytycza kierunki polityki, podejmuje uchwały
i ustanawia prawo Wspólnoty. .......
c) Wspólną walutę euro przyjęły m.in. Francja, Niemcy, Belgia i Wielka Brytania. .......
d) Celem Unii Europejskiej jest stopniowe znoszenie granic politycznych, społecznych
i ekonomicznych pomiędzy poszczególnymi krajami Europy. .......
KLUCZ ODPOWIEDZI A I B - Problemy współczesnego świata cz. I
Nr
zad.
1.
2.
wersja a
wersja b
a) osoba niepracująca,
aktywnie poszukująca pracy,
zarejestrowana w urzędzie
pracy;
b) łączenie i przenikanie się
systemów gospodarczych,
a także ujednolicanie
upodobań i zachowań ludzi na
skalę międzynarodową;
c) sprzedaż towarów za granicę
a) udział bezrobotnych
w ogólnej liczbie ludności
aktywnej zawodowo,
wyrażony w procentach;
b) forma współpracy
polegająca na wymianie dóbr
i usług pomiędzy ich
wytwórcami (producentami,
usługodawcami) a odbiorcami
(konsumentami);
c) sprowadzanie towarów
z zagranicy
np. ubożenie rodzin, wzrost
np. kryzys gospodarczy,
przestępczości, zwiększenie
nieodpowiednie wykształcenie,
wydatków budżetowych
postęp technologiczny
na zasiłki dla bezrobotnych
5.
za każdy prawidłowy przykład – 1 pkt;
razem – 3 pkt
a) 1998 r., 68%;
b) 1979 r., 1981 r., 1994 r.,
1997 r.
a) spadek zatrudnienia
za każdy poprawny podpunkt – 1 pkt;
o 119 tys. osób: ze 156 tys.
razem – 2 pkt
pracowników w 1975 r.
do 37 tys. w 2000 r.;
b) nieznaczne zmniejszenie
produkcji stali z 23,5 tys. ton w
1975 r. do 21 tys. ton
w 2000 r.
np. Madagaskar, Nigeria,
Tanzania, Mali
np. Brazylia, Peru,
Wenezuela, Boliwia
za każdy prawidłowo wymieniony kraj
Volkswagen: samochody;
Microsoft: oprogramowanie
komputerowe
Shell: produkty naftowe
– paliwa, oleje, smary;
Siemens: telefony komórkowe
za każdy poprawny przykład – 1 pkt;
razem – 2 pkt
3.
4.
za każdy prawidłowo wyjaśniony termin
6.
7.
Funkcjonowanie UE opiera się
na trzech filarach: wspólnym
rynku gospodarczym
i walutowym, wspólnej
polityce zagranicznej oraz
współpracy w dziedzinie spraw
wewnętrznych
i sprawiedliwości. Natomiast
NAFTA umożliwia jedynie
swobodny przepływ towarów
i usług na terenie państw
członkowskich.
za prawidłowe wyjaśnienie – 2 pkt
Wartość PKB na osobę
w różnych państwach może
być podobna. Mimo to,
w jednym kraju większość
ludzi może żyć w ubóstwie,
a tylko niewielka część
społeczeństwa być
zamożna. Natomiast w innym
państwie, o podobnej wartości
PKB, poziom życia nie musi
być bardzo zróżnicowany.
Przy obliczaniu HDI bierze się
pod uwagę, oprócz PKB
na mieszkańca, także kilka
innych wskaźników,
m.in. poziom analfabetyzmu
i przeciętną długość życia.
a – F, b – P, c – F, d – P
a – F, b – P, c – F, d – P
razem – 2 pkt
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. II
Test A:
Wymień dwie korzyści płynące ze swobód unijnych, które przysługują mieszkańcom
Unii Europejskiej. Scharakteryzuj jedną ze swobód.
a) Dopłaty z europejskich funduszy strukturalnych przysługują tym regionom
Unii Europejskiej, których PKB wynosi mniej niż 75% średniego PKB Wspólnoty. .......
b) Talibowie, którzy doszli do władzy w 1996 roku, wprowadzili liberalne prawo
i w Afganistanie nastała demokracja. .......
c) Autonomia Palestyńska powstała w 1993 roku dzięki dyplomatycznej
działalności Organizacji Wyzwolenia Palestyny, kierowanej przez Jasira Arafata. .......
d) Najstarszym parkiem narodowym na świecie jest położony w Wielkiej Brytanii
Park Narodowy Yorkshire Dales. .......
Połącz strzałkami walczące strony z przyczynami konfliktu.
Burundyjskie plemiona Tutsi i Hutu •
Irak – Kuwejt wraz z wojskami koalicji •
Sudan – Egipt •
Afganistan – Związek Radziecki •
• dostęp do ropy naftowej
• polityka
• konflikt etniczny
• dostęp do wody
Opisz zjawisko efektu cieplarnianego. Podaj jego przyczyny i skutki.
Na konturowej mapie świata wpisz numery odpowiadające podanym obszarom konfliktów zbrojnych.
1. Kaszmir
2. Irak
3. Kurdystan
4. Kosowo
5. Sudan
6. Autonomia Palestyńska
Wyjaśnij pojęcie: dziura ozonowa –
Wyjaśnij, w jaki sposób rozwój turystyki wpływa na zmiany w środowisku przyrodniczym.
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. II
Test B:
Wymień dwie korzyści płynące ze swobód unijnych, które przysługują mieszkańcom
Unii Europejskiej. Scharakteryzuj jedną ze swobód.
a) W przyszłości gospodarka Unii Europejskiej będzie opierać się na sektorze
wyspecjalizowanych usług oraz na przemyśle przetwórczym. .......
b) Celem interwencji Rosjan w Afganistanie w 1979 roku była pomoc
w ustabilizowaniu sytuacji politycznej w tym kraju. .......
c) W 2000 roku Palestyńczycy ogłosili powstanie przeciwko Izraelowi – Intifadę. .......
d) Najstarszym parkiem narodowym na świecie jest położony
w Stanach Zjednoczonych Ameryki Park Narodowy Yellowstone. .......
Połącz strzałkami walczące strony z przyczynami konfliktu.
Rosja – Czeczenia •
Izrael – Syria, Egipt, Jordania •
Burundyjskie plemiona Tutsi i Hutu •
Wietnam Północny – Wietnam •
Południowy i Stany Zjednoczone
• dostęp do wody, religia
• polityka
• dostęp do ropy naftowej, polityka
• konflikt etniczny
Opisz zjawisko dziury ozonowej. Podaj jego przyczyny i skutki.
Na konturowej mapie świata wpisz numery odpowiadające podanym obszarom konfliktów zbrojnych.
Wyjaśnij pojęcie: gazy cieplarniane –
Wyjaśnij, w jaki sposób rozwój przemysłu wydobywczego i energetycznego
wpływa na zmiany w środowisku przyrodniczym.
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B -Problemy współczesnego świata cz. II
Nr
zad.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
wersja a
wersja b
np. swoboda przepływu osób, swoboda przepływu usług,
swoboda przepływu towarów, swoboda przepływu kapitału.
Swoboda przepływu osób: mieszkaniec jednego państwa
unijnego może osiedlić się i podjąć pracę w innym kraju
członkowskim.
Swoboda przepływu towarów: zniesienie barier celnych
między państwami członkowskimi ułatwiło przepływ
towarów – zlikwidowało na przykład wielogodzinne kolejki
przy odprawie towarów na granicy.
za każdy prawidłowo podany przykład
– 0,5 pkt, za poprawną charakterystykę
razem – 2 pkt
a – P, b – F, c – P, d – F
a – P, b – F, c – P, d – P
Burundyjskie plemiona Tutsi i
Hutu: konflikt etniczny;
Irak – Kuwejt wraz z wojskami
koalicji: dostęp do ropy; Sudan
– Egipt: dostęp do wody;
Afganistan – Związek
Radziecki: polityka
Rosja – Czeczenia: dostęp
za każde prawidłowe przyporządkowanie
do ropy, polityka; Izrael –
Syria, Egipt, Jordania: dostęp
do wody, religia; Burundyjskie
plemiona Tutsi i Hutu: konflikt
etniczny; Wietnam Północny
– Wietnam Południowy
i Stany Zjednoczone: polityka
Efekt cieplarniany powstaje
na skutek gromadzenia się
w atmosferze gazów
cieplarnianych, głównie
dwutlenku węgla. Tworzą one
powłokę, która przepuszcza
promieniowanie słoneczne
docierające do Ziemi,
a zatrzymuje ciepło emitowane
z powierzchni Ziemi.
Nadmierne nagromadzenie
gazów cieplarnianych
spowodowane jest m.in.
spalaniem węgla
w elektrowniach i kotłowniach
oraz wycinaniem lasów.
Zjawisko to prowadzi do
stopniowego ocieplenia
klimatu.
za prawidłowy opis zjawiska z podaniem
Przyczyną powstania dziury
ozonowej jest działanie
jego przyczyn i skutków – 2 pkt
freonów, stosowanych
m.in. do produkcji sprzętu
AGD i opakowań
aerozolowych. Freony,
przedostając się do stratosfery,
powodują niszczenie
cząsteczek ozonu, które tworzą
warstwę ozonową na
wysokości ok. 20 km i chronią
żywe organizmy przed
szkodliwym działaniem
promieni ultrafioletowych.
Prawidłowe oznaczenie na mapie obszarów konflitów
zbrojnych.
za każdy poprawnie wpisany numer
na mapie – 0,5 pkt; razem – 3 pkt
ubytek naturalnej warstwy
ochronnej Ziemi (ozonu)
w atmosferze, powstały
w wyniku działania freonów
za prawidłowe wyjaśnienie pojęcia – 1 pkt
gazy, które zatrzymują ciepło
wypromieniowywane
z powierzchni Ziemi,
przyczyniają się do powstania
efektu cieplarnianego; zalicza
się do nich m.in. dwutlenek
węgla, tlenki azotu i metan
7.
Rozbudowa infrastruktury
turystycznej przyczynia się
do zmian w krajobrazie
naturalnym – powstają nowe
hotele, restauracje i sklepy.
Wzmożony ruch turystyczny
wiąże się także z
zaśmiecaniem terenu przez
turystów.
Przemysł wydobywczy
wpływa negatywnie na
krajobraz naturalny
– w okolicach kopalń
powstają hałdy. Zakłady
przemysłu przetwórczego,
m.in. elektrownie cieplne,
w procesie produkcyjnym
przyczyniają się do
zanieczyszczenia atmosfery
gazami i pyłami.
za prawidłowe wyjaśnienie – 2 pkt
Klucz odpowiedzi A i B
Rolnictwo
Nr
zad.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Standard
wymaga•
wersja a
wersja b
a) głodem
b) terasowanie stoków
c) okres wegetacyjny
a) niedożywienie
b) poldery
c) monsunem letnim
III 1
np. susze, powodzie
np. wojna, kryzys gospodarczy
za każdy prawidłowy czynnik – 1 pkt;
razem – 3 pkt
III 1
np. używanie środków
np. warunki klimatyczne,
ochrony roślin i nawozów,
żyzność gleb, rzeźba terenu
stosowanie maszyn i urządzeń,
zastosowanie inżynierii
genetycznej
a) Argentyna,
b) 63%
a) Bangladesz,
b) 70%
a) za prawidłowo podkreślony kraj
– 1 pkt,
b) za prawidłowe obliczenie – 1 pkt;
razem – 2 pkt
a) okopowe,
b) włókniste,
c) przyprawy
a) oleiste,
b) używki,
c) zboża
za każdą właściwie wpisaną grupę roślin
a – F, b – F, c – P
a – F, b – F, c – P
razem – 3 pkt
I1
II 2
I2
III 1
II 2
I2
II 1
II 2
III 1
za każde prawidłowe dokończenie zdania –
1 pkt; razem – 3 pkt
razem – 2 pkt
Zbiory rolnika z Chin wyniosły Zbiory rolnika z Chin wyniosły za poprawne obliczenie – 2 pkt
740 dt, a zbiory rolnika z Indii 232,8 dt, a zbiory rolnika
680 dt.
z Indii 249,3 dt.
b), d), e)
b), c), f)
za każde poprawne podkreślenie – 1 pkt;
razem – 3 pkt
np. wysokie plony i duża
wydajność hodowli zwierząt,
duże nakłady finansowe,
wysokie nakłady pracy,
stosowanie nawozów
sztucznych
np. niskie plony i mała
wydajność hodowli zwierząt,
małe nakłady finansowe,
niskie nakłady pracy,
z reguły brak stosowania
nawozów sztucznych
za każdą prawidłową cechę – 1 pkt;
razem – 3 pkt
ZAGADNIENIE :
GEOGRAFIA FIZYCZNA I SPOŁECZNOEKONOMICZNA PA •STW EUROPEJSKICH
1. Uzupełnij zdania. (0–2 pkt)
a) Najwyższy szczyt Tatr to .............................................................................. .
b) Najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego to ................................................. .
c) Najwyższy szczyt Sudetów to ...................................................................... .
d) Najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich to .................................................. .
2. Poł•cz nazw• jeziora z wła•ciwym typem genetycznym. (0–2 pkt)
Druzno •
Gardno •
Jeziorak •
Mamry •
• morenowe
• cyrkowe
• deltowe
• przybrzeżne
• rynnowe
3. Pod ka•dym logo wpisz nazw• wła•ciwego parku narodowego. (0–2 pkt)
A
B
C
D
4. Podkre•l cechy pogody wywołane napływem mas powietrza polarnego kontynentalnego
zim• nad obszar Polski. (0–1 pkt)
a) ocieplenie i opady deszczu;
b) mróz, sucha i słoneczna pogoda;
c) ochłodzenie i przymrozki;
d) ocieplenie i słoneczna pogoda.
5. Podkre•l nazw• mas powietrza, które przynosz• ciepł• słoneczn• pogod•,
kształtuj•c „złot• polsk• jesie•’’. (0–1 pkt)
a) powietrze polarne morskie,
b) powietrze zwrotnikowe kontynentalne,
c) powietrze polarne kontynentalne,
d) powietrze arktyczne.
6. Do podanych regionów geograficznych dopisz nazwy pasów ukształtowania
powierzchni Polski. (0–2 pkt)
a )Nizina Szczecińska –
b) Polesie Lubelskie –
c) Nizina Śląska –
d) Niecka Nidziańska –
7. Uzupełnij zdania. (0–2 pkt)
Większość obszaru Polski leży w dorzeczu ......................................... i .........................................,
w zlewisku Morza Bałtyckiego. Naturalną granicą między Polską a Niemcami są rzeki
............................... i ..............................................................
8. Poł•cz nazw• uzdrowiska z odpowiednim regionem geograficznym. (0–2 pkt)
Polanica Zdrój •
Połczyn Zdrój •
Busko Zdrój •
Krynica •
• Wyżyna Małopolska
• Nizina Mazowiecka
• Karpaty
• Pojezierze Pomorskie
• Sudety
9. Na poni•szej mapie zaznaczono mniejszo•ci narodowe mieszkaj•ce w Polsce.
Wpisz nazwy mniejszo•ci narodowych oznaczonych na mapie literami. (0–2,5 pkt)
A. ..........................................
B. ..........................................
C. ..........................................
10. Dopisz po jednym przykładzie waloru przyrodniczego i kulturowego
oraz infrastruktury turystycznej, które znajduj• si• w Twoim powiecie. (0–1,5 pkt)
a) walory przyrodnicze –
b) walory kulturowe –
c) infrastruktura turystyczna –
11. W Polsce 97% energii elektrycznej pochodzi ze spalania w•gla, a 3% z hydroenergetyki.
Wymie• dwie przyczyny takiej struktury produkcji energii elektrycznej. (0–2 pkt)
12. Wpisz nazwy 4 pa•stw zaznaczonych na mapie cyframi. Okre•l, które z tych pa•stw
nie jest członkiem Unii Europejskiej, ale nale•y do NATO. (0–2,5 pkt)
1. .......................................................
2. ........................................................
3. .........................................................
4. ..........................................................
13. Podkre•l nazw• ro•liny uprawnej, której rozmieszczenie przedstawiono na mapie obok. (0–1 pkt)
a) buraki cukrowe,
b) ziemniaki,
c) żyto,
d) pszenica.
14. Uzupełnij zdania. (0–1,5 pkt)
a) Amonity są skamieniałością przewodnią ery ......................................... .
b) Karpaty powstały w orogenezie ............................................................. .
c) Na Pojezierzu Mazurskim występuje rzeźba ......................................... .
15. Oblicz temperatur• powietrza na •nie•ce, gdy w Karpaczu Górnym
na wysoko•ci 880 m n.p.m. temperatura wynosi 7°C. (0–2 pkt)
16. W odpowiednich miejscach na ilustracji wpisz nazwy form akumulacyjnej
działalno•ci l•dolodu i wód polodowcowych. (0–2 pkt)
B. ....................................
A. ....................................
C. ....................................
D. ....................................
17. Wymie• dwie przyczyny małego zasolenia Bałtyku. (0–2 pkt)
18. Rozpoznaj i podpisz formacje ro•linne wyst•puj•ce w Europie.
A ....................................................................
(0–2 pkt)
B ....................................................................
19. Uzupełnij tabel•. W brakuj•ce miejsca wpisz typ gleby, skał• macierzyst•
oraz charakterystyczny region geograficzny w Polsce. (0–2 pkt)
Typ gleby
Skała macierzysta
less
gleby brunatne
Region geograficzny
Niecka Nidziańska
20. Od 2002 roku w Polsce odnotowuje si• ujemny przyrost naturalny. Wymie• dwie przyczyny
systematycznego spadku przyrostu naturalnego oraz wyja•nij, jakie mo•e to mie• skutki
społeczno-gospodarcze w przyszło•ci. (0–2 pkt)
a) Przyczyny:
b) Skutki społeczno-gospodarcze:
21. Po II wojnie •wiatowej liczba ludno•ci miejskiej w Polsce wzrosła z 34% w 1946 roku
do 62% w 2003 roku. Wymie• dwie przyczyny tego zjawiska. (0–2 pkt)
22. Do wymienionych pozaprzyrodniczych czynników rozwoju rolnictwa dopisz zmiany,
których nale•y dokona•, aby polskie rolnictwo dostosowa• do poziomu rolnictwa UE. (0–3 pkt)
a) wielkość gospodarstw rolnych –
b) mechanizacja rolnictwa –
c) poziom wykształcenia rolników –
23. Poł•cz nazwy surowców mineralnych z odpowiednimi okr•gami przemysłowymi. (0–2 pkt)
rudy miedzi •
węgiel kamienny •
węgiel brunatny •
ropa naftowa i gaz ziemny •
• piotrkowsko-bełchatowski
• legnicko-głogowski
• górnośląski
• opolski
• karpacki
24. Wymie• nazwy pa•stw europejskich powstałych po rozpadzie Jugosławii. (0–2,5 pkt)
25. Podkre•l nazwy pi•ciu krajów europejskich, w których wska•nik urbanizacji
jest wy•szy ni• 85%. (0–2,5 pkt)
Polska, Finlandia, Wielka Brytania, Grecja, Dania, Islandia, Niemcy,
Łotwa, Holandia, Słowenia, Belgia, Czechy, Ukraina, Włochy
26. Poł•cz najwi•ksze aglomeracje miejskie Europy z liczb• ich mieszka•ców. (0–2 pkt)
Londyn •
Moskwa •
Paryż •
Petersburg •
• 9,7 mln
• 4,6 mln
• 7,6 mln
• 8,3 mln
• 3,2 mln
KLUCZ ODPOWIEDZI - Geografia fizyczna i społeczno-
ekonomiczna pa•stw europejskich
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Pkt
a) Rysy, b) Babia Góra, c) Śnieżka, d) Łysica
2
Druzno – deltowe, Gardno – przybrzeżne, Jeziorak – rynnowe, Mamry – morenowe
2
A – Wigierski PN, B – Ojcowski PN, C – Tatrzański PN, D – Świętokrzyski PN
2
b)
1
b)
1
a) pas pobrzeży, b) pas nizin, c) pas nizin, d) pas wyżyn
2
Wisły i Odry; Odra i Nysa Łużycka
2
Polanica Zdrój – Sudety, Połczyn Zdrój – Pojezierze Pomorskie, Busko Zdrój – Wyżyna Małopolska,
Krynica – Karpaty
2
A – Białorusini, B – Niemcy, C – Litwini, D – Ukraińcy, E – Słowacy
2,5
a) np. czyste rzeki i jeziora, b) np. zabytki, c) np. pensjonaty
1,5
a) np. bogate złoża węgla kamiennego i brunatnego; b) brak dużych rzek o znacznym spadku
1. Portugalia, 2. Grecja, 3. Norwegia, 4. Białoruś; Norwegia
d)
a) mezozoicznej, b) alpejskiej, c) młodoglacjalna
2
2,5
1
1,5
2,7oC
2
A – oz, B – powierzchnia moreny dennej, C – wzgórze moreny czołowej, D – sandr
2
a) np. słaba wymiana wód z Oceanem Atlantyckim;
b) duża ilość dopływów wód słodkich
2
A – tundra, B – tajga
2
19.
czarnoziemy – less – np. Wyżyna Lubelska; gleby brunatne – glina – np. Pojezierze Pomorskie;
rędziny – wapienie, margle, gipsy – np. Niecka Nidziańska
2
20.
a) np. rodzin nie stać na wychowanie i wykształcenie kolejnego dziecka; upadek modelu rodziny wielodzietnej
b) np. starzenie się społeczeństwa; obniżenie dochodu narodowego w wyniku zmniejszenia się liczby osób w wieku
produkcyjnym
2
21.
np. rozwój przemysłu przyczynił się do poszukiwania w mieście pracy; zwiększanie obszaru miast w wyniku zmian
granic administracyjnych i przyłączania okolicznych wsi.
2
16.
17.
18.
22.
23.
24.
25.
26.
a) Zwiększanie powierzchni gospodarstw rolnych oraz scalanie gruntów w celu zwiększenia efektywności
produkcji, np. poprzez mechanizację prac polowych.
b) Poprawa stanu technicznego maszyn rolniczych, np. poprzez nisko oprocentowane kredyty dla rolników w celu
zakupu nowego sprzętu.
c) Ukończenie wyższej szkoły rolniczej oraz ciągły system dokształcania jest konieczny do prowadzenia
gospodarstwa korzystającego z nowoczesnych rozwiązań technicznych.
3
rudy miedzi – legnicko-głogowski, węgiel kamienny – górnośląski, węgiel brunatny – piotrkowsko-bełchatowski,
ropa naftowa i gaz ziemny – karpacki
2
Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Macedonia, Serbia i Czarnogóra, Słowenia
2,5
Wielka Brytania, Dania, Islandia, Holandia, Belgia
2,5
Paryż – 9,7 mln, Moskwa – 8,3 mln, Londyn – 7,6 mln, Petersburg – 4,6 mln
2
Razem
GEOGRAFIA FIZYCZNA I SPOŁECZNOEKONOMICZNA
PA •STW EUROPEJSKICH – CI •G DALSZY
Zestaw I
1. W ka•dym z podpunktów wykre•l nazw• niepasuj•c• do pozostałych. (10 pkt)
a) Wiedeń, Zurych, Tirana, Lublana;
b) Gwadalkiwir, Tyber, Oranje, Garonna;
c) Minorka, Ibiza, Majorka, Madera;
d) G. Dynarskie, G. Kantabryjskie, G. Betyckie, G. Iberyjskie;
e) Kołobrzeg, Koszalin, Ustka, Władysławowo.
2. Wymie• nazw• polskiego miasta, które le•y na dwóch wyspach. (2 pkt)
3. Uzupełnij zdanie. (2 pkt)
Podstawą funkcjonowania Unii Europejskiej jest Traktat o Unii Europejskiej,
zwany powszechnie ........................................................................................
4. Oblicz ró•nic• czasu słonecznego mi•dzy wschodnim a zachodnim kra•cem Polski,
51
znaj•c współrz•dne geograficzne najdalej wysuni•tych punktów Polski. (6 pkt)
• Jastrzębia Góra 54°50’N, 18°18’E
• Zakole Odry koło Cedyni 52°51’N, 14°08’E
• Szczyt Opołonek 49°00’N, 22°51’E
• Zakole Bugu koło Hrubieszowa 50°52’N, 24°09’E
KLUCZ ODPOWIEDZI - Zestaw I
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
Pkt
a) Zurych – nie jest stolicą, b) Oranje – nie jest rzeką europejską, c) Madera – nie jest wyspą archipelagu Baleary,
d) G. Dynarskie – nie są położone w Hiszpanii, e) Koszalin – nie jest miastem portowym.
10
Świnoujście
2
traktatem z Maastricht
2
40 min. 4 sek.
6
Razem
Zestaw II
a) Grecja, Albania, Węgry, Chorwacja, Macedonia;
b) M. Liguryjskie, M. Jońskie, M. Tyrreńskie, M. Barentsa;
c) Hamburg, Kolonia, Monachium, Berlin;
d) Kattegat, La Manche, Limnos, Dardanele;
e) Zelandia, Nowa Ziemia, Gotlandia, Sarema.
2. Wymie• nazw• miasta, którego jedna cz••• poło•ona jest w Europie, a druga w Azji. (2 pkt)
3. Wymie• nazw• pa•stwa, które wpłaca najwi•cej pieni•dzy do kasy UE. (2 pkt)
4. Oblicz rzeczywist• odległo•• w linii prostej mi•dzy Warszaw• a Wrocławiem,
je•li na mapie w skali 1:4 500 000 odległo•• mi•dzy tymi miastami wynosi 6,7 cm. (6 pkt
20
KLUCZ ODPOWIEDZI
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
- ZESTAW II
Pkt
a) Węgry – nie są zaliczane do krajów bałkańskich, b) M. Barentsa – nie wchodzi w skład Morza Śródziemnego,
c) Kolonia – nie jest miastem wielomilionowym, d) Limnos – nie jest cieśniną, e) Nowa Ziemia – nie jest wyspą
na Morzu Bałtyckim.
10
Stambuł
2
Niemcy
2
301,5 km
6
Razem
Zestaw III
a) Hekla, Orizaba, Stromboli, Wezuwiusz;
b) Wyżyna Śląska, Polesie Lubelskie, Niecka Nidziańska, Roztocze;
c) Krynica, Muszyna, Szczawnica, Ciechocinek;
d) Pilica, Soła, Skawa, Raba;
e) Ardeny, Ural, Apeniny, Schwarzwald.
2. Wymie• dwa „kolorowe’’ morza oblewaj•ce Europ•. (2 pkt)
3. Wymie• nazw• pa•stwa le••cego w Europie Zachodniej, które nie jest członkiem NATO
ani Unii Europejskiej. (2 pkt)
4. Oblicz temperatur• powietrza na szczycie •winicy (2301 m n.p.m.),
gdy w Zakopanem na wysoko•ci 850 m n.p.m. zanotowano 10°C. (6 pkt)
20
KLUCZ ODPOWIEDZI - Zestaw III
Nr
pyt.
1.
2.
3.
4.
Pkt
a) Orizaba – wulkan nie leży w Europie, b) Polesie Lubelskie – nie jest położone w pasie Wyżyn Polskich,
c) Ciechocinek – uzdrowisko nie posiadające wód mineralnych zwanych szczawami, d) Pilica – nie jest rzeką
górską,
e) Apeniny – nie wypiętrzyły się w orogenezie hercyńskiej.
10
Morze Białe, Morze Czarne
2
Szwajcaria
2
1,3oC
6
ZAGADNIENIE :
POŁO •ENIE ORAZ •RODOWISKO PRZYRODNICZE
EUROPY I POLSKI
Test A:
Zaznacz prawidłowe odpowiedzi.
a) Udział nizin w ogólnej powierzchni Europy wynosi:
A. 25%
B. 50%
C. 75%
D. 90%
b) Średnia roczna suma opadów atmosferycznych w Polsce wynosi:
A. 400 mm
B. 600 mm
C. 800 mm
D. 1000 mm
Obok zdania prawdziwego wpisz literę P, a obok fałszywego – literę F.
a) Amonity są skamieniałością przewodnią ery proterozoicznej. .......
b) Polska leży na obszarze fałdowań prekambryjskich, paleozoicznych i kenozoicznych. .......
c) Lądolód skandynawski zmniejszał swój zasięg podczas glacjałów. .......
Korzystając z mapy
przedstawiającej maksymalne
zasięgi trzech zlodowaceń
na obszarze Polski, wykonaj
poniższe polecenia.
a) Napisz, jaką literą oznaczono
na mapie zasięg najmłodszego
zlodowacenia.
..............................................
b) Napisz, ile razy lądolód
skandynawski przykrył
obszar Niziny Śląskiej.
..............................................
Poniższe zdania określają cechy klimatu i wód powierzchniowych Polski.
a) Najwyższa roczna amplituda temperatury występuje we wschodniej Polsce. .......
b) Powietrze zwrotnikowe kontynentalne napływa nad obszar Polski przez dwie trzecie roku. .......
c) Występuje 6 klimatycznych pór roku. .......
d) Rzeki charakteryzuje zasilanie śnieżno-deszczowe. .......
e) Główne rzeki charakteryzuje asymetria dorzeczy. .......
f) Najgłębsze jeziora są pochodzenia morenowego. .......
Uzupełnij zdania, wpisując odpowiednie wartości liczbowe dotyczące Morza Bałtyckiego.
a) Średnia głębokość Morza Bałtyckiego wynosi ..........m.
b) Powierzchnia Bałtyku wynosi ............ tys. km2.
Uzupełnij tabelę, wpisując we właściwe pola nazwę strefy klimatycznej,
dwa charakterystyczne gatunki roślin oraz typ gleby.
Strefa klimatyczna
Formacja ro•linna
Gatunki ro•lin
makia
Wypisz główne cechy czarnoziemu – żyzność i skałę macierzystą.
Wymień nazwy dwóch gleb astrefowych występujących w Polsce.
Wyjaśnij termin: monokultura
Typ gleby
Korzystając z danych statystycznych zawartych w tabeli, wypisz nazwy miesięcy,
w czasie których w Łodzi panuje klimatyczna zima.
Łódź
Miesi•ce
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Średnia temperatura
powietrza (w oC)
–2,0
–1,0
2,8
7,7
13,4
16,1
17,7
17,6
13,0
8,2
2,8
–0,4
ZAGADNIENIE:
POŁO •ENIE ORAZ •RODOWISKO PRZYRODNICZE
EUROPY I POLSKI
Test B:
Zaznacz prawidłowe odpowiedzi.
a) Średnia wysokość Polski wynosi:
A. 159 m n.p.m.
B. 330 m n.p.m.
C. 292 m n.p.m.
b) Udział lasów w ogólnej powierzchni Polski wynosi obecnie:
A. 17%
B. 29%
C. 43%
D. 70%
D. 173 m n.p.m.
a) Trylobit jest skamieniałością przewodnią ery paleozoicznej. .......
b) Karpaty zostały wypiętrzone w orogenezie alpejskiej. .......
c) W trzeciorzędzie nastąpiły gwałtowne zmiany klimatu, które dały początek epoce lodowcowej. .......
Rozpoznaj i wpisz nazwy dwóch form polodowcowych zaznaczonych na ilustracji.
B. .................................
A. .................................
Poniższe zdania określają cechy klimatu i wód powierzchniowych Polski.
a) Średnia roczna temperatura powietrza wynosi około 7,5°C. .......
b) Powietrze polarne morskie napływa nad obszar Polski niemal przez dwie trzecie roku. .......
c) Klimat Polski charakteryzuje mała zmienność typów pogody. .......
d) Prawie cały obszar Polski leży w zlewisku Morza Bałtyckiego. .......
e) W Polsce nie występują jeziora pochodzenia krasowego. .......
f) Wysokie stany wód w rzekach występują jesienią i zimą. .......
Uzupełnij zdania, wpisując odpowiednie wartości liczbowe dotyczące Morza Bałtyckiego.
a) W najgłębszym miejscu dno Bałtyku sięga .......... m.
b) Średnie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi .......‰.
Uzupełnij tabelę, wpisując we właściwe pola nazwę strefy klimatycznej,
dwa charakterystyczne gatunki roślin oraz typ gleby.
Strefa klimatyczna
Formacja ro•linna
Gatunki ro•lin
tajga
Wypisz główne cechy gleby bielicowej – żyzność i skałę macierzystą.
Wymień nazwy dwóch gleb strefowych występujących w Polsce.
Typ gleby
Wyjaśnij termin: denudacja
Korzystając z danych statystycznych zawartych w tabeli, wypisz nazwy miesięcy,
w czasie których w Łodzi panuje klimatyczne lato.zdania prawdziwe, a literą F zdania fałszywe.
Łódź
Miesi•ce
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
powietrza (w oC)
–2,0
–1,0
2,8
7,7
13,4
16,1
17,7
17,6
13,0
8,2
2,8
–0,4
KLUCZ ODPOWIEDZI
A i B
Poło•enie oraz •rodowisko przyrodnicze Europy i Polski
Nr
zad.
1.
wersja a
wersja b
a) C
b) B
a) D
b) B
za każdy prawidłowy wybór – 1 pkt; razem
– 2 pkt
a) – F, b) – P, c) – F
a) – P, b) – P, c) – F
za każdą prawidłową ocenę – 1 pkt; razem
– 3 pkt
3.
a) literą A
b) dwa razy
A – równina sandrowa
B – pradolina
za każdą prawidłową odpowiedź – 1 pkt;
razem – 2 pkt
4.
a) – P, b) – F, c) – P, d) – P,
e) – P, f) – F
a) – P, b) – P, c) – F, d) – P,
e) – F, f) – F
razem – 3 pkt
5.
a) 52
b) 415
a) 459
b) 7
za każdą prawidłowo wpisaną
wartość – 1 pkt; razem – 2 pkt
6.
podzwrotnikowa; np. mirty,
olenadry; gleby cynamonowe
umiarkowana; np. świerk,
jodła; gleby bielicowe
za każdą poprawnie wypełnioną rubrykę
tabeli – 1 pkt; razem – 3 pkt
7.
podłoże lessowe, bardzo żyzne podłoże piaszczysto-żwirowe,
mała żyzność
za każdą poprawnie wpisaną
cechę – 1 pkt; razem – 2 pkt
8.
np. mady, czarne ziemie
np. brunatne, bielicowe
za każdy prawidłowy przykład
gleby – 1 pkt; razem – 2 pkt
Forma gospodarki rolniczej
lub leśnej. Polega na
długotrwałym uprawianiu na
tym samym obszarze jednego
gatunku roślin.
Ogół procesów polegających
na obniżaniu i wyrównywaniu
powierzchni Ziemi.
za prawidłowo wyjaśnione
pojęcie – 1 pkt
grudzień, styczeń, luty
czerwiec, lipiec, sierpień
za prawidłowe wypisanie wszystkich
nazw miesięcy – 1 pkt
2.
9.
10.
ZAGADNIENIE:
CHARAKTERYSTYKA REGIONÓW
FIZYCZNOGEOGRAFICZNYCH POLSKI
Test A:
Wypisz nazwy pasów rzeźby zaznaczonych na mapie literami.
A. .........................................
B. .........................................
Wymień dwa walory turystyczne, które sprzyjają rozwojowi turystyki na pojezierzach.
Rozpoznaj miasta na podstawie opisów.
a) Największą uczelnią w tym mieście jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Corocznie odbywa
się tu
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Malta”. ..........................................
b) Miasto położone u podnóża Śnieżki. Jedną z atrakcji turystycznych jest drewniany Kościół
Wang. ..........................................
Połącz nazwy parków narodowych z właściwymi pasami rzeźby.
Roztoczański PN •
• pobrzeża
Poleski PN •
• Niziny Środkowopolskie
Babiogórski PN •
• Kotliny Podkarpackie
Słowiński PN •
• wyżyny
• góry
Uzupełnij zdania, wpisując informacje dotyczące Tatr Wysokich.
Tatry Wysokie zbudowane są z odpornych na niszczenie skał .............................................................
W górach tych dominuje typowa rzeźba ........................................... Jej charakterystycznymi
elementami są ........................................., ...................................... oraz turnie.
Opisz proces zarastania jezior.
Podkreśl nazwę regionu, na którego obszarze występują poniższe warunki klimatyczne.
Średnia roczna temperatura powietrza przekracza 8°C, a okres wegetacyjny dochodzi do 230 dni i jest
najdłuższy w Polsce.
Pobrze•e Gda•skie, Pojezierze Pomorskie, Nizina •l•ska, Wy•yna Lubelska, Kotlina O•wi•cimska
Uzupełnij zdania.
a) Najwyższym wzniesieniem w pasie Wyżyn jest .........................................
b) Rudy miedzi są wydobywane w pasie ..............................................
Wyjaśnij pojęcie: kryptodepresja
Rozpoznaj i podpisz formy rzeźby terenu przedstawione na poniższych fotografiach.
A ...................
B .....
CHARAKTERYSTYKA REGIONÓW
FIZYCZNOGEOGRAFICZNYCH POLSKI
Test B:
Wypisz nazwy pasów rzeźby zaznaczonych na mapie literami.
A. .........................................
B. .........................................
Wymień dwa walory turystyczne, które sprzyjają rozwojowi turystyki w Tatrach.
Rozpoznaj miasta na podstawie opisów.
a) Miasto nazywane „perłą renesansu”. Jego starówka została wpisana na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO. ...............................
b) Miasto stoczniowe. Jednym z jego symboli jest Fontanna Neptuna na Długim Targu.
..............................
Połącz nazwy parków narodowych z właściwymi pasami rzeźby.
Magurski PN •
• pobrzeża
Kampinoski PN •
• Niziny Środkowopolskie
Woliński PN •
Świętokrzyski PN •
• Kotliny Podkarpackie
• wyżyny
• góry
Uzupełnij zdania, wpisując informacje dotyczące Tatr Zachodnich.
Tatry Zachodnie zbudowane są głównie ze skał .........................................., takich jak wapienie,
margle
i dolomity. Cechą tych gór jest rzeźba ......................................... . Jej charakterystycznymi elementami
są ........................................., iglice skalne oraz ...................................... .
Opisz proces powstawania węgla kamiennego.
Podkreśl nazwę regionu, na którego obszarze występują poniższe warunki klimatyczne.
Wschodnie fragmenty tego regionu cechują się silnym wpływem klimatu kontynentalnego. Znajduje
się tu polski biegun zimna, gdzie średnia temperatura stycznia wynosi –4,9°C.
Pobrze•e Koszali•skie, Pojezierze Mazurskie, Nizina •l •ska, Wy•yna Małopolska, Kotlina
Sandomierska
Uzupełnij zdania.
a) Najwyższym wzniesieniem w pasie pojezierzy jest .........................................
b) Siarkę wydobywa się w pasie .........................................
Wyjaśnij pojęcie: depresja
Rozpoznaj i podpisz formy rzeźby terenu przedstawione na poniższych fotografiach.
A .....................
B ....................
Charakterystyka regionów fizycznogeograficznych Polski
Nr
zad.
wersja a
wersja b
A – wyżyny, B – pobrzeża,
C – Kotliny Podkarpackie,
D – Niziny Środkowopolskie
A – Niziny Środkowopolskie,
B – pojezierza, C – góry,
D – wyżyny
za każdą prawidłową nazwę – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
np. liczne jeziora, duże
i naturalne kompleksy leśne
np. rzeźba wysokogórska,
formy polodowcowe
razem – 2 pkt
a) Poznań
b) Karpacz
a) Zamość
b) Gdańsk
za każde prawidłowo rozpoznane miasto –
1 pkt; razem – 2 pkt
Roztoczański PN – wyżyny;
Poleski PN – Niziny
Środkowopolskie; Babiogórski
PN
– góry; Słowiński PN
– pobrzeża
Magurski PN – góry;
Kampinoski PN – Niziny
Środkowopolskie;
Woliński PN – pobrzeża;
Świętokrzyski PN – wyżyny
za każdy poprawnie przyporządkowany
park narodowy – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
granitowych; wysokogórska;
np. granie, żleby
osadowych; krasowa;
np. doliny krasowe; jaskinie
za każdy poprawnie wpisany wyraz
Wypełnianie się misy jeziora
przez osady pochodzące
z obumierającej roślinności
pływającej. Zarastanie
i wypłycanie jeziora.
Tworzenie się bagna,
a następnie torfowiska.
Pojawienie się krzewiastych
zarośli i drzew.
Obumieranie szczątków bujnej za pełny opis procesu – 2 pkt
roślinności w warunkach
gorącego i wilgotnego klimatu.
Tworzenie się warstwy torfu.
Zapadanie torfowiska
i pokrywanie go przez piaski,
żwiry i iły przyniesione przez
rzeki. Przemiana torfu
w węgiel brunatny, a następnie
kamienny w wyniku nacisku
wyżej leżących warstw oraz
wysokiej temperatury.
7.
Nizina Śląska
Pojezierze Mazurskie
za prawidłowe podkreślenie regionu
geograficznego – 1 pkt
8.
a) Łysica,
b) Nizin Środkowopolskich
a) Wieżyca,
b) Kotlin Podkarpackich
za każdą prawidłową nazwę – 1 pkt; razem
– 2 pkt
9.
Depresja pokryta wodami
jeziora.
Teren położony poniżej
poziomu morza.
za prawidłowe wyjaśnienie pojęcia – 1 pkt
10.
a) gołoborze,
b) wydma
a) wąwóz lessowy,
b) ostaniec krasowy
za prawidłowo rozpoznaną formę rzeźby
terenu – 1 pkt; razem – 2 pkt
1.
2.
3.
4.
5.
6.
ZAGADNIENIE:
OBSZAR, LUDNO• • I URBANIZACJA W EUROPIE I
POLSCE
Test A:
Wymień 4 kraje europejskie o największej powierzchni.
Podkreśl nazwy państw, które powstały po rozpadzie Jugosławii.
Białoru•, Słowacja, Słowenia, Chorwacja, Mołdawia,
Macedonia, Estonia, Serbia i Czarnogóra, Ukraina
Korzystając z mapy administracyjnej Polski, wykonaj polecenia.
a) Na mapie konturowej Polski zaznacz
i podpisz poniższe miasta wojewódzkie.
Bydgoszcz, Białystok
b) Wpisz nazwy województw oznaczonych
na mapie literami.
A. ................................................................
B. ................................................................
Podkreśl prawidłowe zakończenie zdania.
Największa gęstość zaludnienia w naszym kraju występuje w województwach:
A. łódzkim i mazowieckim.
B. wielkopolskim i podkarpackim.
C. małopolskim i śląskim.
D. lubuskim i podlaskim.
Uzupełnij zdania.
a) Przeciętna długość życia Europejczyków to .......... lat.
b) Średnia gęstość zaludnienia Polski wynosi .......... os./km2.
Wymień dwa skutki bezrobocia w Polsce.
a) Najsilniej zurbanizowanym krajem w Europie jest Belgia. .......
b) Największe miasta Polski to Warszawa, Kielce i Gliwice. .......
c) Liczba Polonii na świecie wynosi 12–16 mln. .......
d) Polska jest krajem jednolitym narodowościowo. .......
Wyjaśnij termin: urbanizacja
W 2004 roku w mieście urodziło się 3580 osób, a zmarło 4110 osób.
W tym samym czasie przyjechało na stałe 715 osób, a wyjechało 760 osób.
Na podstawie powyższych informacji oblicz:
a) przyrost naturalny –
b) saldo migracji –
Wymień dwie najliczniejsze mniejszości narodowe w Polsce.
Poniższy wykres przedstawia saldo migracji w polskich miastach
w latach 1950–2003. Wymień przyczynę nasilenia migracji ze wsi
do miast od początku lat 60. XX wieku.
Test B:
Wymień 4 kraje europejskie o najmniejszej powierzchni.
Podkreśl nazwy państw, które powstały po rozpadzie Związku Socjalistycznych Republik
Radzieckich.
Macedonia, Litwa, Słowenia, Mołdawia, Słowacja, Białoru•,
Czechy, Ukraina, Bo•nia i Hercegowina
Korzystając z mapy administracyjnej Polski, wykonaj polecenia.
a) Na mapie konturowej Polski zaznacz
i podpisz poniższe miasta wojewódzkie.
Gorzów Wielkopolski, Kielce
b) Wpisz nazwy województw oznaczonych
na mapie literami.
A. ................................................................
B. ................................................................
Podkreśl prawidłowe zakończenie zdania.
Największa gęstość zaludnienia na naszym kontynencie występuje w:
A. Belgii i Holandii.
B. Norwegii i Szwecji.
C. Francji i Polsce.
D. Bułgarii i Rumunii.
Uzupełnij zdania.
a) W Europie istnieją .......... państwa.
b) Wskaźnik urbanizacji w Polsce wynosi ..........%.
Wymień dwa skutki bezrobocia w Polsce.
a) Ludność Europy stanowi 33% ludności świata. .......
b) Największe aglomeracje Europy to Paryż, Moskwa i Londyn. .......
c) Liczba ludności Polski wynosi 38,2 mln osób. .......
d) Około 1/5 ludności aktywnej zawodowo stanowią w Polsce bezrobotni. .......
Wyjaśnij termin: stopa bezrobocia
W 2004 roku w mieście urodziło się 2470 osób, a zmarło 2185 osób.
W tym samym czasie przyjechało na stałe 316 osób, a wyjechało 676 osób.
Na podstawie powyższych informacji oblicz:
a) przyrost naturalny –
b) saldo migracji –
Wymień dwa najliczniejsze wyznania narodowe w Polsce.
Poniższy wykres przedstawia saldo migracji w polskich miastach
w latach 1950–2003. Wymień przyczynę ujemnego salda migracji
w ostatnich latach.
Obszar, ludno•• i urbanizacja w Europie i Polsce
Nr
zad.
1.
wersja a
wersja b
Rosja, Ukraina, Francja,
Hiszpania
Watykan, Monako, San
Marino, Liechtenstein
Słowenia, Chorwacja,
Macedonia, Serbia i
Czarnogóra
Litwa, Mołdawia, Białoruś,
Ukraina
a) prawidłowe zaznaczenie
na mapie
b) A – woj. opolskie,
B – woj. podkarpackie
a) prawidłowe zaznaczenie
na mapie
b) A – woj. podlaskie,
B – woj. łódzkie
za każde prawidłowe zaznaczenie
na mapie – 0,5 pkt;
za każdą prawidłową nazwę województwa
4.
C
A
za prawidłowe podkreślenie – 1 pkt
5.
a) 75
b) 122
a) 43
b) 62
za każdą prawidłową wartość – 1 pkt;
razem – 2 pkt
6.
np. wzrost przestępczości, alkoholizm, obniżenie poziomu
życia, rozpad rodziny, emigracja zarobkowa
za każdy prawidłowy skutek – 1 pkt; razem
– 2 pkt
7.
a) – P, b) – F, c) – P, d) – P
a) – F, b) – P, c) – P, d) – P
razem – 2 pkt
Proces obejmujący rozwój
istniejących miast oraz
powstawanie nowych.
Przejawia się, m.in. wzrostem
liczby mieszkańców oraz
zwiększeniem powierzchni
miasta.
Wskaźnik przedstawiający
za prawidłowo wyjaśnione pojęcie – 1 pkt
procentowy udział
zarejestrowanych
bezrobotnych w ogólnej liczbie
ludności aktywnej zawodowo.
9.
a) –530 osób
b) –45 osób
a) 285 osób
b) –360 osób
za każde poprawne obliczenie – 1 pkt;
razem – 2 pkt
10.
Niemcy, Białorusini
katolicyzm, prawosławie
za każdą prawidłową odpowiedź – 1 pkt;
razem 2 pkt
np. rozwój przemysłu
w miastach – powstanie
nowych miejsc pracy.
np. chęć zamieszkania
w spokojniejszej strefie
podmiejskiej.
za prawidłową przyczynę – 1 pkt
2.
3.
8.
11.
za każdy prawidłowo wymieniony kraj
każdy prawidłowo podkreślony kraj
ZAGADNIENIE:
ROLNICTWO W EUROPIE I POLSCE
Test A:
Wymień 4 pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa.
Wyjaśnij termin: okres wegetacyjny
a) Większość polskich gospodarstw rolnych ma powierzchnię mniejszą niż 5 ha. .......
b) Wśród użytków rolnych największą powierzchnię zajmują grunty orne. .......
c) Uprawy ziemniaków koncentrują się w zachodniej Polsce. .......
Korzystając z mapy przedstawiającej wielkość gospodarstw
rolnych w Polsce, wymień nazwy czterech województw,
gdzie gospodarstwa rolne mają najmniejszą powierzchnię.
Wymień przyczynę dużego rozdrobnienia gospodarstw w województwach wymienionych w zadaniu
4.
Wymień 3 pozytywne cechy polskiego rolnictwa.
Na podstawie mapy wymień po dwa obszary
o największym i najmniejszym pogłowiu trzody chlewnej.
a) Obszary o największym pogłowiu trzody chlewnej.
b) Obszary o najmniejszym pogłowiu trzody chlewnej.
Poniższy wykres przedstawia pogłowie zwierząt gospodarskich w Polsce w latach 1950–2003.
Opisz dynamikę zmian pogłowia zwierząt po 1990 roku.
Opisz przyrodnicze warunki (klimat, rzeźba terenu, gleby), rozwoju rolnictwa na Pojezierzu
Mazurskim.
ROLNICTWO W EUROPIE I POLSCE
Test B:
Wymień 4 przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa.
Wyjaśnij termin: chemizacja
a) W Polsce na 1 ciągnik przypada około 65 ha użytków rolnych. .......
b) Użytki rolne stanowią 58,7% powierzchni Polski. .......
c) Pogłowie bydła w Polsce w ostatnich trzydziestu latach systematycznie rośnie. .......
Korzystając z mapy przedstawiającej wielkość gospodarstw
rolnych w Polsce, wymień nazwy czterech województw,
gdzie gospodarstwa rolne mają największą powierzchnię
5. Zadanie (0–1 pkt
Wymień przyczynę dużego rozdrobnienia gospodarstw w województwach południowo-wschodniej
Polski.
Wymień 3 negatywne cechy polskiego rolnictwa.
Na podstawie mapy wymień po dwa obszary
o największym i najmniejszym pogłowiu bydła.
a) Obszary o największym pogłowiu bydła.
b) Obszary o najmniejszym pogłowiu bydła.
Poniższy wykres przedstawia udział upraw wybranych roślin w ogólnej powierzchni zasiewów
w Polsce w latach 1950–2003. Opisz dynamikę zmian powierzchni upraw tych roślin po 1990 roku.
Opisz przyrodnicze warunki (klimat, rzeźba terenu, gleby), rozwoju rolnictwa na Nizinie Śląskiej.
Rolnictwo w Europie i Polsce
Nr
zad.
1.
wersja a
np. polityka rolna,
wykształcenie rolników,
poziom mechanizacji i
chemizacji, wielkość
gospodarstw rolnych
wersja b
np. gleby, rzeźba terenu,
wody, klimat
za każdy prawidłowy czynnik – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
Okres, w którym średnia
Nawożenie oraz stosowanie
dobowa temperatura powietrza chemicznych środków
stale przekracza 5OC.
ochrony roślin.
za prawidłowo wyjaśnione pojęcie – 1 pkt
3.
a) – P, b) – P, c) – F
a) – F, b) – P, c) – F
razem – 3 pkt
4.
śląskie, małopolskie,
podkarpackie, świętokrzyskie
np. zachodniopomorskie,
pomorskie, kujawskopomorskie, warmińskomazurskie
za każde prawidłowe województwo
2.
5.
6.
7.
8.
9.
do rozdrobnienia doprowadził tradycyjny podział gospodarstwa za poprawnie sformułowaną przyczynę
pomiędzy dzieci właściciela.
– 1 pkt
np.
a) duży udział użytków
rolnych,
b) niskie koszty pracy,
c) wysoka jakość produktów
np.
a) nadmiar pracujących
w rolnictwie,
b) przewaga gospodarstw
rolnych o małej powierzchni,
c) niska wydajność
gospodarstw rolnych
za każdą prawidłową cechę – 1 pkt;
razem – 3 pkt
a) np. woj. wielkopolskie,
woj. kujawsko-pomorskie;
b) np. Pojezierze Mazurskie,
Karpaty
a) np. Pojezierze Mazurskie,
Nizina Wielkopolska;
b) np. woj. lubuskie,
woj. zachodniopomorskie
za każdy prawidłowo wpisany
obszar – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
np. spadek pogłowia bydła
do 5,4 mln sztuk. Gwałtowny
spadek pogłowia owiec z 4 mln
do 0,3 mln sztuk.
np. spadek powierzchni upraw
ziemniaków. Systematyczny
wzrost powierzchni upraw
pszenicy.
za prawidłowy opis – 2 pkt
Występuje krótki okres
wegetacyjny, słabe gleby
bielicowe i średnio żyzne
gleby brunatne oraz liczne
wzgórza
i pagórki.
Występuje długi okres
wegetacyjny i równinna rzeźba
terenu. W niektórych rejonach
występują żyzne czarne
ziemie.
ZAGADNIENIE:
PRZEMYSŁ W EUROPIE I POLSCE
Test A:
Połącz nazwy okręgów przemysłowych z nazwami krajów, w których się znajdują.
Midlands •
Region Lotaryngii •
Zagłębie Ruhry •
Górnośląski Okręg Przemysłowy •
• Niemcy
• Wielka Brytania
• Francja
• Polska
• Włochy
Podkreśl działy przetwórstwa przemysłowego.
górnictwo i kopalnictwo rud metali; pobór i rozprowadzanie gazu; produkcja maszyn i urz•dze•;
produkcja energii elektrycznej i jej dystrybucja; produkcja •rodków transportu
Wykres przedstawia udział poszczególnych rodzajów elektrowni w produkcji energii elektrycznej
w jednym z państw Europy. Podkreśl nazwę kraju, dla którego sporządzono ten wykres.
Francja, Szwecja, Norwegia, Polska
Na mapie Polski zaznaczono złoża trzech surowców mineralnych.
a) Wymień nazwy surowców mineralnych
oznaczonych na mapie cyframi.
1. .........................................................................
2. .........................................................................
3. .........................................................................
Do poszczególnych typów dopasuj podane niżej elektrownie.
P•tnów, Nowe Czarnowo, •arnowiec, Kozienice, Bogatynia, Por•bka- •ar
a) elektrownie cieplne opalane węglem kamiennym –
b) elektrownie cieplne opalane węglem brunatnym – .
c) elektrownie wodne –
Wymień przykład elektrowni niekonwencjonalnej.
Na mapie Polski zaznaczono okręgi przemysłowe.
We właściwych miejscach wpisz cyfry
odpowiadające podanym okręgom.
1. Warszawski
2. Legnicko-Głogowski
3. Sudecki
4. Karpacki
Wymień dwie gałęzie przemysłu przetwórczego, które rozwinęły się na obszarze
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.
Wykres przedstawia strukturę przeładunków
w morskich portach handlowych w Polsce w 2003 roku.
Wymień grupę towarów przeładowywanych w Gdańsku,
które nie są przeładowywane w portach Szczecin-Świnoujście
i Gdynia.
Zaznacz prawidłową odpowiedź.
Duży zakład przemysłu chemicznego produkujący nawozy azotowe znajduje się w:
A. Gliwicach,
B. Puławach,
C. Sanoku,
D. Oświęcimiu.
PRZEMYSŁ W EUROPIE I POLSCE
Test B:
Połącz nazwy okręgów przemysłowych z nazwami krajów, w których się znajdują.
Górnośląski Okręg Przemysłowy •
Zagłębie Ruhry •
Midlands •
Region Lotaryngii •
• Niemcy
• Polska
• Włochy
• Francja
• Wielka Brytania
Podkreśl działy przetwórstwa przemysłowego.
pobór, uzdatnianie i rozprowadzanie wody; produkcja wyrobów chemicznych; produkcja artykułów
spo•ywczych; produkcja energii elektrycznej i jej dystrybucja; górnictwo i kopalnictwo rud uranu i
toru
Wykres przedstawia udział poszczególnych rodzajów elektrowni w produkcji energii elektrycznej
w jednym z państw Europy. Podkreśl nazwę kraju, dla którego sporządzono ten wykres.
Francja, Szwecja, Norwegia, Polska
Na mapie Polski zaznaczono złoża trzech surowców mineralnych.
a) Wymień nazwy surowców mineralnych
oznaczonych na mapie cyframi.
1. .........................................................................
2. .........................................................................
3. .........................................................................
Do poszczególnych typów dopasuj podane niżej elektrownie.
Solina, Bełchatów, Rybnik, Połaniec, Konin, Włocławek
a) elektrownie cieplne opalane węglem kamiennym b) elektrownie cieplne opalane węglem brunatnym –
c) elektrownie wodne –
Wymień przykład elektrowni niekonwencjonalnej.
Na mapie Polski zaznaczono okręgi przemysłowe.
We właściwych miejscach wpisz cyfry
odpowiadające podanym okręgom.
1. Górnośląski
2. Staropolski
3. Gdański
4. Rzeszowski
5.
Wymień dwie gałęzie przemysłu przetwórczego, które rozwinęły się na obszarze
Warszawskiego Okręgu Przemysłowego.
Wykres przedstawia strukturę przeładunków
w morskich portach handlowych w Polsce w 2003 roku.
Wymień grupę towarów przeładowywanych w porcie
Szczecin-Świnoujście, które nie są przeładowywane
w portach w Gdańsku i Gdyni.
Jedyna w Polsce huta aluminium znajduje się w:
A. Krakowie,
B. Skawinie,
C. Koninie,
D. Stalowej Woli.
KLUCZ A i B
Przemysł w Europie i Polsce
Nr
zad.
1.
wersja a
wersja b
Midlands – Wielka Brytania; Region Lotaryngii – Francja;
Zagłębie Ruhry – Niemcy; Górnośląski Okręg Przemysłowy –
Polska
za każde prawidłowe połączenie – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
2.
produkcja maszyn i urządzeń,
produkcja środków transportu
produkcja wyrobów
chemicznych, produkcja
artykułów spożywczych
za każde prawidłowe podkreślenie
3.
Norwegia
Francja
za prawidłowe podkreślenie – 1 pkt
a) 1 – węgiel kamienny, 2 –
rudy cynku i ołowiu, 3 – siarka
b) 1 – np. Bogdanka,
2 – Bukowno koło Olkusza,
3 – Osiek koło Tarnobrzega
a) 1 – węgiel brunatny, 2 – sól
kamienna, 3 – rudy miedzi
b) np. 1 – Bełchatów,
2 – Kłodawa, 3 – Polkowice
za każdą prawidłową nazwę surowca
– 0,5 pkt, za każdy prawidłowy przykład
ośrodka – 0,5 pkt; razem – 3 pkt
4.
a) Nowe Czarnowo, Kozienice a) Rybnik, Połaniec
b) Pątnów, Bogatynia
b) Bełchatów, Konin
c) Żarnowiec, Porąbka-Żar
c) Solina, Włocławek
za każde prawidłowe dopasowanie
6.
np. elektrownia wiatrowa
za prawidłowy przykład – 1 pkt
7.
rozpoznanie i zaznaczenie obiektów na mapie
8.
np. przemysł metalurgiczny,
przemysł elektromaszynowy
np. przemysł chemiczny,
przemysł wysokiej technologii razem – 2 pkt
9.
ropa i przetwory naftowe
rudy metali
za prawidłowo wpisaną grupę
towarów – 1 pkt
10.
B
C
za prawidłowy wybór – 1 pkt
5.
np. elektrownia pływowa
za każdy poprawnie podpisany okręg
przemysłowy – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
ZAGADNIENIE:
USŁUGI W EUROPIE I POLSCE
Test A:
a) Transport dzieli się na komunikację i łączność. .......
b) Największa gęstość sieci autostrad występuje w krajach Europy Zachodniej. .......
c) Największe lotniska w Europie to Heathrow, Frankfurt nad Menem i lotnisko Charles’a de Gaulle’a.
.......
Wymień dwie przyczyny małej roli żeglugi śródlądowej w Polsce.
Poniższa mapa przedstawia zatrudnienie w turystyce i bazę noclegową w Europie.
Wymień nazwy czterech krajów europejskich, w których udział pracujących w turystyce
jest najwyższy w ogóle zatrudnionych.
• ......................................
• ......................................
Podkreśl nazwy dwóch miejscowości, w których znajdują się obiekty wpisane na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO.
Wrocław, Zamo••, Lublin, Malbork, Sandomierz, Zakopane
Podkreśl dwa główne towary importowane do Polski.
mied•, samochody, statki, w•giel kamienny, sprz•t elektroniczny
Wykres przedstawia bilans handlu zagranicznego w Polsce w wybranych latach.
Porównaj bilans handlu zagranicznego w 1990 i 2003 roku.
Połącz nazwy firm zagranicznych z nazwami miast, w których zainwestowały swój kapitał.
Carlsberg •
Philips •
Goodyear •
Opel •
• Dębica
• Gliwice
• Piła
• Okocim
• Białystok
Głównymi partnerami handlowymi Polski są:
A. Niemcy, Włochy, Francja;
B. Rosja, USA, Słowacja;
C. Szwecja, Niemcy, Rosja;
D. Kanada, Wielka Brytania, Francja.
Wymień po dwa ważne ośrodki turystyczne oraz walory turystyczne polskiego
wybrzeża Morza Bałtyckiego.
a) ośrodki turystyczne:
b) walory turystyczne:
USŁUGI W EUROPIE I POLSCE
Test B:
a) Największym polskim portem lotniczym jest lotnisko w Krakowie. .......
b) Francuskie pociągi TGV należą do najszybszych na kontynencie europejskim. .......
c) Długość linii kolejowych w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat systematycznie wzrasta. .......
Wymień dwa powody szybkiego wzrostu liczby telefonów komórkowych w Polsce.
Poniższa mapa przedstawia zatrudnienie w turystyce i bazę noclegową w Europie.
Wymień nazwy czterech krajów europejskich, w których liczba miejsc noclegowych
w hotelach, motelach i pensjonatach jest największa.
• ......................................
• ......................................
Podkreśl nazwy dwóch miejscowości, w których znajdują się obiekty wpisane na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO.
Wieliczka, Grabarka, Toru•, Biskupin, Kalisz, Karpacz
Podkreśl dwa główne towary eksportowane z Polski.
mied•, samochody, statki, sprz•t elektroniczny, ropa naftowa
Wykres przedstawia bilans handlu zagranicznego w Polsce w wybranych latach.
Porównaj bilans handlu zagranicznego w 1994 i 2003 roku.
Połącz nazwy firm zagranicznych z nazwami miast, w których zainwestowały swój kapitał.
Michelin •
Philips •
Opel •
Carlsberg •
• Gliwice
• Białystok
• Olsztyn
• Okocim
• Piła
Głównymi partnerami handlowymi Polski są:
A. Szwecja, Niemcy, Belgia;
B. Rosja, USA, Chiny;
C. Niemcy, Francja, Włochy;
D. Kanada, Wielka Brytania, Brazylia.
Wymień po dwa ważne ośrodki turystyczne oraz walory turystyczne Sudetów.
a) ośrodki turystyczne:
b) walory turystyczne:
Usługi w Europie i Polsce
Nr
zad.
wersja a
wersja b
a) – F, b) – P, c) – P
a) – F, b) – P, c) – F
np. niewielka długość
żeglownych odcinków rzek,
mała
liczba kanałów łączących
największe polskie rzeki
np. coraz tańsze połączenia,
możliwość telefonowania w
różnych miejscach
m.in. w lesie, w górach
3.
np. Hiszpania, Portugalia,
Szwajcaria, Chorwacja
np. Hiszpania, Francja,
Włochy, Niemcy
za każdą prawidłową nazwę kraju
4.
Zamość, Malbork
Wieliczka, Toruń
5.
samochody, sprzęt
elektroniczny
miedź, statki
np. saldo bilansu handlu
zagranicznego w 1990 roku
było dodatnie, natomiast w
2003 roku wyniosło – 14,4 mld
USD. W tym samym czasie
wartość eksportu wzrosła z 14
mld USD do 54 mld USD.
np. zarówno w 1994 i 2003
roku wartość importu była
większa od eksportu.
W powyższym okresie ujemna
wartość salda bilansu handlu
zagranicznego wzrosła do
– 14,4 mld USD.
1.
2.
6.
za każdy prawidłowy wybór – 1 pkt;
razem – 3 pkt
za każdą prawidłową przyczynę – 1 pkt;
razem – 2 pkt
Carlsberg – Okocim, Philips – Michelin – Olsztyn, Philips –
Piła, Goodyear – Dębica, Opel Piła, Opel – Gliwice,
– Gliwice
Carlsberg – Okocim
za każde prawidłowe połączenie
8.
A
C
za prawidłowy wybór – 1 pkt
9.
a) np. Sopot, Międzyzdroje
b) np. szerokie piaszczyste
plaże, Wydmy Łebskie
a) np. Karpacz, Szklarska
Poręba
b) uzdrowiska, trasy
narciarskie
za każdy prawidłowy przykład – 0,5 pkt;
razem 2 pkt
7.
Z A D AN IA
E GZAMI NA CYJNE
*Test wyboru
1. Zadanie
Zaznacz parę, w której prawidłowo połączono skałę magmową lub osadową
i powstającą z niej skałą przeobrażoną.
A. piaskowiec – kwarcyt,
C. wapień – gnejs,
B. piasek – piaskowiec,
D. torf – węgiel kamienny.
2. Zadanie
Podkreśl czas, w jakim Ziemia obróci się wokół własnej osi o kąt 24°.
A. 1 h 26 min.
B. 1 h 36 min.
C. 6 min.
D. 24 min.
3. Zadanie
Podkreśl nazwę ciała niebieskiego, które krąży wokół planety.
A. planetoida,
B. satelita,
C. gwiazda,
D. kometa.
4. Zadanie
Zaznacz państwa, które w 2004 roku zostały przyjęte do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
A. Hiszpania i Portugalia,
C. Łotwa i Estonia,
B. Polska i Węgry,
D. Rumunia i Turcja.
5. Zadanie
Zaznacz cel, na który z budżetu Unii Europejskiej przeznaczane są obecnie największe środki
finansowe.
A. wspólna polityka rolna,
C. wspólna polityka zagraniczna,
B. fundusze strukturalne,
D. administracja.
6. Zadanie
Podkreśl krainy geograficzne charakteryzujące się dużą gęstością zaludnienia.
A. Nizina Atlantycka i Kotlina Konga,
C. Borneo i Jawa,
B. Nizina La Platy i Nizina Wschodnioeuropejska,
D. Nizina Chińska i delta Nilu.
7. Zadanie
Podkreśl nazwę okresu geologicznego, w czasie którego na obszarze Niziny Śląskiej
utworzyły się rudy miedzi, a na Kujawach sól kamienna.
A. perm,
B. jura,
C. trzeciorzęd,
D. karbon.
8. Zadanie
Zaznacz nazwy szczytów znajdujących się w pasie gór.
A. Kobyla Góra i Łysa Góra,
C. Góra św. Anny i Wielki Dział,
B. Babia Góra i Tarnica,
D. Wieżyca i Dylewska Góra.
9. Zadanie
Zaznacz nazwę dorzecza, na którego obszarze nie leży Polska.
A. dorzecze Dunaju,
B. dorzecze Niemna,
C. dorzecze Łaby,
D. dorzecze Dniepru.
10. Zadanie
Podkreśl nazwę jeziora, które powstało w wyniku erozyjnej działalności wód płynących pod
lądolodem.
A. Gardno,
B. Druzno,
C. Morskie Oko,
D. Gopło.
KLUCZ ODPOWIEDZI - Test wyboru
Nr
zad.
Oczekiwana
odpowied•
1.
A
2.
B
3.
B
4.
C
5.
A
6.
D
7.
A
8.
B
9.
D
10.
D
*Zadania
z map•
Mapa poziomicowa do zada• 1---4
1. Zadanie
Zaznacz rzeczywistą odległość w linii prostej z leśniczówki do najbliższego źródła.
A. 330 m,
B. 210 m,
C. 420 m,
D. 630 m.
2. Zadanie
Podkreśl wysokość bezwzględną, na której leży leśniczówka.
A. 930 m n.p.m.
B. 1030 m n.p.m.
C. 980 m n.p.m.
D. 960 m n.p.m.
3. Zadanie
Podkreśl wysokość względną pomiędzy leśniczówką a najwyżej położonym punktem na mapie.
A. 403,0 m,
B. 375,0 m,
C. 409,2 m,
D. 365,6 m.
4. Zadanie
Zaznacz profil terenu, który ilustruje ukształtowanie powierzchni wzdłuż linii A–B.
A. profil I,
B. profil II,
C. profil III,
D. profil IV.
profil I
profil II
profil III
profil IV
Mapa do zada• 5---6
Megalopolis Boston – Waszyngton na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych.
5. Zadanie
Wypisz nazwy dwóch największych miast
megalopolis Boston – Waszyngton.
• .................................................................
• .................................................................
Mapa fizyczna Australii do zada• 7---9
7. Zadanie
Podkreśl nazwę gór, które oznaczono na mapie literą Y.
A. Musgrave,
B. Wielkie Góry Wododziałowe,
Flindersa.
C. Góry Macdonnella,
8. Zadanie
Podkreśl nazwę morza, które oznaczono na mapie literą X.
A. Morze Koralowe,
B. Morze Tasmana,
C. Morze Timor,
D. Góry
D. Morze Arafura.
9. Zadanie
Zaznacz współrzędne geograficzne Melbourne i Brisbane.
A. Melbourne – 27°30’S, 153°00’E; Brisbane – 37°51’S, 144°56’E
B. Melbourne – 37°51’N, 144°56’E; Brisbane – 27°30’N, 153°00’E
C. Melbourne – 37°51’S, 144°56’E; Brisbane – 27°30’S, 153°00’E
D. Melbourne – 37°51’S, 144°56’W; Brisbane – 27°30’S, 153°00’W
10. Zadanie
Zaznacz, która godzina czasu słonecznego jest w Melbourne, jeśli w Brisbane jest 15.00.
A. 15.32,
B. 14.28,
C. 14.20,
D. 15.40.
KLUCZ ODPOWIEDZI - Zadania z
Nr
zad.
Oczekiwana
odpowied•
1.
D
2.
A
3.
C
4.
C
5.
Nowy Jork, Filadelfia
6.
B
7.
B
8.
B
9.
C
10.
B
*Graficzne
map•
przedstawienie danych
1. Zadanie
Wykonaj wykres słupkowy przedstawiający najdłuższe rzeki w Europie.
Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Wołga – 3531 km, Dunaj – 2850 km, Ural – 2428 km, Dniepr – 2201 km.
2. Zadanie
Sporządź wykres kołowy przedstawiający procentowy udział lądów
w ogólnej powierzchni Ziemi. Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Ziemia ogółem – 510,2 mln km2
Oceany – 361,1 mln km2
Lądy – 149,1 mln km2
.....................................
.....................................
3. Zadanie
Wykresy przedstawiają przyjazdy turystów w wybranych krajach świata w 1998 i 2003 roku.
Podkreśl państwo, w którym nastąpił największy wzrost liczby turystów w latach 1998–2003.
A. Francja,
B. Hiszpania,
C. USA,
D. Włochy.
4. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź klimatogram dla Warszawy.
Warszawa (52°N 21°E, 106 m n.p.m.)
Miesi•ce
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
powietrza (w oC)
–3,8
–2,5
1,0
7,2
13,4
17,0
18,5
17,7
13,4
7,9
2,1
–1,9
Suma opadów
(mm)
28,1
25,7
30,9
36,9
50,1
65,5
77,0
71,7
46,5
40,6
37,5
35,3
5. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź wykres liniowy
przedstawiający wydobycie węgla kamiennego w Polsce w latach 1946–2003.
Miesi•ce
1946
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2003
Węgiel kamienny
(mln t)
47
78
104
140
193
147
102
100
6. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w tabeli wykonaj kartogram przedstawiający
gęstość dróg kołowych w poszczególnych województwach.
Województwo
G•sto•• dróg
kolowych
(km/100 km2)
dolnośląskie
90,7
kujawsko-pomorskie
75,7
lubelskie
71,2
lubuskie
56,3
łódzkie
89,0
małopolskie
141,7
mazowieckie
78,5
opolskie
90,4
podkarpackie
77,6
podlaskie
52,9
pomorskie
61,9
śląskie
161,9
świętokrzyskie
100,1
warmińsko-mazurskie
50,5
wielkopolskie
81,8
zachodniopomorskie
56,9
Tabela do zada• 7 i 8
Produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.
Pa•stwo
PKB (USD/mieszk.
Pa•stwo
PKB (USD/mieszk.
Austria
31 200
Luksemburg
57 400
Belgia
29 300
Łotwa
4 500
Cypr
16 000
Malta
11 800
Czechy
8 800
Niemcy
29 100
Dania
39 500
Polska
5 400
Estonia
6 200
Portugalia
14 600
Finlandia
31 100
Słowacja
6 000
Francja
29 200
Słowenia
13 800
Grecja
15 700
Szwecja
33 900
Hiszpania
20 400
Węgry
8 400
Holandia
31 800
Wielka Brytania
30 400
Irlandia
38 900
Włochy
25 500
Litwa
5 200
x
x
7. Zadanie
Wykonaj kartogram przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.
8. Zadanie
Sporządź wykres słupkowy przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach,
które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 roku.
9. Zadanie
Na poniższej ilustracji wpisz nazwy pięter roślinnych występujących w Tatrach.
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
10. Zadanie
Przedstaw w postaci diagramu ilość chrześcijan żyjących na poszczególnych kontynentach.
Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Kontynenty
Chrze•cijanie (mln)
Afryka
368
Ameryka Północna
262
Ameryka Środkowa i Południowa
487
Azja
318
Europa
560
Australia i Oceania
25
KLUCZ ODPOWIEDZI -
Graficzne przedstawienie danych
Nr
zad.
1.
Prawidłowe wykonanie wykresu
słupkowego
2.
kołowego
3.
B
4.
Prawidłowo wykonany klimatogram
5.
liniowego
6.
Prawidłowo wykonany kartogram
7.
Prawidłowo wykonany kartogram
8.
supkowego
piętro pogórskie: poniŜej 650 m n.p.m.
regiel dolny: 650m n.p.m.
regiel górny: 1050m n.p.m.
9.
kosodrzewina: 1450m n.p.m.
hale: 1850m n.p.m.
turnie: powyŜej 2250 m n.p.m.
10.
*
Prawidłowo wykonany diagram
Analizowanie danych
Mapa do zada• 1---3
Obszary chronione w Polsce.
1. Zadanie
Wymień nazwy województw, w których obszary chronione zajmują
mniej niż 22% powierzchni w ogólnej powierzchni województwa.
2. Zadanie
Wymień województwo, na którego obszarze znajduje się najwięcej parków narodowych.
3. Zadanie
Wymień liczbę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO utworzonych w Polsce.
4. Zadanie
Obok zdań prawdziwych wpisz literę P, a obok fałszywych – literę F.
Prawdziwość zdań oceń na podstawie informacji zawartych w tabeli.
Pa•stwo
Powierzchnia (mln km2)
Ludno•• (mln)
Sudan
2,51
40,2
Algieria
2,38
32,5
RPA
1,22
44,3
Libia
1,76
5,8
a) Najmniej ludzi mieszka w kraju o najmnieszej powierzchni. .......
b) Największa gęstość zaludnienia występuje w Republice Południowej Afryki. .......
c) Powierzchnia żadnego kraju nie przekracza 2,5 mln km2. .......
Pa•stwo
Bydło (mln sztuk)
Indie
222,0
Brazylia
176,0
Chiny
106,2
USA
97,0
Świat
1 366,7
Miejscowo••
I
II
III
•rednia miesi•czna temperatura powietrza (oC)
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Szczecin
–1,3
–0,4
2,5
7,3
12,4
16,4
17,7
17,4
13,8
9,2
3,8
0,6
Białystok
–4,3
–3,8
0,1
6,6
12,6
16,2
17,4
16,5
12,1
7,2
2,0
–1,7
5. Zadanie
6. Zadanie
PoniŜsza tabela przedstawia państwa o
W
tabeli przedstawiono
średnie
temperatury
w Szczecinie i Białymstoku.
największym
pogłowiu
bydła
w 2002 powietrza
roku.
Podkreśl wartość przedstawiającą
procentowy udział powyŜszych państw w
a) Oblicz średnie roczne temperatury powietrza dla Szczecina i Białegostoku.
światowym pogłowiu bydła.
b) Oblicz roczne amplitudy temperatury dla powyższych miejscowości.
c) Wymień główny czynnik klimatotwórczy, który wpływa na zróżnicowanie temperatury w
powyższych miejscowościach.
7. Zadanie
Korzystając z tabeli przedstawiającej liczbę cudzoziemców odwiedzających Polskę w latach 1995–
2003, wykonaj poniższe polecenia.
Rok
Przyjazdy cudzoziemców (tys.)
Indie
222,0
Brazylia
176,0
Chiny
106,2
a) Opisz zmiany liczby cudzoziemców przyjeżdżających do Polski w latach 1995–2003.
b) Wymień dwie przyczyny dużej ilości cudzoziemców przyjeżdżających do Polski w latach 1995–
2000.
8. Zadanie
Tabela przedstawia stan czystości polskich rzek według kryterium bakteriologicznego w 1995 i 2003
roku.
Woda o klasie czysto•ci
Wody
nadmiernie
zanieczyszczone
Rok
I
1995
0,0
3,1
11,8
85,1
2003
0,0
8,3
50,1
41,6
II
III
% długo•ci kontrolowanych rzek
a) Określ zmiany stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003.
b) Wymień dwie przyczyny zmian stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003.
9. Zadanie
Korzystając z wykresu przedstawiającego strukturę zużycia różnych źródeł energii
w latach 1950–2000, wykonaj poniższe polecenia.
a) Wymień nazwę surowca, który dostarczył najwięcej energii w 1950 roku, a który w roku 2000.
b) Napisz, które źródła energii systematycznie zwiększały swój udział w produkcji energii w latach 1950–2000.
c) Wymień trzy przyczyny zmniejszenia udziału węgla, drewna i torfu w produkcji energii w latach 1950–2000.
10. Zadanie
Najwyższy wskaźnik urbanizacji w Polsce występuje w województwie śląskim (78,9%),
a najniższy w województwie podkarpackim (40,5%). Wymień główną przyczynę wysokiego
odsetka ludności miejskiej w województwie śląskim.
KLUCZ ODPOWIEDZI -
Analizowanie danych
Nr
zad.
1.
zachodniopomorskie, dolnośląskie, śląskie, łódzkie
2.
małopolskie
3.
9
4.
a) – F, b) – P, c) – F
5.
A
o
6.
7.
8.
9.
10.
Szczecin: 8,3 C; Białystok: 6,7oC
Szczecin: 19,0oC; Białystok: 21,7oC
Odległość od mórz i oceanów
a) W latach 1955–2000 nastąpił niewielki wzrost liczby cudzoziemców odwiedzających Polskę,
jednak po 2000 roku ich liczba wyraźnie się zmniejszyła.
b) np. Zdecydowaną większość przyjeżdżających stanowili handlowcy odwiedzający Polskę na krótko,
czasami przekraczający granicę naszego kraju każdego dnia. W grupie przyjeżdżających byli również
turyści, którzy chcieli poznać ojczyznę Lecha Wałęsy i Jana Pawła II. Dodatkowym atutem były
również niskie ceny usług turystycznych i artykułów w kraju.
a) o ponad połowę zmniejszył się udział wód nadmiernie zanieczyszczonych.
Poprawił się stan czystości rzek w Polsce.
b) np. upadek zakładów przemysłowych będących największymi trucicielami; wprowadzanie
nowoczesnych, „czystych” technologii; kary finansowe dla zakładów odprowadzających nieoczyszczone
wody do rzek; budowa komunalnych i przemysłowych oczyszczalni ścieków.
a) 1950 r. – węgiel, 2000 r. – ropa naftowa
b) gaz ziemny, woda i inne źródła odnawialne
c) np. zmniejszenie zasobów drewna, wprowadzanie ochrony obszarów leśnych, zmniejszanie wydobycia
węgla z przyczyn ekonomicznych, wyczerpywanie pokładów węgla i zamykanie kopalń, korzystanie z
czystych źródeł energii, rozwój energetyki atomowej
np. rozwój konurbacji górnośląskiej spowodowany został eksploatacją węgla kamiennego
i rozwojem przemysłu przetwórczego.

Test B - loinfo.ovh.org

Transkrypt

Podobne dokumenty